Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Rus Ortodoks Kilisesi (Rusça; Русская православная церковь) veya Moskova Patrikliği, dünyanın en büyük özerk Ortodoks Kilisesi. Rus Ortodoks Kilisesi, resmî olarak Ortodoks kiliselerinin öncelik sırasına göre, Rum Ortodoks Kilisesi'nin dört antik patrikhanesi olan, İstanbul, İskenderiye, Antakya ve Kudüs'ün hemen altında beşinci sırada yer alıyor.
| Rus Ortodoks Kilisesi (Moskova ) | |
|---|---|
 (Moskova ) Kurtarıcı İsa Katedrali | |
| Kurucu | Andreas, Büyük Vladimir, 988'de |
| Bağımsızlık | 1448'de Moskova bölgesi de facto olarak |
| Tanınma | 1589'da Ekümenik Patrikhane tarafından |
| Başpiskopos | Kirill |
| Merkezi | , Moskova, Rusya |
| Liturji | Kilise Slavcası |
| Üyesi | 150.000.000 |
| Episkoposları | 207 |
| Rahipler | 28.434 |
| Keşişler | 30.142 |
| Manastırlar | 788 |
Tarih
Bizanslı misyonerlerin Rusya'ya ulaştırdığı Hristiyanlık I. Vladimir döneminde 988'de Kiev Devleti'nin resmî dini oldu. 1037-1448 arasında kiliseyi İstanbul'dan atanan metropolitler yönetti. Buna karşın Kiev'deki Rum metropolitinin Ortodoks ve Katolik kiliselerinin birleşmesini amaçlayan kısa ömürlü 'ni imzalamamasından sonra (1439) Rus Kilisesi bağımsızlaştı. 1589'da Moskova metropoliti patrikliğe yükseltildi ve İstanbul, İskenderiye, Antakya ve Kudüs patriklerinden sonra beşinci onur sırasını aldı.
Ukrayna'da 1458-1687 arasında Polonya'nın denetimi altındaki topraklarda, görünüşte Fener patriğinin yetki alanına bağlı bir Kiev ve Tüm Rusya metropolitliği varlığını korudu. 1596'da Ukraynalı din adamlarının ve halkın büyük çoğunluğu Brest-Litovsk'taki Katolik cemaatle birleşti ama 1687'de Kiev metropolitliğinin Moskova Patrikliği'yle birleşmesinden sonra çoğu yeniden Ortodoksluğa döndü. 19. ve 20. yüzyıllarda Polonya'daki bölünmelerin ardından Ortodoksluğa dönenler oldu. Çar I. Petro (Büyük) 1721'de Moskova Patrikliği'ni etkisizleştirerek yerine devletin denetimi altında Kutsal Sinod'u kurdu.
SSCB dönemi
1917 Ekim Devrimi'nden kısa bir süre önce ağustosta patriklik yeniden kuruldu. Patrikliğe getirildi. 1918-1939 arasında Ortodoks Kilisesi sosyalist yönetimin ağır baskısına uğradı. SSCB hükûmetinin de desteklediği 'nin (Obnovlençeskaya Tserkov) 1922'de Patrik Tihon'u görevden alarak yönetimi Kutsal Sinod'a devretmesiyle Ortodoks Kilisesi büsbütün zayıfladı ve din adamları ile inananlar arasında da bir bölünme ortaya çıktı.
Anti-Sovyet eylemlerinden sonra özür diledikten sonra serbest bırakılan Patrik Tihon'un ölümünden (1925) sonra hükûmet patrik seçimini yasakladı. 1927'de kilisenin sürekliliğini sağlayabilmek amacıyla Metropolit , Sovyet hükûmetine bağlılığını dile getirdi ve bundan sonra devlete yönelik her türlü eleştiriden kaçındı. Buna karşın bu tutum kilise içinde yeni bölünmelere yol açtı. ABD ve Batı Avrupa'daki Rus metropolitleri de Moskova'yla ilişkilerini kestiler. 1943'te Stalin'in dine karşı politikasının değişmesinden yararlanarak Rus Ortodoksluğu yeniden canlandı. Yeni bir patrik seçildi, ilahiyat okulları açıldı, binlerce kilisede ibadet edilmeye başladı. 1945-1959 arasında kilisenin resmî örgütü genişledi; ama yer yer bazı din adamları tutuklanarak sürgüne gönderiliyordu. Açık kiliselerin sayısı 25 bine çıktı. 1959-1964 arasında Nikita Kruşçev döneminde kiliseye karşı gene yaygın bir baskı uygulandı. Açık kiliselerin ve kilise kurumlarının sayısı 10 binin altına indi.
II. Dünya Savaşı'ndan sonra Moskova patriği, özellikle Sovyet hükûmetinden destek gördüğü barış hareketlerinde uluslararası düzeyde de etkili oldu. Ayrıca öteki Ortodoks kiliseleri arasında da saygınlığını korudu, onların liderleriyle düzenli temaslarını sürdürdü. 1948'de Rus Kilisesi'nin bağımsızlığının 500. yılını kutlamak üzere Moskova'da toplanan Ortodoks liderler Batı'ya karşı sert bir tutum takınarak hem Vatikan'ı hem de 'ni Amerikan emperyalizmiyle işbirliği gerekçesiyle mahkûm ettiler. Stalin'in ölümünden sonra patrikliğin Dünya Kiliseler Konseyi'ne katılmasına (1961) olanak verecek ölçüde bir tutum değişikliği gerçekleşti. 'nden (1962-1965) sonra Katoliklerle de dostça ilişkiler kuruldu. 1965'te hükûmetin din adamlarını yerel devlet görevlilerinin denetimine sokabilecek bir bölge düzenlemesine gitmesi üzerine Başpiskopos ile ve adlı papazların protestosu, ülke içinde huzursuzluk yarattı.
1917 Sovyet Devrimi Rus Kilisesi'nin ABD, Japonya ve Mançurya ile Avrupa'daki piskoposluk bölgeleriyle bağlarını zayıflattı. Rusya'daki görev yerlerinden ayrılan bazı piskoposlar Yugoslavya'daki Karlofça'da bir araya geldiler ve açıkça monarşi yanlısı bir siyasi çizgiyi benimsediler. Ayrıca Özgür Rus Kilisesi'nin tümü adına sinod yetkisi taşıdıklarını öne sürdüler. Günümüze değin Rus göçmenlerinin çoğunu bünyesinde toplayan bu grup 1922'de Patrik Tihon'un ABD ve Avrupa'da ve 'yi metropolitliğe atamasıyla resmen dağıtılmıştı. İki metropolit de Karlofça'daki sinodla ilişkilerini sürdürmekle birlikte ona bağlayıcı bir yetki tanımadılar. 1931'de Moskova metropoliti Sergi, hem Platon'dan, hem de Evlogi'den Sovyet hükûmetine bağlılık yemini etmelerini istedi. İkisi de bunu reddetti; Platon Amerika'da geçici özerkliğini ilan ederken Evlogi de İstanbul'da Fener patriği tarafından kabul edildi.
II. Dünya Savaşı'ndan sonra Moskova patriği bu gruplar üzerinde yeniden denetim sağlamaya çalıştıysa da başarılı olamadı. 1970'te Amerika'daki Moskova tarafından tanındı. Moskova aynı yıl Japonya'da kurulan de tanıdı. Sovyet yönetiminde Mihail Gorbaçov'un 1985'ten sonra başlattığı glasnost (açıklık) politikası çerçevesinde Ortodoks Kilisesi üzerindeki kısıtlamalar hızla azaltmaya başladı. Geçmişte el konmuş kilise mülkleri iade edildi, dinsel etkinlikleri nedeniyle hüküm giymiş tutuklular serbest bırakıldı. Rusya'da Ortodoksluğun kurumlaşmasının bininci yıldönümü 1988'de büyük törenlerle kutlandı. SSCB'nin 1991 sonunda dağılmasından sonra Rus Ortodoks Kilisesi bu kez etnik temele dayalı ayrılıkçı eğilimlerle ve özellikle Katolik Kilisesi'nin rekabetiyle başa çıkmak zorunda kaldı.
Dış bağlantılar
- Resmî site
Kaynakça
- ^ "Диптих". 28 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rus Ortodoks Kilisesi Rusca Russkaya pravoslavnaya cerkov veya Moskova Patrikligi dunyanin en buyuk ozerk Ortodoks Kilisesi Rus Ortodoks Kilisesi resmi olarak Ortodoks kiliselerinin oncelik sirasina gore Rum Ortodoks Kilisesi nin dort antik patrikhanesi olan Istanbul Iskenderiye Antakya ve Kudus un hemen altinda besinci sirada yer aliyor Rus Ortodoks Kilisesi Moskova Rus Ortodoks Kilisesi Moskova Kurtarici Isa KatedraliKurucuAndreas Buyuk Vladimir 988 deBagimsizlik1448 de Moskova bolgesi de facto olarakTaninma1589 da Ekumenik Patrikhane tarafindanBaspiskoposKirillMerkezi Moskova RusyaLiturjiKilise SlavcasiUyesi150 000 000Episkoposlari207Rahipler28 434Kesisler30 142Manastirlar788TarihBizansli misyonerlerin Rusya ya ulastirdigi Hristiyanlik I Vladimir doneminde 988 de Kiev Devleti nin resmi dini oldu 1037 1448 arasinda kiliseyi Istanbul dan atanan metropolitler yonetti Buna karsin Kiev deki Rum metropolitinin Ortodoks ve Katolik kiliselerinin birlesmesini amaclayan kisa omurlu ni imzalamamasindan sonra 1439 Rus Kilisesi bagimsizlasti 1589 da Moskova metropoliti patriklige yukseltildi ve Istanbul Iskenderiye Antakya ve Kudus patriklerinden sonra besinci onur sirasini aldi Aziz Sergius un Teslis Manastiri 20 yuzyil baslari Ukrayna da 1458 1687 arasinda Polonya nin denetimi altindaki topraklarda gorunuste Fener patriginin yetki alanina bagli bir Kiev ve Tum Rusya metropolitligi varligini korudu 1596 da Ukraynali din adamlarinin ve halkin buyuk cogunlugu Brest Litovsk taki Katolik cemaatle birlesti ama 1687 de Kiev metropolitliginin Moskova Patrikligi yle birlesmesinden sonra cogu yeniden Ortodoksluga dondu 19 ve 20 yuzyillarda Polonya daki bolunmelerin ardindan Ortodoksluga donenler oldu Car I Petro Buyuk 1721 de Moskova Patrikligi ni etkisizlestirerek yerine devletin denetimi altinda Kutsal Sinod u kurdu SSCB donemi 1917 Ekim Devrimi nden kisa bir sure once agustosta patriklik yeniden kuruldu Patriklige getirildi 1918 1939 arasinda Ortodoks Kilisesi sosyalist yonetimin agir baskisina ugradi SSCB hukumetinin de destekledigi nin Obnovlenceskaya Tserkov 1922 de Patrik Tihon u gorevden alarak yonetimi Kutsal Sinod a devretmesiyle Ortodoks Kilisesi busbutun zayifladi ve din adamlari ile inananlar arasinda da bir bolunme ortaya cikti Anti Sovyet eylemlerinden sonra ozur diledikten sonra serbest birakilan Patrik Tihon un olumunden 1925 sonra hukumet patrik secimini yasakladi 1927 de kilisenin surekliligini saglayabilmek amaciyla Metropolit Sovyet hukumetine bagliligini dile getirdi ve bundan sonra devlete yonelik her turlu elestiriden kacindi Buna karsin bu tutum kilise icinde yeni bolunmelere yol acti ABD ve Bati Avrupa daki Rus metropolitleri de Moskova yla iliskilerini kestiler 1943 te Stalin in dine karsi politikasinin degismesinden yararlanarak Rus Ortodokslugu yeniden canlandi Yeni bir patrik secildi ilahiyat okullari acildi binlerce kilisede ibadet edilmeye basladi 1945 1959 arasinda kilisenin resmi orgutu genisledi ama yer yer bazi din adamlari tutuklanarak surgune gonderiliyordu Acik kiliselerin sayisi 25 bine cikti 1959 1964 arasinda Nikita Kruscev doneminde kiliseye karsi gene yaygin bir baski uygulandi Acik kiliselerin ve kilise kurumlarinin sayisi 10 binin altina indi II Dunya Savasi ndan sonra Moskova patrigi ozellikle Sovyet hukumetinden destek gordugu baris hareketlerinde uluslararasi duzeyde de etkili oldu Ayrica oteki Ortodoks kiliseleri arasinda da sayginligini korudu onlarin liderleriyle duzenli temaslarini surdurdu 1948 de Rus Kilisesi nin bagimsizliginin 500 yilini kutlamak uzere Moskova da toplanan Ortodoks liderler Bati ya karsi sert bir tutum takinarak hem Vatikan i hem de ni Amerikan emperyalizmiyle isbirligi gerekcesiyle mahkum ettiler Stalin in olumunden sonra patrikligin Dunya Kiliseler Konseyi ne katilmasina 1961 olanak verecek olcude bir tutum degisikligi gerceklesti nden 1962 1965 sonra Katoliklerle de dostca iliskiler kuruldu 1965 te hukumetin din adamlarini yerel devlet gorevlilerinin denetimine sokabilecek bir bolge duzenlemesine gitmesi uzerine Baspiskopos ile ve adli papazlarin protestosu ulke icinde huzursuzluk yaratti 1917 Sovyet Devrimi Rus Kilisesi nin ABD Japonya ve Mancurya ile Avrupa daki piskoposluk bolgeleriyle baglarini zayiflatti Rusya daki gorev yerlerinden ayrilan bazi piskoposlar Yugoslavya daki Karlofca da bir araya geldiler ve acikca monarsi yanlisi bir siyasi cizgiyi benimsediler Ayrica Ozgur Rus Kilisesi nin tumu adina sinod yetkisi tasidiklarini one surduler Gunumuze degin Rus gocmenlerinin cogunu bunyesinde toplayan bu grup 1922 de Patrik Tihon un ABD ve Avrupa da ve yi metropolitlige atamasiyla resmen dagitilmisti Iki metropolit de Karlofca daki sinodla iliskilerini surdurmekle birlikte ona baglayici bir yetki tanimadilar 1931 de Moskova metropoliti Sergi hem Platon dan hem de Evlogi den Sovyet hukumetine baglilik yemini etmelerini istedi Ikisi de bunu reddetti Platon Amerika da gecici ozerkligini ilan ederken Evlogi de Istanbul da Fener patrigi tarafindan kabul edildi II Dunya Savasi ndan sonra Moskova patrigi bu gruplar uzerinde yeniden denetim saglamaya calistiysa da basarili olamadi 1970 te Amerika daki Moskova tarafindan tanindi Moskova ayni yil Japonya da kurulan de tanidi Sovyet yonetiminde Mihail Gorbacov un 1985 ten sonra baslattigi glasnost aciklik politikasi cercevesinde Ortodoks Kilisesi uzerindeki kisitlamalar hizla azaltmaya basladi Gecmiste el konmus kilise mulkleri iade edildi dinsel etkinlikleri nedeniyle hukum giymis tutuklular serbest birakildi Rusya da Ortodokslugun kurumlasmasinin bininci yildonumu 1988 de buyuk torenlerle kutlandi SSCB nin 1991 sonunda dagilmasindan sonra Rus Ortodoks Kilisesi bu kez etnik temele dayali ayrilikci egilimlerle ve ozellikle Katolik Kilisesi nin rekabetiyle basa cikmak zorunda kaldi Dis baglantilarResmi siteKaynakca Diptih 28 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Mart 2015