Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Rövanşizm (Fransızca: revanchisme ["intikamcılık"]), genellikle bir savaş veya toplumsal hareketin ardından bir ülkenin uğradığı toprak kayıplarını tersine çevirme iradesinin siyasi tezahürüdür. Bir terim olarak, rövanşizm, Fransa-Prusya Savaşı'ndaki Fransız yenilgisinin intikamını almak ve kaybedilen Alsas-Loren'ni geri almak isteyen Fransa'daki Fransız milliyetçiler tarafından ortaya atıldı.
Rövanşizm düşüncesi cezalandırıcı adalet üzerine inşa edilmiştir ve ekonomik ya da jeopolitik faktörler düşüncenin oluşmasını sağlar. Aşırı intikamcı ideologlar genellikle şahin bir duruş sergiler ve istenen hedeflere başka bir savaşla ulaşılabileceğini öne sürer. Kültürel ve etnik ulusun bir kısmının, ulus-devletin sınırları dışında kurtarılmamış ve kurtarılmayı beklediğini belirten irredantizm anlayışı ile bağlantılıdır.
Rövanşist siyaset genellikle bir ulusun bir ulus devletle özdeşleşmesine dayanır, genellikle etnik milliyetçiliğin köklü duygularını harekete geçirir, etnik grubun yaşadığı devlet dışındaki bölgeleri talep eder ve bu amaçlara destek sağlamak için sert bir milliyetçilik uygular. Rövanşist gerekçelerin bazı tezleri çok eski zamanlardan beri bir bölgede yaşayan insanların atalarının kendi milletinin bir parçası tezini öne sürebilir.
Tarihçe
Fransa
Bu fikrin ortaya atıldığı yerdir. Fransa-Prusya Savaşı'ndaki Fransız yenilgisinin intikamını almak ve kaybedilen Alsas-Loren'ni geri almak isteyen Fransa'daki Fransız milliyetçiler tarafından ortaya atıldı. Almanya'ya karşı derin bir öfke, nefret ve intikam besleyen Fransız halkı da bu düşünceyi benimsedi. gibi yenilginin aşağılandığını vurgulayan resimler büyük talep gördü.
Radikal Parti'den Georges Clemenceau, Afrika mücadelesine katılmaya ve Cumhuriyeti Alsas-Loren'deki " Vosges mavi çizgisi" ile ilgili hedeflerden saptıracak diğer maceralara karşı çıktı. Jules Ferry hükûmetleri 1880'lerin başında bir dizi koloniyi takip ettikten sonra, Clemenceau, 1889'da Cumhuriyeti devirebileceği düşünülen, Général Revanche lakaplı popüler bir figür olan 'e desteğini verdi. Bu aşırı milliyetçi gelenek Fransızları etkiledi. 1921'e kadar siyaset ve Fransa'nın Rus İmparatorluğu'nu etkilemek için büyük acılar çekmesinin ana nedenlerinden biriydi, Sonuçlanan Fransız-Rus İttifakı 1894 ve daha anlaşmalarının ardından, Üçlü İtilaf üç büyük Müttefik güçlerin Dünya Savaşı: Fransa, İngiltere ve Rusya.
Fransız intikamcılığı, I. Dünya Savaşı'nın sona ermesinin ardından 1919 yılındaki Versay Barış Antlaşması'nı etkiledi; Fransa, Alsas-Loren'i geri aldı ve mağlup Almanya'dan yüklü miktarda tazminat aldı. Fransa konferansta sadece İkinci Reich'ın ilanının yıldönümünde açılmakla kalmadı, Alman delegasyonu barış antlaşmasını İkinci Reich'ın ilan edildiği Aynalar Salonu'nda imzalanması gerekiyordu.
Almanya
I. Dünya Savaşı'nın kayıplarına yanıt olarak gelişen Alman intikamcı hareketi savaş öncesinde Almanya'nın topraklarında yer alan ancak I. Dünya Savaşı ile birlikte kaybedilen topraklarla ve orada yaşayan Alman halklarıyla Almanya ile olan tarihsel ilişkisi nedeniyle düzenlenmesi gerektiğini belirtiyordu. Hareket, Alsas-Loren, Polonya Koridoru ve Sudetenland'ın yeniden birleşmesi çağrısında bulundu Adolf Hitler tarafından desteklenen bu iddialar II. Dünya Savaşı'na yol açtı.
Litvanya
Büyük Litvanya, 20. yüzyılın başlarında Litvanya topraklarını Litvanya Büyük Dükalığı'na ait olan toprakların önemli bir parçasının Litvanya'ya ait olduğunu belirtir. Bu kavramda bölgede yaşayan insanların Litvanyaca konuşmasına veya kendilerini Litvanyalı olarak görmelerine bakılmaksızın, üzerlerinde yaşayan tüm insanları kapsardı. Kavram, Litvanya dilinin ezici bir şekilde konuşulduğu "dilsel Litvanya" kavramı ile tezatlık oluşturuyordu.
Büyük Litvanya kavramı, bu geniş topraklarda yaşayan insanların, özellikle de etnografik Litvanya'nın destekçilerine göre yeniden Litvanyalı hale getirilmesi gereken "Slavlaştırılmış Litvanyalılar" olan Polonyalılar ve Belarusluların kendi kaderini tayin hakkı ile çatışıyordu. Bireyler kendi etnik kökenine ve milliyetine karar veremeyeceğini ve bunun dilleriyle değil atalarıyla ilgili olduğunu savundular.
Polonya
1920'lerde ve 1930'larda Polonya, Alman, Rusya ve Avusturya-Macaristan imparatorlukları tarafından işgal edilmiş etnik Polonya topraklarını geri almaya çalışıyordu:
Polonya, güneyden Karadeniz'e kadar olan bölgeyi kendi hakkı olarak kabul ediyordu. Başkalarının revizyonist iddialarının kurbanı, Versay Barış Antlaşması'nda belirlenen sınırları da pek kabul etmedi. 1938'de Çek devleti Münih Antlaşması (1938)'yla parçalandığında, Polonya Prag'a ültimatom vererek Teschen bölgesinin kendilerine bırakılmasını talep etti; Çek hükûmeti buna karşı direnebilecek durumu kalmamıştı.
İsveç
İsveç, Finlandiya Savaşı'yla (1808-09) Finlandiya'yı Rusya'ya kaptırdı ve yaklaşık 600 yıllık İsveç'in Finlandiya üzerindeki egemenliğini sona erdi. 1800'lerin geri kalanında Finlandiya'yı Rusya'dan geri almak hakkında düşünceler vardı, ancak ne pratik plan ve ne de bunu yapabilecek bir siyasi irade vardı. İsveç, Rusya'nın askerî gücüne karşı asla kendi başına meydan okuyamayacağı için hiçbir girişimde bulunmadı.
1853-1856 yılları arasında meydana gelen Kırım Savaşı sırasında Müttefik ülkeler, İsveç limanları üzerinden Rusya'ya karşı operasyon yapmak için İsveç ile görüşmeler başlattı. İsveç'in bu izni vermesi durumunda müttefikler, İsveç'in Finlandiya'yı geri almasına yardımcı olacaklardı. Sonunda planlar suya düştü ve İsveç asla çatışmaya dahil olmadı.
Macaristan
Büyük Macaristan fikri, Macaristan'ın komşu ülkelerindeki Macar nüfuslu bölgeler üzerinde kontrolü yeniden kazanmayı hedefleyen Macar irredantizmiyle ilişkilidir. Trianon Antlaşması'nın sonucu bugüne kadar Macaristan'da Trianon travması olarak anılıyor. Bir araştırmaya göre, 2020'de Macarların üçte ikisi komşu ülkelerin bazı bölümlerinin kendilerine ait olması gerektiği konusunda hemfikirdi.
Meksika
Bazı Meksikalı milliyetçiler, 'i iade edilmesi gereken Meksika toprakları olarak görüyor. Meksika-Amerika Savaşı'nın bir sonucu olarak (1845) ve (1848) ABD'ye bırakılıncaya kadar bölge Meksika'ya aitti .
Rusya
Rusya'nın Kırım'ı ilhakı birlikte Batı ve Rusya arasında ilişkilerin gerginleşmesine neden oldu. Daha sonrasında bu gerginlik Donbass Savaşı ile daha çok arttı. Batılılar Ukrayna hükûmetine destek verirken, Rusya ise ayrılıkçı hareketini destekliyor. Batı'da tanınmış medya organlarında Rusya'nın Ukrayna'da izlediği politikayı Kremlin ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in rövanşist politikası olarak değerlendirdi.
Bazı Rus milliyetçileri, Alaska'yı iade edilmesi gereken bir Rus bölgesi olarak görüyor. Alaska, 1867'de Rusya tarafından ABD'ye yasal olarak satıldı.
Arjantin
Arjantin, İngiliz kontrolündeki Falkland Adaları'nı Tierra del Fuego (Ateş Toprakları) Eyaleti'nin bir parçası olarak görüyor. 1982 yılında adayı işgal eden Arjantin Ordusu Falkland Savaşı'nı kaybedince adadan geri çekilmek zorunda kaldı. 1994 yılında Arjantin anayasasına bu topraklar üzerindeki iddiası eklendi.
İspanya
İspanya, 1713 Utrecht Antlaşması hükümleri uyarınca Cebelitarık'ı İngiltere'ye devretti. İspanya'nın Cebelitarık üzerindeki iddiası, diktatör Francisco Franco'dan beri İspanya hükûmetlerinin ana gündemlerinden birisidir.
Kaynakça
- ^ a b Jay, Robert (1984). "Alphonse de Neuville's 'The Spy' and the Legacy of the Franco-Prussian War". Metropolitan Museum Journal. 19–20: 151-162. doi:10.2307/1512817. JSTOR 1512817.
- ^ Margaret Macmillan, The War That Ended Peace: The Road to 1914 (2013) ch 6
- ^ Karine Varley, "The Taboos of Defeat: Unmentionable Memories of the Franco-Prussian War in France, 1870–1914." in Jenny Macleod, ed., Defeat and Memory: Cultural Histories of Military Defeat in the Modern Era (Palgrave Macmillan, 2008) pp. 62–80.
- ^ Karine Varley, Under the Shadow of Defeat: The War of 1870–71 in French Memory (2008)
- ^ See W. Schivelbusch, The Culture of Defeat, p. 106 (Henry Holt and Co. 2001)
- ^ Antisemitism: A Historical Encyclopedia of Prejudice and Persecution, Volume 1. Richard S. Levy, 528–529, ABC-CLIO 2005
- ^ ; Wheatcroft, Andrew (1999). The Road to War. Penguin. s. 9. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rovansizm Fransizca revanchisme intikamcilik genellikle bir savas veya toplumsal hareketin ardindan bir ulkenin ugradigi toprak kayiplarini tersine cevirme iradesinin siyasi tezahurudur Bir terim olarak rovansizm Fransa Prusya Savasi ndaki Fransiz yenilgisinin intikamini almak ve kaybedilen Alsas Loren ni geri almak isteyen Fransa daki Fransiz milliyetciler tarafindan ortaya atildi Fransiz ressam Albert Bettannier tarafindan 1887 yilinda resmedilmis Almanya tarafindan isgal edilen Alsas Loren i isaret eden ogretmen ve onu dinleyen sinifini resmeden La Tache Noire tablosu Rovansizm dusuncesi cezalandirici adalet uzerine insa edilmistir ve ekonomik ya da jeopolitik faktorler dusuncenin olusmasini saglar Asiri intikamci ideologlar genellikle sahin bir durus sergiler ve istenen hedeflere baska bir savasla ulasilabilecegini one surer Kulturel ve etnik ulusun bir kisminin ulus devletin sinirlari disinda kurtarilmamis ve kurtarilmayi bekledigini belirten irredantizm anlayisi ile baglantilidir Rovansist siyaset genellikle bir ulusun bir ulus devletle ozdeslesmesine dayanir genellikle etnik milliyetciligin koklu duygularini harekete gecirir etnik grubun yasadigi devlet disindaki bolgeleri talep eder ve bu amaclara destek saglamak icin sert bir milliyetcilik uygular Rovansist gerekcelerin bazi tezleri cok eski zamanlardan beri bir bolgede yasayan insanlarin atalarinin kendi milletinin bir parcasi tezini one surebilir TarihceFransa Bu fikrin ortaya atildigi yerdir Fransa Prusya Savasi ndaki Fransiz yenilgisinin intikamini almak ve kaybedilen Alsas Loren ni geri almak isteyen Fransa daki Fransiz milliyetciler tarafindan ortaya atildi Almanya ya karsi derin bir ofke nefret ve intikam besleyen Fransiz halki da bu dusunceyi benimsedi gibi yenilginin asagilandigini vurgulayan resimler buyuk talep gordu 1917 den bir Fransiz propaganda afisi Prusya yi butun Avrupa yi ele gecirmeye calisan bir ahtapot olarak tasvir ediyor Resmin altinda da bir alinti da mevcuttur Mirabeau 1788 de bile savasin Prusya nin Ulusal Endustrisi oldugunu soyluyordu Radikal Parti den Georges Clemenceau Afrika mucadelesine katilmaya ve Cumhuriyeti Alsas Loren deki Vosges mavi cizgisi ile ilgili hedeflerden saptiracak diger maceralara karsi cikti Jules Ferry hukumetleri 1880 lerin basinda bir dizi koloniyi takip ettikten sonra Clemenceau 1889 da Cumhuriyeti devirebilecegi dusunulen General Revanche lakapli populer bir figur olan e destegini verdi Bu asiri milliyetci gelenek Fransizlari etkiledi 1921 e kadar siyaset ve Fransa nin Rus Imparatorlugu nu etkilemek icin buyuk acilar cekmesinin ana nedenlerinden biriydi Sonuclanan Fransiz Rus Ittifaki 1894 ve daha anlasmalarinin ardindan Uclu Itilaf uc buyuk Muttefik guclerin Dunya Savasi Fransa Ingiltere ve Rusya Fransiz intikamciligi I Dunya Savasi nin sona ermesinin ardindan 1919 yilindaki Versay Baris Antlasmasi ni etkiledi Fransa Alsas Loren i geri aldi ve maglup Almanya dan yuklu miktarda tazminat aldi Fransa konferansta sadece Ikinci Reich in ilaninin yildonumunde acilmakla kalmadi Alman delegasyonu baris antlasmasini Ikinci Reich in ilan edildigi Aynalar Salonu nda imzalanmasi gerekiyordu Almanya I Dunya Savasi nin kayiplarina yanit olarak gelisen Alman intikamci hareketi savas oncesinde Almanya nin topraklarinda yer alan ancak I Dunya Savasi ile birlikte kaybedilen topraklarla ve orada yasayan Alman halklariyla Almanya ile olan tarihsel iliskisi nedeniyle duzenlenmesi gerektigini belirtiyordu Hareket Alsas Loren Polonya Koridoru ve Sudetenland in yeniden birlesmesi cagrisinda bulundu Adolf Hitler tarafindan desteklenen bu iddialar II Dunya Savasi na yol acti Litvanya Buyuk Litvanya 20 yuzyilin baslarinda Litvanya topraklarini Litvanya Buyuk Dukaligi na ait olan topraklarin onemli bir parcasinin Litvanya ya ait oldugunu belirtir Bu kavramda bolgede yasayan insanlarin Litvanyaca konusmasina veya kendilerini Litvanyali olarak gormelerine bakilmaksizin uzerlerinde yasayan tum insanlari kapsardi Kavram Litvanya dilinin ezici bir sekilde konusuldugu dilsel Litvanya kavrami ile tezatlik olusturuyordu Buyuk Litvanya kavrami bu genis topraklarda yasayan insanlarin ozellikle de etnografik Litvanya nin destekcilerine gore yeniden Litvanyali hale getirilmesi gereken Slavlastirilmis Litvanyalilar olan Polonyalilar ve Belaruslularin kendi kaderini tayin hakki ile catisiyordu Bireyler kendi etnik kokenine ve milliyetine karar veremeyecegini ve bunun dilleriyle degil atalariyla ilgili oldugunu savundular Polonya 1920 lerde ve 1930 larda Polonya Alman Rusya ve Avusturya Macaristan imparatorluklari tarafindan isgal edilmis etnik Polonya topraklarini geri almaya calisiyordu Polonya guneyden Karadeniz e kadar olan bolgeyi kendi hakki olarak kabul ediyordu Baskalarinin revizyonist iddialarinin kurbani Versay Baris Antlasmasi nda belirlenen sinirlari da pek kabul etmedi 1938 de Cek devleti Munih Antlasmasi 1938 yla parcalandiginda Polonya Prag a ultimatom vererek Teschen bolgesinin kendilerine birakilmasini talep etti Cek hukumeti buna karsi direnebilecek durumu kalmamisti Isvec Isvec Finlandiya Savasi yla 1808 09 Finlandiya yi Rusya ya kaptirdi ve yaklasik 600 yillik Isvec in Finlandiya uzerindeki egemenligini sona erdi 1800 lerin geri kalaninda Finlandiya yi Rusya dan geri almak hakkinda dusunceler vardi ancak ne pratik plan ve ne de bunu yapabilecek bir siyasi irade vardi Isvec Rusya nin askeri gucune karsi asla kendi basina meydan okuyamayacagi icin hicbir girisimde bulunmadi 1853 1856 yillari arasinda meydana gelen Kirim Savasi sirasinda Muttefik ulkeler Isvec limanlari uzerinden Rusya ya karsi operasyon yapmak icin Isvec ile gorusmeler baslatti Isvec in bu izni vermesi durumunda muttefikler Isvec in Finlandiya yi geri almasina yardimci olacaklardi Sonunda planlar suya dustu ve Isvec asla catismaya dahil olmadi Macaristan Trianon Antlasmasi Macaristan Kralligi topraklarinin 72 si ve 3 3 milyon Macar Macaristan disinda kaldi Buyuk Macaristan fikri Macaristan in komsu ulkelerindeki Macar nufuslu bolgeler uzerinde kontrolu yeniden kazanmayi hedefleyen Macar irredantizmiyle iliskilidir Trianon Antlasmasi nin sonucu bugune kadar Macaristan da Trianon travmasi olarak aniliyor Bir arastirmaya gore 2020 de Macarlarin ucte ikisi komsu ulkelerin bazi bolumlerinin kendilerine ait olmasi gerektigi konusunda hemfikirdi Meksika Bazi Meksikali milliyetciler i iade edilmesi gereken Meksika topraklari olarak goruyor Meksika Amerika Savasi nin bir sonucu olarak 1845 ve 1848 ABD ye birakilincaya kadar bolge Meksika ya aitti Rusya Rusya nin Kirim i ilhaki birlikte Bati ve Rusya arasinda iliskilerin gerginlesmesine neden oldu Daha sonrasinda bu gerginlik Donbass Savasi ile daha cok artti Batililar Ukrayna hukumetine destek verirken Rusya ise ayrilikci hareketini destekliyor Bati da taninmis medya organlarinda Rusya nin Ukrayna da izledigi politikayi Kremlin ve Rusya Devlet Baskani Vladimir Putin in rovansist politikasi olarak degerlendirdi Bazi Rus milliyetcileri Alaska yi iade edilmesi gereken bir Rus bolgesi olarak goruyor Alaska 1867 de Rusya tarafindan ABD ye yasal olarak satildi Arjantin Arjantin Ingiliz kontrolundeki Falkland Adalari ni Tierra del Fuego Ates Topraklari Eyaleti nin bir parcasi olarak goruyor 1982 yilinda adayi isgal eden Arjantin Ordusu Falkland Savasi ni kaybedince adadan geri cekilmek zorunda kaldi 1994 yilinda Arjantin anayasasina bu topraklar uzerindeki iddiasi eklendi Ispanya Ispanya 1713 Utrecht Antlasmasi hukumleri uyarinca Cebelitarik i Ingiltere ye devretti Ispanya nin Cebelitarik uzerindeki iddiasi diktator Francisco Franco dan beri Ispanya hukumetlerinin ana gundemlerinden birisidir Kaynakca a b Jay Robert 1984 Alphonse de Neuville s The Spy and the Legacy of the Franco Prussian War Metropolitan Museum Journal 19 20 151 162 doi 10 2307 1512817 JSTOR 1512817 Margaret Macmillan The War That Ended Peace The Road to 1914 2013 ch 6 Karine Varley The Taboos of Defeat Unmentionable Memories of the Franco Prussian War in France 1870 1914 in Jenny Macleod ed Defeat and Memory Cultural Histories of Military Defeat in the Modern Era Palgrave Macmillan 2008 pp 62 80 Karine Varley Under the Shadow of Defeat The War of 1870 71 in French Memory 2008 See W Schivelbusch The Culture of Defeat p 106 Henry Holt and Co 2001 Antisemitism A Historical Encyclopedia of Prejudice and Persecution Volume 1 Richard S Levy 528 529 ABC CLIO 2005 Wheatcroft Andrew 1999 The Road to War Penguin s 9 ISBN 978 0 14 028530 7