Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sándor Wekerle (14 Kasım 1848, - 26 Ağustos 1921, Budapeşte), Macar siyasetçi. Hadik, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1892-1895, 1906-1910 ve 1917-1918 yılları arasında üç farklı dönemde olmak üzere başbakanlık makamında bulunmuştur. Wekerle ilk geldiği dönemde soylu bir aileden gelmeyen biri olarak başbakanlık makamına gelen ilk kişi olmuştur.
| Sándor Wekerle | |
|---|---|
 | |
| Macaristan Krallığı Başbakanı | |
| Görev süresi 17 Kasım 1892 - 14 Ocak 1895 | |
| Hükümdar | Franz Joseph |
| Yerine geldiği | Gyula Szapáry |
| Yerine gelen | Dezső Bánffy |
| Görev süresi 8 Nisan 1906 - 17 Ocak 1910 | |
| Hükümdar | Franz Joseph |
| Yerine geldiği | Géza Fejérváry |
| Yerine gelen | Károly Khuen-Héderváry |
| Görev süresi 20 Ağustos 1917 - 30 Ekim 1918 | |
| Hükümdar | IV. Károly |
| Yerine geldiği | Móric Esterházy |
| Yerine gelen | János Hadik |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 14 Kasım 1848 , Macaristan Krallığı |
| Ölüm | 26 Ağustos 1921 (72 yaşında) Budapeşte, Macaristan |
| Evlilik(ler) | Gizella Molnár |
Alman kökenli bir ailenin çocuğu olarak 'da dünyaya gelen Wekerle, Székesfehérvár'da lise öğrenimini tamamladıktan sonra 1867 yılında girdiği Budapeşte Üniversitesi'nde hukuk eğitimini tamamlayarak hukuk doktoru unvanını elde etmiştir. Eğitimini tamamladıktan sonra devlet hizmetine dahil olan Wekerle, deneme süresinin ardından Maliye Bakanlığı bünyesinde görevlendirilmiştir. Bu süreçte akademik kariyerine devam eden Wekerle, üniversitede siyasi ekonomi üzerine eğitimine devam etmiştir.
1886 yılında Maliye Bakanlığı'nda devlet temsilcisi olarak genel sekreter görevinde bulunmuştur. 1887 yılında Nagybánya seçim bölgesinde bulunan Erdel'den üyesi olarak vekil seçilen Wekerle, 'a seçilmiştir. 1889 yılında Maliye Bakanlığı görevine getirilen Wekerle, ülkenin ekonomisinin düzeltilmesi yönünde faaliyetlerde bulunmuş, devlet kredilerinin geri dönüşümü konusunda olumlu adımlar atmış ve Macar bütçe tarihinde ilk defa bütçede açık oluşmamasını sağlamıştır.
Maliye Bakanlığı döneminde gösterdiği başarı ile Kasım 1892'de ardılı olarak başbakanlık makamına atanan Wekerle, başbakanlıkta etkin bir rol üstlenmiş, katolik ve soyluların muhalefetine rağmen 1894 yılında sivil evlilik yasasını onaylamıştır. Kendisine karşı gösterilen muhalif davranışların sonucunda 14 Ocak 1895'te görevinden istifa etmiştir.
1 Ocak 1897 tarihinde Budapeşte'de yeni kurulan adalet komisyonu başkanlığına getirilen Wekerle, bu tarihten itibaren bir süre siyasetten uzak kalmıştır. Károly Khuen-Héderváry'nin başbakan olarak hükûmetin başında olduğu bir süreçte, kral-imparator uzlaşması sonucunda yeni kurulacak bir hükûmette, hükûmete liderlik yapacak en uygun kişi olarak belirlenen Wekerle, 8 Nisan 1906 tarihi itibarıyla başbakanlık görevini yeniden elde etmiştir. Wekerle bu görevinden her ne kadar 27 Nisan 1909 tarihinde istifa etmiş olsa da, Khuen-Héderváry yönetimindeki hükûmetin 17 Ocak 1910 tarihinde kurulabilmesi sonucu görevini bu tarihe kadar sürdürmek durumunda kalmıştır.
I. Dünya Savaşı'nın devam ettiği bir süreçte, 20 Ağustos 1917 tarihinde üçüncü kez bu makama seçilen Wekerle, Yıldızpatı Devrimi'nin başladığı 28 Ekim 1918 tarihi neticesinde makamında daha fazla kalamayarak 30 Ekim 1918 tarihi itibarıyla görevinden ayrılmıştır.
Wekerle, Macaristan Sovyet Cumhuriyeti döneminin yaşandığı 1919 yılında bir süre rehin olarak esir tutulmuştur.
Kaynakça
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Sándor Wekerle ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Austrian Commanders - Wekerle biyografisi 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Géza Andreas von Geyr: Sándor Wekerle. 1848–1921. Die politische Biographie eines ungarischen Staatsmannes der Donaumonarchie (=Südosteuropäische Arbeiten. 91). Münih 1993
- Wekerle hakkında bilgiler 29 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Kálmán Tisza | Macaristan Maliye Bakanı 1889–1895 | Sonra gelen: László Lukács |
| Önce gelen: Gyula Szapáry | Macaristan Başbakanı 1892–1895 | Sonra gelen: Dezső Bánffy |
| Önce gelen: Géza Fejérváry | Macaristan Başbakanı 1906–1910 | Sonra gelen: Károly Khuen-Héderváry |
| Önce gelen: | Macaristan Maliye Bakanı 1906–1910 | Sonra gelen: László Lukács |
| Önce gelen: | Macaristan Savunma Bakanı Geçici 1906 | Sonra gelen: |
| Önce gelen: | Macaristan Hırvat İşleri Bakanı Geçici 1906 | Sonra gelen: |
| Önce gelen: | Macaristan Adalet Bakanı 1909–1910 | Sonra gelen: |
| Önce gelen: Móric Esterházy | Macaristan Başbakanı 1917-1918 | Sonra gelen: János Hadik |
| Önce gelen: | Macaristan Maliye Bakanı Geçici 1917–1918 | Sonra gelen: Sándor Popovics |
| Önce gelen: | Macaristan Tarım Bakanı Geçici 1918 | Sonra gelen: |
| Önce gelen: | Macaristan İçişleri Bakanı Geçici 1918 | Sonra gelen: |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sandor Wekerle 14 Kasim 1848 26 Agustos 1921 Budapeste Macar siyasetci Hadik Avrupa da Avusturya Macaristan Imparatorlugu nun bir parcasi olan Macaristan Kralligi nda 1892 1895 1906 1910 ve 1917 1918 yillari arasinda uc farkli donemde olmak uzere basbakanlik makaminda bulunmustur Wekerle ilk geldigi donemde soylu bir aileden gelmeyen biri olarak basbakanlik makamina gelen ilk kisi olmustur Sandor WekerleMacaristan Kralligi BasbakaniGorev suresi 17 Kasim 1892 14 Ocak 1895Hukumdar Franz JosephYerine geldigi Gyula SzaparyYerine gelen Dezso BanffyGorev suresi 8 Nisan 1906 17 Ocak 1910Hukumdar Franz JosephYerine geldigi Geza FejervaryYerine gelen Karoly Khuen HedervaryGorev suresi 20 Agustos 1917 30 Ekim 1918Hukumdar IV KarolyYerine geldigi Moric EsterhazyYerine gelen Janos HadikKisisel bilgilerDogum 14 Kasim 1848 Macaristan KralligiOlum 26 Agustos 1921 72 yasinda Budapeste MacaristanEvlilik ler Gizella Molnar Alman kokenli bir ailenin cocugu olarak da dunyaya gelen Wekerle Szekesfehervar da lise ogrenimini tamamladiktan sonra 1867 yilinda girdigi Budapeste Universitesi nde hukuk egitimini tamamlayarak hukuk doktoru unvanini elde etmistir Egitimini tamamladiktan sonra devlet hizmetine dahil olan Wekerle deneme suresinin ardindan Maliye Bakanligi bunyesinde gorevlendirilmistir Bu surecte akademik kariyerine devam eden Wekerle universitede siyasi ekonomi uzerine egitimine devam etmistir 1886 yilinda Maliye Bakanligi nda devlet temsilcisi olarak genel sekreter gorevinde bulunmustur 1887 yilinda Nagybanya secim bolgesinde bulunan Erdel den uyesi olarak vekil secilen Wekerle a secilmistir 1889 yilinda Maliye Bakanligi gorevine getirilen Wekerle ulkenin ekonomisinin duzeltilmesi yonunde faaliyetlerde bulunmus devlet kredilerinin geri donusumu konusunda olumlu adimlar atmis ve Macar butce tarihinde ilk defa butcede acik olusmamasini saglamistir Maliye Bakanligi doneminde gosterdigi basari ile Kasim 1892 de ardili olarak basbakanlik makamina atanan Wekerle basbakanlikta etkin bir rol ustlenmis katolik ve soylularin muhalefetine ragmen 1894 yilinda sivil evlilik yasasini onaylamistir Kendisine karsi gosterilen muhalif davranislarin sonucunda 14 Ocak 1895 te gorevinden istifa etmistir 1 Ocak 1897 tarihinde Budapeste de yeni kurulan adalet komisyonu baskanligina getirilen Wekerle bu tarihten itibaren bir sure siyasetten uzak kalmistir Karoly Khuen Hedervary nin basbakan olarak hukumetin basinda oldugu bir surecte kral imparator uzlasmasi sonucunda yeni kurulacak bir hukumette hukumete liderlik yapacak en uygun kisi olarak belirlenen Wekerle 8 Nisan 1906 tarihi itibariyla basbakanlik gorevini yeniden elde etmistir Wekerle bu gorevinden her ne kadar 27 Nisan 1909 tarihinde istifa etmis olsa da Khuen Hedervary yonetimindeki hukumetin 17 Ocak 1910 tarihinde kurulabilmesi sonucu gorevini bu tarihe kadar surdurmek durumunda kalmistir I Dunya Savasi nin devam ettigi bir surecte 20 Agustos 1917 tarihinde ucuncu kez bu makama secilen Wekerle Yildizpati Devrimi nin basladigi 28 Ekim 1918 tarihi neticesinde makaminda daha fazla kalamayarak 30 Ekim 1918 tarihi itibariyla gorevinden ayrilmistir Wekerle Macaristan Sovyet Cumhuriyeti doneminin yasandigi 1919 yilinda bir sure rehin olarak esir tutulmustur Kaynakca a b 29 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Ekim 2016 Chisholm Hugh ed 1922 Wekerle Alexander Encyclopaedia Britannica 12th ed London amp New YorkDis baglantilarWikimedia Commons ta Sandor Wekerle ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Austrian Commanders Wekerle biyografisi 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Geza Andreas von Geyr Sandor Wekerle 1848 1921 Die politische Biographie eines ungarischen Staatsmannes der Donaumonarchie Sudosteuropaische Arbeiten 91 Munih 1993 Wekerle hakkinda bilgiler 29 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Siyasi goreviOnce gelen Kalman Tisza Macaristan Maliye Bakani 1889 1895 Sonra gelen Laszlo LukacsOnce gelen Gyula Szapary Macaristan Basbakani 1892 1895 Sonra gelen Dezso BanffyOnce gelen Geza Fejervary Macaristan Basbakani 1906 1910 Sonra gelen Karoly Khuen HedervaryOnce gelen Macaristan Maliye Bakani 1906 1910 Sonra gelen Laszlo LukacsOnce gelen Macaristan Savunma Bakani Gecici 1906 Sonra gelen Once gelen Macaristan Hirvat Isleri Bakani Gecici 1906 Sonra gelen Once gelen Macaristan Adalet Bakani 1909 1910 Sonra gelen Once gelen Moric Esterhazy Macaristan Basbakani 1917 1918 Sonra gelen Janos HadikOnce gelen Macaristan Maliye Bakani Gecici 1917 1918 Sonra gelen Sandor PopovicsOnce gelen Macaristan Tarim Bakani Gecici 1918 Sonra gelen Once gelen Macaristan Icisleri Bakani Gecici 1918 Sonra gelen