Sonderkraftfahrzeug 8 ("özel motorlu araç 8"), Almanya yapımı yarı paletli kamyondur. Ana görevi 21 cm Mörser 18, 15 cm Kanone 18 ve 10,5 cm FlaK 38 gibi ağır çekili toplar için topçu traktörü olarak faaliyet göstermekse de, aynı zamanda piyade taşıma görevi de yapabilmekteydi. 1938 ve 1945 arasında yaklaşık 4.000 adet üretildi. II. Dünya Savaşı'nda Almanlar tarafından her cephede, özellikle Polonya'nın İstilası, Fransa Muharebesi, Balkan Cephesi, Doğu Cephesi, Kuzey Afrika Cephesi, Normandiya Savaşı ve İtalyan Cephesi'nde kullanıldı.
Sd.Kfz. 8 | |
---|---|
![]() Sd.Kfz. 8 Gotha Go 242 planörü çekerken | |
Çeşidi | Ağır yarı paletli araç |
Uyruğu | ![]() |
Hizmet geçmişi | |
Hizmet | 1939-1950? |
Kullanıcılar | |
Kullanıldığı savaşlar | II. Dünya Savaşı |
Üretim tarihi | |
Tasarımcı | Daimler-Benz |
Tasarlandığı tarih | 1936-1939 |
Üretici | Daimler-Benz, Krupp, Krauss-Maffei, Škoda |
Birim maliyeti | 46.000 Reichsmark |
Üretildiği tarih | 1937-1944 |
Üretim adedi | Yaklaşık 4.000 |
Özellikler (DB 10) | |
Ağırlık | 14.700 kg |
Uzunluk | 7,35 m |
Genişlik | 2,5 m |
Yükseklik | 2,77 m |
Mürettebat | 2 + 11 |
Motor | Maybach HL85 TUKRM 8.5L 12 silindir su soğutmalı benzinli motor 185 hp |
Kaldırma kapasitesi | 2.550 kg |
Transmisyon | 4 + 1 vites ZF |
Süspansiyon donanımı | Burulma çubuğu |
Depo kapasitesi | 250 litre |
Harekat menzili | 250 km yol 125 km arazi |
Azami hızı | 51 km/sa yol 21 km/sa arazi |
Geliştirme süreci
Savaşın ilk bölümündeki tüm Alman yarı paletli araçlarının ön tasarımı, Nazilerin 1933'te iktidara gelmesinden önce Askerî Otomotiv Departmanından (Wa Prüf 6) Dipl. Ing. Ernst Kniepkamp tarafından yapıldı. Bu tasarımlar daha sonra geliştirme ve deneme için ticari firmalara gönderildi.Daimler-Benz de 1931-1932 döneminde Wa Prüf 6'nın çalışmalarına paralel olarak kendi yarı paletli araç tasarımı ZD.5 üzerinde çalışıyordu. Ağırlığı 9,3 ton olan ve 12 silindirli, 150 beygir gücünde (150 PS) Maybach DSO 8 benzinli motoru kullanan aracın üst gövdesinde, sürücünün arkasında üç sıra koltuk vardı. Süspansiyonu I. Dünya Savaşı dönemi Marienwagen II'ye dayanmaktaydı. Aracın, Sd.Kfz 8'in çeşitli modelleri tarafından kullanılan birbiri arasına giren yol tekerlekleri ve burulma çubuğu süspansiyon tasarımıyla hiçbir ilişkisi yoktu.
Daimler-Benz, 1934'te hazırladığı DB s7 prototipinde Wa Prüf 6 ile ZD.5 tasarımlarının en iyi özelliklerini birleştirdi. Yeni tasarım, ZD.5 ile aynı motora sahipken; sürücü koltuğunun arkasındaki mürettebat için iki koltuğu olan üst gövde dışında eski modele çok az benzerdi. Bu üst gövde, Sd.Kfz 8'in ömrü boyunca aynı kaldı. Araç, 14,4 ton ağırlığındaydı ve 12 ton yük çekebiliyordu. Geliştirilmiş bir versiyon 1936'da DB s8 olarak tanıtıldı. Daha ağır (15 ton) olan DB 9 modeli 1938'de ortaya çıktı. Maybach HL85 TUKRM motorunu kullanan bu model, 800 kilogram yük taşıyabilmekte ve 14 ton yük çekebilmekteydi. Daimler-Benz'in dizel OM 48/1 motorunu kullanma girişimi, Ordu Silah Ofisi tarafından birkaç kez reddedildi. Ekim 1939'da tanıtılan ve savaş süresince üretilen DB 10, DB 9'un düzenlenmiş bir versiyonuydu.
Uyarlamalar
1939'da 10 adet (8,8 cm Flak 18) uçaksavar topu, DB s8 ve DB 9 şasisi üzerindeki kaidelere monte edilmesiyle, Bunkerflak veya Bufla olarak da bilinen 8,8 cm Flak 18 (Sfl.) Auf Zugkraftwagen 12t (Sd.Kfz. 8) tanksavar modelleri üretildi. Araçta tanksavar topu için bir top kalkanı yer alsa da top mürettebatının başka bir koruması yoktu. Sürücü kabini daha alçak, zırhlı bir kubbe ile değiştirildi ve motor bölmesi 14,5 mm'lik zırhla kaplandı. Araç 20 ton ağırlığında, 7,35 m uzunluğunda, 2,8 m yüksekliğinde ve 2,65 m genişliğindeydi. Top sorunsuz bir şekilde ileri doğru ateşlenebilmekteydi; ancak topun atış sahası top kalkanının iki yanında 151° ile sınırlıyken, yükselişi ise -3° ile +15° arasındaydı. On aracın tamamı 1939'da Polonya'nın işgaline, 1940'ta Fransa Muharebesi'ne ve 1941'de Barbarossa Harekâtı'na katılan ilk tanksavar taburu Panzerjäger-Abteilung 8'e atandı. Bölük, Ocak 1942'de Panzerjäger-Kompanie 601 ("Tanksavar Bölüğü 601") ve ardından Nisan ayında Anti Tank Taburu 559'un üçüncü bölüğü olarak yeniden atandı. Son üç aracının Mart 1943'te kaybedildiğini bildirdi.
Tasarım
Sd.Kfz. 8, merdiven sahipti. 185 beygir gücü (188 PS) üreten 8,52 litre (520 cu in) hacimli 12 silindirli, su soğutmalı benzinli bir Maybach HL 85 TUKRM motoru tarafından sağlanıyordu. Dört ileri ve bir geri vitesi olan yarı otomatik ZF şanzımanı vardı; sürücü istediği vitesi seçip ardından debriyaja basarak vites değiştirebiliyordu. Araç, 40 litre (11 US gal) ve 210 litre (55 US gal) kapasitesi olan iki yakıt deposuna sahipti.
Aracın yönünü değiştirmek için hem paletler hem de tekerlekler kullanılıyordu. Direksiyon sistemi, sığ dönüşlerde yalnızca tekerlekleri kullanacak şekilde ayarlanmıştı; ancak direksiyon simidi daha fazla çevrildiği zaman paletlere fren uygulanarak daha keskin dönüşler yapılabilmekteydi. Paletlerin tahriki, daha yaygın olan dişliler yerine kasnaklar ile sağlanıyordu. Arka süspansiyon, burulma çubuklarına bağlı, Alman yarı paletli araçlarında yaygın olarak kullanılan üst üste binen ve birbiri arasına giren Schachtellaufwerk düzenindeki altı adet çiftli yol tekerleğinden oluşuyordu. Palet gerginliğini kontrol etmek için aracın arkasına monte edilmiş bir avara kasnağı kullanılmıştı. Ön tekerleklerde yaprak yaylar ve amortisörler vardı.
Aracın üst gövdesinde biri sürücü ve yardımcısı, diğer ikisi mürettebat için olmak üzere üç sıra koltuklu bir mürettebat bölmesi vardı. Arka taşıma kısmında, yanlarda birer ve arkada iki adet olmak üzere saklama bölmeleri vardı. Ön cam, öne doğru katlanabilir ve çıkarılabilirdi. Aracın kanvas tavanı, arka eşya gözlerinin üzerine monte edilmişti ve kanvas tavan kapatıldığında ön cama bağlanıyordu. Başlangıçta 12 ton çekme kapasitesine sahip olacak şekilde tasarlanan aracın savaş zamanı modeli DB 10, 14 ton yük çekme kapasitesine sahipti.
Üretim ve kullanım
Daimler-Benz ve Krupp, savaş sırasında Sd.Kfz 8'in ana üreticileriydi. Krauss-Maffei 1940-1941 yıllarında 315 araç üretirken, Škoda da savaşın son yıllarında üretime katıldı. 20 Aralık 1942'de 1.615 araç üretilmişti. 1943'te 507, 1944'te ise 602; toplamda ise yaklaşık 4.000 adet Sd.Kfz. 8 üretildi.Sd.Kfz. 8 savaştan sonra Çekoslovakya tarafından kullanıldı; ancak üretimin Škoda'da devam edip etmediği ya da ne zaman sonlandırıldığı bilinmemektedir.Sd.Kfz. 8, savaş esnasında Romanya tarafından da kullanıldı. 1942'de dört Sf.Kfz. 8 birbirine bağlanarak, Batterie Mirus'un 30,5 cm'lik top namlusunu taşıyan bir römorku çekmek için kullanıldı.
Diğer Alman yarı paletlilerinin çoğundan farklı olarak Sd.Kfz. 8 neredeyse her zaman ağır topçu parçaları için bir topçu traktörü olarak kullanıldı ve başka görevler için modifiye edilmedi.
Kaynakça
- Özel
- ^ Bishop, Chris (1998). The Encyclopedia of Weapons of World War II. New York: MetroBooks. s. 80. ISBN . Erişim tarihi: 6 Mart 2020.
- ^ Spielberger 2008, s. 24.
- ^ Spielberger 2008, ss. 76, 85.
- ^ Spielberger 2008, ss. 85-86.
- ^ Chamberlain, Peter; Doyle, Hilary L. (1978). Jentz, Thomas L. (Ed.). Encyclopedia of German Tanks of World War Two: A Complete Illustrated Directory of German Battle Tanks, Armoured Cars, Self-propelled Guns, and Semi-tracked Vehicles, 1933–1945 (İngilizce). Londra: Arms and Armour Press. s. 186. ISBN .
- ^ Jentz, Thomas L.; Doyle, Hilary Louis (2004). Panzerjaeger (3.7 cm Tak to Sfl. Ic): Development and Employment from 1927 to 1941. Panzer Tracts (İngilizce). 7–1. Boyds, MD: Panzer Tracts. ss. 28-31. ISBN .
- ^ a b Spielberger 2008, s. 164.
- ^ Spielberger 2008, s. 79.
- ^ a b Spielberger 2008, s. 85.
- ^ Spielberger 2008, s. 86.
- ^ "Manuel Granillo, Legiunea Romana: Romanian General's Handbook Lulu Press, 2013". 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2020.
- ^ "Namlu ve silahı taşıyıcı haber raporu". 9 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2020.
- ^ Spielberger 2008, s. 77.
- Genel
- Spielberger, Walter J. (2008). Halftracked Vehicles of the German Army 1909-1945 (İngilizce). Atlgen, PA: Schiffer. ISBN .
Dış bağlantılar
- Sd.Kfz. 8 Wwiivehicles.com'da
- Sd.Kfz. 8 Der Wehrmacht'da14 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Almanca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sonderkraftfahrzeug 8 ozel motorlu arac 8 Almanya yapimi yari paletli kamyondur Ana gorevi 21 cm Morser 18 15 cm Kanone 18 ve 10 5 cm FlaK 38 gibi agir cekili toplar icin topcu traktoru olarak faaliyet gostermekse de ayni zamanda piyade tasima gorevi de yapabilmekteydi 1938 ve 1945 arasinda yaklasik 4 000 adet uretildi II Dunya Savasi nda Almanlar tarafindan her cephede ozellikle Polonya nin Istilasi Fransa Muharebesi Balkan Cephesi Dogu Cephesi Kuzey Afrika Cephesi Normandiya Savasi ve Italyan Cephesi nde kullanildi Sd Kfz 8Sd Kfz 8 Gotha Go 242 planoru cekerkenCesidi Agir yari paletli aracUyruguHizmet gecmisiHizmet 1939 1950 Kullanicilar Almanya Cekoslovakya RomanyaKullanildigi savaslar II Dunya SavasiUretim tarihiTasarimci Daimler BenzTasarlandigi tarih 1936 1939Uretici Daimler Benz Krupp Krauss Maffei SkodaBirim maliyeti 46 000 ReichsmarkUretildigi tarih 1937 1944Uretim adedi Yaklasik 4 000Ozellikler DB 10 Agirlik 14 700 kgUzunluk 7 35 mGenislik 2 5 mYukseklik 2 77 mMurettebat 2 11Motor Maybach HL85 TUKRM 8 5L 12 silindir su sogutmali benzinli motor 185 hpKaldirma kapasitesi 2 550 kgTransmisyon 4 1 vites ZFSuspansiyon donanimi Burulma cubuguDepo kapasitesi 250 litreHarekat menzili 250 km yol 125 km araziAzami hizi 51 km sa yol 21 km sa araziGelistirme sureciSavasin ilk bolumundeki tum Alman yari paletli araclarinin on tasarimi Nazilerin 1933 te iktidara gelmesinden once Askeri Otomotiv Departmanindan Wa Pruf 6 Dipl Ing Ernst Kniepkamp tarafindan yapildi Bu tasarimlar daha sonra gelistirme ve deneme icin ticari firmalara gonderildi Daimler Benz de 1931 1932 doneminde Wa Pruf 6 nin calismalarina paralel olarak kendi yari paletli arac tasarimi ZD 5 uzerinde calisiyordu Agirligi 9 3 ton olan ve 12 silindirli 150 beygir gucunde 150 PS Maybach DSO 8 benzinli motoru kullanan aracin ust govdesinde surucunun arkasinda uc sira koltuk vardi Suspansiyonu I Dunya Savasi donemi Marienwagen II ye dayanmaktaydi Aracin Sd Kfz 8 in cesitli modelleri tarafindan kullanilan birbiri arasina giren yol tekerlekleri ve burulma cubugu suspansiyon tasarimiyla hicbir iliskisi yoktu Daimler Benz 1934 te hazirladigi DB s7 prototipinde Wa Pruf 6 ile ZD 5 tasarimlarinin en iyi ozelliklerini birlestirdi Yeni tasarim ZD 5 ile ayni motora sahipken surucu koltugunun arkasindaki murettebat icin iki koltugu olan ust govde disinda eski modele cok az benzerdi Bu ust govde Sd Kfz 8 in omru boyunca ayni kaldi Arac 14 4 ton agirligindaydi ve 12 ton yuk cekebiliyordu Gelistirilmis bir versiyon 1936 da DB s8 olarak tanitildi Daha agir 15 ton olan DB 9 modeli 1938 de ortaya cikti Maybach HL85 TUKRM motorunu kullanan bu model 800 kilogram yuk tasiyabilmekte ve 14 ton yuk cekebilmekteydi Daimler Benz in dizel OM 48 1 motorunu kullanma girisimi Ordu Silah Ofisi tarafindan birkac kez reddedildi Ekim 1939 da tanitilan ve savas suresince uretilen DB 10 DB 9 un duzenlenmis bir versiyonuydu Uyarlamalar 1939 da 10 adet 8 8 cm Flak 18 ucaksavar topu DB s8 ve DB 9 sasisi uzerindeki kaidelere monte edilmesiyle Bunkerflak veya Bufla olarak da bilinen 8 8 cm Flak 18 Sfl Auf Zugkraftwagen 12t Sd Kfz 8 tanksavar modelleri uretildi Aracta tanksavar topu icin bir top kalkani yer alsa da top murettebatinin baska bir korumasi yoktu Surucu kabini daha alcak zirhli bir kubbe ile degistirildi ve motor bolmesi 14 5 mm lik zirhla kaplandi Arac 20 ton agirliginda 7 35 m uzunlugunda 2 8 m yuksekliginde ve 2 65 m genisligindeydi Top sorunsuz bir sekilde ileri dogru ateslenebilmekteydi ancak topun atis sahasi top kalkaninin iki yaninda 151 ile sinirliyken yukselisi ise 3 ile 15 arasindaydi On aracin tamami 1939 da Polonya nin isgaline 1940 ta Fransa Muharebesi ne ve 1941 de Barbarossa Harekati na katilan ilk tanksavar taburu Panzerjager Abteilung 8 e atandi Boluk Ocak 1942 de Panzerjager Kompanie 601 Tanksavar Bolugu 601 ve ardindan Nisan ayinda Anti Tank Taburu 559 un ucuncu bolugu olarak yeniden atandi Son uc aracinin Mart 1943 te kaybedildigini bildirdi TasarimSd Kfz 8 merdiven sahipti 185 beygir gucu 188 PS ureten 8 52 litre 520 cu in hacimli 12 silindirli su sogutmali benzinli bir Maybach HL 85 TUKRM motoru tarafindan saglaniyordu Dort ileri ve bir geri vitesi olan yari otomatik ZF sanzimani vardi surucu istedigi vitesi secip ardindan debriyaja basarak vites degistirebiliyordu Arac 40 litre 11 US gal ve 210 litre 55 US gal kapasitesi olan iki yakit deposuna sahipti Aracin yonunu degistirmek icin hem paletler hem de tekerlekler kullaniliyordu Direksiyon sistemi sig donuslerde yalnizca tekerlekleri kullanacak sekilde ayarlanmisti ancak direksiyon simidi daha fazla cevrildigi zaman paletlere fren uygulanarak daha keskin donusler yapilabilmekteydi Paletlerin tahriki daha yaygin olan disliler yerine kasnaklar ile saglaniyordu Arka suspansiyon burulma cubuklarina bagli Alman yari paletli araclarinda yaygin olarak kullanilan ust uste binen ve birbiri arasina giren Schachtellaufwerk duzenindeki alti adet ciftli yol tekerleginden olusuyordu Palet gerginligini kontrol etmek icin aracin arkasina monte edilmis bir avara kasnagi kullanilmisti On tekerleklerde yaprak yaylar ve amortisorler vardi Aracin ust govdesinde biri surucu ve yardimcisi diger ikisi murettebat icin olmak uzere uc sira koltuklu bir murettebat bolmesi vardi Arka tasima kisminda yanlarda birer ve arkada iki adet olmak uzere saklama bolmeleri vardi On cam one dogru katlanabilir ve cikarilabilirdi Aracin kanvas tavani arka esya gozlerinin uzerine monte edilmisti ve kanvas tavan kapatildiginda on cama baglaniyordu Baslangicta 12 ton cekme kapasitesine sahip olacak sekilde tasarlanan aracin savas zamani modeli DB 10 14 ton yuk cekme kapasitesine sahipti Uretim ve kullanimDaimler Benz ve Krupp savas sirasinda Sd Kfz 8 in ana ureticileriydi Krauss Maffei 1940 1941 yillarinda 315 arac uretirken Skoda da savasin son yillarinda uretime katildi 20 Aralik 1942 de 1 615 arac uretilmisti 1943 te 507 1944 te ise 602 toplamda ise yaklasik 4 000 adet Sd Kfz 8 uretildi Sd Kfz 8 savastan sonra Cekoslovakya tarafindan kullanildi ancak uretimin Skoda da devam edip etmedigi ya da ne zaman sonlandirildigi bilinmemektedir Sd Kfz 8 savas esnasinda Romanya tarafindan da kullanildi 1942 de dort Sf Kfz 8 birbirine baglanarak Batterie Mirus un 30 5 cm lik top namlusunu tasiyan bir romorku cekmek icin kullanildi Diger Alman yari paletlilerinin cogundan farkli olarak Sd Kfz 8 neredeyse her zaman agir topcu parcalari icin bir topcu traktoru olarak kullanildi ve baska gorevler icin modifiye edilmedi KaynakcaOzel Bishop Chris 1998 The Encyclopedia of Weapons of World War II New York MetroBooks s 80 ISBN 1 58663 762 2 Erisim tarihi 6 Mart 2020 Spielberger 2008 s 24 Spielberger 2008 ss 76 85 Spielberger 2008 ss 85 86 Chamberlain Peter Doyle Hilary L 1978 Jentz Thomas L Ed Encyclopedia of German Tanks of World War Two A Complete Illustrated Directory of German Battle Tanks Armoured Cars Self propelled Guns and Semi tracked Vehicles 1933 1945 Ingilizce Londra Arms and Armour Press s 186 ISBN 1 85409 214 6 Jentz Thomas L Doyle Hilary Louis 2004 Panzerjaeger 3 7 cm Tak to Sfl Ic Development and Employment from 1927 to 1941 Panzer Tracts Ingilizce 7 1 Boyds MD Panzer Tracts ss 28 31 ISBN 0 9744862 3 X a b Spielberger 2008 s 164 Spielberger 2008 s 79 a b Spielberger 2008 s 85 Spielberger 2008 s 86 Manuel Granillo Legiunea Romana Romanian General s Handbook Lulu Press 2013 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2020 Namlu ve silahi tasiyici haber raporu 9 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2020 Spielberger 2008 s 77 GenelSpielberger Walter J 2008 Halftracked Vehicles of the German Army 1909 1945 Ingilizce Atlgen PA Schiffer ISBN 978 0 7643 2942 5 Dis baglantilarSd Kfz 8 Wwiivehicles com da Sd Kfz 8 Der Wehrmacht da14 Eylul 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Almanca