Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Seçiciler kurulu, (İngilizce: Electoral College) Amerika Birleşik Devletleri'nde başkan ve başkan yardımcısını seçmek üzere halk oyuyla seçilen 538 seçici üyeden meydana gelen bir kuruldur. Başkanlık seçimlerinden hemen sonra bir defaya mahsus olmak üzere toplanır.
Tarihçe
Amerikan Bağımsızlık Savaşı 1783 yılında ABD'nin bağımsızlığını kazanmasıyla sonuçlandı. Bağımsızlık Savaşının başlangıcından beri geçici bir anayasa kullanılmaktaydı. Savaş bittikten sonra yeni bir anayasa hazırlanmasına karar verildi. 25 Mayıs-17 Eylül 1787 tarihleri arasında Philadelphia kentinde toplanan bir kurultay ABD Anayasasını hazırlayıp eyaletlerin onayına sundu. ABD başkanlık seçimlerinin nasıl yapılacağı konusu bu kurultayda tartışılan en önemli konulardan biriydi. Kurultayda öne sürülen ilk plan başkanın ABD Kongresi tarafından seçilmesi önerisiydi. Ancak ABD'nin kurucularından biri olan ve sonradan 4. başkan olarak seçilen James Madison kaleme aldığı 39 no.lu Federalist Yazılarda başkanın kısmen eyalet sayısına, kısmen de nüfus oranına bağlı karma bir sistemle seçilmesinin öngören bir plan önerdi. Bu öneri kabul görerek seçiciler kurulu sisteminin temelini oluşturdu ve günümüze kadar uygulanmaya devam etti.
Esasları
Seçiciler kurulu sistemi uyarınca ABD başkanlık seçimlerinin sonucu ülke çapında adayların aldığı oy oranına göre değil de kazanılan seçiciler kurulu üyesi sayısına göre belirlenmektedir. Seçiciler kurulu, başkanlık seçimlerinden hemen sonra toplanan bir kurultaydır. Bu kurultaya her adayın kazandığı temsilciler katılırlar ve yapılan oylama sonucu ABD'nin başkanı belirlenir. ABD başkanlık seçimleri bu seçiciler kurulu üyelerinin belirlenmesi esası üzerine kurulmuş bir sistemdir.
ABD'nin her eyaleti kendi payına düşen sayıda seçiciler kurulu üyesi belirlemektedir. Eyaletlerin seçiciler kurulundaki üye sayıları her eyaletin Senato ve Temsilciler Meclisindeki temsilci sayısının toplamına eşittir. Bu kuralın bir ayrıcalığı ABD'nin başkenti olan Washington, DC kentidir. Washington, DC özel bir statüye sahiptir, senatör veya Temsilciler Meclisi üyeleri yoktur. Ancak kentte yaşayan seçmenlerin başkanlık seçimine katılabilmeleri için bu kente seçiciler kuruluna en az üye gönderen eyalete eşit sayıda bir üye gönderme hakkı verilmiştir. Porto Riko, Guam, Amerikan Samoası gibi ABD'ye bağımlı toprakların sakinleri ABD başkanlık seçimlerinde oy kullanamazlar ve dolayısıyla da seçiciler kuruluna üye gönderemezler.
2008 ABD başkanlık seçimleri itibarıyla Seçiciler kuruluna en fazla üye gönderen 6 eyalet Kaliforniya (55), Teksas (34), New York (31), Florida (27), İllinois (21) ve Pensilvanya (21) eyaletleridir. En az üye gönderen 7 eyalet ise Alaska, Delaware, Montana, Kuzey Dakota, Güney Dakota, Vermont ve Wyoming eyaletleridir. Bu 7 eyalet Seçiciler kuruluna üçer üye göndermektedir. Dolayısıyla Washington, DC de Seçiciler kurulunda 3 üyeye sahiptir. Bu sayılar sabit olmayıp nüfus sayımlarına göre değişmektedir. Eyaletlerin ABD Temsilciler Meclisine gönderdikleri temsilci sayısı nüfus sayımlarına bağlı olarak değiştikçe Seçiciler kuruluna gönderdikleri temsilci sayıları da buna bağlı olarak değişmektedir.
Eyaletler seçiciler kurulu üyelerini belirlemekte geniş bir serbestiye sahiptirler. Örneğin bazı eyaletlerde en yüksek oyu kazanan aday o eyaletin bütün seçiciler kurulu üyelerini kazanmaktadır. Bazı eyaletlerde ise seçiciler kurulunu belirlerken nisbi temsil sistemi kullanılır. Seçiciler her partinin eyalet organları tarafından başkanlık seçimlerinden önce belirlenir. Hangi parti o eyalette seçimi kazanmışsa o partinin seçici üyeleri Seçiciler kuruluna gönderilir. Seçiciler kurulu her eyaletin başkentinde ayrı ayrı Aralık ayının ikinci Çarşamba gününü izleyen ilk Pazartesi günü toplanır ve oylama yapar. 2008 başkanlık seçimlerinde oylama günü 15 Aralık gününe rastgelmektedir. Seçiciler kurulunca belirlenen seçim sonuçları seçimden sonraki Ocak ayında ABD Kongresi tarafından onaylanır. Seçimlerin sonucu konusunda bir anlaşmazlık çıkması halinde bu anlaşmazlığı ABD Kongresi çözümler. Seçimi kazanan başkan ve başkan yardımcısı seçimden sonraya rastlayan ilk 20 Ocak günü öğle saatinde görevi devralır.
Bu sisteme göre bazen ABD çapında diğer adaya göre daha az oy kazanan adayın başkanlığı kazanabilmesi mümkün olmaktadır. Örneğin 2000 ABD başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti adayı George W. Bush Demokratik Parti adayı Al Gore'a göre 500.000'den fazla farkla daha az oy almakla birlikte seçiciler kurulu üye sayısı bakımından 271-266 oranında bir üstünlük sağlayarak seçimi kazanmıştı.
2000 ABD başkanlık seçimlerinin bir benzeri de 2016 ABD başkanlık seçimlerinde yaşanmıştır. 2016 ABD başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump 62,984,825 oy, Demokrat Parti'nin adayı Hillary Clinton ise 65,853,516 oy almıştır. Rakibinden 2,868,691 daha az oy almış olmasına rağmen Donald Trump, seçiciler kurulundaki 304'e karşı 227'lik oy üstünlüğüyle ABD Başkanı seçilmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Seçmenler ne için ve nasıl oy verecek?, BBCTurkish.com12 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- NTV MSNBC ABD Başkanlık Seçimi3 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Uzun Soluklu Kampanya: 2008 ABD Seçimleri, ABD Ankara Büyükelçiliği, Ekim 200724 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Seciciler kurulu Ingilizce Electoral College Amerika Birlesik Devletleri nde baskan ve baskan yardimcisini secmek uzere halk oyuyla secilen 538 secici uyeden meydana gelen bir kuruldur Baskanlik secimlerinden hemen sonra bir defaya mahsus olmak uzere toplanir 2004 ve 2008 de her eyaletin seciciler kuruluna gonderdigi uye sayisiTarihceAmerikan Bagimsizlik Savasi 1783 yilinda ABD nin bagimsizligini kazanmasiyla sonuclandi Bagimsizlik Savasinin baslangicindan beri gecici bir anayasa kullanilmaktaydi Savas bittikten sonra yeni bir anayasa hazirlanmasina karar verildi 25 Mayis 17 Eylul 1787 tarihleri arasinda Philadelphia kentinde toplanan bir kurultay ABD Anayasasini hazirlayip eyaletlerin onayina sundu ABD baskanlik secimlerinin nasil yapilacagi konusu bu kurultayda tartisilan en onemli konulardan biriydi Kurultayda one surulen ilk plan baskanin ABD Kongresi tarafindan secilmesi onerisiydi Ancak ABD nin kurucularindan biri olan ve sonradan 4 baskan olarak secilen James Madison kaleme aldigi 39 no lu Federalist Yazilarda baskanin kismen eyalet sayisina kismen de nufus oranina bagli karma bir sistemle secilmesinin ongoren bir plan onerdi Bu oneri kabul gorerek seciciler kurulu sisteminin temelini olusturdu ve gunumuze kadar uygulanmaya devam etti EsaslariSeciciler kurulu sistemi uyarinca ABD baskanlik secimlerinin sonucu ulke capinda adaylarin aldigi oy oranina gore degil de kazanilan seciciler kurulu uyesi sayisina gore belirlenmektedir Seciciler kurulu baskanlik secimlerinden hemen sonra toplanan bir kurultaydir Bu kurultaya her adayin kazandigi temsilciler katilirlar ve yapilan oylama sonucu ABD nin baskani belirlenir ABD baskanlik secimleri bu seciciler kurulu uyelerinin belirlenmesi esasi uzerine kurulmus bir sistemdir 2004 ABD baskanlik secimlerinde seciciler kurulu uyelerinin partilere gore dagilimi ABD nin her eyaleti kendi payina dusen sayida seciciler kurulu uyesi belirlemektedir Eyaletlerin seciciler kurulundaki uye sayilari her eyaletin Senato ve Temsilciler Meclisindeki temsilci sayisinin toplamina esittir Bu kuralin bir ayricaligi ABD nin baskenti olan Washington DC kentidir Washington DC ozel bir statuye sahiptir senator veya Temsilciler Meclisi uyeleri yoktur Ancak kentte yasayan secmenlerin baskanlik secimine katilabilmeleri icin bu kente seciciler kuruluna en az uye gonderen eyalete esit sayida bir uye gonderme hakki verilmistir Porto Riko Guam Amerikan Samoasi gibi ABD ye bagimli topraklarin sakinleri ABD baskanlik secimlerinde oy kullanamazlar ve dolayisiyla da seciciler kuruluna uye gonderemezler 2008 ABD baskanlik secimleri itibariyla Seciciler kuruluna en fazla uye gonderen 6 eyalet Kaliforniya 55 Teksas 34 New York 31 Florida 27 Illinois 21 ve Pensilvanya 21 eyaletleridir En az uye gonderen 7 eyalet ise Alaska Delaware Montana Kuzey Dakota Guney Dakota Vermont ve Wyoming eyaletleridir Bu 7 eyalet Seciciler kuruluna ucer uye gondermektedir Dolayisiyla Washington DC de Seciciler kurulunda 3 uyeye sahiptir Bu sayilar sabit olmayip nufus sayimlarina gore degismektedir Eyaletlerin ABD Temsilciler Meclisine gonderdikleri temsilci sayisi nufus sayimlarina bagli olarak degistikce Seciciler kuruluna gonderdikleri temsilci sayilari da buna bagli olarak degismektedir Eyaletler seciciler kurulu uyelerini belirlemekte genis bir serbestiye sahiptirler Ornegin bazi eyaletlerde en yuksek oyu kazanan aday o eyaletin butun seciciler kurulu uyelerini kazanmaktadir Bazi eyaletlerde ise seciciler kurulunu belirlerken nisbi temsil sistemi kullanilir Seciciler her partinin eyalet organlari tarafindan baskanlik secimlerinden once belirlenir Hangi parti o eyalette secimi kazanmissa o partinin secici uyeleri Seciciler kuruluna gonderilir Seciciler kurulu her eyaletin baskentinde ayri ayri Aralik ayinin ikinci Carsamba gununu izleyen ilk Pazartesi gunu toplanir ve oylama yapar 2008 baskanlik secimlerinde oylama gunu 15 Aralik gunune rastgelmektedir Seciciler kurulunca belirlenen secim sonuclari secimden sonraki Ocak ayinda ABD Kongresi tarafindan onaylanir Secimlerin sonucu konusunda bir anlasmazlik cikmasi halinde bu anlasmazligi ABD Kongresi cozumler Secimi kazanan baskan ve baskan yardimcisi secimden sonraya rastlayan ilk 20 Ocak gunu ogle saatinde gorevi devralir Bu sisteme gore bazen ABD capinda diger adaya gore daha az oy kazanan adayin baskanligi kazanabilmesi mumkun olmaktadir Ornegin 2000 ABD baskanlik secimlerinde Cumhuriyetci Parti adayi George W Bush Demokratik Parti adayi Al Gore a gore 500 000 den fazla farkla daha az oy almakla birlikte seciciler kurulu uye sayisi bakimindan 271 266 oraninda bir ustunluk saglayarak secimi kazanmisti 2000 ABD baskanlik secimlerinin bir benzeri de 2016 ABD baskanlik secimlerinde yasanmistir 2016 ABD baskanlik secimlerinde Cumhuriyetci Parti nin adayi Donald Trump 62 984 825 oy Demokrat Parti nin adayi Hillary Clinton ise 65 853 516 oy almistir Rakibinden 2 868 691 daha az oy almis olmasina ragmen Donald Trump seciciler kurulundaki 304 e karsi 227 lik oy ustunluguyle ABD Baskani secilmistir Ayrica bakinizSadakatsiz seciciKaynakcaSecmenler ne icin ve nasil oy verecek BBCTurkish com12 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde NTV MSNBC ABD Baskanlik Secimi3 Kasim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Uzun Soluklu Kampanya 2008 ABD Secimleri ABD Ankara Buyukelciligi Ekim 200724 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Official 2016 Presidential General Election Results PDF Federal Election Commission 30 Ocak 2017 17 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Mart 2017 Arsivlenmis kopya 1 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Aralik 2017