Bugüne dek kullanılmış başlıca soyluluk unvanları şunlardır:
Batı Avrupa'da
Avrupa'da Batı Roma İmparatorluğu'nun yıkılışından 20. yüzyılın başlarına kadar geçerli olan unvanlar, en yüksekten en alçağa doğru, aşağıdaki gibidir:
- İmparator: Bir Yönetici, topraklarında çeşitli ulusları barındıran büyük ve yüce hükümdar. Roma İmparatorluğunda İmparatorlar senatörler tarafından seçilirdi. Kutsal Roma İmparatorluğunda İmparator Elektör Prensler tarafından seçilirdi. Alman İmparatorlarına Kayzer, Roma İmparatorlarına Sezar denirdi.
İmparatorlara taçlarını Papa takar. Napolyon bu geleneği bozarak kendi tacını kendi takmıştır, bu olay imparatorluğun sekülerleşmesinin simgesidir.
Dişili: İmparatoriçe.
- Kral: Bir bölge veya ulus üzerinde egemen olan hükümdar. İmparatordan sonraki en yüksek seküler hükümdarlık makamıdır. Kral unvanı tarih öncesi çağlarda kabile reislerine denirdi.
Dişili: Kraliçe.
- Arşidük: 1358'den itibaren Avusturya Arşidüklüğünün Habsburg hükümdarları için kullanılan unvan daha sonraki dönemlerde hanedanın kıdemli üyeleri ve prensleri için kullanılmıştır. Kutsal Roma İmparatorluğunda (962-1806) İmparator ve Kralın altında ancak Grandükün üzerinde olan bir rütbeyi belirtir.
- Dişili: Arşidüşes.
- Grandük: Kralın altında sıralanan Büyük Dükalık olarak adlandırılan bölgenin hükümdarı veya egemen bir Prens. Tarihte Grandük tabiri ilk olarak 1569'da Toskana hükümdarı için kullanılmıştır. Günümüzde Lüksemburg hâlâ Büyük Dükalıkla yönetilmektedir.
Dişili: Grandüşes
- Dük: Avrupa’nın bazı bölgelerinde küçük devletin hükümdarı. Kutsal Roma İmparatorluğunda Dükler, eyaletlerin hükümdarı ve ilçelerdeki kontların üstleriydi ve daha sonra feodal monarşilerde kralın en rütbeli akranı oldu. Roma İmparatorluğunda ise komutan veya generallere verilen unvandır.
Dişili: Düşes.
- Prens: Hükümdarın oğlu veya Toprakları ülke sayılmayacak kadar küçük devletin hükümdarı. Prens bazı Avrupa ülkelerinde dükün altında sıralanan bir unvandır. Kutsal Roma İmpartorluğunda unvan Reichstag'ta İmparatorluğu oluşturan hükümdarlarına denirdi. Kutsal Roma İmparatoru seçme hakkına sahip olan prenslere Elektör Prens denirdi.
Dişili: Prenses.
- Marki: Dükten daha aşağıda kalan bağımlı hükümdar. Tarihte Markiler sınır bölgelerini yöneten feodal efendilere verilen unvandır. Kutsal Roma İmparatorluğun'da Bu unvan Margrave olarak tanımlanırdı.
Dişili: Markiz.
- Kont: Belirli Avrupa ülkelerinde, göreceli statüsü olan unvan. Bazen bağımlı hükümdarlar olup feodal düzene entegre bile olmuşlardı. Kutsal Roma İmpartorluğunda bu unvan Graf olarak tanımlanırdı ve ilçe hükümdarlarıydı. Tarihte Bazı kontluklar dük'ün üstü konumuna yükseldiler Flandre vb. frenkler'de ise kont komutanlara verilen unvandı. Roma İmparatorluğunda İmparator danışmanlarına verilen unvan.
Dişili: Kontes.
- Vikont: Bazı Avrupa ülkelerinde değişen statüde soyluluk unvanı. Tarihte Vikontlar Karolenj İmparatorluğu döneminde krallar tarafından eyalet veya şehir güvenliği için atanmış kont yardımcılarıydı. Çoğu zaman şehirlerde adli sorumluluğu üstlenirlerdi.
Dişili: .
- Baron: Çeşitli Avrupa ülkelerinde güncel veya tarihsel olarak, genellikle kalıtsal olan bir asalet veya onur unvanıdır. Tarihte Baronlar topraklarını kraldan doğrudan bir bağışla tutan bir vasal ya da güçlü bir feodal efendiydi. Kutsal Roma İmparatorluğunda tüm şövalye ailelerin (bazen von veya zu öneki ile ayırt edilir) tüm şövalye ailelerin sonunda baron unvanı olurdu.
Dişili: Barones.
- Lord: Başkaları üzerinde yetkisi, kontrolü veya gücü olan, usta, şef veya yönetici gibi davranan bir kişi. Unvan ayrıca Birleşik Krallık'ta kral ya da kraliçe tarafından soylulara verilen sandır. Tarihte Lord genellikle feodal efendilere ve soylulara verilen unvandı.
Dişili: Leydi.
- Şövalye: Tarihte genellikle asil doğumlu, çıraklıktan sonra şerefli askeri rütbeye yükseltilmiş ve yiğit davranışlara bağlı bir adam. Roma İmparatorluğunda Equites sınıfının bir üyesi. Birleşik Krallık'ta günümüzde de, sanat, iş, siyaset, spor vb. her alandan üstün hizmetlerde bulunmuş başarılı insanlar şövalye unvanı almaktadır.
Doğu Avrupa'da
- : Bizans imparatoru. Bizans kodeksine göre tektir ve dünyadaki en yüksek unvandır. İstanbul'un Latinler tarafından işgalinden sonra unvan evrensel gücünü yitirmiştir.
- : Bizans kodeksinde kralın karşılığı.
- Tekfur: Bizans'ta feodal yönetici. Tekfurların miras bırakma hakkı, Bizans tarihinde tartışmalara neden olmuştur.
- Çar: Ruslarda imparatorun karşılığı. "Sezar" kelimesinden gelir. Bulgarlarda kral anlamında kullanılır.
Dişili: Çariçe.
- Kulak (köylü): Rus toprak sahibi.
- Voyvoda: Slav prensi. Genelde Türk egemenliği altına giren Slav hükümdarları için kullanılmıştır.
İslam coğrafyasında
- Hünkar : Doğu coğrafyalarında batıya göre imparatordan daha yüce daha büyük ve daha zengin bir unvan. O yüzden Osmanlı Padişahları fermanlarda özellikle unvanlarını sayarken Hünkar unvanını kullanmıştır.
- Sultan: Bağımsız ülkenin hükümdarı. Sultan unvanı erkeklerde ismin başına, kadınlarda sonuna getirilir. Bunun tek istisnası olan Cem Sultan propaganda mağdurudur.
- Melik: Avrupa'daki kralın karşılığı. Sultan kadar güçlü olmamakla beraber melik de bağımsız hareket etme yetisine sahiptir.
Dişili: .
- Şehzade : Osmanlı İmparatorluğunda Sultanın Velihat olan Oğlu.
- Şah: İran hükümdarı.
Dişili: . Bu unvanı alan tek kadın son şahın karısı Farah Diba'dır.
- Padişah: Avrupa'daki imparatorun Fars kültüründeki karşılığı. "Şehinşah" ile eşdeğerdir.
- Emir: Hükmetme yetkisi olan soylu.
- Hidiv: Kavalalı Hanedanı'na özgü bir unvan. Mısır'daki Osmanlı yöneticileri için kullanıldı.
- Beylerbeyi: Osmanlı'nın ilk zamanlarında padişahtan sonra en yetkili kişi için kullanılırdı. Beylerbeyinin hükmü altında kendine tahsis edilmiş topraklar vardı. Osmanlı padişahları, toprak sahibi beylerden çekindiği için zamanla topraksız olan vezirler, beylerbeyinin önüne geçmiştir.
- Atabey: Büyük Selçuklu meliklerinin hocası. Büyük Selçuklu'da zayıflama başlandıktan sonra yarı bağımsız toprak sahibi.
- Ayan: Çoğunluğu barona, bazıları da geniş yetkileriyle nadiren konta denktir. Arapça ''Ayn'' yani göz, kelimesinin çoğuludur. Saltanatın veya iktidarın bölgelerindeki gözleri anlamındadır.
Orta Asya'da
- Yabgu: Hun hükümdarı. Boy beyleri tarafından devrildiği zamanlar olmuştur, otoritesi soylular arasındaki uzlaşmaya bağlıydı. Bu bakımdan Avrupa'da seçimle başa geçen imparatora benzer.
Zamanla yabgu terimi daha küçük beylere verilir oldu.
Dişili: Yenge?
- Kağan/Hakan: Göktürklerden itibaren en büyük hükümdar için kullanıldı. Hakan "gökteki güneş gibi" tektir.
Dişili: Hatun.
Hatun: Kağan/Hakan 'ın hanımına denir.
- Han: Orta Asya'daki en yaygın unvan. Türklerde daha aşağı olan "kral", Moğollarda "imparator" yerine kullanılır.
- Şad: Türklerde prensin karşılığı. Şada tahsis edilmiş boylar vardır, yarı bağımsız hareket eder.
- Tekin: Türklerde soylulara verilen unvan. Belirli dönem ve bölgelerde "Tigin" adıyla prenslere unvan olarak verildiği de olmuştur.
- Hetman/Ataman: Kazak beyi.
Diğer toplumlarda
- : Çin'de imparatorun karşılığı. Çinlilere göre dünyadaki en yüksek unvandır. Tanrının oğludur. İlk Huang-di'nin bu unvanı elde etmesi için 25 kralı ezmesi gerekti.
- Wang: Çin'de kralın karşılığı. Orta Asyalı göçebeler arasında wang unvanı alan tek kişi Moğol beyi Tuğrul'dur ve Wang-Han (Onghan) olarak anılır.
- Tenno: Japonlarda imparatorun karşılığı. Tenno erdemlidir ve mükemmel insandır, asla hata yapmaz. II. Dünya Savaşı sonunda Tenno‘nun yenilgiyi kabul etmesi, Japonlar için büyük bir şok olmuştur.
Daha önceki çağlarda "mikado" terimi kullanılırdı.
- Mihrace: Hindistan'da imparatorun karşılığı.
- Raca: Hindistan'da kralın karşılığı.
- Firavun: Eski Mısır'da hükümdarın unvanı. Eril bir kavramdır, firavun olan kadına da erkek sıfatları verilir ve sakallı tasvir edilirdi.
- Imgeum: Kore'de kralın karşılığı.
Soyluluk ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bugune dek kullanilmis baslica soyluluk unvanlari sunlardir Bati Avrupa daAvrupa da Bati Roma Imparatorlugu nun yikilisindan 20 yuzyilin baslarina kadar gecerli olan unvanlar en yuksekten en alcaga dogru asagidaki gibidir Imparator Bir Yonetici topraklarinda cesitli uluslari barindiran buyuk ve yuce hukumdar Roma Imparatorlugunda Imparatorlar senatorler tarafindan secilirdi Kutsal Roma Imparatorlugunda Imparator Elektor Prensler tarafindan secilirdi Alman Imparatorlarina Kayzer Roma Imparatorlarina Sezar denirdi Imparatorlara taclarini Papa takar Napolyon bu gelenegi bozarak kendi tacini kendi takmistir bu olay imparatorlugun sekulerlesmesinin simgesidir Disili Imparatorice Kral Bir bolge veya ulus uzerinde egemen olan hukumdar Imparatordan sonraki en yuksek sekuler hukumdarlik makamidir Kral unvani tarih oncesi caglarda kabile reislerine denirdi Disili Kralice Arsiduk 1358 den itibaren Avusturya Arsiduklugunun Habsburg hukumdarlari icin kullanilan unvan daha sonraki donemlerde hanedanin kidemli uyeleri ve prensleri icin kullanilmistir Kutsal Roma Imparatorlugunda 962 1806 Imparator ve Kralin altinda ancak Grandukun uzerinde olan bir rutbeyi belirtir Disili Arsiduses Granduk Kralin altinda siralanan Buyuk Dukalik olarak adlandirilan bolgenin hukumdari veya egemen bir Prens Tarihte Granduk tabiri ilk olarak 1569 da Toskana hukumdari icin kullanilmistir Gunumuzde Luksemburg hala Buyuk Dukalikla yonetilmektedir Disili Granduses Duk Avrupa nin bazi bolgelerinde kucuk devletin hukumdari Kutsal Roma Imparatorlugunda Dukler eyaletlerin hukumdari ve ilcelerdeki kontlarin ustleriydi ve daha sonra feodal monarsilerde kralin en rutbeli akrani oldu Roma Imparatorlugunda ise komutan veya generallere verilen unvandir Disili Duses Prens Hukumdarin oglu veya Topraklari ulke sayilmayacak kadar kucuk devletin hukumdari Prens bazi Avrupa ulkelerinde dukun altinda siralanan bir unvandir Kutsal Roma Impartorlugunda unvan Reichstag ta Imparatorlugu olusturan hukumdarlarina denirdi Kutsal Roma Imparatoru secme hakkina sahip olan prenslere Elektor Prens denirdi Disili Prenses Marki Dukten daha asagida kalan bagimli hukumdar Tarihte Markiler sinir bolgelerini yoneten feodal efendilere verilen unvandir Kutsal Roma Imparatorlugun da Bu unvan Margrave olarak tanimlanirdi Disili Markiz Kont Belirli Avrupa ulkelerinde goreceli statusu olan unvan Bazen bagimli hukumdarlar olup feodal duzene entegre bile olmuslardi Kutsal Roma Impartorlugunda bu unvan Graf olarak tanimlanirdi ve ilce hukumdarlariydi Tarihte Bazi kontluklar duk un ustu konumuna yukseldiler Flandre vb frenkler de ise kont komutanlara verilen unvandi Roma Imparatorlugunda Imparator danismanlarina verilen unvan Disili Kontes Vikont Bazi Avrupa ulkelerinde degisen statude soyluluk unvani Tarihte Vikontlar Karolenj Imparatorlugu doneminde krallar tarafindan eyalet veya sehir guvenligi icin atanmis kont yardimcilariydi Cogu zaman sehirlerde adli sorumlulugu ustlenirlerdi Disili Baron Cesitli Avrupa ulkelerinde guncel veya tarihsel olarak genellikle kalitsal olan bir asalet veya onur unvanidir Tarihte Baronlar topraklarini kraldan dogrudan bir bagisla tutan bir vasal ya da guclu bir feodal efendiydi Kutsal Roma Imparatorlugunda tum sovalye ailelerin bazen von veya zu oneki ile ayirt edilir tum sovalye ailelerin sonunda baron unvani olurdu Disili Barones Lord Baskalari uzerinde yetkisi kontrolu veya gucu olan usta sef veya yonetici gibi davranan bir kisi Unvan ayrica Birlesik Krallik ta kral ya da kralice tarafindan soylulara verilen sandir Tarihte Lord genellikle feodal efendilere ve soylulara verilen unvandi Disili Leydi Sovalye Tarihte genellikle asil dogumlu cirakliktan sonra serefli askeri rutbeye yukseltilmis ve yigit davranislara bagli bir adam Roma Imparatorlugunda Equites sinifinin bir uyesi Birlesik Krallik ta gunumuzde de sanat is siyaset spor vb her alandan ustun hizmetlerde bulunmus basarili insanlar sovalye unvani almaktadir Dogu Avrupa da Bizans imparatoru Bizans kodeksine gore tektir ve dunyadaki en yuksek unvandir Istanbul un Latinler tarafindan isgalinden sonra unvan evrensel gucunu yitirmistir Bizans kodeksinde kralin karsiligi Tekfur Bizans ta feodal yonetici Tekfurlarin miras birakma hakki Bizans tarihinde tartismalara neden olmustur Car Ruslarda imparatorun karsiligi Sezar kelimesinden gelir Bulgarlarda kral anlaminda kullanilir Disili Carice Kulak koylu Rus toprak sahibi Voyvoda Slav prensi Genelde Turk egemenligi altina giren Slav hukumdarlari icin kullanilmistir Islam cografyasindaHunkar Dogu cografyalarinda batiya gore imparatordan daha yuce daha buyuk ve daha zengin bir unvan O yuzden Osmanli Padisahlari fermanlarda ozellikle unvanlarini sayarken Hunkar unvanini kullanmistir Sultan Bagimsiz ulkenin hukumdari Sultan unvani erkeklerde ismin basina kadinlarda sonuna getirilir Bunun tek istisnasi olan Cem Sultan propaganda magdurudur Melik Avrupa daki kralin karsiligi Sultan kadar guclu olmamakla beraber melik de bagimsiz hareket etme yetisine sahiptir Disili Sehzade Osmanli Imparatorlugunda Sultanin Velihat olan Oglu Sah Iran hukumdari Disili Bu unvani alan tek kadin son sahin karisi Farah Diba dir Padisah Avrupa daki imparatorun Fars kulturundeki karsiligi Sehinsah ile esdegerdir Emir Hukmetme yetkisi olan soylu Hidiv Kavalali Hanedani na ozgu bir unvan Misir daki Osmanli yoneticileri icin kullanildi Beylerbeyi Osmanli nin ilk zamanlarinda padisahtan sonra en yetkili kisi icin kullanilirdi Beylerbeyinin hukmu altinda kendine tahsis edilmis topraklar vardi Osmanli padisahlari toprak sahibi beylerden cekindigi icin zamanla topraksiz olan vezirler beylerbeyinin onune gecmistir Atabey Buyuk Selcuklu meliklerinin hocasi Buyuk Selcuklu da zayiflama baslandiktan sonra yari bagimsiz toprak sahibi Ayan Cogunlugu barona bazilari da genis yetkileriyle nadiren konta denktir Arapca Ayn yani goz kelimesinin coguludur Saltanatin veya iktidarin bolgelerindeki gozleri anlamindadir Orta Asya daYabgu Hun hukumdari Boy beyleri tarafindan devrildigi zamanlar olmustur otoritesi soylular arasindaki uzlasmaya bagliydi Bu bakimdan Avrupa da secimle basa gecen imparatora benzer Zamanla yabgu terimi daha kucuk beylere verilir oldu Disili Yenge Kagan Hakan Gokturklerden itibaren en buyuk hukumdar icin kullanildi Hakan gokteki gunes gibi tektir Disili Hatun Hatun Kagan Hakan in hanimina denir Han Orta Asya daki en yaygin unvan Turklerde daha asagi olan kral Mogollarda imparator yerine kullanilir Sad Turklerde prensin karsiligi Sada tahsis edilmis boylar vardir yari bagimsiz hareket eder Tekin Turklerde soylulara verilen unvan Belirli donem ve bolgelerde Tigin adiyla prenslere unvan olarak verildigi de olmustur Hetman Ataman Kazak beyi Diger toplumlarda Cin de imparatorun karsiligi Cinlilere gore dunyadaki en yuksek unvandir Tanrinin ogludur Ilk Huang di nin bu unvani elde etmesi icin 25 krali ezmesi gerekti Wang Cin de kralin karsiligi Orta Asyali gocebeler arasinda wang unvani alan tek kisi Mogol beyi Tugrul dur ve Wang Han Onghan olarak anilir Tenno Japonlarda imparatorun karsiligi Tenno erdemlidir ve mukemmel insandir asla hata yapmaz II Dunya Savasi sonunda Tenno nun yenilgiyi kabul etmesi Japonlar icin buyuk bir sok olmustur Daha onceki caglarda mikado terimi kullanilirdi Mihrace Hindistan da imparatorun karsiligi Raca Hindistan da kralin karsiligi Firavun Eski Misir da hukumdarin unvani Eril bir kavramdir firavun olan kadina da erkek sifatlari verilir ve sakalli tasvir edilirdi Imgeum Kore de kralin karsiligi Soyluluk ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz