Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sohum (Abhazca: Аҟəа/Akva; Gürcüce: სოხუმი /Sohumi; Rusça: Сухум/Suhum), Karadeniz kıyısında bulunan bir şehir.Abhazya Özerk Cumhuriyeti'nin de başkentidir.Osmanlı dönemindeki adı Sohumkale'ydi.
| Sohum | |
|---|---|
Kent | |
Аҟəа / Akva | |
 | |
 Arma | |
  Sohum Sohum'un Abhazya haritası üzerindeki konumu | |
| Ülke |  Gürcistan(De jure) Abhazya (De facto) |
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Adgur Harazia |
| Nüfus (2011) | |
| • Yoğunluk | oto/km² |
| • Kent | 62.914 |
| Zaman dilimi | (Standart Zaman) |
Resmî site Sohum Belediyesi | |
Sohum, liman ve tatil kenti olarak bilinirdi. Ayrıca Sohum Dranda Havalimanı hava ulaşımı için mevcuttur. Plajları, otelleri, kaplıcalarıyla ünlüydü. Tarihsel botanik bahçesi 1840’ta kurulmuştur. 1945-1954 arasında, Sovyet nükleer programlarının geliştirildiği bir fizik laboratuvarı bulunuyordu. Kışları ılık bir ılıman iklimi vardır.
Tarihçe
Sohum, M.Ö 6. yüzyılda ''Dioskurias'' adıyla Milet'li bir Yunan kolonisi olarak kuruldu. Şehrin bu adı, Yunan mitolojisi'deki Argonot efsanesindeki Dioskouri olarak da adlandırılan ikiz kardeşler "Castor" ve "Polluks"'tan gelmiştir. Bu dönemde yerli kabilelerle Yunan kolonilerine ticaret yapılan önemli bir liman konumuna gelen yerleşim uzun süre refah içerisinde yaşadı. Yerleşimin olduğu bölge M.Ö 2. yüzyılda VI. Mithridates tarafından Pontus topraklarına katıldı. Roma hakimiyetinde Augustus tarafından şehrin adı "Sebastopolis" olarak değiştirildi. Plinius ve Arrianus kentten "Sebastopolis" olarak söz ederken yerleşimin eski görkemli günlerinde olmadığını belirtmişlerdir. 542 yılında Sasanileri'in eline geçmesinden önce kent tahliye edilirken kalesi de yıkıldı. 565 yılında Bizans imparatoru I. Justinianus tarafından restore edilen kale ve şehir, Arap ordularının komutanı Mervan tarafından 736 yılında ele geçirilmesine kadar Bizans'ın Kolhis bölgesindeki önemli kalelerinden biri olmuştur.
Daha sonra "Tskhumi" adıyla anılan yerleşim, Abhazya Krallığı döneminde yeniden restore edilmiştir. Cenevizliler sayesinde Avrupa ile ticaretin sağlanmasıyla 12. ve 13. yüzyıllarda gelişim gösteren kentin önemi daha da arttı. 15. yüzyılda bu krallığın yıkılmasından sonra Sohumkale, Abhazya Prensliği’nin başta gelen kentiydi. 1454 yılında Ceneviz kolonisi bulunan yerleşim Osmanlı kuvvetlerinin saldırısına uğramış, şehir ele geçirilememekle birlikte bazı Cenevizli tüccarlar esir alınmıştır. Daha sonra Abhazya Prensliği ile Megrelya Prensliği arasında çekişmelere sahne olan yerleşim 1570 senesinde Osmanlı hakimiyetine girmiştir. Osmanlı döneminde "Sohumkale" olarak adlandırılan yerleşim tahkim edilerek önemli bir kent oldu. Rus yanlısı Abhaz prenslerinin talebi üzerine baskına uğrayan şehir 1810 tarihine Rus donanması tarafından ele geçirildi. Bir süre Rus denetimindeki Abhazya Prensliğinden Shervashidze hanedanı tarafından idare edilen yerleşim, 1847 yılında liman şehri olarak tescil edildi. Shervashidze hanedanlığının Ruslar tarafından kaldırılmasıyla 1864 yılında kesin olarak Rus İmparatorluğu topraklarına katıldı. 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Osmanlı donanması, Karadeniz'in doğusunda Rus ordusunun gerisine sarkmak amacıyla 23 Mayıs 1877'de Sohum'a başarılı bir çıkarma harekâtı icra etti ve bölgedeki Rus birliklerini mağlup etti. Bununla birlikte, Rumeli'deki cephenin ihtiyaçları doğrultusunda buradaki birlikler 1877 Eylül'ünde tahliye edilerek Varna'ya taşındılar.
1917 yılında gerçekleşen Rus Devrimi sonrasında kaosun hakim olduğu bölgede 1918 yılında kısa süreli Bolşevik egemenliği görüldü. Daha sonra Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti bağlı Abhazya Halk Konseyi özerk yönetimine girdi. Yerleşim, 4 Mart 1921'de Kızıl Ordu tarafından ele geçirilerek Sovyet hakimiyetine katıldı. Daha sonra kurulan Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1921-1931 yılları arasında başkentliğini yaptı. Bu cumhuriyetin kaldırılmasından sonra, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bağlı Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne başkentlik yapmıştır. 1989 yılında Abhaz ve Gürcü topluluklar arasında yaşanan etnik gerilim nedeniyle toplumsal kargaşa ve sokak çatışmalarına sahne oldu. Gürcistan-Abhazya çatışması ve sonrasında 1992-93 yıllarında yaşanan savaşta şehir büyük ölçüde yıkıma sahne oldu. Gürcü ordusu tarafından pek çok yapı, Ulusal Kütüphane ve Devlet arşivleri yakıldı. Kent, savaşın izlerini hâlâ taşımaktadır.
Coğrafya ve ulaşım
Karadeniz kıyısında bulunan şehir, deniz seviyesinden 5–140 m rakımlarda kuruludur. Yerleşim nemli Subtropikal iklim (Ilıman dönencealtı iklimi) özelliklerine sahiptir. Kışları ılık, yazları ise sıcaktır. Tiflis'e demiryolu ile 405 km uzaklıktadır. Soçi şehrine demiryolu ile günlük seferler düzenlenmektedir. Şehirden 20 km uzaklıkta, günümüzde yerel uçuşların yapılabildiği Sohum Dranda Havaalanı bulunmaktadır.
Dış bağlantılar
- Gürcistan Hükûmeti Resmi Web sayfası20 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ a b Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN .
- ^ "İslam Ansiklopedisi, "Sohum" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, Ankara (2019), c. EK-2, s.521". 2 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2023.
- ^ "1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi - Donanma Harekatı", ATASE Yayınları, Ankara (1980), s.42-44
| Wikimedia Commons'ta Sohum ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sohum Abhazca Aҟea Akva Gurcuce სოხუმი Sohumi Rusca Suhum Suhum Karadeniz kiyisinda bulunan bir sehir Abhazya Ozerk Cumhuriyeti nin de baskentidir Osmanli donemindeki adi Sohumkale ydi SohumKentAҟea AkvaArmaSohumSohum un Abhazya haritasi uzerindeki konumuUlkeGurcistan De jure Abhazya De facto Idare Belediye BaskaniAdgur HaraziaNufus 2011 Yogunlukoto km Kent62 914Zaman dilimiUTC 04 00 Standart Zaman Resmi site Sohum BelediyesiSergey Prokudin Gorski tarafindan cekilmis renkli sehir manzarasi Sohum liman ve tatil kenti olarak bilinirdi Ayrica Sohum Dranda Havalimani hava ulasimi icin mevcuttur Plajlari otelleri kaplicalariyla unluydu Tarihsel botanik bahcesi 1840 ta kurulmustur 1945 1954 arasinda Sovyet nukleer programlarinin gelistirildigi bir fizik laboratuvari bulunuyordu Kislari ilik bir iliman iklimi vardir TarihceSohum M O 6 yuzyilda Dioskurias adiyla Milet li bir Yunan kolonisi olarak kuruldu Sehrin bu adi Yunan mitolojisi deki Argonot efsanesindeki Dioskouri olarak da adlandirilan ikiz kardesler Castor ve Polluks tan gelmistir Bu donemde yerli kabilelerle Yunan kolonilerine ticaret yapilan onemli bir liman konumuna gelen yerlesim uzun sure refah icerisinde yasadi Yerlesimin oldugu bolge M O 2 yuzyilda VI Mithridates tarafindan Pontus topraklarina katildi Roma hakimiyetinde Augustus tarafindan sehrin adi Sebastopolis olarak degistirildi Plinius ve Arrianus kentten Sebastopolis olarak soz ederken yerlesimin eski gorkemli gunlerinde olmadigini belirtmislerdir 542 yilinda Sasanileri in eline gecmesinden once kent tahliye edilirken kalesi de yikildi 565 yilinda Bizans imparatoru I Justinianus tarafindan restore edilen kale ve sehir Arap ordularinin komutani Mervan tarafindan 736 yilinda ele gecirilmesine kadar Bizans in Kolhis bolgesindeki onemli kalelerinden biri olmustur Daha sonra Tskhumi adiyla anilan yerlesim Abhazya Kralligi doneminde yeniden restore edilmistir Cenevizliler sayesinde Avrupa ile ticaretin saglanmasiyla 12 ve 13 yuzyillarda gelisim gosteren kentin onemi daha da artti 15 yuzyilda bu kralligin yikilmasindan sonra Sohumkale Abhazya Prensligi nin basta gelen kentiydi 1454 yilinda Ceneviz kolonisi bulunan yerlesim Osmanli kuvvetlerinin saldirisina ugramis sehir ele gecirilememekle birlikte bazi Cenevizli tuccarlar esir alinmistir Daha sonra Abhazya Prensligi ile Megrelya Prensligi arasinda cekismelere sahne olan yerlesim 1570 senesinde Osmanli hakimiyetine girmistir Osmanli doneminde Sohumkale olarak adlandirilan yerlesim tahkim edilerek onemli bir kent oldu Rus yanlisi Abhaz prenslerinin talebi uzerine baskina ugrayan sehir 1810 tarihine Rus donanmasi tarafindan ele gecirildi Bir sure Rus denetimindeki Abhazya Prensliginden Shervashidze hanedani tarafindan idare edilen yerlesim 1847 yilinda liman sehri olarak tescil edildi Shervashidze hanedanliginin Ruslar tarafindan kaldirilmasiyla 1864 yilinda kesin olarak Rus Imparatorlugu topraklarina katildi 1877 78 Osmanli Rus Savasi nda Osmanli donanmasi Karadeniz in dogusunda Rus ordusunun gerisine sarkmak amaciyla 23 Mayis 1877 de Sohum a basarili bir cikarma harekati icra etti ve bolgedeki Rus birliklerini maglup etti Bununla birlikte Rumeli deki cephenin ihtiyaclari dogrultusunda buradaki birlikler 1877 Eylul unde tahliye edilerek Varna ya tasindilar 1917 yilinda gerceklesen Rus Devrimi sonrasinda kaosun hakim oldugu bolgede 1918 yilinda kisa sureli Bolsevik egemenligi goruldu Daha sonra Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti bagli Abhazya Halk Konseyi ozerk yonetimine girdi Yerlesim 4 Mart 1921 de Kizil Ordu tarafindan ele gecirilerek Sovyet hakimiyetine katildi Daha sonra kurulan Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti nin 1921 1931 yillari arasinda baskentligini yapti Bu cumhuriyetin kaldirilmasindan sonra Gurcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bagli Abhazya Ozerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ne baskentlik yapmistir 1989 yilinda Abhaz ve Gurcu topluluklar arasinda yasanan etnik gerilim nedeniyle toplumsal kargasa ve sokak catismalarina sahne oldu Gurcistan Abhazya catismasi ve sonrasinda 1992 93 yillarinda yasanan savasta sehir buyuk olcude yikima sahne oldu Gurcu ordusu tarafindan pek cok yapi Ulusal Kutuphane ve Devlet arsivleri yakildi Kent savasin izlerini hala tasimaktadir Cografya ve ulasimKaradeniz kiyisinda bulunan sehir deniz seviyesinden 5 140 m rakimlarda kuruludur Yerlesim nemli Subtropikal iklim Iliman donencealti iklimi ozelliklerine sahiptir Kislari ilik yazlari ise sicaktir Tiflis e demiryolu ile 405 km uzakliktadir Soci sehrine demiryolu ile gunluk seferler duzenlenmektedir Sehirden 20 km uzaklikta gunumuzde yerel ucuslarin yapilabildigi Sohum Dranda Havaalani bulunmaktadir Dis baglantilarGurcistan Hukumeti Resmi Web sayfasi20 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca a b Nijman Jan 2020 Geography Realms Regions and Concepts 20 bas Wiley ISBN 978 1119607410 Islam Ansiklopedisi Sohum maddesi Turk Diyanet Vakfi Ankara 2019 c EK 2 s 521 2 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2023 1877 1878 Osmanli Rus Harbi Donanma Harekati ATASE Yayinlari Ankara 1980 s 42 44 Wikimedia Commons ta Sohum ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir