Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sultandağı, Afyonkarahisar ilinde, Afyonkarahisar şehrinin 68 kilometre doğusunda bulunan bir ilçesidir.
| Sultandağı | |
|---|---|
 Türkiye'de bulunduğu yer | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Afyonkarahisar |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Önder Koç |
| • Belediye başkanı | Mehmet Aldırmaz (AK Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 731 km² |
| Rakım | 1010 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 15.076 |
| • Kır | 9,241 |
| • Şehir | 5.276 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| Posta kodu | 03900 |
| İl alan kodu | 0272 |
| İl plaka kodu | 03 |
Resmî site Belediye YerelNET | |
Konumu
Sultandağı, Afyon ilinin doğusunda, Ege Bölgesi ile İç Anadolu Bölgesinin birleştiği yerde, Konya ve Isparta illerinin sınırında bir ilçedir. Kuzeyinde Bolvadin, güneyinde Yalvaç, doğusunda Akşehir, batısında Çay ilçeleri ile komşudur. Batısında Deresinek (2.9 nm) ile Yakasinek (2.8 nm), kuzeyinde Ortakarabağ (9.5 nm), doğusunda (3.8 nm) ile Taşköprü (4.0 nm) ve güneyinde Borazan (Geyik üretim çiftliği) (2.5 nm) ile Kırca (1.9 nm) gibi yerleşim yerleri bulunur.
İsim kökeni
İshaklı, Selçuklu uç (eski Türkçe: sınır, kenar) beylerinden İshak Bey tarafından kurulmuştur. 1958 yılına kadar Bolvadin ilçesine bağlı İshaklı adında bir nahiye aynı yıl içinde Çiftlik beldesi ile idari olarak birleştirilip Sultandağı adıyla ilçe statüsü verilmiştir. 1972 yılında, ilçenin kuruluşuna 1958 yılında dahil edilen Çiftlik yeniden ayrılmış ve Yeşilçiftlik adıyla belde olarak yeniden ihdas edilmiştir.
1116 yılında Bizanslılarla Selçuklu Hanedanı arasında cereyan eden Bolybotum (Bolvadin) Savaşı'nda, Büyük Selçuklu Devleti Sultanı Müizzeddin Melikşah (Arapça: ملكشاه الثاني بن بركياروق) ordusunu güneydeki dağın yamacına, Emir Mengücek ise ordusunu kuzeydeki dağın yamacına yerleştirmiş, işte bu durum üzerine sultanın çekildiği dağa Sultan dağı, Emir Mengücek'in çekildiği dağa da Emir Dağı adı verilmiştir.
Tarih
Sultandağı, Tunç Devri'ne kadar uzanan çok eski bir geçmişe sahiptir.
Eski tarihi dönemler
Sultandağı, MÖ 2000-700 tarihleri arasında Hitit (Hittite) sınırları içinde, MÖ 750-600 yılları arasında Yanık Frigya (Phrygia Paroreius) sınırları içinde, Akşehir (Philomelium) ve Çay ile birlikte yönetim birimi olmuştur. Julia (Ipsus) eski bir Frigya (Phrygia Paroreius) kentidir, eski imparatorluk döneminde adı Julia olarak değiştirilmiş, bu kent büyük bir olasılıkla bugünkü İshaklı'da veya yakınında, şimdiki Sultandağı denilen dağ eteklerinin kuzeydoğu uçunda olduğu tahmin edilir.
Sultandağı, MÖ 680-546 yılları arasında Lidya (Lydian) sınırları içinde, MÖ 546-333 yılları arasında Pers İmparatorluğu sınırları içinde, MÖ 333-323 yılları arasında Büyük İskender'in sınırları içinde, MÖ 323-30 yılları arasında bölgede hüküm süren Helenistik krallıkların sınırları içinde ve MÖ 30-MS 395 yılları arasında Roma İmparatorluğu sınırları içinde kalmıştır.
Bizanslılar ve Selçuklular dönemi
Sultandağı, Bizanslılar ve Selçuklu Hanedanı zamanına kadar Batı ve Doğu'nun yol uğrağıdır. Ayrıca Anadolu - Bağdat İpek Yolu'nun Sultandağı'ndan geçmesi de ticarî bir önem kazanmıştır. İshaklı Anadolu Selçukluları zamanında "Karahisar-ı Devle" ismiyle anılan şimdiki Afyonkarahisar'a bağlı 10 kadılıktan birisi olan Bolvadin'e bağlı olan bir nahiye imiş. Sâhipataoğulları Beyliği'nin hüküm sürdüğü bu bölgeye Orta Asya’dan göç eden Oğuz ve Türkmen boyları yurt edinmiş ve kaldıkları mezra ve köylere kendi boy ve oymaklarının isimleri vermişlerdir. Anadolu Selçuklu Sultanı I. Rükneddin Mesud (Arapça: ركن الدين مسعود, romanize: Rukn al-Dīn Mas'ūd) döneminde Afyonkarahisar ve çevresinde 300 yerleşim bölgesi tespit edilmiş, Türk Boyları buralara iskan edilmiştir.
Selçuklular döneminden kalan miraslar
Selçuklular döneminden kalma bir Kervansaray, bir Cami ve bir de Hamam vardır. Anadolu Selçuklu mimarisinin güzel örneklerinden olan İshaklı Hanı 1249 (Hicrî 647) yılında Sahip Ata Fahrettin Ali tarafından yaptırılmış olduğu avlu taçkapısındaki ve kapalı bölüm taçkapısındaki yazıtlardan anlaşılmaktadır. Kuzeydoğu – güneybatı yönünde konumlanan kervansarayın yakın çevresinde güneybatı yönünde 15. yy. Osmanlı Dönemi'nde yaptırılan Çifte Hamam, Cami, Karamanoğlu İbrahim Bey zamanında 1458 yılında yaptırılmıştır. 1912 tarihinde yıktırılarak yerine şimdiki Ulu Cami (Çarşı Camii-Aşağı Camii) inşa edilmiştir. Eski camiden sadece minare ile kitabesi kalmıştır, güneyinde ise Lâleli Çeşme bulunmaktadır. Ulu Camii'nin cephe duvarında bulunan kitabede, (Hicrî 863, Milâdi 1458) yılında ve Karamanoğullarından İbrahim bin Mehmet bey zamanında konmuştur. Yazısı sülüstür. "Bu cami Mehmet bin Halil, Mehmet bin Hamza ve ali bin Şeyh isimlerinde üç kişi yaptırmıştır." Ayrıca Ulu Cami'de Ashab-ı Kiram ya da Eshab-ı Kiram'lardan alınan kutsal emanetlerden olan Sakal-ı Şerif saklanır. 13. yüzyılda Anadolu'ya gelen Ahmed Remzi Tahranî (Aḫmad Ramzī al-Tahranī veya halk dilinde Ahmed-i Remzi)'nin türbesi ilçede Akşehir yolunun sol tarafındadır. Diğer erenlerden Ahi Ömer Çavuş'tur.
Osmanlı dönemi
Kanuni Sultan Süleyman döneminde Mühimme Defterlerinde İshaklı nahiyesine bağlı:
Köyler
Ak-Evlü, Ahi Hoca, Ak Koyunlu, Burhan, Çelik, Çiftlik, Çukur, Dereçine, Dere Hasan, Durud, Eber, Ecem, Ecem Hasanek, Elvanbeyli, Gedil, Hasenek, Kınık, Kırca, Küçük Hasene, Mes’ud Paşa, Oğuz, Salur, Taşköprü, Yaka Hasenek (şimdiki Yakasinek), Yan köy, Yavi ve Yazı Çeliği gibi köylerden bazıları Eber Gölü'nün su seviyesinin en yüksek olduğu dönemde su altında kalmış, bazıları terk edilmiş, isimleri değişmiş veya günümüzde komşu ilçelere bağlanmıştır.
Mezralar
Yenice, Ada Çal, Altı Ahur, Arpa Çukuru, Aygır Ovası, Bağra, Bağı, Benk Öyüğü, Boğaz, Boğaz tatar, Çay Ayağı, Çiftlik Viran, Çukur Ağıl, Derbent Baş, Dibek Kuyu, Deniz Ovası, Eski Kışla, Gövercinlik, İt Burnu, Kafir Viran, Kara Pınar, Kasım Fakih, Kaş Kuyusu, Kırk Sarnıç, Köpek Kışlası, Mamad, Obacılar, Sofular, Uslu Burnu, Üçkuyu, Üçöyük, Yarım Dam, Yenice Kuyu ve Ziyaret Höyük gibi mezralardan bazıları zaman içinde köy yerleşim yerlerine dönüşmüştür.
Başbakanlık Arşivi'nde mevcut bulunan ve Surre Emini tarafından 1837 yılında hac yolculuğu esnasında, Surre-i Hümâyûn Alayı'nın gidiş ve dönüşte oluşan yolculuk masraflarının kaleme alındığı bir defter'de (Arapça: در مرحله إشَكلو, romanize: der merhale-i İshaklu) İshaklı o dönemde Hacc yolu güzergâhı üzerinde bir konaklama yeri idi. 1890 yılında Friedrich Sarre ismindeki bir Alman Doğu bilimci, arkeolog, sanat tarihçisi Anadolu'yu gezmiş, Reise in Kleinasien ismindeki kitabında İshaklı ismini kullanmış, kitabında İshaklı'dan birkaç tane resim bulunmaktadır.
Coğrafya
Sultandağı, 38° 31′ 52″ kuzey paraleli ile, 31° 13′ 41″ E doğu meridyenin kesiştiği noktada Afyon - Konya karayolunun 68. kilometresinde Sultandağları'nın eteğinde kurulmuştur. Sultandağı yerleşim olarak Ege bölgesi ile İç Anadolu Bölgesinin kesişim noktasına yakın bir alandadır. Özgün yeri, Göller Bölgesi olarak da adlandırılan alanın kuzeyinde Eber - Akşehir Gölleri ile Batı Torosların İç Anadolu'daki uzantısı olan Sultandağı'nın eteklerinde yer almaktadır. Kuzeyinde Bolvadin ilçesi, güneyinde Isparta iline bağlı Yalvaç ilçesi, doğusunda Konya iline bağlı Akşehir ilçesi, batısında ise Çay ilçesi ile sınır komşusudur.
Dereçine kasabasında bulunan Buzluk Mağarası da turistlerin oldukça ilgisini çekmektedir.
Sultandağı ilçesi 1. derece deprem bölgesinde bulunmaktadır. 03.02.2002 tarihinde Mw ölçeğine göre 6,0 şiddetinde yaşanan Sultandağı - Çay depreminde ilçe, belde ve köyleri çok ağır hasar görmüştür, ayrıca Sultandağları boyunca 170 km. uzunluğunda fay üzerindedir. Orta Çağ'larda böylesi depremlerde olmuştur.
İlçenin toplam ormanlık ve fundalık alanı ortalama 17.817 hektardır. Yüzölçümü ise 983 km²'dir. Dort Deresi Asmalı mevkiindeki orman sahasında Geyik Üretim Merkezi bulunmaktadır. Bu geyik üretim merkezinde geyikler koruma altındadır.
Nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1960 | 16.815 | 5.000 | 11.815 |
| 1965 | 18.379 | 5.643 | 12.736 |
| 1970 | 22.783 | 6.889 | 15.894 |
| 1975 | 22.351 | 4.017 | 18.334 |
| 1980 | 22.963 | 5.004 | 17.959 |
| 1985 | 23.304 | 5.385 | 17.919 |
| 1990 | 22.921 | 5.590 | 17.331 |
| 2000 | 22.184 | 6.893 | 15.291 |
| 2007 | 19.847 | 6.364 | 13.483 |
| 2008 | 19.007 | 6.463 | 12.544 |
| 2009 | 18.402 | 6.288 | 12.114 |
| 2010 | 17.468 | 5.987 | 11.481 |
| 2011 | 17.026 | 5.901 | 11.125 |
| 2012 | 16.673 | 5.962 | 10.711 |
| 2013 | 16.480 | 5.897 | 10.583 |
| 2014 | 15.988 | 5.780 | 10.208 |
| 2015 | 15.541 | 5.606 | 9.935 |
| 2016 | 15.399 | 5.574 | 9.825 |
| 2017 | 14.907 | 5.426 | 9.481 |
| 2018 | 15.076 | 5.381 | 9.695 |
| 2019 | 14.566 | 5.248 | 9.318 |
| 2020 | 14.517 | 5.276 | 9.341 |
İlçe; 2 belde, 11 köy ve 18 mahalleden oluşmaktadır.
Eğitim
İlçede 12 ilköğretim okulu, 3 ortaöğretim okulu bulunmaktadır. Ayrıca ilçede 1 Meslek Yüksekokulu olup, 643 öğrenciye 4 öğretim görevlisiyle eğitim hizmeti verilmektedir.
- Merkez ve kasabada halk kütüphaneleri mevcuttur.
- İlçede 2 semt sahası ve 2 spor kulübü vardır. Çiftlik kasabasında 1 halı saha bulunmaktadır.
Sağlık
İlçede, 50 yataklı 1 devlet hastanesi, 1 sağlık ocağı, 1 sağlıkevi ve 1 Sağlık Meslek Lisesi bulunmaktadır.
İdari Durumu
İlçe merkez dahil 7 belde, 7 köy ile 31 mahalleden oluşmaktadır. Buna göre merkez ve kasabaların mahalleleri ile köylerin adları şunlardır.
Mahalleler
Sultandağı Merkez İlçe Mahalleleri: a.Çavuş Mahallesi b.Kayran Mahallesi c.Pazaraltı Mahallesi d.Selçuk Mahallesi e.Yıldırım Mahallesi f.Gazi Mahallesi
Beldeler
- Dereçine Kasabası:
a.Camikebir Mahallesi b.Ortamescid Mahallesi c.Hacıbostan Mahallesi d.Kavaklı Mahallesi e.Karaman Mahallesi f.Kemal Mahallesi
- Karapınar Kasabası:
a.Cumhuriyet Mahallesi b.İnönü Mahallesi c.Selçuk Mahallesi
- Üçkuyu Kasabası:
a.Çınarlı Mahallesi b.Pınarlı Mahallesi c.Yeşilyurt Mahallesi
- Yakasenek Kasabası:
a.İmam Aziz Mahallesic.Ulupınar Mahallesi b.Ortamescid Mahallesid.Yeni Mahalle
- Yeşilçiftlik Kasabası:
a.Akpınar Mahallesi b.Aşağı Mahalle c.Sıra Mahalle d.Tepebaşı Mahallesi e.Yıldız Mahallesi f.Yukarı Mahalle
- Kırca Kasabası:
a.Bahçelievler Mahallesi b.Hisar Mahallesi c.Çağlayan Mahallesi
Köyler
Ekonomi
Sultandağlarının etekleri ile demiryolu ve Akşehir Gölü arasında kalan sulanabilir alanlarında meyvecilik, ilçenin diğer bölümlerinde ise hububat ve hayvancılık yapılmaktadır. Sanayi ve el sanatları pek gelişmemiştir, ilçenin kuzeyinde bulunan dağlık ve kırsal alandaki halkın geçim kaynağı çok zor şartlarda yapılan kuru tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır (Göç olayının en hızlı olduğu yerleşim birimleri de bu alanlardadır).
İlçenin sulanabilir arazileri üzerinde ise meyvecilik önde gelmektedir. Kiraz, vişne, elma üretimi ilçe ekonomisinin temelini oluşturmaktadır. Kiraz üretiminin %80'i ihracata gitmekte olup, elma ve vişne daha ziyade iç piyasaya sürülmekte, kalan kısmı da ilçede bulunan meyve suyu fabrikalarında değerlendirilmektedir. Kiraz; Fransa, Hollanda, İngiltere, Almanya ve Belçika'ya ihraç edilmektedir. Ayrıca yurt dışı sermayeli Karl Kühne KG (GmbH & Co.)18 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. sirke fabrikası mevcuttur.
Ekilebilir arazi 18.260, nadasa bırakılan 12.630, meyvelikler 33.156, sebzelik arazi ise 22 hektardır. Buna bağ sahası da eklenince tarıma elverişli arazi toplamı 35.579 hektardır. Çayır ve mera alanı 14.967, tarım dışı arazi 7.477 hektardır.
İlçede meyveciliğin yanında daha çok buğday, arpa, mercimek, fasulye, haşhaş, nohut ve kimyon üretimi yapılmaktadır. Hayvancılık olarak koyun, kıl keçisi, sığır, tavuk ve arıcılık yapılmaktadır.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2021.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 16 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ Anderson, J. H. S., xviii. 110 ff.
- ^ Mevlüt Üyümez - Fevzi Kaya, “Afyonkarahisar’da Su Mimarisi”, Afyonkarahisar Kütüğü Cilt:1, AKÜ Yayınları, 2005, sayfa 407
- ^ Yusuf Ilgar – Mustafa Karazeybek, “Afyonkarahisar’da Camii ve Mescitler”, Afyon Kütüğü, Cilt:1, Afyon, AKÜ Yayınları, 2005, sayfa 327
- ^ Hat sanatında bir yazı tarzı
- ^ Başbakanlık Arşivi, Hattı-ı Hümâyûn tasnifi, 48. 306/B, 1253/1837.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Sultandağı Nüfusu - Afyonkarahisar". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Afyonkarahisar Sultandağı Nüfusu". nufusune.com.
- T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü20 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Osmanlı Arşivi Katalogları
Dış bağlantılar
- Kaymakamlık1 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sultandağı için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
- Preliminary Report on the 3 February 2002 Sultandağı Earthquake (3 Şubat 2002 Sultandağı Deprem ilk haberi (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sultandagi Afyonkarahisar ilinde Afyonkarahisar sehrinin 68 kilometre dogusunda bulunan bir ilcesidir SultandagiIlceTurkiye de bulundugu yerIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlAfyonkarahisarCografi bolgeIc Anadolu BolgesiIdare KaymakamOnder Koc Belediye baskaniMehmet Aldirmaz AK Parti Yuzolcumu Toplam731 km Rakim1010 mNufus 2018 Toplam15 076 Kir9 241 Sehir5 276Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu03900Il alan kodu0272Il plaka kodu03Resmi site Belediye YerelNETKonumuSultandagi Afyon ilinin dogusunda Ege Bolgesi ile Ic Anadolu Bolgesinin birlestigi yerde Konya ve Isparta illerinin sinirinda bir ilcedir Kuzeyinde Bolvadin guneyinde Yalvac dogusunda Aksehir batisinda Cay ilceleri ile komsudur Batisinda Deresinek 2 9 nm ile Yakasinek 2 8 nm kuzeyinde Ortakarabag 9 5 nm dogusunda 3 8 nm ile Taskopru 4 0 nm ve guneyinde Borazan Geyik uretim ciftligi 2 5 nm ile Kirca 1 9 nm gibi yerlesim yerleri bulunur Isim kokeniIshakli Selcuklu uc eski Turkce sinir kenar beylerinden Ishak Bey tarafindan kurulmustur 1958 yilina kadar Bolvadin ilcesine bagli Ishakli adinda bir nahiye ayni yil icinde Ciftlik beldesi ile idari olarak birlestirilip Sultandagi adiyla ilce statusu verilmistir 1972 yilinda ilcenin kurulusuna 1958 yilinda dahil edilen Ciftlik yeniden ayrilmis ve Yesilciftlik adiyla belde olarak yeniden ihdas edilmistir 1116 yilinda Bizanslilarla Selcuklu Hanedani arasinda cereyan eden Bolybotum Bolvadin Savasi nda Buyuk Selcuklu Devleti Sultani Muizzeddin Meliksah Arapca ملكشاه الثاني بن بركياروق ordusunu guneydeki dagin yamacina Emir Mengucek ise ordusunu kuzeydeki dagin yamacina yerlestirmis iste bu durum uzerine sultanin cekildigi daga Sultan dagi Emir Mengucek in cekildigi daga da Emir Dagi adi verilmistir TarihSultandagi Tunc Devri ne kadar uzanan cok eski bir gecmise sahiptir Eski tarihi donemler Sultandagi MO 2000 700 tarihleri arasinda Hitit Hittite sinirlari icinde MO 750 600 yillari arasinda Yanik Frigya Phrygia Paroreius sinirlari icinde Aksehir Philomelium ve Cay ile birlikte yonetim birimi olmustur Julia Ipsus eski bir Frigya Phrygia Paroreius kentidir eski imparatorluk doneminde adi Julia olarak degistirilmis bu kent buyuk bir olasilikla bugunku Ishakli da veya yakininda simdiki Sultandagi denilen dag eteklerinin kuzeydogu ucunda oldugu tahmin edilir Sultandagi MO 680 546 yillari arasinda Lidya Lydian sinirlari icinde MO 546 333 yillari arasinda Pers Imparatorlugu sinirlari icinde MO 333 323 yillari arasinda Buyuk Iskender in sinirlari icinde MO 323 30 yillari arasinda bolgede hukum suren Helenistik kralliklarin sinirlari icinde ve MO 30 MS 395 yillari arasinda Roma Imparatorlugu sinirlari icinde kalmistir Bizanslilar ve Selcuklular donemi Sultandagi Bizanslilar ve Selcuklu Hanedani zamanina kadar Bati ve Dogu nun yol ugragidir Ayrica Anadolu Bagdat Ipek Yolu nun Sultandagi ndan gecmesi de ticari bir onem kazanmistir Ishakli Anadolu Selcuklulari zamaninda Karahisar i Devle ismiyle anilan simdiki Afyonkarahisar a bagli 10 kadiliktan birisi olan Bolvadin e bagli olan bir nahiye imis Sahipataogullari Beyligi nin hukum surdugu bu bolgeye Orta Asya dan goc eden Oguz ve Turkmen boylari yurt edinmis ve kaldiklari mezra ve koylere kendi boy ve oymaklarinin isimleri vermislerdir Anadolu Selcuklu Sultani I Rukneddin Mesud Arapca ركن الدين مسعود romanize Rukn al Din Mas ud doneminde Afyonkarahisar ve cevresinde 300 yerlesim bolgesi tespit edilmis Turk Boylari buralara iskan edilmistir Selcuklular doneminden kalan miraslar Selcuklular doneminden kalma bir Kervansaray bir Cami ve bir de Hamam vardir Anadolu Selcuklu mimarisinin guzel orneklerinden olan Ishakli Hani 1249 Hicri 647 yilinda Sahip Ata Fahrettin Ali tarafindan yaptirilmis oldugu avlu tackapisindaki ve kapali bolum tackapisindaki yazitlardan anlasilmaktadir Kuzeydogu guneybati yonunde konumlanan kervansarayin yakin cevresinde guneybati yonunde 15 yy Osmanli Donemi nde yaptirilan Cifte Hamam Cami Karamanoglu Ibrahim Bey zamaninda 1458 yilinda yaptirilmistir 1912 tarihinde yiktirilarak yerine simdiki Ulu Cami Carsi Camii Asagi Camii insa edilmistir Eski camiden sadece minare ile kitabesi kalmistir guneyinde ise Laleli Cesme bulunmaktadir Ulu Camii nin cephe duvarinda bulunan kitabede Hicri 863 Miladi 1458 yilinda ve Karamanogullarindan Ibrahim bin Mehmet bey zamaninda konmustur Yazisi sulustur Bu cami Mehmet bin Halil Mehmet bin Hamza ve ali bin Seyh isimlerinde uc kisi yaptirmistir Ayrica Ulu Cami de Ashab i Kiram ya da Eshab i Kiram lardan alinan kutsal emanetlerden olan Sakal i Serif saklanir 13 yuzyilda Anadolu ya gelen Ahmed Remzi Tahrani Aḫmad Ramzi al Tahrani veya halk dilinde Ahmed i Remzi nin turbesi ilcede Aksehir yolunun sol tarafindadir Diger erenlerden Ahi Omer Cavus tur Osmanli donemi Kanuni Sultan Suleyman doneminde Muhimme Defterlerinde Ishakli nahiyesine bagli Koyler Ak Evlu Ahi Hoca Ak Koyunlu Burhan Celik Ciftlik Cukur Derecine Dere Hasan Durud Eber Ecem Ecem Hasanek Elvanbeyli Gedil Hasenek Kinik Kirca Kucuk Hasene Mes ud Pasa Oguz Salur Taskopru Yaka Hasenek simdiki Yakasinek Yan koy Yavi ve Yazi Celigi gibi koylerden bazilari Eber Golu nun su seviyesinin en yuksek oldugu donemde su altinda kalmis bazilari terk edilmis isimleri degismis veya gunumuzde komsu ilcelere baglanmistir Mezralar Yenice Ada Cal Alti Ahur Arpa Cukuru Aygir Ovasi Bagra Bagi Benk Oyugu Bogaz Bogaz tatar Cay Ayagi Ciftlik Viran Cukur Agil Derbent Bas Dibek Kuyu Deniz Ovasi Eski Kisla Govercinlik It Burnu Kafir Viran Kara Pinar Kasim Fakih Kas Kuyusu Kirk Sarnic Kopek Kislasi Mamad Obacilar Sofular Uslu Burnu Uckuyu Ucoyuk Yarim Dam Yenice Kuyu ve Ziyaret Hoyuk gibi mezralardan bazilari zaman icinde koy yerlesim yerlerine donusmustur Basbakanlik Arsivi nde mevcut bulunan ve Surre Emini tarafindan 1837 yilinda hac yolculugu esnasinda Surre i Humayun Alayi nin gidis ve donuste olusan yolculuk masraflarinin kaleme alindigi bir defter de Arapca در مرحله إش كلو romanize der merhale i Ishaklu Ishakli o donemde Hacc yolu guzergahi uzerinde bir konaklama yeri idi 1890 yilinda Friedrich Sarre ismindeki bir Alman Dogu bilimci arkeolog sanat tarihcisi Anadolu yu gezmis Reise in Kleinasien ismindeki kitabinda Ishakli ismini kullanmis kitabinda Ishakli dan birkac tane resim bulunmaktadir CografyaSultandagi 38 31 52 kuzey paraleli ile 31 13 41 E dogu meridyenin kesistigi noktada Afyon Konya karayolunun 68 kilometresinde Sultandaglari nin eteginde kurulmustur Sultandagi yerlesim olarak Ege bolgesi ile Ic Anadolu Bolgesinin kesisim noktasina yakin bir alandadir Ozgun yeri Goller Bolgesi olarak da adlandirilan alanin kuzeyinde Eber Aksehir Golleri ile Bati Toroslarin Ic Anadolu daki uzantisi olan Sultandagi nin eteklerinde yer almaktadir Kuzeyinde Bolvadin ilcesi guneyinde Isparta iline bagli Yalvac ilcesi dogusunda Konya iline bagli Aksehir ilcesi batisinda ise Cay ilcesi ile sinir komsusudur Derecine kasabasinda bulunan Buzluk Magarasi da turistlerin oldukca ilgisini cekmektedir Sultandagi ilcesi 1 derece deprem bolgesinde bulunmaktadir 03 02 2002 tarihinde Mw olcegine gore 6 0 siddetinde yasanan Sultandagi Cay depreminde ilce belde ve koyleri cok agir hasar gormustur ayrica Sultandaglari boyunca 170 km uzunlugunda fay uzerindedir Orta Cag larda boylesi depremlerde olmustur Ilcenin toplam ormanlik ve fundalik alani ortalama 17 817 hektardir Yuzolcumu ise 983 km dir Dort Deresi Asmali mevkiindeki orman sahasinda Geyik Uretim Merkezi bulunmaktadir Bu geyik uretim merkezinde geyikler koruma altindadir NufusYil Toplam Sehir Kir1960 16 815 5 000 11 8151965 18 379 5 643 12 7361970 22 783 6 889 15 8941975 22 351 4 017 18 3341980 22 963 5 004 17 9591985 23 304 5 385 17 9191990 22 921 5 590 17 3312000 22 184 6 893 15 2912007 19 847 6 364 13 4832008 19 007 6 463 12 5442009 18 402 6 288 12 1142010 17 468 5 987 11 4812011 17 026 5 901 11 1252012 16 673 5 962 10 7112013 16 480 5 897 10 5832014 15 988 5 780 10 2082015 15 541 5 606 9 9352016 15 399 5 574 9 8252017 14 907 5 426 9 4812018 15 076 5 381 9 6952019 14 566 5 248 9 3182020 14 517 5 276 9 341 Ilce 2 belde 11 koy ve 18 mahalleden olusmaktadir Egitim2002 yilinda olusan Deprem diyagrami Ilcede 12 ilkogretim okulu 3 ortaogretim okulu bulunmaktadir Ayrica ilcede 1 Meslek Yuksekokulu olup 643 ogrenciye 4 ogretim gorevlisiyle egitim hizmeti verilmektedir Merkez ve kasabada halk kutuphaneleri mevcuttur Ilcede 2 semt sahasi ve 2 spor kulubu vardir Ciftlik kasabasinda 1 hali saha bulunmaktadir SaglikIlcede 50 yatakli 1 devlet hastanesi 1 saglik ocagi 1 saglikevi ve 1 Saglik Meslek Lisesi bulunmaktadir Idari DurumuIlce merkez dahil 7 belde 7 koy ile 31 mahalleden olusmaktadir Buna gore merkez ve kasabalarin mahalleleri ile koylerin adlari sunlardir Mahalleler Sultandagi Merkez Ilce Mahalleleri a Cavus Mahallesi b Kayran Mahallesi c Pazaralti Mahallesi d Selcuk Mahallesi e Yildirim Mahallesi f Gazi Mahallesi Beldeler Derecine Kasabasi a Camikebir Mahallesi b Ortamescid Mahallesi c Hacibostan Mahallesi d Kavakli Mahallesi e Karaman Mahallesi f Kemal Mahallesi Karapinar Kasabasi a Cumhuriyet Mahallesi b Inonu Mahallesi c Selcuk Mahallesi Uckuyu Kasabasi a Cinarli Mahallesi b Pinarli Mahallesi c Yesilyurt Mahallesi Yakasenek Kasabasi a Imam Aziz Mahallesic Ulupinar Mahallesi b Ortamescid Mahallesid Yeni Mahalle Yesilciftlik Kasabasi a Akpinar Mahallesi b Asagi Mahalle c Sira Mahalle d Tepebasi Mahallesi e Yildiz Mahallesi f Yukari Mahalle Kirca Kasabasi a Bahcelievler Mahallesi b Hisar Mahallesi c Caglayan Mahallesi Koyler Akbaba Camozu Cukurcak Dogancik Karakisla Taskopru YenikarabagEkonomiSultandaglarinin etekleri ile demiryolu ve Aksehir Golu arasinda kalan sulanabilir alanlarinda meyvecilik ilcenin diger bolumlerinde ise hububat ve hayvancilik yapilmaktadir Sanayi ve el sanatlari pek gelismemistir ilcenin kuzeyinde bulunan daglik ve kirsal alandaki halkin gecim kaynagi cok zor sartlarda yapilan kuru tarim ve hayvanciliga dayanmaktadir Goc olayinin en hizli oldugu yerlesim birimleri de bu alanlardadir Ilcenin sulanabilir arazileri uzerinde ise meyvecilik onde gelmektedir Kiraz visne elma uretimi ilce ekonomisinin temelini olusturmaktadir Kiraz uretiminin 80 i ihracata gitmekte olup elma ve visne daha ziyade ic piyasaya surulmekte kalan kismi da ilcede bulunan meyve suyu fabrikalarinda degerlendirilmektedir Kiraz Fransa Hollanda Ingiltere Almanya ve Belcika ya ihrac edilmektedir Ayrica yurt disi sermayeli Karl Kuhne KG GmbH amp Co 18 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi sirke fabrikasi mevcuttur Ekilebilir arazi 18 260 nadasa birakilan 12 630 meyvelikler 33 156 sebzelik arazi ise 22 hektardir Buna bag sahasi da eklenince tarima elverisli arazi toplami 35 579 hektardir Cayir ve mera alani 14 967 tarim disi arazi 7 477 hektardir Ilcede meyveciligin yaninda daha cok bugday arpa mercimek fasulye hashas nohut ve kimyon uretimi yapilmaktadir Hayvancilik olarak koyun kil kecisi sigir tavuk ve aricilik yapilmaktadir Kaynakca Arsivlenmis kopya 10 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Haziran 2021 a b Arsivlenmis kopya 16 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Aralik 2012 Anderson J H S xviii 110 ff Mevlut Uyumez Fevzi Kaya Afyonkarahisar da Su Mimarisi Afyonkarahisar Kutugu Cilt 1 AKU Yayinlari 2005 sayfa 407 Yusuf Ilgar Mustafa Karazeybek Afyonkarahisar da Camii ve Mescitler Afyon Kutugu Cilt 1 Afyon AKU Yayinlari 2005 sayfa 327 Hat sanatinda bir yazi tarzi Basbakanlik Arsivi Hatti i Humayun tasnifi 48 306 B 1253 1837 Il Ilce Bucak ve Koyler itibariyla nufus PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Sultandagi Nufusu Afyonkarahisar nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Afyonkarahisar Sultandagi Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link T C Basbakanlik Devlet Arsivleri Genel Mudurlugu20 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Osmanli Arsivi KataloglariDis baglantilarKaymakamlik1 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Sultandagi icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft Preliminary Report on the 3 February 2002 Sultandagi Earthquake 3 Subat 2002 Sultandagi Deprem ilk haberi Ingilizce