Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türkiye'de seçim sistemi, her beş yılda bir düzenlenen yerel, genel ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinde farklı yöntemlerle uygulanır. 1945 yılından itibaren, Türkiye çok partili bir demokrasiye sahiptir. 1923'te kurulan tek parti yönetimini sona erdiren ilk demokratik seçim 14 Mayıs 1950 tarihinde yapılmıştır. Genel seçimlerde uygulanan mevcut seçim sistemi %7 seçim barajına sahiptir.
Aşağıdakiler, her seçim türü için kullanılan seçim sistemlerinin kısa bir özetidir:
- Genel seçimler: nüfuslarına bağlı olarak farklı sayıda milletvekili seçen 87 seçim bölgesinden parlamentoya 600 üye seçmek için parti listeli, D'Hondt yöntemli nispi temsil sistemi.
- Yerel seçimler: Büyükşehir ve İlçe Belediye Başkanları, Belediye ve İl Genel Meclis üyeleri, muhtarlar ve muhtar azaları seçilmektedir. Her büyükşehir ve ilçe belediye başkanı tek isimli tek turlu çoğunluk sistemi ile seçilir.
- Cumhurbaşkanlığı seçimleri: İki turlu seçim uygulanır. Hiçbir adayın halk oylamasının en az %50+1'ini elde edememesi durumunda ilk seçimden iki hafta sonra, birinci seçimde yarışan ilk iki adayın yer aldığı ikinci bir seçim düzenlenmesi gerekir.
Genel seçimler
Türkiye, D'Hondt yöntemli parti listeli nispi temsil sistemi ile beraber yasama organı üyelerini seçer. Bir siyasi parti, kendi başına ya da bulunduğu seçim ittifakının oy oranının bir parçası olarak mecliste temsil edilebilmek için %7'nin üzerinde bir oy almalıdır: bir siyasi parti bölgesel olarak milletvekili çıkartabilecek oy oranını alsa bile, seçim barajını ülke genelinde geçemediklerinde milletvekili çıkartamaz. Türkiye'de 1982'den 2022'ye kadar seçim barajı %10 olarak uygulanmıştır. %10'un altında oy alan partilere verilen tüm oyların boşa gitmesi ve oy oranlarına göre daha fazla milletvekili kazanan partilere oy oranlarına göre daha fazla milletvekili kazandırması nedeniyle bu durum büyük eleştiriler toplamıştır. Örneğin, Türkiye'nin siyasetini temelinden sarsan büyük bir değişim olarak nitelendirilen 2002 seçimlerinde Erdoğan liderliğinde AK Parti, oyların yalnızca %34,28'ini alarak TBMM'de koltukların üçte ikisinden fazlasını kazandı. 1999'da kendisi de seçim barajını aşamayan Baykal liderliğindeki CHP ise oyların yüzde 19,39'u ile ana muhalefet partisi oldu.
2018 genel seçimlerinden önce, seçim ittifaklarını desteklemek için seçim sistemi değiştirildi. Partilerin ittifak olarak seçimlere girmesine izin verildi. İttifakın toplam oyu seçim barajını aştığında, ittifak içindeki partiler için baraj geçersiz kılınır hale geldi, bu da partilerin seçim barajını aşmasına izin verdi. Bu değişikliğin ilk etkisi, dönemde meydana geldi: İYİ Parti, %9.96 oy oranı ile o dönem %10 olan barajın altında kalmasına rağmen, Millet İttifakı sayesinde parlamentoya girmeyi başardı.
Başlangıçta, D'Hondt yöntemi tüm ittifak üyelerine orantılı olarak uygulandı, ancak 31 Mart 2022'de seçim yasasında yapılan değişikliklerden sonra, her bir siyasi parti, kendi başına ya da bir seçim ittifakının bir üyesi olarak, D'Hondt'un hesaplamaları yapılırken her seçim bölgesinde kendi oylarıyla milletvekili çıkartmaya başladı. Değişikliklerden önce milletvekilleri ittifaklara, ardından ittifak içerisindeki siyasi partilere dağıtılıyordu.
Eleştiriler ve öneriler
Mevcut sistemin en büyük eleştiri odağı, bir siyasi partinin mecliste temsil edilebilmesi için gerekli olan ülke geneli seçim barajıdır. Ocak 2015'te CHP, barajı %3'e düşürme konusunda meclis önerilerini yenilemiş ancak nispi temsil sisteminde herhangi bir değişiklik önermemiştir, buna karşılık AK Parti, kapsamlı bir sistem reformu olmadan barajın düşürülmesine karşı çıkmıştır.
Temmuz 2013'te, AK Parti, daha az milletvekili seçen daha küçük seçim bölgeleri oluşturmak için "dar bölge sistemi" olarak adlandırılan yeni seçim sistemi çalışmaları yaptı. Bu önerilere göre baraj %10'dan %7 ya da %8'e düşerken, Türkiye o tarihte bulunan 85 seçim bölgesi yerine 129 seçim bölgesine bölünecekti. İstanbul'un kendisi ise 17 veya 20 bölgeye bölünmüş olacaktı. Önerilen düzenlemelerle, sistem en büyük partinin yanı sıra belirli bölgelerde en güçlü olan partilere de fayda sağlayacaktı (AK Parti ve BDP). AK Parti, Aralık 2014'te 550 tek üyeli seçim bölgesi ile reform planlarını açıkladı. Ancak, seçimlerden en az bir yıl önce seçim yasasında herhangi bir değişikliğin meclisten geçmesi gerektiğini düzenleyen yasa maddesi nedeniyle düzenlemeler meclise getirilmedi. Öneriler bazı eleştirmenler tarafından gerrymandering (stratejik taksimat) amaçlı olduğu öne sürülerek eleştirildi.
Seçim barajının gerekliliği, 2018'den bu yana yürütmenin yasamadan ayrılmasından bu yana tartışma konusu olmuştur. 2018 yılından sonra uygulanmaya başlayan seçim ittifakı sistemi, yüksek barajla ilgili eleştirileri önemli ölçüde azalttı. Yeni seçim ittifakı sistemi küçük siyasi partilerin katıldığı ittifakın toplam oy oranının ülke geneli barajı geçmesi durumunda bu siyasi partilerin mecliste temsil edilmesine olanak sağladı. Bununla birlikte, ittifak üyesi olmayan küçük siyasi partiler, seçim barajının hala çok yüksek olmasından ötürü mecliste temsil bulamamaktadır.
Seçim bölgeleri
Türkiye, 87 seçim bölgesine ayrılmıştır ve her bölge toplam nüfusuna oranla parlamenter seçer. 2017'deki anayasa değişikliklerinden sonra toplam 550'den 600'e çıkartılan toplam milletvekili sayısı, her seçim bölgesinin nüfusuna orantılı olarak dağıtılır. Yüksek Seçim Kurulu, her bölgenin nüfusunu inceleyerek, o bölgenin milletvekili sayısını artırabilir veya azaltabilir.
Kronolojik tablo
Türkiye Büyük Millet Meclisi üye sayısının illere göre dağılımı 1920 yılından bu yana aşağıdaki tabloda görüldüğü gibi değişmiştir:
| Seçim yılları | 20. yüzyıl | 21. yüzyıl | ||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1920 | 1923 | 1927 | 1931 | 1935 | 1939 | 1943 | 1946 | 1950 | 1954 | 1957 | 1961 | 1965 | 1969 | 1973 | 1977 | 1983 | 1987 | 1991 | 1995 | 1999 | 2002 | 2007 | 2011 | 2015 | 2015 | 2018 | 2023 | |
| Toplam mv. | 436 | 333 | 335 | 348 | 444 | 470 | 492 | 503 | 477 | 537 | 602 | 450 | 450 | 450 | 450 | 450 | 400 | 450 | 450 | 550 | 550 | 550 | 550 | 550 | 550 | 550 | 600 | 600 |
| Şehir | ||||||||||||||||||||||||||||
| Adana | 7 | 3 | 4 | 4 | 8 | 11 | 10 | 10 | 11 | 13 | 16 | 12 | 13 | 13 | 13 | 14 | 12 | 14 | 14 | 17 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 14 | 15 | 15 |
| Adıyaman | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 6 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
| Afyonkarahisar | 8 | 6 | 6 | 7 | 7 | 8 | 8 | 8 | 9 | 9 | 10 | 7 | 7 | 7 | 7 | 6 | 5 | 6 | 6 | 7 | 7 | 7 | 7 | 5 | 5 | 5 | 6 | 6 |
| Ağrı | 5 | 2 | 3 | 3 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 4 | 5 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 4 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| Aksaray | - | 3 | 3 | 4 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 |
| Amasya | 7 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | 5 | 6 | 4 | 4 | 4 | 5 | 4 | 4 | 4 | 3 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Ankara | 9 | 7 | 8 | 11 | 15 | 16 | 15 | 18 | 18 | 21 | 22 | 21 | 21 | 24 | 26 | 29 | 23 | 26 | 23 | 28 | 28 | 29 | 29 | 31 | 32 | 32 | 36 | 36 |
| Antalya | 6 | 4 | 5 | 5 | 8 | 8 | 8 | 7 | 7 | 9 | 9 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 8 | 9 | 10 | 12 | 13 | 13 | 14 | 14 | 14 | 16 | 17 |
| Ardahan | 2 | 3 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |
| Artvin | - | 1 | 2 | 2 | 10 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 2 | 3 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |
| Aydın | 7 | 6 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 8 | 5 | 8 | 10 | 8 | 8 | 7 | 7 | 7 | 6 | 7 | 6 | 8 | 8 | 8 | 8 | 7 | 7 | 7 | 8 | 8 |
| Balıkesir | 6 | 8 | 10 | 10 | 12 | 12 | 13 | 14 | 12 | 14 | 15 | 11 | 11 | 10 | 9 | 9 | 7 | 8 | 7 | 9 | 9 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 9 | 9 |
| Bartın | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2 | 3 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |
| Batman | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 |
| Batum | 5 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Bayburt | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 1 | 1 |
| Biga | 3 | 3 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Bilecik | 5 | 5 | 4 | 3 | 3 | 5 | 5 | 3 | 3 | 4 | 4 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |
| Bingöl | 6 | 2 | - | - | - | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Bitlis | 7 | 2 | 3 | - | - | 2 | 2 | 3 | 2 | 2 | 3 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Bolu | 8 | 5 | 6 | 6 | 10 | 8 | 8 | 8 | 7 | 8 | 8 | 6 | 6 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 6 | 5 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Burdur | 7 | 2 | 2 | 2 | 4 | 3 | 4 | 3 | 3 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 2 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Bursa | 7 | 6 | 9 | 9 | 12 | 12 | 12 | 13 | 11 | 13 | 14 | 11 | 11 | 11 | 11 | 11 | 10 | 11 | 12 | 14 | 16 | 16 | 16 | 18 | 18 | 18 | 20 | 20 |
| Çanakkale | - | - | 4 | 5 | 5 | 6 | 6 | 6 | 7 | 8 | 8 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| Çankırı | 7 | 4 | 4 | 4 | 8 | 6 | 6 | 5 | 5 | 6 | 6 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |
| Çatalca | - | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Çorum | 7 | 6 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 8 | 8 | 9 | 10 | 7 | 7 | 7 | 7 | 6 | 5 | 6 | 5 | 6 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| Denizli | 6 | 5 | 6 | 6 | 8 | 9 | 10 | 8 | 7 | 9 | 9 | 7 | 7 | 7 | 6 | 6 | 5 | 6 | 6 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 8 | 7 |
| Diyarbakır | 7 | 7 | 6 | 4 | 8 | 8 | 6 | 7 | 7 | 8 | 9 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 8 | 8 | 10 | 11 | 10 | 10 | 11 | 11 | 11 | 12 | 12 |
| Düzce | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Edirne | 5 | 3 | 4 | 4 | 4 | 6 | 5 | 5 | 5 | 6 | 6 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 |
| Elazığ | 7 | 6 | 7 | 7 | 6 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 6 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 5 |
| Ergani | 11 | 3 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Erzincan | 5 | 3 | 3 | 3 | 4 | 7 | 5 | 7 | 5 | 5 | 6 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 3 | 3 | 3 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |
| Erzurum | 10 | 7 | 7 | 7 | 12 | 9 | 6 | 11 | 10 | 12 | 13 | 9 | 9 | 9 | 9 | 8 | 7 | 7 | 7 | 8 | 8 | 7 | 7 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 |
| Eskişehir | 7 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 7 | 6 | 7 | 8 | 6 | 6 | 6 | 6 | 5 | 5 | 5 | 5 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 7 | 6 |
| Gaziantep | 6 | 5 | 6 | 5 | 10 | 7 | 8 | 7 | 7 | 8 | 10 | 7 | 7 | 7 | 8 | 8 | 7 | 8 | 9 | 9 | 9 | 10 | 10 | 12 | 12 | 12 | 14 | 14 |
| Gelibolu | 1 | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Giresun | - | 5 | 5 | 5 | 7 | 7 | 9 | 9 | 8 | 8 | 8 | 6 | 6 | 6 | 6 | 5 | 5 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| Gümüşhane | 6 | 4 | 5 | 3 | 5 | 5 | 5 | 6 | 7 | 6 | 6 | 4 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |
| Hakkâri | 6 | 2 | 1 | 1 | - | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Hatay | - | - | - | - | - | 5 | 5 | 6 | 6 | 8 | 9 | 7 | 7 | 7 | 7 | 8 | 7 | 9 | 8 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 10 | 11 | 11 |
| Iğdır | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |
| Isparta | 6 | 3 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 4 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| İçel | 6 | 2 | 2 | 2 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| İstanbul | 12 | 23 | 17 | 18 | 20 | 19 | 28 | 30 | 25 | 29 | 39 | 31 | 31 | 33 | 38 | 44 | 36 | 45 | 50 | 61 | 69 | 70 | 70 | 85 | 88 | 88 | 98 | 98 |
| İzmir | 8 | 11 | 12 | 12 | 14 | 15 | 17 | 15 | 16 | 20 | 22 | 17 | 17 | 18 | 18 | 19 | 16 | 19 | 19 | 24 | 24 | 24 | 24 | 26 | 26 | 26 | 28 | 28 |
| Kahramanmaraş | 8 | 5 | 5 | 4 | 6 | 5 | 5 | 6 | 7 | 7 | 9 | 6 | 6 | 6 | 7 | 7 | 6 | 7 | 7 | 8 | 9 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 |
| Karabük | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 3 | 3 | 3 | 3 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 |
| Karaman | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2 | 3 | 3 | 3 | 3 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 |
| Kars | 3 | 2 | 6 | 5 | 8 | 10 | 8 | 10 | 10 | 10 | 12 | 9 | 9 | 9 | 8 | 8 | 6 | 6 | 5 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Kastamonu | 8 | 8 | 6 | 8 | 9 | 11 | 9 | 11 | 10 | 10 | 10 | 7 | 7 | 6 | 6 | 5 | 4 | 4 | 4 | 5 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Kayseri | 7 | 5 | 6 | 5 | 10 | 8 | 10 | 9 | 9 | 9 | 11 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 7 | 8 | 7 | 9 | 8 | 8 | 8 | 9 | 9 | 9 | 10 | 10 |
| Kırıkkale | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Kırklareli | - | 3 | 3 | 3 | 3 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 6 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Kırşehir | 7 | 5 | 3 | 3 | 4 | 5 | 4 | 4 | 3 | 5 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |
| Kilis | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |
| Kocaeli | 6 | 6 | 7 | 7 | 10 | 10 | 13 | 10 | 11 | 12 | 5 | 5 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 7 | 7 | 9 | 10 | 9 | 9 | 11 | 11 | 11 | 13 | 14 |
| Konya | 10 | 10 | 13 | 14 | 15 | 15 | 15 | 16 | 17 | 19 | 21 | 16 | 16 | 16 | 16 | 16 | 13 | 14 | 13 | 16 | 16 | 16 | 16 | 14 | 14 | 14 | 15 | 15 |
| Kozan | 5 | 2 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Kütahya | 6 | 8 | 7 | 12 | 11 | 10 | 12 | 10 | 10 | 8 | 8 | 6 | 6 | 6 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 6 | 6 | 6 | 6 | 5 | 4 | 4 | 5 | 5 |
| Lazistan | 6 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Malatya | 11 | 5 | 6 | 6 | 9 | 10 | 11 | 12 | 11 | 12 | 9 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 7 | 7 | 7 | 7 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 |
| Manisa | 9 | 10 | 10 | 11 | 12 | 13 | 12 | 12 | 12 | 12 | 14 | 11 | 11 | 11 | 10 | 10 | 8 | 9 | 9 | 11 | 10 | 10 | 10 | 10 | 9 | 9 | 10 | 10 |
| Mardin | 6 | 6 | 5 | 3 | 7 | 8 | 7 | 10 | 7 | 7 | 8 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 5 | 6 | 5 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 |
| Mersin | 7 | 2 | 2 | 3 | 5 | 7 | 8 | 8 | 7 | 8 | 9 | 7 | 7 | 7 | 7 | 8 | 7 | 9 | 9 | 12 | 12 | 12 | 12 | 11 | 11 | 11 | 13 | 13 |
| Muğla | 11 | 3 | 4 | 4 | 6 | 6 | 6 | 5 | 5 | 6 | 7 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 5 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 7 | 7 |
| Muş | 7 | 3 | - | 4 | 4 | 2 | 2 | 3 | 2 | 3 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 | 4 | 3 |
| Nevşehir | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Niğde | 6 | 4 | 4 | 4 | 7 | 7 | 8 | 7 | 8 | 8 | 7 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 3 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Oltu | 2 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Ordu | - | 5 | 6 | 6 | 7 | 8 | 8 | 9 | 8 | 9 | 10 | 8 | 8 | 8 | 8 | 7 | 6 | 7 | 6 | 8 | 7 | 7 | 7 | 6 | 5 | 5 | 6 | 6 |
| Osmaniye | 3 | 2 | 5 | 3 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| Rize | - | 6 | 6 | 6 | - | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 3 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Sakarya | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 8 | 6 | 6 | 6 | 6 | 5 | 5 | 6 | 6 | 7 | 6 | 6 | 6 | 7 | 7 | 7 | 7 | 8 |
| Samsun | 6 | 3 | 6 | 7 | 9 | 9 | 11 | 10 | 10 | 12 | 14 | 11 | 11 | 11 | 10 | 10 | 8 | 9 | 9 | 11 | 10 | 9 | 9 | 9 | 9 | 9 | 9 | 9 |
| Siirt | 6 | 2 | 2 | 2 | 6 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Sinop | 6 | 4 | 3 | 4 | 6 | 5 | 5 | 5 | 5 | 6 | 6 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |
| Sivas | 8 | 7 | 7 | 7 | 11 | 11 | 15 | 12 | 13 | 14 | 15 | 11 | 11 | 10 | 9 | 8 | 7 | 7 | 6 | 7 | 6 | 6 | 6 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
| Siverek | 6 | 4 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Şanlıurfa | 5 | 6 | 5 | 6 | 7 | 7 | 6 | 7 | 7 | 8 | 9 | 7 | 7 | 6 | 7 | 7 | 5 | 7 | 8 | 9 | 11 | 11 | 11 | 12 | 12 | 12 | 14 | 14 |
| Şebinkarahisar | 5 | 4 | 3 | 3 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
| Şırnak | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| Tekirdağ | - | 2 | 3 | 4 | 5 | 5 | 6 | 6 | 5 | 6 | 6 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 6 | 6 | 6 | 7 | 8 |
| Tokat | 7 | 4 | 5 | 6 | 8 | 9 | 8 | 10 | 9 | 9 | 10 | 7 | 7 | 7 | 7 | 7 | 6 | 6 | 6 | 7 | 6 | 7 | 7 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
| Trabzon | 11 | 7 | 8 | 9 | 9 | 11 | 11 | 12 | 12 | 12 | 12 | 9 | 9 | 9 | 8 | 8 | 6 | 7 | 6 | 8 | 7 | 8 | 8 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 |
| Tunceli | 6 | 2 | - | - | - | 3 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 1 |
| Uşak | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 4 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| Van | 7 | 3 | 2 | 2 | 3 | 3 | 4 | 3 | 3 | 4 | 5 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | 6 | 7 | 7 | 7 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 |
| Yalova | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 |
| Yozgat | 7 | 4 | 5 | 6 | 7 | 7 | 7 | 8 | 7 | 8 | 9 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 5 | 5 | 5 | 6 | 6 | 6 | 6 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| Zonguldak | - | 4 | 7 | 6 | 10 | 10 | 11 | 9 | 10 | 10 | 12 | 9 | 9 | 9 | 9 | 9 | 8 | 9 | 7 | 6 | 6 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
Ankara, İzmir, İstanbul ve Bursa hariç Türkiye'nin kalan 77 ilinin tamamı seçim bölgelerinin adını ve sınırlarını paylaşmaktadır. Seçilen milletvekili sayıları 19 ile 36 arasında olan iller iki seçim bölgesine, 36'dan fazla olan iller ise üç seçim bölgesine ayrılmaktadır. İzmir ve Bursa iki alt bölgeye, Ankara ve İstanbul ise üç alt bölgeye ayrılmıştır. Her seçim bölgesi için seçilen milletvekili sayısı aşağıda gösterilmiştir:
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Değişiklikler
2018-2023
Yüksek Seçim Kurulu (YSK), aşağıdaki on seçim bölgesinin milletvekili sayısını son genel seçimlerde değiştirmiştir:
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2011-2015
2011 genel seçimlerinden bu yana, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) sekiz seçim bölgesinde milletvekili sayısını değiştirmiştir. Ankara'nın iki seçim bölgesinin sınırları da bu dönemde değiştirilmiştir:
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İllere göre milletvekili başına gereken oy sayısı
Verilen örnekte her ildeki seçmen sayısı 17 Mayıs 2015 tarihinde açıklanmıştır. 2015 yılında güncellenen rakamlarda Türkiye'de toplam 53.741.838 seçmen bulunmaktadır, bu da her milletvekiline düşen 97.712 seçmen anlamına gelmektedir. Bununla birlikte, seçim sistemi nedeniyle bu sayı iller arasında eşit değildir. İzmir, milletvekili başına düşen seçmen sayısı 118.669 seçmen ile en yüksek olan il olarak hesaplanmıştır. Bununla birlikte, Bayburt'ta bir milletvekili tarafından temsil edilen 27.089 seçmen bulunmaktadır.
2015 yılında verilen örnekte, iller arasındaki farklılığa iki faktör neden olmuştur: Türkiye'nin en büyük şehirleri ve illeri olan İzmir, İstanbul ve Ankara, özellikle küçük illerin temsiliyetini arttıran seçim yasası nedeniyle seçmen başına en az temsiliyeti elde etmiştir. İkinci olarak, milletvekillerinin illere dağıtımı seçmen sayısına göre değil, toplam nüfusa göre yapılmaktadır, bu durum doğurganlık oranı fazla olan illerde bir oya düşen temsiliyet sayısının değerini arttırmıştır. Örnekler arasında yer alan bazı durumlar: 2015 yılında HDP'nin güçlü olduğu Hakkari'de 154.705 seçmen 3 milletvekili ile temsil edilirken, Yalova'da 166.060 seçmen 2 milletvekili ile temsil edilmiştir. 2015 yılında AK Parti ve HDP, 974.219 seçmenin oy verdiği Şanlıurfa'da toplam 12 milletvekili kazanırken, CHP ve MHP ortalamanın üzerinde oy aldıkları Manisa'da sadece 9 milletvekili ile temsil edilmiştir. TBMM daha önce bu konuya yönelik tasarı sunan Yusuf Halaçoğlu'nun tasarısını reddetmiştir.
Meclis aritmetiği
Bir partinin anayasa değişikliği yapabilmesi için ya beşte üç çoğunluğa sahip olması gerekir ya da üçte iki çoğunluğa sahip olması gerekir, diğer faktörler ise yürütme organına doğrudan etki eden durumları gösterir:
- 301 sandalye – veto edilen yasayı tekrar geçirmek
- 360 sandalye – önerilen anayasa değişikliklerinin referanduma sunulması (beşte üç çoğunluk)
- 400 sandalye – referanduma gerek kalmadan anayasayı değiştirmek (üçte iki çoğunluk)
Yerel seçimler
2013 yerel yönetim reformu
2013'teki yerel yönetim reformunda, belediye meclis üyeleri ve belediye başkanlarının sayıları seçimlerden önce azaltıldı. Yeniden yapılanma sürecinde 1040 belde kaldırıldı. Bu nedenle, 2009'a kıyasla 2014'te seçilen belediye başkanlarının sayısı azaldı.
2009 ve 2014 yıllarında seçilen büyükşehir ve ilçe belediyeleri ile belediye meclis üyeleri aşağıdaki tabloda gösterilmektedir:
| Seçim yapılan | 2009 yılında seçilen | 2014 yılında seçilen | ± |
|---|---|---|---|
| Büyükşehir belediyeleri | 16 | 30 |  14 |
| İlçe belediyeleri | 2903 | 1351 |  1552 |
| İl Genel Meclisi üyeleri | 3281 | 1251 | 2030 |
| Belediye meclis üyeleri | 32.392 | 20.500 | 11.892 |
| Toplam | 38.592 | 23.132 | 15.460 |
Kaynakça
- ^ "Turkey lowers national threshold to 7% with new election law". Daily Sabah. 31 Mart 2022. 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2024.
- ^ "Erdoğan: Barajı biz mi getirdik – Gerçek Gündem". Arsiv.gercekgundem.com. 21 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2015.
- ^ a b c "Dar bölge büyük partinin yararına – Hürriyet GÜNDEM". Hurriyet.com.tr. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2015.
- ^ "AKP'nin seçim tuzağı hazır: Yüzde 7–8 baraj, daraltılmış seçim bölgesi | soL Haber Portalı | güne soL'dan bakın". Haber.sol.org.tr. 21 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2015.
- ^ 1933-1956 arasında Seyhan.
- ^ 1954'e kadar Malatya ilinin ilçesi.
- ^ Şeriye sicillerine göre 1651 yılından itibaren Karahisar-ı Sahip olan ilin adı Afyonkarahisar olarak da kullanılmaya başlanmıştır. Afyon Kocatepe'de dikilmiş bulunan Atatürk Anıtının kaidesinde de Afyonkarahisar vilayeti ibaresi bulunmaktadır. Daha sonra resmi bir karar olmamasına rağmen Afyonkarahisar adı kısaltılarak Afyon biçiminde kullanılagelmiştir. 11.01.2005 tarih ve 25697 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5285 sayılı Kanunla Afyon adı Afyonkarahisar olarak değiştirilmiştir.
- ^ 1938'e kadar Bayazıt
- ^ 1924-1933 arasında il olan Aksaray 1933'ten 1989'a kadar Niğde'ye bağlı bir ilçe olarak kaldı.
- ^ 1926'ya kadar il olan Ardahan, 1926'dan 1992'ye kadar Kars'a bağlı bir ilçe olarak kaldı.
- ^ 1921'de il oldu. 1933-1936 arasında merkezi Rize olmak üzere Rize İli'yle birleşerek Çoruh İli oluştu. 1956'da Artvin adını aldı.
- ^ 1926'ya kadar adı Karesi.
- ^ 1991'e kadar Zonguldak ilinin ilçesi.
- ^ a b 1990'a kadar Siirt ilinin ilçesi.
- ^ 16 Mart 1921'de akdolunan Moskova Antlaşması ile Gürcistan'a bırakılmıştır.
- ^ 1989'a kadar Gümüşhane ilinin ilçesi.
- ^ 1923'te Çanakkale ilinin ilçesi oldu.
- ^ 1926'ya kadar Ertuğrul.
- ^ 1926'ya kadar Genç, 1927-1929 arasında Elazığ ilinin, 1929-1936 arasında Muş ilinin ilçesi.
- ^ 1929-1935 arasında Muş ilinin ilçesi.
- ^ 1923'te il oldu.
- ^ 1925'e kadar Kangırı
- ^ 1926'ya kadar bağımsız bir sancak olan Çatalca, 26 Haziran 1926'da İstanbul iline bağlı bir ilçe durumuna getirildi.
- ^ 1937'ye kadar Diyarbekir.
- ^ 1999'a kadar Bolu ilinin ilçesi.
- ^ 1937'ye kadar Elaziz.
- ^ 1926'da Diyarbakır ilinin ilçesi oldu.
- ^ 1921'e kadar Ayıntab, 1928'e kadar Gaziayıntab.
- ^ 1926'da Çanakkale ilinin ilçesi oldu.
- ^ a b 1921'de il oldu.
- ^ 1933-1936 arasında Van ilinin ilçesi.
- ^ 1938'de Türkiye Cumhuriyeti'ne katıldı, 1939'da il oldu.
- ^ 1992'ye kadar Kars ilinin ilçesi.
- ^ 1933'te Mersin İli'yle birleşti.
- ^ 1973'e kadar Maraş.
- ^ 1995'e kadar Zonguldak ilinin ilçesi.
- ^ 1989'a kadar Konya ilinin ilçesi.
- ^ 1989'a kadar Ankara ilinin ilçesi.
- ^ 1924'te il oldu, 1925'e kadar Kırkkilise.
- ^ 1954-1957 arasında Nevşehir ilinin ilçesi.
- ^ 1995'e kadar Gaziantep ilinin ilçesi.
- ^ 1923'e kadar İzmit.
- ^ 1926'da Adana ilinin ilçesi oldu.
- ^ 1923’te Lazistan Sancağı'nın yerine Rize ili kuruldu.
- ^ 1927'ye kadar Saruhan.
- ^ 2002'ye kadar İçel.
- ^ 1926'ya kadar Menteşe.
- ^ 1925-1929 yılları arasında Bitlis ilinin ilçesi.
- ^ 1954'e kadar Kırşehir ilinin ilçesi.
- ^ 1926'da Erzurum ilinin ilçesi oldu.
- ^ 1924'e kadar Cebel-i Bereket Sancağı, 1933'e kadar Cebel-i Bereket Vilayeti, 1933-1996 arasında Adana iline bağlı ilçe.
- ^ 1924’te Lazistan Sancağı'nın yerine kuruldu, 1933-1936 arasında merkezi Rize olmak üzere Çoruh İli'yle birleşti.
- ^ 1954’e kadar Kocaeli ilinin ilçesi.
- ^ 1926'ya kadar Canik.
- ^ 1926'da Şanlıurfa ilinin ilçesi oldu.
- ^ 1984'e kadar Urfa.
- ^ 1926'ya kadar Karahisar-ı Şarki, 1933'te Giresun ilinin ilçesi oldu..
- ^ 1935'e kadar Dersim, 1926-1936 arasında Elazığ ilinin ilçesi.
- ^ 1953'e kadar Kütahya ilinin ilçesi.
- ^ 1995'e kadar İstanbul ilinin ilçesi.
- ^ 1926'ya kadar Bozok.
- ^ 1924'te il oldu.
- ^ "Yüksek Seçim Kurulu Kararları" (PDF). T.C. Resmî Gazete (31800). 5 Nisan 2022. 4 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Ocak 2023.
- ^ "Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı" (PDF). ysk.gov.tr. 20 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Mayıs 2015.
- ^ "25. Dönem Milletvekili Genel Seçimi İl/İlçe/Mahalle/Köy Seçmen ve Sandık Sayıları" (PDF). Yüksek Seçim Kurulu. 17 Nisan 2015. 1 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Nisan 2015.
- ^ "Bir milletvekili için kaç oy gerekiyor?". Akşam. 9 Haziran 2011. 18 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2015.
- ^ "'Milletvekili sayısında adaletsizlik var'". Doğan Haber Ajansı. 14 Kasım 2014. 12 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2015.
- ^ "KAPANACAK KÖY ve BELDELER LİSTESİ (BÜYÜKŞEHİRLER), YAYED - Yerel Yönetim Araştırma Yardım ve Eğitim Derneği". www.yayed.org. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2024.
- ^ a b "Official 2009 metropolitan municipal results" (PDF). Supreme Electoral Council of Turkey. 21 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Ağustos 2014.
- ^ a b "Official 2009 district municipal results" (PDF). Supreme Electoral Council of Turkey. 21 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Ağustos 2014.
- ^ a b "Official 2009 provincial councillor results" (PDF). Supreme Electoral Council of Turkey. 6 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Ağustos 2014.
- ^ a b "Official 2009 municipal councillor results" (PDF). Supreme Electoral Council of Turkey. 20 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Ağustos 2014.
- ^ "Official 2014 metropolitan municipal results" (PDF). Supreme Electoral Council of Turkey. 17 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Ağustos 2014.
- ^ "Official 2014 district municipal results" (PDF). Supreme Electoral Council of Turkey. 8 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Ağustos 2014.
- ^ "Official 2014 provincial councillor results" (PDF). Supreme Electoral Council of Turkey. 8 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Ağustos 2014.
- ^ "Official 2014 municipal councillor results" (PDF). Supreme Electoral Council of Turkey. 30 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Ağustos 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turkiye de secim sistemi her bes yilda bir duzenlenen yerel genel ve cumhurbaskanligi secimlerinde farkli yontemlerle uygulanir 1945 yilindan itibaren Turkiye cok partili bir demokrasiye sahiptir 1923 te kurulan tek parti yonetimini sona erdiren ilk demokratik secim 14 Mayis 1950 tarihinde yapilmistir Genel secimlerde uygulanan mevcut secim sistemi 7 secim barajina sahiptir Asagidakiler her secim turu icin kullanilan secim sistemlerinin kisa bir ozetidir Genel secimler nufuslarina bagli olarak farkli sayida milletvekili secen 87 secim bolgesinden parlamentoya 600 uye secmek icin parti listeli D Hondt yontemli nispi temsil sistemi Yerel secimler Buyuksehir ve Ilce Belediye Baskanlari Belediye ve Il Genel Meclis uyeleri muhtarlar ve muhtar azalari secilmektedir Her buyuksehir ve ilce belediye baskani tek isimli tek turlu cogunluk sistemi ile secilir Cumhurbaskanligi secimleri Iki turlu secim uygulanir Hicbir adayin halk oylamasinin en az 50 1 ini elde edememesi durumunda ilk secimden iki hafta sonra birinci secimde yarisan ilk iki adayin yer aldigi ikinci bir secim duzenlenmesi gerekir Genel secimlerYuksek Secim Kurulu Turkiye de secimleri duzenleyen bu konuda en yetkili devlet organidir Turkiye D Hondt yontemli parti listeli nispi temsil sistemi ile beraber yasama organi uyelerini secer Bir siyasi parti kendi basina ya da bulundugu secim ittifakinin oy oraninin bir parcasi olarak mecliste temsil edilebilmek icin 7 nin uzerinde bir oy almalidir bir siyasi parti bolgesel olarak milletvekili cikartabilecek oy oranini alsa bile secim barajini ulke genelinde gecemediklerinde milletvekili cikartamaz Turkiye de 1982 den 2022 ye kadar secim baraji 10 olarak uygulanmistir 10 un altinda oy alan partilere verilen tum oylarin bosa gitmesi ve oy oranlarina gore daha fazla milletvekili kazanan partilere oy oranlarina gore daha fazla milletvekili kazandirmasi nedeniyle bu durum buyuk elestiriler toplamistir Ornegin Turkiye nin siyasetini temelinden sarsan buyuk bir degisim olarak nitelendirilen 2002 secimlerinde Erdogan liderliginde AK Parti oylarin yalnizca 34 28 ini alarak TBMM de koltuklarin ucte ikisinden fazlasini kazandi 1999 da kendisi de secim barajini asamayan Baykal liderligindeki CHP ise oylarin yuzde 19 39 u ile ana muhalefet partisi oldu 2018 genel secimlerinden once secim ittifaklarini desteklemek icin secim sistemi degistirildi Partilerin ittifak olarak secimlere girmesine izin verildi Ittifakin toplam oyu secim barajini astiginda ittifak icindeki partiler icin baraj gecersiz kilinir hale geldi bu da partilerin secim barajini asmasina izin verdi Bu degisikligin ilk etkisi donemde meydana geldi IYI Parti 9 96 oy orani ile o donem 10 olan barajin altinda kalmasina ragmen Millet Ittifaki sayesinde parlamentoya girmeyi basardi Baslangicta D Hondt yontemi tum ittifak uyelerine orantili olarak uygulandi ancak 31 Mart 2022 de secim yasasinda yapilan degisikliklerden sonra her bir siyasi parti kendi basina ya da bir secim ittifakinin bir uyesi olarak D Hondt un hesaplamalari yapilirken her secim bolgesinde kendi oylariyla milletvekili cikartmaya basladi Degisikliklerden once milletvekilleri ittifaklara ardindan ittifak icerisindeki siyasi partilere dagitiliyordu Elestiriler ve oneriler Mevcut sistemin en buyuk elestiri odagi bir siyasi partinin mecliste temsil edilebilmesi icin gerekli olan ulke geneli secim barajidir Ocak 2015 te CHP baraji 3 e dusurme konusunda meclis onerilerini yenilemis ancak nispi temsil sisteminde herhangi bir degisiklik onermemistir buna karsilik AK Parti kapsamli bir sistem reformu olmadan barajin dusurulmesine karsi cikmistir Temmuz 2013 te AK Parti daha az milletvekili secen daha kucuk secim bolgeleri olusturmak icin dar bolge sistemi olarak adlandirilan yeni secim sistemi calismalari yapti Bu onerilere gore baraj 10 dan 7 ya da 8 e duserken Turkiye o tarihte bulunan 85 secim bolgesi yerine 129 secim bolgesine bolunecekti Istanbul un kendisi ise 17 veya 20 bolgeye bolunmus olacakti Onerilen duzenlemelerle sistem en buyuk partinin yani sira belirli bolgelerde en guclu olan partilere de fayda saglayacakti AK Parti ve BDP AK Parti Aralik 2014 te 550 tek uyeli secim bolgesi ile reform planlarini acikladi Ancak secimlerden en az bir yil once secim yasasinda herhangi bir degisikligin meclisten gecmesi gerektigini duzenleyen yasa maddesi nedeniyle duzenlemeler meclise getirilmedi Oneriler bazi elestirmenler tarafindan gerrymandering stratejik taksimat amacli oldugu one surulerek elestirildi Secim barajinin gerekliligi 2018 den bu yana yurutmenin yasamadan ayrilmasindan bu yana tartisma konusu olmustur 2018 yilindan sonra uygulanmaya baslayan secim ittifaki sistemi yuksek barajla ilgili elestirileri onemli olcude azaltti Yeni secim ittifaki sistemi kucuk siyasi partilerin katildigi ittifakin toplam oy oraninin ulke geneli baraji gecmesi durumunda bu siyasi partilerin mecliste temsil edilmesine olanak sagladi Bununla birlikte ittifak uyesi olmayan kucuk siyasi partiler secim barajinin hala cok yuksek olmasindan oturu mecliste temsil bulamamaktadir Secim bolgeleri Turkiye 87 secim bolgesine ayrilmistir ve her bolge toplam nufusuna oranla parlamenter secer 2017 deki anayasa degisikliklerinden sonra toplam 550 den 600 e cikartilan toplam milletvekili sayisi her secim bolgesinin nufusuna orantili olarak dagitilir Yuksek Secim Kurulu her bolgenin nufusunu inceleyerek o bolgenin milletvekili sayisini artirabilir veya azaltabilir Kronolojik tablo Turkiye Buyuk Millet Meclisi uye sayisinin illere gore dagilimi 1920 yilindan bu yana asagidaki tabloda goruldugu gibi degismistir Turkiye deki sehirlerin yillara gore parlamento uye sayilari Secim yillari 20 yuzyil 21 yuzyil1920 1923 1927 1931 1935 1939 1943 1946 1950 1954 1957 1961 1965 1969 1973 1977 1983 1987 1991 1995 1999 2002 2007 2011 2015 2015 2018 2023Toplam mv 436 333 335 348 444 470 492 503 477 537 602 450 450 450 450 450 400 450 450 550 550 550 550 550 550 550 600 600SehirAdana 7 3 4 4 8 11 10 10 11 13 16 12 13 13 13 14 12 14 14 17 14 14 14 14 14 14 15 15Adiyaman 5 4 4 4 4 4 4 4 4 5 6 5 5 5 5 5 5 5Afyonkarahisar 8 6 6 7 7 8 8 8 9 9 10 7 7 7 7 6 5 6 6 7 7 7 7 5 5 5 6 6Agri 5 2 3 3 4 4 3 3 3 4 5 3 3 3 4 4 4 4 4 5 4 5 5 4 4 4 4 4Aksaray 3 3 4 3 4 4 4 4 3 3 3 4 4Amasya 7 4 3 3 3 3 4 4 4 5 6 4 4 4 5 4 4 4 3 4 4 3 3 3 3 3 3 3Ankara 9 7 8 11 15 16 15 18 18 21 22 21 21 24 26 29 23 26 23 28 28 29 29 31 32 32 36 36Antalya 6 4 5 5 8 8 8 7 7 9 9 7 7 7 7 7 7 8 9 10 12 13 13 14 14 14 16 17Ardahan 2 3 2 2 2 2 2 2 2 2 2Artvin 1 2 2 10 4 4 5 5 5 5 3 3 3 3 3 3 3 2 3 2 2 2 2 2 2 2 2Aydin 7 6 5 6 7 8 9 8 5 8 10 8 8 7 7 7 6 7 6 8 8 8 8 7 7 7 8 8Balikesir 6 8 10 10 12 12 13 14 12 14 15 11 11 10 9 9 7 8 7 9 9 8 8 8 8 8 9 9Bartin 2 3 2 2 2 2 2 2 2 2Batman 3 4 4 4 4 4 4 4 5 5Batum 5 Bayburt 2 2 2 2 2 1 2 2 1 1Biga 3 3 Bilecik 5 5 4 3 3 5 5 3 3 4 4 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2Bingol 6 2 2 2 2 2 3 3 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3Bitlis 7 2 3 2 2 3 2 2 3 2 2 2 2 2 3 3 3 4 4 4 4 3 3 3 3 3Bolu 8 5 6 6 10 8 8 8 7 8 8 6 6 5 5 5 5 5 5 6 5 3 3 3 3 3 3 3Burdur 7 2 2 2 4 3 4 3 3 4 4 3 3 3 3 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3Bursa 7 6 9 9 12 12 12 13 11 13 14 11 11 11 11 11 10 11 12 14 16 16 16 18 18 18 20 20Canakkale 4 5 5 6 6 6 7 8 8 5 5 5 5 4 4 4 4 5 4 4 4 4 4 4 4 4Cankiri 7 4 4 4 8 6 6 5 5 6 6 4 4 4 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2Catalca 1 Corum 7 6 5 6 7 8 9 8 8 9 10 7 7 7 7 6 5 6 5 6 5 5 5 4 4 4 4 4Denizli 6 5 6 6 8 9 10 8 7 9 9 7 7 7 6 6 5 6 6 7 7 7 7 7 7 7 8 7Diyarbakir 7 7 6 4 8 8 6 7 7 8 9 7 7 7 7 7 7 8 8 10 11 10 10 11 11 11 12 12Duzce 3 3 3 3 3 3 3Edirne 5 3 4 4 4 6 5 5 5 6 6 5 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 3 3 3 4 4Elazig 7 6 7 7 6 5 5 5 5 5 6 5 5 5 5 5 4 5 4 5 5 5 5 5 4 4 5 5Ergani 11 3 Erzincan 5 3 3 3 4 7 5 7 5 5 6 4 4 4 3 3 3 3 3 4 3 3 3 2 2 2 2 2Erzurum 10 7 7 7 12 9 6 11 10 12 13 9 9 9 9 8 7 7 7 8 8 7 7 6 6 6 6 6Eskisehir 7 4 4 4 5 5 5 7 6 7 8 6 6 6 6 5 5 5 5 6 6 6 6 6 6 6 7 6Gaziantep 6 5 6 5 10 7 8 7 7 8 10 7 7 7 8 8 7 8 9 9 9 10 10 12 12 12 14 14Gelibolu 1 1 Giresun 5 5 5 7 7 9 9 8 8 8 6 6 6 6 5 5 5 4 5 5 5 5 4 4 4 4 4Gumushane 6 4 5 3 5 5 5 6 7 6 6 4 4 4 4 3 3 3 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2Hakkari 6 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3Hatay 5 5 6 6 8 9 7 7 7 7 8 7 9 8 10 10 10 10 10 10 10 11 11Igdir 2 2 2 2 2 2 2 2 2Isparta 6 3 4 4 4 5 5 5 5 5 5 4 4 4 4 4 4 4 4 5 4 5 5 4 4 4 4 4Icel 6 2 2 2 Istanbul 12 23 17 18 20 19 28 30 25 29 39 31 31 33 38 44 36 45 50 61 69 70 70 85 88 88 98 98Izmir 8 11 12 12 14 15 17 15 16 20 22 17 17 18 18 19 16 19 19 24 24 24 24 26 26 26 28 28Kahramanmaras 8 5 5 4 6 5 5 6 7 7 9 6 6 6 7 7 6 7 7 8 9 8 8 8 8 8 8 8Karabuk 3 3 3 3 2 2 2 3 3Karaman 2 3 3 3 3 2 2 2 3 3Kars 3 2 6 5 8 10 8 10 10 10 12 9 9 9 8 8 6 6 5 4 3 3 3 3 3 3 3 3Kastamonu 8 8 6 8 9 11 9 11 10 10 10 7 7 6 6 5 4 4 4 5 4 4 4 3 3 3 3 3Kayseri 7 5 6 5 10 8 10 9 9 9 11 8 8 8 8 8 7 8 7 9 8 8 8 9 9 9 10 10Kirikkale 3 4 4 4 4 3 3 3 3 3Kirklareli 3 3 3 3 5 5 5 5 5 6 4 4 4 3 3 3 3 3 4 3 3 3 3 3 3 3 3Kirsehir 7 5 3 3 4 5 4 4 3 5 4 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2Kilis 2 2 2 2 2 2 2 2 2Kocaeli 6 6 7 7 10 10 13 10 11 12 5 5 5 4 5 5 5 7 7 9 10 9 9 11 11 11 13 14Konya 10 10 13 14 15 15 15 16 17 19 21 16 16 16 16 16 13 14 13 16 16 16 16 14 14 14 15 15Kozan 5 2 Kutahya 6 8 7 12 11 10 12 10 10 8 8 6 6 6 5 5 5 5 5 6 6 6 6 5 4 4 5 5Lazistan 6 Malatya 11 5 6 6 9 10 11 12 11 12 9 6 6 6 6 6 6 6 6 7 7 7 7 6 6 6 6 6Manisa 9 10 10 11 12 13 12 12 12 12 14 11 11 11 10 10 8 9 9 11 10 10 10 10 9 9 10 10Mardin 6 6 5 3 7 8 7 10 7 7 8 6 6 6 6 6 5 6 5 6 6 6 6 6 6 6 6 6Mersin 7 2 2 3 5 7 8 8 7 8 9 7 7 7 7 8 7 9 9 12 12 12 12 11 11 11 13 13Mugla 11 3 4 4 6 6 6 5 5 6 7 5 5 5 5 4 4 5 5 6 6 6 6 6 6 6 7 7Mus 7 3 4 4 2 2 3 2 3 4 3 3 3 3 3 3 4 3 4 4 4 4 4 3 3 4 3Nevsehir 4 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3Nigde 6 4 4 4 7 7 8 7 8 8 7 5 5 5 5 5 5 5 3 4 3 3 3 3 3 3 3 3Oltu 2 Ordu 5 6 6 7 8 8 9 8 9 10 8 8 8 8 7 6 7 6 8 7 7 7 6 5 5 6 6Osmaniye 3 2 5 3 4 4 4 4 4 4 4 4Rize 6 6 6 6 6 6 6 6 6 4 4 4 4 4 4 4 3 4 3 3 3 3 3 3 3 3Sakarya 8 6 6 6 6 5 5 6 6 7 6 6 6 7 7 7 7 8Samsun 6 3 6 7 9 9 11 10 10 12 14 11 11 11 10 10 8 9 9 11 10 9 9 9 9 9 9 9Siirt 6 2 2 2 6 5 5 4 4 4 5 4 4 4 4 4 4 5 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3Sinop 6 4 3 4 6 5 5 5 5 6 6 4 4 4 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2Sivas 8 7 7 7 11 11 15 12 13 14 15 11 11 10 9 8 7 7 6 7 6 6 6 5 5 5 5 5Siverek 6 4 Sanliurfa 5 6 5 6 7 7 6 7 7 8 9 7 7 6 7 7 5 7 8 9 11 11 11 12 12 12 14 14Sebinkarahisar 5 4 3 3 Sirnak 3 3 3 3 3 4 4 4 4 4Tekirdag 2 3 4 5 5 6 6 5 6 6 4 4 4 4 4 4 4 4 5 5 5 5 6 6 6 7 8Tokat 7 4 5 6 8 9 8 10 9 9 10 7 7 7 7 7 6 6 6 7 6 7 7 5 5 5 5 5Trabzon 11 7 8 9 9 11 11 12 12 12 12 9 9 9 8 8 6 7 6 8 7 8 8 6 6 6 6 6Tunceli 6 2 3 2 2 2 3 3 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 1Usak 4 4 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3Van 7 3 2 2 3 3 4 3 3 4 5 3 4 4 4 4 4 5 5 6 7 7 7 8 8 8 8 8Yalova 2 2 2 2 2 2 2 3 3Yozgat 7 4 5 6 7 7 7 8 7 8 9 6 6 6 6 6 5 5 5 6 6 6 6 4 4 4 4 4Zonguldak 4 7 6 10 10 11 9 10 10 12 9 9 9 9 9 8 9 7 6 6 5 5 5 5 5 5 5 Ankara Izmir Istanbul ve Bursa haric Turkiye nin kalan 77 ilinin tamami secim bolgelerinin adini ve sinirlarini paylasmaktadir Secilen milletvekili sayilari 19 ile 36 arasinda olan iller iki secim bolgesine 36 dan fazla olan iller ise uc secim bolgesine ayrilmaktadir Izmir ve Bursa iki alt bolgeye Ankara ve Istanbul ise uc alt bolgeye ayrilmistir Her secim bolgesi icin secilen milletvekili sayisi asagida gosterilmistir Bolge MV B A S P Adana 15 4 19Adiyaman 5 4 18Afyonkarahisar 6 19Agri 4 1 18Amasya 3 22Ankara 36 14 24Ankara I 13 8 22Ankara II 11 3 24Ankara III 12 3 24Antalya 17 1 24Artvin 2 1 22Aydin 8 1 20Balikesir 9 1 21Bilecik 2 1 23Bingol 3 1 21Bitlis 3 20Bolu 3 24Burdur 3 22Bursa 20 5 23Bursa I 10 3 23Bursa II 10 2 21Canakkale 4 24Cankiri 2 21 Bolge MV B A S P Corum 4 21Denizli 7 1 20Diyarbakir 12 1 19Edirne 4 1 23Elazig 5 5 20Erzincan 2 1 21Erzurum 6 1 20Eskisehir 6 1 21Gaziantep 14 3 22Giresun 4 1 21Gumushane 2 1 22Hakkari 3 1 18Hatay 11 3 20Isparta 4 2 22Mersin 13 1 22Istanbul 98 23 24Istanbul I 35 5 24Istanbul II 27 8 24Istanbul III 36 10 22Izmir 28 8 24Izmir I 14 4 23Izmir II 14 4 24Kars 3 21 Bolge MV B A S P Kastamonu 3 1 22Kayseri 10 5 20Kirklareli 3 2 24Kirsehir 2 23Kocaeli 14 21Konya 15 4 20Kutahya 5 20Malatya 6 4 19Manisa 10 3 20Kahramanmaras 8 4 22Mardin 6 2 22Mugla 7 1 22Mus 3 19Nevsehir 3 21Nigde 3 23Ordu 6 21Rize 3 22Sakarya 8 22Samsun 9 5 21Siirt 3 2 19Sinop 2 22Sivas 5 3 20Tekirdag 8 3 20 Bolge MV B A S P Tokat 5 19Trabzon 6 2 19Tunceli 1 21Sanliurfa 14 8 19Usak 3 21Van 8 4 16Yozgat 4 19Zonguldak 5 1 23Aksaray 4 1 20Bayburt 1 23Karaman 3 1 23Kirikkale 3 1 21Batman 5 17Sirnak 4 22Bartin 2 21Ardahan 2 1 23Igdir 2 2 22Yalova 3 24Karabuk 3 24Kilis 2 22Osmaniye 4 1 20Duzce 3 2 23Toplam 600 151 24Degisiklikler 2018 2023 2023 genel secimlerinde secim cevresi basina secilen milletvekili sayisi Yuksek Secim Kurulu YSK asagidaki on secim bolgesinin milletvekili sayisini son genel secimlerde degistirmistir Secim bolgesi 2018 2023 Antalya 16 17 1Denizli 8 7 1Eskisehir 7 6 1Istanbul 98 98Istanbul II 28 27 1Istanbul III 35 36 1 Secim bolgesi 2018 2023 Kocaeli 13 14 1Mus 4 3 1Sakarya 7 8 1Tekirdag 7 8 1Tunceli 2 1 12011 2015 2011 genel secimlerinden bu yana Yuksek Secim Kurulu YSK sekiz secim bolgesinde milletvekili sayisini degistirmistir Ankara nin iki secim bolgesinin sinirlari da bu donemde degistirilmistir 2015 genel secimlerinde secim cevresi basina secilen milletvekili sayisiSecim bolgesi 2011 2015 Ankara 31 32 1Ankara I 16 18 2Ankara II 15 14 1Bayburt 1 2 1Elazig 5 4 1Istanbul 85 88 3Istanbul I 30 31 1Istanbul II 27 26 1Istanbul III 28 31 3 Secim bolgesi 2011 2015 Kutahya 5 4 1Manisa 10 9 1Mus 4 3 1Ordu 6 5 1Illere gore milletvekili basina gereken oy sayisi Turkiye nin farkli illerinde her bir milletvekili icin gereken oy sayisi 2015 Verilen ornekte her ildeki secmen sayisi 17 Mayis 2015 tarihinde aciklanmistir 2015 yilinda guncellenen rakamlarda Turkiye de toplam 53 741 838 secmen bulunmaktadir bu da her milletvekiline dusen 97 712 secmen anlamina gelmektedir Bununla birlikte secim sistemi nedeniyle bu sayi iller arasinda esit degildir Izmir milletvekili basina dusen secmen sayisi 118 669 secmen ile en yuksek olan il olarak hesaplanmistir Bununla birlikte Bayburt ta bir milletvekili tarafindan temsil edilen 27 089 secmen bulunmaktadir 2015 yilinda verilen ornekte iller arasindaki farkliliga iki faktor neden olmustur Turkiye nin en buyuk sehirleri ve illeri olan Izmir Istanbul ve Ankara ozellikle kucuk illerin temsiliyetini arttiran secim yasasi nedeniyle secmen basina en az temsiliyeti elde etmistir Ikinci olarak milletvekillerinin illere dagitimi secmen sayisina gore degil toplam nufusa gore yapilmaktadir bu durum dogurganlik orani fazla olan illerde bir oya dusen temsiliyet sayisinin degerini arttirmistir Ornekler arasinda yer alan bazi durumlar 2015 yilinda HDP nin guclu oldugu Hakkari de 154 705 secmen 3 milletvekili ile temsil edilirken Yalova da 166 060 secmen 2 milletvekili ile temsil edilmistir 2015 yilinda AK Parti ve HDP 974 219 secmenin oy verdigi Sanliurfa da toplam 12 milletvekili kazanirken CHP ve MHP ortalamanin uzerinde oy aldiklari Manisa da sadece 9 milletvekili ile temsil edilmistir TBMM daha once bu konuya yonelik tasari sunan Yusuf Halacoglu nun tasarisini reddetmistir Meclis aritmetigi Bir partinin anayasa degisikligi yapabilmesi icin ya beste uc cogunluga sahip olmasi gerekir ya da ucte iki cogunluga sahip olmasi gerekir diger faktorler ise yurutme organina dogrudan etki eden durumlari gosterir 301 sandalye veto edilen yasayi tekrar gecirmek 360 sandalye onerilen anayasa degisikliklerinin referanduma sunulmasi beste uc cogunluk 400 sandalye referanduma gerek kalmadan anayasayi degistirmek ucte iki cogunluk Yerel secimler2013 yerel yonetim reformu 2013 teki yerel yonetim reformunda belediye meclis uyeleri ve belediye baskanlarinin sayilari secimlerden once azaltildi Yeniden yapilanma surecinde 1040 belde kaldirildi Bu nedenle 2009 a kiyasla 2014 te secilen belediye baskanlarinin sayisi azaldi 2009 ve 2014 yillarinda secilen buyuksehir ve ilce belediyeleri ile belediye meclis uyeleri asagidaki tabloda gosterilmektedir Secim yapilan 2009 yilinda secilen 2014 yilinda secilen Buyuksehir belediyeleri 16 30 14Ilce belediyeleri 2903 1351 1552Il Genel Meclisi uyeleri 3281 1251 2030Belediye meclis uyeleri 32 392 20 500 11 892Toplam 38 592 23 132 15 460Kaynakca Turkey lowers national threshold to 7 with new election law Daily Sabah 31 Mart 2022 31 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Nisan 2024 Erdogan Baraji biz mi getirdik Gercek Gundem Arsiv gercekgundem com 21 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mayis 2015 a b c Dar bolge buyuk partinin yararina Hurriyet GUNDEM Hurriyet com tr 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mayis 2015 AKP nin secim tuzagi hazir Yuzde 7 8 baraj daraltilmis secim bolgesi soL Haber Portali gune soL dan bakin Haber sol org tr 21 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mayis 2015 1933 1956 arasinda Seyhan 1954 e kadar Malatya ilinin ilcesi Seriye sicillerine gore 1651 yilindan itibaren Karahisar i Sahip olan ilin adi Afyonkarahisar olarak da kullanilmaya baslanmistir Afyon Kocatepe de dikilmis bulunan Ataturk Anitinin kaidesinde de Afyonkarahisar vilayeti ibaresi bulunmaktadir Daha sonra resmi bir karar olmamasina ragmen Afyonkarahisar adi kisaltilarak Afyon biciminde kullanilagelmistir 11 01 2005 tarih ve 25697 sayili Resmi Gazete de yayimlanan 5285 sayili Kanunla Afyon adi Afyonkarahisar olarak degistirilmistir 1938 e kadar Bayazit 1924 1933 arasinda il olan Aksaray 1933 ten 1989 a kadar Nigde ye bagli bir ilce olarak kaldi 1926 ya kadar il olan Ardahan 1926 dan 1992 ye kadar Kars a bagli bir ilce olarak kaldi 1921 de il oldu 1933 1936 arasinda merkezi Rize olmak uzere Rize Ili yle birleserek Coruh Ili olustu 1956 da Artvin adini aldi 1926 ya kadar adi Karesi 1991 e kadar Zonguldak ilinin ilcesi a b 1990 a kadar Siirt ilinin ilcesi 16 Mart 1921 de akdolunan Moskova Antlasmasi ile Gurcistan a birakilmistir 1989 a kadar Gumushane ilinin ilcesi 1923 te Canakkale ilinin ilcesi oldu 1926 ya kadar Ertugrul 1926 ya kadar Genc 1927 1929 arasinda Elazig ilinin 1929 1936 arasinda Mus ilinin ilcesi 1929 1935 arasinda Mus ilinin ilcesi 1923 te il oldu 1925 e kadar Kangiri 1926 ya kadar bagimsiz bir sancak olan Catalca 26 Haziran 1926 da Istanbul iline bagli bir ilce durumuna getirildi 1937 ye kadar Diyarbekir 1999 a kadar Bolu ilinin ilcesi 1937 ye kadar Elaziz 1926 da Diyarbakir ilinin ilcesi oldu 1921 e kadar Ayintab 1928 e kadar Gaziayintab 1926 da Canakkale ilinin ilcesi oldu a b 1921 de il oldu 1933 1936 arasinda Van ilinin ilcesi 1938 de Turkiye Cumhuriyeti ne katildi 1939 da il oldu 1992 ye kadar Kars ilinin ilcesi 1933 te Mersin Ili yle birlesti 1973 e kadar Maras 1995 e kadar Zonguldak ilinin ilcesi 1989 a kadar Konya ilinin ilcesi 1989 a kadar Ankara ilinin ilcesi 1924 te il oldu 1925 e kadar Kirkkilise 1954 1957 arasinda Nevsehir ilinin ilcesi 1995 e kadar Gaziantep ilinin ilcesi 1923 e kadar Izmit 1926 da Adana ilinin ilcesi oldu 1923 te Lazistan Sancagi nin yerine Rize ili kuruldu 1927 ye kadar Saruhan 2002 ye kadar Icel 1926 ya kadar Mentese 1925 1929 yillari arasinda Bitlis ilinin ilcesi 1954 e kadar Kirsehir ilinin ilcesi 1926 da Erzurum ilinin ilcesi oldu 1924 e kadar Cebel i Bereket Sancagi 1933 e kadar Cebel i Bereket Vilayeti 1933 1996 arasinda Adana iline bagli ilce 1924 te Lazistan Sancagi nin yerine kuruldu 1933 1936 arasinda merkezi Rize olmak uzere Coruh Ili yle birlesti 1954 e kadar Kocaeli ilinin ilcesi 1926 ya kadar Canik 1926 da Sanliurfa ilinin ilcesi oldu 1984 e kadar Urfa 1926 ya kadar Karahisar i Sarki 1933 te Giresun ilinin ilcesi oldu 1935 e kadar Dersim 1926 1936 arasinda Elazig ilinin ilcesi 1953 e kadar Kutahya ilinin ilcesi 1995 e kadar Istanbul ilinin ilcesi 1926 ya kadar Bozok 1924 te il oldu Yuksek Secim Kurulu Kararlari PDF T C Resmi Gazete 31800 5 Nisan 2022 4 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 25 Ocak 2023 Yuksek Secim Kurulu Baskanligi PDF ysk gov tr 20 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 19 Mayis 2015 25 Donem Milletvekili Genel Secimi Il Ilce Mahalle Koy Secmen ve Sandik Sayilari PDF Yuksek Secim Kurulu 17 Nisan 2015 1 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 18 Nisan 2015 Bir milletvekili icin kac oy gerekiyor Aksam 9 Haziran 2011 18 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Nisan 2015 Milletvekili sayisinda adaletsizlik var Dogan Haber Ajansi 14 Kasim 2014 12 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Nisan 2015 KAPANACAK KOY ve BELDELER LISTESI BUYUKSEHIRLER YAYED Yerel Yonetim Arastirma Yardim ve Egitim Dernegi www yayed org 22 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Nisan 2024 a b Official 2009 metropolitan municipal results PDF Supreme Electoral Council of Turkey 21 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 4 Agustos 2014 a b Official 2009 district municipal results PDF Supreme Electoral Council of Turkey 21 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 4 Agustos 2014 a b Official 2009 provincial councillor results PDF Supreme Electoral Council of Turkey 6 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 4 Agustos 2014 a b Official 2009 municipal councillor results PDF Supreme Electoral Council of Turkey 20 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 4 Agustos 2014 Official 2014 metropolitan municipal results PDF Supreme Electoral Council of Turkey 17 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 4 Agustos 2014 Official 2014 district municipal results PDF Supreme Electoral Council of Turkey 8 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 4 Agustos 2014 Official 2014 provincial councillor results PDF Supreme Electoral Council of Turkey 8 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 4 Agustos 2014 Official 2014 municipal councillor results PDF Supreme Electoral Council of Turkey 30 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 4 Agustos 2014