John Adams (d. 30 Ekim 1735, Quincy, Massachusetts, ö. 4 Temmuz 1826, Quincy, Massachusetts), 1797'den 1801'e kadar Amerika Birleşik Devletleri'nin 2. başkanı olarak görev yapan, Amerikalı devlet adamı, avukat, diplomat, yazar ve ABD'nin kurucu babalarındandır. ABD'nin ilk başkan yardımcısı olması ile de bilinir.
John Adams | |
---|---|
John Adams'ın Gilbert Stuart tarafından 1800-1815 yılları arasında çizilen bir portresi | |
2. Amerika Birleşik Devletleri başkanı | |
Görev süresi 4 Mart 1797 - 4 Mart 1801 | |
Başkan Yardımcısı | Thomas Jefferson |
Yerine geldiği | George Washington |
Yerine gelen | Thomas Jefferson |
1. Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısı | |
Görev süresi 21 Nisan 1789 - 4 Mart 1797 | |
Başkan | George Washington |
Yerine geldiği | Yeni makam |
Yerine gelen | Thomas Jefferson |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 30 Ekim 1735 Quincy, Massachusetts, Britanya Amerikası |
Ölüm | 4 Temmuz 1826 (90 yaşında) Quincy, Massachusetts, ABD |
Partisi | Federalist Parti |
Evlilik(ler) | |
Çocuk(lar) | John Quincy, Abigail, Charles ve Thomas |
Dini | Üniteryenizm |
İmzası |
Yaşamı
John Adams, 30 Ekim 1735'te Braintree, Massachusetts'te doğmuştur. Üç erkek kardeşin en büyüğüdür. 6 yaşındayken hem kız hem de erkekler için olan kız okuluna girmiştir. Daha sonra Braintree Latin Okuluna girmiştir. Burada Latince, retorik, mantık ve aritmetik dersleri almıştır. 1751 yılında 16 yaşındayken Harvard Üniversitesine girmiştir. Buradayken Thukididis, Cicero, Tacitus ve Platon gibi ünlü ilk çağ bilginlerinin eserlerini okumuştur. 1755'te bu okuldan mezun olduktan sonra Worcester'da öğretmenlik yapmıştır. Ancak daha sonra avukat olmak istemiştir. 1756'da o zamanlarda Worcester'in ünlü avukatlarından olan James Putnam'ın yanında hukuk eğitimi almıştır. 1758'de Harvard'dan Master of Arts kazanmıştır. 1759'da baroya girme isteği kabul edilmiştir.
1759'da 'la tanışmış ve 1764'te evlenmişlerdir. Bu evlilikten altı çocuğu olmuştur. 1765'te Abigail (Nabby olarak da bilinir), 1767'de John Quincy, 1768'de Susanna, 1770'te Charles, 1772'de Thomas ve 1777'de Elizabeth doğmuş, Susanna 1 yaşındayken ölmüştür. Adams'ın üç erkek çocuğu da avukat olmuştur. Charles alkole bağlı sirozdan dolayı 1800 yılında 30 yaşında ölmüştür. Bolyston da 1832 yılında 59 yaşında ölmüştür. John Quincy ise siyasetçi olup ABD'nin 6. başkanı olmuştur.
Bağımsızlık Savaşı
John Adams, Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nın önde gelen kişilerinden birisidir ve artık Boston merkezli (Massachusetts) kolonisinin ünlü avukatlarından birisi olmuştur. Kendisi İngiltere'den ayrılması görüşündeydi. 1774'te Amerika'daki 13 İngiliz kolonisinin kurduğu 'nde Massachussets temsilcisiydi. 4 Temmuz 1776 tarihli Bağımsızlık Bildirgesi'ni yazan beşli komitedeki isimlerden birisidir.
Bağımsızlığın ilanının ardından İngiltere'ye karşı Fransa'nın desteğini almak için 1778-1780 yılları arasında Paris'te Benjamin Franklin ile birlikte görev yaptı. Daha sonra Bağımsızlık Savaşı için kredi almak amacıyla Hollanda'ya geçti ve 1785'te İngiltere'ye gidene kadar orada kaldı. Bu dönemde Prusya ile de diplomatik ilişkiler kurdu. 1785-1788 yılları arasında İngiltere'de ABD'nin resmi temsilcisi olarak görev yaptı ve Kral III. George ile görüştü.
ABD'nin ilk başkan yardımcısı
1788'de ABD'ye döndü ve ilk ABD başkanlık seçimi olan 1789 seçimlerinde aday oldu. Seçiciler kurulu seçiminde George Washington 69 oyun tümünü, John Adams ise 34'ünü aldı. Dönemin seçim usulleri uyarınca her seçici iki oy kullanır, en çok oy alan başkan seçilir, ikinci gelen ise başkan yardımcısı olurdu. Böylece George Washington ilk ABD başkanı, John Adams ise ilk başkan yardımcısı oldu. 1792 yılındaki ikinci seçimde de George Washington 132 seçicinin tümünün oyunu alarak başkan, John Adams ise 77 oyla ikinci gelerek başkan yardımcısı oldu.
ABD'nin 2. başkanı
1796 yılında George Washington emekli olmaya karar verirken John Adams Federalist Parti'nin adayı olarak seçimlere katıldı. En önemli rakibi Demokratik-Cumhuriyetçi Parti adayı, Bağımsızlık Bildirgesi'nin ünlü mimarı Thomas Jefferson'du. John Adams 138 seçicinin 71'inin oyunu alarak başkan, Thomas Jefferson ise 68 oyla başkan yardımcısı seçildi.
1797-1801 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri ikinci başkanı olarak görev yaptı. Başkanlığı döneminde ülkesini Napolyon liderliğindeki Fransa ile İngiltere arasındaki savaştan uzak tutmaya çalıştı. Halbuki ABD o dönem adeta ikiye bölünmüştü: Federalist Parti İngiltere'yi desteklerken Demokratik-Cumhuriyetçi Parti Fransız yanlısıydı. Kendi partisiyle çelişkiye düşmeyi göze alarak hem İngiltere hem de Fransa ile barış halini ve ülkesinin bütünlüğünü korumayı başardı. İzlediği bu siyaset yüzünden hem kendi partisiyle hem de Paris'teki büyükelçilik döneminden beri yakın dostu olan Thomas Jefferson ile sorunlar yaşadı.
Kaybettiği 1800 yılı seçimleri
1800 seçimlerinde 138 seçicinin 65'inin oyunu alabildi. Rakipleri Demokratik-Cumhuriyetçi Parti'nin adayları Thomas Jefferson ve Aaron Burr ise yetmiş birer oy aldı. Dönemin usulleri gereği eşit oy alan iki adaydan kimin başkan olacağına Temsilciler Meclisi karar verecekti. 36 tur süren oylama sonucunda Jefferson başkan, Burr ise başkan yardımcısı oldu. Bu süreçte John Adams, Peacefield'daki çiftliğine çekilerek siyasetten uzak kaldı. Federalist Parti'yle bütün ilişkisini kestiği gibi rakibi Jefferson'un yemin törenine de katılmadı.
Thomas Jefferson ile dostluğu
Eski dostu Jefferson ile bir daha görüşmedi. Ancak ortak arkadaşları Benjamin Rush'ın çabalarıyla 1812 yılından itibaren mektupla haberleşmeye tekrar başladılar ve 1826'daki ölümlerine kadar ABD tarihinin en ünlü mektuplaşmasına imza attılar: Toplam 158 mektup. Tarihin garip bir cilvesi, ikisi de aynı gün, 4 Temmuz 1826'da, ABD'nin bağımsızlığını kazanmasının 50. yıldönümünde öldüler.
Mirası
John Adams, 1825 yılında, henüz hayattayken, oğlu John Quincy Adams'ın ABD'nin 6. Başkanı oluşuna şahit oldu. Baba-oğul ABD Başkanı olan Adams'ların bu başarısı uzun yıllar bir daha tekrarlanmadı. Bu durumun ikinci örneği Bush'lardır: George H. W. Bush (1989-1993) ve oğlu George W. Bush (2001-2009).
John Adams, bugün Beyaz Saray olarak bilinen başkanlık binasını inşa ettiren ve ilk kullanan başkandır. Hayatı boyunca köleliğe karşı çıkmış ve hiçbir zaman köle sahibi olmamıştır. Fransa ve İngiltere ile savaşa girmekten kaçınmasına karşın ABD ordusunun ve donanmasının kurucusu olarak bilinir.
Popüler kültür
HBO yapımı John Adams isimli mini dizide Paul Giamatti tarafından canlandırılmıştır.
Kaynakça
- ^ "ABD Kongresi Resmi İnternet Sitesi John Adams maddesi". 26 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015.
- ^ McCullough, David (2001). John Adams. New York: Simon & Schuster.
- ^ a b c Ataöv, Prof. Dr. Türkkaya (2009). Amerikan Başkanları. İstanbul: . ISBN .
- ^ John Adams dizi sayfası 6 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., IMDb, erişim tarihi: 2 Ağustos 2015
Diplomatik görevi | ||
---|---|---|
Yeni makam | Amerika Birleşik Devletleri Büyük Britanya Büyükelçisi 1785–1788 | Sonra gelen |
Amerika Birleşik Devletleri Hollanda Büyükelçisi 1782–1788 | Sonra gelen Geçici | |
Siyasi görevi | ||
Yeni makam | Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı 1789–1797 | Sonra gelen Thomas Jefferson |
Önce gelen George Washington | Amerika Birleşik Devletleri başkanı 1797–1801 | |
Parti siyasi görevi | ||
Yeni siyasi parti | Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı Adayı Federalist 1792 | Sonra gelen |
Amerika Birleşik Devletleri Başkan Adayı Federalist 1796, 1800 | Sonra gelen |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
John Adams d 30 Ekim 1735 Quincy Massachusetts o 4 Temmuz 1826 Quincy Massachusetts 1797 den 1801 e kadar Amerika Birlesik Devletleri nin 2 baskani olarak gorev yapan Amerikali devlet adami avukat diplomat yazar ve ABD nin kurucu babalarindandir ABD nin ilk baskan yardimcisi olmasi ile de bilinir John AdamsJohn Adams in Gilbert Stuart tarafindan 1800 1815 yillari arasinda cizilen bir portresi2 Amerika Birlesik Devletleri baskaniGorev suresi 4 Mart 1797 4 Mart 1801Baskan Yardimcisi Thomas JeffersonYerine geldigi George WashingtonYerine gelen Thomas Jefferson1 Amerika Birlesik Devletleri baskan yardimcisiGorev suresi 21 Nisan 1789 4 Mart 1797Baskan George WashingtonYerine geldigi Yeni makamYerine gelen Thomas JeffersonKisisel bilgilerDogum 30 Ekim 1735 1735 10 30 Quincy Massachusetts Britanya AmerikasiOlum 4 Temmuz 1826 90 yasinda Quincy Massachusetts ABDPartisi Federalist PartiEvlilik ler Cocuk lar John Quincy Abigail Charles ve ThomasDini UniteryenizmImzasiYasamiJohn Adams 30 Ekim 1735 te Braintree Massachusetts te dogmustur Uc erkek kardesin en buyugudur 6 yasindayken hem kiz hem de erkekler icin olan kiz okuluna girmistir Daha sonra Braintree Latin Okuluna girmistir Burada Latince retorik mantik ve aritmetik dersleri almistir 1751 yilinda 16 yasindayken Harvard Universitesine girmistir Buradayken Thukididis Cicero Tacitus ve Platon gibi unlu ilk cag bilginlerinin eserlerini okumustur 1755 te bu okuldan mezun olduktan sonra Worcester da ogretmenlik yapmistir Ancak daha sonra avukat olmak istemistir 1756 da o zamanlarda Worcester in unlu avukatlarindan olan James Putnam in yaninda hukuk egitimi almistir 1758 de Harvard dan Master of Arts kazanmistir 1759 da baroya girme istegi kabul edilmistir 1759 da la tanismis ve 1764 te evlenmislerdir Bu evlilikten alti cocugu olmustur 1765 te Abigail Nabby olarak da bilinir 1767 de John Quincy 1768 de Susanna 1770 te Charles 1772 de Thomas ve 1777 de Elizabeth dogmus Susanna 1 yasindayken olmustur Adams in uc erkek cocugu da avukat olmustur Charles alkole bagli sirozdan dolayi 1800 yilinda 30 yasinda olmustur Bolyston da 1832 yilinda 59 yasinda olmustur John Quincy ise siyasetci olup ABD nin 6 baskani olmustur Bagimsizlik SavasiJohn Adams Amerikan Bagimsizlik Savasi nin onde gelen kisilerinden birisidir ve artik Boston merkezli Massachusetts kolonisinin unlu avukatlarindan birisi olmustur Kendisi Ingiltere den ayrilmasi gorusundeydi 1774 te Amerika daki 13 Ingiliz kolonisinin kurdugu nde Massachussets temsilcisiydi 4 Temmuz 1776 tarihli Bagimsizlik Bildirgesi ni yazan besli komitedeki isimlerden birisidir Bagimsizligin ilaninin ardindan Ingiltere ye karsi Fransa nin destegini almak icin 1778 1780 yillari arasinda Paris te Benjamin Franklin ile birlikte gorev yapti Daha sonra Bagimsizlik Savasi icin kredi almak amaciyla Hollanda ya gecti ve 1785 te Ingiltere ye gidene kadar orada kaldi Bu donemde Prusya ile de diplomatik iliskiler kurdu 1785 1788 yillari arasinda Ingiltere de ABD nin resmi temsilcisi olarak gorev yapti ve Kral III George ile gorustu ABD nin ilk baskan yardimcisi1788 de ABD ye dondu ve ilk ABD baskanlik secimi olan 1789 secimlerinde aday oldu Seciciler kurulu seciminde George Washington 69 oyun tumunu John Adams ise 34 unu aldi Donemin secim usulleri uyarinca her secici iki oy kullanir en cok oy alan baskan secilir ikinci gelen ise baskan yardimcisi olurdu Boylece George Washington ilk ABD baskani John Adams ise ilk baskan yardimcisi oldu 1792 yilindaki ikinci secimde de George Washington 132 secicinin tumunun oyunu alarak baskan John Adams ise 77 oyla ikinci gelerek baskan yardimcisi oldu ABD nin 2 baskani1796 yilinda George Washington emekli olmaya karar verirken John Adams Federalist Parti nin adayi olarak secimlere katildi En onemli rakibi Demokratik Cumhuriyetci Parti adayi Bagimsizlik Bildirgesi nin unlu mimari Thomas Jefferson du John Adams 138 secicinin 71 inin oyunu alarak baskan Thomas Jefferson ise 68 oyla baskan yardimcisi secildi 1797 1801 yillari arasinda Amerika Birlesik Devletleri ikinci baskani olarak gorev yapti Baskanligi doneminde ulkesini Napolyon liderligindeki Fransa ile Ingiltere arasindaki savastan uzak tutmaya calisti Halbuki ABD o donem adeta ikiye bolunmustu Federalist Parti Ingiltere yi desteklerken Demokratik Cumhuriyetci Parti Fransiz yanlisiydi Kendi partisiyle celiskiye dusmeyi goze alarak hem Ingiltere hem de Fransa ile baris halini ve ulkesinin butunlugunu korumayi basardi Izledigi bu siyaset yuzunden hem kendi partisiyle hem de Paris teki buyukelcilik doneminden beri yakin dostu olan Thomas Jefferson ile sorunlar yasadi Kaybettigi 1800 yili secimleri1800 secimlerinde 138 secicinin 65 inin oyunu alabildi Rakipleri Demokratik Cumhuriyetci Parti nin adaylari Thomas Jefferson ve Aaron Burr ise yetmis birer oy aldi Donemin usulleri geregi esit oy alan iki adaydan kimin baskan olacagina Temsilciler Meclisi karar verecekti 36 tur suren oylama sonucunda Jefferson baskan Burr ise baskan yardimcisi oldu Bu surecte John Adams Peacefield daki ciftligine cekilerek siyasetten uzak kaldi Federalist Parti yle butun iliskisini kestigi gibi rakibi Jefferson un yemin torenine de katilmadi Thomas Jefferson ile dostluguEski dostu Jefferson ile bir daha gorusmedi Ancak ortak arkadaslari Benjamin Rush in cabalariyla 1812 yilindan itibaren mektupla haberlesmeye tekrar basladilar ve 1826 daki olumlerine kadar ABD tarihinin en unlu mektuplasmasina imza attilar Toplam 158 mektup Tarihin garip bir cilvesi ikisi de ayni gun 4 Temmuz 1826 da ABD nin bagimsizligini kazanmasinin 50 yildonumunde olduler MirasiUstunde John Adams resmi bulunan madeni 1 dolar 2007 yilinda dolasima girdi John Adams 1825 yilinda henuz hayattayken oglu John Quincy Adams in ABD nin 6 Baskani olusuna sahit oldu Baba ogul ABD Baskani olan Adams larin bu basarisi uzun yillar bir daha tekrarlanmadi Bu durumun ikinci ornegi Bush lardir George H W Bush 1989 1993 ve oglu George W Bush 2001 2009 John Adams bugun Beyaz Saray olarak bilinen baskanlik binasini insa ettiren ve ilk kullanan baskandir Hayati boyunca kolelige karsi cikmis ve hicbir zaman kole sahibi olmamistir Fransa ve Ingiltere ile savasa girmekten kacinmasina karsin ABD ordusunun ve donanmasinin kurucusu olarak bilinir Populer kulturHBO yapimi John Adams isimli mini dizide Paul Giamatti tarafindan canlandirilmistir Kaynakca ABD Kongresi Resmi Internet Sitesi John Adams maddesi 26 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Agustos 2015 McCullough David 2001 John Adams New York Simon amp Schuster a b c Ataov Prof Dr Turkkaya 2009 Amerikan Baskanlari Istanbul ISBN 9789944109697 John Adams dizi sayfasi 6 Agustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde IMDb erisim tarihi 2 Agustos 2015 Diplomatik goreviYeni makam Amerika Birlesik Devletleri Buyuk Britanya Buyukelcisi 1785 1788 Sonra gelenAmerika Birlesik Devletleri Hollanda Buyukelcisi 1782 1788 Sonra gelen GeciciSiyasi goreviYeni makam Amerika Birlesik Devletleri Baskan Yardimcisi 1789 1797 Sonra gelen Thomas JeffersonOnce gelen George Washington Amerika Birlesik Devletleri baskani 1797 1801Parti siyasi goreviYeni siyasi parti Amerika Birlesik Devletleri Baskan Yardimcisi Adayi Federalist 1792 Sonra gelenAmerika Birlesik Devletleri Baskan Adayi Federalist 1796 1800 Sonra gelen