Topal Recep Paşa IV. Murad saltanatında 10 Şubat 1632 - 18 Mayıs 1632 tarihleri arasında dört ay on beş gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. Nikris (gut) hastalığından muzdarip olan Topal Recep Paşa aksak yürüyüşü dolayısıyla Topal ismini almıştı.
Topal Recep Paşa | |
---|---|
Osmanlı Sadrazamı | |
Görev süresi 10 Şubat 1632 - 18 Mayıs 1632 | |
Hükümdar | IV. Murad |
Yerine geldiği | Hafız Ahmed Paşa |
Yerine gelen | Tabanıyassı Mehmed Paşa |
Kişisel bilgiler | |
Ölüm | 18 Mayıs 1632 İstanbul |
Hayatı
Boşnak asıllıdır. Bostancı ocağında yetişmiştir. Bostancıbaşı olmuştur Fakat nikris (gut hastalığı) olduğu için bir müddet sonra emekli yapılmıştır. Sonradan tekrar göreve alınarak Ruslar tarafından ele geçirilen Azak kalesini geri almak üzere Kırım'a yapılan sefere serdar tayin edilmiştir. 1625-1626 döneminde kaptan-ı derya görevi yapmıştır.
İran karşı sefere serdar tayin edilip ve sefere hazırlıkları yapmak için Tokat'a giden ve burada ölen sadrazam Çerkes Mehmed Ali Paşa yerine 8 Şubat'ta Sadrazam ve İran seferi serdar-ı ekremi olarak Müezzinzade Filibeli Hafız Ahmed Paşa getirilmişti. Bu sırada Kaptan-ı Derya Topal Recep Paşa donanmayla İstanbul'a geldi ve Kırım Hanı ile Nogaylar arasında ortaya çıkan mücadeleyi ortadan kaldırmak ve nehirlerden şayaklarla Karadeniz'e inen ve Osmanlı devletinin Karadeniz kıyılarını vuran Kazak saldırılarını önlemek için tekrar donanma ile Karadeniz'e açıldı.
Karadeniz'de Topal Recep Paşa komutanlığı altında bulunan Osmanlı donanması 350 şayaktan oluşan bir Kazak Kazak ince donanması ile Karaharman Deniz Muharebesine girişti. Bu çarpışmada her Osmanlı kadırgası karşısında her biri 50 kadar tüfekçi ile silahlandırılmış 20-30 şayka bulunmaktaydı. Fakat Osmanlı donanmasının uygun manevraları ile şiddetli topçu ateşi dolayısıyla Kazak şayak ince donanması nerdeyse imha edilerek 70 şayka batırıldı, ayrıca 172 şayka ve 781 Kazak tutsak ele geçirildi.
1625 yılında Bağdat'ı kuşatan Sadrazam Müezzinzade Hafız Ahmed Paşa bu şehri ele geçirmeyi başaramadı ve orduyu geri çekerek İstanbul'a dönmeye karar verdi. Kaptan-ı Derya olan Topal Recep Paşa'nın İstanbul'da Temmuz 1626'da kapıkulu ocaklılarını kışkırttığı ve bunların eyleme geçtiği belirtilmektedir. Ama bu eylem elebaşıları yakalanarak eylem sona erdirilmiştir. IV. Murat'ın cülusundan beri İstanbul'da sedaret kaymakamı olan Gürcü Hadım Mehmed Paşa o yaz çok geçerli ve köklü akçenin devalüasyonu (1 altını 120 akçeye ve 1 kuruş 80 akçeye indirme şeklinde değiştirme) hedefli bir para reformu yapmak ile uğraşmakta idi. Bu nedenle Bağdat kuşatması için Serdar ve Sadrazam Hafız Ahmed Paşa'ya gerekli destek sağlanamamıştı. Bu eksikliği bir bahane bulan Topal Recep Paşa ocaklı eylemcilere "Gürcü Paşa, Bağdat Seferine niye imdat etmemiştir?" diye slogan attırdı.
Venedik Balyosunun Venedik'e gönderdiği raporları inceleyen Avusturyalı tarihçi Hammer'e göre Gürcü Mehmet Paşa devleti kapıkulu ayaklanmacıların zorbalıklarından kurtarmak için planlar yapmıştı ve bunları cephede bulunan Sadrazam'a mektupla iletmişti. Bu mektupları eline geçiren Topal Recep Paşa bunları Sultan IV. Murat'a götürmüş ve ondan Gürcü Hadım Mehmet Paşa'nın azledilip katledilmesini istemişti. IV. Murat'ın bunu yapmakta tereddüd etmesini önlemek için de yeniçerileri kışkırtıp Fatih Camii'nde toplanıp eyleme geçmelerini sağlamıştı. Fakat Türk tarihçileri tarafından yazılan tarihlerde bu olaydan hiç bahis bulunmaktadır.
Her neden ve şekilde olursa olsun, Ağustos 1626'da IV. Murat İstanbul Sadaret Kaymakamı olan Gürcü Hadım Mehmed Paşa'yı bu görevden azletmiştir ve 90 yaşını aşkın olan Gürcü Hadım Mehmed Paşa'yı istemeyerek boğdurup idam ettirmiştir. Onun yerine İstanbul Sadaret Kaymakamlığı görevi, Kaptan-ı Derya görevini bırakan, Topal Recep Paşa'ya verilmiştir.
Aralık 1626'da Sadrazam Müezzinzade Hafız Ahmet Paşa İstanbul'a vardığında Bağdat Kuşatması'nda gösterdiği başarısızlık dolayısıyla Sadrazamlıktan ve İran serdar-ı ekremliğinden azil edildi. 1 Aralık'ta Topal Recep Paşa'nın konağında devlet ricali ve yüksek ulamanın katıldığı bir meşveret toplantısı yapıldı. Bu toplantıda yeni sadrazamın kim olacağı görüşüldü. Osmanlı devleti için ilk defa bir "demokratik tipli uygulama" ile toplantıya katılanların oylamaları sonucu eski sadrazamlardan Damat Halil Paşa'nın sadrazamlığa getirilmesi uygun görüldü ve onun sadrazam seçilmesi Sultan IV. Murad'a önerildi. Böylece ikinci kez sadrazam olan Damat Halil Paşa doğuda Celali isyanları tenkili ve İran seferi için serdar olarak göreve de başladı. Çok soğuk ve şiddetli bir kış havasında bir alay tertip edildi ve Üsküdar'da ordugaha geçti ve sefer hazırlıklarını orada tamamladı.
Celali tenkili amacıyla sadrazam Damat Halil Paşa isyan etmiş olan ve Celali olduğu kabul edilen eski Erzurum valisi Abaza Mehmet Paşa üzerine gitti. Ama yapılan çarpışmalarda yenilerek Tokat kışlağına çekildi. IV. Murad 16 yaşına gelmişti ve devlet işlerini kendi eline almak hedefi ile Sadrazam Damat Halil Paşa'yı azletti. Yeni sadrazamın belirlenmesi için bir yeni meşveret divanı toplantısı yapılmasını emretti. Görüşmeler sırasında önerilen ve en genç vezir olan Hüsrev Paşa 6 Nisan'da sadrazam adayı olarak IV. Murat'a önerildi ve onun tarafından seçildi. Fakat siyasi gücü çok yüksek olan Topal Recep Paşa da bu meşveret meclisine katılmıştı ve görevin kendine verilmesini beklemekte idi. Yüksek devlet ricali Hüsrev Paşa'nın sadrazamlık haberinin bu mecliste açıklanmasının Topal Recep Paşa'yı kızdıracağını ve onun buna müdahale edebileceğini düşünüp kararı meşveret meclisinde açıklanmadılar. Güya Hüsrev Paşa'ya Diyarbakır Valiliği görevi verilerek, oraya doğru yola çıkartıldı ama arkasından mühr-ü humayunu taşıyan kapıcılar kethüdası gönderildi. Hüsrev Paşa'ya Kapıcılar kethüdası İzmit'te yetişti ve ona mühr-ü hümayunu teslim etti. Hüsrev Paşa da Sadrazam olarak İstanbul'a döndü.
1628'de Sadrazam Hüsrev Paşa Abaza Mehmet Paşa'ya karşı galip gelerek onu esir alıp İstanbul'a getirdi. 1629 yazında ise Sadrazam ve Serdar-ı Ekrem olarak Hüsrev Paşa İran Seferine çıktı. Hedefi olan Bağdat'ı alamadı; Diyarbakır kışlağına çekildi ve hiç İran'a karşı hücuma geçmeden orada 1631'e kadar kaldı. Bu dönemde yerli ve yerel halka yaptığı zulümler hakkında devamlı şikayet gelmeye başladı. 25 Ekim 1631'de Hüsrev Paşa sadrazamlıktan azil edildi. Yerini IV. Murat'ın eniştesi olan Hafız Ahmed Paşa ikinci kez sadrazam tayin edildi. Topal Recep Paşa bu karara da aksi tesir gösterip Tokat'a çekilmiş olan Hüsrev Paşa ile birlikte hareket ederek Doğu seferinden geri dönmekte olan kapıkulu askerini kışkırtmaya başladılar. İstanbul'a dönen ve sanki bir zafer kazanmış gibi şehirde taşkınlıklar yapan kapıkulu askerlerini Topal Recep Paşa'nın yönlendirmekte olduğu ve sadrazam olan Hafız Ahmed Paşa aleyhinde fesat çıkmasını sağladığı bildirilmektedir.
7 Şubat 1632'de büyük bir kapıkulu askeri ve halk ayaklanması başladı ve ayaklanmacılar Topkapı Sarayı'na yürüdüler; Sadrazam Hafız Ahmet Paşa ve şeyhülislamın da isimlerini ihtiva eden 17 kişilik bir listedeki devlet adamlarının başlarını istediler. Saray bahçesine girip Sultan IV. Murat'ı ayakdivanına çıkmaya zorladılar. 10 Şubat'ta isyancılar Topkapı Sarayı bahçesine gelen sadrazam Hafız Ahmed Paşa'ya hücum ettiler; korumacıları sadrazamı kurtardılar; ama sadrazam görevinden istifa etti. Ayaklanmacılar IV. Murat'tan yeni bir ayak divanı istediler. Bu ayakdivanına IV. Murad çıkarken Topal Recep Paşa'nın ona "Padişahım, abdest aldın mı?" sorusunu sorup güya ona gözdağı vermek istediği bildirilir. Topal Recep Paşa eski sadrazamın saraya geri getirilmesini de önerdi. Bu divan sırasında isyancılar padişaha lafla hücumlar yaptılar; buna karşılık Hafız Ahmet Paşa asiler üzerine kendini attı ve Hafız Ahmet Paşa zorbalar tarafından pala ve kılıç darbeleriyle paramparça edildi. Asileri yatıştırması göreviyle Topal Recep Paşa sadrazamlığa getirildi.
IV. Murat bu karışıkların Hüsrev Paşa ve Topal Recep Paşa tarafından kışkırtıldığını bilmekteydi. Diyarbakır valisi Murtaza Paşa'ya gönderdiği gizli bir emirle Tokat'ta bulunan Hüsrev Paşa'nın idam edilmesini sağladı. 2 Mart 1632de Hüsrev Paşa'nın başı İstanbul'a geldiği zaman Topal Recep Paşa kaygılandı ve yeni zorbalık isyanlarına teşvike başladı. Hüsrev Paşa'nın idamının intikamını almak isteyen isyancı kapıkulu askerleri Saray avlusunda toplandılar. Padişah üçüncü defa bir ayakdıvanına çıktı.
İsyancıların isteğiyle Şehzadeler de Topal Recep Paşa kefilliğiyle bu ayak divanına getirildiler.
İsyancılar başlarının vurulmasını istedikleri devlet adamlarını (örneğin yeniçeri ağası Hasan Halife, defterdar Mustafa Paşa vb.) şehirde arayıp bulup öldürüp cesetlerini Atmeydanı'na astılar. Bu karışıklık epey müddet devam etti. Yeniçeriler ve sipahiler sonradan cebeciler de ayaklanmaya katıldılar. O yılki ramazan bu isyancı zorbaların taşkınlıkları içinde geçti. Örneğin, ayaklanmacılar başta sadrazam Topal Recep Paşa olmak üzere, her devlet ricalinden balmumu ve saçı istediler.
En sonunda 25 Nisan'da isyancılar mülazım yazılmak dolayısıyla birbirlerine girdiler. İsyancıların bu zayıflığından faydalanan IV. Murat 18 Mayıs günü Topal Recep Paşa'yı saraya çağırdı. Sadrazam padişahın huzuruna çıktığında, ayak divanına çıkarken Topal Recep Paşa'nın "Abdest al padişahım" diye uyarısından mülhem olarak, IV. Murat "abdest al" emrini yöneltti. Zülüflü baltacılar kement atarak onu padişah önünde boğup idam ettiler. Ölüsü Bab-ı Hümayun önünde bekleyen düşmanlarına atıldı. Onun yerine Sadrazam olan Tabanıyassı Mehmed Paşa uzun bir müddet bu isyancı zorbalarla uğraşıp ancak Haziran sonunda asayişi sağlayabildi.
"Esmeru'-tevarih" Topal Recep Paşa'nın cesedinin denize atıldığını bildirmektedir. Fakat "Hadikatü'l-cevamı" cesedinin Doğancılar'daki camii mezarlığına gömüldüğünü bildirmektedir.
Popüler Kültürdeki Yeri
. 1981 yılında TRT'de yayınlanan IV.Murat dizisinde Lütfü Seyfullah tarafından canlandırılmıştır.
. 1996 yapımı İstanbul Kanatlarımın Altında filminde Recep Paşa karakterini Tuncel Kurtiz canlandırdı.
. 2016 yılında Fox TV'de yayınlanmaya başlayan Muhteşem Yüzyıl Kösem dizisinde Kayra Şenocak tarafından canlandırıldı.
Kaynakça
- ^ a b c d Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011) ISBN 978-975-16-0010) say.384
- ^ a b c d e f g h i j Sakaoğlu, Necdet, (1999) Bu Mülkün Sultanları, İstanbul: Oğlak Yayıncılık say.240
- ^ Hammer Tarihi C.9 say.298
Dış bağlantılar
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVİ. Yüzyıl Ortalarından XVİİ. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.384
- Buz, Ayhan, (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ISBN978-975-254-278-5,
- Danışmend, İsmail Hami, (2011), İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi 6 Cilt, İstanbul:Doğu Kütüphanesi,
- Sakaoğlu, Necdet, (1999) Bu Mülkün Sultanları, İstanbul: Oğlak Yayıncılık
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Hafız Ahmed Paşa | Osmanlı Sadrazamı 10 Şubat 1632 - 18 Mayıs 1632 | Sonra gelen: Tabanıyassı Mehmed Paşa |
Askerî görevi | ||
Önce gelen: Damat Halil Paşa | Kaptan-ı Derya 5 Ocak 1623 - 1626 | Sonra gelen: Hasan Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Topal Recep Pasa IV Murad saltanatinda 10 Subat 1632 18 Mayis 1632 tarihleri arasinda dort ay on bes gun sadrazamlik yapmis bir Osmanli devlet adamidir Nikris gut hastaligindan muzdarip olan Topal Recep Pasa aksak yuruyusu dolayisiyla Topal ismini almisti Topal Recep PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 10 Subat 1632 18 Mayis 1632Hukumdar IV MuradYerine geldigi Hafiz Ahmed PasaYerine gelen Tabaniyassi Mehmed PasaKisisel bilgilerOlum 18 Mayis 1632 IstanbulHayatiBosnak asillidir Bostanci ocaginda yetismistir Bostancibasi olmustur Fakat nikris gut hastaligi oldugu icin bir muddet sonra emekli yapilmistir Sonradan tekrar goreve alinarak Ruslar tarafindan ele gecirilen Azak kalesini geri almak uzere Kirim a yapilan sefere serdar tayin edilmistir 1625 1626 doneminde kaptan i derya gorevi yapmistir Iran karsi sefere serdar tayin edilip ve sefere hazirliklari yapmak icin Tokat a giden ve burada olen sadrazam Cerkes Mehmed Ali Pasa yerine 8 Subat ta Sadrazam ve Iran seferi serdar i ekremi olarak Muezzinzade Filibeli Hafiz Ahmed Pasa getirilmisti Bu sirada Kaptan i Derya Topal Recep Pasa donanmayla Istanbul a geldi ve Kirim Hani ile Nogaylar arasinda ortaya cikan mucadeleyi ortadan kaldirmak ve nehirlerden sayaklarla Karadeniz e inen ve Osmanli devletinin Karadeniz kiyilarini vuran Kazak saldirilarini onlemek icin tekrar donanma ile Karadeniz e acildi Karadeniz de Topal Recep Pasa komutanligi altinda bulunan Osmanli donanmasi 350 sayaktan olusan bir Kazak Kazak ince donanmasi ile Karaharman Deniz Muharebesine giristi Bu carpismada her Osmanli kadirgasi karsisinda her biri 50 kadar tufekci ile silahlandirilmis 20 30 sayka bulunmaktaydi Fakat Osmanli donanmasinin uygun manevralari ile siddetli topcu atesi dolayisiyla Kazak sayak ince donanmasi nerdeyse imha edilerek 70 sayka batirildi ayrica 172 sayka ve 781 Kazak tutsak ele gecirildi 1625 yilinda Bagdat i kusatan Sadrazam Muezzinzade Hafiz Ahmed Pasa bu sehri ele gecirmeyi basaramadi ve orduyu geri cekerek Istanbul a donmeye karar verdi Kaptan i Derya olan Topal Recep Pasa nin Istanbul da Temmuz 1626 da kapikulu ocaklilarini kiskirttigi ve bunlarin eyleme gectigi belirtilmektedir Ama bu eylem elebasilari yakalanarak eylem sona erdirilmistir IV Murat in culusundan beri Istanbul da sedaret kaymakami olan Gurcu Hadim Mehmed Pasa o yaz cok gecerli ve koklu akcenin devaluasyonu 1 altini 120 akceye ve 1 kurus 80 akceye indirme seklinde degistirme hedefli bir para reformu yapmak ile ugrasmakta idi Bu nedenle Bagdat kusatmasi icin Serdar ve Sadrazam Hafiz Ahmed Pasa ya gerekli destek saglanamamisti Bu eksikligi bir bahane bulan Topal Recep Pasa ocakli eylemcilere Gurcu Pasa Bagdat Seferine niye imdat etmemistir diye slogan attirdi Venedik Balyosunun Venedik e gonderdigi raporlari inceleyen Avusturyali tarihci Hammer e gore Gurcu Mehmet Pasa devleti kapikulu ayaklanmacilarin zorbaliklarindan kurtarmak icin planlar yapmisti ve bunlari cephede bulunan Sadrazam a mektupla iletmisti Bu mektuplari eline geciren Topal Recep Pasa bunlari Sultan IV Murat a goturmus ve ondan Gurcu Hadim Mehmet Pasa nin azledilip katledilmesini istemisti IV Murat in bunu yapmakta tereddud etmesini onlemek icin de yenicerileri kiskirtip Fatih Camii nde toplanip eyleme gecmelerini saglamisti Fakat Turk tarihcileri tarafindan yazilan tarihlerde bu olaydan hic bahis bulunmaktadir Her neden ve sekilde olursa olsun Agustos 1626 da IV Murat Istanbul Sadaret Kaymakami olan Gurcu Hadim Mehmed Pasa yi bu gorevden azletmistir ve 90 yasini askin olan Gurcu Hadim Mehmed Pasa yi istemeyerek bogdurup idam ettirmistir Onun yerine Istanbul Sadaret Kaymakamligi gorevi Kaptan i Derya gorevini birakan Topal Recep Pasa ya verilmistir Aralik 1626 da Sadrazam Muezzinzade Hafiz Ahmet Pasa Istanbul a vardiginda Bagdat Kusatmasi nda gosterdigi basarisizlik dolayisiyla Sadrazamliktan ve Iran serdar i ekremliginden azil edildi 1 Aralik ta Topal Recep Pasa nin konaginda devlet ricali ve yuksek ulamanin katildigi bir mesveret toplantisi yapildi Bu toplantida yeni sadrazamin kim olacagi gorusuldu Osmanli devleti icin ilk defa bir demokratik tipli uygulama ile toplantiya katilanlarin oylamalari sonucu eski sadrazamlardan Damat Halil Pasa nin sadrazamliga getirilmesi uygun goruldu ve onun sadrazam secilmesi Sultan IV Murad a onerildi Boylece ikinci kez sadrazam olan Damat Halil Pasa doguda Celali isyanlari tenkili ve Iran seferi icin serdar olarak goreve de basladi Cok soguk ve siddetli bir kis havasinda bir alay tertip edildi ve Uskudar da ordugaha gecti ve sefer hazirliklarini orada tamamladi Celali tenkili amaciyla sadrazam Damat Halil Pasa isyan etmis olan ve Celali oldugu kabul edilen eski Erzurum valisi Abaza Mehmet Pasa uzerine gitti Ama yapilan carpismalarda yenilerek Tokat kislagina cekildi IV Murad 16 yasina gelmisti ve devlet islerini kendi eline almak hedefi ile Sadrazam Damat Halil Pasa yi azletti Yeni sadrazamin belirlenmesi icin bir yeni mesveret divani toplantisi yapilmasini emretti Gorusmeler sirasinda onerilen ve en genc vezir olan Husrev Pasa 6 Nisan da sadrazam adayi olarak IV Murat a onerildi ve onun tarafindan secildi Fakat siyasi gucu cok yuksek olan Topal Recep Pasa da bu mesveret meclisine katilmisti ve gorevin kendine verilmesini beklemekte idi Yuksek devlet ricali Husrev Pasa nin sadrazamlik haberinin bu mecliste aciklanmasinin Topal Recep Pasa yi kizdiracagini ve onun buna mudahale edebilecegini dusunup karari mesveret meclisinde aciklanmadilar Guya Husrev Pasa ya Diyarbakir Valiligi gorevi verilerek oraya dogru yola cikartildi ama arkasindan muhr u humayunu tasiyan kapicilar kethudasi gonderildi Husrev Pasa ya Kapicilar kethudasi Izmit te yetisti ve ona muhr u humayunu teslim etti Husrev Pasa da Sadrazam olarak Istanbul a dondu 1628 de Sadrazam Husrev Pasa Abaza Mehmet Pasa ya karsi galip gelerek onu esir alip Istanbul a getirdi 1629 yazinda ise Sadrazam ve Serdar i Ekrem olarak Husrev Pasa Iran Seferine cikti Hedefi olan Bagdat i alamadi Diyarbakir kislagina cekildi ve hic Iran a karsi hucuma gecmeden orada 1631 e kadar kaldi Bu donemde yerli ve yerel halka yaptigi zulumler hakkinda devamli sikayet gelmeye basladi 25 Ekim 1631 de Husrev Pasa sadrazamliktan azil edildi Yerini IV Murat in enistesi olan Hafiz Ahmed Pasa ikinci kez sadrazam tayin edildi Topal Recep Pasa bu karara da aksi tesir gosterip Tokat a cekilmis olan Husrev Pasa ile birlikte hareket ederek Dogu seferinden geri donmekte olan kapikulu askerini kiskirtmaya basladilar Istanbul a donen ve sanki bir zafer kazanmis gibi sehirde taskinliklar yapan kapikulu askerlerini Topal Recep Pasa nin yonlendirmekte oldugu ve sadrazam olan Hafiz Ahmed Pasa aleyhinde fesat cikmasini sagladigi bildirilmektedir 7 Subat 1632 de buyuk bir kapikulu askeri ve halk ayaklanmasi basladi ve ayaklanmacilar Topkapi Sarayi na yuruduler Sadrazam Hafiz Ahmet Pasa ve seyhulislamin da isimlerini ihtiva eden 17 kisilik bir listedeki devlet adamlarinin baslarini istediler Saray bahcesine girip Sultan IV Murat i ayakdivanina cikmaya zorladilar 10 Subat ta isyancilar Topkapi Sarayi bahcesine gelen sadrazam Hafiz Ahmed Pasa ya hucum ettiler korumacilari sadrazami kurtardilar ama sadrazam gorevinden istifa etti Ayaklanmacilar IV Murat tan yeni bir ayak divani istediler Bu ayakdivanina IV Murad cikarken Topal Recep Pasa nin ona Padisahim abdest aldin mi sorusunu sorup guya ona gozdagi vermek istedigi bildirilir Topal Recep Pasa eski sadrazamin saraya geri getirilmesini de onerdi Bu divan sirasinda isyancilar padisaha lafla hucumlar yaptilar buna karsilik Hafiz Ahmet Pasa asiler uzerine kendini atti ve Hafiz Ahmet Pasa zorbalar tarafindan pala ve kilic darbeleriyle paramparca edildi Asileri yatistirmasi goreviyle Topal Recep Pasa sadrazamliga getirildi IV Murat bu karisiklarin Husrev Pasa ve Topal Recep Pasa tarafindan kiskirtildigini bilmekteydi Diyarbakir valisi Murtaza Pasa ya gonderdigi gizli bir emirle Tokat ta bulunan Husrev Pasa nin idam edilmesini sagladi 2 Mart 1632de Husrev Pasa nin basi Istanbul a geldigi zaman Topal Recep Pasa kaygilandi ve yeni zorbalik isyanlarina tesvike basladi Husrev Pasa nin idaminin intikamini almak isteyen isyanci kapikulu askerleri Saray avlusunda toplandilar Padisah ucuncu defa bir ayakdivanina cikti Isyancilarin istegiyle Sehzadeler de Topal Recep Pasa kefilligiyle bu ayak divanina getirildiler Isyancilar baslarinin vurulmasini istedikleri devlet adamlarini ornegin yeniceri agasi Hasan Halife defterdar Mustafa Pasa vb sehirde arayip bulup oldurup cesetlerini Atmeydani na astilar Bu karisiklik epey muddet devam etti Yeniceriler ve sipahiler sonradan cebeciler de ayaklanmaya katildilar O yilki ramazan bu isyanci zorbalarin taskinliklari icinde gecti Ornegin ayaklanmacilar basta sadrazam Topal Recep Pasa olmak uzere her devlet ricalinden balmumu ve saci istediler En sonunda 25 Nisan da isyancilar mulazim yazilmak dolayisiyla birbirlerine girdiler Isyancilarin bu zayifligindan faydalanan IV Murat 18 Mayis gunu Topal Recep Pasa yi saraya cagirdi Sadrazam padisahin huzuruna ciktiginda ayak divanina cikarken Topal Recep Pasa nin Abdest al padisahim diye uyarisindan mulhem olarak IV Murat abdest al emrini yoneltti Zuluflu baltacilar kement atarak onu padisah onunde bogup idam ettiler Olusu Bab i Humayun onunde bekleyen dusmanlarina atildi Onun yerine Sadrazam olan Tabaniyassi Mehmed Pasa uzun bir muddet bu isyanci zorbalarla ugrasip ancak Haziran sonunda asayisi saglayabildi Esmeru tevarih Topal Recep Pasa nin cesedinin denize atildigini bildirmektedir Fakat Hadikatu l cevami cesedinin Dogancilar daki camii mezarligina gomuldugunu bildirmektedir Populer Kulturdeki Yeri 1981 yilinda TRT de yayinlanan IV Murat dizisinde Lutfu Seyfullah tarafindan canlandirilmistir 1996 yapimi Istanbul Kanatlarimin Altinda filminde Recep Pasa karakterini Tuncel Kurtiz canlandirdi 2016 yilinda Fox TV de yayinlanmaya baslayan Muhtesem Yuzyil Kosem dizisinde Kayra Senocak tarafindan canlandirildi Kaynakca a b c d Uzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 384 a b c d e f g h i j Sakaoglu Necdet 1999 Bu Mulkun Sultanlari Istanbul Oglak Yayincilik ISBN 978 975 329 693 9 say 240 Hammer Tarihi C 9 say 298Dis baglantilarUzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 384 Buz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN978 975 254 278 5 Danismend Ismail Hami 2011 Izahli Osmanli Tarihi Kronolojisi 6 Cilt Istanbul Dogu Kutuphanesi ISBN 9789944397681 Sakaoglu Necdet 1999 Bu Mulkun Sultanlari Istanbul Oglak Yayincilik ISBN 975 329 399 6Siyasi goreviOnce gelen Hafiz Ahmed Pasa Osmanli Sadrazami 10 Subat 1632 18 Mayis 1632 Sonra gelen Tabaniyassi Mehmed PasaAskeri goreviOnce gelen Damat Halil Pasa Kaptan i Derya 5 Ocak 1623 1626 Sonra gelen Hasan Pasa