Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tskaltsitela Boğazı Tabiat Anıtı (Gürcüce: წყალწითელას ხეობის ბუნების ძეგლი), batı Gürcistan'da Tkibuli ve Terjola belediyelerinde bir nehir geçididir. Gürcistan'ın bu bölgesinin tarihi ve coğrafi adı Okriba'dır. Okriba'daki ana nehir aynı zamanda Tsqal-Tsitela (Gürcüce: წყალ-წითელა) olarak da adlandırılan Tskaltsitela Nehri'dir. Nehir, adını suyun kırmızımsı renginden almıştır: Gürcüce'de Tsqal su ve Tsitela kırmızı anlamına gelir. Su, demir pası içeren killeri yıkayarak rengini alır. Tskaltsitela Boğazı Tabiat Anıtı, Tskaltsitela Nehri Kanyonu'nun Gelati Manastırı Köprüsü'nden Godagani Köprüsü'ne kadar, deniz seviyesinden 130–200 metre yükseklikteki uzantısıdır.
| Tskaltsitela Boğazı Doğa Anıtı | |
|---|---|
| (Gürcüce: წყალწითელას ხეობის ბუნების ძეგლი) | |
IUCN kategori III (doğal anıt veya özellik) | |
 Tskaltsitela Nehri Kanyonu. | |
| Alan türü | Tabiat anıtı |
| Devlet |  Gürcistan |
| Şehir | Kutaisi |
| Koordinatları | 42°16′40″K 42°45′22″D / 42.27778°K 42.75611°D |
| Kapladığı alan | 0.22 km² |
| Kuruluş tarihi | 2007 |
| Kontrol kuruluşu | Korunan Alanlar Ajansı |
| İnternet sitesi Natural Monument | |
Coğrafya
Tskaltsitela Nehri, Nakerala bölgesinin güney yamaçlarından yükselir, Kvirila Nehri ile birleşene kadar Okriba'nın tüm bölgesini geçer. Nehir kaynağı, deniz seviyesinden 1080 m yüksekte Nakerala Racha dağ sırtı üzerinde yer almaktadır. Tskaltsitela Nehri'nin uzunluğu 49 km, havza alanı 221 km²'dir. Ana kolu, Chala Nehri'dir. Ağırlıklı olarak yağmur suyundan beslenir. Seller yıl boyunca karakteristiktir. Ortalama yıllık debisi 7.56 m³/s'dir. Tskaltsitela Nehri doğudan Kutaisi şehri ile sınırlıdır.
Jeoloji
Tskaltsitela vadisi, çoğunlukla dolomit ve dolomitleşmiş kireçtaşlarıyla temsil edilen Jura çökelme çağının karbonat oluşumunun ana kayasını kesmektedir. Kretase sisteminin en alt aşamasına aittirler ve Neocomian çökeltileri olarak adlandırılırlar. Litolojik olarak, bu çökeltiler kristal kalkerler ve bazen de dolomitlerdir. Küçük alanlarda da Senomaniyen dönemine ait çökeller bulunur. Litolojik olarak bu sedimanlar kalker, marn, glokonitik kumtaşları ve nadiren kil ve çakıltaşlarıdır. Tskaltsitela Nehri çevresinde kalsedon, barit, kuvars kumu, mermer, bazalt, akik, çimento üretimi için kullanılan yanmaz killer, teshenit ve diğer mineraller içeren birçok doğal ocak bulunmaktadır. XIX yüzyılın ortalarından beri Tkibuli civarında kömür madenciliği yapılmaktadır. Ancak arkeolojik kazılar, cevherin burada MÖ 2. bin yıl gibi erken bir tarihten beri çıkarıldığını göstermektedir.
Bitki örtüsü
Tsaltsitela Kanyonu, güzel bir şekilde korunmuş Euxine-Kolşik yaprak döken ormanlara sahiptir. Tskaltsitela vadisinde yaygın porsuk (Taxus baccata), Imereti fındığı (Corylus imeretica), kırlangıçotu (Cheli donium majus), kara alıç (Crataegus pentagina), kırmızı alıç (Crataegus microphyllaum), Dorycum gibi birçok şifalı bitki ve yonca (Oxalis acetocella), İran çileği veya kızılağaç (Frangula alnus), cüce ebegümeci (Malva neglecta), kayagülü (Cistus salviifolius) ve limon otu (Melissa officinalis) görülür. Birçoğu Gürcistan'ın endemik türleridir ve Gelati Manastırı yakınındaki Tsaltsitela Boğazı'nın kalkerli ekotoplarında bulunabilir.
Fauna
Nehir zengin balık türlerine sahiptir: alabalık, Bulatmai barbeli (Barbus capito carpito), Terek barbeli (Barbus ciscaucasicus), Luciobarbus mursa, Avrupa kefali (Squalius cephalus), Kolşik nasesi (Chondrostoma colchicum), Hazar kasvetlisi (Alburnus chalcoides) ve diğerleri. Nehrin kıyılarında koypu (Myocastor coypus) yaşar. Kış aylarında nehir su kuşlarına ev sahipliği yapar. Bölgede çeşitli memeliler de yaşar - altın çakal (Canis aureus), kızıl tilki (Vulpes vulpes) ve Avrupa porsuğu (Meles meles).
Kültürel tarih
Tskaltsitela Boğazı, tarihi ve kültürel açıdan ilgi çekici bir dizi anıta ev sahipliği yapmaktadır: Gelati Manastır Kompleksi, Motsameta Aziz Şehitler Manastırı ve Konstantin Manastırı. 1757'de ünlü Khresili Savaşı burada meydana gelmiştir. Efsaneye göre, tskaltsitela (tszulitela) adı, Hresili Savaşı'ndan sonra vadiye verildi, çünkü ölen savaşçıların kanı nehir kayalarını kırmızıya boyadı.
Turizm ve tatil köyleri
Okriba topraklarında Tskaltsitela Boğazı Tabiat Anıtı'na yakın bölgede alerji, bronşit, zatürre, doğal kalp hastalığı ve bronşiyal astımı olan çocuklar için tıbbi bir tatil beldesi olan Satsire dahil olmak üzere bazı önemli tatil beldeleri vardır. Tatil yerinde balneoterapi nitrik, hafif sülfit, hidro-karbonat, magnezyum-kalsiyum içeren maden sularının uygulanmasını içerir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Tskaltsitela Ravine in Georgia 17 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Protected Planet 2014–2019
- ^ Jinjikhadze (2018). "Geomorphological Zoning of Okriba Karst" (PDF). Bulletin of the Georgian National Academy of Sciences. 12 (2): 76-84. 8 Mart 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.
- ^ "Georgia Gourmet tour". 17 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.
- ^ Okriba a large and fertile district between the Rioni and Kvirili is watered by the Tskaltsiteli. Cited from: Encyclopædia metropolitana; or, Universal dictionary of knowledge. 19. 1845. 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2022.
- ^ "Tours in Georgia". 17 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.
- ^ Management Plan for the World Heritage Site Gelati Monastery 5 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . UNESCO 2017
- ^ Tskaltsitela River 17 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Geocaching.
- ^ The Tskaltsitela river in Motsameta village. 17 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 2019 Creative Market.
- ^ T. Cheishvili, Endemic Medicinal Plants of Imereti (West Georgia). Bull. Georg. Natl. Acad. Sci. Vol. 174, No2, 2006
- ^ წყალწითელა (in Georgian)
- ^ Motsameta monastery
- ^ მოწამეთა 21 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (in Georgian)
- ^ Tagesausflug ab Kutaissi: Klöster und Natur 9 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (in German)
- ^ Kapanadze, Darejan Georgia – Second Regional Development Project : environmental assessment – Strategic environmental, cultural heritage, and social assessment (English) 17 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 2014, The World Bank Group, SFG2110
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tskaltsitela Bogazi Tabiat Aniti Gurcuce წყალწითელას ხეობის ბუნების ძეგლი bati Gurcistan da Tkibuli ve Terjola belediyelerinde bir nehir gecididir Gurcistan in bu bolgesinin tarihi ve cografi adi Okriba dir Okriba daki ana nehir ayni zamanda Tsqal Tsitela Gurcuce წყალ წითელა olarak da adlandirilan Tskaltsitela Nehri dir Nehir adini suyun kirmizimsi renginden almistir Gurcuce de Tsqal su ve Tsitela kirmizi anlamina gelir Su demir pasi iceren killeri yikayarak rengini alir Tskaltsitela Bogazi Tabiat Aniti Tskaltsitela Nehri Kanyonu nun Gelati Manastiri Koprusu nden Godagani Koprusu ne kadar deniz seviyesinden 130 200 metre yukseklikteki uzantisidir Tskaltsitela Bogazi Doga Aniti Gurcuce წყალწითელას ხეობის ბუნების ძეგლი IUCN kategori III dogal anit veya ozellik Tskaltsitela Nehri Kanyonu Alan turu Tabiat anitiDevlet GurcistanSehir KutaisiKoordinatlari 42 16 40 K 42 45 22 D 42 27778 K 42 75611 D 42 27778 42 75611Kapladigi alan 0 22 km Kurulus tarihi 2007Kontrol kurulusu Korunan Alanlar AjansiInternet sitesi Natural MonumentCografyaTskaltsitela Nehri Nakerala bolgesinin guney yamaclarindan yukselir Kvirila Nehri ile birlesene kadar Okriba nin tum bolgesini gecer Nehir kaynagi deniz seviyesinden 1080 m yuksekte Nakerala Racha dag sirti uzerinde yer almaktadir Tskaltsitela Nehri nin uzunlugu 49 km havza alani 221 km dir Ana kolu Chala Nehri dir Agirlikli olarak yagmur suyundan beslenir Seller yil boyunca karakteristiktir Ortalama yillik debisi 7 56 m s dir Tskaltsitela Nehri dogudan Kutaisi sehri ile sinirlidir JeolojiTskaltsitela vadisi cogunlukla dolomit ve dolomitlesmis kirectaslariyla temsil edilen Jura cokelme caginin karbonat olusumunun ana kayasini kesmektedir Kretase sisteminin en alt asamasina aittirler ve Neocomian cokeltileri olarak adlandirilirlar Litolojik olarak bu cokeltiler kristal kalkerler ve bazen de dolomitlerdir Kucuk alanlarda da Senomaniyen donemine ait cokeller bulunur Litolojik olarak bu sedimanlar kalker marn glokonitik kumtaslari ve nadiren kil ve cakiltaslaridir Tskaltsitela Nehri cevresinde kalsedon barit kuvars kumu mermer bazalt akik cimento uretimi icin kullanilan yanmaz killer teshenit ve diger mineraller iceren bircok dogal ocak bulunmaktadir XIX yuzyilin ortalarindan beri Tkibuli civarinda komur madenciligi yapilmaktadir Ancak arkeolojik kazilar cevherin burada MO 2 bin yil gibi erken bir tarihten beri cikarildigini gostermektedir Bitki ortusuTsaltsitela Kanyonu guzel bir sekilde korunmus Euxine Kolsik yaprak doken ormanlara sahiptir Tskaltsitela vadisinde yaygin porsuk Taxus baccata Imereti findigi Corylus imeretica kirlangicotu Cheli donium majus kara alic Crataegus pentagina kirmizi alic Crataegus microphyllaum Dorycum gibi bircok sifali bitki ve yonca Oxalis acetocella Iran cilegi veya kizilagac Frangula alnus cuce ebegumeci Malva neglecta kayagulu Cistus salviifolius ve limon otu Melissa officinalis gorulur Bircogu Gurcistan in endemik turleridir ve Gelati Manastiri yakinindaki Tsaltsitela Bogazi nin kalkerli ekotoplarinda bulunabilir FaunaNehir zengin balik turlerine sahiptir alabalik Bulatmai barbeli Barbus capito carpito Terek barbeli Barbus ciscaucasicus Luciobarbus mursa Avrupa kefali Squalius cephalus Kolsik nasesi Chondrostoma colchicum Hazar kasvetlisi Alburnus chalcoides ve digerleri Nehrin kiyilarinda koypu Myocastor coypus yasar Kis aylarinda nehir su kuslarina ev sahipligi yapar Bolgede cesitli memeliler de yasar altin cakal Canis aureus kizil tilki Vulpes vulpes ve Avrupa porsugu Meles meles Kulturel tarihTskaltsitela Bogazi tarihi ve kulturel acidan ilgi cekici bir dizi anita ev sahipligi yapmaktadir Gelati Manastir Kompleksi Motsameta Aziz Sehitler Manastiri ve Konstantin Manastiri 1757 de unlu Khresili Savasi burada meydana gelmistir Efsaneye gore tskaltsitela tszulitela adi Hresili Savasi ndan sonra vadiye verildi cunku olen savascilarin kani nehir kayalarini kirmiziya boyadi Turizm ve tatil koyleriOkriba topraklarinda Tskaltsitela Bogazi Tabiat Aniti na yakin bolgede alerji bronsit zaturre dogal kalp hastaligi ve bronsiyal astimi olan cocuklar icin tibbi bir tatil beldesi olan Satsire dahil olmak uzere bazi onemli tatil beldeleri vardir Tatil yerinde balneoterapi nitrik hafif sulfit hidro karbonat magnezyum kalsiyum iceren maden sularinin uygulanmasini icerir Ayrica bakinizMotsameta manastiriKaynakca Tskaltsitela Ravine in Georgia 17 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Protected Planet 2014 2019 Jinjikhadze 2018 Geomorphological Zoning of Okriba Karst PDF Bulletin of the Georgian National Academy of Sciences 12 2 76 84 8 Mart 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Ekim 2020 Georgia Gourmet tour 17 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2020 Okriba a large and fertile district between the Rioni and Kvirili is watered by the Tskaltsiteli Cited from Encyclopaedia metropolitana or Universal dictionary of knowledge 19 1845 9 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2022 Tours in Georgia 17 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2020 Management Plan for the World Heritage Site Gelati Monastery 5 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde UNESCO 2017 Tskaltsitela River 17 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Geocaching The Tskaltsitela river in Motsameta village 17 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2019 Creative Market T Cheishvili Endemic Medicinal Plants of Imereti West Georgia Bull Georg Natl Acad Sci Vol 174 No2 2006 წყალწითელა in Georgian Motsameta monastery მოწამეთა 21 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde in Georgian Tagesausflug ab Kutaissi Kloster und Natur 9 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde in German Kapanadze Darejan Georgia Second Regional Development Project environmental assessment Strategic environmental cultural heritage and social assessment English 17 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2014 The World Bank Group SFG2110