Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) (TAI - Turkish Aerospace Industries, Inc.), Türkiye’de hava platformlarının tasarımı, geliştirilmesi, üretimi, tamamlanması, yenilenmesi ve satış sonrası hizmetleri alanlarındaki teknoloji merkezidir. Şirket dünyanın en büyük yolcu uçağı Airbus A380'e ve askerî nakliye uçağı Airbus A400M'ye parça üretmektedir. Ayrıca şirket 2013 yılında ilk uçuşunu gerçekleştiren Airbus A350'ye kanatçık üretmeye başlamıştır.
Tip | Anonim kuruluş |
---|---|
Endüstri | Havacılık Savunma Telekomünikasyon |
Kuruluş | 1974, Ankara |
Genel merkezi | , |
Önemli kişiler | (Genel Müdür) (Yön. Kur. Başkanı) |
Ürün | Uçak Projeleri Havacılık Yükseltmeleri Savunma Sistemleri |
Üretim | Yapısal ve Uydu Tasarım ve Mühendislik Entegre Uçak Sistemleri Tasarım ve Mühendislik Entegre Helikopter Sistemleri Tasarım ve Mühendislik Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri |
Gelir | 12,855 milyar ₺ (2019) |
Net gelir | 3,9 milyar ₺ (2019) |
Çalışan sayısı | 15.200 (2023 Eylül itibarıyla) |
Web sitesi | tusas.com |
Tarihçesi ve günümüzdeki durumu
Kökeni 1973 yılında Türk Uçak Sanayii AŞ'nin (TUSAŞ) kurulmasına kadar gider. Türk Uçak Sanayii Anonim Ortaklığı (TUSAŞ), 28 Haziran 1973 tarihinde Türkiye'nin savunma sanayiinde dışa bağımlılığını azaltmak amacıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bünyesinde kurulmuştur. Türk Uçak Sanayii AŞ(TUSAŞ) ve TUSAŞ Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TAI) şirketleri 28 Nisan 2005 tarihinde TAI (Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ.) çatısı altında birleşmiş olup, TUSAŞ (TAI), tasarım üretim altyapısı ile insan kaynakları yönünden oldukça etkili bir güç oluşturacak ve “Havacılık Merkezi” olarak hizmet verecektir. TUSAŞ’ın hissedarları Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı (TSKGV) (%54.49), Savunma Sanayii Başkanlığı (SSM) (%45.45) ve Türk Hava Kurumu (THK) (%0.06)'dur.
TUSAŞ Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TAI), 15 Mayıs 1984 tarihinde Türk Ticaret Kanunu ve Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunu uyarınca kurulmuştur.
12 Ocak 2005 tarihinde TUSAŞ tesislerinde imzalanan "Hisse Satış Anlaşması" ile TAI'deki Lockheed Martin of Turkey (%42) ve General Electric International (%7) şirketlerine ait hisseler Türk Uçak Sanayii AŞ (TUSAŞ) tarafından satın alınmıştır.
TUSAŞ tesisleri 186.000 metrekaresi kapalı olmak üzere toplam 5.000.000 metrekarelik bir alan üzerine kurulmuştur. Şirketin Akıncı Hava Üssü’nde bulunan yüksek teknoloji ürünü makine ve teçhizatla donatılmış modern uçak üretim tesisi, parça imalatından uçak montajı, uçuş testleri ve teslimine kadar geniş üretim kabiliyetlerine sahiptir. TUSAŞ kalite sistemi dünyaca kabul görmüş NATO AQAP-110, ISO-9001:2000, AS EN 9100 ile AECMA-EASE standartlarını karşılamaktadır.
TUSAŞ'ın mevcut deneyimi F-16 Savaşan Şahinler, CN-235 hafif nakliye/deniz karakol/gözetleme uçakları, SF-260D eğitim uçakları, Cougar AS-532 arama kurtarma (SAR), silahlı arama kurtarma (CSAR) ve genel maksat helikopterlerinin ortak üretiminin yanı sıra, kendi tasarımı olan insansız hava aracı, hedef uçağı ve zirai ilaçlama uçağı gibi ürün geliştirme programlarını kapsamaktadır.
TUSAŞ’ın ana faaliyet alanları arasında Türkiye ve bölgedeki diğer ülkelerin envanterinde bulunan sabit ve döner kanatlı askerî ve ticari hava platformlarının modernizasyon, modifikasyon ve sistem entegrasyonu programları ile satış sonrası hizmetleri de bulunmaktadır. Hv.K.K. F-16’larının elektronik harp ve yapısal tadilatları, S-2 Tracker deniz karakol uçaklarının yangın söndürme uçağına dönüştürülmesi, CN-235 uçağı ve Black Hawk Helikopteri’nin Özel Kuvvetler için modifikasyonları, Cougar AS-532 helikopterinin modernizasyonu, S-70 helikopterinin dijital kokpit modifikasyonu, CN-235 platformlarının Dz.K.K. ve S.G.K.’nın Deniz Karakol/Gözetleme görevleri için yapısal ve aviyonik modifikasyonu ile B737-700 uçağının Havadan Erken İhbar ve Kontrol Uçağı’na (HİK) dönüştürülmesindeki tüm yapısal tadilatları ile sistem entegrasyon faaliyetleri bulunmaktadır.
TUSAŞ, 1984 yılında serüvenine çok az kişiyle başladı, askerî projelerden kazandığı deneyimleri ticari projelere aktararak, bugün 3000'in üstünde kalifiye çalışanı ve 50’ye yakın farklı projesi ile bir Dünya Şirketi olma hedefine ulaştı.
TUSAŞ ayrıca, Millî Sanayi Kuruluşu olarak Airbus Military’ye ortak olup, Fransa, Almanya, İtalya, İngiltere, İspanya, Belçika ve Güney Afrika havacılık firmalarıyla birlikte A400M uçağının tasarım ve geliştirme faaliyetlerine katılmaktadır.
Dünyadaki son teknolojik gelişmeleri yakından izleyerek havacılık alanında öncü kuruluşlar arasında yer almaya kararlı olan TUSAŞ, Türkiye'de 21. yüzyılda yeni ufuklar açmayı hedeflemektedir.
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TAI) şirketi, 3 Kasım 2005 senesinde RUAG Aerospace (RA) ile imzalanan bir antlaşma gereğince, Airbus A380 uçağı için tam sipariş adeti kadar, D-Nose Panel Gerdirme Kabuklarını Türkiye´de kendi tesislerinde üretecektir.
TUSAŞ tarafından son yıllarda artık Türkiye için dış kaynaklardan bağımsız özgün tasarım hava araçları da yapılmaya başlanmıştır. Bunlardan ilki TUSAŞ ZİU adlı zirai ilaçlama uçağı tamamen TUSAŞ tarafından tasarlanmış ve uçmuştur. Bunu takiben yürülükte pek çok özgün tasarım projesi mevcuttur. 2008 yılı itibarı ile Gözcü (antiterör amaçlı insansız gözlem uçağı), Keklik ve Turna-g (her ikisi de avcı pilotları için hedef uçak) insansız uçakları TUSAŞ tasarımı ve üretimi uçaklar olarak Türk Hava Kuvvetleri envanterinde yer almaktadır. Gözcü'nün yeni bir modeli hâlen tasarlanmaktadır. İnsansız hava araçları dışında HÜRKUŞ adlı bir eğitim uçağı (jet uçağı ile aynı kontrollere sahip ama jet motoru içermeyen düşük işletme maliyetli bir eğitim uçağı) tasarımı ve geliştirilmesi tamamlanmış seri üretimine başlanmıştır. Taktik amaçlı insansız hava aracı ANKA'nın geliştirilmesi devam etmektedir. T-38 ve C-130 Hercules uçaklarının yenilenmesi gerçekleştirilmektedir. Göktürk-1 keşif ve gözlem uydusunun TÜBİTAK UZAY ile birlikte entegrasyonunun gerçekleştirildiği Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi (USET), TUSAŞ'a bağlı olarak işletilmektedir.
Türk Havacılığının en gelişmiş parçalarından biri olan TUSAŞ, aynı zamanda sektörün lokomotifi konumundadır. Türkiye'nin aviyonik entegrasyon merkezi konumundaki TUSAŞ, bu alandaki rekabet gücünü her geçen gün arttırmaktadır. Kurum aynı zamanda Teknofest İstanbul'un paydaşlarından biridir.
Görüş ve görev
TUSAŞ’ın görüşü; her tür hava ve uzay aracının tasarım, üretim ve desteğini sağlayacak kabiliyete ulaşarak dünya markası olmaktır.
TUSAŞ’ın görevi; Türkiye’nin ve yurt dışı müşterilerin askerî ve sivil havacılık ve uzay sistem ihtiyaçlarını karşılayacak tasarım dâhil teknoloji ve kabiliyetleri geliştirmek; sürekli iyileştirmelerle küresel rekabet ortamında pazar payını artırmak; ülkesi, müşterileri, ortakları, tedarikçileri ve çalışanları için değer yaratmaktır.
İşleri ve tasarıları
- Türk Hava Kuvvetleri F-16'ları için elektronik harp sistemi güçlendirme ve yapısal tadilat işleri
- Pakistan Hava Kuvvetleri'ne ait 42 adet F-16 Blok-15'in Blok-50 seviyesine yükseltilmesi işi
- Ürdün Kraliyet Hava Kuvvetleri F-16'ları için sistem yenileştirme işi
- S-2E Tracker 10 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. modeli deniz karakol uçaklarının yangın söndürme uçağına dönüştürülmesi işi
- Özel Kuvvetler Komutanlığı'na ait CN-235 ve UH-60 Black Hawk değişiklikleri
- Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı için CN-235 uçaklarının Deniz Gözlem ve Karakol Uçağı'na dönüştürülmesi
- Eurocopter AS-532 yenileme ve sistem yükseltimi
- S-70 helikopterleri kokpit camı güçlendirmesi işi
- Barış Kartalı Projesi için uçaklarının Havadan erken uyarı ve kontrol uçağına dönüştürülmesi işi
- Türk Hava Kuvvetleri C-130 uçakları için aviyonik sistemlerinin yükseltilmesi
- Müşterek Taarruz Uçağı projesi için F-35 Lightning II uçağının ön orta gövde üretimi
- Avrupa'da yapılan Airbus A400M askerî nakliye ve tanker uçaklarının tasarım, geliştirme ve üretimine ortaklık
- Türk Hava Kuvvetleri T-38 uçakları için aviyonik sistemlerinin yükseltilmesi
- Türk Hava Kuvvetleri'nin Taktik-Taarruz-Saldırı Helikopteri T-129'un tasarım, geliştirilme ve üretiminde AgustaWestland ile ortaklık
- EASA CS-23 sertifikasına sahip HÜRKUŞ adlı Türk başlangıç ve temel eğitim uçağının tasarım, geliştirilme ve üretimi
- Ağır Sınıf Taarruz Helikopteri ATAK-2 tasarımı, geliştirilmesi ve ilerleyen süreçte üretimi
- 10 Ton Sınıfı Genel Maksat Helikopteri TUSAŞ T-925'in tasarımı, geliştirilmesi ve ilerleyen süreçte üretimi
- Anka İHA tasarımı, geliştirilmesi ve üretimi
- Anka-3 insansız savaş uçağı tasarımı ve geliştirilmesi
- Anka-Aksungur İnsansız Hava Aracı tasarımı, geliştirilmesi ve üretimi
- Göksungur Jet Motorlu İHA tasarımı, geliştirilmesi ve ilerleyen süreçte üretimi
- Turna Hedef Uçak Sistemi tasarımı, geliştirilmesi ve üretimi
- Şimşek Hedef Uçak Sistemi tasarımı, geliştirilmesi ve üretimi
- Airbus A350 yolcu uçaklarının kanatçık tasarım ve imalatı
- Hürjet Jet Eğitim ve Hafif Taarruz Uçağı tasarımı, geliştirilmesi ve ilerleyen süreçte üretimi
- Millî Muharip Uçak projesi kapsamında TUSAŞ Kaan tasarımı, geliştirilmesi ve ilerleyen süreçte üretimi
- Very Light Aircraft (VLA (ODTÜ-İTÜ)) tasarımı ve geliştirilmesi ve ilerleyen süreçte üretimi
- Airbus A320 uçaklarının 18 ve 19 numaralı gövde panelinin üretimi
- Airbus A330 kuyruk dümeni üretimi
- Süper Şimşek Hedef Uçak Sistemi tasarımı, geliştirilmesi ve üretimi
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b "TUSAŞ - TÜRK HAVACILIK VE UZAY SANAYİ A.Ş." (HTML). fortuneturkey.com. FORTUNE Türkiye. 2019. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ "TUSAŞ'ta hedef 10 milyar dolar ciro". airporthaber.com. Airport Haber. 18 Nisan 2019. 22 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ . tusas.com. TUSAŞ. 2012. 25 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2012.
- ^ "Türk Üretimi Uçak Yolda". trthaber.com. Türkiye Radyo Televizyon Kurumu. 28 Mayıs 2012. 18 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2012.
- ^ "Hakkımızda". tusas.com. Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. 2020. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2020.
- ^ . airframer.com (İngilizce). Stansted News Limited. 2011. 1 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (HTML) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
- ^ "TAI". tagesschau.de (İngilizce). ARD, Swr. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
- ^ "Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi". tusas.com. TUSAŞ. 2015. 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.
- ^ . Teknofest 2019. 25 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2019.
- ^ "Türk Hava Kuvvetleri Turkish Air Force - TUAF". f-16.net (İngilizce). Lieven Dewitte and Stefaan Vanhastel. 2011. 2 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
- ^ . defence.pk (İngilizce). WDN. 20 Ağustos 2008. 3 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
- ^ "TAI DELIVERS RJAF'S FIRST F-16 A/C MODERNIZED AT ITS FACILITIES". defencetalk.com (İngilizce). DefenceTalk's defence forum. 17 Aralık 2007. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
- ^ . eurocopter.com (İngilizce). EADS Eurocopter. 19 Temmuz 2004. 8 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
- ^ "Turkish Aerospace Industries (TAI) Delivers First S-70i BLACK HAWK Helicopter Tailcone". sikorsky.com (İngilizce). Sikorsky. 28 Nisan 2009. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
- ^ "737 AEW&C Wedgetail Airborne Early Warning and Control Aircraft, USA". airforce-technology.com (İngilizce). Airforce Technology. 19 Kasım 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
- ^ "The first C-130 aircraft, the avionics modernization of which will be realized by TAI, arrived at TAI's facilities". tusas.com (İngilizce). TUSAŞ. 27 Aralık 2007. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.[]
- ^ . reinforcedplastics.com (İngilizce). Elsevier Ltd. 5 Mart 2009. 24 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
- ^ "Getting Ready for Takeoff". defensenews.com (İngilizce). Gannett Govt. Media Corp. 18 Ocak 2010. 31 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
- ^ . defenceproducts.ssm.gov.tr (İngilizce). SSM. 1 Eylül 2009. 14 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
- ^ "T-129 Taarruz ve Taktik Keşif Helikopteri Projesine Bir Bakış". savunmasanayi.net. AviaPART Havacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti. 5 Nisan 2009. 13 Eylül 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2011.
- ^ "TAI Hurkus Basic Trainer Aircraft, Turkey". airforce-technology.com (İngilizce). Net Resources International. 6 Haziran 2007. 2 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2011.
- ^ "TAI Unveils ANKA Unmanned Airplane". trdefence.com (İngilizce). TRDEFENCE. 16 Temmuz 2010. 25 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Temmuz 2010.
- ^ . sanalsavunma.com. Sanal Savunma. 2020. 2 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2021.
- ^ "Airbus A350'nin kanatları Türkiye'den gidecek". milliyet.com.tr. Ankara: Milliyet Gazetecilik. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ocak 2012.
- ^ maili, admin Yazar. . www.sanalsavunma.com. 20 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021.
- ^ a b "Airbus'ın gövdesindeki Türk imzası büyüyor". hurriyet.com.tr. Hürriyet. 30 Nisan 2015. 11 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2015.
Dış bağlantılar
- Türk Havacılık ve Uzay Sanayi AŞ internet sitesi25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turk Havacilik ve Uzay Sanayii AS TUSAS TAI Turkish Aerospace Industries Inc Turkiye de hava platformlarinin tasarimi gelistirilmesi uretimi tamamlanmasi yenilenmesi ve satis sonrasi hizmetleri alanlarindaki teknoloji merkezidir Sirket dunyanin en buyuk yolcu ucagi Airbus A380 e ve askeri nakliye ucagi Airbus A400M ye parca uretmektedir Ayrica sirket 2013 yilinda ilk ucusunu gerceklestiren Airbus A350 ye kanatcik uretmeye baslamistir Turk Havacilik ve Uzay Sanayii ASTipAnonim kurulusEndustriHavacilik Savunma TelekomunikasyonKurulus1974 AnkaraGenel merkeziAnkara TurkiyeOnemli kisiler Genel Mudur Yon Kur Baskani UrunUcak Projeleri Havacilik Yukseltmeleri Savunma SistemleriUretimYapisal ve Uydu Tasarim ve Muhendislik Entegre Ucak Sistemleri Tasarim ve Muhendislik Entegre Helikopter Sistemleri Tasarim ve Muhendislik Egitim ve Danismanlik HizmetleriGelir12 855 milyar 2019 Net gelir3 9 milyar 2019 Calisan sayisi15 200 2023 Eylul itibariyla Web sitesitusas comTarihcesi ve gunumuzdeki durumuKokeni 1973 yilinda Turk Ucak Sanayii AS nin TUSAS kurulmasina kadar gider Turk Ucak Sanayii Anonim Ortakligi TUSAS 28 Haziran 1973 tarihinde Turkiye nin savunma sanayiinde disa bagimliligini azaltmak amaciyla Sanayi ve Teknoloji Bakanligi bunyesinde kurulmustur Turk Ucak Sanayii AS TUSAS ve TUSAS Havacilik ve Uzay Sanayii AS TAI sirketleri 28 Nisan 2005 tarihinde TAI Turk Havacilik ve Uzay Sanayii AS catisi altinda birlesmis olup TUSAS TAI tasarim uretim altyapisi ile insan kaynaklari yonunden oldukca etkili bir guc olusturacak ve Havacilik Merkezi olarak hizmet verecektir TUSAS in hissedarlari Turk Silahli Kuvvetlerini Guclendirme Vakfi TSKGV 54 49 Savunma Sanayii Baskanligi SSM 45 45 ve Turk Hava Kurumu THK 0 06 dur TUSAS Havacilik ve Uzay Sanayii AS TAI 15 Mayis 1984 tarihinde Turk Ticaret Kanunu ve Yabanci Sermayeyi Tesvik Kanunu uyarinca kurulmustur 12 Ocak 2005 tarihinde TUSAS tesislerinde imzalanan Hisse Satis Anlasmasi ile TAI deki Lockheed Martin of Turkey 42 ve General Electric International 7 sirketlerine ait hisseler Turk Ucak Sanayii AS TUSAS tarafindan satin alinmistir TUSAS tesisleri 186 000 metrekaresi kapali olmak uzere toplam 5 000 000 metrekarelik bir alan uzerine kurulmustur Sirketin Akinci Hava Ussu nde bulunan yuksek teknoloji urunu makine ve techizatla donatilmis modern ucak uretim tesisi parca imalatindan ucak montaji ucus testleri ve teslimine kadar genis uretim kabiliyetlerine sahiptir TUSAS kalite sistemi dunyaca kabul gormus NATO AQAP 110 ISO 9001 2000 AS EN 9100 ile AECMA EASE standartlarini karsilamaktadir TUSAS in mevcut deneyimi F 16 Savasan Sahinler CN 235 hafif nakliye deniz karakol gozetleme ucaklari SF 260D egitim ucaklari Cougar AS 532 arama kurtarma SAR silahli arama kurtarma CSAR ve genel maksat helikopterlerinin ortak uretiminin yani sira kendi tasarimi olan insansiz hava araci hedef ucagi ve zirai ilaclama ucagi gibi urun gelistirme programlarini kapsamaktadir TUSAS in ana faaliyet alanlari arasinda Turkiye ve bolgedeki diger ulkelerin envanterinde bulunan sabit ve doner kanatli askeri ve ticari hava platformlarinin modernizasyon modifikasyon ve sistem entegrasyonu programlari ile satis sonrasi hizmetleri de bulunmaktadir Hv K K F 16 larinin elektronik harp ve yapisal tadilatlari S 2 Tracker deniz karakol ucaklarinin yangin sondurme ucagina donusturulmesi CN 235 ucagi ve Black Hawk Helikopteri nin Ozel Kuvvetler icin modifikasyonlari Cougar AS 532 helikopterinin modernizasyonu S 70 helikopterinin dijital kokpit modifikasyonu CN 235 platformlarinin Dz K K ve S G K nin Deniz Karakol Gozetleme gorevleri icin yapisal ve aviyonik modifikasyonu ile B737 700 ucaginin Havadan Erken Ihbar ve Kontrol Ucagi na HIK donusturulmesindeki tum yapisal tadilatlari ile sistem entegrasyon faaliyetleri bulunmaktadir TUSAS 1984 yilinda seruvenine cok az kisiyle basladi askeri projelerden kazandigi deneyimleri ticari projelere aktararak bugun 3000 in ustunde kalifiye calisani ve 50 ye yakin farkli projesi ile bir Dunya Sirketi olma hedefine ulasti TUSAS ayrica Milli Sanayi Kurulusu olarak Airbus Military ye ortak olup Fransa Almanya Italya Ingiltere Ispanya Belcika ve Guney Afrika havacilik firmalariyla birlikte A400M ucaginin tasarim ve gelistirme faaliyetlerine katilmaktadir TUSAS in yuruttugu en onemli proje Milli Muharip Ucagin 1 1 olcekli modeli Paris Havacilik Fuari 2019 Dunyadaki son teknolojik gelismeleri yakindan izleyerek havacilik alaninda oncu kuruluslar arasinda yer almaya kararli olan TUSAS Turkiye de 21 yuzyilda yeni ufuklar acmayi hedeflemektedir Turk Havacilik ve Uzay Sanayii AS TAI sirketi 3 Kasim 2005 senesinde RUAG Aerospace RA ile imzalanan bir antlasma geregince Airbus A380 ucagi icin tam siparis adeti kadar D Nose Panel Gerdirme Kabuklarini Turkiye de kendi tesislerinde uretecektir TUSAS tarafindan son yillarda artik Turkiye icin dis kaynaklardan bagimsiz ozgun tasarim hava araclari da yapilmaya baslanmistir Bunlardan ilki TUSAS ZIU adli zirai ilaclama ucagi tamamen TUSAS tarafindan tasarlanmis ve ucmustur Bunu takiben yurulukte pek cok ozgun tasarim projesi mevcuttur 2008 yili itibari ile Gozcu antiteror amacli insansiz gozlem ucagi Keklik ve Turna g her ikisi de avci pilotlari icin hedef ucak insansiz ucaklari TUSAS tasarimi ve uretimi ucaklar olarak Turk Hava Kuvvetleri envanterinde yer almaktadir Gozcu nun yeni bir modeli halen tasarlanmaktadir Insansiz hava araclari disinda HURKUS adli bir egitim ucagi jet ucagi ile ayni kontrollere sahip ama jet motoru icermeyen dusuk isletme maliyetli bir egitim ucagi tasarimi ve gelistirilmesi tamamlanmis seri uretimine baslanmistir Taktik amacli insansiz hava araci ANKA nin gelistirilmesi devam etmektedir T 38 ve C 130 Hercules ucaklarinin yenilenmesi gerceklestirilmektedir Gokturk 1 kesif ve gozlem uydusunun TUBITAK UZAY ile birlikte entegrasyonunun gerceklestirildigi Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi USET TUSAS a bagli olarak isletilmektedir Turk Havaciliginin en gelismis parcalarindan biri olan TUSAS ayni zamanda sektorun lokomotifi konumundadir Turkiye nin aviyonik entegrasyon merkezi konumundaki TUSAS bu alandaki rekabet gucunu her gecen gun arttirmaktadir Kurum ayni zamanda Teknofest Istanbul un paydaslarindan biridir Gorus ve gorevIDEF 2015 fuarinda ANKA insansiz hava araci standiT 129 ATAK helikopteriGokturk 2 uydusu modeli TUSAS in gorusu her tur hava ve uzay aracinin tasarim uretim ve destegini saglayacak kabiliyete ulasarak dunya markasi olmaktir TUSAS in gorevi Turkiye nin ve yurt disi musterilerin askeri ve sivil havacilik ve uzay sistem ihtiyaclarini karsilayacak tasarim dahil teknoloji ve kabiliyetleri gelistirmek surekli iyilestirmelerle kuresel rekabet ortaminda pazar payini artirmak ulkesi musterileri ortaklari tedarikcileri ve calisanlari icin deger yaratmaktir Isleri ve tasarilariTurk Hava Kuvvetleri F 16 lari icin elektronik harp sistemi guclendirme ve yapisal tadilat isleri Pakistan Hava Kuvvetleri ne ait 42 adet F 16 Blok 15 in Blok 50 seviyesine yukseltilmesi isi Urdun Kraliyet Hava Kuvvetleri F 16 lari icin sistem yenilestirme isi S 2E Tracker 10 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi modeli deniz karakol ucaklarinin yangin sondurme ucagina donusturulmesi isi Ozel Kuvvetler Komutanligi na ait CN 235 ve UH 60 Black Hawk degisiklikleri Turk Deniz Kuvvetleri Komutanligi ve Sahil Guvenlik Komutanligi icin CN 235 ucaklarinin Deniz Gozlem ve Karakol Ucagi na donusturulmesi Eurocopter AS 532 yenileme ve sistem yukseltimi S 70 helikopterleri kokpit cami guclendirmesi isi Baris Kartali Projesi icin B737 700 ucaklarinin Havadan erken uyari ve kontrol ucagina donusturulmesi isi Turk Hava Kuvvetleri C 130 ucaklari icin aviyonik sistemlerinin yukseltilmesi Musterek Taarruz Ucagi projesi icin F 35 Lightning II ucaginin on orta govde uretimi Avrupa da yapilan Airbus A400M askeri nakliye ve tanker ucaklarinin tasarim gelistirme ve uretimine ortaklik Turk Hava Kuvvetleri T 38 ucaklari icin aviyonik sistemlerinin yukseltilmesi Turk Hava Kuvvetleri nin Taktik Taarruz Saldiri Helikopteri T 129 un tasarim gelistirilme ve uretiminde AgustaWestland ile ortaklik EASA CS 23 sertifikasina sahip HURKUS adli Turk baslangic ve temel egitim ucaginin tasarim gelistirilme ve uretimi Agir Sinif Taarruz Helikopteri ATAK 2 tasarimi gelistirilmesi ve ilerleyen surecte uretimi 10 Ton Sinifi Genel Maksat Helikopteri TUSAS T 925 in tasarimi gelistirilmesi ve ilerleyen surecte uretimi Anka IHA tasarimi gelistirilmesi ve uretimi Anka 3 insansiz savas ucagi tasarimi ve gelistirilmesi Anka Aksungur Insansiz Hava Araci tasarimi gelistirilmesi ve uretimi Goksungur Jet Motorlu IHA tasarimi gelistirilmesi ve ilerleyen surecte uretimi Turna Hedef Ucak Sistemi tasarimi gelistirilmesi ve uretimi Simsek Hedef Ucak Sistemi tasarimi gelistirilmesi ve uretimi Airbus A350 yolcu ucaklarinin kanatcik tasarim ve imalati Hurjet Jet Egitim ve Hafif Taarruz Ucagi tasarimi gelistirilmesi ve ilerleyen surecte uretimi Milli Muharip Ucak projesi kapsaminda TUSAS Kaan tasarimi gelistirilmesi ve ilerleyen surecte uretimi Very Light Aircraft VLA ODTU ITU tasarimi ve gelistirilmesi ve ilerleyen surecte uretimi Airbus A320 ucaklarinin 18 ve 19 numarali govde panelinin uretimi Airbus A330 kuyruk dumeni uretimi Super Simsek Hedef Ucak Sistemi tasarimi gelistirilmesi ve uretimiAyrica bakinizTEIKaynakca a b TUSAS TURK HAVACILIK VE UZAY SANAYI A S HTML fortuneturkey com FORTUNE Turkiye 2019 Erisim tarihi 2 Ekim 2020 TUSAS ta hedef 10 milyar dolar ciro airporthaber com Airport Haber 18 Nisan 2019 22 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2020 tusas com TUSAS 2012 25 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2012 Turk Uretimi Ucak Yolda trthaber com Turkiye Radyo Televizyon Kurumu 28 Mayis 2012 18 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2012 Hakkimizda tusas com Turk Havacilik ve Uzay Sanayii A S 2020 30 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2020 Arsivlenmis kopya 30 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2020 airframer com Ingilizce Stansted News Limited 2011 1 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan HTML arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2011 TAI tagesschau de Ingilizce ARD Swr Erisim tarihi 19 Kasim 2011 Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi tusas com TUSAS 2015 11 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2020 Teknofest 2019 25 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2019 Turk Hava Kuvvetleri Turkish Air Force TUAF f 16 net Ingilizce Lieven Dewitte and Stefaan Vanhastel 2011 2 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2011 defence pk Ingilizce WDN 20 Agustos 2008 3 Mart 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2011 TAI DELIVERS RJAF S FIRST F 16 A C MODERNIZED AT ITS FACILITIES defencetalk com Ingilizce DefenceTalk s defence forum 17 Aralik 2007 Erisim tarihi 19 Kasim 2011 eurocopter com Ingilizce EADS Eurocopter 19 Temmuz 2004 8 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2011 Turkish Aerospace Industries TAI Delivers First S 70i BLACK HAWK Helicopter Tailcone sikorsky com Ingilizce Sikorsky 28 Nisan 2009 5 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2011 737 AEW amp C Wedgetail Airborne Early Warning and Control Aircraft USA airforce technology com Ingilizce Airforce Technology 19 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2011 The first C 130 aircraft the avionics modernization of which will be realized by TAI arrived at TAI s facilities tusas com Ingilizce TUSAS 27 Aralik 2007 Erisim tarihi 19 Kasim 2011 olu kirik baglanti reinforcedplastics com Ingilizce Elsevier Ltd 5 Mart 2009 24 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2011 Getting Ready for Takeoff defensenews com Ingilizce Gannett Govt Media Corp 18 Ocak 2010 31 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2011 defenceproducts ssm gov tr Ingilizce SSM 1 Eylul 2009 14 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2011 T 129 Taarruz ve Taktik Kesif Helikopteri Projesine Bir Bakis savunmasanayi net AviaPART Havacilik ve Danismanlik Ltd Sti 5 Nisan 2009 13 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2011 TAI Hurkus Basic Trainer Aircraft Turkey airforce technology com Ingilizce Net Resources International 6 Haziran 2007 2 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2011 TAI Unveils ANKA Unmanned Airplane trdefence com Ingilizce TRDEFENCE 16 Temmuz 2010 25 Temmuz 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Temmuz 2010 sanalsavunma com Sanal Savunma 2020 2 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2021 Airbus A350 nin kanatlari Turkiye den gidecek milliyet com tr Ankara Milliyet Gazetecilik 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ocak 2012 maili admin Yazar www sanalsavunma com 20 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mayis 2021 a b Airbus in govdesindeki Turk imzasi buyuyor hurriyet com tr Hurriyet 30 Nisan 2015 11 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2015 Dis baglantilarTurk Havacilik ve Uzay Sanayi AS internet sitesi25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde