C-130 Hercules, Amerikalı Lockheed (şu an Lockheed Martin) firması tarafından geliştirilen orta sınıf bir taktik nakliye uçağıdır. Havacılık tarihinin en başarılı nakliye uçaklarından biri olarak kabul edilmektedir. Dünya genelinde 50'den fazla ülke için 2,500'den fazla C-130 Hercules üretilmiştir ve bu uçaklar 22 milyon uçuş saatini aşmıştır.
C-130 Hercules | |
---|---|
Türü | Stratejik Orta Düzeyli Nakliye |
Ulusal köken | ABD |
Üretici | Lockheed Martin |
İlk uçuş | 23 Ağustos 1954 |
Hizmete giriş | 23 Ağustos 1957 |
Durumu | Etkin hizmette |
Ana kullanıcı | ABD Hava Kuvvetleri |
Üretim sayısı | +2.500 (2015) |
Birim maliyeti | US$62,000,000 |
Değişimleri | Lockheed Martin C-130J Super Hercules |
Geliştirilmesi
1950 yılında başlayan Kore Savaşı'nda C-119 Flying Boxcars, C-46 Commandos ve C-47 Skytrains gibi II. Dünya Savaşı nakliye platformlarının o gününün muharebe sahası ihtiyaçlarını karşılamada yetersiz kaldığını gören ABD Hava Kuvvetleri, 1951 yılında Boeing, Douglas, Fairchild, Lockheed, Martin, Chase Aircraft, North American, Northrop ve Airlifts firmalarına bir Genel Harekât İhtiyacı (GOR) bildirisi yayınlayarak yeni bir nakliye uçağı ihtiyacı olduğunu belirtti.
Bu yeni nakliye uçağının acele ile hazırlanmış ham pistlerden hareket edebilmesi, 92 yolcu / 72 tam teşekküllü asker / 64 paraşütçü kapasiteli olması, asgari 2,000 km uçuş menziline sahip olması ve bir motoru dursa dahi uçuşa devam edebilmesi istenmekteydi.
Üretici firmaların ABD Hava Kuvvetlerine sunduğu on farklı tasarımdan Lockheed firmasının Model 82 tasarımı kabul edildi ve 2 Temmuz 1951 tarihinde firma ile geliştirme sözleşmesi imzalandı. Willis M. Hawkins ve Clarence "Kelly" Johnson'ın liderliğindeki Lockheed ekibi tarafından ortaya konan ilk prototip YC-130 (#53-3397 seri numaralı) 23 Ağustos 1954 tarihinde ilk test uçuşunu gerçekleştirdi. Stanley Beltz ve Roy Wimmer'ın pilotajında Kaliforniya'daki Lockheed tesisleri ile Edwards Hava Üssü arasında gerçekleşen ve 61 dakika süren bu başarılı uçuşa Kelly Johnson da bir P2V Neptune uçağı ile eşlik etti.
Gelecek vadeden bir tasarım olan ve üretilen ilk prototipleri beklenenin üstünde başarı gösteren bu yeni nakliye uçağına Yunan mitolojisinde doğaüstü bir kuvvete sahip olan Herkül'e ithafen "Hercules" adı verildi ve ABD Hava Kuvvetleri tarafından 219 adetlik ilk sipariş verildi. İlk seri üretim C-130A Hercules 7 Nisan 1955 tarihinde ilk uçuşunu gerçekleştirdi ve uçaklar Aralık 1956'dan itibaren ABD Hava Kuvvetleri Taktik Hava Komutanlığında servise girmeye başladı.
Üretim
Nakliye, havada yakıt ikmali, arama ve kurtarma, deniz karakol, silah platformu, yangın söndürme, kutup araştırmaları, meteoroloji, haritacılık, hedef çekici, füze izleyici, uzay kapsülü kurtarma, STOL araştırma, insansız hava aracı kumanda, VIP ve komuta kontrol gibi değişik görevlere yönelik 40'tan fazla versiyonda 2,300'den fazla C-130 Hercules üretilmiştir. Bunlara ilaveten uzatılmış gövdeli sivil kargo versiyonu da (L-100) vardır.
C-130 Hercules, her biri 4.508 beygir gücünde dört adet Allison T56-A15 propjet motoru ile güçlendirilmiştir. T56-A15 motorları uçağa sürat, kısa kalkış ve düşük bakım giderleri sağlamıştır. Hamilton Standart tarafından yapılan pervaneler motor başına dört adettir. Uçuşta pervaneler sabit hızla döner ve uçuş için gerekli kaldırmayı, yerde ise frenleme ve hareketi sağlar. Pervane kanatlarının uzunluğu bir uçtan bir uca 4,11 metredir.
Toplam 26.340 lt kapasiteli 6 adet iç kanat yakıt tankı, gerektiğinde eklenebilen 10.300 litrelik dış kanat altı tankları ile takviye edilir. Yakıt ayrımı gerekmez, her çeşit jet yakıtı ile uçabilir. Bütün yakıt tankları direkt olarak bitişik akıtma tipi bir doldurma-boşaltma sistemine bağlıdır. Uçağın yakıt çekme oranı 2.270 lt/dk, yakıt boşaltma oranı 2.800 lt/dk'dır. C-130'un bakımı büyük bir kolaylık ve çabukluk arz etmektedir. Gövdesinin alçak olması uçağın bakımının yer seviyesinde yapılmasını sağlar. Basit ve özel bir takım aletler sayesinde bakım için büyük tesis ihtiyacı hemen hemen ortadan kaldırılmıştır.
C-130 Hercules havalandırma sistemli ve tazyik ayarlı 122 m³ hacminde bir kargo kompartımanına sahiptir. Çok pozisyonlu arka rampası tekerlekli araçların girebilmesi için yer seviyesine indirilebilir veya çeşitli yüklerin bir kaldıraç gerekmeden direkt olarak içeri alınabilmesi için yatay duruma getirilebilir. Kompartımanın iç yüzü yükleri zapt emek ve sabit bir yere bağlamak için tertibatlandırılmıştır. Gerektiği zaman zemine yerleştirilen bir ray sayesinde genişliği 3 metreye kadar olan parçalar kolaylıkla araçtan uçağa yüklenebilir. Kabin tazyik değiştirme oranı 7.5 psi'dir. Kabin irtifası ise uçak 35.00 fitte iken 8.000 fittir.
C-130 Hercules, şartların yetersiz olduğu durumlarda yükünü paraşüt ile veya alçak irtifadan uçarak yer kablo bağlantısı ile bırakabilir. Uçağın sahip olduğu mekanik tahliye sistemi ağır teçhizatlı ve paketlenmiş kargoyu limitlenmiş bölgelerde alçak seviyeden kısa zamanda indirmeyi sağlamaktadır.
C-130'un kokpiti alet ve kontrol düğmelerinin gruplaştırılmış bir şekilde yerleştirilmesi ve rahat pilot koltukları ile dikkat çeker. 3.7 m²'ye yaklaşan pencere alanı ile C-130 arama-kurtarma ve hava araştırmalarında mükemmel bir görüşe olanak verir. Ayrıca özel yapım koruyucu kalkanlar pencere camlarının karlanmasını önler. Uzun uçuşlar sırasında mürettebatın dinlenmeleri ve yemek yemeleri için ayrı bölmeler mevcuttur.
Türk Hava Kuvvetlerinde C-130 Hercules
Bu başlık herhangi bir .Mart 2021) () ( |
Türkiye’nin Soğuk Savaş'ın etkisiyle 1952'de NATO’ya katılmasından sonra hızlı ve modern bir değişim yaşanmış, hava hareketliliği artmış, yeni platformlar hizmete girmeye başlamıştır. Değişime paralel olarak orta sınıf bir nakliye uçağı ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Buna ilaveten 1960’ların başında Kıbrıs’ta yaşanan olumsuz gelişmeler sonucu Kıbrıs'a ve gerektiğinde de Yunanistan’a bir harekât yapılması ihtimali belirmiştir. Olası harekât planlarına göre böyle kapsamlı bir hava indirme için envanterdeki C-47 ve C-160 uçakları sayı ve nitelik olarak yetersiz kalmaktaydı. Bu ihtiyaçlara binaen 1963'te dönemin Hava Kuvvetleri Komutanı İrfan Tansel’in direktifleri doğrultusunda nakliye ve paraşütçü kapasitesi yüksek modern bir uçak alımı gündeme gelmiş, Yarbay Abdurrahman Körezlioğlu’nun başkanlığında oluşturulan bir ekibin yaptığı değerlendirmeler sonucu C-130E Hercules’de karar kılınmış ve FMS (Yabancılara Askeri Satış) kapsamında 5 adet C-130E Hercules siparişi verilmiştir.
1963'te 5 adet C-130E siparişi verildikten sonra aynı yıl Kayseri Erkilet'te 224. Filo'ya bağlı Taktik Hava Ulaştırma Grubu oluşturulmuş ve eğitimlere başlanmıştır. 1964'te ABD'ye öğretmenlik kursu için Pilotlar, Bnb. Servet Kurt, Kd.Yzb. Erol Olguner, Kd.Yzb. Adem Uzer, Kd.Yzb. Nasır Yılmaz, Seyrüsefer Subayı Bnb. Faik Tuğrul, Uçuş Makinistleri Kd.Bçvş. Cevdet Yüksel ve Kd.Bçvş. Vefa Ündücü ile Yükleme Uzmanları Bçvş. Doğan Kümüken ve Bçvş. M.Ali Başkaya'dan oluşan bir ekip gönderilmiş, yapımı tamamlanan ilk C-130E (63-13186) bu personel tarafından Sweart, McQuire, Gender, Lakenheath yolu izlenerek 18 Eylül 1964’te Ankara Etimesgut’a getirilmiştir. 17 Ekim 1964'te Erkilet Üssü'nde nihai teslim gerçekleştirilerek ilk C-130E Türk Hava Kuvvetlerinde hizmete girmiştir.
Aynı yıl içinde 3 adet ve 1965'te de 1 adet C-130E nihai teslimatları tamamlanarak envantere dahil edilerek filodaki uçak sayısı beşe çıkmıştır. Aynı zamanda hızlı bir eğitim programıyla filo kısa sürede harbe hazır hale gelmiştir. 1971'de 224. Filonun adı 222. Filo olarak değiştirilmiştir. 1971'de 1 adet ve 1973'te 2 adet daha C-130E alınmış ve 222. Filo bünyesine dâhil edilmiştir. Aynı yıllarda ilave olarak 8 adet C-130E daha alınmak istenmişse de bu alım maddi sebeplerden ve ABD’nin böyle bir satışa sıcak yaklaşmamasından dolayı gerçekleşmemiştir.
C-130E Hercules uçakları Kıbrıs Harekâtı’nda büyük yararlılık göstermiştir. 20 Temmuz 1974 sabahı C-47 ve C-160 nakliye uçakları ile beraber Kayseri Meydanından havalanan 6 adet C-130E, saat 05.45 civarında Kırnı bölgesine Hava İndirme Tugaylarımızı paraşütle atarak ilk dalga hava indirmesini başlatmıştır. Bu ilk indirmede bir C-130E hafif uçaksavar isabeti almış fakat görevine devam edebilmiştir. Aynı gün saat 12.55'te 6 adet C-130E ikinci bir hava indirme harekâtı gerçekleştirmiş, bunu takiben hava kararmadan 3 adet C-130E avcı uçakların desteğinde üçüncü dalga hava indirmesini gerçekleştirilmiştir. Harekâtın ilk ve en kritik gününde C-130E uçaklarımız 15 sortide yaklaşık 900 paraşütçüyü Kıbrıs'a indirerek büyük bir başarı göstermiştir. Kıbrıs Harekâtı boyunca C-130’lar Kıbrıs’a 2311 paraşütçü ve 1238 ton malzeme atmıştır.
I. Körfez Savaşı'ndan sonra US ANG (Amerikan Ulusal Hava Muhafızları) birliğinden 6 adet kullanılmış C-130B daha alınarak orta sınıf nakliye filosu büyütülmüştür. 12-949 seri numaralı C-130E bir eğitim uçuşu sırasında düşmüş olup diğer C-130B/E uçakları aktif olarak görev yapmaktadır. Hâlen envanterde bulunan 13 adet C-130 TAI tarafından Erciyes Projesi ile aviyonik modernizasyona tabi tutulmaktadır.
Yangın Söndürme Faaliyetleri
1998 yılında Hava Kuvvetleri Komutanlığı ile arasında orman yangınları ile mücadele için bir protokol imzalanmış ve nakliye görevinde kullanılan C-130B uçakları orman yangınlarının söndürülmesinde de kullanılmaya başlanmıştır. Nakliye uçağından yangın söndürme uçağına geçiş için gereken MAFFS (Modular Airbone Fire Fighting System) yangın söndürme kitlerinden bir adedi ABD’den satın alınmış, beş adet kit de yerel kabiliyetlerle 2. Hava Hava İkmal Bakım Merkezi Komutanlığı tarafından üretilmiştir. Bu kitler sayesinde 6 uçak tek sortide 12 ton su ve kimyevi maddeyi yangın bölgesine boşaltabilme kabiliyeti kazanmıştır.
Her yıl yenilenen protokol kapsamında Haziran ayı başından Ekim ayı sonuna kadar 6 adet C-130B uçağı Antalya (2) ve Kayseri/Erkilet (4) meydanlarında yangın görevlerine müdahale için hazır tutulmuştur. Bu uçaklar sadece ülke sınırlarımız içinde değil, Gürcistan & Suriye gibi komşu ülkelerdeki afetlere de müdahale etmiştir. Türk Hava Kuvvetleri C-130B uçakları 1998 yılından günümüze kadar 21 bölgede 706 sorti 939 saat uçuş yaparak yangınlara müdahale etmiştir. Müdahale edilen afetler arasında 17 Ağustos 1999 depreminden sonra başlayan Tüpraş yangını da vardır.
Ana tasarım amacı yangın söndürme olmayan C-130'larda su boşaltma esnasında uçağın kanatlarına binen yükten dolayı zaman içinde kanatlarda burkulmalar ve büyük çatlaklar gözlemlenmiştir. 2006 yılında bir uçağın merkez kanat üst kapağında kopma meydana gelmiş, bu nedenle dünya uçuş emniyeti standartları gereği, yangın söndürme görevlerine planlanan tüm uçaklar benzer tehlikelerle karşılaşma ihtimali doğrultusunda incelemeye alınmış ve 4 adet C-130B uçağında gövde ile kanat bağlantı bölgesinde teknik arızalar tespit edilmiştir. Söz konusu teknik arızaların diğer ülke uçaklarında uçak kanadının kopmasına sebep olduğu bilimsel havacılık verileri dikkate alınarak muhtemel ölümcül uçak düşme olaylarının önüne geçebilmek maksadıyla yangın söndürme uçuşları da dahil tüm görevlerdeki C-130B uçuşları 2006 yılında durdurulmuştur. Arızalar giderildikten ve teknik bakımlar tamamlandıktan sonra uçaklar sadece nakliye hizmeti vermek üzere Hava Kuvvetlerindeki görevlerine geri dönmüştür.((Bununla beraber dünya üzerinde hâlen başta ABD, Brezilya, Tayvan, Malezya, Tunus, Yunanistan olmak üzere birçok ülkede C-130 uçakları yangınla mücadele faaliyetlerinde kullanılmaya devam edilmektedir.))
Kullanıcılar
Teknik özellikler (C-130H Hercules)
Boyut Doneleri
- Uzunluk: 29.79 m (97.75 ft)
- Kanat Genişliği: 40.41 m (132.58 ft)
- Yükseklik: 11.66 m (38.25 ft)
- Kanat Alanı: 162.12 m² (1,745 ft2)
Ağırlık Doneleri
- Boş Ağırlık: 34,430 kg (75,745 lb)
- Tipik Yükleme: 70,455 kg (155,000 lb)
- Azami Ağırlık: 79,380 kg (175,000 lb)
- Yakıt Kapasitesi :
- Dahili: 20,108 kg (44,240 lb)
- Harici: 8,255 kg (18,160 lb)
- Azami Faydalı Yük: 19,355 kg (42,580 lb)
Güç Kaynağı
- Motor: 4 x Allison T56-A-15 turboprop
- Motor Gücü: 18,032 bg (13,448 kW)
Performans
- Azami Hız: 620 km/s (385 mph)
- Seyrüsefer Hızı: 555 km/s (345 mph)
- Tırmanma Hızı: 579 m (1,900 ft)/dakika
- Servis Tavanı: 10,060 m (33,000 ft)
- Menzil:
- Yüksüz ve azami yakıt ile: 7,900 km (4,270 nm)
- Tipik yükleme ile: 4,000 km (2,160 nm)
Personel
- C-130B/E/H: 5 (1 Pilot + 1 Yardımcı Pilot + 1 Uçuş Operatörü + 1 Navigator + 1 Yük Operatörü)
- C-130J: 3 (1 Pilot + 1 Yardımcı Pilot + 1 Yük Operatörü)
Kaynakça
Dış bağlantılar
- HerkyBirds.com 4 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- (İngilizce)
- HerkyNoseArt.com 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- (İngilizce)
- Tayyareci.com, Lockheed C-130 Hercules 9 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Wikimedia Commons'ta Lockheed C-130 Hercules ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
C 130 Hercules Amerikali Lockheed su an Lockheed Martin firmasi tarafindan gelistirilen orta sinif bir taktik nakliye ucagidir Havacilik tarihinin en basarili nakliye ucaklarindan biri olarak kabul edilmektedir Dunya genelinde 50 den fazla ulke icin 2 500 den fazla C 130 Hercules uretilmistir ve bu ucaklar 22 milyon ucus saatini asmistir C 130 HerculesTuruStratejik Orta Duzeyli NakliyeUlusal koken ABDUreticiLockheed MartinIlk ucus23 Agustos 1954Hizmete giris23 Agustos 1957DurumuEtkin hizmetteAna kullaniciABD Hava KuvvetleriUretim sayisi 2 500 2015 Birim maliyetiUS 62 000 000DegisimleriLockheed Martin C 130J Super Hercules Gelistirilmesi 1950 yilinda baslayan Kore Savasi nda C 119 Flying Boxcars C 46 Commandos ve C 47 Skytrains gibi II Dunya Savasi nakliye platformlarinin o gununun muharebe sahasi ihtiyaclarini karsilamada yetersiz kaldigini goren ABD Hava Kuvvetleri 1951 yilinda Boeing Douglas Fairchild Lockheed Martin Chase Aircraft North American Northrop ve Airlifts firmalarina bir Genel Harekat Ihtiyaci GOR bildirisi yayinlayarak yeni bir nakliye ucagi ihtiyaci oldugunu belirtti Bu yeni nakliye ucaginin acele ile hazirlanmis ham pistlerden hareket edebilmesi 92 yolcu 72 tam tesekkullu asker 64 parasutcu kapasiteli olmasi asgari 2 000 km ucus menziline sahip olmasi ve bir motoru dursa dahi ucusa devam edebilmesi istenmekteydi Uretici firmalarin ABD Hava Kuvvetlerine sundugu on farkli tasarimdan Lockheed firmasinin Model 82 tasarimi kabul edildi ve 2 Temmuz 1951 tarihinde firma ile gelistirme sozlesmesi imzalandi Willis M Hawkins ve Clarence Kelly Johnson in liderligindeki Lockheed ekibi tarafindan ortaya konan ilk prototip YC 130 53 3397 seri numarali 23 Agustos 1954 tarihinde ilk test ucusunu gerceklestirdi Stanley Beltz ve Roy Wimmer in pilotajinda Kaliforniya daki Lockheed tesisleri ile Edwards Hava Ussu arasinda gerceklesen ve 61 dakika suren bu basarili ucusa Kelly Johnson da bir P2V Neptune ucagi ile eslik etti Gelecek vadeden bir tasarim olan ve uretilen ilk prototipleri beklenenin ustunde basari gosteren bu yeni nakliye ucagina Yunan mitolojisinde dogaustu bir kuvvete sahip olan Herkul e ithafen Hercules adi verildi ve ABD Hava Kuvvetleri tarafindan 219 adetlik ilk siparis verildi Ilk seri uretim C 130A Hercules 7 Nisan 1955 tarihinde ilk ucusunu gerceklestirdi ve ucaklar Aralik 1956 dan itibaren ABD Hava Kuvvetleri Taktik Hava Komutanliginda servise girmeye basladi Uretim Nakliye havada yakit ikmali arama ve kurtarma deniz karakol silah platformu yangin sondurme kutup arastirmalari meteoroloji haritacilik hedef cekici fuze izleyici uzay kapsulu kurtarma STOL arastirma insansiz hava araci kumanda VIP ve komuta kontrol gibi degisik gorevlere yonelik 40 tan fazla versiyonda 2 300 den fazla C 130 Hercules uretilmistir Bunlara ilaveten uzatilmis govdeli sivil kargo versiyonu da L 100 vardir C 130 Hercules turboprop motoru C 130 Hercules her biri 4 508 beygir gucunde dort adet Allison T56 A15 propjet motoru ile guclendirilmistir T56 A15 motorlari ucaga surat kisa kalkis ve dusuk bakim giderleri saglamistir Hamilton Standart tarafindan yapilan pervaneler motor basina dort adettir Ucusta pervaneler sabit hizla doner ve ucus icin gerekli kaldirmayi yerde ise frenleme ve hareketi saglar Pervane kanatlarinin uzunlugu bir uctan bir uca 4 11 metredir Toplam 26 340 lt kapasiteli 6 adet ic kanat yakit tanki gerektiginde eklenebilen 10 300 litrelik dis kanat alti tanklari ile takviye edilir Yakit ayrimi gerekmez her cesit jet yakiti ile ucabilir Butun yakit tanklari direkt olarak bitisik akitma tipi bir doldurma bosaltma sistemine baglidir Ucagin yakit cekme orani 2 270 lt dk yakit bosaltma orani 2 800 lt dk dir C 130 un bakimi buyuk bir kolaylik ve cabukluk arz etmektedir Govdesinin alcak olmasi ucagin bakiminin yer seviyesinde yapilmasini saglar Basit ve ozel bir takim aletler sayesinde bakim icin buyuk tesis ihtiyaci hemen hemen ortadan kaldirilmistir C 130 Hercules havalandirma sistemli ve tazyik ayarli 122 m hacminde bir kargo kompartimanina sahiptir Cok pozisyonlu arka rampasi tekerlekli araclarin girebilmesi icin yer seviyesine indirilebilir veya cesitli yuklerin bir kaldirac gerekmeden direkt olarak iceri alinabilmesi icin yatay duruma getirilebilir Kompartimanin ic yuzu yukleri zapt emek ve sabit bir yere baglamak icin tertibatlandirilmistir Gerektigi zaman zemine yerlestirilen bir ray sayesinde genisligi 3 metreye kadar olan parcalar kolaylikla aractan ucaga yuklenebilir Kabin tazyik degistirme orani 7 5 psi dir Kabin irtifasi ise ucak 35 00 fitte iken 8 000 fittir C 130 Hercules sartlarin yetersiz oldugu durumlarda yukunu parasut ile veya alcak irtifadan ucarak yer kablo baglantisi ile birakabilir Ucagin sahip oldugu mekanik tahliye sistemi agir techizatli ve paketlenmis kargoyu limitlenmis bolgelerde alcak seviyeden kisa zamanda indirmeyi saglamaktadir C 130 un kokpiti alet ve kontrol dugmelerinin gruplastirilmis bir sekilde yerlestirilmesi ve rahat pilot koltuklari ile dikkat ceker 3 7 m ye yaklasan pencere alani ile C 130 arama kurtarma ve hava arastirmalarinda mukemmel bir goruse olanak verir Ayrica ozel yapim koruyucu kalkanlar pencere camlarinin karlanmasini onler Uzun ucuslar sirasinda murettebatin dinlenmeleri ve yemek yemeleri icin ayri bolmeler mevcuttur Turk Hava Kuvvetlerinde C 130 Hercules Bu baslik herhangi bir kaynak icermemektedir Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek bu basligin gelistirilmesine yardimci olunuz Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Mart 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Turk Hava Kuvvetlerine ait YC 130 ucagi inis esnasinda Turkiye nin Soguk Savas in etkisiyle 1952 de NATO ya katilmasindan sonra hizli ve modern bir degisim yasanmis hava hareketliligi artmis yeni platformlar hizmete girmeye baslamistir Degisime paralel olarak orta sinif bir nakliye ucagi ihtiyaci ortaya cikmistir Buna ilaveten 1960 larin basinda Kibris ta yasanan olumsuz gelismeler sonucu Kibris a ve gerektiginde de Yunanistan a bir harekat yapilmasi ihtimali belirmistir Olasi harekat planlarina gore boyle kapsamli bir hava indirme icin envanterdeki C 47 ve C 160 ucaklari sayi ve nitelik olarak yetersiz kalmaktaydi Bu ihtiyaclara binaen 1963 te donemin Hava Kuvvetleri Komutani Irfan Tansel in direktifleri dogrultusunda nakliye ve parasutcu kapasitesi yuksek modern bir ucak alimi gundeme gelmis Yarbay Abdurrahman Korezlioglu nun baskanliginda olusturulan bir ekibin yaptigi degerlendirmeler sonucu C 130E Hercules de karar kilinmis ve FMS Yabancilara Askeri Satis kapsaminda 5 adet C 130E Hercules siparisi verilmistir 1963 te 5 adet C 130E siparisi verildikten sonra ayni yil Kayseri Erkilet te 224 Filo ya bagli Taktik Hava Ulastirma Grubu olusturulmus ve egitimlere baslanmistir 1964 te ABD ye ogretmenlik kursu icin Pilotlar Bnb Servet Kurt Kd Yzb Erol Olguner Kd Yzb Adem Uzer Kd Yzb Nasir Yilmaz Seyrusefer Subayi Bnb Faik Tugrul Ucus Makinistleri Kd Bcvs Cevdet Yuksel ve Kd Bcvs Vefa Unducu ile Yukleme Uzmanlari Bcvs Dogan Kumuken ve Bcvs M Ali Baskaya dan olusan bir ekip gonderilmis yapimi tamamlanan ilk C 130E 63 13186 bu personel tarafindan Sweart McQuire Gender Lakenheath yolu izlenerek 18 Eylul 1964 te Ankara Etimesgut a getirilmistir 17 Ekim 1964 te Erkilet Ussu nde nihai teslim gerceklestirilerek ilk C 130E Turk Hava Kuvvetlerinde hizmete girmistir Ayni yil icinde 3 adet ve 1965 te de 1 adet C 130E nihai teslimatlari tamamlanarak envantere dahil edilerek filodaki ucak sayisi bese cikmistir Ayni zamanda hizli bir egitim programiyla filo kisa surede harbe hazir hale gelmistir 1971 de 224 Filonun adi 222 Filo olarak degistirilmistir 1971 de 1 adet ve 1973 te 2 adet daha C 130E alinmis ve 222 Filo bunyesine dahil edilmistir Ayni yillarda ilave olarak 8 adet C 130E daha alinmak istenmisse de bu alim maddi sebeplerden ve ABD nin boyle bir satisa sicak yaklasmamasindan dolayi gerceklesmemistir C 130E Hercules ucaklari Kibris Harekati nda buyuk yararlilik gostermistir 20 Temmuz 1974 sabahi C 47 ve C 160 nakliye ucaklari ile beraber Kayseri Meydanindan havalanan 6 adet C 130E saat 05 45 civarinda Kirni bolgesine Hava Indirme Tugaylarimizi parasutle atarak ilk dalga hava indirmesini baslatmistir Bu ilk indirmede bir C 130E hafif ucaksavar isabeti almis fakat gorevine devam edebilmistir Ayni gun saat 12 55 te 6 adet C 130E ikinci bir hava indirme harekati gerceklestirmis bunu takiben hava kararmadan 3 adet C 130E avci ucaklarin desteginde ucuncu dalga hava indirmesini gerceklestirilmistir Harekatin ilk ve en kritik gununde C 130E ucaklarimiz 15 sortide yaklasik 900 parasutcuyu Kibris a indirerek buyuk bir basari gostermistir Kibris Harekati boyunca C 130 lar Kibris a 2311 parasutcu ve 1238 ton malzeme atmistir I Korfez Savasi ndan sonra US ANG Amerikan Ulusal Hava Muhafizlari birliginden 6 adet kullanilmis C 130B daha alinarak orta sinif nakliye filosu buyutulmustur 12 949 seri numarali C 130E bir egitim ucusu sirasinda dusmus olup diger C 130B E ucaklari aktif olarak gorev yapmaktadir Halen envanterde bulunan 13 adet C 130 TAI tarafindan Erciyes Projesi ile aviyonik modernizasyona tabi tutulmaktadir Yangin Sondurme Faaliyetleri ABD ye ait yangin sondurme maksatli bir C 130 1998 yilinda Hava Kuvvetleri Komutanligi ile arasinda orman yanginlari ile mucadele icin bir protokol imzalanmis ve nakliye gorevinde kullanilan C 130B ucaklari orman yanginlarinin sondurulmesinde de kullanilmaya baslanmistir Nakliye ucagindan yangin sondurme ucagina gecis icin gereken MAFFS Modular Airbone Fire Fighting System yangin sondurme kitlerinden bir adedi ABD den satin alinmis bes adet kit de yerel kabiliyetlerle 2 Hava Hava Ikmal Bakim Merkezi Komutanligi tarafindan uretilmistir Bu kitler sayesinde 6 ucak tek sortide 12 ton su ve kimyevi maddeyi yangin bolgesine bosaltabilme kabiliyeti kazanmistir Her yil yenilenen protokol kapsaminda Haziran ayi basindan Ekim ayi sonuna kadar 6 adet C 130B ucagi Antalya 2 ve Kayseri Erkilet 4 meydanlarinda yangin gorevlerine mudahale icin hazir tutulmustur Bu ucaklar sadece ulke sinirlarimiz icinde degil Gurcistan amp Suriye gibi komsu ulkelerdeki afetlere de mudahale etmistir Turk Hava Kuvvetleri C 130B ucaklari 1998 yilindan gunumuze kadar 21 bolgede 706 sorti 939 saat ucus yaparak yanginlara mudahale etmistir Mudahale edilen afetler arasinda 17 Agustos 1999 depreminden sonra baslayan Tupras yangini da vardir Ana tasarim amaci yangin sondurme olmayan C 130 larda su bosaltma esnasinda ucagin kanatlarina binen yukten dolayi zaman icinde kanatlarda burkulmalar ve buyuk catlaklar gozlemlenmistir 2006 yilinda bir ucagin merkez kanat ust kapaginda kopma meydana gelmis bu nedenle dunya ucus emniyeti standartlari geregi yangin sondurme gorevlerine planlanan tum ucaklar benzer tehlikelerle karsilasma ihtimali dogrultusunda incelemeye alinmis ve 4 adet C 130B ucaginda govde ile kanat baglanti bolgesinde teknik arizalar tespit edilmistir Soz konusu teknik arizalarin diger ulke ucaklarinda ucak kanadinin kopmasina sebep oldugu bilimsel havacilik verileri dikkate alinarak muhtemel olumcul ucak dusme olaylarinin onune gecebilmek maksadiyla yangin sondurme ucuslari da dahil tum gorevlerdeki C 130B ucuslari 2006 yilinda durdurulmustur Arizalar giderildikten ve teknik bakimlar tamamlandiktan sonra ucaklar sadece nakliye hizmeti vermek uzere Hava Kuvvetlerindeki gorevlerine geri donmustur Bununla beraber dunya uzerinde halen basta ABD Brezilya Tayvan Malezya Tunus Yunanistan olmak uzere bircok ulkede C 130 ucaklari yanginla mucadele faaliyetlerinde kullanilmaya devam edilmektedir KullanicilarC 130 Hercules kullanicisi ulkeler Cezayir Angola Arjantin Avustralya Avusturya Azerbaycan Banglades Belcika Bolivya Botsvana Brezilya Kamerun Kanada Cad Sili Kolombiya Danimarka Ekvador Misir Etiyopya Fransa Gabon Yunanistan Honduras Endonezya Iran Irak Israil Italya Japonya Urdun Kuveyt Liberya Libya Malezya Meksika Fas Hollanda Yeni Zelanda Nijer Nijerya Norvec Umman Pakistan Peru Filipinler Polonya Portekiz Katar Romanya Suudi Arabistan Singapur Guney Afrika Guney Kore Ispanya Sri Lanka Sudan Isvec Tayland Tunus Turkiye Birlesik Arap Emirlikleri Birlesik Krallik ABD Uruguay Venezuela Yemen ZambiyaTeknik ozellikler C 130H Hercules C 130H HerculesC 130 Hercules Boyut Doneleri Uzunluk 29 79 m 97 75 ft Kanat Genisligi 40 41 m 132 58 ft Yukseklik 11 66 m 38 25 ft Kanat Alani 162 12 m 1 745 ft2 Agirlik Doneleri Bos Agirlik 34 430 kg 75 745 lb Tipik Yukleme 70 455 kg 155 000 lb Azami Agirlik 79 380 kg 175 000 lb Yakit Kapasitesi Dahili 20 108 kg 44 240 lb Harici 8 255 kg 18 160 lb Azami Faydali Yuk 19 355 kg 42 580 lb Guc Kaynagi Motor 4 x Allison T56 A 15 turboprop Motor Gucu 18 032 bg 13 448 kW Performans Azami Hiz 620 km s 385 mph Seyrusefer Hizi 555 km s 345 mph Tirmanma Hizi 579 m 1 900 ft dakika Servis Tavani 10 060 m 33 000 ft Menzil Yuksuz ve azami yakit ile 7 900 km 4 270 nm Tipik yukleme ile 4 000 km 2 160 nm Personel C 130B E H 5 1 Pilot 1 Yardimci Pilot 1 Ucus Operatoru 1 Navigator 1 Yuk Operatoru C 130J 3 1 Pilot 1 Yardimci Pilot 1 Yuk Operatoru Kaynakca a b Ingilizce lockheedmartin com 29 Haziran 2015 29 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2016 Dis baglantilarHerkyBirds com 4 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Ingilizce HerkyNoseArt com 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Ingilizce Tayyareci com Lockheed C 130 Hercules 9 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wikimedia Commons ta Lockheed C 130 Hercules ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur