Türk Akademisi (İngilizce: Turkic Academy, Azerice: Türk Akademiyası, Kazakça: түркі академиясы, Kırgızca: Түрк Академиясы, Rusça: Тюркская академия) veya eski adıyla Uluslararası Türk Akademisi, 25 Mayıs 2010'da Kazakistan'ın başkenti Astana'da kurulan bilimsel araştırma merkezi. Başlangıçta Türk Akademisi A.Ş. adı altında Kazakistan Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı'na bağlı olarak kurulan akademi, 23 Ağustos 2012'de Bişkek'te gerçekleştirilen Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi II. Zirvesi'nde uluslararası akademi statüsüne kavuşmuştur. Uluslararası Türk Akademisi'nin başkanı Prof. Dr. Darhan Kuandıkoğlu Kıdırali'dir.
Türk Akademisi | |
---|---|
Kuruluş | 25 Mayıs 2010 | )
Üyeler | Azerbaycan Kazakistan Kırgızistan Türkiye |
Başkan | Prof. Dr. Darhan Kıdırali |
Başkan Yardımcısı | Nur-Ahmet Dosmuhamet |
Akademik Sekreter | Amantay Şarip |
Önemli kişiler | Nursultan Nazarbayev |
Ana kurum | Türk Devletleri Teşkilatı |
Üyelik | TÜRKPA TÜRKSOY |
Resmî site | turkicacademy.org/tu |
Eski adı |
|
Tarihçe
3 Ekim 2009'da Azerbaycan'ın Nahçıvan şehrinde yapılan Türk Dili Konuşan Devletler Başkanlarının IX. Zirvesi'nde Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev Türk dünyası ile ilgili araştırmalar yürütmekle görevli uluslararası bir araştırma merkezi kurmayı önerdi. 28 Mayıs 2010'da Kazakistan'ın başkenti Astana'daki Barış ve Uzlaşma Sarayı'nda Türk Akademisi oluşturuldu. Araştırma merkezinin açılış törenine Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ve dönemin Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile birlikte ABD, Rusya (Tataristan, Başkurdistan, Çuvaşistan, Yakutistan), Özbekistan, Kırgızistan ve Ukrayna devletlerinin türkolog uzmanları katıldı.
Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'te 22-23 Ağustos 2012 tarihinde düzenlenen (Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi II. Zirvesi)'nde Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev, Azerbaycan Cumhuriyeti Başbakanı Artur Rasizade Türk Akademisine uluslararası statü verilmesi konusunda bir anlaşma imzaladı.
Onay işlemlerinin tamamlanmasını takiben, 2010 yılından itibaren Astana'da Kazakistan Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığına bağlı olarak çalışmalarını yürüten Türk Akademisi, 28 Ağustos 2014 tarihinde uluslararası statü kazandı. Böylece, Türk dili konuşan dört devlet tarafından kurulan araştırma merkezi, çalışmalarını "Uluslararası Türk Akademisi" adı altında sürdürmeye başladı.
Üye Devletler
Amaç ve Görev
Amaç
Dil, edebiyat, kültür, bugünkü eski çağlardan Türk halkının tarihi üzerine araştırmalar üstlenerek ve yerli kaynaklar temelinde Türk medeniyetinin insanlık medeniyetine katkısını tespit ederek Türk dünyası ile ilgili akademik çalışmaları koordine eden eşsiz bir merkez haline gelmek..
Görev
Türk halklarının bilimsel kuruluşlarına bilim ve eğitim konusunda yardımcı olmak, Türk dilini konuşan Ülkelerdeki aydınların girişimlerine destek vermek ve onları düzenli olarak bir araya getirmek.
Uluslararası ortaklık
Türk Akademisi araştırma kurumları ve Türkolojik merkezler ile yaklaşık 40 memorandum imzaladı. Liste, ve araştırma merkezleri, , Azerbaycan Ulusal Bilimler Akademisi, ve araştırma kurumları ve Rusya Bilimler Akademisi araştırma merkezlerini içermektedir. Ayrıca, Akademi Güney Kore, ABD ve Türkiye'nin en iyi üniversiteleri ile derin ilişkileri vardır. Neredeyse 100 yabancı Türkolog-akademisyen ile bir takım olağanüstü projeler yürütülmektedir. Uluslararası Türk Akademisi Türk Devletleri Teşkilatı, , Türksoy ve İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi (IRCICA) ile ortaklıklar kurmuştur.
İdari yapısı
Akademik Kurul
Akademik Konseyi Türk Akademisi'nin yüksek organıdır. Kurum her üye devletten bir temsilci, Türk Akademisi Başkanı ve Başkan Yardımcılarından oluşan Akademik Konsey tarafından yönetilmektedir.
Başkan
Başkan dört yıllık bir dönem için üye devletlerin vatandaşları arasından seçilir ve aday olup yeniden seçilebilirler. Türk Akademisi'nin ilk başkanı Prof. Dr–Darhan Kıdırali'dir. O 4-5 Haziran 2014'te Bodrum, Türkiye'de, düzenlenen Türk Konseyi IV zirvesinde üye devletlerin Başkanları tarafından bu göreve getirildi. Türk Akademisi Kazakistan'da yerleştiğinden, ilk başkanı, Kazakistan tarafından atandı. Başkan pozisyonu dört yıllık dönüşüm esasına göre diğer üye ülkelerin İngilizce alfabetik adlarına göre Azerbaycan, Kırgızistan ve Türkiye'ye geçecektir.
Başkan yardımcıları
Türk Akademisi Başkanı Kazakistan vatandaşı olduğundan Başkan Yardımcıları pozisyonları için diğer üye devletlerin (Azerbaycan, Kırgızistan ve Türkiye) üç genel başkan yardımcısı adayı olacaktır.
Araştırma merkezleri
Türk Akademisi bünyesinde beş araştırma merkezi oluşturulmuştur. Bunlar: Tarih ve Etnoloji Merkezi, Dil, Edebiyat ve Terminoloji Merkezi, Sanat ve Kültür Merkezi, Sosyo-Ekonomik Araştırmalar Merkezi ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi'dir. Bu merkezler hayatî toplumsal sorunlar, kültür, tarih, ekonomi ve Türk dünyasının bütünleşmeleri ile çalışmaya kararlıdır.
Yayınlar
Türk Akademisi’nde çalışan Akademisyenler kurucu ülkelerden ve bütün Türk dünyasındandır. Akademi uluslararası bir takım eşsiz projeleri tamamlamıştır. Dört yılda 50 küsur kitap yayınlamıştır. Onlar Türk tarihini, kültürünü, sanatını ve Türk halkının geleceği gibi konularda geniş bir yelpazeyi kapsamaktadır. Akademi ayrıca Türkoloji ve altayistik konularda bilimsel analizler sağlayan "Altay araştırmaları ve Türkoloji" ve dört dilde (Kazakça, Rusça, İngilizce, Türkçe) makaleleri ile bilimsel ve analitik "GLOBAL Turk" olarak iki dergi yayınlamaktadır. Ayrıca, Akademi Türk dillerinin sözlüklerini üretmiştir. Akademi çeşitli uluslararası konferanslar, forumlar, toplantılar ve Türk tarihi, kültürü ve Türk dünyasının seçkin adamlarına adanmış seminerler düzenledi.
Türk kütüphanesi
Türk Akademisi bünyesinde Türk Kütüphanesi çalışmaktadır. Ünlü Türkologların kişisel kütüphanelerinin üzerinden oluşturulan kütüphane 30 bini aşkın kitaptan oluşmaktadır. Abduali Kaidar, Abjan Kuryşjanuly ve Mandoky Kungur Iştvan gibi yaygın olarak bilinen Türkologların kişisel kütüphaneleri de bu kütüphaneye devir edilmiştir. Kütüphanede olağanüstü kitap ve el yazması de vardır. Her Türk milleti için ayrı kitap rafları vardır. Mesela, Kazak Türkleri, Türkiye Türkleri, Azerbaycan Türkleri, Özbek Türkleri, Türkmen Türkleri, Başkurt Türkleri, Tatar Türkleri, Karaçay Türkleri, Çuvaş Türkleri, Karakalpak Türkleri, Nogay Türkleri, vb hakkında kitaplar bulunabilir. Türk Akademisi elektronik veri tabanı oluşturma sürecindedir.
Müze
Türk Akademisi müzesinde farklı gelişimsel dönemlere ait Türk insanları tarafından oluşturulmuş değerli eserleri görmek mümkündür. Türk halklarının maddi ve manevi miraslarını toplama ve sistematikleştirilmesiyle ilgili çalışmalar devam etmektedir.
Kaynakça
- ^ . Türk Akademisi Resmî Sayfası. Astana, Kazakistan: Türk Akademisi A.Ş. 15 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2015.
Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı N. NAZARBAYEV, 3 Ekim 2009 tarihi Azerbaycan, Nahçivan şehrinde gerçekleşen Türk Dili Konuşan Ülkeler Devlet Başkanları IX. Zirvesi’nde Türk uygarlığının dünya uygarlığında aldığı yerini değerlendirerek Türk Dünyası’nın geçmişi ve geleceğini, maddi ve manevi zenginliklerini araştıracak uluslararası ilmi araştırma merkezinin kurulması gerektiği hakkında teklifte bulunmuştur. Bu fikir diğer Türk Cumhuriyetleri tarafından destek almış ve 25 Mayıs 2010 tarihinde Kazakistan Cumhuriyeti başkenti Asatana şehrinde ilmi araştırma merkezi Türk Akademisi A.Ş. olarak faaliyete geçmiştir.
- ^ . 15 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2015.
- ^ . 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2015.
- ^ . 30 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2015.
- ^ . 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mart 2015.
- ^ . 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mart 2015.
Dış bağlantılar
- Resmî internet sitesi 8 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Resmî Facebook sayfası
- Resmî Twitter hesabı 17 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turk Akademisi Ingilizce Turkic Academy Azerice Turk Akademiyasi Kazakca tүrki akademiyasy Kirgizca Tүrk Akademiyasy Rusca Tyurkskaya akademiya veya eski adiyla Uluslararasi Turk Akademisi 25 Mayis 2010 da Kazakistan in baskenti Astana da kurulan bilimsel arastirma merkezi Baslangicta Turk Akademisi A S adi altinda Kazakistan Cumhuriyeti Egitim ve Bilim Bakanligi na bagli olarak kurulan akademi 23 Agustos 2012 de Biskek te gerceklestirilen Turk Dili Konusan Ulkeler Isbirligi Konseyi II Zirvesi nde uluslararasi akademi statusune kavusmustur Uluslararasi Turk Akademisi nin baskani Prof Dr Darhan Kuandikoglu Kidirali dir Turk AkademisiKurulus25 Mayis 2010 14 yil once 2010 05 25 Uyeler Azerbaycan Kazakistan Kirgizistan TurkiyeBaskanProf Dr Darhan KidiraliBaskan YardimcisiNur Ahmet DosmuhametAkademik SekreterAmantay SaripOnemli kisilerNursultan NazarbayevAna kurumTurk Devletleri TeskilatiUyelikTURKPA TURKSOYResmi siteturkicacademy org tuEski adiTurk Akademisi 2010 2014 Uluslararasi Turk Akademisi 2014 2023 Tarihce3 Ekim 2009 da Azerbaycan in Nahcivan sehrinde yapilan Turk Dili Konusan Devletler Baskanlarinin IX Zirvesi nde Kazakistan Cumhurbaskani Nursultan Nazarbayev Turk dunyasi ile ilgili arastirmalar yurutmekle gorevli uluslararasi bir arastirma merkezi kurmayi onerdi 28 Mayis 2010 da Kazakistan in baskenti Astana daki Baris ve Uzlasma Sarayi nda Turk Akademisi olusturuldu Arastirma merkezinin acilis torenine Kazakistan Cumhurbaskani Nursultan Nazarbayev ve donemin Turkiye Cumhurbaskani Abdullah Gul ile birlikte ABD Rusya Tataristan Baskurdistan Cuvasistan Yakutistan Ozbekistan Kirgizistan ve Ukrayna devletlerinin turkolog uzmanlari katildi Kirgizistan in baskenti Biskek te 22 23 Agustos 2012 tarihinde duzenlenen Turk Dili Konusan Ulkeler Isbirligi Konseyi II Zirvesi nde Kazakistan Cumhurbaskani Nursultan Nazarbayev Turkiye Cumhuriyeti Cumhurbaskani Abdullah Gul Kirgizistan Cumhurbaskani Almazbek Atambayev Azerbaycan Cumhuriyeti Basbakani Artur Rasizade Turk Akademisine uluslararasi statu verilmesi konusunda bir anlasma imzaladi Onay islemlerinin tamamlanmasini takiben 2010 yilindan itibaren Astana da Kazakistan Cumhuriyeti Egitim ve Bilim Bakanligina bagli olarak calismalarini yuruten Turk Akademisi 28 Agustos 2014 tarihinde uluslararasi statu kazandi Boylece Turk dili konusan dort devlet tarafindan kurulan arastirma merkezi calismalarini Uluslararasi Turk Akademisi adi altinda surdurmeye basladi Uye Devletler Azerbaycan Kazakistan Kirgizistan TurkiyeAmac ve GorevAmac Dil edebiyat kultur bugunku eski caglardan Turk halkinin tarihi uzerine arastirmalar ustlenerek ve yerli kaynaklar temelinde Turk medeniyetinin insanlik medeniyetine katkisini tespit ederek Turk dunyasi ile ilgili akademik calismalari koordine eden essiz bir merkez haline gelmek Gorev Turk halklarinin bilimsel kuruluslarina bilim ve egitim konusunda yardimci olmak Turk dilini konusan Ulkelerdeki aydinlarin girisimlerine destek vermek ve onlari duzenli olarak bir araya getirmek Uluslararasi ortaklikTurk Akademisi arastirma kurumlari ve Turkolojik merkezler ile yaklasik 40 memorandum imzaladi Liste ve arastirma merkezleri Azerbaycan Ulusal Bilimler Akademisi ve arastirma kurumlari ve Rusya Bilimler Akademisi arastirma merkezlerini icermektedir Ayrica Akademi Guney Kore ABD ve Turkiye nin en iyi universiteleri ile derin iliskileri vardir Neredeyse 100 yabanci Turkolog akademisyen ile bir takim olaganustu projeler yurutulmektedir Uluslararasi Turk Akademisi Turk Devletleri Teskilati Turksoy ve Islam Tarih Sanat ve Kultur Arastirma Merkezi IRCICA ile ortakliklar kurmustur Idari yapisiAkademik Kurul Akademik Konseyi Turk Akademisi nin yuksek organidir Kurum her uye devletten bir temsilci Turk Akademisi Baskani ve Baskan Yardimcilarindan olusan Akademik Konsey tarafindan yonetilmektedir Baskan Baskan dort yillik bir donem icin uye devletlerin vatandaslari arasindan secilir ve aday olup yeniden secilebilirler Turk Akademisi nin ilk baskani Prof Dr Darhan Kidirali dir O 4 5 Haziran 2014 te Bodrum Turkiye de duzenlenen Turk Konseyi IV zirvesinde uye devletlerin Baskanlari tarafindan bu goreve getirildi Turk Akademisi Kazakistan da yerlestiginden ilk baskani Kazakistan tarafindan atandi Baskan pozisyonu dort yillik donusum esasina gore diger uye ulkelerin Ingilizce alfabetik adlarina gore Azerbaycan Kirgizistan ve Turkiye ye gececektir Baskan yardimcilari Turk Akademisi Baskani Kazakistan vatandasi oldugundan Baskan Yardimcilari pozisyonlari icin diger uye devletlerin Azerbaycan Kirgizistan ve Turkiye uc genel baskan yardimcisi adayi olacaktir Arastirma merkezleri Turk Akademisi bunyesinde bes arastirma merkezi olusturulmustur Bunlar Tarih ve Etnoloji Merkezi Dil Edebiyat ve Terminoloji Merkezi Sanat ve Kultur Merkezi Sosyo Ekonomik Arastirmalar Merkezi ve Uluslararasi Arastirmalar Merkezi dir Bu merkezler hayati toplumsal sorunlar kultur tarih ekonomi ve Turk dunyasinin butunlesmeleri ile calismaya kararlidir Yayinlar Turk Akademisi nde calisan Akademisyenler kurucu ulkelerden ve butun Turk dunyasindandir Akademi uluslararasi bir takim essiz projeleri tamamlamistir Dort yilda 50 kusur kitap yayinlamistir Onlar Turk tarihini kulturunu sanatini ve Turk halkinin gelecegi gibi konularda genis bir yelpazeyi kapsamaktadir Akademi ayrica Turkoloji ve altayistik konularda bilimsel analizler saglayan Altay arastirmalari ve Turkoloji ve dort dilde Kazakca Rusca Ingilizce Turkce makaleleri ile bilimsel ve analitik GLOBAL Turk olarak iki dergi yayinlamaktadir Ayrica Akademi Turk dillerinin sozluklerini uretmistir Akademi cesitli uluslararasi konferanslar forumlar toplantilar ve Turk tarihi kulturu ve Turk dunyasinin seckin adamlarina adanmis seminerler duzenledi Turk kutuphanesiTurk Akademisi bunyesinde Turk Kutuphanesi calismaktadir Unlu Turkologlarin kisisel kutuphanelerinin uzerinden olusturulan kutuphane 30 bini askin kitaptan olusmaktadir Abduali Kaidar Abjan Kurysjanuly ve Mandoky Kungur Istvan gibi yaygin olarak bilinen Turkologlarin kisisel kutuphaneleri de bu kutuphaneye devir edilmistir Kutuphanede olaganustu kitap ve el yazmasi de vardir Her Turk milleti icin ayri kitap raflari vardir Mesela Kazak Turkleri Turkiye Turkleri Azerbaycan Turkleri Ozbek Turkleri Turkmen Turkleri Baskurt Turkleri Tatar Turkleri Karacay Turkleri Cuvas Turkleri Karakalpak Turkleri Nogay Turkleri vb hakkinda kitaplar bulunabilir Turk Akademisi elektronik veri tabani olusturma surecindedir MuzeTurk Akademisi muzesinde farkli gelisimsel donemlere ait Turk insanlari tarafindan olusturulmus degerli eserleri gormek mumkundur Turk halklarinin maddi ve manevi miraslarini toplama ve sistematiklestirilmesiyle ilgili calismalar devam etmektedir Kaynakca Turk Akademisi Resmi Sayfasi Astana Kazakistan Turk Akademisi A S 15 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Mart 2015 Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaskani N NAZARBAYEV 3 Ekim 2009 tarihi Azerbaycan Nahcivan sehrinde gerceklesen Turk Dili Konusan Ulkeler Devlet Baskanlari IX Zirvesi nde Turk uygarliginin dunya uygarliginda aldigi yerini degerlendirerek Turk Dunyasi nin gecmisi ve gelecegini maddi ve manevi zenginliklerini arastiracak uluslararasi ilmi arastirma merkezinin kurulmasi gerektigi hakkinda teklifte bulunmustur Bu fikir diger Turk Cumhuriyetleri tarafindan destek almis ve 25 Mayis 2010 tarihinde Kazakistan Cumhuriyeti baskenti Asatana sehrinde ilmi arastirma merkezi Turk Akademisi A S olarak faaliyete gecmistir 15 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mart 2015 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mart 2015 30 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mart 2015 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mart 2015 Arsivlenmis kopya 23 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mart 2015 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mart 2015 Arsivlenmis kopya 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mart 2015 Dis baglantilarResmi internet sitesi 8 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Resmi Facebook sayfasi Resmi Twitter hesabi 17 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde