1926'da Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı, 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1000 Türk lirası değerindeki birinci emisyon banknotları tedavüle sürdü. Birinci emisyon, üzerinde hem Fransızca hem de Arap alfabesiyle yazılmış Türkçe metinlerin basılı olduğu son emisyondur. Banknotların ön yüzünde ise Mustafa Kemal Atatürk portresi yer almaktadır.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlrTDJSaEx6a3VYMFZ0YVhONWIyNWZWQ1ZETXlWQ1EzSnJYMkpoYm10dWIzUnNZWElsUXpRbFFqRXVaMmxtTHpNeU1IQjRMVGt1WDBWdGFYTjViMjVmVkNWRE15VkNRM0pyWDJKaGJtdHViM1JzWVhJbFF6UWxRakV1WjJsbS5naWY=.gif)
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 1937-1939 yılları arasında, Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün portresini taşıyan ve ilk kez Latin alfabesiyle yazılmış Türkçe metinlerin yer aldığı yeni banknotları çıkardı. İsmet İnönü'nün portresinin banknotlara konması o dönem çeşitli tartışmalara neden oldu. 1942 yılında 1 Türk lirası yeniden piyasaya sürüldükten sonra, 1944 yılında II. Dünya Savaşı nedeniyle tedavüle sürülmeyen 50 kuruş tedavüle sürüldü. Ancak savaş sonrasında bu iki birim madenî paraya dönüştürüldü.
1950'lerin başında basılan banknotlarda ise Atatürk portresi yeniden yer aldı. 2½ Türk lirası değerindeki banknotlar, 1960 yılında madenî paralarla değiştirildi, aynısı 1974 ve 1981 yıllarında 5 ve 10 Türk lirası değerindeki banknotlarda da oldu. Daha yüksek değere sahip banknotlar 1980'lerde ve 1990'larda tanıtıldı: 1981'de 5000 Türk lirası, 1982'de 10.000 Türk lirası, 1988'de 20.000 Türk lirası, 1989'da 50.000 Türk lirası, 1991'de 100.000 Türk lirası, 1992'de 250.000 Türk lirası, 1993'te 500.000 Türk lirası, 1995'te 1.000.000 Türk lirası, 1997'de 5.000.000 Türk lirası, 1999'da 10.000.000 Türk lirası ve 2001'de 20.000.000 Türk lirası.
Birinci Emisyon Grubu (E1)
Dönemin Maliye Bakanı Abdülhalik Renda başkanlığındaki komisyon tarafından 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1.000 liralık kupürlerden oluşan banknotlar belirlenmiş; bir Birleşik Krallık firması olan De La Rue tarafından filigranlı kâğıtlara kabartma olarak basılmıştır.
Bu emisyon grubundaki banknotlar 1928'deki Harf Devrimi'nden önce bastırıldığı için ana metinleri Arap harfleriyle, kupür değerleri ise Fransızca olarak yazılmıştır.
Bu banknotlar 5 Aralık 1927 tarihinde dolaşıma çıkarılmıştır. Tedavülde bulunan mevcut evrak-ı nakdiyeler ise, 4 Aralık 1927 tarihinden itibaren dolaşımdan çekilerek 4 Eylül 1928 tarihinde değerlerini yitirmişlerdir.
Birinci Emisyon Grubu (E1) (1927) | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Resim | Değeri ₺ | Boyutları (mm) | Ana rengi | Bilgi | Tarih | ||||
Ön yüz | Arka yüz | Ön yüz | Arka yüz | Tedavüle çıkarılışı | Tedavülden çekilişi | ||||
![]() | 1 | 166 × 90 | Zeytin yeşili | Meclis Binası, Ankara Kalesi, karasabanla çift süren bir köylü | Eski Başbakanlık Binası | 5 Aralık 1927 | 25 Nisan 1939 | ||
![]() | 5 | 170 × 94 | Lacivert | Ankara Kalesi, Bozkurt ve Meclis Binası | Ak Köprü | 15 Ekim 1937 | |||
![]() | 10 | 175 × 99 | Lila | Ankara Kalesi ve Bozkurt | Ankara Kalesi'nden bir görünüm | 16 Mayıs 1938 | |||
![]() | ![]() | 50 | 185 × 108 | Kahverengi, zeytin yeşili | Ortada bir motif, sağda Atatürk portresi | Afyonkarahisar şehrinden bir görünüm | 1 Nisan 1938 | ||
![]() | ![]() | 100 | 189 × 112 | Zeytin yeşili | Atatürk portresi | Bir köy resmi | 1 Mart 1938 | ||
![]() | ![]() | 500 | 194 × 120 | Kahverengi ve sarı | Solda Sivas Gökmedrese, sağda Atatürk portresi | Sivas şehrinden bir görünüm | 15 Haziran 1939 | ||
![]() | ![]() | 1 000 | 201 × 124 | Lacivert | Atatürk portresi | Sakarya demiryolu hattı | |||
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - |
İkinci Emisyon Grubu (E2)
3 Ekim 1931 tarihinde Merkez Bankası faaliyete geçmiş para basma yetkisi bu kuruluşa verilmiştir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kurulduktan sonra, Harf Devrimi'nden önce basılan eski yazılı banknotlar, yeni harfler ile basılmış yeni banknotlarla değiştirilmiştir.
Latin alfabesi ile hazırlanmış yeni banknotlar, 9 farklı değerde ve 11 tertipten oluşmaktadır. Söz konusu banknotlardan 50 kuruşluk olanı Almanya'da, diğerleri ise Birleşik Krallık'ta bastırılmıştır.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından dolaşıma ilk çıkarılan banknot olan 5 Türk liralık banknotu da içeren İkinci Emisyon Grubu banknotlar, 1937-1944 yılları arasında tedavüle çıkarılmıştır.
İkinci Emisyon Grubu içinde hem Atatürk, hem de İnönü portreli banknotlar yer almaktadır.
Bu emisyon grubu içinde Birleşik Krallık'ta bastırılan ancak, II. Dünya Savaşı sırasında banknotları Türkiye'ye getiren geminin Pire Limanında hücuma uğrayıp batması sonucunda denize dökülen İnönü portreli 50 kuruşluk ve 100 Türk liralık banknotlar ile yine Birleşik Krallık'ta bastırılan ancak, Londra'daki bir hava hücumu sırasında basıldığı matbaa zarar gören 50 Türk liralık banknotlar dolaşıma verilmemiştir.
İkinci Emisyon Grubu (E2) (1937-1942) | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Resim | Değeri ₺ | Boyutları (mm) | Ana rengi | Bilgi | Tarih | ||||||
Ön yüz | Arka yüz | Ön yüz | Arka yüz | Ön yüz | Arka yüz | Tedavüle çıkarılışı | Tedavülden çekilişi | ||||
![]() | ![]() | 0.5 (50 Kuruş) | 125 × 55 | Sarı ve açık yeşil | Yeşil ve kahverengi | İsmet İnönü | Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Eski İdare Merkezi Binası | 26 Haziran 1944 | 1 Ağustos 1947 | ||
![]() | ![]() | 1 | 135 × 60 | Menekşe | Mustafa Kemal Atatürk | Boğaziçi'nden bir görünüm | 25 Nisan 1942 | ||||
![]() | ![]() | 2.5 | 145 × 65 | Zeytin yeşili | Ankara Zafer Anıtı | 25 Nisan 1939 | 15 Temmuz 1952 | ||||
![]() | ![]() | 5 | 155 × 70 | Mavi | Yeşil | Güvenlik Anıtı | 15 Ekim 1937 | 10 Kasım 1952 | |||
![]() | ![]() | 10 | 165 × 75 | Bordo | Ankara Kalesi'nden bir görünüm | 16 Mayıs 1938 | 2 Haziran 1952 | ||||
![]() | ![]() | 50 | 175 × 80 | Menekşe | Ankara keçileri | 1 Nisan 1938 | |||||
![]() | ![]() | 100 | 185 × 85 | Koyu kahverengi | Çanakkale Boğazı'ndan bir görünüm | 1 Mart 1938 | 15 Ekim 1942 | ||||
![]() | ![]() | 500 | 195 × 90 | Zeytin yeşili | Rumelihisarı'ndan bir görünüm | 15 Haziran 1939 | 24 Nisan 1946 | ||||
![]() | ![]() | İsmet İnönü'nün portresi | 18 Kasım 1940 | ||||||||
![]() | ![]() | 1 000 | 205 × 95 | Kayrak mavisi | Atatürk portresi | Güvenpark Anıtı | 15 Haziran 1939 | ||||
![]() | ![]() | İsmet İnönü'nün portresi | 18 Kasım 1940 | ||||||||
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - |
Üçüncü Emisyon Grubu (E3)
Tamamı İsmet İnönü portreli olarak bastırılmıştır. 1942-1947 yılları arasında dolaşıma çıkarılmıştır. 6 farklı değerde, 7 tertip olarak Birleşik Krallık, Almanya ve ABD'de bastırılmıştır.
Üçüncü Emisyon Grubu (E3) (1942-1947) | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Resim | Değeri ₺ | Boyutları (mm) | Ana rengi | Bilgi | Tarih | ||||||
Ön yüz | Arka yüz | Ön yüz | Arka yüz | Ön yüz | Arka yüz | Tedavüle çıkarılışı | Tedavülden çekilişi | ||||
![]() | ![]() | 2.5 | 145 × 65 | Mor ve kahverengi | İsmet İnönü | Ankara Halkevi | 27 Mart 1947 | 15 Temmuz 1952 | |||
![]() | ![]() | 10 | 155 × 65 | Turuncu ve bej | Mahalli giysiler içinde üç Türk köylü kadını | 15 Ocak 1942 | 1 Nisan 1950 | ||||
![]() | ![]() | 50 | 175 × 80 | Mor ve yeşil | Mor | Ankara keçileri | 25 Nisan 1942 | 1 Aralık 1951 | |||
![]() | ![]() | Mavi ve pembe | 17 Şubat 1947 | ||||||||
![]() | ![]() | 100 | 175 × 75 | Kahverengi | Üzüm salkımı tutan kız | 15 Ağustos 1942 | 25 Nisan 1946 | ||||
![]() | ![]() | 500 | 185 × 85 | Zeytin yeşili | Ankara Sanat Okulu'nda uygulamalı ders yapan öğrenciler | 24 Nisan 1946 | |||||
![]() | ![]() | 1 000 | 195 × 95 | Mavi | İzciler | ||||||
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - |
Dördüncü Emisyon Grubu (E4)
2 farklı değerde, 3 tertip olarak Amerika Birleşik Devletleri'nde bastırılmıştır. 1947 ve 1948 yıllarında dolaşıma çıkarılan banknotların tamamı İsmet İnönü portreli olarak bastırılmıştır.
Dördüncü Emisyon Grubu (E4) (1947-1948) | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Resim | Değeri ₺ | Boyutları (mm) | Ana rengi | Bilgi | Tarih | ||||
Ön yüz | Arka yüz | Ön yüz | Arka yüz | Tedavüle çıkarılışı | Tedavülden çekilişi | ||||
![]() | ![]() | 10 | 165 × 75 | Kırmızı | İsmet İnönü | III. Ahmet Çeşmesi | 17 Şubat 1947 | 2 Haziran 1952 | |
![]() | ![]() | Açık kahverengi | 15 Eylül 1948 | ||||||
![]() | ![]() | 100 | 181 × 83 | Yeşil | Rumeli Hisarı'ndan bir görünüm | 18 Temmuz 1947 | 10 Ekim 1952 | ||
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - |
Beşinci Emisyon Grubu (E5)
Beşinci Emisyon Grubu banknotlar, 7 farklı değerde, 32 tertip olarak basılmış ve 1951-1971 yılları arasında dolaşıma çıkarılmıştır.
Dolaşıma verilen banknotlar 1958 yılında Banknot Matbaası kuruluncaya kadar Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık veya Almanya'da bastırılmış olup Türkiye'de basılan ilk banknot Beşinci Emisyon Grubu III. Tertip 100 Türk liralık banknottur. Halk arasında "Mor Binlik" olarak adlandırılan 1.000 Türk liralık banknot da bu emisyon grubu içinde yer almaktadır.
Beşinci Emisyon Grubu (E5) (1952-1971) | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Resim | Değeri ₺ | Boyutları (mm) | Ana rengi | Bilgi | Tarih | ||||||
Ön yüz | Arka yüz | Ön yüz | Arka yüz | Ön yüz | Arka yüz | Tedavüle çıkarılışı | Tedavülden çekilişi | ||||
![]() | ![]() | 2.5 | 145 × 65 | Kırmızımsı mor | Kırmızımsı mor | Mustafa Kemal Atatürk | Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İdare Merkezi Ankara Eski Binası | 15 Temmuz 1952 | 20 Ekim 1966 | ||
![]() | ![]() | Kahverengi | 3 Ocak 1955 | ||||||||
![]() | ![]() | Açık kırmızı | 1 Temmuz 1957 | ||||||||
![]() | ![]() | Açık yeşil | 15 Şubat 1960 | ||||||||
![]() | ![]() | 5 | 150 × 68 | Mavi | Mavi | Fındık toplayan köylü kızları | 10 Kasım 1952 | 8 Ocak 1968 | |||
![]() | ![]() | Yeşil | 8 Haziran 1959 | ||||||||
![]() | ![]() | Mavi | 25 Ekim 1961 | ||||||||
![]() | ![]() | 4 Ocak 1965 | |||||||||
![]() | ![]() | 10 | 155 × 71 | Yeşil | Yeşil | Mecidiye Köprüsü | 2 Haziran 1952 | 4 Temmuz 1966 | |||
![]() | ![]() | Koyu kırmızı | 26 Ekim 1953 | ||||||||
![]() | ![]() | Kahverengi | 24 Mart 1958 | ||||||||
![]() | ![]() | Yeşil | 25 Nisan 1960 | ||||||||
![]() | ![]() | Kırmızı | 15 Mayıs 1961 | ||||||||
![]() | ![]() | Yeşil | 2 Ocak 1963 | ||||||||
![]() | ![]() | 50 | 160 × 74 | Kahverengi | Kahverengi | Ulus Meydanı'ndaki Zafer Anıtı | 1 Aralık 1951 | 7 Mayıs 1979 | |||
![]() | ![]() | Turuncu | 2 Şubat 1953 | ||||||||
![]() | ![]() | Gül | 15 Ekim 1956 | ||||||||
![]() | ![]() | Grimsi yeşil | 1 Ekim 1957 | ||||||||
![]() | ![]() | Kahverengi | 15 Şubat 1960 | ||||||||
![]() | ![]() | 1 Haziran 1964 | |||||||||
![]() | ![]() | 2 Ağustos 1971 | |||||||||
![]() | ![]() | 100 | 170 × 80 | Zeytin yeşili | Gençlik Parkı | 10 Ekim 1952 | 12 Nisan 1976 | ||||
![]() | ![]() | Yeşil | Yeşilimsi mavi | 2 Temmuz 1956 | |||||||
![]() | ![]() | Zeytin yeşili | 4 Ağustos 1958 | ||||||||
![]() | ![]() | 15 Mart 1962 | |||||||||
![]() | ![]() | 1 Ekim 1964 | |||||||||
![]() | ![]() | Açık zeytin yeşili | 17 Mart 1969 | ||||||||
![]() | ![]() | 500 | 170 × 80 | Kahverengi | İstanbul Sultan Ahmet Camii, Dikilitaş ve Hipodrom | 15 Nisan 1953 | 1 Eylül 1976 | ||||
![]() | ![]() | Koyu gri | 16 Şubat 1959 | ||||||||
![]() | ![]() | Kahverengi | 1 Aralık 1962 | ||||||||
![]() | ![]() | Menekşe | 3 Haziran 1968 | ||||||||
![]() | ![]() | 1 000 | Rumeli Hisarı'ndan Boğaziçi'nin bir görünümü | 15 Nisan 1953 | 7 Mayıs 1979 | ||||||
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - |
Altıncı Emisyon Grubu (E6)
E6 banknotlar 7 farklı değerde, 18 tertipten oluşmaktadır. 1966-1983 yılları arasında dolaşıma çıkarılan bu banknotlardan I. Tertip 20 Türk lirası Birleşik Krallık'ta, diğerleri ise Türkiye'de basılmıştır.
Altıncı Emisyon Grubu (E6) (1966-1983) | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Resim | Değeri ₺ | Boyutları (mm) | Ana rengi | Bilgi | Tarih | ||||||
Ön yüz | Arka yüz | Ön yüz | Arka yüz | Ön yüz | Arka yüz | Tedavüle çıkarılışı | Tedavülden çekilişi | ||||
![]() | ![]() | 5 | 135 × 60 | Mor | Mustafa Kemal Atatürk | Manavgat Şelalesi'nden bir görünüm | 8 Ocak 1968 | 16 Mayıs 1983 | |||
![]() | ![]() | 20 Eylül 1976 | |||||||||
![]() | ![]() | 10 | 140 × 65 | Zeytin yeşili | Kız Kulesi | 4 Temmuz 1966 | 21 Eylül 1981 | ||||
![]() | ![]() | 7 Nisan 1975 | |||||||||
![]() | ![]() | 20 | 143 × 66 | Açık kahverengi | Anıtkabir | 15 Haziran 1966 | 21 Ağustos 1987 | ||||
![]() | ![]() | 24 Haziran 1974 | |||||||||
![]() | ![]() | 29 Ağustos 1979 | |||||||||
![]() | ![]() | 30 Mayıs 1983 | |||||||||
![]() | ![]() | 50 | 160 × 71 | Kahverengi | Açık kahverengi | Topkapı Sarayı'ndaki Mermer Çeşme | 9 Nisan 1976 | ||||
![]() | ![]() | Açık kahverengi | 4 Nisan 1983 | ||||||||
![]() | ![]() | 100 | 170 × 77 | Yeşil | Kahverengi | Ağrı Dağı | 15 Mayıs 1972 | 5 Mayıs 1986 | |||
![]() | ![]() | 24 Eylül 1979 | |||||||||
![]() | ![]() | 20 Haziran 1983 | |||||||||
![]() | ![]() | 500 | 170 × 80 | Zeytin yeşili ve mavi | İstanbul Üniversitesi Girişi | 1 Eylül 1971 | 15 Haziran 1984 | ||||
![]() | ![]() | 9 Eylül 1974 | |||||||||
![]() | ![]() | 1 000 | 170 × 82 | Menekşe | Boğaziçi Köprüsü | 29 Mayıs 1978 | 29 Eylül 1986 | ||||
![]() | ![]() | 17 Aralık 1979 | |||||||||
![]() | ![]() | 10 Haziran 1981 | |||||||||
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - |
Yedinci Emisyon Grubu (E7)
1979 yılından itibaren dolaşıma verilmeye başlanan E7 grubu banknotlar 2002 yılı itibarıyla 15 farklı değerde, 36 tertipten oluşmaktadır. Banknotların tamamı Türkiye'de basılmıştır.
E7 Emisyon Grubu banknotlar 1 Ocak 2006 tarihinde tedavülden kaldırılmıştır.
Yedinci Emisyon Grubu (E7) (1979-1989) | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Resim | Değeri ₺ | Boyutları (mm) | Ana rengi | Bilgi | Tarih | ||||||
Ön yüz | Arka yüz | Ön yüz | Arka yüz | Ön yüz | Arka yüz | Tedavüle çıkarılışı | Tedavülden çekilişi | ||||
![]() | ![]() | 10 | 122 × 55 | Pembe ve zeytin yeşili | Mustafa Kemal Atatürk | Atatürk'e çiçek sunan çocuk öğrenci grubu | 25 Aralık 1979 | 21 Ağustos 1987 | |||
![]() | ![]() | 15 Kasım 1982 | |||||||||
![]() | ![]() | 100 | 131 × 63 | Mor ve kahverengi | Ankara Kalesi, Mehmet Âkif Ersoy'un portresi, müze haline getirilen Ankara'daki evi ve İstiklâl Marşı'nın ilk iki dörtlüğü | 26 Aralık 1983 | 21 Ağustos 1989 | ||||
![]() | ![]() | 17 Eylül 1984 | |||||||||
![]() | ![]() | 500 | 140 × 72 | Mavi | İzmir Saat Kulesi | 1 Temmuz 1983 | |||||
![]() | ![]() | 21 Mayıs 1984 | |||||||||
![]() | ![]() | 1 000 | Menekşe | Fatih Sultan Mehmed ve İstanbul | 31 Mart 1986 | 3 Ağustos 1992 | |||||
![]() | ![]() | 19 Şubat 1988 | |||||||||
![]() | ![]() | 5 000 | Kahverengi, turuncu ve mavi | Mevlana Türbesi ve Mevlana | 2 Kasım 1981 | 31 Ocak 1994 | |||||
![]() | ![]() | 146 × 72 | Kahverengi ve yeşil | 29 Temmuz 1985 | |||||||
![]() | ![]() | 13 Haziran 1988 | |||||||||
![]() | ![]() | Afşin Elbistan Termik Santrali | 28 Mayıs 1990 | ||||||||
![]() | ![]() | 10 000 | Mor ve yeşil | Yeşil | Mimar Sinan ve Selimiye Camii | 25 Ekim 1982 | 15 Aralık 1995 | ||||
![]() | ![]() | 13 Nisan 1984 | |||||||||
![]() | ![]() | 24 Ocak 1989 | |||||||||
![]() | ![]() | 22 Şubat 1993 | |||||||||
![]() | ![]() | 20 000 | 152 × 76 | Bordo | Menekşe | Ankara Merkez Bankası Genel Müdürlük Binası | 9 Mayıs 1988 | 9 Eylül 1997 | |||
![]() | ![]() | Sarı ve turuncu | 3 Nisan 1995 | ||||||||
![]() | ![]() | 50 000 | Yeşil | Yeşil | Türkiye Büyük Millet Meclisi binası | 15 Mayıs 1989 | 5 Kasım 1999 | ||||
![]() | ![]() | Yeşil ve koyu gri | 20 Şubat 1995 | ||||||||
![]() | ![]() | 100 000 | 158 × 76 | Kahverengi ve yeşil | Mustafa Kemal Atatürk ve Samsun'daki Onur Anıtı | Atatürk'e çiçek sunan çocuk öğrenci grubu | 11 Kasım 1991 | 5 Kasım 2001 | |||
![]() | ![]() | 15 Temmuz 1994 | |||||||||
![]() | ![]() | 12 Ağustos 1996 | |||||||||
![]() | ![]() | 250 000 | Mavi | Mustafa Kemal Atatürk | Kızılkule | 2 Ekim 1992 | 1 Ocak 2006 | ||||
![]() | ![]() | 2 Ekim 1995 | |||||||||
![]() | ![]() | 16 Mart 1998 | |||||||||
![]() | ![]() | 500 000 | 160 × 76 | Mor | Çanakkale Şehitleri Anıtı | 18 Mart 1993 | |||||
![]() | ![]() | 16 Mayıs 1994 | |||||||||
![]() | ![]() | 26 Ağustos 1994 | |||||||||
![]() | ![]() | Mor | Menekşe | 10 Ekim 1997 | |||||||
![]() | ![]() | 1 000 000 | Bordo ve mavi | Atatürk Barajı ve Hidroelektrik Santrali | 16 Ocak 1995 | ||||||
![]() | ![]() | 9 Eylül 1996 | |||||||||
![]() | ![]() | 10 Ocak 2002 | |||||||||
![]() | ![]() | 5 000 000 | 162 × 76 | Pastel sarı ve yeşilimsi kahverengi | Anıtkabir | 6 Ocak 1997 | |||||
![]() | ![]() | 10 000 000 | Kırmızı | Piri Reis Haritası | 5 Kasım 1999 | ||||||
![]() | 20 000 000 | Yeşil | Efes Antik Kenti | 5 Kasım 2001 | |||||||
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - |
Sekizinci Emisyon Grubu (E8) (Yeni Türk lirası)
28 Ocak 2004 tarih ve 5083 sayılı "Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun" gereğince Türkiye'de ilk kez gerçekleştirilen Türk lirasından 6 sıfır atma operasyonu kapsamında 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren dolaşıma verilmiştir. E8 Grubu banknotlar 6 farklı değerden oluşmaktadır. Bu banknotların tamamı Türkiye'de basılmıştır.
E8 Emisyon Grubu banknotlar 1 Ocak 2010 tarihinde tedavülden kaldırıldı.
Sekizinci Emisyon Grubu (E8) (2005-2009) | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Resim | Değeri yeni ₺ | Boyutları (mm) | Ana rengi | Bilgi | Tarih | ||||||
Ön yüz | Arka yüz | Ön yüz | Arka yüz | Ön yüz | Arka yüz | Tedavüle çıkarılışı | Tedavülden çekilişi | ||||
![]() | ![]() | 1 | 156 × 76 | Bordo ve mavi | Mustafa Kemal Atatürk | Atatürk Barajı ve Hidroelektrik Santrali | 1 Ocak 2005 | 1 Ocak 2010 | |||
![]() | ![]() | 5 | 162 × 76 | Pastel sarı ve yeşilimsi kahve | Anıtkabir | ||||||
![]() | ![]() | 10 | Kırmızı | Mor ve kırmızı | Piri Reis Haritası | ||||||
![]() | ![]() | 20 | Yeşil | Efes | |||||||
![]() | ![]() | 50 | 152 × 81 | Turuncu | Açık kahverengi ve turuncu | Kapadokya | |||||
![]() | ![]() | 100 | 158 × 81 | Mavi | İshak Paşa Sarayı | ||||||
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - |
Güvenlik önlemleri
Resim | İsim | Açıklama |
---|---|---|
![]() ![]() | Emniyet şeridi | Arka yüzde kesik gümüşi çizgilerden oluşur. Banknot ışığa tutulduğunda düz bir hat şeklini alır ve her iki yüzden görülür. Üzerinde "TCMB" harfleri bulunur. |
![]() ![]() | Gizli görüntü | Banknotun yatay konumda, göz hizasında ışığa doğru tutulması halinde görülebilen "TC" harflerinden oluşan gizli görüntü. |
![]() | Filigran | Ön ve arka yüzde, banknot ışığa tutulduğunda görülebilen, Atatürk portresinin küçüğünden ve 1 rakamından oluşan filigran. |
![]() ![]() ![]() | Bütünleşik görüntü | Banknot ışığa tutulduğunda, arka yüzdeki parçayla birbirini tamamlayan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası amblemi. |
![]() ![]() | Kabartma baskı | Ön yüzde parmakla dokunulduğunda hissedilebilen kabartma baskı. |
Diğer özellikler | Ultraviyole ışık altında görülebilen kırmızı ve mavi renkte kılcal lifler. | |
Arka yüzün sol üst tarafında siyah, sağ alt tarafında kırmızı renkte basılı ve ultraviyole ışık altında parlayan seri ve sıra numaraları. | ||
Ultraviyole ışık altında parlamayan özel banknot kağıdı. |
Dokuzuncu Emisyon Grubu (E9)
5083 sayılı "Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun"un 1. maddesi uyarınca, Bakanlar Kurulu Yeni Türk lirası ve Yeni Kuruş'ta yer alan "Yeni" ibarelerini kaldırmaya yetkili kılınmış olup "Yeni" ibarelerinin 1 Ocak 2009 tarihinde kaldırılmasına ilişkin söz konusu Bakanlar Kurulu Kararı 5 Mayıs 2007 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanmıştır.
E9 Emisyon Grubu Türk lirası banknotlar 4 farklı sık bulunan ve 2 farklı nadir bulunan (100 ve 200 TL) kupürden oluşmaktadır. Banknotların tamamı Türkiye'de basılmıştır.
2 Nisan 2013 tarihinde Merkez Bankası, 5 liralık banknotların hakim rengini mor olarak değiştirdi. Yeni banknotlar 8 Nisan 2013'te tedavüle verildi. Sebebi ise 5 liralık banknotların 50 lira ile karıştırılmasıydı.
Dokuzuncu Emisyon Grubu (E9) (2009-günümüz) | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Resim | Değeri ₺ | Boyutları (mm) | Ana rengi | Bilgi | Tarih | ||||
Ön yüz | Arka yüz | Ön yüz | Arka yüz | Tedavüle çıkarılışı | Tedavülden çekilişi | ||||
![]() | ![]() | 5 | 130 × 64 | Kahverengi | Mustafa Kemal Atatürk | Ordinaryüs Prof. Dr. Aydın Sayılı’ın bir portresi, güneş sistemi, atomun yapısı, DNA ve ilk çağ mağara resimleri | 1 Ocak 2009 | N/A | |
![]() | ![]() | Mor | 8 Nisan 2013 | ||||||
![]() | ![]() | 10 | 136 × 64 | Kırmızı | Ordinaryüs Prof. Dr. Cahit Arf’ın bir portresi, “Arf Değişmezi”nden alınan bir kesitin yanı sıra “aritmetik diziler, abaküs, sayılar ve bilgisayar teknolojisinin temeli olan sayısal sistemi belirten ikili (Binary) sayı sistemini ifade eden rakamlar | 1 Ocak 2009 | |||
![]() | ![]() | 20 | 142 × 68 | Yeşil | Mimar Kemaleddin’in bir portresi, “Gazi Üniversitesi Rektörlük Binası”nın çizgisel bir çalışması ile “kemer, dairesel motif ve mimarinin üç boyutlu yapısını simgelemek üzere küp, küre, silindir” gibi formlar | ||||
![]() | ![]() | 50 | 148 × 68 | Turuncu | Fatma Aliye Topuz’un bir portresi, “hokka, tüy kalem, kâğıt ve kitap” gibi figürler ile kadın zarafetini simgeleyen “çiçek” motifleri | ||||
![]() | ![]() | 100 | 154 × 72 | Mavi | Itri’nin bir portresi, “notalar, kudüm ve ud gibi enstrümanlar” ile Itri’nin Mevlevi kişiliğine uygun olarak “ney üfleyen Mevlevi dervişi” figürü | ||||
![]() | ![]() | 200 | 160 × 72 | Mor | Yunus Emre’nin bir portresi, “Yunus Emre’nin anıt mezarı, dizelerinde yer verdiği gül motifi, barışı ve kardeşliği simgeleyen güvercin motifi ile felsefesini en iyi vurgulayan ‘Sevelim, Sevilelim’ dizesi | ||||
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - |
Kaynakça
- ^ "Batan geminin banknotları". haber7.com. 1 Temmuz 2005. 3 Mart 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Kasım 2017.
- ^ . 17 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2009.
- ^ "Mor 5 liralar tedavüle çıkıyor". www.aa.com.tr. Anadolu Ajansı. 3 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1926 da Turkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanligi 1 5 10 50 100 500 ve 1000 Turk lirasi degerindeki birinci emisyon banknotlari tedavule surdu Birinci emisyon uzerinde hem Fransizca hem de Arap alfabesiyle yazilmis Turkce metinlerin basili oldugu son emisyondur Banknotlarin on yuzunde ise Mustafa Kemal Ataturk portresi yer almaktadir Gunumuzde kullanilan Dokuzuncu Emisyon Grubu E9 banknotlar Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi 1937 1939 yillari arasinda Cumhurbaskani Ismet Inonu nun portresini tasiyan ve ilk kez Latin alfabesiyle yazilmis Turkce metinlerin yer aldigi yeni banknotlari cikardi Ismet Inonu nun portresinin banknotlara konmasi o donem cesitli tartismalara neden oldu 1942 yilinda 1 Turk lirasi yeniden piyasaya suruldukten sonra 1944 yilinda II Dunya Savasi nedeniyle tedavule surulmeyen 50 kurus tedavule suruldu Ancak savas sonrasinda bu iki birim madeni paraya donusturuldu 1950 lerin basinda basilan banknotlarda ise Ataturk portresi yeniden yer aldi 2 Turk lirasi degerindeki banknotlar 1960 yilinda madeni paralarla degistirildi aynisi 1974 ve 1981 yillarinda 5 ve 10 Turk lirasi degerindeki banknotlarda da oldu Daha yuksek degere sahip banknotlar 1980 lerde ve 1990 larda tanitildi 1981 de 5000 Turk lirasi 1982 de 10 000 Turk lirasi 1988 de 20 000 Turk lirasi 1989 da 50 000 Turk lirasi 1991 de 100 000 Turk lirasi 1992 de 250 000 Turk lirasi 1993 te 500 000 Turk lirasi 1995 te 1 000 000 Turk lirasi 1997 de 5 000 000 Turk lirasi 1999 da 10 000 000 Turk lirasi ve 2001 de 20 000 000 Turk lirasi Birinci Emisyon Grubu E1 Donemin Maliye Bakani Abdulhalik Renda baskanligindaki komisyon tarafindan 1 5 10 50 100 500 ve 1 000 liralik kupurlerden olusan banknotlar belirlenmis bir Birlesik Krallik firmasi olan De La Rue tarafindan filigranli kagitlara kabartma olarak basilmistir Bu emisyon grubundaki banknotlar 1928 deki Harf Devrimi nden once bastirildigi icin ana metinleri Arap harfleriyle kupur degerleri ise Fransizca olarak yazilmistir Bu banknotlar 5 Aralik 1927 tarihinde dolasima cikarilmistir Tedavulde bulunan mevcut evrak i nakdiyeler ise 4 Aralik 1927 tarihinden itibaren dolasimdan cekilerek 4 Eylul 1928 tarihinde degerlerini yitirmislerdir Birinci Emisyon Grubu E1 1927 Resim Degeri Boyutlari mm Ana rengi Bilgi TarihOn yuz Arka yuz On yuz Arka yuz Tedavule cikarilisi Tedavulden cekilisi1 166 90 Zeytin yesili Meclis Binasi Ankara Kalesi karasabanla cift suren bir koylu Eski Basbakanlik Binasi 5 Aralik 1927 25 Nisan 19395 170 94 Lacivert Ankara Kalesi Bozkurt ve Meclis Binasi Ak Kopru 15 Ekim 193710 175 99 Lila Ankara Kalesi ve Bozkurt Ankara Kalesi nden bir gorunum 16 Mayis 193850 185 108 Kahverengi zeytin yesili Ortada bir motif sagda Ataturk portresi Afyonkarahisar sehrinden bir gorunum 1 Nisan 1938100 189 112 Zeytin yesili Ataturk portresi Bir koy resmi 1 Mart 1938500 194 120 Kahverengi ve sari Solda Sivas Gokmedrese sagda Ataturk portresi Sivas sehrinden bir gorunum 15 Haziran 19391 000 201 124 Lacivert Ataturk portresi Sakarya demiryolu hattiKaynaklar TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ikinci Emisyon Grubu E2 3 Ekim 1931 tarihinde Merkez Bankasi faaliyete gecmis para basma yetkisi bu kurulusa verilmistir Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi kurulduktan sonra Harf Devrimi nden once basilan eski yazili banknotlar yeni harfler ile basilmis yeni banknotlarla degistirilmistir Latin alfabesi ile hazirlanmis yeni banknotlar 9 farkli degerde ve 11 tertipten olusmaktadir Soz konusu banknotlardan 50 kurusluk olani Almanya da digerleri ise Birlesik Krallik ta bastirilmistir Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi tarafindan dolasima ilk cikarilan banknot olan 5 Turk liralik banknotu da iceren Ikinci Emisyon Grubu banknotlar 1937 1944 yillari arasinda tedavule cikarilmistir Ikinci Emisyon Grubu icinde hem Ataturk hem de Inonu portreli banknotlar yer almaktadir Bu emisyon grubu icinde Birlesik Krallik ta bastirilan ancak II Dunya Savasi sirasinda banknotlari Turkiye ye getiren geminin Pire Limaninda hucuma ugrayip batmasi sonucunda denize dokulen Inonu portreli 50 kurusluk ve 100 Turk liralik banknotlar ile yine Birlesik Krallik ta bastirilan ancak Londra daki bir hava hucumu sirasinda basildigi matbaa zarar goren 50 Turk liralik banknotlar dolasima verilmemistir Ikinci Emisyon Grubu E2 1937 1942 Resim Degeri Boyutlari mm Ana rengi Bilgi TarihOn yuz Arka yuz On yuz Arka yuz On yuz Arka yuz Tedavule cikarilisi Tedavulden cekilisi0 5 50 Kurus 125 55 Sari ve acik yesil Yesil ve kahverengi Ismet Inonu Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi Eski Idare Merkezi Binasi 26 Haziran 1944 1 Agustos 19471 135 60 Menekse Mustafa Kemal Ataturk Bogazici nden bir gorunum 25 Nisan 19422 5 145 65 Zeytin yesili Ankara Zafer Aniti 25 Nisan 1939 15 Temmuz 19525 155 70 Mavi Yesil Guvenlik Aniti 15 Ekim 1937 10 Kasim 195210 165 75 Bordo Ankara Kalesi nden bir gorunum 16 Mayis 1938 2 Haziran 195250 175 80 Menekse Ankara kecileri 1 Nisan 1938100 185 85 Koyu kahverengi Canakkale Bogazi ndan bir gorunum 1 Mart 1938 15 Ekim 1942500 195 90 Zeytin yesili Rumelihisari ndan bir gorunum 15 Haziran 1939 24 Nisan 1946Ismet Inonu nun portresi 18 Kasim 19401 000 205 95 Kayrak mavisi Ataturk portresi Guvenpark Aniti 15 Haziran 1939Ismet Inonu nun portresi 18 Kasim 1940Kaynaklar TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ucuncu Emisyon Grubu E3 Tamami Ismet Inonu portreli olarak bastirilmistir 1942 1947 yillari arasinda dolasima cikarilmistir 6 farkli degerde 7 tertip olarak Birlesik Krallik Almanya ve ABD de bastirilmistir Ucuncu Emisyon Grubu E3 1942 1947 Resim Degeri Boyutlari mm Ana rengi Bilgi TarihOn yuz Arka yuz On yuz Arka yuz On yuz Arka yuz Tedavule cikarilisi Tedavulden cekilisi2 5 145 65 Mor ve kahverengi Ismet Inonu Ankara Halkevi 27 Mart 1947 15 Temmuz 195210 155 65 Turuncu ve bej Mahalli giysiler icinde uc Turk koylu kadini 15 Ocak 1942 1 Nisan 195050 175 80 Mor ve yesil Mor Ankara kecileri 25 Nisan 1942 1 Aralik 1951Mavi ve pembe 17 Subat 1947100 175 75 Kahverengi Uzum salkimi tutan kiz 15 Agustos 1942 25 Nisan 1946500 185 85 Zeytin yesili Ankara Sanat Okulu nda uygulamali ders yapan ogrenciler 24 Nisan 19461 000 195 95 Mavi IzcilerKaynaklar TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dorduncu Emisyon Grubu E4 2 farkli degerde 3 tertip olarak Amerika Birlesik Devletleri nde bastirilmistir 1947 ve 1948 yillarinda dolasima cikarilan banknotlarin tamami Ismet Inonu portreli olarak bastirilmistir Dorduncu Emisyon Grubu E4 1947 1948 Resim Degeri Boyutlari mm Ana rengi Bilgi TarihOn yuz Arka yuz On yuz Arka yuz Tedavule cikarilisi Tedavulden cekilisi10 165 75 Kirmizi Ismet Inonu III Ahmet Cesmesi 17 Subat 1947 2 Haziran 1952Acik kahverengi 15 Eylul 1948100 181 83 Yesil Rumeli Hisari ndan bir gorunum 18 Temmuz 1947 10 Ekim 1952Kaynaklar TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Besinci Emisyon Grubu E5 Besinci Emisyon Grubu banknotlar 7 farkli degerde 32 tertip olarak basilmis ve 1951 1971 yillari arasinda dolasima cikarilmistir Dolasima verilen banknotlar 1958 yilinda Banknot Matbaasi kuruluncaya kadar Amerika Birlesik Devletleri Birlesik Krallik veya Almanya da bastirilmis olup Turkiye de basilan ilk banknot Besinci Emisyon Grubu III Tertip 100 Turk liralik banknottur Halk arasinda Mor Binlik olarak adlandirilan 1 000 Turk liralik banknot da bu emisyon grubu icinde yer almaktadir Besinci Emisyon Grubu E5 1952 1971 Resim Degeri Boyutlari mm Ana rengi Bilgi TarihOn yuz Arka yuz On yuz Arka yuz On yuz Arka yuz Tedavule cikarilisi Tedavulden cekilisi2 5 145 65 Kirmizimsi mor Kirmizimsi mor Mustafa Kemal Ataturk Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi Idare Merkezi Ankara Eski Binasi 15 Temmuz 1952 20 Ekim 1966Kahverengi 3 Ocak 1955Acik kirmizi 1 Temmuz 1957Acik yesil 15 Subat 19605 150 68 Mavi Mavi Findik toplayan koylu kizlari 10 Kasim 1952 8 Ocak 1968Yesil 8 Haziran 1959Mavi 25 Ekim 19614 Ocak 196510 155 71 Yesil Yesil Mecidiye Koprusu 2 Haziran 1952 4 Temmuz 1966Koyu kirmizi 26 Ekim 1953Kahverengi 24 Mart 1958Yesil 25 Nisan 1960Kirmizi 15 Mayis 1961Yesil 2 Ocak 196350 160 74 Kahverengi Kahverengi Ulus Meydani ndaki Zafer Aniti 1 Aralik 1951 7 Mayis 1979Turuncu 2 Subat 1953Gul 15 Ekim 1956Grimsi yesil 1 Ekim 1957Kahverengi 15 Subat 19601 Haziran 19642 Agustos 1971100 170 80 Zeytin yesili Genclik Parki 10 Ekim 1952 12 Nisan 1976Yesil Yesilimsi mavi 2 Temmuz 1956Zeytin yesili 4 Agustos 195815 Mart 19621 Ekim 1964Acik zeytin yesili 17 Mart 1969500 170 80 Kahverengi Istanbul Sultan Ahmet Camii Dikilitas ve Hipodrom 15 Nisan 1953 1 Eylul 1976Koyu gri 16 Subat 1959Kahverengi 1 Aralik 1962Menekse 3 Haziran 19681 000 Rumeli Hisari ndan Bogazici nin bir gorunumu 15 Nisan 1953 7 Mayis 1979Kaynaklar TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Altinci Emisyon Grubu E6 E6 banknotlar 7 farkli degerde 18 tertipten olusmaktadir 1966 1983 yillari arasinda dolasima cikarilan bu banknotlardan I Tertip 20 Turk lirasi Birlesik Krallik ta digerleri ise Turkiye de basilmistir Altinci Emisyon Grubu E6 1966 1983 Resim Degeri Boyutlari mm Ana rengi Bilgi TarihOn yuz Arka yuz On yuz Arka yuz On yuz Arka yuz Tedavule cikarilisi Tedavulden cekilisi5 135 60 Mor Mustafa Kemal Ataturk Manavgat Selalesi nden bir gorunum 8 Ocak 1968 16 Mayis 198320 Eylul 197610 140 65 Zeytin yesili Kiz Kulesi 4 Temmuz 1966 21 Eylul 19817 Nisan 197520 143 66 Acik kahverengi Anitkabir 15 Haziran 1966 21 Agustos 198724 Haziran 197429 Agustos 197930 Mayis 198350 160 71 Kahverengi Acik kahverengi Topkapi Sarayi ndaki Mermer Cesme 9 Nisan 1976Acik kahverengi 4 Nisan 1983100 170 77 Yesil Kahverengi Agri Dagi 15 Mayis 1972 5 Mayis 198624 Eylul 197920 Haziran 1983500 170 80 Zeytin yesili ve mavi Istanbul Universitesi Girisi 1 Eylul 1971 15 Haziran 19849 Eylul 19741 000 170 82 Menekse Bogazici Koprusu 29 Mayis 1978 29 Eylul 198617 Aralik 197910 Haziran 1981Kaynaklar TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yedinci Emisyon Grubu E7 1979 yilindan itibaren dolasima verilmeye baslanan E7 grubu banknotlar 2002 yili itibariyla 15 farkli degerde 36 tertipten olusmaktadir Banknotlarin tamami Turkiye de basilmistir E7 Emisyon Grubu banknotlar 1 Ocak 2006 tarihinde tedavulden kaldirilmistir Yedinci Emisyon Grubu E7 1979 1989 Resim Degeri Boyutlari mm Ana rengi Bilgi TarihOn yuz Arka yuz On yuz Arka yuz On yuz Arka yuz Tedavule cikarilisi Tedavulden cekilisi10 122 55 Pembe ve zeytin yesili Mustafa Kemal Ataturk Ataturk e cicek sunan cocuk ogrenci grubu 25 Aralik 1979 21 Agustos 198715 Kasim 1982100 131 63 Mor ve kahverengi Ankara Kalesi Mehmet Akif Ersoy un portresi muze haline getirilen Ankara daki evi ve Istiklal Marsi nin ilk iki dortlugu 26 Aralik 1983 21 Agustos 198917 Eylul 1984500 140 72 Mavi Izmir Saat Kulesi 1 Temmuz 198321 Mayis 19841 000 Menekse Fatih Sultan Mehmed ve Istanbul 31 Mart 1986 3 Agustos 199219 Subat 19885 000 Kahverengi turuncu ve mavi Mevlana Turbesi ve Mevlana 2 Kasim 1981 31 Ocak 1994146 72 Kahverengi ve yesil 29 Temmuz 198513 Haziran 1988Afsin Elbistan Termik Santrali 28 Mayis 199010 000 Mor ve yesil Yesil Mimar Sinan ve Selimiye Camii 25 Ekim 1982 15 Aralik 199513 Nisan 198424 Ocak 198922 Subat 199320 000 152 76 Bordo Menekse Ankara Merkez Bankasi Genel Mudurluk Binasi 9 Mayis 1988 9 Eylul 1997Sari ve turuncu 3 Nisan 199550 000 Yesil Yesil Turkiye Buyuk Millet Meclisi binasi 15 Mayis 1989 5 Kasim 1999Yesil ve koyu gri 20 Subat 1995100 000 158 76 Kahverengi ve yesil Mustafa Kemal Ataturk ve Samsun daki Onur Aniti Ataturk e cicek sunan cocuk ogrenci grubu 11 Kasim 1991 5 Kasim 200115 Temmuz 199412 Agustos 1996250 000 Mavi Mustafa Kemal Ataturk Kizilkule 2 Ekim 1992 1 Ocak 20062 Ekim 199516 Mart 1998500 000 160 76 Mor Canakkale Sehitleri Aniti 18 Mart 199316 Mayis 199426 Agustos 1994Mor Menekse 10 Ekim 19971 000 000 Bordo ve mavi Ataturk Baraji ve Hidroelektrik Santrali 16 Ocak 19959 Eylul 199610 Ocak 20025 000 000 162 76 Pastel sari ve yesilimsi kahverengi Anitkabir 6 Ocak 199710 000 000 Kirmizi Piri Reis Haritasi 5 Kasim 199920 000 000 Yesil Efes Antik Kenti 5 Kasim 2001Kaynaklar TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sekizinci Emisyon Grubu E8 Yeni Turk lirasi 28 Ocak 2004 tarih ve 5083 sayili Turkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkinda Kanun geregince Turkiye de ilk kez gerceklestirilen Turk lirasindan 6 sifir atma operasyonu kapsaminda 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren dolasima verilmistir E8 Grubu banknotlar 6 farkli degerden olusmaktadir Bu banknotlarin tamami Turkiye de basilmistir E8 Emisyon Grubu banknotlar 1 Ocak 2010 tarihinde tedavulden kaldirildi Sekizinci Emisyon Grubu E8 2005 2009 Resim Degeri yeni Boyutlari mm Ana rengi Bilgi TarihOn yuz Arka yuz On yuz Arka yuz On yuz Arka yuz Tedavule cikarilisi Tedavulden cekilisi1 156 76 Bordo ve mavi Mustafa Kemal Ataturk Ataturk Baraji ve Hidroelektrik Santrali 1 Ocak 2005 1 Ocak 20105 162 76 Pastel sari ve yesilimsi kahve Anitkabir10 Kirmizi Mor ve kirmizi Piri Reis Haritasi20 Yesil Efes50 152 81 Turuncu Acik kahverengi ve turuncu Kapadokya100 158 81 Mavi Ishak Pasa SarayiKaynaklar TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Guvenlik onlemleri Resim Isim AciklamaEmniyet seridi Arka yuzde kesik gumusi cizgilerden olusur Banknot isiga tutuldugunda duz bir hat seklini alir ve her iki yuzden gorulur Uzerinde TCMB harfleri bulunur Gizli goruntu Banknotun yatay konumda goz hizasinda isiga dogru tutulmasi halinde gorulebilen TC harflerinden olusan gizli goruntu Filigran On ve arka yuzde banknot isiga tutuldugunda gorulebilen Ataturk portresinin kucugunden ve 1 rakamindan olusan filigran Butunlesik goruntu Banknot isiga tutuldugunda arka yuzdeki parcayla birbirini tamamlayan Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi amblemi Kabartma baski On yuzde parmakla dokunuldugunda hissedilebilen kabartma baski Diger ozellikler Ultraviyole isik altinda gorulebilen kirmizi ve mavi renkte kilcal lifler Arka yuzun sol ust tarafinda siyah sag alt tarafinda kirmizi renkte basili ve ultraviyole isik altinda parlayan seri ve sira numaralari Ultraviyole isik altinda parlamayan ozel banknot kagidi Dokuzuncu Emisyon Grubu E9 5083 sayili Turkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkinda Kanun un 1 maddesi uyarinca Bakanlar Kurulu Yeni Turk lirasi ve Yeni Kurus ta yer alan Yeni ibarelerini kaldirmaya yetkili kilinmis olup Yeni ibarelerinin 1 Ocak 2009 tarihinde kaldirilmasina iliskin soz konusu Bakanlar Kurulu Karari 5 Mayis 2007 tarihli Resmi Gazete de yayimlanmistir E9 Emisyon Grubu Turk lirasi banknotlar 4 farkli sik bulunan ve 2 farkli nadir bulunan 100 ve 200 TL kupurden olusmaktadir Banknotlarin tamami Turkiye de basilmistir 2 Nisan 2013 tarihinde Merkez Bankasi 5 liralik banknotlarin hakim rengini mor olarak degistirdi Yeni banknotlar 8 Nisan 2013 te tedavule verildi Sebebi ise 5 liralik banknotlarin 50 lira ile karistirilmasiydi Dokuzuncu Emisyon Grubu E9 2009 gunumuz Resim Degeri Boyutlari mm Ana rengi Bilgi TarihOn yuz Arka yuz On yuz Arka yuz Tedavule cikarilisi Tedavulden cekilisi5 130 64 Kahverengi Mustafa Kemal Ataturk Ordinaryus Prof Dr Aydin Sayili in bir portresi gunes sistemi atomun yapisi DNA ve ilk cag magara resimleri 1 Ocak 2009 N AMor 8 Nisan 201310 136 64 Kirmizi Ordinaryus Prof Dr Cahit Arf in bir portresi Arf Degismezi nden alinan bir kesitin yani sira aritmetik diziler abakus sayilar ve bilgisayar teknolojisinin temeli olan sayisal sistemi belirten ikili Binary sayi sistemini ifade eden rakamlar 1 Ocak 200920 142 68 Yesil Mimar Kemaleddin in bir portresi Gazi Universitesi Rektorluk Binasi nin cizgisel bir calismasi ile kemer dairesel motif ve mimarinin uc boyutlu yapisini simgelemek uzere kup kure silindir gibi formlar50 148 68 Turuncu Fatma Aliye Topuz un bir portresi hokka tuy kalem kagit ve kitap gibi figurler ile kadin zarafetini simgeleyen cicek motifleri100 154 72 Mavi Itri nin bir portresi notalar kudum ve ud gibi enstrumanlar ile Itri nin Mevlevi kisiligine uygun olarak ney ufleyen Mevlevi dervisi figuru200 160 72 Mor Yunus Emre nin bir portresi Yunus Emre nin anit mezari dizelerinde yer verdigi gul motifi barisi ve kardesligi simgeleyen guvercin motifi ile felsefesini en iyi vurgulayan Sevelim Sevilelim dizesiKaynaklar TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Batan geminin banknotlari haber7 com 1 Temmuz 2005 3 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Kasim 2017 17 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ocak 2009 Mor 5 liralar tedavule cikiyor www aa com tr Anadolu Ajansi 3 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2021