Türkiye Sosyalist Partisi (TSP), 15 Mayıs 1946'da çok partili demokrasiye geçiş sürecinde Türkiye Komünist Partisi (TKP) kadroları içinden bir grup tarafından kurulmuş siyasi parti.
Türkiye Sosyalist Partisi | |
---|---|
Kısaltma | TSP |
Genel başkan | Esat Adil Müstecaplıoğlu |
Kuruluş tarihi | 14 Mayıs 1946 20 Temmuz 1950 |
Kapanış tarihi | 16 Aralık 1946 17 Haziran 1952 |
Önceli | Türkiye Komünist Partisi |
İdeoloji | Marksizm, Sosyalizm |
Siyasi pozisyon | Aşırı sol |
Kuruluşu
Mustafa Suphi ve 14 arkadaşının öldürüldüğü 1921 yılından sonra uzunca bir dönem faaliyetlerini illegal olarak sürdüren Türkiye Komünist Partisi üyelerinin 1946'da çok partili demokrasiye geçiş süreci sırasında yasal bir zeminde siyaset yapma arayışı sonucunda, Esat Adil Müstecaplıoğlu, ve tarafından kuruldu.
TKP'liler arasında bu grubun karşısında yer alan ve siyasi duruşları itibarıyla Sovyetler Birliği yanlısı Şefik Hüsnü etrafında toplanan grup ise, bir ay sonra Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisini (TSEKP) oluşturdu.
Görüşleri
Parti programının birinci maddesi; "Türkiye Cumhuriyeti devletini tam bir halk devleti hâline getirmek. Halka kendi kendini idare etmesi için gerekli olan siyasi, iktisadi ve içtimai şartları kanunlarla yaratmak" şeklinde; ikinci maddesi ise "Türkiye halkının refah, kültür ve sağlık durumunun yükseltilmesine mani olan bütün engelleri ortadan kaldırmak. Her türlü iktisadi ve içtimai haksızlıkları bertaraf etmek. Emek ve kabiliyeti doğru değerlendirmek." şeklindedir.
Yargılamalar
Parti, açılışından çok kısa bir süre sonra, İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığının 16 Aralık 1946 tarihli ve 947/62 sayılı kararıyla siyasi faaliyetlerden men edildi. Ayrıca "komünist gaye ve maksatlara hizmet ettiği" iddiasıyla parti yöneticileri hakkında tahkikatlar ve uzun süren dava süreçleri başladı. Bu davaların tamamı İstanbul 3. Ağır Ceza Mahkemesinin 29 Eylül 1949 tarih 960/177 sayılı kararıyla beraatle sonuçlandı.
Yeniden kuruluş ve kapatılma
Haklarında açılan tüm davaların düşmesi üzerine, partinin ileri gelenleri TSP'yi yeniden kurmak üzere dilekçe verdiler ve parti 20 Temmuz 1950 tarihinde yeniden açıldı. Kısa süre sonra bir defa daha "komünist emellere hizmet etmek" suçlamasıyla parti hakkında dava açıldı ve Eminönü Sulh ve Ceza Mahkemesinin 17 Haziran 1952 tarih ve 57/99 sayılı kararıyla tüm siyasi faaliyetlerden men edilerek kapatıldı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turkiye Sosyalist Partisi TSP 15 Mayis 1946 da cok partili demokrasiye gecis surecinde Turkiye Komunist Partisi TKP kadrolari icinden bir grup tarafindan kurulmus siyasi parti Turkiye Sosyalist PartisiKisaltmaTSPGenel baskanEsat Adil MustecapliogluKurulus tarihi14 Mayis 1946 20 Temmuz 1950Kapanis tarihi16 Aralik 1946 17 Haziran 1952OnceliTurkiye Komunist PartisiIdeolojiMarksizm SosyalizmSiyasi pozisyonAsiri solKurulusuMustafa Suphi ve 14 arkadasinin olduruldugu 1921 yilindan sonra uzunca bir donem faaliyetlerini illegal olarak surduren Turkiye Komunist Partisi uyelerinin 1946 da cok partili demokrasiye gecis sureci sirasinda yasal bir zeminde siyaset yapma arayisi sonucunda Esat Adil Mustecaplioglu ve tarafindan kuruldu TKP liler arasinda bu grubun karsisinda yer alan ve siyasi duruslari itibariyla Sovyetler Birligi yanlisi Sefik Husnu etrafinda toplanan grup ise bir ay sonra Turkiye Sosyalist Emekci ve Koylu Partisini TSEKP olusturdu GorusleriParti programinin birinci maddesi Turkiye Cumhuriyeti devletini tam bir halk devleti haline getirmek Halka kendi kendini idare etmesi icin gerekli olan siyasi iktisadi ve ictimai sartlari kanunlarla yaratmak seklinde ikinci maddesi ise Turkiye halkinin refah kultur ve saglik durumunun yukseltilmesine mani olan butun engelleri ortadan kaldirmak Her turlu iktisadi ve ictimai haksizliklari bertaraf etmek Emek ve kabiliyeti dogru degerlendirmek seklindedir YargilamalarParti acilisindan cok kisa bir sure sonra Istanbul Sikiyonetim Komutanliginin 16 Aralik 1946 tarihli ve 947 62 sayili karariyla siyasi faaliyetlerden men edildi Ayrica komunist gaye ve maksatlara hizmet ettigi iddiasiyla parti yoneticileri hakkinda tahkikatlar ve uzun suren dava surecleri basladi Bu davalarin tamami Istanbul 3 Agir Ceza Mahkemesinin 29 Eylul 1949 tarih 960 177 sayili karariyla beraatle sonuclandi Yeniden kurulus ve kapatilmaHaklarinda acilan tum davalarin dusmesi uzerine partinin ileri gelenleri TSP yi yeniden kurmak uzere dilekce verdiler ve parti 20 Temmuz 1950 tarihinde yeniden acildi Kisa sure sonra bir defa daha komunist emellere hizmet etmek suclamasiyla parti hakkinda dava acildi ve Eminonu Sulh ve Ceza Mahkemesinin 17 Haziran 1952 tarih ve 57 99 sayili karariyla tum siyasi faaliyetlerden men edilerek kapatildi Ayrica bakinizTurkiye de komunizmKaynakca Yasli Fatih 2019 Antikomunizm Ulkucu Hareket Turkes Turkiye ve Soguk Savas 2019 bas Istanbul Yordam Kitap s 33 ISBN 978 605 172 320 4 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Yasli a g e s 34