Latince: Uti possidetis (çev. 'as you possess (İngilizcesi) - sahip olduğun gibi (Türkçesi)' ) uluslararası hukukta, bir anlaşmada aksi belirtilmedikçe, bir çatışmanın sonunda toprak ve diğer mülklerin sahibinde kalacağına dair bir ilkedir; kısaca bu ilkeye "sahip oldukların senindir" denilebilir; eğer uluslararası hukukta bir anlaşma savaş sırasında alınan mal ve toprakların zilyetliğine ilişkin şartları içermiyorsa, o zaman uti possidetis ilkesi geçerli olacaktır.Roma hukuku,menşeli bu ifade türetilmiştir Latince ita possidetis uti possideatis" sahip olduğun gibi sahip olmaya devam edebilirsin (sahip oldukların senindir) " anlamına gelen ifadedir. Bu ilke, savaşan bir tarafın savaş yoluyla edindiği topraklarda hak iddia etmesine olanak tanır.
Tarih
17. yüzyılın başlarında, bu terim, İngiltere'nin I. James'i tarafından,Tordesillas Antlaşması uyarınca 46° 37' B boylamının batısındaki tüm toprakların tamamı üzerinde İspanya'nın etkili kontrol uyguladığı Batı Yarımküre bölgelerinde İspanyol otoritesinin varlığını kabul etmesine rağmen, İspanyolların münhasır mülkiyet iddialarını tanımayı reddettiğini belirtmek için kullanıldı. .
Daha yakın zamanlarda, ilke, yeni bağımsız devletlerin sınırlarını oluşturmak için değiştirilmiş form uti possidetis juris'te, sınırların ortaya çıktıkları eski bölgesel varlıkların orijinal sınırlarını takip etmesini sağlayarak kullanılmıştır. Yeni formüle ilke gibi sayısız bölgelerde uygulanmıştır Güney Amerika, Afrika, Yugoslavya ve Sovyetler Birliğinde merkezi hükûmetler çözünmüş veya sömürgesizleşme sonrası, Manda (diplomasi) sonrası veya emperyal yöneticilerin devrilmesi neticesinde ortaya çıkan devletlerde bu ilke uygulanmıştır. Bu kullanım Güney Amerika'da, 19. yüzyılda İspanyol İmparatorluğu'nun geri çekilmesiyle ortaya çıktı. Yeni devletler, uti possidetis'in uygulandığını ilan ederek , İspanyollar geri çekildiğinde Güney Amerika'da terra nullius kalmamasını sağlamaya ve yeni bağımsız devletler ile yeni Avrupa kolonilerinin kurulması sırasındaki sınır savaşları olasılığını azaltmaya çalıştılar.
Aynı ilke, Avrupa güçlerinin bu kıtalardan çekilmesinden sonra ve eski merkezi hükûmetleri düşen ve kurucu devletlerin bağımsızlık kazandığı Sovyetler Birliği gibi yerlerde Afrika ve Asya'ya uygulandı. 1964'te Afrika Birliği Örgütü, uti possidetis'in temel ilkesi olan sınırların istikrarı ilkesinin tüm kıtada uygulanacağını belirten bir karar aldı. Afrika'nın çoğu zaten bağımsızdı ve bu nedenle çözüm, esas olarak, anlaşmazlıkları kuvvete başvurmak yerine önceden var olan sınırlara dayanan anlaşmalarla çözmeye yönelik siyasi bir yönergeydi. Bugüne kadar, ilkeye bağlılık, Afrika ülkelerinin sınır savaşlarından kaçınmasına izin verdi; dikkate değer istisnalardan biri 1998-2000 Eritre-Etiyopya Savaşı'dır. Bunun kökleri, sömürgeleştirilmiş komşular arasındaki bir çatışmadan ziyade bağımsız bir Afrika ülkesinden ayrılmaya dayanıyordu. Ancak, sömürge sınırları genellikle etnik çizgileri takip etmedi, bu da Sudan, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Angola, Nijerya, Uganda, Gürcistan, Azerbaycan, Moldova ve eski Yugoslavya dahil olmak üzere birçok sömürge sonrası (ve komünizm sonrası) ülkede farklı etnik gruplar arasında şiddetli ve kanlı iç savaşlara katkıda bulundu. .
Bu ilke, 1986 tarihli Burkina-Faso v Mali davasında Uluslararası Adalet Divanı tarafından onaylanmıştır:
[Uti possidetis], nerede olursa olsun bağımsızlık elde etme olgusuyla mantıksal olarak bağlantılı olan genel bir ilkedir. Bunun açık amacı, yönetim gücünün geri çekilmesinin ardından değişen sınırların yol açtığı kardeşlik mücadelelerinin yeni devletlerin bağımsızlığını ve istikrarını tehlikeye atmasını önlemektir.
Ayrıca bakınız
- De facto
- Ex factis jus oritur
- Yerdeki gerçekler
- Fait accompli
- Rövanşizm
- Status ante bellum
Atıflar
- ^ . USLegal, Inc. (uslegal.com). 22 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2010.
- ^ I Didn't Do It For You. Harper Perennial. 2005. ISBN .
- ^ Shaw, Malcolm N. (1997). "Peoples, Territorialism and Boundaries." 3 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . European Journal of International Law 8 (3).
Dış bağlantılar
- Ders 31 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . tarafından Marcelo Kohen 30 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . de "Uti Possidetis ve Denizcilik Sınırlamalar" başlıklı Uluslararası Hukuk Birleşmiş Milletler Görsel-İşitsel Kütüphane Konferans Dizisi 12 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynaklar
- Sebastian Anstis ve Mark Zacher (Haziran 2010). "Küresel Bölgesel Düzenin Normatif Temelleri." Diplomasi ve Devlet Yönetimi 21' : 306-323.
- Helen Ghebrewebet: "Devlet Birimlerinin Belirlenmesi ve Uluslararası Sınırların Belirlenmesi: Uti Possidetis Doktrini ve Kendi Kaderini Tayin İlkesi'ne Gözden Geçirilmiş Bir Bakış", Verlag Peter Lang 2006, .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Latince Uti possidetis cev as you possess Ingilizcesi sahip oldugun gibi Turkcesi uluslararasi hukukta bir anlasmada aksi belirtilmedikce bir catismanin sonunda toprak ve diger mulklerin sahibinde kalacagina dair bir ilkedir kisaca bu ilkeye sahip olduklarin senindir denilebilir eger uluslararasi hukukta bir anlasma savas sirasinda alinan mal ve topraklarin zilyetligine iliskin sartlari icermiyorsa o zaman uti possidetis ilkesi gecerli olacaktir Roma hukuku menseli bu ifade turetilmistir Latince ita possidetis uti possideatis sahip oldugun gibi sahip olmaya devam edebilirsin sahip olduklarin senindir anlamina gelen ifadedir Bu ilke savasan bir tarafin savas yoluyla edindigi topraklarda hak iddia etmesine olanak tanir Tarih17 yuzyilin baslarinda bu terim Ingiltere nin I James i tarafindan Tordesillas Antlasmasi uyarinca 46 37 B boylaminin batisindaki tum topraklarin tamami uzerinde Ispanya nin etkili kontrol uyguladigi Bati Yarimkure bolgelerinde Ispanyol otoritesinin varligini kabul etmesine ragmen Ispanyollarin munhasir mulkiyet iddialarini tanimayi reddettigini belirtmek icin kullanildi Daha yakin zamanlarda ilke yeni bagimsiz devletlerin sinirlarini olusturmak icin degistirilmis form uti possidetis juris te sinirlarin ortaya ciktiklari eski bolgesel varliklarin orijinal sinirlarini takip etmesini saglayarak kullanilmistir Yeni formule ilke gibi sayisiz bolgelerde uygulanmistir Guney Amerika Afrika Yugoslavya ve Sovyetler Birliginde merkezi hukumetler cozunmus veya somurgesizlesme sonrasi Manda diplomasi sonrasi veya emperyal yoneticilerin devrilmesi neticesinde ortaya cikan devletlerde bu ilke uygulanmistir Bu kullanim Guney Amerika da 19 yuzyilda Ispanyol Imparatorlugu nun geri cekilmesiyle ortaya cikti Yeni devletler uti possidetis in uygulandigini ilan ederek Ispanyollar geri cekildiginde Guney Amerika da terra nullius kalmamasini saglamaya ve yeni bagimsiz devletler ile yeni Avrupa kolonilerinin kurulmasi sirasindaki sinir savaslari olasiligini azaltmaya calistilar Ayni ilke Avrupa guclerinin bu kitalardan cekilmesinden sonra ve eski merkezi hukumetleri dusen ve kurucu devletlerin bagimsizlik kazandigi Sovyetler Birligi gibi yerlerde Afrika ve Asya ya uygulandi 1964 te Afrika Birligi Orgutu uti possidetis in temel ilkesi olan sinirlarin istikrari ilkesinin tum kitada uygulanacagini belirten bir karar aldi Afrika nin cogu zaten bagimsizdi ve bu nedenle cozum esas olarak anlasmazliklari kuvvete basvurmak yerine onceden var olan sinirlara dayanan anlasmalarla cozmeye yonelik siyasi bir yonergeydi Bugune kadar ilkeye baglilik Afrika ulkelerinin sinir savaslarindan kacinmasina izin verdi dikkate deger istisnalardan biri 1998 2000 Eritre Etiyopya Savasi dir Bunun kokleri somurgelestirilmis komsular arasindaki bir catismadan ziyade bagimsiz bir Afrika ulkesinden ayrilmaya dayaniyordu Ancak somurge sinirlari genellikle etnik cizgileri takip etmedi bu da Sudan Demokratik Kongo Cumhuriyeti Angola Nijerya Uganda Gurcistan Azerbaycan Moldova ve eski Yugoslavya dahil olmak uzere bircok somurge sonrasi ve komunizm sonrasi ulkede farkli etnik gruplar arasinda siddetli ve kanli ic savaslara katkida bulundu Bu ilke 1986 tarihli Burkina Faso v Mali davasinda Uluslararasi Adalet Divani tarafindan onaylanmistir Uti possidetis nerede olursa olsun bagimsizlik elde etme olgusuyla mantiksal olarak baglantili olan genel bir ilkedir Bunun acik amaci yonetim gucunun geri cekilmesinin ardindan degisen sinirlarin yol actigi kardeslik mucadelelerinin yeni devletlerin bagimsizligini ve istikrarini tehlikeye atmasini onlemektir Ayrica bakinizDe facto Ex factis jus oritur Yerdeki gercekler Fait accompli Rovansizm Status ante bellumAtiflar USLegal Inc uslegal com 22 Haziran 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2010 I Didn t Do It For You Harper Perennial 2005 ISBN 0 00 715095 4 Shaw Malcolm N 1997 Peoples Territorialism and Boundaries 3 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde European Journal of International Law 8 3 Dis baglantilarDers 31 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde tarafindan Marcelo Kohen 30 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde de Uti Possidetis ve Denizcilik Sinirlamalar baslikli Uluslararasi Hukuk Birlesmis Milletler Gorsel Isitsel Kutuphane Konferans Dizisi 12 Kasim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde KaynaklarSebastian Anstis ve Mark Zacher Haziran 2010 Kuresel Bolgesel Duzenin Normatif Temelleri Diplomasi ve Devlet Yonetimi 21 306 323 Helen Ghebrewebet Devlet Birimlerinin Belirlenmesi ve Uluslararasi Sinirlarin Belirlenmesi Uti Possidetis Doktrini ve Kendi Kaderini Tayin Ilkesi ne Gozden Gecirilmis Bir Bakis Verlag Peter Lang 2006 3 631 55092 8