Waterhouse–Friderichsen sendromu (WFS ), adrenal bezlere kanama nedeniyle, genellikle ciddi bakteriyel enfeksiyondan kaynaklanan adrenal bez yetmezliği olarak tanımlanır. Tipik olarak, Neisseria meningitidis neden olur.
Waterhouse–Friderichsen syndrome | |
---|---|
Diğer adlar | Hemorajik adrenalit |
Uzmanlık | Endokrinoloji |
Bakteriyel enfeksiyon bir veya (genellikle) her iki adrenal bezde kanamaya neden olur. Büyük kan istilası, organ yetmezliği, koma, düşük tansiyon ve şok, yaygın purpura ile yaygın damar içi pıhtılaşma (DIC), hızla gelişen adrenokortikal yetmezlik ve ölümle sonuçlanan bakteriyel enfeksiyon meningokoksemisi ile karakterizedir.
Belirti ve bulgular
Waterhouse-Friderichsen Sendromuna bir dizi farklı organizma neden olabilir (aşağıya bakınız). Neisseria meningitidis neden olduğu zaman, WFS meningokokal sepsisin en şiddetli formu olarak kabul edilir. Hastalığın başlangıcı non-spesifik ateş, titreme, kusma ve baş ağrısı gibi semptomlardır. Erken dönemde döküntü ortaya çıkar; maküler, tifoidin gül rengine benzer döküntüleri ve hızla gölgeli bir gri renkle ve purpurik hale gelir. Hipotansiyon gelişir ve hızla septik şoka yol açar. Ekstremitelerde aşırı siyanoz olabilir ve hasta komatoz hale gelebiliir. Bu meningokokkal hastalıkta menenjit genellikle ortaya çıkmaz. Düşük kan şekeri ve sodyum seviyeleri, kandaki yüksek potasyum seviyeleri ve akut adrenal yetmezliği gösterir. Lökositozun aşırı olması gerekmez ve aslında lökopeni görülebilir ve çok kötü bir prognostik işarettir. C-reaktif protein seviyeleri yükseltilebilir veya neredeyse normal olabilir. Trombositopeni bazen aşırıdır, protrombin zamanı (PT) ve yaygın intravasküler pıhtılaşmayı (DIC) düşündüren (PTT) değişir. Asidoz ve akut böbrek yetmezliği, herhangi bir ciddi sepsiste olduğu gibi görülebilir. Meningokoklar kan veya beyin omurilik sıvısından kolayca kültürlenebilir ve bazen kutanöz lezyonların smear'larında görülebilir. Yutma güçlüğü, dilin atrofisi ve ağız köşelerindeki çatlaklar da karakteristik özelliklerdir. [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (July 2017)">alıntı gerekli</span> ]
Nedenler
Birden fazla bakteri türü hastalıkla ilişkilendirilebilir:
- Meningokok, Neisseria meningitidis bakteri türleri için kullanılan başka bir terimdir; bahsedilen türlerle kan enfeksiyonu genellikle WFS'nin altındadır. Birçok bulaşıcı ajan adrenal bezleri enfekte edebilirken, akut, seçici bir enfeksiyon etkeni genellikle meningokoktur.
- Pseudomonas aeruginosa da WFS'ye neden olabilir.
- WFS ayrıca yetişkin ve yaşlı popülasyonda menenjit ile ilişkili yaygın bir bakteriyel patojen olan Streptococcus pneumoniae enfeksiyonlarından da kaynaklanabilir.
- Mycobacterium tuberculosis de WFS'ye neden olabilir. Adrenal bezlerin tüberküloz istilası bezlerin hemorajik tahribatına ve eksikliğine neden olabilir.
- Staphylococcus aureus son zamanlarda pediyatrik WFS'de de rol oynamaktadır.
- Haemophilus influenzae ile de ilişkilendirilebilir.
Virüsler ayrıca adrenal hastalıklarla da ilişkili olabilir:
- Sitomegalovirüs özellikle immün yetmezlik gibi hastalıkları olanlarda adrenal yetmezliğe sebebi olabilir.
- Ebola virüsü enfeksiyonu da benzer akut adrenal yetmezliğe neden olabilir.[ <span title="This claim needs references to reliable sources. (July 2017)">alıntı gerekli</span> ][ <span title="This claim needs references to reliable sources. (July 2017)">alıntı gerekli</span> ]
Teşhis
Tanı kriterleri, adrenal yetmezliğin klinik özelliklerine ve etken ajanın tanımlanmasına dayanır. Etken ajanın menenjit olduğundan şüpheleniliyorsa, lomber ponksiyon yapılır. Etken ajanın bakteriyel olduğundan şüpheleniliyorsa, bir kan kültürü ve tam kan sayımı yapılır. Adrenal fonksiyonu değerlendirmek için bir adrenokortikotropik hormon stimülasyon testi yapılabilir.
Önleme
Meningokoklara karşı rutin aşılama, 11-18 yaş arası tüm çocuklara ve dalak fonksiyonu zayıf olan (örneğin dalağı çıkarılmış veya orak hücre hastalığı olan), immün yetmezliği, kompleman eksikliği gibi hastalıkları olanlara Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri tarafından önerilir.
Tedavi
Kan dolaşımında meningokokal bakterilerden gelen fulminant enfeksiyon tıbbi bir acil durumdur ve vazopresörler, sıvı resüsitasyonu ve uygun antibiyotiklerle acil tedavi gerektirir. , bir zamanlar alerjik hastalarda iyi bir alternatif olarak kloramfenikol ile tercih edilen ilaçtır . Seftriakson bugün yaygın olarak kullanılan bir antibiyotiktir. bazen adrenal yetmezliği tersine çevirebilir. Enfeksiyonun neden olduğu doku nekrozunun (tipik olarak ekstremitelerin) bir sonucu olarak bazen amputasyonlar, rekonstrüktif cerrahi ve doku greftleme gerekebilir. [ <span title="This claim needs references to reliable sources. (October 2015)">alıntı gerekli</span> ]
Tarih
Waterhouse–Friderichsen sendromu ismini bir İngiliz hekim olan Rupert Waterhouse (1873-1958) ve Danimarkalı bir çocuk doktoru olan Carl Friderichsen (1886-1979) tarafından yazılan makaleler kaynak alınarak isimlendirilmiştir.
Kaynakça
- ^ "Waterhouse–Friderichsen syndrome". Genetic and Rare Diseases Information Center (GARD). 9 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2012.
- ^ a b Robbins pathologic basis of disease (7.. bas.). Saunders. ISBN .
- ^ "Waterhouse-Friderichsen syndrome". MedlinePlus Medical Encyclopedia. 20 Ağustos 2001 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2014.
- ^ "Staphylococcus aureus sepsis and the Waterhouse-Friderichsen syndrome in children". N Engl J Med. 353 (12). 2005. ss. 1245-51.
- ^ "Waterhouse-Friderichsen syndrome without purpura due to Haemophilus influenzae group B". Postgrad Med J. 61 (711). Ocak 1985. ss. 67-8.
- ^ "Waterhouse-Friderichsen syndrome caused by Haemophilus influenzae type b in an immunocompetent young adult". South. Med. J. 82 (12). Aralık 1989. ss. 1571-3.
- ^ Uno (1 Ocak 2007). "Fatal Cytomegalovirus-Associated Adrenal Insufficiency in an AIDS Patient Receiving Corticosteroid Therapy". Internal Medicine. 46 (9). ss. 617-620.
- ^ PMID 25497512
- ^ "Deficiency of the eighth component of complement associated with recurrent meningococcal meningitis--case report and literature review" (PDF). Braz J Infect Dis. 8 (4). 2004. ss. 328-30. 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Nisan 2020.
- ^ Waterhouse R (1911). "A case of suprarenal apoplexy". Lancet. 1 (4566). ss. 577-8.
- ^ Friderichsen C (1918). "Nebennierenapoplexie bei kleinen Kindern". Jahrbuch für Kinderheilkunde und Physische Erziehung. Cilt 87. ss. 109-25.
Dış bağlantılar
Sınıflandırma | D
|
---|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Waterhouse Friderichsen sendromu WFS adrenal bezlere kanama nedeniyle genellikle ciddi bakteriyel enfeksiyondan kaynaklanan adrenal bez yetmezligi olarak tanimlanir Tipik olarak Neisseria meningitidis neden olur Waterhouse Friderichsen syndromeDiger adlarHemorajik adrenalitUzmanlikEndokrinoloji Bakteriyel enfeksiyon bir veya genellikle her iki adrenal bezde kanamaya neden olur Buyuk kan istilasi organ yetmezligi koma dusuk tansiyon ve sok yaygin purpura ile yaygin damar ici pihtilasma DIC hizla gelisen adrenokortikal yetmezlik ve olumle sonuclanan bakteriyel enfeksiyon meningokoksemisi ile karakterizedir Belirti ve bulgularWaterhouse Friderichsen Sendromuna bir dizi farkli organizma neden olabilir asagiya bakiniz Neisseria meningitidis neden oldugu zaman WFS meningokokal sepsisin en siddetli formu olarak kabul edilir Hastaligin baslangici non spesifik ates titreme kusma ve bas agrisi gibi semptomlardir Erken donemde dokuntu ortaya cikar makuler tifoidin gul rengine benzer dokuntuleri ve hizla golgeli bir gri renkle ve purpurik hale gelir Hipotansiyon gelisir ve hizla septik soka yol acar Ekstremitelerde asiri siyanoz olabilir ve hasta komatoz hale gelebiliir Bu meningokokkal hastalikta menenjit genellikle ortaya cikmaz Dusuk kan sekeri ve sodyum seviyeleri kandaki yuksek potasyum seviyeleri ve akut adrenal yetmezligi gosterir Lokositozun asiri olmasi gerekmez ve aslinda lokopeni gorulebilir ve cok kotu bir prognostik isarettir C reaktif protein seviyeleri yukseltilebilir veya neredeyse normal olabilir Trombositopeni bazen asiridir protrombin zamani PT ve yaygin intravaskuler pihtilasmayi DIC dusunduren PTT degisir Asidoz ve akut bobrek yetmezligi herhangi bir ciddi sepsiste oldugu gibi gorulebilir Meningokoklar kan veya beyin omurilik sivisindan kolayca kulturlenebilir ve bazen kutanoz lezyonlarin smear larinda gorulebilir Yutma guclugu dilin atrofisi ve agiz koselerindeki catlaklar da karakteristik ozelliklerdir lt span title This claim needs references to reliable sources July 2017 gt alinti gerekli lt span gt NedenlerBirden fazla bakteri turu hastalikla iliskilendirilebilir Meningokok Neisseria meningitidis bakteri turleri icin kullanilan baska bir terimdir bahsedilen turlerle kan enfeksiyonu genellikle WFS nin altindadir Bircok bulasici ajan adrenal bezleri enfekte edebilirken akut secici bir enfeksiyon etkeni genellikle meningokoktur Pseudomonas aeruginosa da WFS ye neden olabilir WFS ayrica yetiskin ve yasli populasyonda menenjit ile iliskili yaygin bir bakteriyel patojen olan Streptococcus pneumoniae enfeksiyonlarindan da kaynaklanabilir Mycobacterium tuberculosis de WFS ye neden olabilir Adrenal bezlerin tuberkuloz istilasi bezlerin hemorajik tahribatina ve eksikligine neden olabilir Staphylococcus aureus son zamanlarda pediyatrik WFS de de rol oynamaktadir Haemophilus influenzae ile de iliskilendirilebilir Virusler ayrica adrenal hastaliklarla da iliskili olabilir Sitomegalovirus ozellikle immun yetmezlik gibi hastaliklari olanlarda adrenal yetmezlige sebebi olabilir Ebola virusu enfeksiyonu da benzer akut adrenal yetmezlige neden olabilir lt span title This claim needs references to reliable sources July 2017 gt alinti gerekli lt span gt lt span title This claim needs references to reliable sources July 2017 gt alinti gerekli lt span gt TeshisTani kriterleri adrenal yetmezligin klinik ozelliklerine ve etken ajanin tanimlanmasina dayanir Etken ajanin menenjit oldugundan supheleniliyorsa lomber ponksiyon yapilir Etken ajanin bakteriyel oldugundan supheleniliyorsa bir kan kulturu ve tam kan sayimi yapilir Adrenal fonksiyonu degerlendirmek icin bir adrenokortikotropik hormon stimulasyon testi yapilabilir OnlemeMeningokoklara karsi rutin asilama 11 18 yas arasi tum cocuklara ve dalak fonksiyonu zayif olan ornegin dalagi cikarilmis veya orak hucre hastaligi olan immun yetmezligi kompleman eksikligi gibi hastaliklari olanlara Hastalik Kontrol ve Onleme Merkezleri tarafindan onerilir TedaviKan dolasiminda meningokokal bakterilerden gelen fulminant enfeksiyon tibbi bir acil durumdur ve vazopresorler sivi resusitasyonu ve uygun antibiyotiklerle acil tedavi gerektirir bir zamanlar alerjik hastalarda iyi bir alternatif olarak kloramfenikol ile tercih edilen ilactir Seftriakson bugun yaygin olarak kullanilan bir antibiyotiktir bazen adrenal yetmezligi tersine cevirebilir Enfeksiyonun neden oldugu doku nekrozunun tipik olarak ekstremitelerin bir sonucu olarak bazen amputasyonlar rekonstruktif cerrahi ve doku greftleme gerekebilir lt span title This claim needs references to reliable sources October 2015 gt alinti gerekli lt span gt TarihWaterhouse Friderichsen sendromu ismini bir Ingiliz hekim olan Rupert Waterhouse 1873 1958 ve Danimarkali bir cocuk doktoru olan Carl Friderichsen 1886 1979 tarafindan yazilan makaleler kaynak alinarak isimlendirilmistir Kaynakca Waterhouse Friderichsen syndrome Genetic and Rare Diseases Information Center GARD 9 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2012 a b Robbins pathologic basis of disease 7 bas Saunders ISBN 978 0 7216 0187 8 Waterhouse Friderichsen syndrome MedlinePlus Medical Encyclopedia 20 Agustos 2001 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2014 Staphylococcus aureus sepsis and the Waterhouse Friderichsen syndrome in children N Engl J Med 353 12 2005 ss 1245 51 Waterhouse Friderichsen syndrome without purpura due to Haemophilus influenzae group B Postgrad Med J 61 711 Ocak 1985 ss 67 8 Waterhouse Friderichsen syndrome caused by Haemophilus influenzae type b in an immunocompetent young adult South Med J 82 12 Aralik 1989 ss 1571 3 Uno 1 Ocak 2007 Fatal Cytomegalovirus Associated Adrenal Insufficiency in an AIDS Patient Receiving Corticosteroid Therapy Internal Medicine 46 9 ss 617 620 PMID 25497512 Deficiency of the eighth component of complement associated with recurrent meningococcal meningitis case report and literature review PDF Braz J Infect Dis 8 4 2004 ss 328 30 8 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Nisan 2020 Waterhouse R 1911 A case of suprarenal apoplexy Lancet 1 4566 ss 577 8 Friderichsen C 1918 Nebennierenapoplexie bei kleinen Kindern Jahrbuch fur Kinderheilkunde und Physische Erziehung Cilt 87 ss 109 25 Dis baglantilarSiniflandirmaDMeSH D014884