Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Wilhelm Franz Canaris (1 Ocak 1887, Dortmund – 9 Nisan 1945, Flossenbürg Toplama Kampı), Alman amiral, Nazi Almanyası'nda Abwehr Başkanı.
| Wilhelm Canaris | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1 Ocak 1887 Aplerbeck (Dortmund'a yakın) |
| Ölüm | 9 Nisan 1945 (58 yaşında) Flossenbürg Toplama Kampı |
| Bağlılığı |
|
| Branşı | |
| Hizmet yılları | 1905-1944 |
| Rütbesi | Amiral |
| Komutası | SMS Dresden Abwehr |
| Çatışma/savaşları | I. Dünya Savaşı II. Dünya Savaşı |
| Ödülleri |      |
Zengin sanayici Carl Canaris ile karısı Auguste'nin oğluydu. 1938'e kadar Canaris ailesinin köklerinin Yunan amirali ve politikacısı Konstandinos Kanaris’ten geldiğine inanıyordu. Donanmaya girmesine de bu inanç neden olmuştu. Ancak 1938'de, ailesinin Kuzey İtalya'dan geldiğini ve 17. yüzyıldan beri Almanya'da yaşadığını ortaya çıkardı. Büyük babası Katoliklikten Lutheran mezhebine geçmişti.
1905'te 17 yaşındayken, Alman Donanması'na katıldı. I. Dünya Savaşı'nın patlamasıyla SMS Dresden gemisinde istihbarat subayı olarak görev yaptı. Bu gemi, Falkland Adaları savaşında İngilizlerden kurtulmayı başaran tek gemiydi. Ancak Robinson Crusoe Adası'ndaki Cumberland körfezine demirlediklerinde, İngilizler tarafından tuzağa düşürülüp gemiyi terk etmeye zorlandılar. Mürettebatın çoğu Şili'de esir olarak kaldı. Canaris, Ağustos 1915'te kaçmayı başardı. İyi İspanyolcasının ve bazı Alman tüccarların yardımıyla Almanya'ya döndü. Hemen haber alma görevi ile İspanya'ya gönderildi, orada İngilizlerin suikast girişimlerinden kurtuldu. Aktif göreve dönerek savaşı Akdeniz'de UB - 128'in komutanı olarak bitirdi. Canaris, artık İngiliz gizli servisi MI6’in (Askeri İstihbarat, Bölüm 6) en önemli düşmanlar listesinde ilk sıralardaydı. İki ülke arasındaki rekabete rağmen, geleneksel olarak Canaris, İngiliz Donanması'na saygı duyuyordu. 1919'da Erika Waag ile evlendi ve iki kızı oldu.
Savaştan sonra orduda kaldı. Önce Freikorps'da sonra da Reichsmarine'in bir üyesi olarak çalıştı. 1931'de yüzbaşı rütbesine yükseltildi. Savaş gemisi Schlesien'in kumanda subayı oldu. Aynı zamanlarda haber alma görevini de yürüttü. Bu dönemde yüksek rütbeli subaylarla, politikacılarla ve sanayicilerle Almanya'nın politik istikrarı için çalıştı.
Freikorps döneminden Almanya'nın sol liderlerine yapılan suikastlardan sorumlu tutulan kişileri iyi tanıyordu. Kendisi bile bu konuda suçlanmış (örneğin Rosa Luxemburg olayı) fakat sonra beraat etmişti. 1930-1933 yıllarında, parti üyesi olmamasına rağmen, Nazi Partisi liderlerine paralel bir dönem yaşadı. Dolaylı olarak Nazi örgütünün bir parçası olan güçleri destekledi.
Adolf Hitler'in iktidara gelmesinden sonra, 1935'te Abwehr'in başına getirildi. Aynı yıl amiral rütbesine yükseltildi. 1935-1936'da İspanya'da Alman casusluk şebekesini kurdu. Mükemmel İspanyolcası onu bu iş için biçilmiş kaftan yapıyordu. İspanya İç Savaşı'nda Almanya'nın General Franco'ya destek olmasında baş rolü oynadı.
1937'de hala Hitler'i komünizme karşı tek çözüm ve Alman ulusunun yeniden dirilmesi için tek umut olarak görüyordu.
1938'de ise, Hitler'in politikalarının yıkımdan başka bir şey getirmeyeceğini anladı ve gizlice rejim aleyhine çalışmaya başladı. Karakteri, Naziler gibi gangsterliğe müsait değildi.
Hitler'in Çekoslovakya'yı yutmasını engellemeye çalıştı. Franco'ya Almanlara Cebelitarık'ın kontrolünü vermemesini tavsiye etti.
1938 ve 1939'da Hitler'e karşı düzenlenmesi planlanan başarısız suikastların içinde oldu. En cüretkar denemesi ise ile birlikte planladığı, Hitler ve tüm Nazi parti üyelerinin Avusturya'nın işgalinden önce yakalanıp yok edilmesi girişimidir. Bu dönemde von Kleist, İngiltere'yi gizlice ziyaret etmiş ve durumu MI6 yetkilileri ve politikacılarla görüşmüştür. Bu görüşmelerde adı Nazi karşıtı girişimi yöneten kişi olarak gündeme gelmiştir.
İngiliz Başbakanı Chamberlain'ın Hitler'e savaş açma yerine politikayı tercih etmesi onu hayal kırıklığına uğrattı. Hitler'e karşı bir hareket için daha uygun bir zaman beklemeye karar verdi. Ancak MI6 ile teması hiç kesmediği bilinmektedir. Winston Churchill'in iktidara gelmesi umutlarını yeniledi. Bu arada Reinhard Heydrich'in baş rakibi olmuştu. Heydrich kontrol edilebilir bir Abwehr istiyordu ve onu yakından takibe başladı. İstemeyerek Heydrich'in yanında oldu ama tek amacı Abwehr'i büyütmek ve kontrol altında tutmaktı.
II. Dünya Savaşı'nın başlamasından sonra defalarca cepheyi ziyaret etti ve SS tarafından işlenen savaş suçlarına tanıklık etti. Ayrıca Abwehr ajanlarından toplu cinayetler ile ilgili haberler geliyordu. Bu bilgileri elinden geldiğince MI6'e iletti.
Bu olayların şokuyla, Hitler rejimini devirmek için daha sıkı çalışmaya ve daha fazla risk almaya başladı. Etrafında kendisi gibi düşünenlerle bir oluşum meydana getirdi fakat bunların çoğu Hitler'e karşı 20 Temmuz suikast girişiminden sonra idam edildi. Bu dönemde İngiliz istihbaratıyla ilişkileri devam ediyordu. MI6'in başı, cesaretini savaştan sonra övmüştür. Canaris'i hiçbir zaman sevmeyen Reinhard Heydrich ve Heinrich Himmler Barbarossa Harekatı ile ilgili dosyalarını araştırmış ve onunla İngilizler arasında bir ilişki olduğu sonucuna varmışlardı.
İspanya'yı sık sık ziyaret ediyor ve orada İngiliz ajanları ile buluşuyordu. 1944'te Müttefik ajanları ile Fransa'da gizlice buluşup ülkesi tamamıyla yıkılmadan savaşa son vermenin çarelerini aradı.
Heydrich'in Prag'daki görevi sırasında ciddi bir olay onu ve Canaris'i karşı karşıya getirmişti. Paul Thümmel isimli bir İngiliz ajanı Heydrich tarafından tutuklandı ama devreye girip onun bir çift taraflı ajan olduğunu söyleyerek kurtardı. Ayrıca aralarında Yahudilerin de olduğu yüzlerce kişiyi Nazi idam mangalarının önünden kurtardı.
Heinrich Himmler'in ısrarlı girişimleri ile Hitler tarafından Abwehr Başkanlığından alındı. Yerine Walter Schellenberg getirildi ve örgüt SD'ye bağlandı.
9 Nisan 1945 tarihinde Flossenbürg Toplama Kampı'nda asıldı. İdamın piyano teliyle gerçekleştirildiği söylenmektedir.
Ayrıca bakınız
İlgili filmler
- (Yönetmen: , 1956)
Kaynakça
- ^ "uboat.net". 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mart 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Wilhelm Franz Canaris 1 Ocak 1887 Dortmund 9 Nisan 1945 Flossenburg Toplama Kampi Alman amiral Nazi Almanyasi nda Abwehr Baskani Wilhelm CanarisDogum1 Ocak 1887 1887 01 01 Aplerbeck Dortmund a yakin Olum9 Nisan 1945 58 yasinda Flossenburg Toplama KampiBagliligiAlman Imparatorlugu 1918 e kadar Weimar Cumhuriyeti 1933 e kadar Nazi AlmanyasiBransi Imparatorluk Donanmasi Reichsmarine KriegsmarineHizmet yillari1905 1944RutbesiAmiralKomutasiSMS Dresden AbwehrCatisma savaslariI Dunya Savasi II Dunya SavasiOdulleri Zengin sanayici Carl Canaris ile karisi Auguste nin ogluydu 1938 e kadar Canaris ailesinin koklerinin Yunan amirali ve politikacisi Konstandinos Kanaris ten geldigine inaniyordu Donanmaya girmesine de bu inanc neden olmustu Ancak 1938 de ailesinin Kuzey Italya dan geldigini ve 17 yuzyildan beri Almanya da yasadigini ortaya cikardi Buyuk babasi Katoliklikten Lutheran mezhebine gecmisti 1905 te 17 yasindayken Alman Donanmasi na katildi I Dunya Savasi nin patlamasiyla SMS Dresden gemisinde istihbarat subayi olarak gorev yapti Bu gemi Falkland Adalari savasinda Ingilizlerden kurtulmayi basaran tek gemiydi Ancak Robinson Crusoe Adasi ndaki Cumberland korfezine demirlediklerinde Ingilizler tarafindan tuzaga dusurulup gemiyi terk etmeye zorlandilar Murettebatin cogu Sili de esir olarak kaldi Canaris Agustos 1915 te kacmayi basardi Iyi Ispanyolcasinin ve bazi Alman tuccarlarin yardimiyla Almanya ya dondu Hemen haber alma gorevi ile Ispanya ya gonderildi orada Ingilizlerin suikast girisimlerinden kurtuldu Aktif goreve donerek savasi Akdeniz de UB 128 in komutani olarak bitirdi Canaris artik Ingiliz gizli servisi MI6 in Askeri Istihbarat Bolum 6 en onemli dusmanlar listesinde ilk siralardaydi Iki ulke arasindaki rekabete ragmen geleneksel olarak Canaris Ingiliz Donanmasi na saygi duyuyordu 1919 da Erika Waag ile evlendi ve iki kizi oldu Savastan sonra orduda kaldi Once Freikorps da sonra da Reichsmarine in bir uyesi olarak calisti 1931 de yuzbasi rutbesine yukseltildi Savas gemisi Schlesien in kumanda subayi oldu Ayni zamanlarda haber alma gorevini de yuruttu Bu donemde yuksek rutbeli subaylarla politikacilarla ve sanayicilerle Almanya nin politik istikrari icin calisti Freikorps doneminden Almanya nin sol liderlerine yapilan suikastlardan sorumlu tutulan kisileri iyi taniyordu Kendisi bile bu konuda suclanmis ornegin Rosa Luxemburg olayi fakat sonra beraat etmisti 1930 1933 yillarinda parti uyesi olmamasina ragmen Nazi Partisi liderlerine paralel bir donem yasadi Dolayli olarak Nazi orgutunun bir parcasi olan gucleri destekledi Adolf Hitler in iktidara gelmesinden sonra 1935 te Abwehr in basina getirildi Ayni yil amiral rutbesine yukseltildi 1935 1936 da Ispanya da Alman casusluk sebekesini kurdu Mukemmel Ispanyolcasi onu bu is icin bicilmis kaftan yapiyordu Ispanya Ic Savasi nda Almanya nin General Franco ya destek olmasinda bas rolu oynadi 1937 de hala Hitler i komunizme karsi tek cozum ve Alman ulusunun yeniden dirilmesi icin tek umut olarak goruyordu 1938 de ise Hitler in politikalarinin yikimdan baska bir sey getirmeyecegini anladi ve gizlice rejim aleyhine calismaya basladi Karakteri Naziler gibi gangsterlige musait degildi Hitler in Cekoslovakya yi yutmasini engellemeye calisti Franco ya Almanlara Cebelitarik in kontrolunu vermemesini tavsiye etti 1938 ve 1939 da Hitler e karsi duzenlenmesi planlanan basarisiz suikastlarin icinde oldu En curetkar denemesi ise ile birlikte planladigi Hitler ve tum Nazi parti uyelerinin Avusturya nin isgalinden once yakalanip yok edilmesi girisimidir Bu donemde von Kleist Ingiltere yi gizlice ziyaret etmis ve durumu MI6 yetkilileri ve politikacilarla gorusmustur Bu gorusmelerde adi Nazi karsiti girisimi yoneten kisi olarak gundeme gelmistir Ingiliz Basbakani Chamberlain in Hitler e savas acma yerine politikayi tercih etmesi onu hayal kirikligina ugratti Hitler e karsi bir hareket icin daha uygun bir zaman beklemeye karar verdi Ancak MI6 ile temasi hic kesmedigi bilinmektedir Winston Churchill in iktidara gelmesi umutlarini yeniledi Bu arada Reinhard Heydrich in bas rakibi olmustu Heydrich kontrol edilebilir bir Abwehr istiyordu ve onu yakindan takibe basladi Istemeyerek Heydrich in yaninda oldu ama tek amaci Abwehr i buyutmek ve kontrol altinda tutmakti II Dunya Savasi nin baslamasindan sonra defalarca cepheyi ziyaret etti ve SS tarafindan islenen savas suclarina taniklik etti Ayrica Abwehr ajanlarindan toplu cinayetler ile ilgili haberler geliyordu Bu bilgileri elinden geldigince MI6 e iletti Bu olaylarin sokuyla Hitler rejimini devirmek icin daha siki calismaya ve daha fazla risk almaya basladi Etrafinda kendisi gibi dusunenlerle bir olusum meydana getirdi fakat bunlarin cogu Hitler e karsi 20 Temmuz suikast girisiminden sonra idam edildi Bu donemde Ingiliz istihbaratiyla iliskileri devam ediyordu MI6 in basi cesaretini savastan sonra ovmustur Canaris i hicbir zaman sevmeyen Reinhard Heydrich ve Heinrich Himmler Barbarossa Harekati ile ilgili dosyalarini arastirmis ve onunla Ingilizler arasinda bir iliski oldugu sonucuna varmislardi Ispanya yi sik sik ziyaret ediyor ve orada Ingiliz ajanlari ile bulusuyordu 1944 te Muttefik ajanlari ile Fransa da gizlice bulusup ulkesi tamamiyla yikilmadan savasa son vermenin carelerini aradi Heydrich in Prag daki gorevi sirasinda ciddi bir olay onu ve Canaris i karsi karsiya getirmisti Paul Thummel isimli bir Ingiliz ajani Heydrich tarafindan tutuklandi ama devreye girip onun bir cift tarafli ajan oldugunu soyleyerek kurtardi Ayrica aralarinda Yahudilerin de oldugu yuzlerce kisiyi Nazi idam mangalarinin onunden kurtardi Heinrich Himmler in israrli girisimleri ile Hitler tarafindan Abwehr Baskanligindan alindi Yerine Walter Schellenberg getirildi ve orgut SD ye baglandi 9 Nisan 1945 tarihinde Flossenburg Toplama Kampi nda asildi Idamin piyano teliyle gerceklestirildigi soylenmektedir Ayrica bakinizSpartakusbund Reinhard Heydrich 20 Temmuz suikast girisimiIlgili filmler Yonetmen 1956 Kaynakca uboat net 9 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mart 2013