Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yünnan (Çince (basitleştirilmiş): 云南; Çince (geleneksel): 雲南; pinyin: Yúnnán), Çin'in güneybatısında bulunan bir eyalet. Yüzölçümü yaklaşık 394.000 km2, 2010 itibarıyla yaklaşık 46 milyon kişilik nüfusa sahip. Eyaletin başkenti, kendisi de eskiden "Yünnan" olarak bilinen Kunming şehri. Yünnan eyaleti kuzeyde Siçuan eyaleti, kuzeydoğuda Guizhou eyaleti, doğuda Guangksi Zhuang Özerk Bölgesi, güneydoğuda Vietnam, güneyde Laos, batıda Birmanya ve kuzeybatıda Tibet Özerk Bölgesi ile sınır paylaşmaktadır.
| Yünnan Eyaleti | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Kısaltmalar: 滇 (pinyin: Diān (bazen de 云／雲 Yún)) | ||||||||||||||
 | ||||||||||||||
| Adın kökeni | "'nın güneyi" | |||||||||||||
| İdari birim türü | (Eyalet) | |||||||||||||
| Başkenti (ve en büyük şehri) | Kunming | |||||||||||||
| ÇKP Komitesi Sekreteri | ||||||||||||||
| Vali | ||||||||||||||
| Yüzölçümü | 394.000 km² (8.) | |||||||||||||
| Nüfusu (2020) - Nüfus yoğunluğu | 47.209.277 (12.) 120 kişi/km² (24.) | |||||||||||||
| GSYİH (2013) - kişi başına | CNY 1,2 trilyon (24.) CNY 25.500 (30ncu) | |||||||||||||
| İGE (2010) | 0,609 (orta) (29.) | |||||||||||||
| Başlıca etnik gruplar | Han - %67 Yi - %11 - %3,6 Hani - %3,4 Zhuang - %2,7 Dai - %2,7 Miao - %2,5 Hui - %1,5 Tibetli - %0,3 De'anglar - %0,19 | |||||||||||||
| (İl düzeyi) | 16 | |||||||||||||
| (İlçe düzeyi) | 129 | |||||||||||||
| (Belde düzeyi)† | 1565 | |||||||||||||
| ISO 3166-2 | CN-53 | |||||||||||||
| Resmî websitesi http://www.yn.gov.cn (Çince) | ||||||||||||||
Yünnan dağlık bir bölgede bulunmaktadır. Nüfusun çoğu eyaletin doğusunda yaşamaktadır. Yünnan, doğal kaynaklar bakımından zengindir ve Çin'deki bitki yaşamının en büyük çeşitliliğine sahiptir. Çin'deki yaklaşık 30.000 damarlı bitki çeşidinden Yünnan'de 17.000'den fazla mevcuttur. Yünnan üstelik Çin'deki en büyük alüminyum, kurşun, çinko ve kalay rezervlerine sahiptir ve büyük bakır ve nikel rezervleri de var.
Eyalet nüfusunun %34'ünün etnik azınlıklardan oluşmasıyla Yünnan, Çin'in etnik açıdan en çeşitli yapıya sahip eyaletlerindendir. Yiler, , Haniler, Zhuanglar, Dailar ve Miaolar eyaletteki başlıca etnik azınlık gruplarını oluşturmaktadır.
Kökenbilim
"Yünnan" ismi ilk olarak Han Hanedanı'nın günümüz yakınlarında oluşturduğu Yünnan İlçesi'ne atfen kullanıldı.Tang Hanedanı boyunca İmparator Xuanzong, krallığının Yünnan İlçesi'nden ortaya çıkması nedeniyle Nanzhao krallığının kurucusu 'ya "Yünnan Kralı" unvanını verdi. Yünnan Kralı'nın hakim olduğu topraklar gitgide çoğaldı, "Yünnan" da gitgide bu alanın ortak ismi hâline geldi.'nın işgâl altına girmesinden sonra Yuan Hanedanı Yünnan Eyaleti'ni oluşturdu.
Han Hanedanı kaynaklarında "Yünnan" isminin etimolojisi kaydedilmedi ve bu ismin kökenleri hakkında birçok teori mevcuttur. En yaygın teorilerden birine göre, "Yünnan" ismi "renkli bulutların güneyinde" (彩云之南) anlamına gelmektedir. Dian Lüe (滇略) ve Yünnan Genel Yıllıkları (云南通志) gibi Ming Hanedanı kaynakları bu teoriyi desteklemektedir. Ancak çağdaş tarihçi , bu teorinin ismin kökenini açıklamakta fazla yüzeysel olduğunu belirtmiştir. Başka yaygın bir teoriye göre isim "'nın güneyi" (云岭之南) anlamına gelmektedir, fakat bu teorinin yanlış olduğu gösterilmiştir, zira "Yunling Dağları" ismi ilk olarak Tang Hanedanı (618-907) kaynaklarında, yani "Yünnan" isminden (Han Hanedanı, MÖ 202–MS 220) çok daha sonra ortaya çıktı. Çağdaş araştırmalar daha fazla teori ileri sürmekte. You Zhong'a göre "Yünnan", "bulutlu dağın (yani ) güneyi", Wu Guangfan'a göre ise "Yünnan" veya kaynaklanmaktadır.
İdari yapılanma
| Yünnan Eyaleti'nin İdari Bölümleri | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bölüm kodu | İsim | Çince Pinyin | Alan (km2) | Nüfus (2020 Nüfus Sayımı) | Merkez | İlçe düzeyi böllümler | ||||
| Semtler | İlçe düzeyi şehirler | İlçeler | Özerk ilçeler | |||||||
| 530000 | Yünnan Eyaleti | 云南省 Yúnnán Shěng | 383.186,35 | 47.209.277 | Kunming Şehri | 17 | 18 | 65 | 29 | |
| — İl düzeyi şehirler — | ||||||||||
| 530100 | Kunming Şehri | 昆明市 Kūnmíng Shì | 21.012,54 | 8.460.088 | 7 | 1 | 3 | 3 | ||
| 530300 | Qujing Şehri | 曲靖市 Qūjìng Shì | 28.934,91 | 5.765.775 | 3 | 1 | 5 | |||
| 530400 | Yuxi Şehri | 玉溪市 Yùxī Shì | 14.942,12 | 2.249.502 | 2 | 1 | 3 | 3 | ||
| 530500 | Baoshan Şehri | 保山市 Bǎoshān Shì | 19.062,16 | 2.431.211 | 1 | 1 | 3 | |||
| 530600 | Zhaotong Şehri | 昭通市 Zhāotōng Shì | 22.439,79 | 5.092.611 | 1 | 1 | 9 | |||
| 530700 | Lijiang Şehri | 丽江市 Lìjiāng Shì | 20.554,38 | 1.253.878 | 1 | 2 | 2 | |||
| 530800 | Pu'er Şehri | 普洱市 Pǔ'ěr Shì | 44.265,74 | 2.404.954 | 1 | 9 | ||||
| 530900 | Lincang Şehri | 临沧市 Líncāng Shì | 23.620,15 | 2.257.991 | 1 | 4 | 3 | |||
| — Özerk iller — | ||||||||||
| 532300 | Chuxiong Yi Özerk İli | 楚雄彝族自治州 Chǔxióng Yízú Zìzhìzhōu | 28.438,41 | 2.416.747 | 2 | 8 | ||||
| 532500 | Honghe Hani ve Yi Özerk İli | 红河哈尼族彝族自治州 Hónghé Hānízú Yízú Zìzhìzhōu | 32.170,90 | 4.478.422 | 4 | 6 | 3 | |||
| 532600 | Wenshan Zhuang ve Miao Özerk İli | 文山壮族苗族自治州 Wénshān Zhuàngzú Miáozú Zìzhìzhōu | 31.407,13 | 3.503.218 | 1 | 7 | ||||
| 532800 | Xishuangbanna Dai Özerk İli | 西双版纳傣族自治州 Xīshuāngbǎnnà Dǎizú Zìzhìzhōu | 19.096,05 | 1.301.407 | Jinghong Şehri | 1 | 2 | |||
| 532900 | Dali Bai Özerk İli | 大理白族自治州 Dàlǐ Báizú Zìzhìzhōu | 28.299,47 | 3.337.559 | Dali Şehri | 1 | 8 | 3 | ||
| 533100 | Dehong Dai ve Jingpo Özerk İli | 德宏傣族景颇族自治州 Déhóng Dǎizú Jǐngpōzú Zìzhìzhōu | 11.172,24 | 1.315.709 | Mang Şehri | 2 | 3 | |||
| 533300 | Nujiang Lisu Özerk İli | 怒江傈僳族自治州 Nùjiāng Lìsùzú Zìzhìzhōu | 14.584,51 | 552.694 | Lushui Şehri | 1 | 1 | 2 | ||
| 533400 | Diqing Tibet Özerk İli | 迪庆藏族自治州 Díqìng Zàngzú Zìzhìzhōu | 23.185,87 | 387.511 | 1 | 1 | 1 | |||
Nüfus
| Tarihî nüfus | ||
|---|---|---|
| Yıl | Nüfus | %± |
| 1912 | 9,468,000 | — |
| 1928 | 13,821,000 | %+46.0 |
| 1936-37 | 12,042,000 | %−12.9 |
| 1947 | 9,066,000 | %−24.7 |
| 1954 | 17,472,737 | %+92.7 |
| 1964 | 20,509,525 | %+17.4 |
| 1982 | 32,553,817 | %+58.7 |
| 1990 | 36,972,610 | %+13.6 |
| 2000 | 42,360,089 | %+14.6 |
| 2010 | 45,966,239 | %+8.5 |
| 2020 | 47,209,277 | %+2.7 |
Etnik gruplar
Yünnan'da büyük oranda etnik çeşitlilik mevcuttur. Çin'deki tüm eyaletler ve özerk bölgelerin arasındaki en yüksek sayıda etnik gruba sahiptir. Çin'in resmî olarak tanıdığı 56 etnik grubun 25'i Yünnan'da bulunmaktadır. Eyalet nüfusunun yaklaşık %38'i etnik azınlıklara aittir; örneğin Yi, Bai, Hani, Tay, Dai, Miao, Lisu, Hui, Lahu, Va, Naşi, Yao, Tibetli, Jingpo, Blang, Pumi, Nu, Achang, Jino, , Derung, Mançu, ve Buyei halkları. Birçok diğer grup da bulunmaktadır, fakat bunlar ne sabit yerleşimlerde yaşamakta ne de eyalette resmî olarak var olma statüsüne layık görmenin koşulu olan 5 binden fazla bir nüfusa sahip olmayı yerine getirmektedirler. Kimi gruplar ise kendilerine özgü ulusal kimliklere sahip olmalarına rağmen resmî açıdan diğer grupların bir parçası olarak tanınırlar; ör. resmen Naşi halkının bir parçası olarak tanınan Mosuo halkı.
Yünnan'ın farklı etnik grupları tüm eyalet çapına dağılmış durumdadır. 4,5 milyonluk toplam bir nüfusla sınır alanları ve nehir vadilerinde yaşayan on farklı etnik grup var; bunlar Hui, Mançu, Bai, Naşi, Moğol, Zhuang, Dai, Achang, Buyei ve halklarıdır. Alçak dağlık alanlarda 5 milyonluk toplam bir nüfusla Hani, Yao, Lahu, Wa, Jingpo, Blang ve Jino halkları yaşamaktadır. Yüksek dağlak alanlarda ise dört milyonluk toplam bir nüfusla Miao, Lisu, Tibetli, Pumi ve Derung halkları yaşamaktadır.
Aşağıdaki tablo, 2010 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na dayanarak Yünnan'da nüfusları en az 5 bin olan etnik gruplarını nüfuslarıyla göstermektedir:
| Etnik grup | Nüfus |
|---|---|
| Han | 30.617.580 |
| Yi | 5.041.210 |
| Hani | 1.629.508 |
| Bai | 1.564.901 |
| Dai | 1.222.836 |
| Zhuang | 1.215.260 |
| Miao | 1.202.705 |
| Hui | 698.265 |
| Lisu | 668.336 |
| Lahu | 475.011 |
| Va | 400.814 |
| Naşi | 309.858 |
| Yao | 219.914 |
| Jingpo | 142.956 |
| Tibetli | 142.257 |
| Blang | 116.573 |
| Buyei | 58.790 |
| Pumi | 42.043 |
| Achang | 38.059 |
| Nu | 31.821 |
| Jino | 22.759 |
| Moğol | 22.624 |
| Palaung | 20.186 |
| Mançu | 13.490 |
| 8.834 | |
| Derung | 6.353 |
| Tujia | 5.963 |
| Tu | 5.632 |
Diller
Yünnan'da konuşulan Çince lehçelerinin çoğu Beifanghua (Mandarin) grubunun dalına aittir; bu nedenle komşu Siçuan ve Guizhou eyaletlerinde konuşulan lehçelere çok benzemektedir. Birçok Yünnan lehçesinde bulunan dikkate değer özelliklerin bazıları sözcük sonunda yer alan /n/ ile /ŋ/ sesleri arasındaki ayrımın kısmen veya tamamen kaybolması ve /y/ sesinin var olmamasıdır. Yöresel lehçelere ek olarak çoğu insan, medya, hükûmet ve eğitimde kullanılan Standart Çince (Putonghua) dilini de konuşur.
Yünnan'ın etnik çeşitliliği dilsel çeşitliliğinde de yansıtılır. Yünnan'da , Yi, Tibet, , , , ve gibi Tibet-Birman dilleri; Zhuang, , , , ve gibi Tay dilleri; ve Hmong-Mien dilleri konuşulur.
Naşi halkı, günümüzde kullanılmaya devam eden Dünya'daki tek piktografik yazı sistemi olan nı kullanır. Dongba yazısı esasen Dongba rahiplerine ritüellerinin nasıl yerine getirmek gerektiklerine dair talimatlar vermek için kullanılırdı; günümüzde ise daha çok turistlerin ilgisini çekmenin bir özellik olarak işlev gösterir. Belki en çok tanınan Batılı Dongba uzmanı 'tur.
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Yünnan ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Kaynakça
- ^ a b . 云南省统计局. 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ 杨跃生; 云南省祥云县志编纂委员会 (1996). 祥云县志. Pekin: . s. 7. ISBN .
- ^ a b c d 吴光泛; 云南省地名委员会办公室 (1988). 云南地名探源. Kunming: . s. 8,78–80. ISBN .
- ^ a b c 尤中 (1990). 云南地方沿革史. Kunming: . ss. 3-5.
- ^ a b ; 王天良; 邹逸麟; 郑宝恒; 胡菊兴 (1980). 我国省区名称的来源. Fudan Journal (Social Science Edition) (S1): 128.
- ^ "中华人民共和国县以上行政区划代码". 中华人民共和国民政部. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2020.
- ^ 中华人民共和国民政部 (Ağustos 2014). 《中国民政统计年鉴2014》. 中国统计出版社. ISBN .
- ^ . 27 Ağustos 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2014.
- ^ . 31 Mart 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2014.
- ^ . 31 Mart 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2014.
- ^ . 31 Mart 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2014.
- ^ . . 5 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . . 14 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . . 10 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . . 19 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . . 29 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . . 27 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "FACTBOX-Key takeaways from China's 2020 population census". Reuters. 11 Mayıs 2021. 5 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Kasım 2021.
- ^ . Windrug.com. 2 Haziran 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2013.
- ^ 国务院人口普查办公室、国家统计局人口和就业统计司 (Devlet Konseyi Sayım Dairesi, Ulusal İstatistik Bürosu Nüfus ve İstihdam İstatistikleri Dairesi) ((Ed.)). "1-6 各地区分性别、民族的人口" [1-6 Cinsiyet ve etnik kökene göre nüfus]. 中国2010年人口普查资料 (Çin'in 2010 Nüfus Sayımı Verileri) (Çince). 中国统计出版社 (Çin İstatistik Yayımevi). 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ekim 2018.
Dış bağlantılar
 | Çin Halk Cumhuriyeti'deki yerleşim yeri ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yunnan Cince basitlestirilmis 云南 Cince geleneksel 雲南 pinyin Yunnan Cin in guneybatisinda bulunan bir eyalet Yuzolcumu yaklasik 394 000 km2 2010 itibariyla yaklasik 46 milyon kisilik nufusa sahip Eyaletin baskenti kendisi de eskiden Yunnan olarak bilinen Kunming sehri Yunnan eyaleti kuzeyde Sicuan eyaleti kuzeydoguda Guizhou eyaleti doguda Guangksi Zhuang Ozerk Bolgesi guneydoguda Vietnam guneyde Laos batida Birmanya ve kuzeybatida Tibet Ozerk Bolgesi ile sinir paylasmaktadir Yunnan EyaletiCince 云南省Yunnan ShengKisaltmalar 滇 pinyin Dian bazen de 云 雲 Yun Adin kokeni nin guneyi Idari birim turu EyaletBaskenti ve en buyuk sehri KunmingCKP Komitesi SekreteriValiYuzolcumu 394 000 km 8 Nufusu 2020 Nufus yogunlugu 47 209 277 12 120 kisi km 24 GSYIH 2013 kisi basina CNY 1 2 trilyon 24 CNY 25 500 30ncu IGE 2010 0 609 orta 29 Baslica etnik gruplar Han 67 Yi 11 3 6 Hani 3 4 Zhuang 2 7 Dai 2 7 Miao 2 5 Hui 1 5 Tibetli 0 3 De anglar 0 19Il duzeyi 16Ilce duzeyi 129Belde duzeyi 1565ISO 3166 2 CN 53Resmi websitesi http www yn gov cn Cince Yunnan daglik bir bolgede bulunmaktadir Nufusun cogu eyaletin dogusunda yasamaktadir Yunnan dogal kaynaklar bakimindan zengindir ve Cin deki bitki yasaminin en buyuk cesitliligine sahiptir Cin deki yaklasik 30 000 damarli bitki cesidinden Yunnan de 17 000 den fazla mevcuttur Yunnan ustelik Cin deki en buyuk aluminyum kursun cinko ve kalay rezervlerine sahiptir ve buyuk bakir ve nikel rezervleri de var Eyalet nufusunun 34 unun etnik azinliklardan olusmasiyla Yunnan Cin in etnik acidan en cesitli yapiya sahip eyaletlerindendir Yiler Haniler Zhuanglar Dailar ve Miaolar eyaletteki baslica etnik azinlik gruplarini olusturmaktadir Kokenbilim Yunnan ismi ilk olarak Han Hanedani nin gunumuz en yakinlarinda olusturdugu Yunnan Ilcesi ne atfen kullanildi Tang Hanedani boyunca Imparator Xuanzong en kralliginin Yunnan Ilcesi nden ortaya cikmasi nedeniyle Nanzhao kralliginin kurucusu en ya Yunnan Krali unvanini verdi Yunnan Krali nin hakim oldugu topraklar gitgide cogaldi Yunnan da gitgide bu alanin ortak ismi haline geldi en nin isgal altina girmesinden sonra Yuan Hanedani Yunnan Eyaleti ni olusturdu Han Hanedani kaynaklarinda Yunnan isminin etimolojisi kaydedilmedi ve bu ismin kokenleri hakkinda bircok teori mevcuttur En yaygin teorilerden birine gore Yunnan ismi renkli bulutlarin guneyinde 彩云之南 anlamina gelmektedir Dian Lue 滇略 ve Yunnan Genel Yilliklari 云南通志 gibi Ming Hanedani kaynaklari bu teoriyi desteklemektedir Ancak cagdas tarihci en bu teorinin ismin kokenini aciklamakta fazla yuzeysel oldugunu belirtmistir Baska yaygin bir teoriye gore isim en nin guneyi 云岭之南 anlamina gelmektedir fakat bu teorinin yanlis oldugu gosterilmistir zira Yunling Daglari ismi ilk olarak Tang Hanedani 618 907 kaynaklarinda yani Yunnan isminden Han Hanedani MO 202 MS 220 cok daha sonra ortaya cikti Cagdas arastirmalar daha fazla teori ileri surmekte You Zhong a gore Yunnan bulutlu dagin yani en guneyi Wu Guangfan a gore ise Yunnan en veya en kaynaklanmaktadir Idari yapilanmaYunnan Eyaleti nin Idari BolumleriKunming Qujing Yuxi Baoshan Zhaotong Lijiang Pu er Lincang Chuxiong Yi OI Honghe Hani ve Yi OI Wenshan Zhuang ve Miao OI Xishuangbanna Dai OI Dali Bai OI Dehong Dai ve Jingpo OI Nujiang Lisu OI Deqen Diqing Tibet OIBolum kodu Isim Cince Pinyin Alan km2 Nufus 2020 Nufus Sayimi Merkez Ilce duzeyi bollumlerSemtler Ilce duzeyi sehirler Ilceler Ozerk ilceler530000 Yunnan Eyaleti 云南省 Yunnan Sheng 383 186 35 47 209 277 Kunming Sehri 17 18 65 29 Il duzeyi sehirler 530100 Kunming Sehri 昆明市 Kunming Shi 21 012 54 8 460 088 7 1 3 3530300 Qujing Sehri 曲靖市 Qujing Shi 28 934 91 5 765 775 3 1 5530400 Yuxi Sehri 玉溪市 Yuxi Shi 14 942 12 2 249 502 2 1 3 3530500 Baoshan Sehri 保山市 Bǎoshan Shi 19 062 16 2 431 211 1 1 3530600 Zhaotong Sehri 昭通市 Zhaotōng Shi 22 439 79 5 092 611 1 1 9530700 Lijiang Sehri 丽江市 Lijiang Shi 20 554 38 1 253 878 1 2 2530800 Pu er Sehri 普洱市 Pǔ er Shi 44 265 74 2 404 954 1 9530900 Lincang Sehri 临沧市 Lincang Shi 23 620 15 2 257 991 1 4 3 Ozerk iller 532300 Chuxiong Yi Ozerk Ili 楚雄彝族自治州 Chǔxiong Yizu Zizhizhōu 28 438 41 2 416 747 2 8532500 Honghe Hani ve Yi Ozerk Ili 红河哈尼族彝族自治州 Honghe Hanizu Yizu Zizhizhōu 32 170 90 4 478 422 4 6 3532600 Wenshan Zhuang ve Miao Ozerk Ili 文山壮族苗族自治州 Wenshan Zhuangzu Miaozu Zizhizhōu 31 407 13 3 503 218 1 7532800 Xishuangbanna Dai Ozerk Ili 西双版纳傣族自治州 Xishuangbǎnna Dǎizu Zizhizhōu 19 096 05 1 301 407 Jinghong Sehri 1 2532900 Dali Bai Ozerk Ili 大理白族自治州 Dalǐ Baizu Zizhizhōu 28 299 47 3 337 559 Dali Sehri 1 8 3533100 Dehong Dai ve Jingpo Ozerk Ili 德宏傣族景颇族自治州 Dehong Dǎizu Jǐngpōzu Zizhizhōu 11 172 24 1 315 709 Mang Sehri 2 3533300 Nujiang Lisu Ozerk Ili 怒江傈僳族自治州 Nujiang Lisuzu Zizhizhōu 14 584 51 552 694 Lushui Sehri 1 1 2533400 Diqing Tibet Ozerk Ili 迪庆藏族自治州 Diqing Zangzu Zizhizhōu 23 185 87 387 511 1 1 1NufusTarihi nufusYilNufus 1912 9 468 000 1928 13 821 000 46 01936 37 12 042 000 12 91947 9 066 000 24 71954 17 472 737 92 71964 20 509 525 17 41982 32 553 817 58 71990 36 972 610 13 62000 42 360 089 14 62010 45 966 239 8 52020 47 209 277 2 7Etnik gruplar Yunnan daki baslica ozerk alanlar Hui ozerk alanlari haric en de geleneksel kiyafetlerle giyinmis bir Yi kadiniLijiang da Nasi halkina ait en ile yazilmis bir tabela Yunnan da buyuk oranda etnik cesitlilik mevcuttur Cin deki tum eyaletler ve ozerk bolgelerin arasindaki en yuksek sayida etnik gruba sahiptir Cin in resmi olarak tanidigi 56 etnik grubun 25 i Yunnan da bulunmaktadir Eyalet nufusunun yaklasik 38 i etnik azinliklara aittir ornegin Yi Bai en Hani Tay Dai en Miao Lisu Hui Lahu Va Nasi Yao Tibetli Jingpo Blang en Pumi Nu Achang Jino en Derung Mancu en ve Buyei halklari Bircok diger grup da bulunmaktadir fakat bunlar ne sabit yerlesimlerde yasamakta ne de eyalette resmi olarak var olma statusune layik gormenin kosulu olan 5 binden fazla bir nufusa sahip olmayi yerine getirmektedirler Kimi gruplar ise kendilerine ozgu ulusal kimliklere sahip olmalarina ragmen resmi acidan diger gruplarin bir parcasi olarak taninirlar or resmen Nasi halkinin bir parcasi olarak taninan Mosuo halki Yunnan in farkli etnik gruplari tum eyalet capina dagilmis durumdadir 4 5 milyonluk toplam bir nufusla sinir alanlari ve nehir vadilerinde yasayan on farkli etnik grup var bunlar Hui Mancu Bai en Nasi Mogol Zhuang Dai en Achang Buyei ve en halklaridir Alcak daglik alanlarda 5 milyonluk toplam bir nufusla Hani Yao Lahu Wa en Jingpo Blang en ve Jino halklari yasamaktadir Yuksek daglak alanlarda ise dort milyonluk toplam bir nufusla Miao Lisu Tibetli Pumi ve Derung halklari yasamaktadir Asagidaki tablo 2010 yili Cin Ulusal Nufus Sayimi na dayanarak Yunnan da nufuslari en az 5 bin olan etnik gruplarini nufuslariyla gostermektedir Yunnan daki etnik gruplar 2010 Nufus Sayimi Etnik grup NufusHan 30 617 580Yi 5 041 210Hani 1 629 508Bai en 1 564 901Dai en 1 222 836Zhuang 1 215 260Miao 1 202 705Hui 698 265Lisu 668 336Lahu 475 011Va 400 814Nasi 309 858Yao 219 914Jingpo 142 956Tibetli 142 257Blang en 116 573Buyei 58 790Pumi 42 043Achang 38 059Nu 31 821Jino 22 759Mogol 22 624Palaung 20 186Mancu 13 490 en 8 834Derung 6 353Tujia 5 963Tu 5 632Diller Yunnan Eyaleti ndeki etnolinguistik gruplarin cografi dagilimini gosteren bir CIA haritasi 1971 Yunnan da konusulan Cince lehcelerinin cogu Beifanghua Mandarin grubunun en dalina aittir bu nedenle komsu Sicuan ve Guizhou eyaletlerinde konusulan lehcelere cok benzemektedir Bircok Yunnan lehcesinde bulunan dikkate deger ozelliklerin bazilari sozcuk sonunda yer alan n ile ŋ sesleri arasindaki ayrimin kismen veya tamamen kaybolmasi ve y sesinin var olmamasidir Yoresel lehcelere ek olarak cogu insan medya hukumet ve egitimde kullanilan Standart Cince Putonghua dilini de konusur Yunnan in etnik cesitliligi dilsel cesitliliginde de yansitilir Yunnan da en Yi Tibet en en en en ve en gibi Tibet Birman dilleri Zhuang en en en en ve en gibi Tay dilleri ve Hmong Mien dilleri konusulur Nasi halki gunumuzde kullanilmaya devam eden Dunya daki tek piktografik yazi sistemi olan en ni kullanir Dongba yazisi esasen Dongba rahiplerine rituellerinin nasil yerine getirmek gerektiklerine dair talimatlar vermek icin kullanilirdi gunumuzde ise daha cok turistlerin ilgisini cekmenin bir ozellik olarak islev gosterir Belki en cok taninan Batili Dongba uzmani en tur Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Yunnan ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Kaynakca a b 云南省统计局 10 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi 杨跃生 云南省祥云县志编纂委员会 1996 祥云县志 Pekin s 7 ISBN 7 101 01548 4 a b c d 吴光泛 云南省地名委员会办公室 1988 云南地名探源 Kunming s 8 78 80 ISBN 7 222 00203 0 a b c 尤中 1990 云南地方沿革史 Kunming ss 3 5 a b 王天良 邹逸麟 郑宝恒 胡菊兴 1980 我国省区名称的来源 Fudan Journal Social Science Edition S1 128 中华人民共和国县以上行政区划代码 中华人民共和国民政部 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2020 中华人民共和国民政部 Agustos 2014 中国民政统计年鉴2014 中国统计出版社 ISBN 978 7 5037 7130 9 27 Agustos 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Mart 2014 31 Mart 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Mart 2014 31 Mart 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Mart 2014 31 Mart 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Mart 2014 5 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi 14 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi 10 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi 19 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi 29 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi 27 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi FACTBOX Key takeaways from China s 2020 population census Reuters 11 Mayis 2021 5 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Kasim 2021 Windrug com 2 Haziran 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Kasim 2013 国务院人口普查办公室 国家统计局人口和就业统计司 Devlet Konseyi Sayim Dairesi Ulusal Istatistik Burosu Nufus ve Istihdam Istatistikleri Dairesi Ed 1 6 各地区分性别 民族的人口 1 6 Cinsiyet ve etnik kokene gore nufus 中国2010年人口普查资料 Cin in 2010 Nufus Sayimi Verileri Cince 中国统计出版社 Cin Istatistik Yayimevi 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ekim 2018 Dis baglantilarCin Halk Cumhuriyeti deki yerlesim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz