Yıldırım Akbulut, (2 Eylül 1935, Erzincan - 14 Nisan 2021, Ankara), Türkiye Cumhuriyeti'nin 20. Başbakanı. Türk avukat ve siyasetçi. Başbakanlık ve 1989-1991 yılları arasında Anavatan Partisi genel başkanlığı görevini sürdüren Akbulut, 1987-1989 ve 1999-2000 yılları arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanlığı görevini üstlendi.
Yıldırım Akbulut | |
---|---|
20. Türkiye başbakanı | |
Görev süresi 9 Kasım 1989 - 23 Haziran 1991 (1 yıl, 7 ay ve 14 gün) | |
Cumhurbaşkanı | Turgut Özal |
Yerine geldiği | Turgut Özal |
Yerine gelen | Mesut Yılmaz |
15. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı | |
Görev süresi 20 Mayıs 1999 - 30 Eylül 2000 | |
Yerine geldiği | Hikmet Çetin |
Yerine gelen | Ömer İzgi |
Görev süresi 24 Aralık 1987 - 9 Kasım 1989 | |
Yerine geldiği | Necmettin Karaduman |
Yerine gelen | İsmet Kaya Erdem |
Türkiye İçişleri Bakanı | |
Görev süresi 26 Ekim 1984 - 16 Eylül 1987 | |
Yerine geldiği | Ali Tanrıyar |
Yerine gelen | Ahmet Selçuk |
2. Anavatan Partisi Genel Başkanı | |
Görev süresi 16 Kasım 1989 - 15 Haziran 1991 | |
Yerine geldiği | Turgut Özal |
Yerine gelen | Mesut Yılmaz |
Türkiye Büyük Millet Meclisi 17., 18., 19. ve 21. Dönem Milletvekili | |
Görev süresi 24 Kasım 1983 - 1 Ekim 2002 | |
Seçim bölgesi | 1983 - Erzincan 1987 - Erzincan 1991 - Erzincan 1999 - Ankara |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 2 Eylül 1935 Erzincan, Türkiye |
Ölüm | 14 Nisan 2021 (85 yaşında) Mamak, Ankara, Türkiye |
Defin yeri | Devlet Mezarlığı, Ankara |
Partisi | Anavatan Partisi |
Evlilik(ler) | Samia Akbulut |
Bitirdiği okul | Hukuk Fakültesi, İstanbul |
Mesleği | Avukat · Siyasetçi |
Hükûmeti | 47. Türkiye Hükûmeti |
Siyasi hayatı
Yıldırım Akbulut, 2 Eylül 1935 tarihinde Erzincan'da doğdu. Babasının PTT memuru olması nedeniyle ilkokulu Eskişehir'de, ortaokulu Samsun'da, liseyi ise Erzincan'da okudu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun olduktan sonra bir müddet avukatlık yaptı.
Akbulut, Adalet Partisi'nin Erzincan il başkanlığını yaptı. 1983 yılı Mayıs ayında Anavatan Partisi'nin kurucuları arasında yer aldı ve ilk defa 1983 Türkiye genel seçimlerinde ANAP Erzincan milletvekili olarak meclise girdi. 26 Ekim 1984 ile 6 Eylül 1987 tarihleri arasında Turgut Özal tarafından kurulan 45. Türkiye Hükûmeti'nde içişleri bakanı olarak yer aldı. 1987 Türkiye genel seçimleri'nde tekrar ANAP Erzincan milletvekili olarak meclise girdi ve 1987 yılında yapılan Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanlığı seçiminin üçüncü turunda 431 üyeden 250'sinin oyuyla TBMM başkanı seçildi ve bu görevini 9 Kasım 1989 tarihine kadar sürdürdü.
17'inci, 18'inci ve 19'uncu dönem Erzincan milletvekili ve 21'inci dönem Ankara milletvekili oldu.
Başbakanlığı, 1989-1991
Turgut Özal'ın 1989 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde cumhurbaşkanı olarak seçilmesinin ardından aynı yıl Akbulut başkanlığında 47. Türkiye Hükûmeti kuruldu. Anavatan Partisi'nin 17 Kasım 1989 tarihinde gerçekleşen ilk olağanüstü kongresinde Turgut Özal'dan boşalan genel başkanlığa Akbulut getirildi. 15 Haziran 1991 tarihinde gerçekleşen kongrede Mesut Yılmaz'a karşı seçimi kaybederek genel başkanlık ve başbakanlıktan ayrıldı.
Sonraki siyasi hayatı
1992 yılında dönemin cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın talebiyle Yıldırım Akbulut ve 17 milletvekili ANAP'tan istifa etti, ancak bir süre sonra partiye döndü.
18 Nisan 1999 seçimlerinin ardından mayıs ayında yapılan TBMM başkanlığı seçimlerini kazanıp 2000 yılına kadar TBMM başkanlığını sürdürdü. 2000 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday oldu, ancak adaylığını ikinci turun ardından geri çekti. 2002'de ANAP'tan istifa eden Akbulut, aynı yıl yapılan genel seçimlerde Doğru Yol Partisi'nden İstanbul milletvekili adayı oldu, ancak DYP'nin barajı geçememesi nedeniyle seçilemedi.
Turgut Özal Üniversitesi'nin mütevelli heyeti başkanlığını yaptı. Son olarak Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu üyesi olarak görev yapmaktaydı.
Özel hayatı
Anayasa Mahkemesi eski üyelerinden Samia Akbulut'la (d. 1939) evli olan Akbulut, 3 kız çocuğu babasıdır.
Ölümü ve sonrası
Akbulut, 14 Nisan 2021'de aterosklerotik kalp hastalığı, kalp yetmezliği ve kalp pili tanısıyla tedavi gördüğü Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nde 85 yaşında öldü. 15 Nisan 2021'de ilk olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde düzenlenen resmî cenaze merasiminin ardından Ahmet Hamdi Akseki Camii'nde cenaze namazı kılındı. Daha sonra naaşı Devlet Mezarlığı'na defnedildi.
1 Temmuz 2021 tarihinde yayınlanan cumhurbaşkanı kararı ile Erzincan Havalimanı’nın ismi, Erzincan Yıldırım Akbulut Havalimanı olarak değiştirildi.
Kaynakça
- ^ Sanal, Türker (1995). Türkiye Cumhuriyeti ve 50 Hükümeti. Sim Yayın. s. 51. ISBN . 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2021.
- ^ Arol, Ender (1990). Hayret ki Başbakan. Boyut Yayınevi. s. 88. ISBN . 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2021.
- ^ "Yıldırım Akbulut". Yeni Rehber Ansiklopedisi. 20. Türkiye Gazetesi. s. 239.
- ^ a b c d Hürriyet, 7/2/2002.
- ^ . 7 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2016.
- ^ . 26 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2016.
- ^ . NTV.com.tr. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2021.
- ^ Sinan Uslu,Kemal Karadağ, Özcan Yıldırım (15 Nisan 2021). "Eski başbakanlardan Yıldırım Akbulut son yolculuğuna uğurlandı". Anadolu Ajansı. 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2021.
- ^ . T24. 1 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2021.
- ^ . Anadolu Ajansı. 20 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2021.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Hikmet Çetin | 15. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı 20 Mayıs 1999 - 30 Eylül 2000 | Sonra gelen: Ömer İzgi |
Önce gelen: Turgut Özal | 20. Türkiye başbakanı 9 Kasım 1989 - 23 Haziran 1991 | Sonra gelen: Mesut Yılmaz |
Önce gelen: Necmettin Karaduman | Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı 24 Aralık 1987 - 9 Kasım 1989 | Sonra gelen: Kaya Erdem |
Önce gelen: Ali Tanrıyar | Türkiye İçişleri Bakanı 26 Ekim 1984 - 16 Eylül 1987 | Sonra gelen: Ahmet Selçuk |
Parti siyasi görevi | ||
Önce gelen: Turgut Özal | Anavatan Partisi Genel Başkanı 16 Kasım 1989 - 15 Haziran 1991 | Sonra gelen: Mesut Yılmaz |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yildirim Akbulut 2 Eylul 1935 Erzincan 14 Nisan 2021 Ankara Turkiye Cumhuriyeti nin 20 Basbakani Turk avukat ve siyasetci Basbakanlik ve 1989 1991 yillari arasinda Anavatan Partisi genel baskanligi gorevini surduren Akbulut 1987 1989 ve 1999 2000 yillari arasinda Turkiye Buyuk Millet Meclisi baskanligi gorevini ustlendi Yildirim Akbulut20 Turkiye basbakaniGorev suresi 9 Kasim 1989 23 Haziran 1991 1 yil 7 ay ve 14 gun Cumhurbaskani Turgut OzalYerine geldigi Turgut OzalYerine gelen Mesut Yilmaz15 Turkiye Buyuk Millet Meclisi baskaniGorev suresi 20 Mayis 1999 30 Eylul 2000Yerine geldigi Hikmet CetinYerine gelen Omer IzgiGorev suresi 24 Aralik 1987 9 Kasim 1989Yerine geldigi Necmettin KaradumanYerine gelen Ismet Kaya ErdemTurkiye Icisleri BakaniGorev suresi 26 Ekim 1984 16 Eylul 1987Yerine geldigi Ali TanriyarYerine gelen Ahmet Selcuk2 Anavatan Partisi Genel BaskaniGorev suresi 16 Kasim 1989 15 Haziran 1991Yerine geldigi Turgut OzalYerine gelen Mesut YilmazTurkiye Buyuk Millet Meclisi 17 18 19 ve 21 Donem MilletvekiliGorev suresi 24 Kasim 1983 1 Ekim 2002Secim bolgesi 1983 Erzincan 1987 Erzincan 1991 Erzincan 1999 AnkaraKisisel bilgilerDogum 2 Eylul 1935 1935 09 02 Erzincan TurkiyeOlum 14 Nisan 2021 85 yasinda Mamak Ankara TurkiyeDefin yeri Devlet Mezarligi AnkaraPartisi Anavatan PartisiEvlilik ler Samia AkbulutBitirdigi okul Hukuk Fakultesi IstanbulMeslegi Avukat SiyasetciHukumeti 47 Turkiye HukumetiSiyasi hayatiYildirim Akbulut 2 Eylul 1935 tarihinde Erzincan da dogdu Babasinin PTT memuru olmasi nedeniyle ilkokulu Eskisehir de ortaokulu Samsun da liseyi ise Erzincan da okudu Istanbul Universitesi Hukuk Fakultesi nden mezun olduktan sonra bir muddet avukatlik yapti Akbulut Adalet Partisi nin Erzincan il baskanligini yapti 1983 yili Mayis ayinda Anavatan Partisi nin kuruculari arasinda yer aldi ve ilk defa 1983 Turkiye genel secimlerinde ANAP Erzincan milletvekili olarak meclise girdi 26 Ekim 1984 ile 6 Eylul 1987 tarihleri arasinda Turgut Ozal tarafindan kurulan 45 Turkiye Hukumeti nde icisleri bakani olarak yer aldi 1987 Turkiye genel secimleri nde tekrar ANAP Erzincan milletvekili olarak meclise girdi ve 1987 yilinda yapilan Turkiye Buyuk Millet Meclisi baskanligi seciminin ucuncu turunda 431 uyeden 250 sinin oyuyla TBMM baskani secildi ve bu gorevini 9 Kasim 1989 tarihine kadar surdurdu 17 inci 18 inci ve 19 uncu donem Erzincan milletvekili ve 21 inci donem Ankara milletvekili oldu Basbakanligi 1989 1991Turgut Ozal in 1989 Turkiye cumhurbaskanligi seciminde cumhurbaskani olarak secilmesinin ardindan ayni yil Akbulut baskanliginda 47 Turkiye Hukumeti kuruldu Anavatan Partisi nin 17 Kasim 1989 tarihinde gerceklesen ilk olaganustu kongresinde Turgut Ozal dan bosalan genel baskanliga Akbulut getirildi 15 Haziran 1991 tarihinde gerceklesen kongrede Mesut Yilmaz a karsi secimi kaybederek genel baskanlik ve basbakanliktan ayrildi Sonraki siyasi hayati1992 yilinda donemin cumhurbaskani Turgut Ozal in talebiyle Yildirim Akbulut ve 17 milletvekili ANAP tan istifa etti ancak bir sure sonra partiye dondu 18 Nisan 1999 secimlerinin ardindan mayis ayinda yapilan TBMM baskanligi secimlerini kazanip 2000 yilina kadar TBMM baskanligini surdurdu 2000 cumhurbaskanligi secimlerinde aday oldu ancak adayligini ikinci turun ardindan geri cekti 2002 de ANAP tan istifa eden Akbulut ayni yil yapilan genel secimlerde Dogru Yol Partisi nden Istanbul milletvekili adayi oldu ancak DYP nin baraji gecememesi nedeniyle secilemedi Turgut Ozal Universitesi nin mutevelli heyeti baskanligini yapti Son olarak Cumhurbaskanligi Yuksek Istisare Kurulu uyesi olarak gorev yapmaktaydi Ozel hayatiAnayasa Mahkemesi eski uyelerinden Samia Akbulut la d 1939 evli olan Akbulut 3 kiz cocugu babasidir Olumu ve sonrasiAkbulut 14 Nisan 2021 de aterosklerotik kalp hastaligi kalp yetmezligi ve kalp pili tanisiyla tedavi gordugu Ankara Universitesi Tip Fakultesi Hastanesi nde 85 yasinda oldu 15 Nisan 2021 de ilk olarak Turkiye Buyuk Millet Meclisi nde duzenlenen resmi cenaze merasiminin ardindan Ahmet Hamdi Akseki Camii nde cenaze namazi kilindi Daha sonra naasi Devlet Mezarligi na defnedildi 1 Temmuz 2021 tarihinde yayinlanan cumhurbaskani karari ile Erzincan Havalimani nin ismi Erzincan Yildirim Akbulut Havalimani olarak degistirildi Kaynakca Sanal Turker 1995 Turkiye Cumhuriyeti ve 50 Hukumeti Sim Yayin s 51 ISBN 978 9759544010 15 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2021 Arol Ender 1990 Hayret ki Basbakan Boyut Yayinevi s 88 ISBN 978 9755080222 15 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2021 Yildirim Akbulut Yeni Rehber Ansiklopedisi 20 Turkiye Gazetesi s 239 a b c d Hurriyet 7 2 2002 7 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2016 26 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2016 NTV com tr 14 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Nisan 2021 Sinan Uslu Kemal Karadag Ozcan Yildirim 15 Nisan 2021 Eski basbakanlardan Yildirim Akbulut son yolculuguna ugurlandi Anadolu Ajansi 15 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2021 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link T24 1 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Kasim 2021 Anadolu Ajansi 20 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Kasim 2021 Siyasi goreviOnce gelen Hikmet Cetin 15 Turkiye Buyuk Millet Meclisi baskani 20 Mayis 1999 30 Eylul 2000 Sonra gelen Omer IzgiOnce gelen Turgut Ozal 20 Turkiye basbakani 9 Kasim 1989 23 Haziran 1991 Sonra gelen Mesut YilmazOnce gelen Necmettin Karaduman Turkiye Buyuk Millet Meclisi Baskani 24 Aralik 1987 9 Kasim 1989 Sonra gelen Kaya ErdemOnce gelen Ali Tanriyar Turkiye Icisleri Bakani 26 Ekim 1984 16 Eylul 1987 Sonra gelen Ahmet SelcukParti siyasi goreviOnce gelen Turgut Ozal Anavatan Partisi Genel Baskani 16 Kasim 1989 15 Haziran 1991 Sonra gelen Mesut Yilmaz