Yaş Muharebesi Ocak 1717'de Osmanlı, Yedisan Nogay Tatarları ve Boğdanlılardan oluşan bir ordunun Yaş şehrinde Habsburg askerlerine karşı yaptığı çatışmadır. Habsburg ordusu François de Lorraine ve Ernau tarafından yönetilmekteydi; her ikisi de muharebe sırasında öldürülmüştür. Muharebe 1716-1718 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nın bir parçası olup, Osmanlı vasalı Boğdan Prensi Mihal Rakoviça'nın Habsburg varlığını bölgeden tamamen temizlemek amacıyla Osmanlı ve Nogay Tatar askerlerinden yardım istemesi sonucunda meydana gelmiştir. Muharebe Osmanlı liderliğinde bir zaferle sonuçlanmış ve Habsburglar Boğdan'dan çekilmek zorunda kalmıştır.
Yaş Muharebesi (1717) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1716-1718 Osmanlı-Avusturya Savaşı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Habsburg Monarşisi | |||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Mihal Rakoviça | François de Lorraine (ölü) Rittmeister Ernau | ||||||
Güçler | |||||||
Bilinmiyor | Bilinmiyor | ||||||
Kayıplar | |||||||
Düşük | Neredeyse herkes |
Arka plan
Haziran-Eylül 1715 arasında Osmanlı İmparatorluğu, Silahdar Damat Ali Paşa komutasında Karlofça Antlaşması ile Venedik Cumhuriyeti'ne verilen Mora'yı kolaylıkla yeniden fethetti. Böylece Venedik'in ortadan kalktı ve Osmanlı topraklarına katıldı. Nisan 1716'da Venedik ile bir ittifak kuran ve Karlofça Antlaşması'nın garantörü olan Avusturya, Osmanlı birliklerinin tamamen Mora'dan çekilmesini ve Karlofça Antlaşması'nın ihlaline yönelik tazminat talep etti. Ancak Osmanlı, hem Prut Savaşı hem de 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'ndaki ardışık zaferleri nedeniyle bu çatışmayı da kazanacaklarından emin olduğundan, Avusturya'nın ültimatomuna savaş ilanıyla karşılık verdi.
Muharebe öncesi
1716-1718 Osmanlı-Avusturya Savaşı Osmanlı için başlangıçta Karlofça Muharebesi ile birlikte olumlu bir şekilde başlamış olsa da, Yaş muharebesi'nden önce Osmanlılar Petrovaradin ve ardından Temeşvar'da iki önemli yenilgi yaşamıştır. Habsburglar bu durumdan yararlanmak amacıyla liderliğinde Eflak ve Boğdan’a bir sefer başlattı; her iki bölge de Osmanlı süzerentisi altındaydı. Sefer sırasında Habsburglar, özellikle iş birliği yapan boyarların desteği sayesinde bu bölgelerde hızlıca ilerleyebildiler. Ocak 1717'de Osmanlı garnizonunun şiddetli direnişine rağmen düşman Yaş'ı ele geçirdi. Bundan hemen sonra, Osmanlı vasalı ve Boğdan Prensi Mihal Rakoviça'nın yardım çağrısı üzerine Osmanlı ve özellikle Yedisan'dan gelen Nogay Tatar birlikleri tarafından şehre ortak bir saldırı düzenlendi.
Muharebe
Muharebe Mihal Rakoviça’nın emriyle başı hemen kesilmiştir.
yakınlarında gerçekleşmiştir. Habsburg kuvvetlerinin neredeyse tamamı yok edilmiştir. François de Lorraine çatışmada öldürülürken, Ernau yakalanmış veMuharebe sonrası
Bu felaket niteliğindeki muharebenin ardından Habsburglar Boğdan'dan tamamen çekilmek zorunda kalmıştır. Böylece Osmanlı İmparatorluğu 1716-1718 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nda Boğdan cephesinde zafer kazanmıştır. Mihal Rakoviça'nın Habsburglara olan nefreti bilinirdi ve bundan dolayı onlarla iş birliği yapan veya yaptığı düşünülenlere karşı aşırı derecede sert cezalar uygulamıştır. Özellikle boyarlar ve din adamları arasında pek çok kişi işkenceyle öldürülerek vatana ihanet suçuyla cezalandırılmıştır.
Kısa bir süre sonra, Habsburgların dikkati Bosna'ya kaymıştır. Burayı ele geçirme amacıyla 50.000'den fazla asker sevk etmişlerdir. Ancak bu, Boğdan seferinden birkaç ay sonra daha büyük bir felaketle sonuçlanmıştır. İzvornik'i ele geçirmekteki başarısızlığı ve Novi Grad'ı almak için gerçekleştirdiği kuşatmanın feci sonuçları nedeniyle Habsburgların Bosna'daki varlığı Boğdan'da olduğu gibi tamamen sona ermiştir.
Notlar
Kaynakça
- ^ a b c d e Zinkeisen, Johann W. (2011). Afyoncu, Erhan (Ed.). Osmanlı İmparatorluğu Tarihi [History of the Ottoman Empire] (PDF). 5. Epçeli, Nilüfer tarafından çevrildi. İstanbul: Yeditepe Yayınevi. ss. 378-379. ISBN .
- ^ Shaw, Stanford J.; Shaw, Ezel K. (1976). History of the Ottoman Empire and Modern Turkey. 1. Cambridge: Cambridge University Press. s. 232. ISBN .
- ^ Ágoston, Gábor (2021). The Last Muslim Conquest: The Ottoman Empire and Its Wars in Europe. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. ss. 506-508. ISBN .
- ^ Iorga, Nicolae (2024). Afyoncu, Erhan (Ed.). Osmanlı İmparatorluğu Tarihi 1300–1912 [History of the Ottoman Empire 1300-1912] (PDF). 1–5. Epçeli, Nilüfer tarafından çevrildi. İstanbul: Yeditepe Yayınevi. s. 1437. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu sayfanin herhangi bir incelenmis surumu bulunmuyor bu yuzden standartlara uygunluk acisindan kontrol edilmemis olabilir Yas Muharebesi Ocak 1717 de Osmanli Yedisan Nogay Tatarlari ve Bogdanlilardan olusan bir ordunun Yas sehrinde Habsburg askerlerine karsi yaptigi catismadir Habsburg ordusu Francois de Lorraine ve en Ernau tarafindan yonetilmekteydi her ikisi de muharebe sirasinda oldurulmustur Muharebe 1716 1718 Osmanli Avusturya Savasi nin bir parcasi olup Osmanli vasali Bogdan Prensi Mihal Rakovica nin Habsburg varligini bolgeden tamamen temizlemek amaciyla Osmanli ve Nogay Tatar askerlerinden yardim istemesi sonucunda meydana gelmistir Muharebe Osmanli liderliginde bir zaferle sonuclanmis ve Habsburglar Bogdan dan cekilmek zorunda kalmistir Yas Muharebesi 1717 1716 1718 Osmanli Avusturya SavasiTarihOcak 1717BolgeYas Bogdan Prensligi Osmanli vasali SonucOsmanli liderliginde zaferTaraflar Osmanli Imparatorlugu Nogay Tatarlari Bogdan Habsburg MonarsisiKomutanlar ve liderlerMihal RakovicaFrancois de Lorraine olu Rittmeister Ernau GuclerBilinmiyorBilinmiyorKayiplarDusukNeredeyse herkesArka planHaziran Eylul 1715 arasinda Osmanli Imparatorlugu Silahdar Damat Ali Pasa komutasinda Karlofca Antlasmasi ile Venedik Cumhuriyeti ne verilen Mora yi kolaylikla yeniden fethetti Boylece Venedik in en ortadan kalkti ve Osmanli topraklarina katildi Nisan 1716 da Venedik ile bir ittifak kuran ve Karlofca Antlasmasi nin garantoru olan Avusturya Osmanli birliklerinin tamamen Mora dan cekilmesini ve Karlofca Antlasmasi nin ihlaline yonelik tazminat talep etti Ancak Osmanli hem Prut Savasi hem de 1714 1718 Osmanli Venedik Savasi ndaki ardisik zaferleri nedeniyle bu catismayi da kazanacaklarindan emin oldugundan Avusturya nin ultimatomuna savas ilaniyla karsilik verdi Muharebe oncesi1716 1718 Osmanli Avusturya Savasi Osmanli icin baslangicta Karlofca Muharebesi ile birlikte olumlu bir sekilde baslamis olsa da Yas muharebesi nden once Osmanlilar Petrovaradin ve ardindan Temesvar da iki onemli yenilgi yasamistir Habsburglar bu durumdan yararlanmak amaciyla liderliginde Eflak ve Bogdan a bir sefer baslatti her iki bolge de Osmanli suzerentisi altindaydi Sefer sirasinda Habsburglar ozellikle is birligi yapan boyarlarin destegi sayesinde bu bolgelerde hizlica ilerleyebildiler Ocak 1717 de Osmanli garnizonunun siddetli direnisine ragmen dusman Yas i ele gecirdi Bundan hemen sonra Osmanli vasali ve Bogdan Prensi Mihal Rakovica nin yardim cagrisi uzerine Osmanli ve ozellikle Yedisan dan gelen Nogay Tatar birlikleri tarafindan sehre ortak bir saldiri duzenlendi MuharebeMuharebe en yakinlarinda gerceklesmistir Habsburg kuvvetlerinin neredeyse tamami yok edilmistir Francois de Lorraine catismada oldurulurken en Ernau yakalanmis ve Mihal Rakovica nin emriyle basi hemen kesilmistir Muharebe sonrasiBu felaket niteligindeki muharebenin ardindan Habsburglar Bogdan dan tamamen cekilmek zorunda kalmistir Boylece Osmanli Imparatorlugu 1716 1718 Osmanli Avusturya Savasi nda Bogdan cephesinde zafer kazanmistir Mihal Rakovica nin Habsburglara olan nefreti bilinirdi ve bundan dolayi onlarla is birligi yapan veya yaptigi dusunulenlere karsi asiri derecede sert cezalar uygulamistir Ozellikle boyarlar ve din adamlari arasinda pek cok kisi iskenceyle oldurulerek vatana ihanet sucuyla cezalandirilmistir Kisa bir sure sonra Habsburglarin dikkati Bosna ya kaymistir Burayi ele gecirme amaciyla 50 000 den fazla asker sevk etmislerdir Ancak bu Bogdan seferinden birkac ay sonra daha buyuk bir felaketle sonuclanmistir hr Izvornik i ele gecirmekteki basarisizligi ve en Novi Grad i almak icin gerceklestirdigi kusatmanin feci sonuclari nedeniyle Habsburglarin Bosna daki varligi Bogdan da oldugu gibi tamamen sona ermistir Notlar Rumence Bătălia de la Iași Ingilizce Battle of Iași Almanca Schlacht bei Jassy Tatarca Yashi yanyndagy sugyshKaynakca a b c d e Zinkeisen Johann W 2011 Afyoncu Erhan Ed Osmanli Imparatorlugu Tarihi History of the Ottoman Empire PDF 5 Epceli Nilufer tarafindan cevrildi Istanbul Yeditepe Yayinevi ss 378 379 ISBN 9786054052691 Shaw Stanford J Shaw Ezel K 1976 History of the Ottoman Empire and Modern Turkey 1 Cambridge Cambridge University Press s 232 ISBN 9780521291637 Agoston Gabor 2021 The Last Muslim Conquest The Ottoman Empire and Its Wars in Europe Princeton New Jersey Princeton University Press ss 506 508 ISBN 9780691159324 Iorga Nicolae 2024 Afyoncu Erhan Ed Osmanli Imparatorlugu Tarihi 1300 1912 History of the Ottoman Empire 1300 1912 PDF 1 5 Epceli Nilufer tarafindan cevrildi Istanbul Yeditepe Yayinevi s 1437 ISBN 9786258260717