Yedisan (ayrıca Jedisan veya Edisan; Türkçe: Yedisan, Ukraynaca: Єдисан, : Yedysan, Romence: Edisan, Rusça: Едисан, : Yedisan), bugünkü 'da Dinyester ile Güney Bug (Boh) arasında yer alan, 17. ve 18. yüzyıllarda Osmanlılar tarafından Nogay Ordası'nın kontrolüne verilen ve adını Nogay Ordularından birinden alan Silistre Eyaleti'ne bağlı Özi [Paşa] Sancağı'nın (Ochakiv Sancağı) şartlı adıydı. Rus İmparatorluğu'nda Ochakov Oblastı olarak anılırken, Osmanlı Türkleri idari merkez olarak hizmet veren Ochakiv şehrinden sonra sadece Özü olarak adlandırdı. Kullanılan bir diğer isim de Batı Nogay idi.
Coğrafi olarak, Dinyester ve Dinyeper nehirleri arasında Karadeniz'in kuzeyine yayılan Vahşi Alanlar olarak adlandırılan bölgenin batı kısmıydı. Budjak ve Besarabya'nın doğusunda, Podolya ve Zaporizhzhia'nın güneyinde ve 'nın batısında yer almaktadır. Bölge 20. yüzyılın ortalarından bu yana güneybatı Ukrayna ve güneydoğu Moldova (güney Transdinyester) arasında bölünmüştür.
İsim
"Yedisan" Türkçede "Yedi Unvan" anlamına gelmektedir, şüphesiz sept yedi alt gruptan oluşmaktaydı. Yedisan bazen bölgenin ana kalesi olan Ochakov'dan (Ochakiv) sonra Ochakov Tataryası olarak da anılmıştır. Bölgenin farklı dillerdeki isimleri şunlardır: Ukraynaca: Єдисан [Yedysan]; Rusça: Едисан [Yedisan]; Rumence: Edisan; Kırım Tatarca ve Türkçe: Yedisan; Almanca: Jedisan; Lehçe: Jedysan.
Tarihçesi
Macarlar, sonunda 'ya göç etmeden önce Yedisan'da () bulunmuş olabilirler.
Tarihi Podolya'nın bir parçasıydı, 17. yüzyılda Osmanlılar tarafından Podolya Eyaleti ve Silistre Eyaleti arasında bölünerek işgal edildi.
Bölge zaman zaman Silistre (Özi) Eyaleti'nin bir parçası olarak dahil edilmiş ve ana merkezleri Hacıbey (Odesa) ve Özi (Oçakiv) kaleleri olmuştur. Aynı zamanda Osmanlı Babıali'sinin müşterileri olan Nogaylar ile Rus destekli Zaporijya kazakları arasındaki daha büyük bir göçebe çatışmasının da bir parçasıydı. 18. yüzyılın sonlarında, Büyük Katerina yönetimindeki İmparatorluk Rusya'sı bölgeye doğru genişlemeye başladı. 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı sonucunda Osmanlılar Güney Bug'un doğusundaki bölgeyi Rusya'ya bıraktı.
1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı'nı sonuçlandıran 1792 Yaş (Iaşi) Antlaşması ile Rus sınırı Dinyester Nehri'ne kadar genişletildi ve Yedisan'ın ele geçirilmesi tamamlandı. Rusya'nın bölgeyi ele geçirmesinin ardından 1794 yılında Odesa şehri kurulmuş ve bölgeye Yeni Rusya'nın bir parçası olarak Moldovalı, Rus ve Ukraynalı kolonistlerin yanı sıra önemli bir Alman unsur da yerleştirilmiştir. Herson Valiliği'nin bir parçasını oluşturan bölge günümüzde Ukrayna'ya bağlı Odesa ve Mikolayiv oblastları ile güneydeki ayrılıkçı Transdinyester'in (de jure Moldova'nın bir parçası) bir parçasıdır.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Tretiak, O.I. Birth of the city (Рождение города) (Ochakov Oblast). "Optimum". Odesa, 2004.
Kaynaklar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yedisan ayrica Jedisan veya Edisan Turkce Yedisan Ukraynaca Yedisan Yedysan Romence Edisan Rusca Edisan Yedisan bugunku da Dinyester ile Guney Bug Boh arasinda yer alan 17 ve 18 yuzyillarda Osmanlilar tarafindan Nogay Ordasi nin kontrolune verilen ve adini Nogay Ordularindan birinden alan Silistre Eyaleti ne bagli Ozi Pasa Sancagi nin Ochakiv Sancagi sartli adiydi Rus Imparatorlugu nda Ochakov Oblasti olarak anilirken Osmanli Turkleri idari merkez olarak hizmet veren Ochakiv sehrinden sonra sadece Ozu olarak adlandirdi Kullanilan bir diger isim de Bati Nogay idi Gunumuz Ukrayna sinda Yedisan haritasi 16 17 yuzyillarda Yedisan diye bir yer yoktu onun yerine Podolya vardi Die Otschakowische Tartarey oder Westliches Nogaj auch Jedisan 1790 civarinda Viyana da basilmis bir harita Not Yedisan dan gecen herhangi bir posta yoktur Cografi olarak Dinyester ve Dinyeper nehirleri arasinda Karadeniz in kuzeyine yayilan Vahsi Alanlar olarak adlandirilan bolgenin bati kismiydi Budjak ve Besarabya nin dogusunda Podolya ve Zaporizhzhia nin guneyinde ve nin batisinda yer almaktadir Bolge 20 yuzyilin ortalarindan bu yana guneybati Ukrayna ve guneydogu Moldova guney Transdinyester arasinda bolunmustur Isim Yedisan Turkcede Yedi Unvan anlamina gelmektedir suphesiz sept yedi alt gruptan olusmaktaydi Yedisan bazen bolgenin ana kalesi olan Ochakov dan Ochakiv sonra Ochakov Tataryasi olarak da anilmistir Bolgenin farkli dillerdeki isimleri sunlardir Ukraynaca Yedisan Yedysan Rusca Edisan Yedisan Rumence Edisan Kirim Tatarca ve Turkce Yedisan Almanca Jedisan Lehce Jedysan TarihcesiMacarlar sonunda ya goc etmeden once Yedisan da bulunmus olabilirler Tarihi Podolya nin bir parcasiydi 17 yuzyilda Osmanlilar tarafindan Podolya Eyaleti ve Silistre Eyaleti arasinda bolunerek isgal edildi Bolge zaman zaman Silistre Ozi Eyaleti nin bir parcasi olarak dahil edilmis ve ana merkezleri Hacibey Odesa ve Ozi Ocakiv kaleleri olmustur Ayni zamanda Osmanli Babiali sinin musterileri olan Nogaylar ile Rus destekli Zaporijya kazaklari arasindaki daha buyuk bir gocebe catismasinin da bir parcasiydi 18 yuzyilin sonlarinda Buyuk Katerina yonetimindeki Imparatorluk Rusya si bolgeye dogru genislemeye basladi 1768 1774 Osmanli Rus Savasi sonucunda Osmanlilar Guney Bug un dogusundaki bolgeyi Rusya ya birakti 1787 1792 Osmanli Rus Savasi ni sonuclandiran 1792 Yas Iasi Antlasmasi ile Rus siniri Dinyester Nehri ne kadar genisletildi ve Yedisan in ele gecirilmesi tamamlandi Rusya nin bolgeyi ele gecirmesinin ardindan 1794 yilinda Odesa sehri kurulmus ve bolgeye Yeni Rusya nin bir parcasi olarak Moldovali Rus ve Ukraynali kolonistlerin yani sira onemli bir Alman unsur da yerlestirilmistir Herson Valiligi nin bir parcasini olusturan bolge gunumuzde Ukrayna ya bagli Odesa ve Mikolayiv oblastlari ile guneydeki ayrilikci Transdinyester in de jure Moldova nin bir parcasi bir parcasidir Ayrica bakinizDis baglantilarTretiak O I Birth of the city Rozhdenie goroda Ochakov Oblast Optimum Odesa 2004 Kaynaklar Spinei Victor 2003 The great migrations in the East and South East of Europe from the ninth to the thirteenth century Cluj Napoca Romanian Cultural Institute ISBN 973 85894 5 2 OCLC 57229133