Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Her dem yeşil ya da yaprak dökmeyen, botanikte yaprakları yılın her dönemi yeşil kalan ve dökülmeyen bitkileri tarif eden bir sıfattır. Her dem yeşil bitkiler, yaprak döken bitkilerin aksine kış ya da kurak mevsim gelince yapraklarını dökmeyen bitkileri kapsadığı gibi tamamen sıcak ve nemli iklimlerde yetiştiği için yaprak dökmeyen bitkileri de içerir.
Her dem yeşil türler
Çok sayıda ağaç ve çalı türü her dem yeşildir. Bunlar arasında şu bitkiler sayılabilir.
- çam, göknar, ladin, gibi iğne yapraklı ağaçların çoğu, (melez gibi istisnaları mevcuttur)
- çobanpüskülü, bazı meşeler (örn: mantar meşesi, mazı meşesi) ve Cycadopsida cinsi gibi bazı "antik" açık tohumlular
- okaliptüsler ve yağmur ormanı ağaçları gibi don olayı görülmeyen iklimlerde yetişen kapalı tohumluların çoğu
- cinsi bitkiler
Latince "hep yeşil" anlamına gelen sempervirens sözcüğü, ikili adlandırmalarda her dem yeşilliği vurgulamak için kullanılır. Örnekler arasında şunlar sayılabilir:
- Cupressus sempervirens (Akdeniz servisi)
- Lonicera sempervirens (bir hanımeli türü)
- Sequoia sempervirens (sekoya ağacı)
Her dem yeşil bitkilerde yaprak ömrü birkaç aydan on yıllara kadar değişebilir. (Pinus longaeva cinsi çamlarda 30 yıldan uzun).
Her dem yeşil familyalar
| Familya adı | Örneği |
|---|---|
| Araucariaceae | Şili arokaryası |
| Cupressaceae | Sekoya |
| Pinaceae | Çam |
| Podocarpaceae | Taş porsuğu |
| Taxaceae | Yaygın porsuk |
| Cyatheaceae | Avustralya ağaç eğreltisi |
| Aquifoliaceae | Çobanpüskülü |
| Fagaceae | Mantar meşesi |
| Oleaceae | Dişbudak |
| Myrtaceae | Okaliptüs |
| Arecaceae | Hindistan cevizi |
| Lauraceae | Defne |
| Magnoliaceae | Manolya |
| Cycadaceae | Sago ağacı |
Japon şemsiye çamı (Sciadopitys verticillata), başka bir türü içermeyen kendine has bir familyada bulunduğundan eşsizdir.
Her dem yeşil ve yaprak döken bitkilerin kıyaslanması
Her dem yeşil ve yaprak döken bitkiler, birtakım fizyolojik ve morfolojik özellikleriyle birbirlerinden ayırt edilebilirler. Genelde geniş yapraklı her dem yeşil bitkiler, yaprak döken türlere kıyasla daha kalın yapraklara ve yaprak alanı başına daha büyük miktarda ve hava boşluğuna sahip olur. Birim yaprak alanı başına düşen yaprak biyokütleleri daha büyük olduğu için spesifik yaprak alanları daha düşüktür. İki küme arasında yaprak üretim maliyeti bakımında fark bulunmaz. Her dem yeşil bitkilerin yaprakları, toplam biyokütlelerinin daha büyük bir yüzdesini oluşturur, ancak genellikle fotosentez oranları daha düşüktür.
Yaprak dökme ya da dökmeme için nedenler
Bazı ağaçların yaprak dökmeleri, yapraklarını kış ya da kurak/nemli mevsime uyum sağlamaya yönelik bir adaptasyondur. Her dem yeşil ağaçlar da yaprak döker, ancak bu ağaçların yaprakları hep beraber değil de aşama aşama dökülür. Çoğu tropik yağmur ormanı bitkisi her dem yeşilken, yani yaşlanan yapraklarını yıl boyunca aşama aşama döker. Kurak mevsimlerin yaşandığı tropik bölgelerde yetişen bitkiler yapraklarını dökebilir ya da dökmeyebilir. Çoğu sıcak ılıman kuşak iklim bitkisi de her dem yeşildir. Soğuk ılıman iklimlerde daha az bitki türü her dem yeşil olur ki bu türlerin ezici çoğunluğu iğne yapraklı ağaçlardır, çünkü çok az kapalı tohumlu her dem yeşil bitki -26 °C (-15 °F) altındaki aşırı soğuklara dayanabilir.
Soğuk ya da kurak bir mevsimin varlığı gibi yaprak dökmek için bir nedenin bulunduğu bölgelerde her dem yeşillik, genellikle düşük besin varlığına karşı geliştirilmiş bir adaptasyon olarak meydana gelir. Yaprak döken ağaçlar yapraklarını kaybederken besin de kaybeder. Daha ılık bölgelerde çam ve servi gibi bazı türler zayıf toprakta, örselenmiş zeminde yetişir. Geniş yapraklı olup da her dem yeşil olan ormangülü türlerinin çoğu, genellikle olgun ormanların zeminlerinde, bitkilerin daha zor besin alabilecekleri asit oranı yüksek topraklarda yetişir. Taygalarda hava, topraktaki organik maddelerin hızlı çürümesi için fazla soğuk olduğundan bitkiler, topraktaki besinlere daha zor erişir, bu sebepten bitkiler de genellikle her dem yeşil olurlar.
Karaçam gibi ılıman iklimlerde yetişen her dem yeşil bitkiler, yetiştikleri bölgeyi kendilerinin yaşamasına daha uygun hâle getirebilirler. Her dem yeşil bitkilerin yaprakları, yaprak döken bitkilere kıyasla daha yüksek karbon-azot oranına sahiptir, bu nedenle de yere dökülen yapraklar toprağın asiditesini arttırırken azot oranını azaltırlar. Bu koşullar, daha fazla her dem yeşil bitkinin yetişebilmesini kolaylaştırırken yaprak döken bitkilerin yetişebilmesini güçleştirir. Ayrıca zaten mevcut her dem yeşil bitkilerin sağladığı koruma genç her dem yeşil bitkilerin soğuğa ve/veya kuraklığa direnebilmesini kolaylaştırabilir.
- ^ Villar (Ekim 2013). "Exploring variation in leaf mass per area (LMA) from leaf to cell: An anatomical analysis of 26 woody species". American Journal of Botany. 100 (10): 1969-1980. doi:10.3732/ajb.1200562.
- ^ Poorter (2015). "How does biomass distribution change with size and differ among species? An analysis for 1200 plant species from five continents". New Phytologist. 208 (3): 736-749. doi:10.1111/nph.13571. (PMC) 5034769 $2.
- ^ Aerts, R. (1995). "The advantages of being evergreen" 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Trends in Ecology & Evolution 10 (10): 402–407.
- ^ Matyssek, R. (1986) "Carbon, water and nitrogen relations in evergreen and deciduous conifers". Tree Physiology 2: 177–187.
- ^ Sobrado, M. A. (1991) "Cost-Benefit Relationships in Deciduous and Evergreen Leaves of Tropical Dry Forest Species". Functional Ecology 5 (5): 608–616.
Dış bağlantılar
![image]()
Yukarıdaki metinlerin bir veya birden fazla yerinde şu anda belirtilen kamu malı kaynaktan metinler bulunmaktadır: |}}"Evergreens". Encyclopedia Americana. 1920.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Her dem yesil ya da yaprak dokmeyen botanikte yapraklari yilin her donemi yesil kalan ve dokulmeyen bitkileri tarif eden bir sifattir Her dem yesil bitkiler yaprak doken bitkilerin aksine kis ya da kurak mevsim gelince yapraklarini dokmeyen bitkileri kapsadigi gibi tamamen sicak ve nemli iklimlerde yetistigi icin yaprak dokmeyen bitkileri de icerir Bu Orta Avrupa goknari dalinda uc yil boyunca korunan yapraklar gorulebilmektedir Her dem yesil turlerCok sayida agac ve cali turu her dem yesildir Bunlar arasinda su bitkiler sayilabilir cam goknar ladin gibi igne yaprakli agaclarin cogu melez gibi istisnalari mevcuttur cobanpuskulu bazi meseler orn mantar mesesi mazi mesesi ve Cycadopsida cinsi gibi bazi antik acik tohumlular okaliptusler ve yagmur ormani agaclari gibi don olayi gorulmeyen iklimlerde yetisen kapali tohumlularin cogu cinsi bitkiler Latince hep yesil anlamina gelen sempervirens sozcugu ikili adlandirmalarda her dem yesilligi vurgulamak icin kullanilir Ornekler arasinda sunlar sayilabilir Cupressus sempervirens Akdeniz servisi Lonicera sempervirens bir hanimeli turu Sequoia sempervirens sekoya agaci Her dem yesil bitkilerde yaprak omru birkac aydan on yillara kadar degisebilir Pinus longaeva cinsi camlarda 30 yildan uzun Her dem yesil familyalar Familya adi OrnegiAraucariaceae Sili arokaryasiCupressaceae SekoyaPinaceae CamPodocarpaceae Tas porsuguTaxaceae Yaygin porsukCyatheaceae Avustralya agac egreltisiAquifoliaceae CobanpuskuluFagaceae Mantar mesesiOleaceae DisbudakMyrtaceae OkaliptusArecaceae Hindistan ceviziLauraceae DefneMagnoliaceae ManolyaCycadaceae Sago agaci Japon semsiye cami Sciadopitys verticillata baska bir turu icermeyen kendine has bir familyada bulundugundan essizdir Her dem yesil ve yaprak doken bitkilerin kiyaslanmasiHer dem yesil ve yaprak doken bitkiler birtakim fizyolojik ve morfolojik ozellikleriyle birbirlerinden ayirt edilebilirler Genelde genis yaprakli her dem yesil bitkiler yaprak doken turlere kiyasla daha kalin yapraklara ve yaprak alani basina daha buyuk miktarda ve hava bosluguna sahip olur Birim yaprak alani basina dusen yaprak biyokutleleri daha buyuk oldugu icin spesifik yaprak alanlari daha dusuktur Iki kume arasinda yaprak uretim maliyeti bakiminda fark bulunmaz Her dem yesil bitkilerin yapraklari toplam biyokutlelerinin daha buyuk bir yuzdesini olusturur ancak genellikle fotosentez oranlari daha dusuktur Yaprak dokme ya da dokmeme icin nedenlerGuney Karolina da yetisen Quercus virginiana meseleri kisin yapraklarini dokmezler Bazi agaclarin yaprak dokmeleri yapraklarini kis ya da kurak nemli mevsime uyum saglamaya yonelik bir adaptasyondur Her dem yesil agaclar da yaprak doker ancak bu agaclarin yapraklari hep beraber degil de asama asama dokulur Cogu tropik yagmur ormani bitkisi her dem yesilken yani yaslanan yapraklarini yil boyunca asama asama doker Kurak mevsimlerin yasandigi tropik bolgelerde yetisen bitkiler yapraklarini dokebilir ya da dokmeyebilir Cogu sicak iliman kusak iklim bitkisi de her dem yesildir Soguk iliman iklimlerde daha az bitki turu her dem yesil olur ki bu turlerin ezici cogunlugu igne yaprakli agaclardir cunku cok az kapali tohumlu her dem yesil bitki 26 C 15 F altindaki asiri soguklara dayanabilir Soguk ya da kurak bir mevsimin varligi gibi yaprak dokmek icin bir nedenin bulundugu bolgelerde her dem yesillik genellikle dusuk besin varligina karsi gelistirilmis bir adaptasyon olarak meydana gelir Yaprak doken agaclar yapraklarini kaybederken besin de kaybeder Daha ilik bolgelerde cam ve servi gibi bazi turler zayif toprakta orselenmis zeminde yetisir Genis yaprakli olup da her dem yesil olan ormangulu turlerinin cogu genellikle olgun ormanlarin zeminlerinde bitkilerin daha zor besin alabilecekleri asit orani yuksek topraklarda yetisir Taygalarda hava topraktaki organik maddelerin hizli curumesi icin fazla soguk oldugundan bitkiler topraktaki besinlere daha zor erisir bu sebepten bitkiler de genellikle her dem yesil olurlar Karacam gibi iliman iklimlerde yetisen her dem yesil bitkiler yetistikleri bolgeyi kendilerinin yasamasina daha uygun hale getirebilirler Her dem yesil bitkilerin yapraklari yaprak doken bitkilere kiyasla daha yuksek karbon azot oranina sahiptir bu nedenle de yere dokulen yapraklar topragin asiditesini arttirirken azot oranini azaltirlar Bu kosullar daha fazla her dem yesil bitkinin yetisebilmesini kolaylastirirken yaprak doken bitkilerin yetisebilmesini guclestirir Ayrica zaten mevcut her dem yesil bitkilerin sagladigi koruma genc her dem yesil bitkilerin soguga ve veya kurakliga direnebilmesini kolaylastirabilir Villar Ekim 2013 Exploring variation in leaf mass per area LMA from leaf to cell An anatomical analysis of 26 woody species American Journal of Botany 100 10 1969 1980 doi 10 3732 ajb 1200562 Poorter 2015 How does biomass distribution change with size and differ among species An analysis for 1200 plant species from five continents New Phytologist 208 3 736 749 doi 10 1111 nph 13571 PMC 5034769 2 Aerts R 1995 The advantages of being evergreen 24 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Trends in Ecology amp Evolution 10 10 402 407 Matyssek R 1986 Carbon water and nitrogen relations in evergreen and deciduous conifers Tree Physiology 2 177 187 Sobrado M A 1991 Cost Benefit Relationships in Deciduous and Evergreen Leaves of Tropical Dry Forest Species Functional Ecology 5 5 608 616 ol section Dis baglantilar Yukaridaki metinlerin bir veya birden fazla yerinde su anda belirtilen kamu mali kaynaktan metinler bulunmaktadir Evergreens Encyclopedia Americana 1920