Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zekâ ya da ruh biliminde anlak, zihnin öğrenme, öğrenilenden yararlanabilme, yeni durumlara uyabilme ve yeni çözüm yolları bulabilme . Başka bir deyişle anlak, zihnin birçok yeteneğinin uyumlu çalışması sonucu ortaya çıkan bir yetenekler birleşimidir. En geniş anlamıyla, genel zihin gücü olarak da tanımlanabilir. Zihnin algılama, bellek, düşünme, uslamlama, öğrenme gibi birçok işlevini içerir. Sözcük çok geniş anlamda kullanılsa da psikologlar tarafından yaratıcılık, kişilik, bilgi ve akıl gibi değişik kategorilere ayrılmıştır.
Zekâ araştırmacılarının asıl alanı insanlardır, fakat hayvanların da öğrenme, anlama vs. yetenekleri üzerinde çalışmalar yapılmaktadır.
Köken bilimi
Zekâ sözcüğü Türkçeye Arapçadan geçmiştir. Arapçada ذكاء, "parıltı", "zihin parıltısı" gibi anlamlara gelmekte; "ateşin harlanması" gibi bir anlamda da kullanılmaktadır.
Anlak ise öz Türkçe bir sözcük olup, anlamak (anla-) eylem kökünden türemiştir ve basit anlamıyla, anlama, algılama yeteneği demektir.
Tanımlar
Zekânın ne olduğu ile ilgili tartışmalar yıllardan beri sürmektedir. Buna göre zekânın birkaç tanımı şu şekildedir:
- Binet'e göre anlak, iyi us (akıl) yürütme, iyi hüküm verme ve kendi kendini aşma kapasitesidir.
- Davis'e göre anlak, edinilen bilgilerden faydalanarak sorunları halletme yeteneğidir.
- Terman’a göre anlak, soyut düşünme yeteneğidir.
- Thorndike'a göre anlak, birçok düşüncesel yeteneklerin karışımıdır ve mekanik, sosyal ve soyut anlak olmak üzere üç başlıkta incelenmelidir.
- Weshler'e göre anlak, bireyin amaçlı davranma, mantıklı düşünme ve çevresiyle ilişkilerde etkili olma kapasitesinin tümüdür.
Belirleyen etkenler
Bir kişinin zekâsını belirleyen üç temel etken vardır.
Kalıtım
Temelde zekâ doğuştan gelir ve büyük ölçüde kalıtımın etkisiyle belirlenir. Yapılan çalışmalarda çocuğun zekâsı ile ana-babanın zekâsı arasında yüksek düzeyde ilişki olduğu saptanmıştır. Çocuğun zekâ gücü anasıyla babasının zekâ gücü ortalamasına yakındır. Biraz altında ya da üstünde olabilir. Ana ve babanın döl gözelerinde, gen adı verilen ve kalıtımı belirleyen özellikler rastlantısal bir yolla çocuğa geçerler.
Doğum ve öncesi
Çocuğun uygun beslenmesi, beyin kanlanma ve oksijen alımının yolunda gitmesi gerekir. Örneğin; zor bir doğum sırasında çocuğun soluğu uzun süre kesilirse, beyin gözeleri ölür ve sonuçta zekâsı etkilenir. Bunun gibi, beyin dokusunu doğum sonrasında örseleyen yaralamalar ve beyin yangıları da zekâ gizilini (potansiyelini) düşürebilir. Ananın gebelik süresince nasıl beslendiği de zekâ gelişimini etkileyen bir etkendir.
Çevre
Çocuk doğuştan getirdiği zihinsel potansiyelini kullanabilmek ve geliştirebilmek için varsıl uyarıcılarla donatılmış çevreye ihtiyaç duyar. Çevrenin zekâyı tam olarak ne ölçüde etkilediği saptanamamıştır. İlk yaşlarda ana babanın uyarması, ilgisi, zekâyı geliştirebileceği gibi, bunun tersi de olabilir. Bu konuda genellikle gözlenen, eğitim düzeyi düşük bir ana-babanın çocuğuna anlaksal yoldan ilgisinin az olduğu ve çocuğun (okul çağına gelene kadar) zekâ gelişiminin yavaş olduğudur. Genel olarak zekânın %75'i ilk dört yılda oluşur ve 20 yaşına kadar gelişimini sürdürür.
Ölçme
Zekâ ölçerleri (testleri) çocukların yapabilecekleri işlere, becerilerine, yanıtlayabilecekleri sorulara, yaşlarına uygun sayı, söz bilgisine ve biçim ilişkisine dayandırılarak hazırlanır. Zekâ standardize edilmiş bu zekâ testleri ile ölçülür. Bu testlerdeki sorular her yaşa göre özel olarak hazırlanır.
Tarihçe
Batıda kullanılan ilk zekâ ölçerini Fransız psikolog Alfred Binet ve Dr. Theodor Simon üretmiştir. 1905'te yayımlanan bu testin adı "Binet-Simon Testi"dir. Bu ölçer, Paris ilkokullarında başarısız öğrencilere uygulanmış ve zekâsı geri olduğu için başarısız olanlarla; zekâsı geri olmayıp, olumsuz çevre etkenleri yüzünden başarısız olanları ayırt etmek amacıyla kullanılmıştır.
Zekâ katsayısı
Ölçerlerde çocuğun doğru yanıtladığı sorular dikkate alınarak zekâ yaşı hesaplanır. Zekâ yaşının gerçek yaşa bölümünün 100 ile çarpılmasıyla zekâ katsayısı (ZK ya da IQ) ortaya çıkar:
ZK = (Zekâ yaşı / Gerçek yaş) x 100.
Örneğin; 10 yaşındaki bir çocuk ölçerde yalnızca 6 yaş düzeyine kadar olan soruları/görevleri yapabilmişse, ZK'si (6/10) x 100 = 60 olarak belirlenir.
Sınıflandırma
Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) önerdiği zekâ sınıflandırması şu şekildedir.
| Uluslararası zekâ sınıflandırması | |
|---|---|
| ZK (IQ) | Zekâ sınıfı |
| 0-20 | Derin zekâ geriliği / zihinsel engel |
| 21-35 | Ağır derecede zekâ geriliği / zihinsel engel |
| 36-50 | Orta derecede zekâ geriliği / zihinsel engel |
| 51-70 | Hafif derecede zekâ geriliği / zihinsel engel |
| 71-79 | Sınırda zekâ |
| 80-89 | Donuk zekâ |
| 90-109 | Normal ya da ortalama zekâ |
| 110-119 | Parlak zekâ |
| 120-129 | Üstün zekâ |
| 130 ve üstü | Çok üstün zekâ |
Akıl ile ilişki
Akıl doğru düşünce üretmekle ilgilidir. Zekâ ise genelde uygulayıcı olarak düşünülebilir. Akıl kuramlar ve kurallar ortaya çıkarırken, zekâ bunların pratikte uygulanmasını sağlar. Başka bir açıdan bakıldığında zekâ düşünebilme gücü ya da yeteneğidir. Doğru düşünceye ulaşmak ya da sahip olmak ise akılla olur.
Ayrıca bakınız
| Wikimedia Commons'ta Zekâ ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- Yörükoğlu, Atalay (Prof. Dr.). Çocuk Ruh Sağlığı, İstanbul: Özgür Yayınları (2004).
- Aral, Neriman (Doç. Dr.); Gülen Baran (Doç. Dr.), Şenay Bulut, Serap Çimen. Çocuk Gelişimi - I, İstanbul: YA-PA (2001).
Dipnotlar
- ^ "TDK Güncel Türkçe Sözlük - anlak". Erişim tarihi: 5 Ocak 2010.[]
- ^ a b Yörükoğlu, Atalay (2004). "Zekâ Nedir?". Çocuk Ruh Sağlığı. İstanbul: Özgür Yayınları. ss. s. 105-106.
- ^ a b Aral, Neriman (2001). "Zekâ". Çocuk Gelişimi - I. İstanbul: YA-PA. ss. s. 115-116.
- ^ a b c d "Zekâ". Yeni Rehber Ansiklopedisi. 20. cilt. ss. 335. sayfa.
- ^ "TDK Güncel Türkçe Sözlük - zekâ". Erişim tarihi: 5 Ocak 2010.[]
- ^ "Çağdaş Türkçenin Etimolojik Sözlüğü - zekâ". Erişim tarihi: 5 Ocak 2010.[]
- ^ . 4 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2010.
- ^ a b c d e f Yörükoğlu, Atalay (2004). "Zekâyı Belirleyen Etkenler". Çocuk Ruh Sağlığı. İstanbul: Özgür Yayınları. ss. s. 106-108.
- ^ a b c d Aral, Neriman (2001). "Zekâyı Belirleyen Faktörler". Çocuk Gelişimi - I. İstanbul: YA-PA. ss. s. 117-118.
- ^ a b c d Yörükoğlu, Atalay (2004). "Zekânın ölçülmesi (Zekâ ölçerler)". Çocuk Ruh Sağlığı. İstanbul: Özgür Yayınları. ss. s. 111-113.
- ^ a b c Aral, Neriman (2001). "Zekâ Bölümleri". Çocuk Gelişimi - I. İstanbul: YA-PA. ss. s. 116-117.
- ^ a b c d "Zekânın Ölçülmesi". Yeni Rehber Ansiklopedisi. 20. cilt. ss. 336. sayfa.
Konuyla ilgili yayınlar
- Binet, Alfred; Simon, Th. (1916). The development of intelligence in children: The Binet-Simon Scale. Publications of the Training School at Vineland New Jersey Department of Research No. 11. E.S. Kite (Trans.). Baltimore: Williams & Wilkins. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2010.
- (1916). The Measurement of Intelligence. Boston: Houghton Mifflin. ISBN . 24 Eylül 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2010.
- Das, J.P.; Naglieri, J.A.; Kirby, J.R. (1994). Assessment of Cognitive Processes. Needham Heights, MA, USA: Allyn & Bacon. ISBN . 30 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2012.
- Wake, Warren K.; Gardner, Howard; Kornhaber, Mindy L. (1996). Intelligence: Multiple perspectives. Fort Worth, TX: Harcourt Brace College yayımcıs. ISBN . OCLC 34414874.
- Khalfa, Jean, (Ed.) (1996). What Is Intelligence?. Darwin College Lectures. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN . Diğer özet (4 Temmuz 2010).
- , (Ed.) (2000). Handbook of Intelligence. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN . Diğer özet (29 Haziran 2010).
- Richardson, Ken (2000). The Making of Intelligence. New York (NY): Columbia University Press. ISBN . Diğer özet (28 Haziran 2010).
- Bock, Gregory; Goode, Jamie; Webb, Kate, (Ed.) (2000). The Nature of Intelligence. Novartis Foundation Symposium 233. Chichester: . doi:10.1002/0470870850. ISBN . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2010.[]
- Blakeslee, Sandra; (2004). On intelligence. New York: Times Books. ISBN . OCLC 55510125.
- , (Ed.) (2004). International Handbook of Intelligence. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN . Diğer özet (29 Haziran 2010).
- Flynn, James R. (2009). What Is Intelligence: Beyond the Flynn Effect (expanded paperback bas.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN . Diğer özet (18 Temmuz 2010).
- Stanovich, Keith (2009). What Intelligence Tests Miss: The Psychology of Rational Thought. New Haven (CT): Yale University Press. ISBN . Diğer özet (9 Ağustos 2010).
- Garlick, Dennis (2010). Intelligence and the Brain: Solving the Mystery of Why People Differ in IQ and How a Child Can Be a Genius. Burbank (CA): Aesop Press. ISBN . Diğer özet (23 Ağustos 2010).
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Intelligence ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
| Vikisözlük'te zekâ ile ilgili tanım bulabilirsiniz. |
| Vikisöz'de Zekâ ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
- - American Psychologist, February 1996
- The cognitive-psychology approach vs. psychometric approach to intelligence7 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - American Scientist magazine
- - Developed by at Indiana University
- The Limits of Intelligence: The laws of physics may well prevent the human brain from evolving into an ever more powerful thinking machine18 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Douglas Fox in Scientific American, June 14, 2011.
- Intelligence (journal homepage17 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- International Society for Intelligence Research (homepage27 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zeka ya da ruh biliminde anlak zihnin ogrenme ogrenilenden yararlanabilme yeni durumlara uyabilme ve yeni cozum yollari bulabilme Baska bir deyisle anlak zihnin bircok yeteneginin uyumlu calismasi sonucu ortaya cikan bir yetenekler birlesimidir En genis anlamiyla genel zihin gucu olarak da tanimlanabilir Zihnin algilama bellek dusunme uslamlama ogrenme gibi bircok islevini icerir Sozcuk cok genis anlamda kullanilsa da psikologlar tarafindan yaraticilik kisilik bilgi ve akil gibi degisik kategorilere ayrilmistir Zeka arastirmacilarinin asil alani insanlardir fakat hayvanlarin da ogrenme anlama vs yetenekleri uzerinde calismalar yapilmaktadir Koken bilimiZeka sozcugu Turkceye Arapcadan gecmistir Arapcada ذكاء parilti zihin pariltisi gibi anlamlara gelmekte atesin harlanmasi gibi bir anlamda da kullanilmaktadir Anlak ise oz Turkce bir sozcuk olup anlamak anla eylem kokunden turemistir ve basit anlamiyla anlama algilama yetenegi demektir TanimlarZekanin ne oldugu ile ilgili tartismalar yillardan beri surmektedir Buna gore zekanin birkac tanimi su sekildedir Binet e gore anlak iyi us akil yurutme iyi hukum verme ve kendi kendini asma kapasitesidir Davis e gore anlak edinilen bilgilerden faydalanarak sorunlari halletme yetenegidir Terman a gore anlak soyut dusunme yetenegidir Thorndike a gore anlak bircok dusuncesel yeteneklerin karisimidir ve mekanik sosyal ve soyut anlak olmak uzere uc baslikta incelenmelidir Weshler e gore anlak bireyin amacli davranma mantikli dusunme ve cevresiyle iliskilerde etkili olma kapasitesinin tumudur Belirleyen etkenlerBir kisinin zekasini belirleyen uc temel etken vardir Kalitim Temelde zeka dogustan gelir ve buyuk olcude kalitimin etkisiyle belirlenir Yapilan calismalarda cocugun zekasi ile ana babanin zekasi arasinda yuksek duzeyde iliski oldugu saptanmistir Cocugun zeka gucu anasiyla babasinin zeka gucu ortalamasina yakindir Biraz altinda ya da ustunde olabilir Ana ve babanin dol gozelerinde gen adi verilen ve kalitimi belirleyen ozellikler rastlantisal bir yolla cocuga gecerler Dogum ve oncesi Cocugun uygun beslenmesi beyin kanlanma ve oksijen aliminin yolunda gitmesi gerekir Ornegin zor bir dogum sirasinda cocugun solugu uzun sure kesilirse beyin gozeleri olur ve sonucta zekasi etkilenir Bunun gibi beyin dokusunu dogum sonrasinda orseleyen yaralamalar ve beyin yangilari da zeka gizilini potansiyelini dusurebilir Ananin gebelik suresince nasil beslendigi de zeka gelisimini etkileyen bir etkendir Cevre Cocuk dogustan getirdigi zihinsel potansiyelini kullanabilmek ve gelistirebilmek icin varsil uyaricilarla donatilmis cevreye ihtiyac duyar Cevrenin zekayi tam olarak ne olcude etkiledigi saptanamamistir Ilk yaslarda ana babanin uyarmasi ilgisi zekayi gelistirebilecegi gibi bunun tersi de olabilir Bu konuda genellikle gozlenen egitim duzeyi dusuk bir ana babanin cocuguna anlaksal yoldan ilgisinin az oldugu ve cocugun okul cagina gelene kadar zeka gelisiminin yavas oldugudur Genel olarak zekanin 75 i ilk dort yilda olusur ve 20 yasina kadar gelisimini surdurur OlcmeZeka olcerleri testleri cocuklarin yapabilecekleri islere becerilerine yanitlayabilecekleri sorulara yaslarina uygun sayi soz bilgisine ve bicim iliskisine dayandirilarak hazirlanir Zeka standardize edilmis bu zeka testleri ile olculur Bu testlerdeki sorular her yasa gore ozel olarak hazirlanir Tarihce Batida kullanilan ilk zeka olcerini Fransiz psikolog Alfred Binet ve Dr Theodor Simon uretmistir 1905 te yayimlanan bu testin adi Binet Simon Testi dir Bu olcer Paris ilkokullarinda basarisiz ogrencilere uygulanmis ve zekasi geri oldugu icin basarisiz olanlarla zekasi geri olmayip olumsuz cevre etkenleri yuzunden basarisiz olanlari ayirt etmek amaciyla kullanilmistir Zeka katsayisi Olcerlerde cocugun dogru yanitladigi sorular dikkate alinarak zeka yasi hesaplanir Zeka yasinin gercek yasa bolumunun 100 ile carpilmasiyla zeka katsayisi ZK ya da IQ ortaya cikar ZK Zeka yasi Gercek yas x 100 Ornegin 10 yasindaki bir cocuk olcerde yalnizca 6 yas duzeyine kadar olan sorulari gorevleri yapabilmisse ZK si 6 10 x 100 60 olarak belirlenir Siniflandirma Dunya Saglik Orgutu nun WHO onerdigi zeka siniflandirmasi su sekildedir Uluslararasi zeka siniflandirmasiZK IQ Zeka sinifi0 20 Derin zeka geriligi zihinsel engel21 35 Agir derecede zeka geriligi zihinsel engel36 50 Orta derecede zeka geriligi zihinsel engel51 70 Hafif derecede zeka geriligi zihinsel engel71 79 Sinirda zeka80 89 Donuk zeka90 109 Normal ya da ortalama zeka110 119 Parlak zeka120 129 Ustun zeka130 ve ustu Cok ustun zekaAkil ile iliskiAkil dogru dusunce uretmekle ilgilidir Zeka ise genelde uygulayici olarak dusunulebilir Akil kuramlar ve kurallar ortaya cikarirken zeka bunlarin pratikte uygulanmasini saglar Baska bir acidan bakildiginda zeka dusunebilme gucu ya da yetenegidir Dogru dusunceye ulasmak ya da sahip olmak ise akilla olur Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Zeka ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir IQ EQ Yapay zeka Anlamsal zekaKaynakcaYorukoglu Atalay Prof Dr Cocuk Ruh Sagligi Istanbul Ozgur Yayinlari 2004 Aral Neriman Doc Dr Gulen Baran Doc Dr Senay Bulut Serap Cimen Cocuk Gelisimi I Istanbul YA PA 2001 Dipnotlar TDK Guncel Turkce Sozluk anlak Erisim tarihi 5 Ocak 2010 olu kirik baglanti a b Yorukoglu Atalay 2004 Zeka Nedir Cocuk Ruh Sagligi Istanbul Ozgur Yayinlari ss s 105 106 a b Aral Neriman 2001 Zeka Cocuk Gelisimi I Istanbul YA PA ss s 115 116 a b c d Zeka Yeni Rehber Ansiklopedisi 20 cilt ss 335 sayfa erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim TDK Guncel Turkce Sozluk zeka Erisim tarihi 5 Ocak 2010 olu kirik baglanti Cagdas Turkcenin Etimolojik Sozlugu zeka Erisim tarihi 5 Ocak 2010 olu kirik baglanti 4 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ocak 2010 a b c d e f Yorukoglu Atalay 2004 Zekayi Belirleyen Etkenler Cocuk Ruh Sagligi Istanbul Ozgur Yayinlari ss s 106 108 a b c d Aral Neriman 2001 Zekayi Belirleyen Faktorler Cocuk Gelisimi I Istanbul YA PA ss s 117 118 a b c d Yorukoglu Atalay 2004 Zekanin olculmesi Zeka olcerler Cocuk Ruh Sagligi Istanbul Ozgur Yayinlari ss s 111 113 a b c Aral Neriman 2001 Zeka Bolumleri Cocuk Gelisimi I Istanbul YA PA ss s 116 117 a b c d Zekanin Olculmesi Yeni Rehber Ansiklopedisi 20 cilt ss 336 sayfa erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Konuyla ilgili yayinlarBinet Alfred Simon Th 1916 The development of intelligence in children The Binet Simon Scale Publications of the Training School at Vineland New Jersey Department of Research No 11 E S Kite Trans Baltimore Williams amp Wilkins Erisim tarihi 18 Temmuz 2010 1916 The Measurement of Intelligence Boston Houghton Mifflin ISBN 0405064802 24 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2010 Das J P Naglieri J A Kirby J R 1994 Assessment of Cognitive Processes Needham Heights MA USA Allyn amp Bacon ISBN 0205141641 30 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2012 Wake Warren K Gardner Howard Kornhaber Mindy L 1996 Intelligence Multiple perspectives Fort Worth TX Harcourt Brace College yayimcis ISBN 0030726298 OCLC 34414874 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Khalfa Jean Ed 1996 What Is Intelligence Darwin College Lectures Cambridge Cambridge University Press ISBN 9780521566858 Diger ozet 4 Temmuz 2010 Ed 2000 Handbook of Intelligence Cambridge Cambridge University Press ISBN 9780521596480 Diger ozet 29 Haziran 2010 Richardson Ken 2000 The Making of Intelligence New York NY Columbia University Press ISBN 978 0 231 12005 0 Diger ozet 28 Haziran 2010 Bock Gregory Goode Jamie Webb Kate Ed 2000 The Nature of Intelligence Novartis Foundation Symposium 233 Chichester Wiley doi 10 1002 0470870850 ISBN 978 0471494348 Erisim tarihi 16 Temmuz 2010 olu kirik baglanti Blakeslee Sandra 2004 On intelligence New York Times Books ISBN 0 8050 7456 2 OCLC 55510125 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Ed 2004 International Handbook of Intelligence Cambridge Cambridge University Press ISBN 9780521004022 Diger ozet 29 Haziran 2010 Flynn James R 2009 What Is Intelligence Beyond the Flynn Effect expanded paperback bas Cambridge Cambridge University Press ISBN 978 0 521 74147 7 Diger ozet 18 Temmuz 2010 Stanovich Keith 2009 What Intelligence Tests Miss The Psychology of Rational Thought New Haven CT Yale University Press ISBN 9780300123852 Diger ozet 9 Agustos 2010 Garlick Dennis 2010 Intelligence and the Brain Solving the Mystery of Why People Differ in IQ and How a Child Can Be a Genius Burbank CA Aesop Press ISBN 9780615319216 Diger ozet 23 Agustos 2010 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Intelligence ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Vikisozluk te zeka ile ilgili tanim bulabilirsiniz Vikisoz de Zeka ile ilgili sozleri bulabilirsiniz American Psychologist February 1996 The cognitive psychology approach vs psychometric approach to intelligence7 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde American Scientist magazine Developed by at Indiana University The Limits of Intelligence The laws of physics may well prevent the human brain from evolving into an ever more powerful thinking machine18 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Douglas Fox in Scientific American June 14 2011 Intelligence journal homepage17 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde International Society for Intelligence Research homepage27 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde