Zeynep Sultan Camii 1769 yılında III. Ahmed'in kızı Zeynep Sultan tarafından Ayazma Camii'nin de mîmarı olan Mehmed Tahir Ağa'ya yaptırılmış barok tarzındaki câmidir. Mîmârî tarzına bulunduğu mekân göz önüne alınarak karar verilmiştir. Bu özel tarzı ve yapımında kullanılan malzemeler nedeniyle Bizans kiliselerini anımsatır.
Zeynep Sultan Camii | |
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | İstanbul, Türkiye |
Koordinatlar | 41°00′35″K 28°58′44″D / 41.00972°K 28.97889°D |
İnanç | İslam |
Mezhep | Sünni |
Açılış | 1769 | )
Durum | Restorasyon nedeniyle kapalı |
Mimari | |
Mimar(lar) | Mehmed Tahir Ağa |
Mimari tür | Camii |
Mimari biçim | Barok, İslam mimarisi, Osmanlı mimarisi |
Özellikler | |
Kubbe sayısı | 1 |
Kubbe çapı (dış) | 12,20 metre (40,0 ft) |
Minare sayısı | 1 |
Malzemeler | Kesme taş ve Tuğla |
Yapının duvarları kesme taş ve tuğla karışımı olan almaşık şekilde örülmüştür. Caminin tek kubbesi taşıyıcı duvarlar tarafından taşınır. Kubbe kasnağında pencereler bulunur. Cami kubbesi 12.20 metre çapındadır. Merkezi kubbe dört duvar tarafından taşınmaktadır. Kubbenin oturduğu duvarlar dışındaki köşeler küçük yarım kubbeler konmuştur. Klasik tüm camilerde olduğu gibi alt pencereler dikdörtgen, üst pencereler ise sivri kemerlidir. Bu pencerelerin tam üstünde birer tane dairesel pencere bulunmaktadır. Kubbe kasnağında da 16 adet yuvarlak kemerli pencere konmuştur. Kubbe üstü kurşunla örtülmüştür. Caminin mimari planı kare formunda olup, mihrabı dış cepheye çıkıntılıdır. Son cemaat yeri altı porfir sütunla taşınmış olup sadece bir kubbe bulunur. Sütunlar arasında da beş sivri kemer bulunur. Bu sivri kemerler tamamen tuğladır. Sütunların diğer araları tonozla geçilmiştir. Caminin ana mekanına girildiğinde, girişin hemen üstünde altı mermer sütunun taşıdığı kadınlar mahfili bulunur. Bu mahfil ahşaptandır. Sol üstte de hünkar mahfili vardır. Üst kata, yani mahfile çıkış, cami girişinin yanındaki merdivenle sağlanmaktadır. Mihrap kırmızı mermerden, minber ise ahşaptandır. Cami içi kalem işi bezemelerle süslenmiştir. Bu süslemeler 1983 yılında onarım görmüştür. Caminin batı tarafında bulunan tek minaresi, kürsüsü kesme taştan, yuvarlak gövdesi tuğla ile örülmüştür. Minarenin tek şerefesi olup demir korkulukludur.
Gülhâne'nin karşısında bulunan câminin arka tarafında bugün de ilkokul olarak kullanılan mektep vardır. Eskiden sebil olarak kullanılan kısmı ise şu anda vakıflar tarafından kiraya verilmiş, büfe olarak işletilmektedir. Câminin hemen önünde I. Abdülhamit'in külliyesinden, 1920'lerde Eminönü'den 4. Vakıf Han'ın yapımı nedeniyle buraya taşınmış olan çeşme artık istimlak çalışmaları sırasında Taya Hatun Sokak'taki bugünkü yerine taşınmıştır. Hemen üst tarafında ise Osmanlı Araştırmaları Vakfı bulunmaktadır.
HazîresindeAlemdar Mustafa Paşa'nın mezarı bulunmaktadır. Yeniçeri isyânını bastırmak için İstanbul'a gelen Alemdar Mustafa Paşa tahta II. Mahmut'u çıkarmış, kendisi de sadrâzamı olmuştur. Ancak bir süre sonra yeniçeriler tekrar ayaklanıp Alemdar Mustafa Paşa'nın evini kuşatmış, paşa da kendisiyle birlikte evini havaya uçurmuştur. Cesedi yeniçeriler tarafından Yedikule Zindanları'na atılmıştır. 1900 yılında İstanbul'da ilk istimlâk çalışması sırasında naaşı bir tören düzenlenerek Zeynep Sultan Camii'nin avlusuna defnedilmiştir. Câminin bahçesine bir sıbyan mektebi yapılmış ve Alemdar Mustafa Paşa'nın ismi verilmiştir.
Ayrıca 1912 yılında yapılan istimlâk çalışmaları neticesinde türbesi yıkılan Zeynep Sultan'ın naaşı, câminin bodrumunda 1950 yılına kadar kalmıştır. 1950'de dönemin vakıflar idâresi tarafından Zeynep Sultan'ın naaşı bugünkü yerine defnedilmiştir. Câminin bodrumu ise 1983 yılında restore edilmiş, şu an hâlen ibâdete açık durumdadır. III. Selim'in sadrâzamlarından Zeynep Sultan ile evli olan Melek Mehmed Paşa'nın kabri de câminin hazîresinde yer almaktadır.
Zeynep Sultan Camii 1958 yılında Vakıflar İdâresi tarafından, 1983 yılındaysa câmii cemaati tarafından restore edilmiştir.
Zeynep Sultan Camii 2014 yılı yaz aylarından beridir İl Özel idaresi tarafından yaptırılan restorasyon çalışmaları sebebiyle kapalıdır.
Galeri
- Camiinin Alemdar Caddesinden görünümü (Mart 2013)
- Camiinin dış kapısı (Mart 2013)
- Camiinin kapısındaki tanıtıcı levhası (Mart 2013)
- Camiinin iç kapısındaki bilgi (Mart 2013)
- Camiinin minaresi (Mart 2013)
- Camiinin avlusundan bir görünüm (Mart 2013)
Kaynakça
- ^ a b "GÜLHANE ZEYNEP SULTAN CAMII". 31 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ağustos 2023.
- ^ sebil: Genellikle câmilere bitişik özel bir biçimde yapılmış, karşılık beklemeden hayır için içme suyu dağıtılan taş yapı, sebilhanetdk[]
- ^ külliye: Bir caminin çevresinde cami ile birlikte kurulmuş medrese, imâret, sebil, kitaplık, hastâne vb. yapıların bütünütdk[]
- ^ hazîre: Cami, türbe, tekke vb. yerlerde çevresi parmaklıklarla çevrili mezar yeritdk[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zeynep Sultan Camii 1769 yilinda III Ahmed in kizi Zeynep Sultan tarafindan Ayazma Camii nin de mimari olan Mehmed Tahir Aga ya yaptirilmis barok tarzindaki camidir Mimari tarzina bulundugu mekan goz onune alinarak karar verilmistir Bu ozel tarzi ve yapiminda kullanilan malzemeler nedeniyle Bizans kiliselerini animsatir Zeynep Sultan CamiiZeynep Sultan CamiiTemel bilgilerKonumIstanbul TurkiyeKoordinatlar41 00 35 K 28 58 44 D 41 00972 K 28 97889 D 41 00972 28 97889InancIslamMezhepSunniAcilis1769 254 yil once 1769 DurumRestorasyon nedeniyle kapaliMimariMimar lar Mehmed Tahir AgaMimari turCamiiMimari bicimBarok Islam mimarisi Osmanli mimarisiOzelliklerKubbe sayisi1Kubbe capi dis 12 20 metre 40 0 ft Minare sayisi1MalzemelerKesme tas ve TuglaZeynep Sultan Camii Yapinin duvarlari kesme tas ve tugla karisimi olan almasik sekilde orulmustur Caminin tek kubbesi tasiyici duvarlar tarafindan tasinir Kubbe kasnaginda pencereler bulunur Cami kubbesi 12 20 metre capindadir Merkezi kubbe dort duvar tarafindan tasinmaktadir Kubbenin oturdugu duvarlar disindaki koseler kucuk yarim kubbeler konmustur Klasik tum camilerde oldugu gibi alt pencereler dikdortgen ust pencereler ise sivri kemerlidir Bu pencerelerin tam ustunde birer tane dairesel pencere bulunmaktadir Kubbe kasnaginda da 16 adet yuvarlak kemerli pencere konmustur Kubbe ustu kursunla ortulmustur Caminin mimari plani kare formunda olup mihrabi dis cepheye cikintilidir Son cemaat yeri alti porfir sutunla tasinmis olup sadece bir kubbe bulunur Sutunlar arasinda da bes sivri kemer bulunur Bu sivri kemerler tamamen tugladir Sutunlarin diger aralari tonozla gecilmistir Caminin ana mekanina girildiginde girisin hemen ustunde alti mermer sutunun tasidigi kadinlar mahfili bulunur Bu mahfil ahsaptandir Sol ustte de hunkar mahfili vardir Ust kata yani mahfile cikis cami girisinin yanindaki merdivenle saglanmaktadir Mihrap kirmizi mermerden minber ise ahsaptandir Cami ici kalem isi bezemelerle suslenmistir Bu suslemeler 1983 yilinda onarim gormustur Caminin bati tarafinda bulunan tek minaresi kursusu kesme tastan yuvarlak govdesi tugla ile orulmustur Minarenin tek serefesi olup demir korkulukludur Gulhane nin karsisinda bulunan caminin arka tarafinda bugun de ilkokul olarak kullanilan mektep vardir Eskiden sebil olarak kullanilan kismi ise su anda vakiflar tarafindan kiraya verilmis bufe olarak isletilmektedir Caminin hemen onunde I Abdulhamit in kulliyesinden 1920 lerde Eminonu den 4 Vakif Han in yapimi nedeniyle buraya tasinmis olan cesme artik istimlak calismalari sirasinda Taya Hatun Sokak taki bugunku yerine tasinmistir Hemen ust tarafinda ise Osmanli Arastirmalari Vakfi bulunmaktadir HaziresindeAlemdar Mustafa Pasa nin mezari bulunmaktadir Yeniceri isyanini bastirmak icin Istanbul a gelen Alemdar Mustafa Pasa tahta II Mahmut u cikarmis kendisi de sadrazami olmustur Ancak bir sure sonra yeniceriler tekrar ayaklanip Alemdar Mustafa Pasa nin evini kusatmis pasa da kendisiyle birlikte evini havaya ucurmustur Cesedi yeniceriler tarafindan Yedikule Zindanlari na atilmistir 1900 yilinda Istanbul da ilk istimlak calismasi sirasinda naasi bir toren duzenlenerek Zeynep Sultan Camii nin avlusuna defnedilmistir Caminin bahcesine bir sibyan mektebi yapilmis ve Alemdar Mustafa Pasa nin ismi verilmistir Ayrica 1912 yilinda yapilan istimlak calismalari neticesinde turbesi yikilan Zeynep Sultan in naasi caminin bodrumunda 1950 yilina kadar kalmistir 1950 de donemin vakiflar idaresi tarafindan Zeynep Sultan in naasi bugunku yerine defnedilmistir Caminin bodrumu ise 1983 yilinda restore edilmis su an halen ibadete acik durumdadir III Selim in sadrazamlarindan Zeynep Sultan ile evli olan Melek Mehmed Pasa nin kabri de caminin haziresinde yer almaktadir Zeynep Sultan Camii 1958 yilinda Vakiflar Idaresi tarafindan 1983 yilindaysa camii cemaati tarafindan restore edilmistir Zeynep Sultan Camii 2014 yili yaz aylarindan beridir Il Ozel idaresi tarafindan yaptirilan restorasyon calismalari sebebiyle kapalidir GaleriCamiinin Alemdar Caddesinden gorunumu Mart 2013 Camiinin dis kapisi Mart 2013 Camiinin kapisindaki tanitici levhasi Mart 2013 Camiinin ic kapisindaki bilgi Mart 2013 Camiinin minaresi Mart 2013 Camiinin avlusundan bir gorunum Mart 2013 Kaynakca a b GULHANE ZEYNEP SULTAN CAMII 31 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Agustos 2023 sebil Genellikle camilere bitisik ozel bir bicimde yapilmis karsilik beklemeden hayir icin icme suyu dagitilan tas yapi sebilhanetdk olu kirik baglanti kulliye Bir caminin cevresinde cami ile birlikte kurulmus medrese imaret sebil kitaplik hastane vb yapilarin butunutdk olu kirik baglanti hazire Cami turbe tekke vb yerlerde cevresi parmakliklarla cevrili mezar yeritdk olu kirik baglanti