Göçebelik, bir topluluğun, bir toplumsal kümenin yaşamlarını ve soylarını sürdürebilmek için belirsiz süreli aralıklarla yer değiştirme geleneği ya da alışkanlığı. Konar göçer yaşam biçimi süren oba, boy, aşiret gibi genellikle kan bağına dayalı olarak oluşmuş toplumsal grupların bu yaşayışı göçebelik olarak adlandırılmaktadır.
Göçebelikte insanların ve hayvanların iklime, coğrafi şartlara bağlı olarak ovaya inmesi ve dağa çıkması, daha doğrusu hayvanın doğal yaşantısına uyması (diğer bir deyişle hayvan içgüdüsüne), söz konusudur. Bu mevsimsel yer değiştirme ya da coğrafi şartlara uyum arayışı büyük oranda geçim kaynağı olan hayvancılığa bağımlığıdır. Tarıma dayalı yaşama geçilmeden önce hayvancılıkla uğraşılmakta ve bunun doğal sonucu olarak hayvanların bakım ve besleme şartları göçerliğin doğal yaşama uyumunu gerektirmektedir.
Türklerde göçebelik
Türkler asker ve idareci olarak yerleşik düzene geçilmesi taraftarı olmamışlardır. Göçerlikten yerleşik hayata geçilmesinin siyasi egemenliklerinin ve hatta varlıklarının sonu olacağı fikrine sahiptiler. Ayrıca şehirleşmeyi tembellik olarak algılamışlardır. 11. yüzyılda göçebe Oğuzlar şehirlileri Yatuk yani tembel olarak nitelendirmektedirler.[]
Türk göçebeliği hiçbir yerde durmaksızın yaşamak değil mevsimsel doğal yaşama uyumdur. Hatta doğaya anlam yükleme süreci yaşayışa, geleneklere, inanışa yönelik içerikler taşıyabilmektedir. Örneğin, erkek keçi, Yörüklerde teke olarak adlandırılmaktadır ve makbul sayılmaktadır. Buna yönelik olarak Batı Akdeniz ve Güney Ege Yörüklerine ait halk oyunları bu yörenin de ismi olan Teke Yöresi oyunları olarak adlandırılmakta, hatta erkek keçiler arasındaki mücadeleyi anlatan bir halk oyunu olarak bu oyuna Teke Zortlatması denilmektedir.
Dünyada göçebe topluluklar
Kültür ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gocebelik bir toplulugun bir toplumsal kumenin yasamlarini ve soylarini surdurebilmek icin belirsiz sureli araliklarla yer degistirme gelenegi ya da aliskanligi Konar gocer yasam bicimi suren oba boy asiret gibi genellikle kan bagina dayali olarak olusmus toplumsal gruplarin bu yasayisi gocebelik olarak adlandirilmaktadir Tahminen 1900 lerde bir Lapon ailesi Norvec Gocebelikte insanlarin ve hayvanlarin iklime cografi sartlara bagli olarak ovaya inmesi ve daga cikmasi daha dogrusu hayvanin dogal yasantisina uymasi diger bir deyisle hayvan icgudusune soz konusudur Bu mevsimsel yer degistirme ya da cografi sartlara uyum arayisi buyuk oranda gecim kaynagi olan hayvanciliga bagimligidir Tarima dayali yasama gecilmeden once hayvancilikla ugrasilmakta ve bunun dogal sonucu olarak hayvanlarin bakim ve besleme sartlari gocerligin dogal yasama uyumunu gerektirmektedir Turklerde gocebelikTurkler asker ve idareci olarak yerlesik duzene gecilmesi taraftari olmamislardir Gocerlikten yerlesik hayata gecilmesinin siyasi egemenliklerinin ve hatta varliklarinin sonu olacagi fikrine sahiptiler Ayrica sehirlesmeyi tembellik olarak algilamislardir 11 yuzyilda gocebe Oguzlar sehirlileri Yatuk yani tembel olarak nitelendirmektedirler kaynak belirtilmeli Ardic agaci daglik alanlarda rahatlikla uremekte ve yetismektedir Bu nedenle dag yasamini benimsemis konar gocer kulturlerde ardic agaci onemli bir yere sahiptir Ayrica kimi Gocebe halklara ait kulturlerde Saman Turkmenlerde ve Alevi Bektasilerde dinsel torenler genellikle ardic agacinin dumani ile yapilmaktadir Turk gocebeligi hicbir yerde durmaksizin yasamak degil mevsimsel dogal yasama uyumdur Hatta dogaya anlam yukleme sureci yasayisa geleneklere inanisa yonelik icerikler tasiyabilmektedir Ornegin erkek keci Yoruklerde teke olarak adlandirilmaktadir ve makbul sayilmaktadir Buna yonelik olarak Bati Akdeniz ve Guney Ege Yoruklerine ait halk oyunlari bu yorenin de ismi olan Teke Yoresi oyunlari olarak adlandirilmakta hatta erkek keciler arasindaki mucadeleyi anlatan bir halk oyunu olarak bu oyuna Teke Zortlatmasi denilmektedir Dunyada gocebe topluluklarAfarlar Bedevi Beja Fulalar Himba Hmong Mitanni antik erken Orta Cag Slav halklari antik erken Orta Cag Alanlar Iran da Baseri Iran da Parniler Partlar Kalmuklar Kurtler Yari gocer halklardan Macarlar antik erken Orta Cag Mogollar Tunus ta Nukaklar Tibetliler Tuareg Turk Halklari Avarlar Bulgarlar Tatarlar Kumanlar Hunlar antik Cag Kipcaklar Hazarlar Pecenekler Selcuklu Hanedani Kazaklar Kirgizlar Nogaylar Kasgaylar Turkmenler Yoruk Samiler Kultur ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz