Haymana, Ankara'da bir ilçedir. Geçmişte Hitit, Frigya, Pers, Galat, Roma-Bizans hâkimiyeti altına girmiş bir yerleşim yeridir. İlçe nüfusunu Türkler ve 16. ila 18. yüzyıllarda buraya iskân edilen Kürt aşiretleri oluşturmaktadır.[]
Haymana | |
---|---|
Türkiye'de bulunduğu yer | |
İlçe sınırları haritası | |
Ülke | Türkiye |
İl | Ankara |
Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Osman Sak |
• Belediye başkanı | Levent Koç (CHP) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 2983 km² |
Rakım | 1.259 m |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 45,931 |
• Kır | - |
• Şehir | - |
Zaman dilimi | (TSİ) |
Posta kodu | 06860 |
İl alan kodu | 0312 |
İl plaka kodu | 06 |
Resmî site Belediye |
Etimoloji
Hayme Hatun (Hayme Ana), Süleyman Şah'ın vefatının ardından aşiretin başına geçerek Anadolu topraklarını yurt edinmiştir. Zaman içinde Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat aşireti Ankara civarında Karacadağ eteklerine yerleştirir. Bu Karacadağ eteklerine daha sonra kendisinin adı verilir ve bu ad zaman içerisinde, 'e' harfinin düşmesiyle "Haymana" olur.
Başka bir iddiaya göre ise 'Haymana' isminin Farsçada "çadır" anlamına gelen "hayme" adından geldiği ve Haymane bölgedeki bütün konar-göçerleri belirtmek amacıyla verilmiş isim olduğu, Osmanlı döneminde ilçenin bugün bulunduğu yerde “Ulu” (büyük) ve “Kiçi” (küçük) adlarıyla iki ayrı Haymane bulunduğu, bu kazaların birleşmesiyle yerleşim “iki Haymane” anlamına gelen “Haymaneteyn” olarak anılmaya başlandığıdır."
Tarihçe
Haymana ve yöresi paleolitik çağlara uzanan bir geçmişe sahiptir. İlçenin değişik yörelerinde, özellikle Gavurkale Harabeleri’nde bulunan tarihî kalıntılar ve yapılan kazılarda çıkartılan eserlerin incelenmesiyle ilçe topraklarının Hititler, Frigyalılar, Persler, Galatlar, Romalılar ve Bizanslıların idaresinde kaldığı görülmektedir. MÖ 2000'lerde bölgeye Hititler egemen olmuş, MÖ 1200 yılında Anadolu’ya yapılan kavimler göçüyle Hititler yıkılmış ve Haymana ve çevresi de Frigler’in egemenliğine geçmiştir. Frigler’in Kimmerler tarafından yıkılmasından sonra Pers ve Makedon Krallığı egemenliğinde kalan yerleşim MÖ 3. yüzyıl civarlarında Galatlar’ın denetimine geçti. Romalılar Galatlar’ı yenmesine rağmen yönetimi Galatlı prenslere bırakarak yöreyi denetim altında tuttular. MÖ 25’te Augustus döneminde Ankara ile birlikte Haymana’da kesin olarak Roma egemenliğine alındı. 8. yüzyılda Ankara’yla birlikte Haymana’da Arap akınlarına uğradı. Haymana ovasında yapılan savaşta Arap orduları Bizans kuvvetlerini yenilgiye uğrattı. Bizanslılar’ın Anadolu’ya yeniden hâkim olmasıyla Haymana ve çevresi 1073 yılına kadar Bizans yönetiminde kaldı. Bu tarihte Türkler’in ele geçen bölge 1101 yılında Haçlı kuvvetlerince ele geçirildi. Haçlı seferleri ve sonrasında Bizans egemenliğinde bulunan yerleşim 1127 yılında yeniden Türkler’in denetimine geçti. Danişmendliler’in yerleştiği Haymana 1143 yılında Sultan I. Mesud döneminde Selçuklu denetimine girdi. Kösedağ Savaşı sonrasında 1304 yılında Ankara ile birlikte Haymana’da bir süre İlhanlılar’ın yönetimine geçmiş, Anadolu Selçuklular’ın da zayıflamasıyla kimi beylikler bağımsız hareket etmeye başlamıştır. 1354 yılında Orhan Gazi’nin oğlu Süleyman Paşa tarafından Ankara ile birlikte Osmanlı topraklarına katılan Haymana, 1402 yılında gerçekleşen Ankara Savaşı’na kadar Osmanlı yönetiminde kalmıştır. Yavuz Sultan Selim tarafından 1521 yılında yeniden Osmanlı topraklarına katıldı. Çaldıran Muharebesi’nden sonra Şeyhbızın aşireti Haymana topraklarına yerleştirildi.
16. yüzyıl Osmanlı kaynaklarında Haymana, Ankara sancağı içerisinde yer alan konar-göçer yurdu olarak anılmaktadır. 1523 tahririnde Haymana ovasında Karaman vilayetinden, Kırşehir, Dulkadirli, Adana, Bayburt, Germiyan, Bağdat ve şark vilayetlerinden gelen cemaatler görülmektedir. Celali isyanları devrinde Ankara’da olduğu gibi Haymana’da da nüfusta azalmalar meydana gelmiştir. 1859’da Ankara’yı ziyaret eden A.D. Mordtmann, bu tarihte Haymana’ya Kırım’dan gelen Tatar, Çerkes ve Kazakların yerleştirildiği belirtilmiştir. 18. ve 19. yüzyıllarda Haymana, Ankara sancağının onüç kazasından biri olarak kayıtlara geçmiştir.
1880’lerde Haymana kazasının merkezi günümüz Polatlı ilçesine bağlı Sivri köyüdü. Rivayetlere göre Sivri köyündeki Hükûmet Konağı’nın yanmasından sonra ilçe merkezi günümüzdeki yerine taşındı. Başka ve yaygın olan rivayete göre 1862 yılında Sivri köyündeki yangından sonra çeşitli köylere taşınan ilçe merkezi son olarak 1880 ya da 1888 yılında Hacı Göken Ağa’nın çiftliğinde bulunan, civar köy ve kasabaların kaplıcası olarak kullanılan ve “Yaban Hamam” olarak bilinen yerde kuruldu. Hükûmet Konağı’nın 1882 yılında tamamlanması nedeniyle yerleşimin kuruluş tarihi 1880 olarak kabul edilmektedir. O dönemde az sayıda Rum ve Ermeni’nin de yaşadığı Haymana’nın ilk belediye başkanı Rum kökenli Topal Petro’dur.
1881 yılında yapılan ilk nüfus sayımına göre Haymana kazasının nüfusu 23.328 Müslüman, 23 Rum ve 5 Ermeni olmak üzere 23.356 kişi olup, 1907 tarihli Ankara Vilayet Salnamesinde ilçe nüfusu 33.725 Müslüman, 153 Gayrimüslim olmak üzere 33.878 kişi olarak belirtilmiştir.
Coğrafya
İlçe, Ankara'nın güneyinde yer alır. Haymana'nın Ankara kent merkezine 55, Polatlı'ya 35, Gölbaşı'na 40 kilometre uzaklıktadır. İlçenin doğusunda Balâ ve Gölbaşı, güneyinde Kulu ve Cihanbeyli, batısında Polatlı ve kuzeyinde Gölbaşı ilçeleri yer alır.
İlçe topraklarının 2/3'ünü oluşturur. Ormanlık alan yok denecek kadar azdır. İlçenin sınırlarında bulunan dağlardan Karacadağ'ın yüksekliği 1724 m, Mangaldağ 1436 m ve Çaldağı 1351 m'dir. 297,6 hektar alanda tarım yapılmaktadır.
Haymana ilçesi, sıcak yer altı suları ve kaplıcaları ile ünlüdür.
Ayrıca Gavur Kalesi bulunmaktadır.
Nüfus
Haymana, 78 mahalleden oluşmaktadır. Haymana dışa göç veren bir ilçemizdir. Bunun sebebi geçim şartlarının zorlaşması ve insanların cazibe merkezi hâline gelen Ankara'da yaşamak istemesidir.
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1927 | 29.279 | 1.473 | 27.806 |
1935 | 31.661 | 1.513 | 30.148 |
1940 | 35.130 | 1.763 | 33.367 |
1945 | 36.849 | 2.791 | 34.058 |
1950 | 41.379 | 2.524 | 38.855 |
1955 | 47.692 | 3.711 | 43.981 |
1960 | 44.931 | 4.456 | 40.475 |
1965 | 48.908 | 5.396 | 43.512 |
1970 | 51.256 | 5.739 | 45.517 |
1975 | 53.275 | 6.123 | 47.152 |
1980 | 56.171 | 6.945 | 49.226 |
1985 | 60.823 | 8.339 | 52.484 |
1990 | 55.527 | 9.144 | 46.383 |
2000 | 54.087 | 11.313 | 42.774 |
2007 | 39.310 | 9.464 | 29.846 |
2008 | 40.537 | 9.922 | 30.615 |
2009 | 34.912 | 9.368 | 25.544 |
2010 | 33.886 | 9.091 | 24.795 |
2011 | 32.705 | 8.782 | 23.923 |
2012 | 31.058 | 8.970 | 22.088 |
2013 | 42.566 | 42.566 | veri yok |
2014 | 31.176 | 31.176 | veri yok |
2015 | 28.355 | 28.355 | veri yok |
2016 | 28.127 | 28.127 | veri yok |
2017 | 27.277 | 27.277 | veri yok |
2018 | 45.931 | 45.931 | veri yok |
2019 | 30.930 | 30.930 | veri yok |
2020 | 28.922 | 28.922 | veri yok |
2021 | 27.298 | 27.298 | veri yok |
2022 | 26.016 | 26.016 | veri yok |
2023 | 33.494 | 33.494 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Mahalleler
Haymana'nın 78 mahallesinin 6'sı merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 9.912 kişi (% 36,34) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 66 km uzaklıktaki Alahacılı'dır. İlçede nüfusu en fazla olan, 842 kişi ile yine Kerpiç mahallesidir. Haymana'nın nüfusu 2017 yılında % 3,2 azalmıştır.
- Ahırlıkuyu
- Alaçık
- Alahacılı
- Altıpınar
- Ataköy
- Bahçecik
- Balçıkhisar
- Baltalin
- Boğazkaya
- Bostanhüyük
- Bumsuz
- Büyükkonak
- Büyükyağcı
- Cihanşah
- Cingirli
- Culuk
- Çaldağ
- Çalış
- Çatak
- Çayraz
- Çeltikli
- Demirözü
- Dereköy
- Deveci
- Devecipınarı
- Durupınar
- Durutlar
- Emirler
- Esen
- Eskikışla
- Evci
- Evliyafakı
- Gedik
- Gültepe
- Güzelcekale
- İncirli
- Kadıköy
- Karahoca
- Karapınar
- Karasüleymanlı
- Katrancı
- Kavak
- Kayabaşı
- Kerpiç
- Kesikkavak
- Kızılkoyunlu
- Kirazoğlu
- Kutluhan
- Küçükkonak
- Küçükyağcı
- Mandıra
- Medrese
- Saatli
- Sarıdeğirmen
- Sarıgöl
- Sazağası
- Serinyayla
- Seyran
- Sındıran
- Sırçasaray
- Sinanlı
- Soğulca
- Söğüttepe
- Şerefligökgöz
- Tabaklı
- Tepeköy
- Toyçayırı
- Türkhüyük
- Türkşerefli
- Yamak
- Yaprakbayırı
- Yaylabeyi
- Yeniköy
- Yenimahalle
- Yergömü
- Yeşilköy
- Yukarısebil
- Yurtbeyli
Yönetim
Belediye başkanları
Seçim | İsim | Parti | |
---|---|---|---|
1984 | Mustafa Namal | Anavatan Partisi | |
1989 | Doğru Yol Partisi | ||
1994 | Bünyamin Adacı | Anavatan Partisi | |
1999 | Mustafa Namal | Fazilet Partisi | |
2004 | Bünyamin Adacı | Doğru Yol Partisi | |
2009 | Hacı Aysu | Adalet ve Kalkınma Partisi | |
2014 | Özdemir Turgut | Demokrat Parti | |
2019 | Adalet ve Kalkınma Partisi | ||
2024 | Levent Koç | Cumhuriyet Halk Partisi |
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ocak 2021.
- ^ . www.haymana.com/. 19 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2015.
- ^ Prof. Dr. Ali SEVİM, Selçuklu Devleti Tarihi, Siyaset, Teşkilat, Kültür, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2020.
- ^ a b c “Ankara Eyaleti Haymanateyn Kazasının XIX. Yüzyıl Ortalarında Sosyal ve Ekonomik Yapısı Üzerine Tespitler ve Sonuçlar”, Gazi Türkiyat Türkoloji Araştırmaları Dergisi, ISSN: 1307-914X, Sayı:4, Şennur Şenel¬--Aysun Yalçın[]
- ^ a b c ""Tarih İçinde Haymana", Haymanalılar Yardımlaşma ve Tanışma Derneği, Yayın No:1, Halil İbrahim Uçak" (PDF). 30 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Eylül 2015.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g h i
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Haymana Nüfusu - Ankara". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Ankara Haymana Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "wikipedia". 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2014.
Dış bağlantılar
Vikikaynak'ta Kategori:Ankara/Haymana Türküleri ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Haymana Ankara da bir ilcedir Gecmiste Hitit Frigya Pers Galat Roma Bizans hakimiyeti altina girmis bir yerlesim yeridir Ilce nufusunu Turkler ve 16 ila 18 yuzyillarda buraya iskan edilen Kurt asiretleri olusturmaktadir kaynak belirtilmeli HaymanaIlceTurkiye de bulundugu yerIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlAnkaraCografi bolgeIc Anadolu BolgesiIdare KaymakamOsman Sak Belediye baskaniLevent Koc CHP Yuzolcumu Toplam2983 km Rakim1 259 mNufus 2018 Toplam45 931 Kir Sehir Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu06860Il alan kodu0312Il plaka kodu06Resmi site BelediyeEtimolojiHayme Hatun Hayme Ana Suleyman Sah in vefatinin ardindan asiretin basina gecerek Anadolu topraklarini yurt edinmistir Zaman icinde Selcuklu Sultani Alaaddin Keykubat asireti Ankara civarinda Karacadag eteklerine yerlestirir Bu Karacadag eteklerine daha sonra kendisinin adi verilir ve bu ad zaman icerisinde e harfinin dusmesiyle Haymana olur Baska bir iddiaya gore ise Haymana isminin Farscada cadir anlamina gelen hayme adindan geldigi ve Haymane bolgedeki butun konar gocerleri belirtmek amaciyla verilmis isim oldugu Osmanli doneminde ilcenin bugun bulundugu yerde Ulu buyuk ve Kici kucuk adlariyla iki ayri Haymane bulundugu bu kazalarin birlesmesiyle yerlesim iki Haymane anlamina gelen Haymaneteyn olarak anilmaya baslandigidir TarihceHaymana ve yoresi paleolitik caglara uzanan bir gecmise sahiptir Ilcenin degisik yorelerinde ozellikle Gavurkale Harabeleri nde bulunan tarihi kalintilar ve yapilan kazilarda cikartilan eserlerin incelenmesiyle ilce topraklarinin Hititler Frigyalilar Persler Galatlar Romalilar ve Bizanslilarin idaresinde kaldigi gorulmektedir MO 2000 lerde bolgeye Hititler egemen olmus MO 1200 yilinda Anadolu ya yapilan kavimler gocuyle Hititler yikilmis ve Haymana ve cevresi de Frigler in egemenligine gecmistir Frigler in Kimmerler tarafindan yikilmasindan sonra Pers ve Makedon Kralligi egemenliginde kalan yerlesim MO 3 yuzyil civarlarinda Galatlar in denetimine gecti Romalilar Galatlar i yenmesine ragmen yonetimi Galatli prenslere birakarak yoreyi denetim altinda tuttular MO 25 te Augustus doneminde Ankara ile birlikte Haymana da kesin olarak Roma egemenligine alindi 8 yuzyilda Ankara yla birlikte Haymana da Arap akinlarina ugradi Haymana ovasinda yapilan savasta Arap ordulari Bizans kuvvetlerini yenilgiye ugratti Bizanslilar in Anadolu ya yeniden hakim olmasiyla Haymana ve cevresi 1073 yilina kadar Bizans yonetiminde kaldi Bu tarihte Turkler in ele gecen bolge 1101 yilinda Hacli kuvvetlerince ele gecirildi Hacli seferleri ve sonrasinda Bizans egemenliginde bulunan yerlesim 1127 yilinda yeniden Turkler in denetimine gecti Danismendliler in yerlestigi Haymana 1143 yilinda Sultan I Mesud doneminde Selcuklu denetimine girdi Kosedag Savasi sonrasinda 1304 yilinda Ankara ile birlikte Haymana da bir sure Ilhanlilar in yonetimine gecmis Anadolu Selcuklular in da zayiflamasiyla kimi beylikler bagimsiz hareket etmeye baslamistir 1354 yilinda Orhan Gazi nin oglu Suleyman Pasa tarafindan Ankara ile birlikte Osmanli topraklarina katilan Haymana 1402 yilinda gerceklesen Ankara Savasi na kadar Osmanli yonetiminde kalmistir Yavuz Sultan Selim tarafindan 1521 yilinda yeniden Osmanli topraklarina katildi Caldiran Muharebesi nden sonra Seyhbizin asireti Haymana topraklarina yerlestirildi 16 yuzyil Osmanli kaynaklarinda Haymana Ankara sancagi icerisinde yer alan konar gocer yurdu olarak anilmaktadir 1523 tahririnde Haymana ovasinda Karaman vilayetinden Kirsehir Dulkadirli Adana Bayburt Germiyan Bagdat ve sark vilayetlerinden gelen cemaatler gorulmektedir Celali isyanlari devrinde Ankara da oldugu gibi Haymana da da nufusta azalmalar meydana gelmistir 1859 da Ankara yi ziyaret eden A D Mordtmann bu tarihte Haymana ya Kirim dan gelen Tatar Cerkes ve Kazaklarin yerlestirildigi belirtilmistir 18 ve 19 yuzyillarda Haymana Ankara sancaginin onuc kazasindan biri olarak kayitlara gecmistir 1880 lerde Haymana kazasinin merkezi gunumuz Polatli ilcesine bagli Sivri koyudu Rivayetlere gore Sivri koyundeki Hukumet Konagi nin yanmasindan sonra ilce merkezi gunumuzdeki yerine tasindi Baska ve yaygin olan rivayete gore 1862 yilinda Sivri koyundeki yangindan sonra cesitli koylere tasinan ilce merkezi son olarak 1880 ya da 1888 yilinda Haci Goken Aga nin ciftliginde bulunan civar koy ve kasabalarin kaplicasi olarak kullanilan ve Yaban Hamam olarak bilinen yerde kuruldu Hukumet Konagi nin 1882 yilinda tamamlanmasi nedeniyle yerlesimin kurulus tarihi 1880 olarak kabul edilmektedir O donemde az sayida Rum ve Ermeni nin de yasadigi Haymana nin ilk belediye baskani Rum kokenli Topal Petro dur 1881 yilinda yapilan ilk nufus sayimina gore Haymana kazasinin nufusu 23 328 Musluman 23 Rum ve 5 Ermeni olmak uzere 23 356 kisi olup 1907 tarihli Ankara Vilayet Salnamesinde ilce nufusu 33 725 Musluman 153 Gayrimuslim olmak uzere 33 878 kisi olarak belirtilmistir CografyaIlce Ankara nin guneyinde yer alir Haymana nin Ankara kent merkezine 55 Polatli ya 35 Golbasi na 40 kilometre uzakliktadir Ilcenin dogusunda Bala ve Golbasi guneyinde Kulu ve Cihanbeyli batisinda Polatli ve kuzeyinde Golbasi ilceleri yer alir Ilce topraklarinin 2 3 unu olusturur Ormanlik alan yok denecek kadar azdir Ilcenin sinirlarinda bulunan daglardan Karacadag in yuksekligi 1724 m Mangaldag 1436 m ve Caldagi 1351 m dir 297 6 hektar alanda tarim yapilmaktadir Haymana ilcesi sicak yer alti sulari ve kaplicalari ile unludur Ayrica Gavur Kalesi bulunmaktadir NufusHaymana 78 mahalleden olusmaktadir Haymana disa goc veren bir ilcemizdir Bunun sebebi gecim sartlarinin zorlasmasi ve insanlarin cazibe merkezi haline gelen Ankara da yasamak istemesidir Yil Toplam Sehir Kir1927 29 279 1 473 27 8061935 31 661 1 513 30 1481940 35 130 1 763 33 3671945 36 849 2 791 34 0581950 41 379 2 524 38 8551955 47 692 3 711 43 9811960 44 931 4 456 40 4751965 48 908 5 396 43 5121970 51 256 5 739 45 5171975 53 275 6 123 47 1521980 56 171 6 945 49 2261985 60 823 8 339 52 4841990 55 527 9 144 46 3832000 54 087 11 313 42 7742007 39 310 9 464 29 8462008 40 537 9 922 30 6152009 34 912 9 368 25 5442010 33 886 9 091 24 7952011 32 705 8 782 23 9232012 31 058 8 970 22 0882013 42 566 42 566 veri yok2014 31 176 31 176 veri yok2015 28 355 28 355 veri yok2016 28 127 28 127 veri yok2017 27 277 27 277 veri yok2018 45 931 45 931 veri yok2019 30 930 30 930 veri yok2020 28 922 28 922 veri yok2021 27 298 27 298 veri yok2022 26 016 26 016 veri yok2023 33 494 33 494 veri yok Not Buyuksehir yasasi nedeniyle koyler mahalle statusune gectiginden 2013 ten itibaren kir nufusu tabloda yer almamistir MahallelerHaymana nin 78 mahallesinin 6 si merkezde bulunmaktadir Merkez mahallelerinde 9 912 kisi 36 34 yasamaktadir En uzak mahallesi ise 66 km uzakliktaki Alahacili dir Ilcede nufusu en fazla olan 842 kisi ile yine Kerpic mahallesidir Haymana nin nufusu 2017 yilinda 3 2 azalmistir Ahirlikuyu Alacik Alahacili Altipinar Atakoy Bahcecik Balcikhisar Baltalin Bogazkaya Bostanhuyuk Bumsuz Buyukkonak Buyukyagci Cihansah Cingirli Culuk Caldag Calis Catak Cayraz Celtikli Demirozu Derekoy Deveci Devecipinari Durupinar Durutlar Emirler Esen Eskikisla Evci Evliyafaki Gedik Gultepe Guzelcekale Incirli Kadikoy Karahoca Karapinar Karasuleymanli Katranci Kavak Kayabasi Kerpic Kesikkavak Kizilkoyunlu Kirazoglu Kutluhan Kucukkonak Kucukyagci Mandira Medrese Saatli Saridegirmen Sarigol Sazagasi Serinyayla Seyran Sindiran Sircasaray Sinanli Sogulca Soguttepe Serefligokgoz Tabakli Tepekoy Toycayiri Turkhuyuk Turkserefli Yamak Yaprakbayiri Yaylabeyi Yenikoy Yenimahalle Yergomu Yesilkoy Yukarisebil YurtbeyliYonetimBelediye baskanlari Secim Isim Parti1984 Mustafa Namal Anavatan Partisi1989 Dogru Yol Partisi1994 Bunyamin Adaci Anavatan Partisi1999 Mustafa Namal Fazilet Partisi2004 Bunyamin Adaci Dogru Yol Partisi2009 Haci Aysu Adalet ve Kalkinma Partisi2014 Ozdemir Turgut Demokrat Parti2019 Adalet ve Kalkinma Partisi2024 Levent Koc Cumhuriyet Halk PartisiKaynakca Arsivlenmis kopya 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ocak 2021 www haymana com 19 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2015 Prof Dr Ali SEVIM Selcuklu Devleti Tarihi Siyaset Teskilat Kultur Turk Tarih Kurumu Ankara 2014 Arsivlenmis kopya 6 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2020 a b c Ankara Eyaleti Haymanateyn Kazasinin XIX Yuzyil Ortalarinda Sosyal ve Ekonomik Yapisi Uzerine Tespitler ve Sonuclar Gazi Turkiyat Turkoloji Arastirmalari Dergisi ISSN 1307 914X Sayi 4 Sennur Senel Aysun Yalcin olu kirik baglanti a b c Tarih Icinde Haymana Haymanalilar Yardimlasma ve Tanisma Dernegi Yayin No 1 Halil Ibrahim Ucak PDF 30 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Eylul 2015 Fasikul I Mufassal Neticeler Icmal Tablolari PDF 28 Tesrinevvel 1927 Umumi Nufus Tahriri DIE Erisim tarihi 28 Mayis 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link PDF 20 Ilktesrin 1935 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 20 Ilktesrin 1940 Genel Nufus Sayimi DIE 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2016 PDF 21 Ekim 1945 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 22 Ekim 1950 Umumi Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1955 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f g h i Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Haymana Nufusu Ankara nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Ankara Haymana Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link wikipedia 19 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2014 Dis baglantilarVikikaynak ta Kategori Ankara Haymana Turkuleri ile ilgili metin bulabilirsiniz