Hama (Arapça: حماه, hisar anlamına gelir) “Su değirmenleri şehri” olarak da bilinen antik şehir Suriye'nin dördüncü büyük şehridir. Suriye'nin orta kesiminde, Asi nehri üzerinde yer alan ve Hama ilinin merkezi olan şehir. 2010 itibarıyla 854.000 nüfusu vardır.
Hama حماة | |
---|---|
Ülke | Suriye |
İl | Hama |
Nüfus (2010) | |
• Toplam | 854.000[] |
Tarih
Şehrin geçmişi Tarihöncesi'ne değin iner. Aramiler İÖ 11. yüzyılda burada 'nı kurdular. İÖ 9. yüzyılda Asur yönetimine giren şehir, daha sonra Perslerin, Makedonyalıların ve Selevkosların eline geçti. Selevkosların İÖ 2. yüzyılda Epiphaneia olarak değiştirdiği adı, Bizans yönetiminde geleneksel adının bir biçimi olan Emath'a çevrildi. İS 7. yüzyılda Hama'yı Fathi eden müslüman Araplar şehirdeki en önemli kiliseyi büyük bir camiye dönüştürdüler ve şimdi bu cami İslam tarihinin beşinci en eski camisidir.
1108'de Haçlıların eline geçtiyse de 1115'te Müslümanlarca geri alındı. 1175'te bir depremde yıkıldı. 1188'de Salaheddin Eyyubinin, y. 1300'de Mısır Memlûklerinin eline geçen şehir, 1516'da Yavuz Sultan Selim tarafından Osmanlı topraklarına katıldı.
1918'de, I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'ne yenilmesinden sonra şehirdeki Osmanlı egemenliği sona erdi. Önce Britanya güçlerinin eline geçen şehir, daha sonra Sykes-Picot Anlaşması uyarınca Fransız Mandasındaki Suriye'ye geçti. 1946'da bağımsız Suriye'nin parçası oldu.
1980'lerin başında ülkede artan siyasal huzursuzlukla birlikte Müslüman Kardeşler'in kalesi durumuna gelen Hama'da Şubat 1982'de girişilen sindirme hareketi sırasında Hafız Esad rejimi tarafından yaklaşık 40 bin kişi öldürüldü ve eski şehrin hemen hemen dörtte biri yıkıldı.
Suriye İç Savaşı'nın başlarında, 2011-12 yıllarında Suriye ordusu ile muhalefet güçleri arasında yaşanan çatışmalardan sonra şehir Suriye hükûmetinin elinde kaldı.
Tarihsel nüfus
1812- 30,000 (Burckhardt) 1830- 20,000 (Robinson) 1839- 30-44,000 (Bowring) 1850- 30,000 (Porter) 1862- 10-12,000 (Guys) 1880- 27,656 (Parliamentary Papers) 1901- 60,000 (Parliamentary Papers) 1902-1907 80,000 (Trade Reports) 1906- 40,000 (al-Sabuni) 1909- 60,000 (Trade Reports)
İklim
Hama iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 20,0 | 23,1 | 28,0 | 36,2 | 41,0 | 42,0 | 45,2 | 45,0 | 42,2 | 37,6 | 31,0 | 25,2 | 45,2 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 11,4 | 13,8 | 17,9 | 23,1 | 29,3 | 33,8 | 36,2 | 36,2 | 33,8 | 27,6 | 19,7 | 13,1 | 24,7 |
Ortalama sıcaklık (°C) | 6,6 | 8,3 | 11,6 | 15,9 | 21,1 | 25,8 | 28,2 | 27,9 | 25,3 | 19,3 | 12,7 | 7,9 | 17,5 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 2,9 | 3,3 | 5,4 | 8,8 | 12,9 | 17,4 | 20,2 | 20,1 | 17,1 | 12,4 | 6,6 | 3,7 | 10,9 |
En düşük sıcaklık (°C) | −8,3 | −7,3 | −3 | −0,5 | 5,9 | 10,6 | 14,7 | 14,0 | 9,5 | 2,2 | −3,7 | −5,5 | −8,3 |
Ortalama yağış (mm) | 72,5 | 54,3 | 49,3 | 32,3 | 10,3 | 3,8 | 0,4 | 0,1 | 1,8 | 21,4 | 40,0 | 66,5 | 352,7 |
Kaynak: Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi |
Mimari
Asi Nehri üzerinde kurulu şehir, tüm dünyada günümüzde benzerine rastlanmayan ve türünde dünyanın en eskisi olarak kabul edilen "Norias: hidrolik yapılar" su değirmenlerinden ötürü "Medinet-ün-Nevair (Su dolabı şehri)" olarak da adlandırılır. Su değirmenler 4. yüzyılda içme suyu ve sulama amaçlı su tekerlekler nehir suyunu iletmek için yapılmıştır. Tarihsel olarak sulama amacıyla kullanılmasına rağmen, Çarklar bugün neredeyse tamamen eski Arap dünyasının uzmanlığı ve girişimi için anıtlar olarak mevcuttur.
Bu büyük ahşap tekerlekler “şimdiye kadar yapılmış en görkemli noriaslar” olarak adlandırıldı ve orijinal antik hidrolik yapıların sadece 17'si kaldı. Yunus Emre'nin adına şiir yazdığı namı diğer Dertli Dolap bu şehirdedir.
Başlangıçta Hama valisinin konutu olan Beyt Azm Sarayı Suriye Eski Eserler Bakanlığı'nca onarılmış, ama 1982'deki çatışmalar sırasında zarar görmüştür. 18. yüzyıl Arap mimarisinin yetkin bir örneği olan ev günümüzde, kentin biraz kuzeyindeki Hama Kalesi'nde ortaya çıkarılan buluntuların sergilendiği bir müzedir. Buluntuların bir bölümü İÖ 5. binyıla tarihlenir; bir bölümü de İÖ 2. binyıldaki Suriye-Hitit krallığı Hamat ile Bizans dönemi arasını yansıtır.
Ulaşım
Hama şehri bir kara ve bir demir yoluyla ülkenin kuzey ve güney kesimlerine, bir başka karayoluyla da Akdeniz kıyılarına bağlanır.
Kaynakça
- ^ . 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2020.
- ^ (PDF). cbss. 10 Mart 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2013.
- ^ Peter Lang, Publishing A Small Town in Syria, Ottoman Hama in the 18th and 19th Centuries, p.73 (2002)
- ^ "Hama İklim Verileri 1961–1990". Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Nisan 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hama Arapca حماه hisar anlamina gelir Su degirmenleri sehri olarak da bilinen antik sehir Suriye nin dorduncu buyuk sehridir Suriye nin orta kesiminde Asi nehri uzerinde yer alan ve Hama ilinin merkezi olan sehir 2010 itibariyla 854 000 nufusu vardir Hama حماةUlkeSuriyeIlHamaNufus 2010 Toplam854 000 kaynak belirtilmeli TarihSehrin gecmisi Tarihoncesi ne degin iner Aramiler IO 11 yuzyilda burada ni kurdular IO 9 yuzyilda Asur yonetimine giren sehir daha sonra Perslerin Makedonyalilarin ve Selevkoslarin eline gecti Selevkoslarin IO 2 yuzyilda Epiphaneia olarak degistirdigi adi Bizans yonetiminde geleneksel adinin bir bicimi olan Emath a cevrildi IS 7 yuzyilda Hama yi Fathi eden musluman Araplar sehirdeki en onemli kiliseyi buyuk bir camiye donusturduler ve simdi bu cami Islam tarihinin besinci en eski camisidir 1108 de Haclilarin eline gectiyse de 1115 te Muslumanlarca geri alindi 1175 te bir depremde yikildi 1188 de Salaheddin Eyyubinin y 1300 de Misir Memluklerinin eline gecen sehir 1516 da Yavuz Sultan Selim tarafindan Osmanli topraklarina katildi 1918 de I Dunya Savasi nda Osmanli Devleti nin Itilaf Devletleri ne yenilmesinden sonra sehirdeki Osmanli egemenligi sona erdi Once Britanya guclerinin eline gecen sehir daha sonra Sykes Picot Anlasmasi uyarinca Fransiz Mandasindaki Suriye ye gecti 1946 da bagimsiz Suriye nin parcasi oldu 1980 lerin basinda ulkede artan siyasal huzursuzlukla birlikte Musluman Kardesler in kalesi durumuna gelen Hama da Subat 1982 de girisilen sindirme hareketi sirasinda Hafiz Esad rejimi tarafindan yaklasik 40 bin kisi olduruldu ve eski sehrin hemen hemen dortte biri yikildi Suriye Ic Savasi nin baslarinda 2011 12 yillarinda Suriye ordusu ile muhalefet gucleri arasinda yasanan catismalardan sonra sehir Suriye hukumetinin elinde kaldi Tarihsel nufus 1812 30 000 Burckhardt 1830 20 000 Robinson 1839 30 44 000 Bowring 1850 30 000 Porter 1862 10 12 000 Guys 1880 27 656 Parliamentary Papers 1901 60 000 Parliamentary Papers 1902 1907 80 000 Trade Reports 1906 40 000 al Sabuni 1909 60 000 Trade Reports Iklim Hama iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilEn yuksek sicaklik C 20 0 23 1 28 0 36 2 41 0 42 0 45 2 45 0 42 2 37 6 31 0 25 2 45 2Ortalama en yuksek sicaklik C 11 4 13 8 17 9 23 1 29 3 33 8 36 2 36 2 33 8 27 6 19 7 13 1 24 7Ortalama sicaklik C 6 6 8 3 11 6 15 9 21 1 25 8 28 2 27 9 25 3 19 3 12 7 7 9 17 5Ortalama en dusuk sicaklik C 2 9 3 3 5 4 8 8 12 9 17 4 20 2 20 1 17 1 12 4 6 6 3 7 10 9En dusuk sicaklik C 8 3 7 3 3 0 5 5 9 10 6 14 7 14 0 9 5 2 2 3 7 5 5 8 3Ortalama yagis mm 72 5 54 3 49 3 32 3 10 3 3 8 0 4 0 1 1 8 21 4 40 0 66 5 352 7Kaynak Ulusal Okyanus ve Atmosfer DairesiMimariAsi Nehri uzerinde kurulu sehir tum dunyada gunumuzde benzerine rastlanmayan ve turunde dunyanin en eskisi olarak kabul edilen Norias hidrolik yapilar su degirmenlerinden oturu Medinet un Nevair Su dolabi sehri olarak da adlandirilir Su degirmenler 4 yuzyilda icme suyu ve sulama amacli su tekerlekler nehir suyunu iletmek icin yapilmistir Tarihsel olarak sulama amaciyla kullanilmasina ragmen Carklar bugun neredeyse tamamen eski Arap dunyasinin uzmanligi ve girisimi icin anitlar olarak mevcuttur Bu buyuk ahsap tekerlekler simdiye kadar yapilmis en gorkemli noriaslar olarak adlandirildi ve orijinal antik hidrolik yapilarin sadece 17 si kaldi Yunus Emre nin adina siir yazdigi nami diger Dertli Dolap bu sehirdedir Baslangicta Hama valisinin konutu olan Beyt Azm Sarayi Suriye Eski Eserler Bakanligi nca onarilmis ama 1982 deki catismalar sirasinda zarar gormustur 18 yuzyil Arap mimarisinin yetkin bir ornegi olan ev gunumuzde kentin biraz kuzeyindeki Hama Kalesi nde ortaya cikarilan buluntularin sergilendigi bir muzedir Buluntularin bir bolumu IO 5 binyila tarihlenir bir bolumu de IO 2 binyildaki Suriye Hitit kralligi Hamat ile Bizans donemi arasini yansitir UlasimHama sehri bir kara ve bir demir yoluyla ulkenin kuzey ve guney kesimlerine bir baska karayoluyla da Akdeniz kiyilarina baglanir Kaynakca 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Subat 2020 PDF cbss 10 Mart 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 4 Kasim 2013 Peter Lang Publishing A Small Town in Syria Ottoman Hama in the 18th and 19th Centuries p 73 2002 Hama Iklim Verileri 1961 1990 Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi Erisim tarihi 26 Nisan 2017 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Arsivlenmis kopya 11 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Nisan 2020