Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nükleobazlar (veya nükleotit bazları), RNA ve DNA'daki şekerlere bağlı olan, azotlu kimyasal moleküldür. Bunlara adenin, guanin, sitozin, (yalnızca DNA'da bulunan) timin ve (yalnızca RNA'da bulunan) urasil dahildir. Bunlar sırasıyla A, G, C, T ve U olarak kısaltılır. Genetikte bunlara genelde baz olarak değinilir.
Bir DNA dizisi RNA'ya kopyalandığında timinin yerini urasil alır. Bu iki baz birbirine çok benzer, timinin 5' konumundaki metil grubu urasilde eksiktir. Adenin ve guanin, pürin olarak adlandırılan çift halkalı bazlar sınıfına; sitozin, timin ve urasil ise pirimidin olarak adlandırılan tek halkalı bazlar sınıfına aittir. DNA ve RNA dizilerinde pürinler R, pirimidinler Y harfi ile gösterilebilir.
Bir riboz veya deoksiriboz şekerinin 1' karbonuna bağlı bir baz nükleozit olarak adlandırılır. Bir nükleozitin 5' karbonuna bir veya daha fazla fosfat grubu bağlanmış hali nükleotit olarak adlandırılır.
Adenin (A), guanin (G), sitozin (C), timin (T) ve urasil (U) bazlarını taşıyan nükleozitler, sırası ile, adenozin, guanozin, sitidin, timidin ve uridin olarak adlandırılır.
DNA ve RNA sentezlendikten sonra yukarıda sayılan bazların bazıları, belli enzimlerin etkisiyle kimyasal değişime uğrayabilir. DNA'da bulunan tek değişik baz, 5-metilsitozin (m5C)'dir. RNA'da pek çok değişim görmüş baz vardır, bu bazların ait oldukları nükleozitler ların arasında (Ψ), (D), inosin (I), (rT) ve (m7G) sayılabilir.
ve ksantin, etkisiyle meydana gelen pek çok bazdan ikidisir, her ikisi de deaminasyon (bir amin grubunun hidroksil grubu ile değişmesi) ürünüdür. Hipoksantin adeninden, ksantin ise guaninden meydana gelir. Benzer şekilde, sitozinin deaminasyonundan urasil oluşur.
Yapı
- Adenin ve guanin bir pürin iskeletine sahiptir, bu yüzden pürin baz olarak adlandırılırlar.
- Sitozin, urasil ve timin bir pirimidin iskelete sahiptir, dolayısıyla bunlara pirimidin baz denir.
Asıl bazlar
Bunlar DNA veya RNA sentezi sırasında uzayan zincire dahil edilirler.
| Nükleobaz |  Adenin |  Guanin |  Timin |  Sitozin |  Urasil |
| Nükleozit |  Adenozin A |  G |  T |  C |  U |
Değişmiş pürin bazlar
Bunlar değişime uğramış adenozin veya guanozine örnektir:
| Nükleobaz |  |  Ksantin |  |
| Nükleozit |  I |  X |  m7G |
Değişmiş pirimidin bazlar
Bunlar sitidin, timidin ve uridinin değişime uğramış hallerine örnektir:
| Nükleobaz | Urasil |  |  |
| Nükleozit |  Ψ |  D |  m5C |
Suni bazlar
Çok sayıda suni nükleobaz türevi mevcuttur.
En yaygın kullanım alanı fluoresan . bunlar rRNA veya cDNA'nın (mikroarray)'lerde işaretlenmesinde kullanılır.
Bazı araştırma grupları genetik kodu genişletmek için veya gibi fazladan bazları kullanmaya çalışmaktadır. Bazı gruplar ise aynı amaçla 2-amino-6-(2-tienil)pürin ve pirrol-2-karbaldehit gibi fluoresan bazları denemektedir.
Tıpta çeşitli nükleozit türevleri antikanser veya antiviral ilaç olarak kullanılmaktadır. Bu nükleozitler hücre içine alındıktan sonra nükleotitlere dönüşürler, viral polimeraz bu bazları viral nükleik aside dahil edince zincirin uzaması durur, virüs artık kendini çoğaltamaz.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2008.
- ^ T Nguyen, D Brunson, C L Crespi, B W Penman, J S Wishnok, and S R Tannenbaum, DNA damage and mutation in human cells exposed to nitric oxide in vitro 4 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Proc Natl Acad Sci U S A. 1992 April 1; 89(7): 3030–3034
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nukleobazlar veya nukleotit bazlari RNA ve DNA daki sekerlere bagli olan azotlu kimyasal molekuldur Bunlara adenin guanin sitozin yalnizca DNA da bulunan timin ve yalnizca RNA da bulunan urasil dahildir Bunlar sirasiyla A G C T ve U olarak kisaltilir Genetikte bunlara genelde baz olarak deginilir Bir DNA dizisi RNA ya kopyalandiginda timinin yerini urasil alir Bu iki baz birbirine cok benzer timinin 5 konumundaki metil grubu urasilde eksiktir Adenin ve guanin purin olarak adlandirilan cift halkali bazlar sinifina sitozin timin ve urasil ise pirimidin olarak adlandirilan tek halkali bazlar sinifina aittir DNA ve RNA dizilerinde purinler R pirimidinler Y harfi ile gosterilebilir Bir riboz veya deoksiriboz sekerinin 1 karbonuna bagli bir baz nukleozit olarak adlandirilir Bir nukleozitin 5 karbonuna bir veya daha fazla fosfat grubu baglanmis hali nukleotit olarak adlandirilir Adenin A guanin G sitozin C timin T ve urasil U bazlarini tasiyan nukleozitler sirasi ile adenozin guanozin sitidin timidin ve uridin olarak adlandirilir DNA ve RNA sentezlendikten sonra yukarida sayilan bazlarin bazilari belli enzimlerin etkisiyle kimyasal degisime ugrayabilir DNA da bulunan tek degisik baz 5 metilsitozin m5C dir RNA da pek cok degisim gormus baz vardir bu bazlarin ait olduklari nukleozitler larin arasinda PS D inosin I rT ve m7G sayilabilir ve ksantin etkisiyle meydana gelen pek cok bazdan ikidisir her ikisi de deaminasyon bir amin grubunun hidroksil grubu ile degismesi urunudur Hipoksantin adeninden ksantin ise guaninden meydana gelir Benzer sekilde sitozinin deaminasyonundan urasil olusur YapiAdenin ve guanin bir purin iskeletine sahiptir bu yuzden purin baz olarak adlandirilirlar Sitozin urasil ve timin bir pirimidin iskelete sahiptir dolayisiyla bunlara pirimidin baz denir Asil bazlar Bunlar DNA veya RNA sentezi sirasinda uzayan zincire dahil edilirler Nukleobaz Adenin Guanin Timin Sitozin UrasilNukleozit Adenozin A G T C UDegismis purin bazlar Bunlar degisime ugramis adenozin veya guanozine ornektir Nukleobaz KsantinNukleozit I X m7GDegismis pirimidin bazlar Bunlar sitidin timidin ve uridinin degisime ugramis hallerine ornektir Nukleobaz UrasilNukleozit PS D m5CSuni bazlarCok sayida suni nukleobaz turevi mevcuttur En yaygin kullanim alani fluoresan bunlar rRNA veya cDNA nin mikroarray lerde isaretlenmesinde kullanilir Bazi arastirma gruplari genetik kodu genisletmek icin veya gibi fazladan bazlari kullanmaya calismaktadir Bazi gruplar ise ayni amacla 2 amino 6 2 tienil purin ve pirrol 2 karbaldehit gibi fluoresan bazlari denemektedir Tipta cesitli nukleozit turevleri antikanser veya antiviral ilac olarak kullanilmaktadir Bu nukleozitler hucre icine alindiktan sonra nukleotitlere donusurler viral polimeraz bu bazlari viral nukleik aside dahil edince zincirin uzamasi durur virus artik kendini cogaltamaz Ayrica bakinizNukleozit Nukleotit DNA RNAKaynakca Arsivlenmis kopya 25 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2008 Arsivlenmis kopya 12 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2008 T Nguyen D Brunson C L Crespi B W Penman J S Wishnok and S R Tannenbaum DNA damage and mutation in human cells exposed to nitric oxide in vitro 4 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Proc Natl Acad Sci U S A 1992 April 1 89 7 3030 3034Dis baglantilar