Kenardere, Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı bir köydür.
Kenardere | |
---|---|
Ardahan'ın konumu | |
Kenardere Kenardere'nin Ardahan'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Ardahan |
İlçe | Çıldır |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Rakım | 1620 m |
Nüfus (2022) | |
• Toplam | 85 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0478 |
İl plaka kodu | 75 |
Posta kodu | 75110 |
Tarihçe
Kenarbel köyünü eski adı Ampuri'dir. Gürcüce kaynaklarda Ampuri (ამფური) olarak geçen bu yer adı, Türkçeye Ampur biçiminde girmiştir. Nitekim 1595 tarihli Osmanlı mufassal defteri ile 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Ampur (امپور) olarak kaydedilmiştir. Köyün adı Türkçe kaynaklarda sonradan "Anpur" biçiminde yazılmıştır.
Ampuri köyü, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Cavaheti'de yer alıyordu. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü, 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürüclerden ele geçirmiştir. Köyün kilisesi olan Ampuri Kilisesi de bu dönemden kalmıştır.
Ampuri köyü, 1595 tarihli tahrir defterine göre, Gürcistan Vilayeti içinde Ahalkalak livasının Niyaliskur nahiyesine bağlıydı. Köyün nüfusu 5 Hristiyan haneden oluşuyordu. Köyde buğday, arpa, çavdar ve keten tohumu tarımı ile arıcılık yapılıyor, domuz ve koyun besleniyordu.
Ampuri köyü, uzun süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin Ampur (ампуръ) olarak kaydettiği yerleşim, Ardahan sancağıın Çıldır kazasına bağlı Tzakrostavi nahiyesinin 13 köyünden biriydi. 1886 tarihli nüfus tespitinde Ampuri'de, 62'si erkek ve 60'ı kadın olmak üzere, 11 hanede 122 kişi yaşıyordu. Bir hane hariç köyün nüfusu Türk olarak kaydedilmiştir. Bir hanede ise 5 Karapapak yaşıyordu. Rus idaresi sırasında köyün nüfusu artmış, 1896'da 158, 1906'da 193 kişiye ulaşmıştır.
Ampuri köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarında Rusların bölgeden çekilmesinin ardından Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 7 Mayıs 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya, Artvin sancağını Gürcistan'ın bir parçası olarak tanıdı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Ampuri köyünü de kapsayan Ardahan bölgesi Türkiye'ye bırakıldı.
Ampuri köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kars vilayetinin Çıldır kazasının Kurt Kala nahiyesine bağlıydı. 1940 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 206 kişiden oluşuyordu. Ampuri veya Ampur Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Kenardere olarak değiştirilmiştir. Kayabeyi köyünün nüfusu 1965 yılında 616 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 155 kişi okuma yazma biliyordu.
Ampur köyünde Osmanlı dönemi öncesine tarihlenen Ampuri Kilisesi ile bir kulenin kalıntıları bulunmaktadır.
Coğrafya
Köy, Ardahan il merkezine 86 km, Çıldır ilçe merkezine 44 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 85 |
2021 | 87 |
2020 | 93 |
2019 | 92 |
2018 | 99 |
2017 | 99 |
2016 | 99 |
2015 | 102 |
2014 | 112 |
2013 | 118 |
2012 | 111 |
2011 | 114 |
2010 | 114 |
2009 | 117 |
2008 | 108 |
2007 | 95 |
2000 | 175 |
1990 | 297 |
1985 | 463 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Çıldır Kenardere Köy Nüfusu". Nufusune.com. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 372". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2023.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 764.
- ^ 1955 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1961, s. 291.
- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce: ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 56. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 251". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2023.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 430". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2023.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 115, .
- ^ ""Российско-грузинский договор 07.5.1920 г. (полный текст и карта) - один из многих нарушенных Кремлем" / "07.5.1920 tarihli Rus-Gürcü Anlaşması (tam metin ve harita) Kremlin Tarafından İhlal Edilen Birçok Anlaşmadan Biridir"". 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2023.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2023.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1944, s. 351.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 603". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2023.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 357.
- ^ Tao-Klarceti – Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 220, 400.
- ^ a b . YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Kenardere, Çıldır için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kenardere Ardahan ilinin Cildir ilcesine bagli bir koydur KenardereKoyArdahan in konumuKenardereKenardere nin Ardahan daki konumuUlkeTurkiyeIlArdahanIlceCildirCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiRakim1620 mNufus 2022 Toplam85Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0478Il plaka kodu75Posta kodu75110TarihceKenarbel koyunu eski adi Ampuri dir Gurcuce kaynaklarda Ampuri ამფური olarak gecen bu yer adi Turkceye Ampur biciminde girmistir Nitekim 1595 tarihli Osmanli mufassal defteri ile 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Ampur امپور olarak kaydedilmistir Koyun adi Turkce kaynaklarda sonradan Anpur biciminde yazilmistir Ampuri koyu tarihsel Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Cavaheti de yer aliyordu Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ikinci yarisinda Guruclerden ele gecirmistir Koyun kilisesi olan Ampuri Kilisesi de bu donemden kalmistir Ampuri koyu 1595 tarihli tahrir defterine gore Gurcistan Vilayeti icinde Ahalkalak livasinin Niyaliskur nahiyesine bagliydi Koyun nufusu 5 Hristiyan haneden olusuyordu Koyde bugday arpa cavdar ve keten tohumu tarimi ile aricilik yapiliyor domuz ve koyun besleniyordu Ampuri koyu uzun sure Osmanli egemenliginde kaldiktan sonra 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinin Ampur ampur olarak kaydettigi yerlesim Ardahan sancagiin Cildir kazasina bagli Tzakrostavi nahiyesinin 13 koyunden biriydi 1886 tarihli nufus tespitinde Ampuri de 62 si erkek ve 60 i kadin olmak uzere 11 hanede 122 kisi yasiyordu Bir hane haric koyun nufusu Turk olarak kaydedilmistir Bir hanede ise 5 Karapapak yasiyordu Rus idaresi sirasinda koyun nufusu artmis 1896 da 158 1906 da 193 kisiye ulasmistir Ampuri koyu Birinci Dunya Savasi nin sonlarinda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 7 Mayis 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla Sovyet Rusya Artvin sancagini Gurcistan in bir parcasi olarak tanidi Ancak Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti arasinda 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla Ampuri koyunu de kapsayan Ardahan bolgesi Turkiye ye birakildi Ampuri koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Kars vilayetinin Cildir kazasinin Kurt Kala nahiyesine bagliydi 1940 genel nufus sayiminda ayni idari konuma sahipti ve nufusu 206 kisiden olusuyordu Ampuri veya Ampur Turkce olmadigi icin koyun adi 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Kenardere olarak degistirilmistir Kayabeyi koyunun nufusu 1965 yilinda 616 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde 155 kisi okuma yazma biliyordu Ampur koyunde Osmanli donemi oncesine tarihlenen Ampuri Kilisesi ile bir kulenin kalintilari bulunmaktadir CografyaKoy Ardahan il merkezine 86 km Cildir ilce merkezine 44 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 852021 872020 932019 922018 992017 992016 992015 1022014 1122013 1182012 1112011 1142010 1142009 1172008 1082007 952000 1751990 2971985 463Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 4 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p q Ardahan Cildir Kenardere Koy Nufusu Nufusune com 3 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 s 372 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2023 a b Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 764 1955 Genel Nufus Sayimi Ankara 1961 s 291 2014 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2015 s 56 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 7362 5 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt II cilt 1941 s 251 17 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2023 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Sira no 430 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2023 Candan Badem Carlik Yonetiminde Kars Ardahan Artvin Istanbul 2018 s 115 ISBN 9786052100271 Rossijsko gruzinskij dogovor 07 5 1920 g polnyj tekst i karta odin iz mnogih narushennyh Kremlem 07 5 1920 tarihli Rus Gurcu Anlasmasi tam metin ve harita Kremlin Tarafindan Ihlal Edilen Bircok Anlasmadan Biridir 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2023 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2023 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1944 s 351 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi Ankara 1968 s 603 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2023 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 357 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 220 400 a b YerelNet org tr 4 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarKenardere Cildir icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft