Giovanni de’ Dondi, ya da Giovanni Dondi dell’Orologio (1300 Chioggia, Veneto, İtalya - 1388 Milano, Lombardiya), İtalyan bilim insanı. Astrarium adındaki dünyanın ilk astronomik saatini geliştirmiştir.
Giovanni Dondi dell'Orologio | |
---|---|
Padova'daki Giovanni de Dondi anıtı | |
Doğum | y. 1330 Chioggia, Veneto, İtalya |
Ölüm | 19 Ekim 1388 (58 yaşlarında) Abbiategrasso, Milano, Lombardiya |
Milliyet | Venedikli |
Diğer ad(lar)ı | Giovanni de' Dondi |
Mezun olduğu okul(lar) | Padova Üniversitesi |
Tanınma nedeni | |
Kariyeri | |
Çalıştığı kurum | Pavia Üniversitesi Padova Üniversitesi |
Akademik danışmanları | Jacopo Dondi dell'Orologio (babası) |
Yaşamı
Giovanni, Padova Üniversitesi'nde ders veren bir doktor ve bunun yanında Astronomi ve saat yapımı ile de ilgilenen Jacopo de Dondi'nin (1290–1359) oğludur. Francesco Petrarca (1304–1374) ile de arkadaşlık yapan Dondi, bu tarihlerde Padova Üniversitesi tıp fakültesinde Profesör olarak görev yapmakta olan babasının izini takip etmiş ve 1350/1352 yılları arasında o da aynı şekilde tıp profesörü olmuştur. 1359 yılında tıp, astroloji, felsefe ve mantık (Matematik) gibi 4 ayrı bölümün üyesi olmuş ve disiplinlerarası bir tanınırlık elde etmiştir.
1368-1370 yılları arası Florenz Üniversitesi Tıp Fakültesinde profesör olarak çalışmıştır. 1371 yılında Venedik'e büyükelçi olarak atandıktan sonra 1389 yılında Milano'da ölmüş ve Padova'da bulunan aile mezarlığında babasının yanına defnedilmiştir.
Astrarium
Babasının Astronomi'ye gösterdiği ilgi sebebiyle Dondi'de astronomiye karşı bulunan merak içten içe büyüdü. Bu merak ve heves onu astronomik bir saat yapımı uğraşına yöneltti. Padova Prensi Ubertino de Carrara'nın desteğiyle kamusal bir astronomik saat inşa etti. Bu saat 1390 yılında Milano'lular saraya saldırdıklarında zarar görmüştür.
Giovanni kendi zamanının en önemli astronomlarından biri olarak kabul edilir. 1348 yılında Padova'ya geldiğinde "Astrariums" ya da "Planetariums" adını verdiği kendi astronomik saatin çizim çalışmalarına başlamıştır. Bu çalışmalarını tam 16 yıl sonra, 1364 yılında tamamlayabilmiş ve keşfi Padova meydanına dikilmiştir. Bu astronomik saat, güneş ve ayın hareketlerinin yanı sıra, o yıllarda bilindik olan 5 gezegen Venüs, Mars, Satürn, Merkür ve Jüpiter dünya merkezde olacak şekilde Batlamyus'un fikirlerine uygun bir biçimde yansıtmıştır. Orijinal "Astrariums" 1630 yılında Mantova'da kaybolmuş olsa da, kopya modelleri Washington, Zürih, Londra gibi şehirlerde bulunan çeşitli müzelerde görülebilmektedir.
Çalışmaları
En meşhur eseri olan Tractatus Astrarii 1389 yılında Padua'da yayınlanmıştır. Bu metinin bir kopyası 1960 yılında Roma'da bulunan Vatikan Kütüphanesince 2003 yılında yeniden yayınlanmıştır. ().
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Giovanni de Dondi ya da Giovanni Dondi dell Orologio 1300 Chioggia Veneto Italya 1388 Milano Lombardiya Italyan bilim insani Astrariumadindaki dunyanin ilk astronomik saatini gelistirmistir Giovanni Dondi dell OrologioPadova daki Giovanni de Dondi anitiDogumy 1330 Chioggia Veneto ItalyaOlum19 Ekim 1388 58 yaslarinda Abbiategrasso Milano LombardiyaMilliyetVenedikliDiger ad lar iGiovanni de DondiMezun oldugu okul lar Padova UniversitesiTaninma nedeniKariyeriCalistigi kurumPavia Universitesi Padova UniversitesiAkademik danismanlariJacopo Dondi dell Orologio babasi YasamiGiovanni Padova Universitesi nde ders veren bir doktor ve bunun yaninda Astronomi ve saat yapimi ile de ilgilenen Jacopo de Dondi nin 1290 1359 ogludur Francesco Petrarca 1304 1374 ile de arkadaslik yapan Dondi bu tarihlerde Padova Universitesi tip fakultesinde Profesor olarak gorev yapmakta olan babasinin izini takip etmis ve 1350 1352 yillari arasinda o da ayni sekilde tip profesoru olmustur 1359 yilinda tip astroloji felsefe ve mantik Matematik gibi 4 ayri bolumun uyesi olmus ve disiplinlerarasi bir taninirlik elde etmistir 1368 1370 yillari arasi Florenz Universitesi Tip Fakultesinde profesor olarak calismistir 1371 yilinda Venedik e buyukelci olarak atandiktan sonra 1389 yilinda Milano da olmus ve Padova da bulunan aile mezarliginda babasinin yanina defnedilmistir AstrariumAstrarium un cizimi Babasinin Astronomi ye gosterdigi ilgi sebebiyle Dondi de astronomiye karsi bulunan merak icten ice buyudu Bu merak ve heves onu astronomik bir saat yapimi ugrasina yoneltti Padova Prensi Ubertino de Carrara nin destegiyle kamusal bir astronomik saat insa etti Bu saat 1390 yilinda Milano lular saraya saldirdiklarinda zarar gormustur Giovanni kendi zamaninin en onemli astronomlarindan biri olarak kabul edilir 1348 yilinda Padova ya geldiginde Astrariums ya da Planetariums adini verdigi kendi astronomik saatin cizim calismalarina baslamistir Bu calismalarini tam 16 yil sonra 1364 yilinda tamamlayabilmis ve kesfi Padova meydanina dikilmistir Bu astronomik saat gunes ve ayin hareketlerinin yani sira o yillarda bilindik olan 5 gezegen Venus Mars Saturn Merkur ve Jupiter dunya merkezde olacak sekilde Batlamyus un fikirlerine uygun bir bicimde yansitmistir Orijinal Astrariums 1630 yilinda Mantova da kaybolmus olsa da kopya modelleri Washington Zurih Londra gibi sehirlerde bulunan cesitli muzelerde gorulebilmektedir CalismalariEn meshur eseri olan Tractatus Astrarii 1389 yilinda Padua da yayinlanmistir Bu metinin bir kopyasi 1960 yilinda Roma da bulunan Vatikan Kutuphanesince 2003 yilinda yeniden yayinlanmistir ISBN 2 600 00810 1