Oben Güney (7 Aralık 1938, İstanbul - 28 Ağustos 1993, İstanbul), Türk tiyatro ve sinema sanatçısı; yönetmen, yazar, oyuncu.
Oben Güney | |
---|---|
Doğum | 7 Aralık 1938 İstanbul, Türkiye |
Ölüm | 28 Ağustos 1993 (54 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Milliyet | Türk |
Meslek | tiyatro ve sinema sanatçısı, yönetmen, yazar, oyuncu |
1953 yılında şiir yazmaya başlayan Oben Güney; ertesi yıl Behçet Kemal Çağlar ve Attilâ İlhan'la mektuplaşarak tanışır. 1955 yılında ise, tiyatroya ilgi duymaya başlar, bu arada ve Varlık dergilerinde ilk şiirleri yayımlanır. 1956'da ilk kez amatör olarak sahne tozunu yutan sanatçı, bir yıl sonra Dormen Tiyatrosu'nda aldığı kursları bitirir. Profesyonel anlamda 1958 yılında Nisa Serezli, Aydemir Akbaş gibi sanatçılarla ilk profesyonel oyununu oynar. Askerliğinin ardından bir yandan yazdığı şiirlerini yayımlatmaya devam ederken, diğer yandan tiyatro oyunculuğunu sürdürür. 1960 yılında Almanya'ya giderek Ulm Tiyatrosunda eğitim alır. Dönüşünde Ankara'nın tek özel tiyatrosu olan 'nde Adalet Ağaoğlu, Çetin Köroğlu, Kartal Tibet, Başar Sabuncu, Selçuk Uluergüven gibi sanatçılarla çalışır.
1963'te AST bünyesinde yer alır. 1968'de Fransa'ya giderek Fransız tiyatro ustalarıyla tanışıp onlardan bilgiler alır. Türkiye'ye dönünce Özdemir Nutku ve Demircan Türkdoğan ile birlikte Yenişehir Tiyatrosunu kurarlar. Topluluğun dağılmasından sonra, adlı yeni bir oluşumun içine giren Güney, Anadolu'ya turnelere çıkar: Turnelerde linçten - taşlanmaya, ayakta alkışlanmaktan, evlerde konuk edilmelere kadar çeşitli tepkiler görürler.
Tekrar AST'a döndüğü 1970 yılında Polonya'ya gider. Varşova Devlet Tiyatrosu'nun çalışmalarını izler. Uzun bir süre Kraków Üniversitesinin konuğu olarak Varşova'da tiyatro çalışmaları yapar, şiirleri yayımlanır, oyunları sergilenir. Varşova'da tiyatro üzerine konferanslar verir.
1972'de hastalanan sanatçı, iki kez ameliyat olur, Krakow'da sol böbreği alınmak zorunda kalınır. 1971'de hava değişimi için Yugoslavya'ya giden Güney'in, oradaki basın organlarında röportajları, söyleşi ve yazıları yayımlanır.
Norveç, İsveç, İspanya, Yunanistan, Çekoslovakya Macaristan ve İtalya'da tiyatro araştırma ve çalışmaları yapan sanatçı, bazı ülkelerde oyuncu olarak da sahneye çıkar. 1977'de Maria Jala ile evlenir, eşinin hamile kalması üzerine yurda döner. Bu evliliğinden iki çocuğu olmuştur. 1978 yılında Oben Güney, İstanbul Şehir Tiyatroları'na yönetmen, oyuncu, Yönetim Kurulu Üyesi olarak katılır. 1982'de 12 Eylül Darbesi yönetimi sonucu görevine son verilir.
Bu süreçte uzun süre ekonomik sıkıntılar çeken ve sağlığı bozulan sanatçı, 1986'da yeniden İstanbul Şehir Tiyatroları’na girer. Arada özel ve ödenekli tiyatrolarda rol alır. 1991'de kalp hastalığı ve böbrek yetmezliği nedeniyle sanat hayatından uzaklaşmak zorunda kalır. Ayrıca 217 skeç ve radyo oyunu yazmış, 60 radyo programında yönetmenlik yapmıştır. Çoğu yayımlanan 600 kadar şiiri vardır. 30 civarında Fransızca ve Lehçe düzyazı çevirisi yapmış, 50 den fazla inceleme - araştırma yazısı çıkmış, İnsanda Tiyatro - Tiyatroda insan adlı kitabının birinci cildini çıkarmıştır.
Sanatçı; otobiyografisini yazdıktan bir ay sonra, böbrek nakli beklerken ölmüştür.
Sahip olduğu ödüller
- 1995 Bakırköy Halk Evi’nin düzenlediği Türkiye çapındaki şiir yarışmasında İkincilik ödülü.
- 1983 Avni Dilligil “En İyi Rejisör” Ödülü: (Çıkmaz Sokak’la.)
- 1984 Gösteri Dergisi En iyi röportaj yarışmasında 3.lük
- 1988 Aile Planlaması Vakfı En iyi senaryo dalında ikincilik
- 1989 Ankara Sanat Evi – Katherine Blum adlı oyundaki Rahip rolüyle “En iyi yardımcı oyuncu” ödülü
- 1990 Görüşme-Kutlama-Çağrı (Avni Dilligil en iyi rejisör ödülü)
- 1991 Uzaktan Piyano Sesleri (Avni Dilligil en iyi rejisör ödülü)
- 1976 Szczecin (Polonya) “Yük” (Monodram Festivalinde En iyi monodram seçildi.)
Filmografisi
- Birçok tiyatro oyununda rol alan sanatçı, Erdoğan Kar'ın yönettiği 1986 yapımı Su adlı filmde de oynamıştır.
Tiyatro oyunları
Yönettiği oyunlar
- : - - - 1991
- : Kabare - 1990
- : - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1990
- (Başar Sabuncu) - 1986
- : Tuncer Cücenoğlu - 1985
- : 1985
- : 1985
- (Hayvanat Bahçesi(oyun) : 1984
- Baba : Güner Sümer - 2984
- - 1983
- : Oben Güney - 1979
- : - 1978
- : Oben Güney - 1968
- : Oben Güney - 1968
- : Oben Güney - 1968
- : 1968
- Kırmızı Şapkalı Kız : Oben Güney - 1966
- : () - - 1966
- Bir Evlenme Teklifi : Anton Çehov - 1995
- : Max Frisch) - Ankara Sanat Tiyatrosu - 1965
- : Arthur Miller - 1964
- Denemeler : Montaigne - - 1960
- : Cevat Fehmi Başkut - - 1955
Rol aldığı oyunlar
- (Orhan Asena) - Ankara Sanat Tiyatrosu - 1968
- Keloğlan : - Ankara Sanat Tiyatrosu - 1965
- : Bertolt Brecht - Ankara Sanat Tiyatrosu - 1965
- : Max Frisch) - Ankara Sanat Tiyatrosu - 1965
- Ayak Bacak Fabrikası : Sermet Çağan - Ankara Sanat Tiyatrosu - 1964
- Sultan Gelin : - Ankara Sanat Tiyatrosu - 1964
- : - Ankara Sanat Tiyatrosu - 1964
- : Jean Paul Sartre - Ankara Sanat Tiyatrosu - 1963
Yazdığı oyunlar
- Dilenci
- Yük (Wór)
- Suç
- Kan (Büyük El)
- Çöp
- Gökyüzünde Bir Kıyı
- Sınır
- Duvar
- Bir Kadının Zaman Dışı Yaşamı.
- Adem ile Havva
- Dazlak
- Kavanozya
Kaynakça
- ^ . obenguney. 25 Nisan 2012. 16 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Oben Guney 7 Aralik 1938 Istanbul 28 Agustos 1993 Istanbul Turk tiyatro ve sinema sanatcisi yonetmen yazar oyuncu Oben GuneyDogum7 Aralik 1938 1938 12 07 Istanbul TurkiyeOlum28 Agustos 1993 54 yasinda Istanbul TurkiyeMilliyetTurkMeslektiyatro ve sinema sanatcisi yonetmen yazar oyuncu 1953 yilinda siir yazmaya baslayan Oben Guney ertesi yil Behcet Kemal Caglar ve Attila Ilhan la mektuplasarak tanisir 1955 yilinda ise tiyatroya ilgi duymaya baslar bu arada ve Varlik dergilerinde ilk siirleri yayimlanir 1956 da ilk kez amator olarak sahne tozunu yutan sanatci bir yil sonra Dormen Tiyatrosu nda aldigi kurslari bitirir Profesyonel anlamda 1958 yilinda Nisa Serezli Aydemir Akbas gibi sanatcilarla ilk profesyonel oyununu oynar Askerliginin ardindan bir yandan yazdigi siirlerini yayimlatmaya devam ederken diger yandan tiyatro oyunculugunu surdurur 1960 yilinda Almanya ya giderek Ulm Tiyatrosunda egitim alir Donusunde Ankara nin tek ozel tiyatrosu olan nde Adalet Agaoglu Cetin Koroglu Kartal Tibet Basar Sabuncu Selcuk Uluerguven gibi sanatcilarla calisir 1963 te AST bunyesinde yer alir 1968 de Fransa ya giderek Fransiz tiyatro ustalariyla tanisip onlardan bilgiler alir Turkiye ye donunce Ozdemir Nutku ve Demircan Turkdogan ile birlikte Yenisehir Tiyatrosunu kurarlar Toplulugun dagilmasindan sonra adli yeni bir olusumun icine giren Guney Anadolu ya turnelere cikar Turnelerde lincten taslanmaya ayakta alkislanmaktan evlerde konuk edilmelere kadar cesitli tepkiler gorurler Tekrar AST a dondugu 1970 yilinda Polonya ya gider Varsova Devlet Tiyatrosu nun calismalarini izler Uzun bir sure Krakow Universitesinin konugu olarak Varsova da tiyatro calismalari yapar siirleri yayimlanir oyunlari sergilenir Varsova da tiyatro uzerine konferanslar verir 1972 de hastalanan sanatci iki kez ameliyat olur Krakow da sol bobregi alinmak zorunda kalinir 1971 de hava degisimi icin Yugoslavya ya giden Guney in oradaki basin organlarinda roportajlari soylesi ve yazilari yayimlanir Norvec Isvec Ispanya Yunanistan Cekoslovakya Macaristan ve Italya da tiyatro arastirma ve calismalari yapan sanatci bazi ulkelerde oyuncu olarak da sahneye cikar 1977 de Maria Jala ile evlenir esinin hamile kalmasi uzerine yurda doner Bu evliliginden iki cocugu olmustur 1978 yilinda Oben Guney Istanbul Sehir Tiyatrolari na yonetmen oyuncu Yonetim Kurulu Uyesi olarak katilir 1982 de 12 Eylul Darbesi yonetimi sonucu gorevine son verilir Bu surecte uzun sure ekonomik sikintilar ceken ve sagligi bozulan sanatci 1986 da yeniden Istanbul Sehir Tiyatrolari na girer Arada ozel ve odenekli tiyatrolarda rol alir 1991 de kalp hastaligi ve bobrek yetmezligi nedeniyle sanat hayatindan uzaklasmak zorunda kalir Ayrica 217 skec ve radyo oyunu yazmis 60 radyo programinda yonetmenlik yapmistir Cogu yayimlanan 600 kadar siiri vardir 30 civarinda Fransizca ve Lehce duzyazi cevirisi yapmis 50 den fazla inceleme arastirma yazisi cikmis Insanda Tiyatro Tiyatroda insan adli kitabinin birinci cildini cikarmistir Sanatci otobiyografisini yazdiktan bir ay sonra bobrek nakli beklerken olmustur Sahip oldugu oduller1995 Bakirkoy Halk Evi nin duzenledigi Turkiye capindaki siir yarismasinda Ikincilik odulu 1983 Avni Dilligil En Iyi Rejisor Odulu Cikmaz Sokak la 1984 Gosteri Dergisi En iyi roportaj yarismasinda 3 luk 1988 Aile Planlamasi Vakfi En iyi senaryo dalinda ikincilik 1989 Ankara Sanat Evi Katherine Blum adli oyundaki Rahip roluyle En iyi yardimci oyuncu odulu 1990 Gorusme Kutlama Cagri Avni Dilligil en iyi rejisor odulu 1991 Uzaktan Piyano Sesleri Avni Dilligil en iyi rejisor odulu 1976 Szczecin Polonya Yuk Monodram Festivalinde En iyi monodram secildi FilmografisiBircok tiyatro oyununda rol alan sanatci Erdogan Kar in yonettigi 1986 yapimi Su adli filmde de oynamistir Tiyatro oyunlariYonettigi oyunlar 1991 Kabare 1990 Istanbul Sehir Tiyatrosu 1990 Basar Sabuncu 1986 Tuncer Cucenoglu 1985 1985 1985 Hayvanat Bahcesi oyun 1984 Baba Guner Sumer 2984 1983 Oben Guney 1979 1978 Oben Guney 1968 Oben Guney 1968 Oben Guney 1968 1968 Kirmizi Sapkali Kiz Oben Guney 1966 1966 Bir Evlenme Teklifi Anton Cehov 1995 Max Frisch Ankara Sanat Tiyatrosu 1965 Arthur Miller 1964 Denemeler Montaigne 1960 Cevat Fehmi Baskut 1955Rol aldigi oyunlar Orhan Asena Ankara Sanat Tiyatrosu 1968 Keloglan Ankara Sanat Tiyatrosu 1965 Bertolt Brecht Ankara Sanat Tiyatrosu 1965 Max Frisch Ankara Sanat Tiyatrosu 1965 Ayak Bacak Fabrikasi Sermet Cagan Ankara Sanat Tiyatrosu 1964 Sultan Gelin Ankara Sanat Tiyatrosu 1964 Ankara Sanat Tiyatrosu 1964 Jean Paul Sartre Ankara Sanat Tiyatrosu 1963Yazdigi oyunlar Dilenci Yuk Wor Suc Kan Buyuk El Cop Gokyuzunde Bir Kiyi Sinir Duvar Bir Kadinin Zaman Disi Yasami Adem ile Havva Dazlak KavanozyaKaynakca obenguney 25 Nisan 2012 16 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2013