Ridâniye Muharebesi, 22 Ocak 1517 yılında Osmanlı Devleti ile Memlûk Sultanlığı arasında geçen muharebedir. Muharebeyi I. Selim komutasındaki Osmanlı ordusu kazanmıştır.
Ridâniye Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Osmanlı İmparatorluğu'nun Yakın Doğu'daki savaşları | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Memlûk Sultanlığı | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Yavuz Sultan Selim Şehsüvaroğlu Ali Bey Hadım Sinan Paşa (ölü) | II. Tomanbay Canberdi Gazâlî (ölü) | ||||||
Güçler | |||||||
20.000 | 20.000 | ||||||
Kayıplar | |||||||
4.000 | 4.000 |
Muharebe öncesi
1516'da I. Selim, ordusuyla Memlûk Sultanlığı'na karşı Suriye ve Mısır seferine çıktı. Suriye'de Memlûklu hükümdarı Kansu Gavri komutasındaki Memlûk ordusuna karşı 24 Ağustos 1516'da Mercidabık Muharebesi'ni kazanan I. Selim komutasındaki Osmanlı ordusu Halep, Hama, Humus ve Şam'ı teslim aldı. Ardından Lübnan emirleri de Osmanlı hakimiyetini kabul etti. 21 Aralık 1516'da Sadrazam Hadım Sinan Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, Han Yunus Muharebesi'nde Memlûklu emirlerinden Canberdi Gazâlî'yi yenerek yoluna devam etti. I. Selim, Kudüs'ü teslim alıp ziyaret ettikten sonra Osmanlı ordusu Gazze'ye yöneldi.
Muharebe
Mercidabık Muharebesi'nden sonra Memlûk Sultanlığı'nın başına geçen Tomanbay; Osmanlı hakimiyetini kabul etmediği gibi, barış teklifi için gelen Osmanlı elçisini de öldürtmüştü. I. Selim, ordusuyla birlikte Sina Çölü'nü 13 gün içinde (3 Ocak-16 Ocak) geçerek, 'de Memlûk Ordusu ile karşılaştı.
Ridâniye'de yeni Memlûk Sultanı Tomanbay, Venedikliler'den top ve silah alarak kuvvetli bir savunma hattı kurmuştu. Memlûk Ordusu'na, El-Mukaddam Dağı'nın etrafını dolaşarak güneyden saldıran I. Selim, bu manevra sayesinde Memlûk Ordusu'nun yönleri sabit olan toplarını etkisiz hale getirdi.
Memlûk Sultanı Tomanbay, çok büyük çabalarla yaptığı savaş hazırlıklarına rağmen, 22 Ocak günü Ridâniye Muharebesi'ni kaybetmekte olduğunu anlayınca en cesur askerleri ile bir birlik kurup Osmanlı komuta merkezine bir baskın düzenledi. Sultan Selim'in otağı sandığı veziriazamın çadırına girdi ve Veziriazam Sinan Paşa öldürüldü. Bu suikast baskınının da istenen hedefi bulmaması sonucu, Tomanbay savaş alanından çekildi. Böylece 22 Ocak 1517'de Ridâniye Zaferi kazanıldı.
Sonuçları
Ridâniye Muharebesi çok kesin bir sonuç vermekle beraber savaşının stratejik hedefi olan Mısır'ın fethi hemen mümkün olmamıştır. Çünkü Memlûklular büyük bir direniş göstermişlerdir. Kahire'yi hiç zayiat ve şehrin sosyal ve ekonomik hayatına zarar vermeden ele geçirmek niyetiyle 25 Ocak'ta Selim direniş göstermeden teslim olan bütün Memlûkluların affedileceğini ilan etmişti. Fakat Tomanbay ve ona yakın Memlûklu komutanları gerilla tipi direniş organize etmeye başladılar ve bu nedenle Kahire ancak üç gün süren çok şiddetli sokak savaşlarından sonra ele geçirilebildi. Şehir kısmen yıkıldı ve binlerce kişi öldü. 4 Şubat 1517'de I. Selim törenle Kahire'ye girdi ve "Yusuf Nebi Tahtı"na oturdu. Memlûklular, Nil deltasında ve Yukarı Mısır'da direnişe devam ettiler. Fakat fazla zaman geçmeden Osmanlı güçleri bu direniş merkezlerini bertaraf edip Tomanbay'ı yakalamayı başardılar. Tomanbay, 13 Nisan 1517'de Kahire kale kapısında asılarak idam edildi.
Bu zaferle birlikte Memlûk Sultanlığı yıkılmış, bütün toprakları Osmanlı egemenliğine girmiştir. Memlûk Sultanlığı tarihe karışmış, Osmanlı Devleti Mısır'a hakim olmuş ve Halifelik Osmanlılara geçmiştir. Mısır'daki Kutsal Emanetler İstanbul'a getirilmiştir. Osmanlı Devleti, Doğu Akdeniz'in ve Baharat Yolu'nun tek hakimi durumuna yükselmiş; Kızıldeniz ve Hint Okyanusuna açılmıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Dipnot
- Genel
- Muir, William (1896) The Mameluke; Or, Slave Dynasty of Egypt, 1260-1517, A. D. Londra: Smith, Elder [1] (İngilizce)
- Clot, Andre (çev. Turhan Ilgaz) (2005), Kölelerin İmparatorluğu Memlüklerin Mısır'ı, İstanbul:Epsilon Yayınları .
- Koperman, Kazım Yaşar (1989), Mısır Memluklüleri Tarihi, Ankara:Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları,
- Yiğit, İsmail (2008), Memlükler, İstanbul: Kayıhan Yayınları,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ridaniye Muharebesi 22 Ocak 1517 yilinda Osmanli Devleti ile Memluk Sultanligi arasinda gecen muharebedir Muharebeyi I Selim komutasindaki Osmanli ordusu kazanmistir Ridaniye MuharebesiOsmanli Imparatorlugu nun Yakin Dogu daki savaslariTarih22 Ocak 1517BolgeRidaniye MisirSonucKesin Osmanli zaferi Misir in Osmanlilarin eline gecmesi ve Memluklerin yikilmasi Hilafetin Osmanlilara gecmesiTaraflarOsmanli ImparatorluguMemluk SultanligiKomutanlar ve liderlerYavuz Sultan Selim Sehsuvaroglu Ali Bey Hadim Sinan Pasa olu II Tomanbay Canberdi Gazali olu Gucler20 00020 000Kayiplar4 0004 000Muharebe oncesi1516 da I Selim ordusuyla Memluk Sultanligi na karsi Suriye ve Misir seferine cikti Suriye de Memluklu hukumdari Kansu Gavri komutasindaki Memluk ordusuna karsi 24 Agustos 1516 da Mercidabik Muharebesi ni kazanan I Selim komutasindaki Osmanli ordusu Halep Hama Humus ve Sam i teslim aldi Ardindan Lubnan emirleri de Osmanli hakimiyetini kabul etti 21 Aralik 1516 da Sadrazam Hadim Sinan Pasa komutasindaki Osmanli ordusu Han Yunus Muharebesi nde Memluklu emirlerinden Canberdi Gazali yi yenerek yoluna devam etti I Selim Kudus u teslim alip ziyaret ettikten sonra Osmanli ordusu Gazze ye yoneldi MuharebeMercidabik Muharebesi nden sonra Memluk Sultanligi nin basina gecen Tomanbay Osmanli hakimiyetini kabul etmedigi gibi baris teklifi icin gelen Osmanli elcisini de oldurtmustu I Selim ordusuyla birlikte Sina Colu nu 13 gun icinde 3 Ocak 16 Ocak gecerek de Memluk Ordusu ile karsilasti Ridaniye de yeni Memluk Sultani Tomanbay Venedikliler den top ve silah alarak kuvvetli bir savunma hatti kurmustu Memluk Ordusu na El Mukaddam Dagi nin etrafini dolasarak guneyden saldiran I Selim bu manevra sayesinde Memluk Ordusu nun yonleri sabit olan toplarini etkisiz hale getirdi Memluk Sultani Tomanbay cok buyuk cabalarla yaptigi savas hazirliklarina ragmen 22 Ocak gunu Ridaniye Muharebesi ni kaybetmekte oldugunu anlayinca en cesur askerleri ile bir birlik kurup Osmanli komuta merkezine bir baskin duzenledi Sultan Selim in otagi sandigi veziriazamin cadirina girdi ve Veziriazam Sinan Pasa olduruldu Bu suikast baskininin da istenen hedefi bulmamasi sonucu Tomanbay savas alanindan cekildi Boylece 22 Ocak 1517 de Ridaniye Zaferi kazanildi SonuclariRidaniye Muharebesi cok kesin bir sonuc vermekle beraber savasinin stratejik hedefi olan Misir in fethi hemen mumkun olmamistir Cunku Memluklular buyuk bir direnis gostermislerdir Kahire yi hic zayiat ve sehrin sosyal ve ekonomik hayatina zarar vermeden ele gecirmek niyetiyle 25 Ocak ta Selim direnis gostermeden teslim olan butun Memluklularin affedilecegini ilan etmisti Fakat Tomanbay ve ona yakin Memluklu komutanlari gerilla tipi direnis organize etmeye basladilar ve bu nedenle Kahire ancak uc gun suren cok siddetli sokak savaslarindan sonra ele gecirilebildi Sehir kismen yikildi ve binlerce kisi oldu 4 Subat 1517 de I Selim torenle Kahire ye girdi ve Yusuf Nebi Tahti na oturdu Memluklular Nil deltasinda ve Yukari Misir da direnise devam ettiler Fakat fazla zaman gecmeden Osmanli gucleri bu direnis merkezlerini bertaraf edip Tomanbay i yakalamayi basardilar Tomanbay 13 Nisan 1517 de Kahire kale kapisinda asilarak idam edildi Bu zaferle birlikte Memluk Sultanligi yikilmis butun topraklari Osmanli egemenligine girmistir Memluk Sultanligi tarihe karismis Osmanli Devleti Misir a hakim olmus ve Halifelik Osmanlilara gecmistir Misir daki Kutsal Emanetler Istanbul a getirilmistir Osmanli Devleti Dogu Akdeniz in ve Baharat Yolu nun tek hakimi durumuna yukselmis Kizildeniz ve Hint Okyanusuna acilmistir Ayrica bakinizYavuz Sultan Selim Tomanbay Memluk SultanligiKaynakcaDipnot a b Ada i yi Sirazi Selimname s 181 a b Prof Dr Feridun M Emecen Yavuz Sultan Selim s 255 Kapi Yayinlari a b Silahsor Fetihname i Diyar i Arab s 435 GenelMuir William 1896 The Mameluke Or Slave Dynasty of Egypt 1260 1517 A D Londra Smith Elder 1 Ingilizce Clot Andre cev Turhan Ilgaz 2005 Kolelerin Imparatorlugu Memluklerin Misir i Istanbul Epsilon Yayinlari ISBN 9753317727 Koperman Kazim Yasar 1989 Misir Memlukluleri Tarihi Ankara Kultur ve Turizm Bakanligi Yayinlari ISBN 9751704898 Yigit Ismail 2008 Memlukler Istanbul Kayihan Yayinlari ISBN 9786055996024