Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ramazanoğulları Beyliği, XIV. yüzyılda Misis ve Adana yöresinde kurulmuş bir Anadolu beyliğidir.
Ramazanoğulları Beyliği | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1352-1608 | |||||||||
 Bağlı olduğu boyun tamgası | |||||||||
 | |||||||||
| Başkent | Adana | ||||||||
| Yaygın dil(ler) | Türkçe | ||||||||
| Bey | |||||||||
| |||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Oğuzların Üçok kolunun Yüreğir boyuna mensup Türkmenler tarafından 1352 yılında kuruldu. Yaklaşık yarım asır Memlûk Devleti'ne tabi idi. 1514 yılında toprakları Osmanlı Devleti hâkimiyetine girdi; yaklaşık yüz yıl boyunca yurtluk-ocaklık statüsünde bir beylik olarak Ramazanoğlu sülalesinden beyler tarafından yönetilmeye devam etti. 1608 yılında Ramazanoğlu Beyi Piri Mansur Bey'in kendi isteği ile beylikten çekilmesi ile son buldu.
Tarihi
Memlûklara tabi olduğu dönem
Beyliğin Kuruluşu ve Ramazan Bey dönemi
Ramazanoğulları Beyliği, Moğol istilaları sonucu kitleler halinde Yakındoğu'ya göç eden Türkmen boylarının kurduğu beyliklerdendir. Horasan ve Azerbaycan’dan gelen ve Memlûk Sultanı I. Baybars'ın Antakya’dan Gazze’ye kadar yayılan bir alana yerleştirdiği Türkmenler, Şam Türkleri olarak anılmaktaydı. Şam Türkleri, İlhanlı Devleti'nde Ebû Said Bahadır Han’ın 1335'te ölümü üzerine başlayan taht mücadeleleri sırasında Memlûklar tarafından Anadolu'ya düzenlenen seferlere katıldılar.
Bu seferlerin en önemlilerinden birisi, Ayas Kalesi'nin fethi idi. Memlukler, Küçük Ermenistan Krallığı'nın elindeki bu liman şehrini, 11 Mayıs 1338 tarihinde sekiz gün süren çok zorlu kuşatmanın ardından ele geçirmişti. Kale'nin ele geçirmesinde özellikle Üç Ok Türkmenleri gayret gösterdi ve bu tarihten sonra Çukurova’da yerleşmeye başladılar.
Bu arada Oğuzların Bozok koluna mensup Türkmenler Halep’ten başlayarak Amanos Dağları'nın doğusundan Elbistan’a kadar yayılan bölgeye yerleşmişti. Halep bölgesinde kışlayıp Uzunyayla’da yaylayan Bozoklu Türkmenler, Dulkadiroğlu Karaca Bey idaresinde bir beylik kurmuşlar ve Memlûk Sultanı 1337'de Kahire'de büyük bir törenle Dulkadiroğlu Karaca Bey'i "Türkmen Beyi" ve Maraş'tan Elbistan'a uzanan toprakların naibi olarak tanımıştı.
Karaca Bey’in itaatsizlikleri üzerine 1352'de onun yerine Türkmen emirlerinden biri olan Ramazan Bey çağrıldı ve Karaca Bey’in emirlik ve iktaı ona verildi. Böylece Ramazanoğulları Beyliği resmen kurulmuş oldu.
İbrahim Bey dönemi
Ramazan Bey'in oğlu İbrahim, babasının ölümü üzerinde 8 Haziran 1354 tarihinde ve yanında armağan olarak getirdiği bin at ile Kahire’ye geldi; Türkmen Emirliği ve ıktaı kendisine verildi. Ne var ki İbrahim Bey Bozok Türkmenleri üzerinde hâkimiyet kuramamamış ve Memlûk Sultanı, 1355'te Karaca'nın oğlu Halil’i Dulkadir Beyi olarak tanımak zorunda kalmıştır.
İbrahim Bey'in Ramazanoğlu Beyi olduğu dönemde Memlûklar, Küçük Ermenistan Krallığı'nın başkenti Sis'i 13 Nisan 1375'te çok sayıda Türkmen'in de katıldığı bir sefer sonucu fethetmiştir. Çukurova’daki Küçük Ermenistan Krallığı böylece son buldu. Ermenilere karşı savaşlarda sağladığı yararlılıklar nedeniyle İbrahim Bey'e "Sarımuddin" ünvanı verildi. Memluklar Ayas, Sis ve Tarsus olmak üzere üç naiplik kurdu. Bu şehirler Türkmen beyleri tarafından idare edildi, bölge tamamen Türkleşti.
Memlûk Devleti'nde, tahttaki sık değişiklikler nedeniyle iç karışıklıklar çıkınca Adana naibi (valisi) Ramazanoğlu İbrahim Bey, Dulkadiroğulları ile ittifak kurarak Memlûklere karşı isyan etti. 1381'de Dulkadiroğlu Halil Bey ile onunla birlik olan Ramazanoğlu İbrahim Bey ve Maraş'taki Türkmenlere karşı sefer düzenleyen Memlûklar, 6 Temmuz 1381'de Türkmenleri yenip Maraş'ı ele geçirdi. İbrahim Bey pişmanlığını bildirip affedildi; Halil Bey ise Sultan Berkûk'un isteği ile öldürüldü.
İbrahim Bey'in Memlûk Sultanı'na itaati uzun sürmmiştir. Ramazanlılar’ın Memlûk hâkimiyetinden çıkmasını isteyen İbrahim Bey, 1382'de Karamanoğulları ile ittifak yaptı. Adı, yol kesmek, Anadolu hacılarını ve tacirlerini soymak, Karaman Beyi Alâeddin Bey ile Sis’i ele geçirmek için işbirliği yapmak gibi olaylara karıştı. Memlûkların Halep naibi Yelboğa en-Nâsiri, 1383'te asi Türkmenler üzerine sefere çıktı ve yapılan çarpışmalarda Türkmenleri hezimete uğrattı. İbrahim Bey savaş meydanından kaçıp Bayat Tükmenleri'ne sığındı ancak Yelboğa ve ordusu onu takip edip ailesi ile birlikte esir aldı. İbrahim Bey ile kardeşi Kara Mehmed, Yelboğa'nın huzurunda öldürüldü.
Ahmed Bey
1383'te İbrahim Bey'in kardeşi Ahmet Bey Ramazanoğulları beyi oldu. Onun dönemi, beyliğin en parlak dönemlerinden biri oldu. Sultan Berkuk'un 1399'da ölümünden sonra, Memlûk emirleri arasında yaşanan rekabetten yararlandı. Zaman zaman Memlûkular'ın yardımına koştu, kimi zaman da Sultan'a karşı cephe aldı. 1410 yılında Halep’e gitti ve orada Sultan Ferec ile görüştükten sonra kızını onunla evlendirdi. Ahmet Bey'in kızı, Mısır sarayında büyük bir itibar görmüs ve kendisine Hunda Kübra (Bas Hatun) ünvanı verilmiştir. Ahmet Bey, damadını ziyaret için Kahire'ye gitti, bir süre kalıp ülkesine döndü.
Ahmet Bey, 12 yıl önce Karamanoğulları idaresine geçmiş olan Tarsus şehrini 1415'te 7 ay süren kuşatma sonunda fethetti ve Memluk Sultanı adına hutbe okuttu. Şehri, oğlu İbrahim'in yönetimine bıraktı. 1417'de öldü.
II. İbrahim Bey
Ahmed Bey'in ölümünden sonra İbrahim Bey, uzun süre kardeşleri ve kardeşlerinin çocukları ile beylik çin savaştı. İbrahim Bey beyliğin yönetimini ele geçirdiğinde Memlûk Sultanı'na bağlı kaldı. Tarsus’un Karamanoğulları'ndan alınıp yeniden Memluklar’ın eline geçmesinden sonra oraya Vali olarak atanmadığı için, Karamanoğlu Mehmed Bey ile ittifak yaparak Tarsus’u kuşattı. Bunun üzerine beylikten azledilerek ve yerine kardeşi Hamza getirildi.
İbrahim Bey, kardeşinin beyliğini kabul etmeyerek Karamanogullari'ndan gördüğü yardım sayesinde Adana'da hüküm sürmeye devam etti. Memlûk Sultanı, Karamanoğulları'nın İbrahim Bey'e desteğine kızarak Tarsus üzerine ordu gönderdi. Hamza Bey'le birleşen Memlûk ordusu Tarsus, Adana ve Misis'i zapt etti. Karamanoglu Ibrahim Bey'in yanında bulunan Ramazanoğlu İbrahim Bey, Memluk Sultanı'na teslim edildi, Kahire'de hapsedildi; 15 Aralık 1427'de idam edildi. Ramazanoğulları Beyliği eski siyasî önemini kaybetti.
Diğer Beyler
Ibrahim Bey'in Kahire'de tutuklanmasının ardından akrabası Mehmet Bey Ramazanoğlu Bey'i yapıldı. Eylük Bey (1440), Dündar Bey (1456-1462), Hasan Bey, Gazi Bey, Ömer Bey, Davudğlu Halil Bey Ramazanoğulları Beyliği'ni yönettiği bilinen beylerdir. Halil Bey 1485 yılından itibaren otuz yıl beyliği yönetti. Halil Bey, Osmanlılar'in Çukurova'da hakimiyetlerini kabul ettirmesinden sonra Osmanlılar ile dostluk kurdu. 1510 yılında öldü. Beyliğin başına kardeşi Mahmut Bey geçti ve Osmanlılarla ilişkileri geliştirdi, bu nedenle beylikten azledildi; onun yerine Halil Bey'in torunu Selim Bey’e hilat giydirildi. Mahmut Bey bunun üzerine Istanbul'a giderek padişah Yavuz Sultan Selim'e bağlılığını bildirmiştir.
Osmanlılar'a tabi olduğu dönem
Mahmut Bey dönemi
Memlûk Devleti tarafından beyliğine son verilen Mahmut Bey, 1514 yılında Yavuz Sultan Selim’e sığındı. Mısır Seferine çıkan Yavuz Sultan Selim'in (Misis) dolaylarındaki ordugâhını ziyareti sırasında Osmanlı'ya tabiiyeti resmen arz etti. Kendisine sefere katılma imtiyazı verildi. 1516 yılında yapılan Mercidâbık Savaşı'nda büyük yaralılıklar gösterdi ve kendisine Ramazanoğulları Beyliği verildi. 1517 yılında Ridaniye Savaşı'nda sol kolda yer aldı ve bu çarpışmalar sırasında öldü.
Kubat Bey
Mercidâbık ve Ridaniye Savaşları'ndaki yenilgiden sonra Memluk Sultanı Tomambay'ın idam edilmesi ile Memluk Devleti son bulmuş; Çukurova bölgesinin tüm şehir, kasaba ve köyleri Osmanlı idaresine girmiştir. Osmanlılar, Ridaniye Savaşı'nda ölen Mahmut Bey'in ölümü üzerine Ramazanoğulları Beyliliği'nin başına Halil Bey’in oğlu Kubat Bey getirdi. Görevi sadece Adana şehrini yönetmekti. Bir süre sonra bu görevden azledildi, paşalık ünvanı ile farklı görevler verildi; 1558-1559 yılında yılında Halep valisi iken öldü.
Piri Mehmet Bey
Kubat Bey'in görevden alınmasından sonra Adana şehrini ve Çukurova bölgesinin tamamını yönetmek üzere kardeşi Piri Mehmet Bey atandı. Adana şehri onun yönetiminde yeniden kuruldu. Babası Halil Bey'in yaptırmaya başladığı Adana Ulu Camii külliyesi tamamlandı.
Diğer Beyler
Ramazanoğulları Beyliği'nin hukuki statüsü "ocaklık" idi. Diğer sancak beylerinden farkları, beyliğin beli bir aileden olanlara verilmesi idi. Yurtluk-ocaklik kanunu gereği ailenin en yaşlı erkek üyesi yönetimde söz sahibi idi. Beylere, "Adana hâkimi" denirdi. Kubat Bey'in oğlu Süleyman Paşa, Piri Mehmet Paşa’nın oğulları Ömer Paşa, Derviş Mehmet Bey, III. İbrahim Bey; II.Mehmet Bey’in oğlu Abdi Paşa ile Osman Bey, y III. İbrahim Bey’in oğlu II. Mehmet Bey Adana hakimliğinde bulundu. Son olarak II.Mehmet Bey’in oğlu Adana hakimi oldu. 1600 yılında bu göreve geldiği kabul edilir.
Beyliğin son bulması
Piri Mansur Bey, 1608 yılında kendi isteği ile beylikten çekilmiştir. Bu tarihten sonra Adana'nın yurtluk-ocaklık statüsü son buldu; Halep eyaletine bağlandı ve diğer sancaklar gibi yönetildi; 1867'de ise bağımsız bir vilayet oldu.
Ramazanoğulları Beyiği Anadolu beylikleri içerisinde siyasȋ varlığını en son yitiren beyliktir. Geçmişte beyliği yönetenlerin uzak torunlarının çoğu günümüzde Sivas, Tarsus, Mersin, Adana, Misis, Yumurtalık, Trabzon (Vakfıkebir), Sakarya (Akyazı), Ardahan ve İstanbul civarında yaşamaktadırlar.
Beyler
| Bey | Hüküm Süresi | Notlar |
|---|---|---|
| Ramazan Bey | 1352-1378 | |
| İbrâhim Bey | 1378-1383 | |
| 1383-1416 | ||
| 1416-1418 | ||
| 1418-1426 | ||
| 1426-1435 | ||
| 1435-1439 | ||
| 1439-1470 | ||
| 1470-1485 | ||
| Gıyâseddîn Halil Bey | 1485-1510 | |
| 1510-1514 | ||
| 1514-1516 | ||
| 1516-1517 | ||
| 1517-1520 | ||
| Pîrî Mehmed Paşa | 1520-1568 | |
| 1568-1569 | ||
| 1569-1589 | ||
| 1589-1594 | ||
| 1594-1608 |
Mimari eserler
Ramazanoğulları Beyliği döneminde, Suriye-Mısır, Artuklu, Anadolu Selçuklu ve Osmanlı mimari ve süslemesinin bir sentezi niteliğinde eserler meydana getirilmiştir. Beyliğin meydana getirdiği en önemli eser, hem Selçuklu ve Osmanli mimarisini hem de Zengî ve Memlûk mimarisini bir araya getiren Ulu Cami külliyesidir.
Ramazanoğlu Beyliği döneminde meydana gelen mimari eserlerin başlıcaları şunlardır:
- Akça Mescit. Ramazanoğulları'ndan günümüze gelen en eski eser kabul edilir. "Akça Bey" adındaki bir Türkmen beyi tarafından yaptırılmıştır. Portalde izleri bulunan iki kabartma kuş figürü ebced hesabıyla yapının 1409 tarihinde yapıldığını ortaya koyar.
- Küçük Mescit. Ulu Cami medresesi yakınında üstü toprak damla örtülmüş sade yapı, Halil Bey döneminde yaptırılmıştır.
- Harem Dairesi (Vakıf Sarayı). Ulu Cami Külliyesi’nin bitişiğinde üç katlı bir yapıdır. 1495'te inşa edilmiştir. Osmanlı Sultanı IV. Murad Bağdat Seferi sırasında üç gece bu yapıda konaklamıştır.
- Selamlık Dairesi (Tuz Hanı). Halil Bey'in yaptırdığı sarayın erkeklere ait bölümüdür. 1497'de inşa edilmiştir.
- Çarşı Hamamı. Piri Mehmet Paşa tarafından 1529 yılında yaptırılmıştır.
- Gön Hanı. Piri Paşa tarafından 1530 yılında yaptırılmıştır.
- Yağ Camii. Halil Bey devrinde eski bir kiliseden camiye çevrildikten sonra Piri Paşa döneminde genişletilmiş bir ibadet yapısıdır.
- Yağ Camii Medresesi. 1558 yılında Piri Paşa'nın yaptırdığı medresedir.
- Tahtalı Cami. "Sevindikzade" adında bir hayırsever tarafından 1601 yılında yaptırılmıştır.
- Ulu Cami. İnşası 1513 yılında Halil Bey tarafından başlatılan, 1520 ve1541 yılları arasında oğlu Piri Paşa tarafından yapımı tamamlanan cami.
- Ramazanoğlu Türbesi.Ulu Camii bitişiğinde bulunan yapıda bulunan sandukalardan biri Halil Bey'e diğerleri Piri Paşa’nın oğulları Mehmet Bey ve Mustafa Bey'e aittir.
- Cami avlusundaki türbe.Üstü yüksek tamburlu soğan kubbeyle örütü kubbenin Ramazanoğulları ailesinden dört hanıma iat olduğu söylenir.
- Ulu Cami medresesi. Piri Paşa tarafından 1540 yılında yaptırılmıştır.
- Savcızade (Kemeraltı) Camii. Piri Paşa tarafından 1548 yılında yaptırılmıştır.
- Hasan Ağa Camii. Abdullah oğlu Hasan Ağa tarafından 1558 yılında yaptırılmıştır.
- Cuma Fakıh Mescit ve Medresesi. Cuma Fakıh adlı bir hayırsever tarafından 1541 yılında yaptırılmıştır.
- Tarsus Eski Camii. Ramazanoğulları devrinde kiliseden camiye çevrilmiştir.
- Kubatpaşa Medresesi. Kubat Paşa tarafından Tarsus'ta 1550 yılında yaptırılmıştır.
- Camii-i Nur. Tarsus'ta III. İbrahim Bey tarafından 1579 yılında inşa ettirilmiştir.
- Kırkkaşık Bedesteni. Camii-i Nur bitişiğinde Piri Paşa'nın oğlu İbrahim Bey tarafından 1579’da imaret ve medrese olarak yaptılmış, daha sonra çarşıya dönüşmüştür.
Kaynakça
- ^ a b c d e Yiğit, Fatma Akkuş (1 Mayıs 2013). "Ramazanoğulları Beyliği'nin Kuruluşu". Gazi Akademik Bakış. 7 (13): 209-232. ISSN 1307-9778. 2 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2024.
- ^ a b c Gezen, Nihal (2014). "Ramazanoğulları-Memlûkler Devleti ilişkileri /". Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi.
- ^ Acar, Hasan; Kiliç, Abdulvahap (9 Temmuz 2020). "Berkuk Dönemi Siyasi Olayları ve Memlük Devleti'nin Sosyopolitik Yapısının Değerlendirilmesi". Avrasya Etüdleri. 57 (1): 225-254. ISSN 1300-1604. 2 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2024.
- ^ Naci Kum, "Ramazanoğulları Tarihi ve Adana Şehrindeki Eserleri", Görüşler, sy. 35, Adana 1941, s. 6-8, 22-23.
- ^ Kurt, Yılmaz. "3. Ramazanoğulları'nın Soyu". 3 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2024.
- ^ Özdoğru, Şerife (11 Eylül 2018). "Ramazanoğulları Beyliği Mimarî Eserlerinde Süslemeler". 3 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2024.
Ek Okuma:
- Ramazanoğulları'nın Erkek Evladı Kalmadı mı?, Yılmaz Kurt
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ramazanogullari Beyligi XIV yuzyilda Misis ve Adana yoresinde kurulmus bir Anadolu beyligidir Ramazanogullari Beyligi1352 1608Bagli oldugu boyun tamgasiBaskentAdanaYaygin dil ler TurkceBey 1352 1378Ramazan Bey 1594 1608Tarihce Kurulusu1352 Dagilisi1608Onculler ArdillarTurkiye Selcuklu Devleti Osmanli Imparatorlugu Oguzlarin Ucok kolunun Yuregir boyuna mensup Turkmenler tarafindan 1352 yilinda kuruldu Yaklasik yarim asir Memluk Devleti ne tabi idi 1514 yilinda topraklari Osmanli Devleti hakimiyetine girdi yaklasik yuz yil boyunca yurtluk ocaklik statusunde bir beylik olarak Ramazanoglu sulalesinden beyler tarafindan yonetilmeye devam etti 1608 yilinda Ramazanoglu Beyi Piri Mansur Bey in kendi istegi ile beylikten cekilmesi ile son buldu TarihiMemluklara tabi oldugu donem Beyligin Kurulusu ve Ramazan Bey donemi Ramazanogullari Beyligi Mogol istilalari sonucu kitleler halinde Yakindogu ya goc eden Turkmen boylarinin kurdugu beyliklerdendir Horasan ve Azerbaycan dan gelen ve Memluk Sultani I Baybars in Antakya dan Gazze ye kadar yayilan bir alana yerlestirdigi Turkmenler Sam Turkleri olarak anilmaktaydi Sam Turkleri Ilhanli Devleti nde Ebu Said Bahadir Han in 1335 te olumu uzerine baslayan taht mucadeleleri sirasinda Memluklar tarafindan Anadolu ya duzenlenen seferlere katildilar Bu seferlerin en onemlilerinden birisi Ayas Kalesi nin fethi idi Memlukler Kucuk Ermenistan Kralligi nin elindeki bu liman sehrini 11 Mayis 1338 tarihinde sekiz gun suren cok zorlu kusatmanin ardindan ele gecirmisti Kale nin ele gecirmesinde ozellikle Uc Ok Turkmenleri gayret gosterdi ve bu tarihten sonra Cukurova da yerlesmeye basladilar Bu arada Oguzlarin Bozok koluna mensup Turkmenler Halep ten baslayarak Amanos Daglari nin dogusundan Elbistan a kadar yayilan bolgeye yerlesmisti Halep bolgesinde kislayip Uzunyayla da yaylayan Bozoklu Turkmenler Dulkadiroglu Karaca Bey idaresinde bir beylik kurmuslar ve Memluk Sultani 1337 de Kahire de buyuk bir torenle Dulkadiroglu Karaca Bey i Turkmen Beyi ve Maras tan Elbistan a uzanan topraklarin naibi olarak tanimisti Karaca Bey in itaatsizlikleri uzerine 1352 de onun yerine Turkmen emirlerinden biri olan Ramazan Bey cagrildi ve Karaca Bey in emirlik ve iktai ona verildi Boylece Ramazanogullari Beyligi resmen kurulmus oldu Ibrahim Bey donemi Ramazan Bey in oglu Ibrahim babasinin olumu uzerinde 8 Haziran 1354 tarihinde ve yaninda armagan olarak getirdigi bin at ile Kahire ye geldi Turkmen Emirligi ve iktai kendisine verildi Ne var ki Ibrahim Bey Bozok Turkmenleri uzerinde hakimiyet kuramamamis ve Memluk Sultani 1355 te Karaca nin oglu Halil i Dulkadir Beyi olarak tanimak zorunda kalmistir Ibrahim Bey in Ramazanoglu Beyi oldugu donemde Memluklar Kucuk Ermenistan Kralligi nin baskenti Sis i 13 Nisan 1375 te cok sayida Turkmen in de katildigi bir sefer sonucu fethetmistir Cukurova daki Kucuk Ermenistan Kralligi boylece son buldu Ermenilere karsi savaslarda sagladigi yararliliklar nedeniyle Ibrahim Bey e Sarimuddin unvani verildi Memluklar Ayas Sis ve Tarsus olmak uzere uc naiplik kurdu Bu sehirler Turkmen beyleri tarafindan idare edildi bolge tamamen Turklesti Memluk Devleti nde tahttaki sik degisiklikler nedeniyle ic karisikliklar cikinca Adana naibi valisi Ramazanoglu Ibrahim Bey Dulkadirogullari ile ittifak kurarak Memluklere karsi isyan etti 1381 de Dulkadiroglu Halil Bey ile onunla birlik olan Ramazanoglu Ibrahim Bey ve Maras taki Turkmenlere karsi sefer duzenleyen Memluklar 6 Temmuz 1381 de Turkmenleri yenip Maras i ele gecirdi Ibrahim Bey pismanligini bildirip affedildi Halil Bey ise Sultan Berkuk un istegi ile olduruldu Ibrahim Bey in Memluk Sultani na itaati uzun surmmistir Ramazanlilar in Memluk hakimiyetinden cikmasini isteyen Ibrahim Bey 1382 de Karamanogullari ile ittifak yapti Adi yol kesmek Anadolu hacilarini ve tacirlerini soymak Karaman Beyi Alaeddin Bey ile Sis i ele gecirmek icin isbirligi yapmak gibi olaylara karisti Memluklarin Halep naibi Yelboga en Nasiri 1383 te asi Turkmenler uzerine sefere cikti ve yapilan carpismalarda Turkmenleri hezimete ugratti Ibrahim Bey savas meydanindan kacip Bayat Tukmenleri ne sigindi ancak Yelboga ve ordusu onu takip edip ailesi ile birlikte esir aldi Ibrahim Bey ile kardesi Kara Mehmed Yelboga nin huzurunda olduruldu Ahmed Bey 1383 te Ibrahim Bey in kardesi Ahmet Bey Ramazanogullari beyi oldu Onun donemi beyligin en parlak donemlerinden biri oldu Sultan Berkuk un 1399 da olumunden sonra Memluk emirleri arasinda yasanan rekabetten yararlandi Zaman zaman Memlukular in yardimina kostu kimi zaman da Sultan a karsi cephe aldi 1410 yilinda Halep e gitti ve orada Sultan Ferec ile gorustukten sonra kizini onunla evlendirdi Ahmet Bey in kizi Misir sarayinda buyuk bir itibar gormus ve kendisine Hunda Kubra Bas Hatun unvani verilmistir Ahmet Bey damadini ziyaret icin Kahire ye gitti bir sure kalip ulkesine dondu Ahmet Bey 12 yil once Karamanogullari idaresine gecmis olan Tarsus sehrini 1415 te 7 ay suren kusatma sonunda fethetti ve Memluk Sultani adina hutbe okuttu Sehri oglu Ibrahim in yonetimine birakti 1417 de oldu II Ibrahim Bey Ahmed Bey in olumunden sonra Ibrahim Bey uzun sure kardesleri ve kardeslerinin cocuklari ile beylik cin savasti Ibrahim Bey beyligin yonetimini ele gecirdiginde Memluk Sultani na bagli kaldi Tarsus un Karamanogullari ndan alinip yeniden Memluklar in eline gecmesinden sonra oraya Vali olarak atanmadigi icin Karamanoglu Mehmed Bey ile ittifak yaparak Tarsus u kusatti Bunun uzerine beylikten azledilerek ve yerine kardesi Hamza getirildi Ibrahim Bey kardesinin beyligini kabul etmeyerek Karamanogullari ndan gordugu yardim sayesinde Adana da hukum surmeye devam etti Memluk Sultani Karamanogullari nin Ibrahim Bey e destegine kizarak Tarsus uzerine ordu gonderdi Hamza Bey le birlesen Memluk ordusu Tarsus Adana ve Misis i zapt etti Karamanoglu Ibrahim Bey in yaninda bulunan Ramazanoglu Ibrahim Bey Memluk Sultani na teslim edildi Kahire de hapsedildi 15 Aralik 1427 de idam edildi Ramazanogullari Beyligi eski siyasi onemini kaybetti Diger Beyler Ibrahim Bey in Kahire de tutuklanmasinin ardindan akrabasi Mehmet Bey Ramazanoglu Bey i yapildi Eyluk Bey 1440 Dundar Bey 1456 1462 Hasan Bey Gazi Bey Omer Bey Davudglu Halil Bey Ramazanogullari Beyligi ni yonettigi bilinen beylerdir Halil Bey 1485 yilindan itibaren otuz yil beyligi yonetti Halil Bey Osmanlilar in Cukurova da hakimiyetlerini kabul ettirmesinden sonra Osmanlilar ile dostluk kurdu 1510 yilinda oldu Beyligin basina kardesi Mahmut Bey gecti ve Osmanlilarla iliskileri gelistirdi bu nedenle beylikten azledildi onun yerine Halil Bey in torunu Selim Bey e hilat giydirildi Mahmut Bey bunun uzerine Istanbul a giderek padisah Yavuz Sultan Selim e bagliligini bildirmistir Osmanlilar a tabi oldugu donem Mahmut Bey donemi Memluk Devleti tarafindan beyligine son verilen Mahmut Bey 1514 yilinda Yavuz Sultan Selim e sigindi Misir Seferine cikan Yavuz Sultan Selim in Misis dolaylarindaki ordugahini ziyareti sirasinda Osmanli ya tabiiyeti resmen arz etti Kendisine sefere katilma imtiyazi verildi 1516 yilinda yapilan Mercidabik Savasi nda buyuk yaraliliklar gosterdi ve kendisine Ramazanogullari Beyligi verildi 1517 yilinda Ridaniye Savasi nda sol kolda yer aldi ve bu carpismalar sirasinda oldu Kubat Bey Mercidabik ve Ridaniye Savaslari ndaki yenilgiden sonra Memluk Sultani Tomambay in idam edilmesi ile Memluk Devleti son bulmus Cukurova bolgesinin tum sehir kasaba ve koyleri Osmanli idaresine girmistir Osmanlilar Ridaniye Savasi nda olen Mahmut Bey in olumu uzerine Ramazanogullari Beyliligi nin basina Halil Bey in oglu Kubat Bey getirdi Gorevi sadece Adana sehrini yonetmekti Bir sure sonra bu gorevden azledildi pasalik unvani ile farkli gorevler verildi 1558 1559 yilinda yilinda Halep valisi iken oldu Piri Mehmet Bey Kubat Bey in gorevden alinmasindan sonra Adana sehrini ve Cukurova bolgesinin tamamini yonetmek uzere kardesi Piri Mehmet Bey atandi Adana sehri onun yonetiminde yeniden kuruldu Babasi Halil Bey in yaptirmaya basladigi Adana Ulu Camii kulliyesi tamamlandi Diger Beyler Ramazanogullari Beyligi nin hukuki statusu ocaklik idi Diger sancak beylerinden farklari beyligin beli bir aileden olanlara verilmesi idi Yurtluk ocaklik kanunu geregi ailenin en yasli erkek uyesi yonetimde soz sahibi idi Beylere Adana hakimi denirdi Kubat Bey in oglu Suleyman Pasa Piri Mehmet Pasa nin ogullari Omer Pasa Dervis Mehmet Bey III Ibrahim Bey II Mehmet Bey in oglu Abdi Pasa ile Osman Bey y III Ibrahim Bey in oglu II Mehmet Bey Adana hakimliginde bulundu Son olarak II Mehmet Bey in oglu Adana hakimi oldu 1600 yilinda bu goreve geldigi kabul edilir Beyligin son bulmasi Piri Mansur Bey 1608 yilinda kendi istegi ile beylikten cekilmistir Bu tarihten sonra Adana nin yurtluk ocaklik statusu son buldu Halep eyaletine baglandi ve diger sancaklar gibi yonetildi 1867 de ise bagimsiz bir vilayet oldu Ramazanogullari Beyigi Anadolu beylikleri icerisinde siyasȋ varligini en son yitiren beyliktir Gecmiste beyligi yonetenlerin uzak torunlarinin cogu gunumuzde Sivas Tarsus Mersin Adana Misis Yumurtalik Trabzon Vakfikebir Sakarya Akyazi Ardahan ve Istanbul civarinda yasamaktadirlar BeylerBey Hukum Suresi NotlarRamazan Bey 1352 1378Ibrahim Bey 1378 13831383 14161416 14181418 14261426 14351435 14391439 14701470 1485Giyaseddin Halil Bey 1485 15101510 15141514 15161516 15171517 1520Piri Mehmed Pasa 1520 15681568 15691569 15891589 15941594 1608Mimari eserlerUlu CamiiRamazanoglu TurbesiYag Camii Ramazanogullari Beyligi doneminde Suriye Misir Artuklu Anadolu Selcuklu ve Osmanli mimari ve suslemesinin bir sentezi niteliginde eserler meydana getirilmistir Beyligin meydana getirdigi en onemli eser hem Selcuklu ve Osmanli mimarisini hem de Zengi ve Memluk mimarisini bir araya getiren Ulu Cami kulliyesidir Ramazanoglu Beyligi doneminde meydana gelen mimari eserlerin baslicalari sunlardir Akca Mescit Ramazanogullari ndan gunumuze gelen en eski eser kabul edilir Akca Bey adindaki bir Turkmen beyi tarafindan yaptirilmistir Portalde izleri bulunan iki kabartma kus figuru ebced hesabiyla yapinin 1409 tarihinde yapildigini ortaya koyar Kucuk Mescit Ulu Cami medresesi yakininda ustu toprak damla ortulmus sade yapi Halil Bey doneminde yaptirilmistir Harem Dairesi Vakif Sarayi Ulu Cami Kulliyesi nin bitisiginde uc katli bir yapidir 1495 te insa edilmistir Osmanli Sultani IV Murad Bagdat Seferi sirasinda uc gece bu yapida konaklamistir Selamlik Dairesi Tuz Hani Halil Bey in yaptirdigi sarayin erkeklere ait bolumudur 1497 de insa edilmistir Carsi Hamami Piri Mehmet Pasa tarafindan 1529 yilinda yaptirilmistir Gon Hani Piri Pasa tarafindan 1530 yilinda yaptirilmistir Yag Camii Halil Bey devrinde eski bir kiliseden camiye cevrildikten sonra Piri Pasa doneminde genisletilmis bir ibadet yapisidir Yag Camii Medresesi 1558 yilinda Piri Pasa nin yaptirdigi medresedir Tahtali Cami Sevindikzade adinda bir hayirsever tarafindan 1601 yilinda yaptirilmistir Ulu Cami Insasi 1513 yilinda Halil Bey tarafindan baslatilan 1520 ve1541 yillari arasinda oglu Piri Pasa tarafindan yapimi tamamlanan cami Ramazanoglu Turbesi Ulu Camii bitisiginde bulunan yapida bulunan sandukalardan biri Halil Bey e digerleri Piri Pasa nin ogullari Mehmet Bey ve Mustafa Bey e aittir Cami avlusundaki turbe Ustu yuksek tamburlu sogan kubbeyle orutu kubbenin Ramazanogullari ailesinden dort hanima iat oldugu soylenir Ulu Cami medresesi Piri Pasa tarafindan 1540 yilinda yaptirilmistir Savcizade Kemeralti Camii Piri Pasa tarafindan 1548 yilinda yaptirilmistir Hasan Aga Camii Abdullah oglu Hasan Aga tarafindan 1558 yilinda yaptirilmistir Cuma Fakih Mescit ve Medresesi Cuma Fakih adli bir hayirsever tarafindan 1541 yilinda yaptirilmistir Tarsus Eski Camii Ramazanogullari devrinde kiliseden camiye cevrilmistir Kubatpasa Medresesi Kubat Pasa tarafindan Tarsus ta 1550 yilinda yaptirilmistir Camii i Nur Tarsus ta III Ibrahim Bey tarafindan 1579 yilinda insa ettirilmistir Kirkkasik Bedesteni Camii i Nur bitisiginde Piri Pasa nin oglu Ibrahim Bey tarafindan 1579 da imaret ve medrese olarak yaptilmis daha sonra carsiya donusmustur Kaynakca a b c d e Yigit Fatma Akkus 1 Mayis 2013 Ramazanogullari Beyligi nin Kurulusu Gazi Akademik Bakis 7 13 209 232 ISSN 1307 9778 2 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2024 a b c Gezen Nihal 2014 Ramazanogullari Memlukler Devleti iliskileri Gazi Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Acar Hasan Kilic Abdulvahap 9 Temmuz 2020 Berkuk Donemi Siyasi Olaylari ve Memluk Devleti nin Sosyopolitik Yapisinin Degerlendirilmesi Avrasya Etudleri 57 1 225 254 ISSN 1300 1604 2 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2024 Naci Kum Ramazanogullari Tarihi ve Adana Sehrindeki Eserleri Gorusler sy 35 Adana 1941 s 6 8 22 23 Kurt Yilmaz 3 Ramazanogullari nin Soyu 3 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2024 Ozdogru Serife 11 Eylul 2018 Ramazanogullari Beyligi Mimari Eserlerinde Suslemeler 3 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2024 Ek Okuma Ramazanogullari nin Erkek Evladi Kalmadi mi Yilmaz Kurt