Bu madde, ; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur.Eylül 2022) ( |
Oset mimarisi - Oset halkının yüzyıllar boyunca oluşturduğu eşsiz maddi kültürünün örnekleridir.
Osetyalılar topraklarında, dağlık alanda yaygın olan ve göze çarpan Orta Çağ kuleleri ve kaleleri kapsayan çok sayıda mimari anıt bulunmaktadır. Osetyalıların savunma yapıları çatışma ("мæсыг") ve yarı-savaş konut kuleleri ("гæнах"), kaleler ("галуан"), kaya ve mağara kaleleri, surlar olarak alt bölümlere ayrılmıştır. Bu tür anıtların her biri, belirli yapım yöntemleri, özel bir düzen ve belirli bir amaç ile karakterize edilir. Osetya'da, çeşitli derecelerde korumaya sahip üç yüzden fazla kule kaydedildi, savaş kuleleri en iyi korunmuş olanları iken konutlar çok daha kötü durumdadır. General Abhazov'un 1830'da Osetya'ya yaptığı sefer sırasında çok sayıda kule ve diğer tahkimat yıkıldı veya hasar gördü. Dargavs köyünde Shanaev Kulesi, Lamardon'daki Karsanov, Chmi köyünde üç kule, Barzikau Köyü, Lats, Hidikus, Oualasyh gibi 10 yerleşim yeri yakıldı ve yok edildi. Ayrıca, Oset kuleleri ve kaleleri, Güney Osetya'ya yapılan çeşitli seferler sırasında büyük ölçüde yıkıldı.
Kosta Hetagurov, "Osoba" adlı etnografik makalesinde (1894) Oset kulelerinin art arda yıkılmasından şöyle bahseder:
“ | Günümüzde, Narsk havzasında ve tüm Osetya'da, sağlam bir şekilde korunmuş tek bir kule yoktur; hepsi, Rus hükümetinin emriyle, geçen yüzyılın kırklı ve ellili yıllarında tahrip edildi. | „ |
Kuleler
Yarı-savaş konut kuleleri ("гæнах") hem konut hem de savunma amaçlı, yani müstahkem konutlar için tasarlanmış binalardır. Genellikle üç ya da dört katlıdırlar. İlk kat ahır olarak kullanılıyordu. İkinci katta bir ocak ve bir yatak odası vardı. Üçüncü ve dördüncü katlarda misafir odaları ("уазæгдон") ve depolar ("къæбиц") bulunuyordu. Konut kulesinin merkezinde genellikle işlenmiş taştan yapılmış bir destek ayağı bulunmaktaydı. Zemin kirişler üzerinde durmaktaydı. Bu tür yapılarda en önemli yer, üzerinde bir zincirin asılı olduğu ocaktı. Ocağın yeri ve üstyapı özellikle Osetler için önemliydi ve çok iyi korunuyordu. Genellikle kan davalarını burada affederler ve ocakları üzerlerine yemin ederlerdi. Konut kulelerinin son katı genellikle savunma için kullanılıyordu; üst katın duvarları bir korkuluk oluşturarak çatının üzerinde yükseliyordu. Bu, çatıdan mücadele eden kule savunucularının savaş yeteneklerini büyük ölçüde güçlendirdi.
Savaş kuleleri ("мæсыг") ortalama 5-6 katmana (en fazla yediye kadar), küçük bir taban alanına ve eğimli duvarlara sahiptir. İlk kuleler bağlayıcı harç kullanılmadan kuru olarak inşa edildi; daha sonra kireç ve kum-kireç harcı yaygın olarak kullanıldı. İnşaat için kullanılan genel yapı malzemesi, bölgede yaygın olan taş, taşlı kaldırım taşı parçalarıdır. Kil ayrıca inşaat amacıyla da kullanıldı. Yapının ahşap kısımlarına gelince, o dönemler yaygın olarak kullanılan meşe gibi sert ağaç kullanıldı. Bununla birlikte, zemindeki ahşaplar iğne yapraklı kirişlerden oluşuyordu. Ahşap kulede çerçeveler arası zemin, kapı, kilit ve taşınabilir merdiven gibi ahşap yapılar vardı.
Oset köyü, çizim 1869 | Aşağı Ünal köyü, 1886 | Nar köyü, 1886 |
İnşaat, alanı temizleyerek ve köşe taşlarını döşeyerek başladı, bunlar çok büyük, genellikle işlenmiş, taş bloklardı. Kulenin inşasında önemli bir nokta, aynı zamanda alt katlar için bir tavan ve daha sonraki katlar için bir zemin olarak hizmet veren, ara katların düzenlenmesiydi. Tipik olarak tavan, uçları kulelerin duvarlarındaki özel nişlere yerleştirilmiş birkaç yatay olarak yerleştirilmiş kütük ile desteklenmiştir. Kütüklerin döşenmesi kanonik değildi: hem ön duvardan arkaya hem de karşı tarafa döşendi. Ana kütükler yoğun bir sıra sırıkla kaplıydı. Kule inşaatçıları, boşluklara - iç ve menteşeli olanlara - özel önem verdiler, çünkü duvarların gücüne ek olarak, ana savunma biçimi kuleden savaşmaktı. Bu amaçla, savunma yapılarında görünüşü araştırmacılar tarafından Kafkasya'daki ateşli silahların yayılmasıyla ilişkilendirilen çeşitli boşluklar düzenlendi. Kulelerin mazgalları, her katta 3 ila 6 adet olmak üzere, bunun için özel olarak tasarlanmış nişler halinde düzenlenmiş dar delikler (tek, çift, ara sıra ve üçlü) idi. Kuleye bitişik alanın en kapsamlı görünümü dikkate alınarak yerleştirildiler ve çoğu zaman aşağıya veya yana doğru çeşitli yönlere sahiplerdi. Nişlerin boyutları o kadar küçüktü ki, bir okçunun omzu bütünüyle içlerine sıkışmazdı. İçerideki boşluklar çıkış deliğinden çok daha genişti, bu yüzden atıcı silahı farklı yönlere doğrultma şansına sahipti. Maşiculi duvarlardan çıkıntı yapan konsol taşların üzerinde dizilmişti. Oset muharebe kuleleri neredeyse tamamen taştan yapıldıkları için (giriş açıklıklarının ahşap kapıları hariç) tamamen yanmazdı. Bununla birlikte, yangın izleri taşıyan kuleler, ara tavanların kömürleşmiş kirişlerinin kalıntıları ile karşılaşılmıştır. Bu izler, muhtemelen kulenin işgal edilmesinden sonra çıkarılan yangınlardan kalmadır. Birçok kule işgalciler tarafından yıkıldı, genellikle kulenin köşelerinden biri tahrip edildi ve geri kalanı zamanla kendiliğinden yıkıldı.
Tagauria'daki Oset kulelerinin kendine özgü bir tasarım özelliği bulunur: Savaş kulelerinin birinci ve ikinci katları arasındaki zeminler genellikle tonozludur ve taştan yapılmıştır. Başlangıçta, tonozun ortasında kesişen iki kemerle desteklendiler, ancak daha sonra yerel ustalar sahte tonoz tekniğini o kadar iyi kullanmaya başladılar ki, yapısal bir unsur olarak kemerler gereksiz hale geldi. Bununla birlikte, tamamen dekoratif bir unsur olarak hayatta kaldılar: Kesişen nervürler tonozu parçalara ayırır ve kesişme noktasında bir kilit taşı bulunur. Zemin arası döşemelerin geri kalanı, duvarlardaki özel olukların uçlarına yerleştirilmiş kütüklerden yapılmıştır.
Kurtatinskogo Boğazı'nın koruma duvarları, kale kompleksleri ve stratejik kuleleri (Hakuna, Ouallasyh, Halagon, Tzaziu) olan önemli olan Osetya mimarisinin önemli sayıda anıtını korudu. Bir zamanlar Hilak Kale Kompleksi'nin bir parçası idi. Bu mimari yapılar, gezginlerin notlarında (Alman gezgin Y. Klaproth (Klaprot Yukarı Kafkasya ve Gürcistan'da Seyahat, 1807-1808'de yazılmıştır) // Rusların gözünden Oset halkının efsanelerini ve geleneklerini incelemiştir. Yabancı Gezginler. Ordzhonikidze, 1967. S. 138), V. S. Tolstoy, I. Bramberg.
Kurtatinsky geçidindeki Tsymyti kule köyünün görünümü . |
Kriptler
Mimari anıtlar arasında yer alan mezar kriptleri ("zapadzi"), her ailenin üyeleri için inşa ettiği anıt mezarlardır.
Dargavs köyünden çok uzak olmayan Raminyrag Dağı'nın yamacında, Kafkasya'daki en büyük nekropol bulunmaktadır, bütün kriptler bir “ölüler şehri” (IX -XVIII yüzyıllar) oluşturur. "Ölüler şehri"nin inşası korkunç bir veba salgını ile ilişkilendirilir, o dönemde Osetya nüfusu 200 binden 16 bin kişiye düşmüştür. Nekropolün mimari topluluğu, üç ana türe ayrılabilen 97 farklı yapıdan oluşmaktadır: piramidal çatılı yer üstü kriptler, üçgen çatı şeklinde yer üstü kriptler ve bir tarafı eğimli çok daha küçük boyutlu yarı yer altı kriptleri. Kriptler, kare planlı olacak şekilde üç kata kadar yükseklikte inşa edildi.
Osetyalıların hemen hemen her dağ yerleşiminin yakınında, bazen bir nekropol oluşturan birkaç kript inşa edildi. Genellikle kenar mahallelerde, birbirlerine yakın bir mesafede inşa edildiler, ancak genellikle yerleşim alanına dağılmışlardı ve hemen hemen her eve bitişikti. İçeride, kript türüne bağlı olarak ahşap döşeme ile birkaç kata bölünmüştü. Her kata, dört köşeli küçük bir geçitle zeminden giriliyordu. Osetya'da üzerinde seyahat edilebilir nehirler olmamasına rağmen, ölülerin Kafkasya'nın başka hiçbir bölgesinde bulunmayan bir şekilde küçük teknelere yerleştirilmiş ve bazen yanlarına bir kürek konulmuştur. Bu, Osetliler arasında gömülmeyle ilgili olarak çok az araştırılmış eski bir kültün varlığı ile açıklanmaktadır. Kriptler çok uzun bir süre kullanıldı ve dağlıların tüm nesilleri için son sığınak haline geldi.
Kaleler
Kale ("галуан"), yüksek duvarlarla korunan askeri, konut, hizmet binalarından oluşan güçlendirilmiş bir komplekstir. Genel olarak, bu tür kalelerde büyük feodal beyler ve büyük ataerkil aileler yaşıyordu. Kaleler, erişilmez kayaların üzerine veya vadinin güzel bir manzarasına bakan tepeleri üzerine inşa edildi. Böylesine güçlü yapılar, çevredeki alana hâkim oldu ve savaş kuleleri ile birlikte bölgenin savunmasının önemli bir bölümünü oluşturdu. Genellikle köyler, tehlike durumunda sakinleri binaya sığınabilecek kalelerin yakınında inşa edildi. Bu tür komplekslerin en yaygın görüldüğü dönem Orta Çağ'dır.
Tsamad köyündeki bir Orta Çağ kalesinin kalıntıları | Trusov geçidindeki Chetoev Kalesi'nin görünümü |
Kaya ve mağara kaleleri
Kaya ve mağara kaleleri, Osetyalıların yaşadığı geçitlerin savunma sisteminin ayrılmaz bir parçasıydı. Genellikle ulaşılması zor kayalıklarda ve önemli bir yükseklikte bulunurlardı. Bu tür yapıların iç duvarları genellikle kayalıktı. Mağara ve kaya tahkimatlarının ana kısmı, Kuzey Osetya'nın Kurtatinsky ve Alagirsky geçitlerinde yer almaktadır.
Kurtat Boğazı'ndaki kaya kaleleri, geçidin güney kısmını korur, Kariu-khokh Dağı çevresinde bir savunma kompleksi oluşturur ve bir tarafta ovadan, diğer tarafta benzer yapıların (Ursdon Kalesi) bulunduğu Ardon Boğazı'ndan geçidin girişini kontrol eder. Bütün bunlar, geçitlerin geçitlere birleşik bir koruma sisteminin varlığını işaret etmektedir. Geçidin en dar kısmının her iki yanında bulunan Komdagalskaya ve Dzivgis kaleleri, ova tarafından Kurtatinsky geçidine geçişi kontrol etmektedir. Tahkimatların bu konumu, dağlarda yaygın bir askeri teknik kullanımlarını işaret etmektedir: düşman, dikkat edilmeyen (fark edilmesi oldukça zor olan) Komdagal Kalesi'ni sakin bir şekilde geçse bile, 1.5-2 kilometre sonra güçlü Dzivgis Kalesi tarafından engellenirdi. Geri çekilme, Komdagal Kalesi tarafından kesilir ve düşman, geçidin savunucuları tarafından uçurumlardan ateşlenen, geçidin en dar kısmında bir kıskaca alınırdı. Kadat Kalesi'nin duvarlarında gamalı haç şeklindeki tamga benzeri işaretler tespit edilmiştir.
Dzivgis Kalesi, sadece Osetya'da değil, Kafkasya'da da en güçlü tahkimatlardan biridir. Kale, farklı yüksekliklerde bir düzlemde yer alan doğal mağaraların girişlerine bağlı altı binadan oluşmaktadır. Oldukça büyük olan ana sur alt katta yer almakta ve taştan bir merdivenle erişilebilmektedir. Binaların geri kalanında komşu yapılara bir geçit bulunmaktaydı - bu geçitler kayalara oyulmuş yollar ve menteşeli merdivenlerden oluşabilmekteydi. Bu nedenle, savaş sırasında, tahkimatlar arasında iletişim imkansız bir hale gelmekte idi ve her biri bağımsız, özerk bir savunma merkezi haline gelmekteydi. 10–20 m yükseklikte düzenlenen ve bir düzine kadar askeri barındıran bu küçük surların işlevi, aktif bir savunmanın gerçekleştirilebileceği tek yer olan ana tahkimatın yardımcı yapısıydı. Dzivgis Kalesi, çarlık birliklerinin seferlerinden birinde ciddi şekilde hasar gördü.
Dzivgiskaya Kalesi, Kuzey Kafkasya'daki en büyük kaya kalesidir. |
Surlar
Bunlar muhtemelen Alanya'nın askeri surları ile ilişkili arkaik yapılardı. Tüm bu heybetli surlar, Transkafkasya'daki geçiş yollarının dar yerlerinde bulunuyordu. Khilak Geçidi'nde, nispeten küçük bir mesafede (5 km'ye kadar) iki büyük sur vardır. Bu tahkimatlar Kurtat Boğazı'nın üst kısımlarını koruyordu. Yakınlarda bulunan dört küçük köy sakinlerinin yetiştirebileceği maksimum asker sayısı 80 kişiydi, bu iki surun herhangi birinin savunması için yaklaşık 300 kişi gerekiyordu (2 metreye 1 kişi). Bu tür surların oluşturulması ve varlığını sürdürebilmesi ancak devlet desteği ile gerçekleşebilirdi ve hiçbir şekilde komünal olarak varlığını sürdürmesi sağlanamazdı. Çoğu araştırmacı, surların 7-9. yüzyıllar arasında inşa edilmiş olabileceğini tahmin etmektedir.
Gutiatykau köyü yakınlarında, Khilak Geçidi'ni doğudan batıya bloke eden güçlü bir savunma duvarının kalıntıları korunarak günümüze ulaşabilmiştir. Yapı, en güçlü kireç harcı üzerine yerleştirilen farklı boyutlarda büyük taşlardan inşa edilmiştir. Fiagdon Nehri'nin her iki yakasını da kaplayan ve dik dağ yamaçlarına bitişik olan surun toplam uzunluğu 350 m'dir. Duvarın yüksekliği araziye bağlı olarak değişir - üst teraslarda en yüksek yüksekliğe ve dik nehir mahmuzlarında en alçak yüksekliğe sahiptir. Yükseklikte önemli farkların olduğu yerlerde duvar, her biri üçer adet olmak üzere altı savaş kulesi ile güçlendirilmiştir.
Bugulovskaya duvarı, bu tipteki en güçlü ve en büyük yapıdır. 19. yüzyılın ortalarında Khilak'ı ziyaret eden B. C Tolstoy, Bugultykau köyündeki "Akhsini badan" adlı duvarın çok daha iyi korunduğunu belirtmiştir:
“ | Yaklaşık üç yüz ağaca sahip olan vadinin karşısındaki taş duvar, dik yüksek uçurumların kenarlarına dayanıyor. Fiag-Don Nehri'nin yatağının ortasındaki geniş bir taş kemer, duvarların üstünden geçen yolun devam ettiği yere uzanıyor. Duvar o kadar geniş ki, üstünden rahatlıkla geçebilirsiniz. Nehrin sol kıyısında yüksek dağlara bakan boşluklarla konutlar vardı; duvarın dayandığı uçurumun üstünde, çok önemli bir yükseklikte, şimdi erişilemeyen büyük bir kule var. Bütün bunlar, Kurtatinsky Geçidi'nin yakınlarında bol miktarda bulunan kırmızımsı bir taştan inşa edilmiştir. | „ |
Ayrıca bakınız
Fotoğraf galerisi
Harisdzhin köyü | Tsymyti köyündeki yıkık kuleler | Village Nar, Kosta Hetagurov'un ev müzesi | Dargavs köyü yakınlarındaki Nekropol |
Bağlantılar
- "Самый крупный некрополь Кавказа". www.osetia.su. 5 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2020.
Kaynakça
- ^ a b "ПАМЯТНИКИ КУРТАТИНСКОГО УЩЕЛЬЯ". www.darial-online.ru (Rusça). 18 Ocak 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2020.
- ^ "Осетины — Аликов (Алыккаты) Хазби". ossetians.com. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2020.
- ^ "Коцты Бега " Кавказ". kvkz.ru (Rusça). 21 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2020.
- ^ a b "Город мертвых". www.osetia.su. 5 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2020.
- ^ "ОСОБА (Этнографический очерк) — Коста Хетагуров". hetagurov.ru (Rusça). 11 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2020.
- ^ "Алан СЛАНОВ // ПАМЯТНИКИ КУРТАТИНСКОГО УЩЕЛЬЯ". www.darial-online.ru. 18 Ocak 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2017.
- ^ "Хилакская стена - Заповедная Россия" (Rusça). www.zapoved.net. 21 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2017.
- ^ "История Алагира" (Rusça). zoo-organisms.ru. Erişim tarihi: 22 Mart 2017.[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde oksuz maddedir zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmis bir baglanti yoktur Lutfen ilgili maddelerden bu sayfaya baglanti vermeye calisin Eylul 2022 Oset mimarisi Oset halkinin yuzyillar boyunca olusturdugu essiz maddi kulturunun ornekleridir Tsagaraev ve Gabis antik Tsymyti nin yukarisindaki Kalgon kasabasindaki kuleler Osetyalilar topraklarinda daglik alanda yaygin olan ve goze carpan Orta Cag kuleleri ve kaleleri kapsayan cok sayida mimari anit bulunmaktadir Osetyalilarin savunma yapilari catisma maesyg ve yari savas konut kuleleri gaenah kaleler galuan kaya ve magara kaleleri surlar olarak alt bolumlere ayrilmistir Bu tur anitlarin her biri belirli yapim yontemleri ozel bir duzen ve belirli bir amac ile karakterize edilir Osetya da cesitli derecelerde korumaya sahip uc yuzden fazla kule kaydedildi savas kuleleri en iyi korunmus olanlari iken konutlar cok daha kotu durumdadir General Abhazov un 1830 da Osetya ya yaptigi sefer sirasinda cok sayida kule ve diger tahkimat yikildi veya hasar gordu Dargavs koyunde Shanaev Kulesi Lamardon daki Karsanov Chmi koyunde uc kule Barzikau Koyu Lats Hidikus Oualasyh gibi 10 yerlesim yeri yakildi ve yok edildi Ayrica Oset kuleleri ve kaleleri Guney Osetya ya yapilan cesitli seferler sirasinda buyuk olcude yikildi Dargavs koyu yakinlarindaki nekropol Kuzey Kafkasya daki en buyuk nekropoldur Kosta Hetagurov Osoba adli etnografik makalesinde 1894 Oset kulelerinin art arda yikilmasindan soyle bahseder Gunumuzde Narsk havzasinda ve tum Osetya da saglam bir sekilde korunmus tek bir kule yoktur hepsi Rus hukumetinin emriyle gecen yuzyilin kirkli ve ellili yillarinda tahrip edildi KulelerYari savas konut kuleleri gaenah hem konut hem de savunma amacli yani mustahkem konutlar icin tasarlanmis binalardir Genellikle uc ya da dort katlidirlar Ilk kat ahir olarak kullaniliyordu Ikinci katta bir ocak ve bir yatak odasi vardi Ucuncu ve dorduncu katlarda misafir odalari uazaegdon ve depolar kaebic bulunuyordu Konut kulesinin merkezinde genellikle islenmis tastan yapilmis bir destek ayagi bulunmaktaydi Zemin kirisler uzerinde durmaktaydi Bu tur yapilarda en onemli yer uzerinde bir zincirin asili oldugu ocakti Ocagin yeri ve ustyapi ozellikle Osetler icin onemliydi ve cok iyi korunuyordu Genellikle kan davalarini burada affederler ve ocaklari uzerlerine yemin ederlerdi Konut kulelerinin son kati genellikle savunma icin kullaniliyordu ust katin duvarlari bir korkuluk olusturarak catinin uzerinde yukseliyordu Bu catidan mucadele eden kule savunucularinin savas yeteneklerini buyuk olcude guclendirdi Savas kuleleri maesyg ortalama 5 6 katmana en fazla yediye kadar kucuk bir taban alanina ve egimli duvarlara sahiptir Ilk kuleler baglayici harc kullanilmadan kuru olarak insa edildi daha sonra kirec ve kum kirec harci yaygin olarak kullanildi Insaat icin kullanilan genel yapi malzemesi bolgede yaygin olan tas tasli kaldirim tasi parcalaridir Kil ayrica insaat amaciyla da kullanildi Yapinin ahsap kisimlarina gelince o donemler yaygin olarak kullanilan mese gibi sert agac kullanildi Bununla birlikte zemindeki ahsaplar igne yaprakli kirislerden olusuyordu Ahsap kulede cerceveler arasi zemin kapi kilit ve tasinabilir merdiven gibi ahsap yapilar vardi Oset koyu cizim 1869 Asagi Unal koyu 1886 Nar koyu 1886 Insaat alani temizleyerek ve kose taslarini doseyerek basladi bunlar cok buyuk genellikle islenmis tas bloklardi Kulenin insasinda onemli bir nokta ayni zamanda alt katlar icin bir tavan ve daha sonraki katlar icin bir zemin olarak hizmet veren ara katlarin duzenlenmesiydi Tipik olarak tavan uclari kulelerin duvarlarindaki ozel nislere yerlestirilmis birkac yatay olarak yerlestirilmis kutuk ile desteklenmistir Kutuklerin dosenmesi kanonik degildi hem on duvardan arkaya hem de karsi tarafa dosendi Ana kutukler yogun bir sira sirikla kapliydi Kule insaatcilari bosluklara ic ve menteseli olanlara ozel onem verdiler cunku duvarlarin gucune ek olarak ana savunma bicimi kuleden savasmakti Bu amacla savunma yapilarinda gorunusu arastirmacilar tarafindan Kafkasya daki atesli silahlarin yayilmasiyla iliskilendirilen cesitli bosluklar duzenlendi Kulelerin mazgallari her katta 3 ila 6 adet olmak uzere bunun icin ozel olarak tasarlanmis nisler halinde duzenlenmis dar delikler tek cift ara sira ve uclu idi Kuleye bitisik alanin en kapsamli gorunumu dikkate alinarak yerlestirildiler ve cogu zaman asagiya veya yana dogru cesitli yonlere sahiplerdi Nislerin boyutlari o kadar kucuktu ki bir okcunun omzu butunuyle iclerine sikismazdi Icerideki bosluklar cikis deliginden cok daha genisti bu yuzden atici silahi farkli yonlere dogrultma sansina sahipti Masiculi duvarlardan cikinti yapan konsol taslarin uzerinde dizilmisti Oset muharebe kuleleri neredeyse tamamen tastan yapildiklari icin giris acikliklarinin ahsap kapilari haric tamamen yanmazdi Bununla birlikte yangin izleri tasiyan kuleler ara tavanlarin komurlesmis kirislerinin kalintilari ile karsilasilmistir Bu izler muhtemelen kulenin isgal edilmesinden sonra cikarilan yanginlardan kalmadir Bircok kule isgalciler tarafindan yikildi genellikle kulenin koselerinden biri tahrip edildi ve geri kalani zamanla kendiliginden yikildi Tagauria daki Oset kulelerinin kendine ozgu bir tasarim ozelligi bulunur Savas kulelerinin birinci ve ikinci katlari arasindaki zeminler genellikle tonozludur ve tastan yapilmistir Baslangicta tonozun ortasinda kesisen iki kemerle desteklendiler ancak daha sonra yerel ustalar sahte tonoz teknigini o kadar iyi kullanmaya basladilar ki yapisal bir unsur olarak kemerler gereksiz hale geldi Bununla birlikte tamamen dekoratif bir unsur olarak hayatta kaldilar Kesisen nervurler tonozu parcalara ayirir ve kesisme noktasinda bir kilit tasi bulunur Zemin arasi dosemelerin geri kalani duvarlardaki ozel oluklarin uclarina yerlestirilmis kutuklerden yapilmistir Kurtatinskogo Bogazi nin koruma duvarlari kale kompleksleri ve stratejik kuleleri Hakuna Ouallasyh Halagon Tzaziu olan onemli olan Osetya mimarisinin onemli sayida anitini korudu Bir zamanlar Hilak Kale Kompleksi nin bir parcasi idi Bu mimari yapilar gezginlerin notlarinda Alman gezgin Y Klaproth Klaprot Yukari Kafkasya ve Gurcistan da Seyahat 1807 1808 de yazilmistir Ruslarin gozunden Oset halkinin efsanelerini ve geleneklerini incelemistir Yabanci Gezginler Ordzhonikidze 1967 S 138 V S Tolstoy I Bramberg Kurtatinsky gecidindeki Tsymyti kule koyunun gorunumu KriptlerMimari anitlar arasinda yer alan mezar kriptleri zapadzi her ailenin uyeleri icin insa ettigi anit mezarlardir Dargavs koyunden cok uzak olmayan Raminyrag Dagi nin yamacinda Kafkasya daki en buyuk nekropol bulunmaktadir butun kriptler bir oluler sehri IX XVIII yuzyillar olusturur Oluler sehri nin insasi korkunc bir veba salgini ile iliskilendirilir o donemde Osetya nufusu 200 binden 16 bin kisiye dusmustur Nekropolun mimari toplulugu uc ana ture ayrilabilen 97 farkli yapidan olusmaktadir piramidal catili yer ustu kriptler ucgen cati seklinde yer ustu kriptler ve bir tarafi egimli cok daha kucuk boyutlu yari yer alti kriptleri Kriptler kare planli olacak sekilde uc kata kadar yukseklikte insa edildi Osetyalilarin hemen hemen her dag yerlesiminin yakininda bazen bir nekropol olusturan birkac kript insa edildi Genellikle kenar mahallelerde birbirlerine yakin bir mesafede insa edildiler ancak genellikle yerlesim alanina dagilmislardi ve hemen hemen her eve bitisikti Iceride kript turune bagli olarak ahsap doseme ile birkac kata bolunmustu Her kata dort koseli kucuk bir gecitle zeminden giriliyordu Osetya da uzerinde seyahat edilebilir nehirler olmamasina ragmen olulerin Kafkasya nin baska hicbir bolgesinde bulunmayan bir sekilde kucuk teknelere yerlestirilmis ve bazen yanlarina bir kurek konulmustur Bu Osetliler arasinda gomulmeyle ilgili olarak cok az arastirilmis eski bir kultun varligi ile aciklanmaktadir Kriptler cok uzun bir sure kullanildi ve daglilarin tum nesilleri icin son siginak haline geldi KalelerKale galuan yuksek duvarlarla korunan askeri konut hizmet binalarindan olusan guclendirilmis bir komplekstir Genel olarak bu tur kalelerde buyuk feodal beyler ve buyuk ataerkil aileler yasiyordu Kaleler erisilmez kayalarin uzerine veya vadinin guzel bir manzarasina bakan tepeleri uzerine insa edildi Boylesine guclu yapilar cevredeki alana hakim oldu ve savas kuleleri ile birlikte bolgenin savunmasinin onemli bir bolumunu olusturdu Genellikle koyler tehlike durumunda sakinleri binaya siginabilecek kalelerin yakininda insa edildi Bu tur komplekslerin en yaygin goruldugu donem Orta Cag dir Tsamad koyundeki bir Orta Cag kalesinin kalintilari Trusov gecidindeki Chetoev Kalesi nin gorunumuKaya ve magara kaleleriKaya ve magara kaleleri Osetyalilarin yasadigi gecitlerin savunma sisteminin ayrilmaz bir parcasiydi Genellikle ulasilmasi zor kayaliklarda ve onemli bir yukseklikte bulunurlardi Bu tur yapilarin ic duvarlari genellikle kayalikti Magara ve kaya tahkimatlarinin ana kismi Kuzey Osetya nin Kurtatinsky ve Alagirsky gecitlerinde yer almaktadir Kurtat Bogazi ndaki kaya kaleleri gecidin guney kismini korur Kariu khokh Dagi cevresinde bir savunma kompleksi olusturur ve bir tarafta ovadan diger tarafta benzer yapilarin Ursdon Kalesi bulundugu Ardon Bogazi ndan gecidin girisini kontrol eder Butun bunlar gecitlerin gecitlere birlesik bir koruma sisteminin varligini isaret etmektedir Gecidin en dar kisminin her iki yaninda bulunan Komdagalskaya ve Dzivgis kaleleri ova tarafindan Kurtatinsky gecidine gecisi kontrol etmektedir Tahkimatlarin bu konumu daglarda yaygin bir askeri teknik kullanimlarini isaret etmektedir dusman dikkat edilmeyen fark edilmesi oldukca zor olan Komdagal Kalesi ni sakin bir sekilde gecse bile 1 5 2 kilometre sonra guclu Dzivgis Kalesi tarafindan engellenirdi Geri cekilme Komdagal Kalesi tarafindan kesilir ve dusman gecidin savunuculari tarafindan ucurumlardan ateslenen gecidin en dar kisminda bir kiskaca alinirdi Kadat Kalesi nin duvarlarinda gamali hac seklindeki tamga benzeri isaretler tespit edilmistir Dzivgis Kalesi sadece Osetya da degil Kafkasya da da en guclu tahkimatlardan biridir Kale farkli yuksekliklerde bir duzlemde yer alan dogal magaralarin girislerine bagli alti binadan olusmaktadir Oldukca buyuk olan ana sur alt katta yer almakta ve tastan bir merdivenle erisilebilmektedir Binalarin geri kalaninda komsu yapilara bir gecit bulunmaktaydi bu gecitler kayalara oyulmus yollar ve menteseli merdivenlerden olusabilmekteydi Bu nedenle savas sirasinda tahkimatlar arasinda iletisim imkansiz bir hale gelmekte idi ve her biri bagimsiz ozerk bir savunma merkezi haline gelmekteydi 10 20 m yukseklikte duzenlenen ve bir duzine kadar askeri barindiran bu kucuk surlarin islevi aktif bir savunmanin gerceklestirilebilecegi tek yer olan ana tahkimatin yardimci yapisiydi Dzivgis Kalesi carlik birliklerinin seferlerinden birinde ciddi sekilde hasar gordu Dzivgiskaya Kalesi Kuzey Kafkasya daki en buyuk kaya kalesidir SurlarBunlar muhtemelen Alanya nin askeri surlari ile iliskili arkaik yapilardi Tum bu heybetli surlar Transkafkasya daki gecis yollarinin dar yerlerinde bulunuyordu Khilak Gecidi nde nispeten kucuk bir mesafede 5 km ye kadar iki buyuk sur vardir Bu tahkimatlar Kurtat Bogazi nin ust kisimlarini koruyordu Yakinlarda bulunan dort kucuk koy sakinlerinin yetistirebilecegi maksimum asker sayisi 80 kisiydi bu iki surun herhangi birinin savunmasi icin yaklasik 300 kisi gerekiyordu 2 metreye 1 kisi Bu tur surlarin olusturulmasi ve varligini surdurebilmesi ancak devlet destegi ile gerceklesebilirdi ve hicbir sekilde komunal olarak varligini surdurmesi saglanamazdi Cogu arastirmaci surlarin 7 9 yuzyillar arasinda insa edilmis olabilecegini tahmin etmektedir Gutiatykau koyu yakinlarinda Khilak Gecidi ni dogudan batiya bloke eden guclu bir savunma duvarinin kalintilari korunarak gunumuze ulasabilmistir Yapi en guclu kirec harci uzerine yerlestirilen farkli boyutlarda buyuk taslardan insa edilmistir Fiagdon Nehri nin her iki yakasini da kaplayan ve dik dag yamaclarina bitisik olan surun toplam uzunlugu 350 m dir Duvarin yuksekligi araziye bagli olarak degisir ust teraslarda en yuksek yukseklige ve dik nehir mahmuzlarinda en alcak yukseklige sahiptir Yukseklikte onemli farklarin oldugu yerlerde duvar her biri ucer adet olmak uzere alti savas kulesi ile guclendirilmistir Bugulovskaya duvari bu tipteki en guclu ve en buyuk yapidir 19 yuzyilin ortalarinda Khilak i ziyaret eden B C Tolstoy Bugultykau koyundeki Akhsini badan adli duvarin cok daha iyi korundugunu belirtmistir Yaklasik uc yuz agaca sahip olan vadinin karsisindaki tas duvar dik yuksek ucurumlarin kenarlarina dayaniyor Fiag Don Nehri nin yataginin ortasindaki genis bir tas kemer duvarlarin ustunden gecen yolun devam ettigi yere uzaniyor Duvar o kadar genis ki ustunden rahatlikla gecebilirsiniz Nehrin sol kiyisinda yuksek daglara bakan bosluklarla konutlar vardi duvarin dayandigi ucurumun ustunde cok onemli bir yukseklikte simdi erisilemeyen buyuk bir kule var Butun bunlar Kurtatinsky Gecidi nin yakinlarinda bol miktarda bulunan kirmizimsi bir tastan insa edilmistir Ayrica bakinizDargavsFotograf galerisiHarisdzhin koyu Tsymyti koyundeki yikik kuleler Village Nar Kosta Hetagurov un ev muzesi Dargavs koyu yakinlarindaki NekropolBaglantilar Samyj krupnyj nekropol Kavkaza www osetia su 5 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mart 2020 Kaynakca a b PAMYaTNIKI KURTATINSKOGO UShELYa www darial online ru Rusca 18 Ocak 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mart 2020 Osetiny Alikov Alykkaty Hazbi ossetians com 3 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mart 2020 Kocty Bega Kavkaz kvkz ru Rusca 21 Nisan 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mart 2020 a b Gorod mertvyh www osetia su 5 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mart 2020 OSOBA Etnograficheskij ocherk Kosta Hetagurov hetagurov ru Rusca 11 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mart 2020 Alan SLANOV PAMYaTNIKI KURTATINSKOGO UShELYa www darial online ru 18 Ocak 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mart 2017 Hilakskaya stena Zapovednaya Rossiya Rusca www zapoved net 21 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mart 2017 Istoriya Alagira Rusca zoo organisms ru Erisim tarihi 22 Mart 2017 olu kirik baglanti