Santiago (İspanyolca: Santiago de Chile), Güney Amerika ülkesi Şili'nin başkenti ve en büyük şehridir.
Santiago | |
---|---|
Bayrak Arma | |
Büyük Santiago ili içinde Santiago'nun konumu. | |
Ülke | Şili |
Bölge | Santiago Metropolitan |
İdare | |
• Vali | Felipe Alessandri Vergara |
Rakım | 520 m |
Nüfus (2009) | |
• Başkent | 5.278,044 |
• Yoğunluk | 8.964/km² |
• Kent | 7.003,122 |
Zaman dilimi | UTC-04.00 (Şili Zamanı) |
• Yaz (YSU) | UTC-03.00 (Şili Yaz Zamanı) |
Resmî site municipalidaddesantiago.cl |
Santiago Metropolitan Bölgesi sınırlarında kalır. 32 idari mahalleden oluşur. Şehir nüfusu 5 milyon kişi olup, tüm Metropolitan Bölgesi'ndeki nüfus 7 milyondur. Bu Şili'deki toplam nüfusun %40'ının Santiago ve yakın çevresinde yaşadığı anlamına gelir. "Santiago Centro" şehrin idari mahallelerinden biri olup şehir merkezini kapsar. Burada yaklaşık 230.000 kişi yaşar.
Her ne kadar Congreso Nacional 1990'da demokrasiye dönülmesinden bu yana Valparaíso'da yerleşik bulunsa da, Santiago tartışmasız Şili'nin politik ve ekonomik merkezidir. (Esasen Congreso Nacionalin 1973 darbesiyle kapatılmasından sonra başkent Santiago'da kalan ve Şili Dışişleri Bakanlığı tarafından kullanılan binaları 2006 yılında sahibine iade edilmiş ve hâlen parlamento komisyonları toplantılarını burada yapmaktadır.)
Coğrafya
Santiago, nehrinin kıyısında, And Dağları eteklerindeki bir düzlükte kurulmuştur. Trafik ve sanayinin yoğunluğundan, çok sık hava kirliliği sorunu yaşanır. Öyle ki bu yüzden, özellikle kış mevsiminde, çoğu zaman şehrin doğu sınırlarını oluşturan çevredeki dağ sıralarını seçmek dahi zorlaşır.
İklimi kuru ve sıcaklık farkları fazladır.
İklim
Santiago, Şili iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 39,3 | 37,2 | 36,8 | 33,0 | 31,1 | 26,7 | 28,2 | 29,9 | 32,9 | 33,3 | 34,7 | 35,0 | 39,3 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 29,9 | 29,4 | 27,5 | 23,0 | 18,3 | 15,3 | 14,7 | 16,4 | 18,7 | 22,5 | 25,9 | 28,5 | 22,5 |
Ortalama sıcaklık (°C) | 20,4 | 19,5 | 17,5 | 13,7 | 10,3 | 8,3 | 7,5 | 8,9 | 11,1 | 14,1 | 16,9 | 19,3 | 14,0 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 12,0 | 11,5 | 9,9 | 7,1 | 4,7 | 3,5 | 2,5 | 3,6 | 5,4 | 7,3 | 9,1 | 11,0 | 7,3 |
En düşük sıcaklık (°C) | 2,7 | 1,2 | 0,7 | −2,6 | −5,9 | −6,5 | −6,8 | −6,2 | −4,5 | −2,8 | 0,7 | 3,2 | −6,8 |
Ortalama yağış (mm) | 0,4 | 0,8 | 6,1 | 12,0 | 46,1 | 68,7 | 62,5 | 44,2 | 20,1 | 10,0 | 4,6 | 1,4 | 276,9 |
Kaynak: Dirección Meteorológica de Chile (1970–2000) |
Tarihçe
Tarih Öncesi
Bazı arkeolojik araştırmalara göre ilk insan gruplarının Santiago havzasına ulaştığına inanılır. Gruplar esasen And dağlarının erimesi sırasında guanako aramak için kıyıdan iç bölgelere seyahat eden göçebe (İngilizce: nomadic) avcı-toplayıcılardı. Yaklaşık 800 yıllarında boyunca özellikle mısır, patates ve fasulye ve bölgedeki devegiller'in evcilleştirilmesi için tarımsal toplulukların oluşması nedeniyle ilk yerleşik sakinler yerleşmeye başladı.
Picunche'lere (Şilililer tarafından verilen ad) veya (İnkalar tarafından verilen ad) ait alanlarda kurulan köyler geç dönem boyunca onbeşinci yüzyıl ve onaltıncı yüzyılın başlarına kadar İnka İmparatorluğu'na tabiydi. İnkalar vadisine yerleştiler, ana yerleşim şimdiki şehrin merkezine, gibi kalelere ve barınağına yerleşti. Bölge, olarak güneye giden yol kavşağının başarısız İnka seferleri için bir temel oluşturacaktı.
Şehrin kuruluşu
Francisco Pizarro tarafından Peru'dan gönderilen ve Cuzco'dan uzun bir yolculuk yapan Extremadura fatihi Pedro de Valdivia 13 Aralık 1540'te Mapocho vadisine ulaştı. Valdivia'nın orduları nehir kenarında 'nin eteklerinde kamp kurdu ve bölgede yaşayan ile yavaş yavaş etkileşime girmeye başladı. Valdivia daha sonra bölgenin reislerini meclise çağırdı ve burada İspanya Kralı I. Carlos adına valiliğinin başkenti olarak kurma niyetini açıkladı. Yerliler kasabanın adlı küçük bir tepenin yanındaki nehrin iki kolu arasındaki küçük bir adada kurulmasını kabul ettiler ve hatta tavsiye ettiler.
12 Şubat 1541'de fatih Valdivia tarafından olarak yeniden adlandırılan Huelén yakınlarındaki Santiago del Nuevo Extremo (Yeni Extremadura'nın Santiago'su) şehrini resmen kurdu. Kuruluş töreni, bugün şehir merkezinde bir park olan Santa Lucía tepesinde yapılmıştır. Valdivia' nın burayı seçmesinin sebebi nehrinin burada büyük bir ada oluşturmuş olmasıdır. Bu konum, şehri Mapuche saldırılarından korumak için uygundur. Buna rağmen daha 1541'de ilk saldırılar başlamıştır.
Kolonyal yönetimin ardından Valdivia yeni şehrin düzenini, şehri şeklinde tasarlayacak usta inşaatçı 'ya emanet etti. Şehrin merkezinde, Gamboa 'ı tasarladı, ve 'nin evi için çevrede çeşitli arsalar seçildi. Toplamda kuzeyden güneye sekiz, doğudan batıya on blok inşa edildi. Her güneş (İngilizce: solar) (çeyrek blok), çamur ve samandan evler inşa eden yerleşimcilere verildi. İlk binalar Picunche yerlileri tarafından yapılmıştır. Mapocho nehrinin güneydeki bir kolu kurutularak buraya Alameda de las Delicias adı verilen bir bulvar inşa edilmiştir. Santiago halkının kısaca "Alameda" dediği caddenin bugünkü ismi "Avenida Libertador General Bernardo O'Higgins"'tir.
Valdivia aylar sonra askerleriyle birlikte güneye gitti ve 'nı başlattı. Santiago korumasız kaldı. 'nun yerli ev sahipleri bunu kendi lehlerine kullandı ve yeni doğan şehre saldırdı. 11 Eylül 1541'de şehir yerliler tarafından yok edildi ancak 55 kişilik İspanyol Garnizonu kaleyi savunmayı başardı. Direniş, Valdivia'nın metresi tarafından yönetildi. İstila edildiğini anlayınca tüm yerli mahkûmların idamını emretti ve başlarını mızraklara saplayıp yerlilere fırlatmaya başladı. Bu barbarca hareket karşısında yerliler dehşet içinde dağıldılar. Şehir yavaş yavaş yeniden inşa edilecek ve yeni kurulan Concepción, daha sonra 1565'te 'nın kurulduğu yer ön plana çıkacaktı. Ancak Concepción'un kısmen Arauco Savaşı'na yakınlığı ve ayrıca birbirini izleyen yıkıcı depremler nedeniyle karşı karşıya kaldığı sürekli tehlike, 1607'ye kadar Santiago'da Kraliyet Mahkemesi'nin kesin olarak kurulmasına izin vermeyecekti. Bu kuruluş, şehrin sermaye rolünü yeniden teyit etti.
Şehrin ilk yıllarında İspanyollar ciddi gıda ve diğer erzak sıkıntısı çekiyorlardı. Bunun nedeni, yerel yerli Piçunçe tarafından ekimi durdurmak ve daha uzak yerlere çekilmek için bir stratejiydi. Takviyelerden izole İspanyollar buldukları her şeyi yemeye başvurmak zorunda kaldılar, kıyafet eksikliği bazı İspanyolların köpeklerden, kedilerden, deniz aslanlarından ve tilkilerin derileri ile giyinmeye başlaması anlamına geliyordu.
Sömürge dönemi Santiago
Santiago başlarda, yerli saldırıları, depremler ve bir dizi sel tarafından tehdit edilen kalıcı yıkım tehlikesiyle karşı karşıya gibi görünse de hızla büyümeye başladı. 1558'de Gamboa tarafından tasarlanan 126 bloktan 40'ına yerleşildi ve 1561'de Santiago Metropolitan katedrali'inin ve 1572'de 'nin temel taşının yerleştirilmesiyle vurgulanan inşaatın başlangıcıyla 1580'de şehirdeki ilk önemli binalar yükselmeye başladı. Bu yapıların her ikisi de esasen kerpiç ve taştan oluşuyordu. Önemli binaların inşasına ek olarak, yakındaki araziler on binlerce hayvanı ağırladığı için şehir gelişmeye başladı.
16. ve 17. yüzyıllarda bir dizi felaket şehrin gelişmesini engelledi: , 1575 çiçek hastalığı salgını, 1590, 1608 ve 1618'deki Mapocho Nehrinin selleri ve son olarak 13 Mayıs 1647'de 600'den fazla insanın ölümüne ve 5,000'den fazla kişinin etkilenmesine neden olan . Ancak bu felaketler, ülkenin tüm gücünün santiaguina üzerinde toplandığı bir zamanda 'nin başkentinin büyümesini durdurmayacaktı.
1767'de, corregidor , tüm sömürge döneminin en önemli mimari eserlerinden biri olan 'nü başlattı ve şehri etkili bir şekilde kuzey tarafındaki 'ya bağladı. Mapocho Nehri'nin taşmasını önlemek için 'in inşaatına başlandı. İnşaatçılar köprüyü tamamlasalar da, iskeleler nehir tarafından sürekli hasar görüyordu. 1780'de Vali , diğer önemli işlerin yanı sıra katedralin cephesini, Palacio de La Moneda, ve hükûmeti sırasında bentlerin son inşaatını tasarlayacak olan İtalyan mimar işe aldı. Bu önemli eserler 1798'de kalıcı olarak açıldı. O'Higgins hükûmeti, başkenti ülkenin ana limanına bağlayan Valparaíso yolunun 1791'de açılmasını da denetledi. 1778'de Rio Mapocho üzerine bir köprü inşa edilir. Puente Cal y Canto isimli bu köprü, La Chimba semtini şehir merkezine bağlar.
Cumhuriyetin Başkenti
18 Eylül 1810, Santiago'da kurma sürecini başlatan İlk ilan edildi. Yeni ulusun başkenti haline gelen şehir, özellikle yakındaki olmak üzere çeşitli olaylar tarafından tehdit edildi. ve Ulusal Kütüphane gibi bazı kurumlar 'ya kurulmuş olsa da bunlar 1814'te Rancagua Muharebesi'nde vatansever yenilgisi sonrasında kapatıldı. Kraliyet hükûmeti, And Dağları Ordusu'nun 'nda zafer kazandığı 1817'ye kadar sürdü, Santiago'daki vatansever hükûmeti eski haline getirildi. Ancak bağımsızlık garanti edilmedi. İspanyol ordusu 1818'de yeni zaferler kazandı ve Santiago'ya yöneldi ancak yürüyüşleri 5 Nisan 1818'de sırasında Maipo Nehri'nin ovalarında kesin olarak durduruldu.
Savaşın sona ermesiyle Bernardo O'Higgins olarak kabul edildi ve babası gibi şehir için bir dizi önemli çalışmaya başladı. çağrıldığı sırada kapatılan kurumlar yeniden açıldı. açıldı, üzerindeki çalışmalar tamamlandı ve Mapocho Nehri'nin La Cañada olarak bilinen güney kolunda, bir süre çöplük olarak kullanılan kuruyan nehir yatağı, şimdi olarak bilinen bir bulvara dönüştürüldü.
Biri 19 Kasım 1822'de, diğeri 20 Şubat 1835'te olmak üzere iki yeni deprem kenti vurdu. Ancak bu iki olay kentin hızlı ve sürekli büyümesini engellemedi. 1820'de şehir 46,000 nüfus bildirirken, 1854'te nüfus 69,018'e ulaştı. 1865'te nüfus sayımı 115,337 nüfus bildirdi. Bu önemli artış, başkentin güneyinde ve batısındaki banliyö büyümesinin ve kısmen bölgede var olan eski mülklerin bölünmesinden büyüyen canlı bir bölge olan La Chimba'nın sonucuydu. Bu yeni çevresel gelişme, daha önce şehir merkezini yöneten geleneksel dama tahtası yapısının sona ermesine yol açtı.
19. yüzyıl
Cumhuriyet dönemi yıllarında Şili Üniversitesi (Şili Üniversitesi), Normal Öğretmen Okulu, Sanat ve El Sanatları Okulu ve gibi kurumlar Güzel Sanatlar Müzesi (şimdi Bilim ve Teknoloji Müzesi) ve 'ni içeren kurumlar kuruldu. Öncelikli olarak eğitim amaçlı yapılanlar o dönemde kamu planlaması örnekleri de oldular. 1851'de başkenti Valparaíso Limanı'na bağlayan ilk telgraf sistemi açıldı.
Başkentin kentsel gelişiminde yeni bir ivme, sözde "Liberal Cumhuriyet" ve Belediye Başkanı yönetimi sırasında gerçekleşti. Bu dönemdeki ana işler arasında, merkezi konumuna rağmen kötü bir onarım durumunda olan 'nın yeniden modellenmesi yer alır. Santiago'yu dönüştürmek için Vicuña Mackenna, tüm şehri çevreleyen bir yol olan "Camino de Cintura"nın inşaatına başladı. 'nın yeniden geliştirilmesi onu şehrin ana yoluna dönüştürdü.
Ayrıca bu süre zarfında ve 1873'te Avrupalı peyzajcıların çalışmalarıyla ortaya çıktı. Halka açık olan park, geniş bahçeleri, gölleri ve araba parkurları nedeniyle Santiago'da bir dönüm noktası oldu. Bu dönemde opera binası ve gibi diğer önemli binalar açıldı. Aynı zamanda, Quinta Normal'in arazisinde 1875 düzenlendi.
Şehir, ulusal demiryolu sisteminin ana merkezi haline geldi. İlk demiryolu şehre 14 Eylül 1857'de 'nda ulaştı. O zamanlar yapım aşamasında olan istasyon, 1884'te kalıcı olarak açılacaktı. O yıllarda, demiryolları şehri Valparaíso'nun yanı sıra Şili'nin kuzey ve güneyindeki bölgelere bağladı. Santiago sokakları asfaltlandı ve 1875'e kadar şehirde 1,107 vagon bulunurken, 45,000 kişi günlük olarak tramvay hizmetlerini kullanıyordu.
8 Aralık 1863 tarihinde Iglesia de la Compañía Kilisesi çıkan bir yangın sonucu tamamen yanmıştır. 2000 kişiden daha fazla kurbanın olduğu bu yangın sonucunda buraya bir anıt dikilmiştir.
1885 yılında 236,412 kişi Santiago'da yaşamaktaydı.
Yüzüncü yılda Santiago
Yeni yüzyılın gelişiyle birlikte şehir, endüstri'nin güçlü gelişimine bağlı olarak çeşitli değişiklikler yaşamaya başladı. O zamana kadar ülkenin ekonomik merkezi olan Valparaíso, sermaye pahasına yavaş yavaş önemini yitirdi. 1895'e gelindiğinde, ulusal imalat sanayiinin %75'i başkentte ve yalnızca %28'i liman kentindeydi ve 1910'da Valparaíso'dan ayrılarak şehir merkezinin sokaklarında büyük ve dükkanlar açıldı.
Özerk Belediyeler Yasası'nın yürürlüğe girmesi, belediyelerin yerel yönetimi geliştirmek amacıyla o zamanki Santiago "departamento" çevresinde çeşitli idari bölümler oluşturmasına izin verdi. , , , ve 1891'de, ve 1897'de ve 1901'de oluşturuldu. La Victoria “departamento” 1891'de 'ın yaratılmasıyla bölündü, 1892'de ve Puente Alto, 1899'da ve 1925'te olarak gene bölünecekti.
Bu dönemde uzun bir gelişme süreci başlattı. 1903'te bir kuruldu ve ertesi yıl, günümüzde şehrin çeşitli noktalarından görülebilen 14 metrelik Bakire Meryem heykeli için ilk taş konuldu. Ancak, anıt birkaç on yıl sonrasına kadar tamamlanamayacaktı.
1910 Şili Yüzüncü Yıl kutlamaları ile birlikte birçok kentsel proje üstlenildi. Demiryolu ağı, yeni bir demiryolu halkası ve 'ya giden rota ile şehrin gelişmekte olan banliyöleriyle bağlantısına imkan verecek şekilde genişletildi, bu arada şehrin kuzeyinde yeni bir tren istasyonu inşa edildi: . Mapocho nehrinin güney tarafında, oluşturuldu ve , ve Ulusal Kütüphane gibi yeni binalar açıldı. Ayrıca, çalışma, kentsel nüfusun yaklaşık %85'ini kapsayan bir kanalizasyon sistemini de içerecektir.
Nüfus patlaması
1920 nüfus sayımı, Santiago'nun nüfusunun 507,296 nüfuslu, Şili nüfusunun % 13.6'sına eşdeğer olduğunu tahmin eder. Bu, 1907 nüfus sayımına göre % 52,5'lik artışı, yani ulusal rakamın neredeyse üç katı olan yıllık % 3.3'lük artışı temsil eder. Bu büyüme esasen inşaat halindeki fabrikalarda ve demiryollarında çalışmaya gelen güneyli çiftçilerin gelmesinden kaynaklandı. Ancak bu büyüme şehrin kendisinde değil, kenar mahallelerde yaşandı.
Bu süre zarfında şehir merkez bölgesi, çevresinde çeşitli portallar ve yerellerin kurulması ve La Moneda Sarayı'nın yakın çevresinde bir Sivil Bölge kurulmasıyla ticari, mali ve idari bir merkez haline getirildi. İkinci proje, ofislerinin ve diğer kamu hizmetlerinin kurulması için çeşitli modernist binaların inşasının yanı sıra orta katlı binaların inşaatına başlamayı içeriyordu. Öte yandan, merkezin geleneksel sakinleri şehirden ve gibi oligarşiye ve 'e profesyoneller ve orta sınıf aileler için ev sahipliği yapan daha kırsal alanlara göç etmeye başladılar. Ayrıca çevrede villalar, dönemin çeşitli kuruluşlarından çeşitli ortaklar inşa edildi. Modernite, ilk tiyatroların ortaya çıkması, telefon şebekesinin genişletilmesi ve 1928'de Los Cerrillos Havaalanı'nın açılması ve diğer gelişmelerle birlikte şehirde arttı.
20. yüzyılın başlarının teknolojik gelişmelere bağlı olarak ekonomik büyüme çağı olduğu duygusu, alt sosyal sınıfların yaşam standardı ile çarpıcı bir tezat oluşturuyordu. Önceki on yılların büyümesi, 1929'da başlayan eşi görülmemiş bir nüfus patlamasına yol açtı. Büyük Buhran kuzeydeki nitrat endüstrisinin çökmesine neden oldu ve 60,000 işsiz kaldı, bu da tarımsal ihracattaki düşüşe katkıda bulundu ve sonuç olarak Ülke genelinde toplam işsiz sayısı 300,000 civarında oldu. Bu işsiz işçiler, Santiago'yu ve onun gelişen endüstrisini hayatta kalmak için tek şans olarak gördüler. Pek çok göçmen Santiago'ya hiçbir şey olmadan geldi ve binlerce kişi kiralayabilecekleri bir yer bulmaktaki büyük zorluk nedeniyle sokaklarda yaşamak zorunda kaldı. Tüberküloz da dahil olmak üzere yaygın hastalık, yüzlerce evsizin hayatına mal oldu. Santiago nüfusunun maaşları düşerken işsizlik ve yaşam maliyetleri önemli ölçüde arttı.
1930'lu yıllarda Santiago, bir modern endüstri metropolüne dönüşmeye başladı. Başkanlık sarayı La Moneda çevresinde birçok bakanlığın ve kamu kuruluşunun bulunduğu Barrio Cívico isimli bir yönetim semti oluştu. Şehir nüfusu kuzey ve güney Şili'den aldığı göçlerle hızla arttı.
Durum ancak birkaç yıl sonra CORFO tarafından desteklenen yeni bir sanayi patlaması ve 1930'ların sonlarından itibaren devlet düzeninin genişlemesiyle değişti. Bu dönemde aristokrasi, gücünün çoğunu kaybetmiş ve tüccarlar, bürokratlar ve profesyonellerden oluşan orta sınıf, ulusal politikayı belirleme rolünü üstlenmiştir. Bu bağlamda, üst sınıflar başkentin semtlerine sığınırken, Santiago'da önemli bir orta ve alt sınıf nüfusu gelişmeye başladı. Böylece, eski paralı sınıf Cousino ve Alameda Park gezileri, 1938'de Ulusal Stadyum gibi popüler eğlence mekanları üzerindeki hegemonyasını kaybetti.
Daha Büyük Santiago
1940 | 1952 | 1960 | 1970 | |
---|---|---|---|---|
100 | 223 | 792 | 1978 | |
100 | 225 | 440 | 684 | |
100 | 264 | 1379 | 3424 | |
100 | 197 | 506 | 1083 | |
100 | 196 | 325 | 535 | |
100 | 175 | 317 | 406 | |
100 | 221 | 373 | 488 | |
100 | 104 | 101 | 81 |
Sonraki yıllarda, Santiago hız kesmeden büyümeye devam etti. 1940'ta şehir 952,075 nüfusa sahipti, 1952'de bu rakam 1,350,409 sakine yükseldi ve 1960 nüfus sayımı 1,907,378 santiaguino'ya ulaştı. Bu büyüme, istikrarlı konutlara sahip orta ve alt sınıf ailelerin kurulduğu çevredeki kırsal alanların kentleşmesine yansıdı: 1930'da kentsel alan 6,500 hektara sahipti, 1960'ta 20,900'e ve 1980'de 38,296'ya ulaştı. Toplulukların çoğu büyümeye devam etse de, esas olarak batıda Barrancas, kuzeyde ve ve güneyde gibi uzaktaki topluluklarda yoğunlaşmıştı. Üst sınıf için ve sektörünün eteklerine yaklaşmaya başladı. Ancak merkez, ticaret, bankacılık ve hükûmetin gelişmesi için daha fazla alan bırakarak insanları kaybetti.
Büyümenin düzenlenmesi ancak 1960'larda, çok daha büyük bir şehrin yeni gerçekliğini yansıtan bir kavram olan Greater Santiago için çeşitli kalkınma planlarının oluşturulmasıyla uygulanmaya başladı. 1958'de Santiago'nun Toplumlararası Planı yayınlandı. Önerilen plan, maksimum 3,260,000 nüfuslu bir nüfus için 38,600 kentsel ve yarı hektarlık bir sınır belirledi ve ve gibi yeni caddelerin inşası için planlar ve 'endüstriyel kuşakların' genişlemesini içeriyordu. 1962 Dünya Kupası kutlaması, şehir iyileştirme planlarını uygulamak için yeni bir ivme kazandırdı. 1966'da Cerro San Cristóbal'da kuruldu, MINVU 'nı ortadan kaldırmaya ve yeni konut binaları inşa etmeye başladı. Son olarak, 1972'de inşa edildi.
1967'de yeni açıldı ve yıllar süren tartışmaların ardından 1969'da Santiago Metrosu inşaatına başlandı. İlk etap Alameda'nın batı bölümünün altından geçti ve 1975'te açıldı. Metro, şehrin en prestijli binalarından biri haline gelecekti. Takip eden yıllarda, 1978'in sonunda iki dikey çizgiyle genişlemeye devam etti. Telekomünikasyon altyapısının inşa edilmesi de bu dönemin önemli bir gelişmesiydi. 1975 yılında yapılan inşaat, yirmi yıldır başkentin sembollerinden biri ve ülkedeki en yüksek yapı haline geldi.
ve 'in kurulmasından sonra, hükûmet neoliberal bir ekonomik modeli benimsediği 1980'lere kadar şehir planlamasında büyük değişiklikler olmadı. 1979'da master plan değiştirildi. Kentsel alan, gayrimenkul geliştirme için 62,000 hektardan fazla genişletilmiştir. Bu, özellikle 'da kentsel yayılma yarattı ve şehir 1990'ların başında 40 619 hektara ulaştı. 1992 nüfus sayımı, Santiago'nun 328,881 nüfuslu ülkenin en kalabalık belediyesi olduğunu gösterdi. Bu arada, 3 Mart 1985'te güçlü bir deprem şehri vurdu. Çok az can kaybına neden olmasına rağmen, birçok insanı evsiz bıraktı ve birçok eski binayı yıktı.
Yirmi birinci yüzyılın başlarında metropol
1990'da demokrasiye geçişin başlamasıyla birlikte, Santiago şehri, çoğunluğu güneyde yaşayan üç milyonu aşmıştı: en kalabalık bölgeydi ve onu Puente Alto ve izledi. Bu belediyelerde ve ve gibi diğer belediyelerde gayrimenkul geliştirme, büyük ölçüde orta sınıf aileler için konut projelerinin inşasından geldi.
Bu arada, yüksek gelirli aileler, şimdi olarak adlandırılan dağların eteklerine taşınarak 'in nüfusunu artırdı ve ve gibi yeni komünlere yol açtı. bölgesi doğu sektöründe önemli bir ticaret merkezi haline geldi. Bu gelişme, yüksek binaların inşası için çekici bir yer haline gelen 'ya kadar genişletildi. Bölgede büyük şirketler ve finans şirketleri kuruldu ve bu, olarak bilinen gelişen modern bir iş merkezinin ortaya çıkmasına neden oldu. Bu şirketlerin Barrio Alto'ya gitmesi ve şehrin dört bir yanına alışveriş merkezleri inşa edilmesi şehir merkezinde bir kriz yarattı. Bölgeyi yeniden düzenlemek için, ana alışveriş caddeleri gibi yaya yürüyüş yollarına dönüştürüldü ve hükûmet, genç yetişkinleri cezbeden konut binalarının inşası için vergi avantajları uyguladı. Şehir, düzensiz büyümenin yarattığı bir dizi sorunla yüzleşmeye başladı. Hava kirliliği kış aylarında kritik seviyelere ulaştı ve şehrin üzerine bir duman tabakası yerleşti. Yetkililer, endüstriyel kirliliği azaltmak için yasal önlemler aldı ve araç kullanımına koydu. Metro önemli ölçüde genişletildi, hatlar genişletildi ve 1997-2006 yılları arasında güneydoğu sektöründe üç yeni hat inşa edildi. 2011'de Maipú'ya yeni bir uzantı açıldı ve bu noktada büyükşehir demiryolunun toplam uzunluğu 105 km idi. otobüsler söz konusu olduğunda, sistem 1990'ların başında büyük bir reform geçirdi. 2007'de olarak bilinen ana plan oluşturuldu. Yapıldığından beri bir takım sorunlarla karşı karşıya kaldı. Yirmi birinci yüzyıla girerken, Santiago'da hızlı gelişme devam etti. Şehir bölgesi, 'nın oluşturulması ve 'nun Cumhuriyetin anısına inşa edilmesiyle yenilendi. Costanera Center kompleksindeki ve Gran Torre Santiago gökdelen'lerinin açılmasıyla sonuçlanan doğu sektöründe yüksek binaların gelişimi devam ediyor. Ancak sosyoekonomik eşitsizlik ve jeososyal parçalanma hem kentte hem de ülkede en önemli sorunlardan ikisi olmaya devam ediyor.
27 Şubat 2010'da bir güçlü deprem başkenti vurdu ve eski binalarda bir miktar hasara neden oldu. Bununla birlikte, bazı modern binalar da yaşanmaz hale getirildi ve Santiago'nun modern mimarisinde zorunlu deprem standartlarının fiili uygulaması hakkında çok fazla tartışma yarattı.
Görülmeye değer yerleri
Şehrin eski tarihine rağmen tarihi yapıları azdır. Ülkenin tamamında olduğu gibi Santiago da çok sayıda deprem afeti yaşamıştır. Casa Colorada, Iglesia San Francisco, Posada del Corregidor gibi istisnaları saymayacak olursak 150 yaşından eski bina yok gibidir.[] Bu binalar da İspanyol koloni zamanından kalmadır.
Şehrin merkezindeki (Plaza de Armas) adlı meydan ve aynı yerdeki Katedral, şehrin en eski kilisesi olan San Francisco Kilisesi gibi önemli yapılarındandır. Yine başkanlık sarayı La Moneda da bu binalara eklenebilir.
Diğer görmeye değer bir yer de, şehrin tarihi merkezinde bulunan, bugün park olarak duran Santiago'nun ilk kurulduğu Santa Lucia tepesidir. Yine arkasında Andlar'ın yükseldiği, raylı bir sistemle çıkılan ve içerisinde bir hayvanat bahçesinin bulunduğu San Cristóbal tepesi de ziyaret edilecek yerlerden birisidir.
Ekonomi
Şili'nin önemli şirketlerinin merkezleri Santiago'dadır. Aynı şekilde birçok yabancı firmanın temsilcileri de burada bulunur. Medya merkezi yine burası olduğundan millî TV kanalları buradan yayın yapar. El Mercurio, La Tercera, La Nación, Siete gibi ulusal gazetelerin basıldığı şehir Santiago'dur. Santiago 2004 ve 2005 yıllarında America Economica dergisi tarafından Latin Amerika'da iş yapılacak en önemli şehir seçilmiştir.[]
Kardeş Şehirler
Galeri
- Santiago Belediye Sarayı
- Santiago'da kıș
- Santiago'da yaz
- San Cristóbal tepesi
- Başkanlık Sarayı La Moneda
- Santiago
- Plaza de Armas meydanındaki Katedral
- Santiagao finansal merkezi Apoquindo Caddesi
- Costanera Center veya Santiago Büyük Kulesi
- Pudahuel Enternasyonal Havameydani terminla binası
Kaynakça
- ^ "Estadistica Climatologica Tomo I" (PDF) (İspanyolca). Dirección General de Aeronáutica Civil. March 2001. ss. 404-427. 30 Haziran 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2013.
- ^ Pobladores de Chile, 1565–1580, libro de Juan Guillermo Muñoz Correa, Ediciones Universidad de la Frontera, Temuco, 1989.
- ^ a b (1991). La merma de la sociadad indígena en Chile central y la última guerra de los promaucaes (PDF) (İspanyolca). Institute of Amerindian Studies, University of St. Andrews. ss. 13-16. ISBN . 28 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Ekim 2021.
- ^ a b Anson Uriel Hancock (1893). A History of Chile. C. H. Sergel. s. 17. 28 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2021.
- ^ Martín (29 Mayıs 2007). "Past, present, and future images of a "green space" in the metropolitan area of Santiago" (İspanyolca). Revista Urbanismo, Nº3. 13 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2015.
- ^ (2000). "Archived copy" (İspanyolca). Santiago, Chile: Editorial Sudamericana. Memoria Chilena: MC0007069. 27 March 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 June 2015.
- ^ Ankara′nın Kardeş şehirleri 14 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi:29 Haziran 2012.
- ^ "Twin cities of Riga". . 1 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2014.
- ^ "Sister Cities of Manila". City Government of Manila. 24 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2014.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Santiago, Şili ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- Resmî site
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Santiago Ispanyolca Santiago de Chile Guney Amerika ulkesi Sili nin baskenti ve en buyuk sehridir SantiagoBaskentBayrakArmaBuyuk Santiago ili icinde Santiago nun konumu UlkeSiliBolgeSantiago MetropolitanIdare ValiFelipe Alessandri VergaraRakim520 mNufus 2009 Baskent5 278 044 Yogunluk8 964 km Kent7 003 122Zaman dilimiUTC 04 00 Sili Zamani Yaz YSU UTC 03 00 Sili Yaz Zamani Resmi site municipalidaddesantiago cl Santiago Metropolitan Bolgesi sinirlarinda kalir 32 idari mahalleden olusur Sehir nufusu 5 milyon kisi olup tum Metropolitan Bolgesi ndeki nufus 7 milyondur Bu Sili deki toplam nufusun 40 inin Santiago ve yakin cevresinde yasadigi anlamina gelir Santiago Centro sehrin idari mahallelerinden biri olup sehir merkezini kapsar Burada yaklasik 230 000 kisi yasar Her ne kadar Congreso Nacional 1990 da demokrasiye donulmesinden bu yana Valparaiso da yerlesik bulunsa da Santiago tartismasiz Sili nin politik ve ekonomik merkezidir Esasen Congreso Nacionalin 1973 darbesiyle kapatilmasindan sonra baskent Santiago da kalan ve Sili Disisleri Bakanligi tarafindan kullanilan binalari 2006 yilinda sahibine iade edilmis ve halen parlamento komisyonlari toplantilarini burada yapmaktadir CografyaSantiago nehrinin kiyisinda And Daglari eteklerindeki bir duzlukte kurulmustur Trafik ve sanayinin yogunlugundan cok sik hava kirliligi sorunu yasanir Oyle ki bu yuzden ozellikle kis mevsiminde cogu zaman sehrin dogu sinirlarini olusturan cevredeki dag siralarini secmek dahi zorlasir Iklimi kuru ve sicaklik farklari fazladir Iklim Santiago Sili iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilEn yuksek sicaklik C 39 3 37 2 36 8 33 0 31 1 26 7 28 2 29 9 32 9 33 3 34 7 35 0 39 3Ortalama en yuksek sicaklik C 29 9 29 4 27 5 23 0 18 3 15 3 14 7 16 4 18 7 22 5 25 9 28 5 22 5Ortalama sicaklik C 20 4 19 5 17 5 13 7 10 3 8 3 7 5 8 9 11 1 14 1 16 9 19 3 14 0Ortalama en dusuk sicaklik C 12 0 11 5 9 9 7 1 4 7 3 5 2 5 3 6 5 4 7 3 9 1 11 0 7 3En dusuk sicaklik C 2 7 1 2 0 7 2 6 5 9 6 5 6 8 6 2 4 5 2 8 0 7 3 2 6 8Ortalama yagis mm 0 4 0 8 6 1 12 0 46 1 68 7 62 5 44 2 20 1 10 0 4 6 1 4 276 9Kaynak Direccion Meteorologica de Chile 1970 2000 TarihceTarih Oncesi Bazi arkeolojik arastirmalara gore ilk insan gruplarinin Santiago havzasina ulastigina inanilir Gruplar esasen And daglarinin erimesi sirasinda guanako aramak icin kiyidan ic bolgelere seyahat eden gocebe Ingilizce nomadic avci toplayicilardi Yaklasik 800 yillarinda boyunca ozellikle misir patates ve fasulye ve bolgedeki devegiller in evcillestirilmesi icin tarimsal topluluklarin olusmasi nedeniyle ilk yerlesik sakinler yerlesmeye basladi Picunche lere Silililer tarafindan verilen ad veya Inkalar tarafindan verilen ad ait alanlarda kurulan koyler gec donem boyunca onbesinci yuzyil ve onaltinci yuzyilin baslarina kadar Inka Imparatorlugu na tabiydi Inkalar vadisine yerlestiler ana yerlesim simdiki sehrin merkezine gibi kalelere ve barinagina yerlesti Bolge olarak guneye giden yol kavsaginin basarisiz Inka seferleri icin bir temel olusturacakti Sehrin kurulusu 1541 Santiago nun kurulusu tarafindan yapilan resim Santiago de Chile Sehri ni ilan eden Pedro de Valdivia ve Juan Martin de Candia nin portresi yakl 1541 Santiago yu 1541 de Mapuche saldirisina karsi basariyla savunurken Francisco Pizarro tarafindan Peru dan gonderilen ve Cuzco dan uzun bir yolculuk yapan Extremadura fatihi Pedro de Valdivia 13 Aralik 1540 te Mapocho vadisine ulasti Valdivia nin ordulari nehir kenarinda nin eteklerinde kamp kurdu ve bolgede yasayan ile yavas yavas etkilesime girmeye basladi Valdivia daha sonra bolgenin reislerini meclise cagirdi ve burada Ispanya Krali I Carlos adina valiliginin baskenti olarak kurma niyetini acikladi Yerliler kasabanin adli kucuk bir tepenin yanindaki nehrin iki kolu arasindaki kucuk bir adada kurulmasini kabul ettiler ve hatta tavsiye ettiler 12 Subat 1541 de fatih Valdivia tarafindan olarak yeniden adlandirilan Huelen yakinlarindaki Santiago del Nuevo Extremo Yeni Extremadura nin Santiago su sehrini resmen kurdu Kurulus toreni bugun sehir merkezinde bir park olan Santa Lucia tepesinde yapilmistir Valdivia nin burayi secmesinin sebebi nehrinin burada buyuk bir ada olusturmus olmasidir Bu konum sehri Mapuche saldirilarindan korumak icin uygundur Buna ragmen daha 1541 de ilk saldirilar baslamistir Kolonyal yonetimin ardindan Valdivia yeni sehrin duzenini sehri seklinde tasarlayacak usta insaatci ya emanet etti Sehrin merkezinde Gamboa i tasarladi ve nin evi icin cevrede cesitli arsalar secildi Toplamda kuzeyden guneye sekiz dogudan batiya on blok insa edildi Her gunes Ingilizce solar ceyrek blok camur ve samandan evler insa eden yerlesimcilere verildi Ilk binalar Picunche yerlileri tarafindan yapilmistir Mapocho nehrinin guneydeki bir kolu kurutularak buraya Alameda de las Delicias adi verilen bir bulvar insa edilmistir Santiago halkinin kisaca Alameda dedigi caddenin bugunku ismi Avenida Libertador General Bernardo O Higgins tir Valdivia aylar sonra askerleriyle birlikte guneye gitti ve ni baslatti Santiago korumasiz kaldi nun yerli ev sahipleri bunu kendi lehlerine kullandi ve yeni dogan sehre saldirdi 11 Eylul 1541 de sehir yerliler tarafindan yok edildi ancak 55 kisilik Ispanyol Garnizonu kaleyi savunmayi basardi Direnis Valdivia nin metresi tarafindan yonetildi Istila edildigini anlayinca tum yerli mahkumlarin idamini emretti ve baslarini mizraklara saplayip yerlilere firlatmaya basladi Bu barbarca hareket karsisinda yerliler dehset icinde dagildilar Sehir yavas yavas yeniden insa edilecek ve yeni kurulan Concepcion daha sonra 1565 te nin kuruldugu yer on plana cikacakti Ancak Concepcion un kismen Arauco Savasi na yakinligi ve ayrica birbirini izleyen yikici depremler nedeniyle karsi karsiya kaldigi surekli tehlike 1607 ye kadar Santiago da Kraliyet Mahkemesi nin kesin olarak kurulmasina izin vermeyecekti Bu kurulus sehrin sermaye rolunu yeniden teyit etti Sehrin ilk yillarinda Ispanyollar ciddi gida ve diger erzak sikintisi cekiyorlardi Bunun nedeni yerel yerli Picunce tarafindan ekimi durdurmak ve daha uzak yerlere cekilmek icin bir stratejiydi Takviyelerden izole Ispanyollar bulduklari her seyi yemeye basvurmak zorunda kaldilar kiyafet eksikligi bazi Ispanyollarin kopeklerden kedilerden deniz aslanlarindan ve tilkilerin derileri ile giyinmeye baslamasi anlamina geliyordu Somurge donemi Santiago 18 yuzyilin basinda somurge Santiago Haritasi uzerindeki 1779 da acilisindan sonra Santiago sehrinin ana semboluydu Santiago baslarda yerli saldirilari depremler ve bir dizi sel tarafindan tehdit edilen kalici yikim tehlikesiyle karsi karsiya gibi gorunse de hizla buyumeye basladi 1558 de Gamboa tarafindan tasarlanan 126 bloktan 40 ina yerlesildi ve 1561 de Santiago Metropolitan katedrali inin ve 1572 de nin temel tasinin yerlestirilmesiyle vurgulanan insaatin baslangiciyla 1580 de sehirdeki ilk onemli binalar yukselmeye basladi Bu yapilarin her ikisi de esasen kerpic ve tastan olusuyordu Onemli binalarin insasina ek olarak yakindaki araziler on binlerce hayvani agirladigi icin sehir gelismeye basladi 16 ve 17 yuzyillarda bir dizi felaket sehrin gelismesini engelledi 1575 cicek hastaligi salgini 1590 1608 ve 1618 deki Mapocho Nehrinin selleri ve son olarak 13 Mayis 1647 de 600 den fazla insanin olumune ve 5 000 den fazla kisinin etkilenmesine neden olan Ancak bu felaketler ulkenin tum gucunun santiaguina uzerinde toplandigi bir zamanda nin baskentinin buyumesini durdurmayacakti 1767 de corregidor tum somurge doneminin en onemli mimari eserlerinden biri olan nu baslatti ve sehri etkili bir sekilde kuzey tarafindaki ya bagladi Mapocho Nehri nin tasmasini onlemek icin in insaatina baslandi Insaatcilar kopruyu tamamlasalar da iskeleler nehir tarafindan surekli hasar goruyordu 1780 de Vali diger onemli islerin yani sira katedralin cephesini Palacio de La Moneda ve hukumeti sirasinda bentlerin son insaatini tasarlayacak olan Italyan mimar ise aldi Bu onemli eserler 1798 de kalici olarak acildi O Higgins hukumeti baskenti ulkenin ana limanina baglayan Valparaiso yolunun 1791 de acilmasini da denetledi 1778 de Rio Mapocho uzerine bir kopru insa edilir Puente Cal y Canto isimli bu kopru La Chimba semtini sehir merkezine baglar Cumhuriyetin Baskenti 1818 18 Eylul 1810 Santiago da kurma surecini baslatan Ilk ilan edildi Yeni ulusun baskenti haline gelen sehir ozellikle yakindaki olmak uzere cesitli olaylar tarafindan tehdit edildi ve Ulusal Kutuphane gibi bazi kurumlar ya kurulmus olsa da bunlar 1814 te Rancagua Muharebesi nde vatansever yenilgisi sonrasinda kapatildi Kraliyet hukumeti And Daglari Ordusu nun nda zafer kazandigi 1817 ye kadar surdu Santiago daki vatansever hukumeti eski haline getirildi Ancak bagimsizlik garanti edilmedi Ispanyol ordusu 1818 de yeni zaferler kazandi ve Santiago ya yoneldi ancak yuruyusleri 5 Nisan 1818 de sirasinda Maipo Nehri nin ovalarinda kesin olarak durduruldu La Alameda Santiago 1860 Savasin sona ermesiyle Bernardo O Higgins olarak kabul edildi ve babasi gibi sehir icin bir dizi onemli calismaya basladi cagrildigi sirada kapatilan kurumlar yeniden acildi acildi uzerindeki calismalar tamamlandi ve Mapocho Nehri nin La Canada olarak bilinen guney kolunda bir sure copluk olarak kullanilan kuruyan nehir yatagi simdi olarak bilinen bir bulvara donusturuldu Biri 19 Kasim 1822 de digeri 20 Subat 1835 te olmak uzere iki yeni deprem kenti vurdu Ancak bu iki olay kentin hizli ve surekli buyumesini engellemedi 1820 de sehir 46 000 nufus bildirirken 1854 te nufus 69 018 e ulasti 1865 te nufus sayimi 115 337 nufus bildirdi Bu onemli artis baskentin guneyinde ve batisindaki banliyo buyumesinin ve kismen bolgede var olan eski mulklerin bolunmesinden buyuyen canli bir bolge olan La Chimba nin sonucuydu Bu yeni cevresel gelisme daha once sehir merkezini yoneten geleneksel dama tahtasi yapisinin sona ermesine yol acti 19 yuzyil 1895 yilinda Santiago Haritasi Cumhuriyet donemi yillarinda Sili Universitesi Sili Universitesi Normal Ogretmen Okulu Sanat ve El Sanatlari Okulu ve gibi kurumlar Guzel Sanatlar Muzesi simdi Bilim ve Teknoloji Muzesi ve ni iceren kurumlar kuruldu Oncelikli olarak egitim amacli yapilanlar o donemde kamu planlamasi ornekleri de oldular 1851 de baskenti Valparaiso Limani na baglayan ilk telgraf sistemi acildi Baskentin kentsel gelisiminde yeni bir ivme sozde Liberal Cumhuriyet ve Belediye Baskani yonetimi sirasinda gerceklesti Bu donemdeki ana isler arasinda merkezi konumuna ragmen kotu bir onarim durumunda olan nin yeniden modellenmesi yer alir Santiago yu donusturmek icin Vicuna Mackenna tum sehri cevreleyen bir yol olan Camino de Cintura nin insaatina basladi nin yeniden gelistirilmesi onu sehrin ana yoluna donusturdu ndeki Neptun Terasi Ayrica bu sure zarfinda ve 1873 te Avrupali peyzajcilarin calismalariyla ortaya cikti Halka acik olan park genis bahceleri golleri ve araba parkurlari nedeniyle Santiago da bir donum noktasi oldu Bu donemde opera binasi ve gibi diger onemli binalar acildi Ayni zamanda Quinta Normal in arazisinde 1875 duzenlendi Sehir ulusal demiryolu sisteminin ana merkezi haline geldi Ilk demiryolu sehre 14 Eylul 1857 de nda ulasti O zamanlar yapim asamasinda olan istasyon 1884 te kalici olarak acilacakti O yillarda demiryollari sehri Valparaiso nun yani sira Sili nin kuzey ve guneyindeki bolgelere bagladi Santiago sokaklari asfaltlandi ve 1875 e kadar sehirde 1 107 vagon bulunurken 45 000 kisi gunluk olarak tramvay hizmetlerini kullaniyordu 8 Aralik 1863 tarihinde Iglesia de la Compania Kilisesi cikan bir yangin sonucu tamamen yanmistir 2000 kisiden daha fazla kurbanin oldugu bu yangin sonucunda buraya bir anit dikilmistir 1885 yilinda 236 412 kisi Santiago da yasamaktaydi Yuzuncu yilda Santiago 1906 da Yeni yuzyilin gelisiyle birlikte sehir endustri nin guclu gelisimine bagli olarak cesitli degisiklikler yasamaya basladi O zamana kadar ulkenin ekonomik merkezi olan Valparaiso sermaye pahasina yavas yavas onemini yitirdi 1895 e gelindiginde ulusal imalat sanayiinin 75 i baskentte ve yalnizca 28 i liman kentindeydi ve 1910 da Valparaiso dan ayrilarak sehir merkezinin sokaklarinda buyuk ve dukkanlar acildi Ozerk Belediyeler Yasasi nin yururluge girmesi belediyelerin yerel yonetimi gelistirmek amaciyla o zamanki Santiago departamento cevresinde cesitli idari bolumler olusturmasina izin verdi ve 1891 de ve 1897 de ve 1901 de olusturuldu La Victoria departamento 1891 de in yaratilmasiyla bolundu 1892 de ve Puente Alto 1899 da ve 1925 te olarak gene bolunecekti Bu donemde uzun bir gelisme sureci baslatti 1903 te bir kuruldu ve ertesi yil gunumuzde sehrin cesitli noktalarindan gorulebilen 14 metrelik Bakire Meryem heykeli icin ilk tas konuldu Ancak anit birkac on yil sonrasina kadar tamamlanamayacakti 1910 Sili Yuzuncu Yil kutlamalari ile birlikte bircok kentsel proje ustlenildi Demiryolu agi yeni bir demiryolu halkasi ve ya giden rota ile sehrin gelismekte olan banliyoleriyle baglantisina imkan verecek sekilde genisletildi bu arada sehrin kuzeyinde yeni bir tren istasyonu insa edildi Mapocho nehrinin guney tarafinda olusturuldu ve ve Ulusal Kutuphane gibi yeni binalar acildi Ayrica calisma kentsel nufusun yaklasik 85 ini kapsayan bir kanalizasyon sistemini de icerecektir Nufus patlamasi 1920 lerin sonlarinda sehir merkezindeki nin gorunumu 1920 nufus sayimi Santiago nun nufusunun 507 296 nufuslu Sili nufusunun 13 6 sina esdeger oldugunu tahmin eder Bu 1907 nufus sayimina gore 52 5 lik artisi yani ulusal rakamin neredeyse uc kati olan yillik 3 3 luk artisi temsil eder Bu buyume esasen insaat halindeki fabrikalarda ve demiryollarinda calismaya gelen guneyli ciftcilerin gelmesinden kaynaklandi Ancak bu buyume sehrin kendisinde degil kenar mahallelerde yasandi 1932 de kadinlar asevinde corba hazirlarken Bu sure zarfinda sehir merkez bolgesi cevresinde cesitli portallar ve yerellerin kurulmasi ve La Moneda Sarayi nin yakin cevresinde bir Sivil Bolge kurulmasiyla ticari mali ve idari bir merkez haline getirildi Ikinci proje ofislerinin ve diger kamu hizmetlerinin kurulmasi icin cesitli modernist binalarin insasinin yani sira orta katli binalarin insaatina baslamayi iceriyordu Ote yandan merkezin geleneksel sakinleri sehirden ve gibi oligarsiye ve e profesyoneller ve orta sinif aileler icin ev sahipligi yapan daha kirsal alanlara goc etmeye basladilar Ayrica cevrede villalar donemin cesitli kuruluslarindan cesitli ortaklar insa edildi Modernite ilk tiyatrolarin ortaya cikmasi telefon sebekesinin genisletilmesi ve 1928 de Los Cerrillos Havaalani nin acilmasi ve diger gelismelerle birlikte sehirde artti 1930 da nin gorunumu 20 yuzyilin baslarinin teknolojik gelismelere bagli olarak ekonomik buyume cagi oldugu duygusu alt sosyal siniflarin yasam standardi ile carpici bir tezat olusturuyordu Onceki on yillarin buyumesi 1929 da baslayan esi gorulmemis bir nufus patlamasina yol acti Buyuk Buhran kuzeydeki nitrat endustrisinin cokmesine neden oldu ve 60 000 issiz kaldi bu da tarimsal ihracattaki dususe katkida bulundu ve sonuc olarak Ulke genelinde toplam issiz sayisi 300 000 civarinda oldu Bu issiz isciler Santiago yu ve onun gelisen endustrisini hayatta kalmak icin tek sans olarak gorduler Pek cok gocmen Santiago ya hicbir sey olmadan geldi ve binlerce kisi kiralayabilecekleri bir yer bulmaktaki buyuk zorluk nedeniyle sokaklarda yasamak zorunda kaldi Tuberkuloz da dahil olmak uzere yaygin hastalik yuzlerce evsizin hayatina mal oldu Santiago nufusunun maaslari duserken issizlik ve yasam maliyetleri onemli olcude artti 1930 lu yillarda Santiago bir modern endustri metropolune donusmeye basladi Baskanlik sarayi La Moneda cevresinde bircok bakanligin ve kamu kurulusunun bulundugu Barrio Civico isimli bir yonetim semti olustu Sehir nufusu kuzey ve guney Sili den aldigi goclerle hizla artti Durum ancak birkac yil sonra CORFO tarafindan desteklenen yeni bir sanayi patlamasi ve 1930 larin sonlarindan itibaren devlet duzeninin genislemesiyle degisti Bu donemde aristokrasi gucunun cogunu kaybetmis ve tuccarlar burokratlar ve profesyonellerden olusan orta sinif ulusal politikayi belirleme rolunu ustlenmistir Bu baglamda ust siniflar baskentin semtlerine siginirken Santiago da onemli bir orta ve alt sinif nufusu gelismeye basladi Boylece eski parali sinif Cousino ve Alameda Park gezileri 1938 de Ulusal Stadyum gibi populer eglence mekanlari uzerindeki hegemonyasini kaybetti Daha Buyuk Santiago Santiago nun komunlere gore goreceli buyumesi 1940 1952 1960 1970100 223 792 1978100 225 440 684100 264 1379 3424100 197 506 1083100 196 325 535100 175 317 406100 221 373 488100 104 101 81 Sonraki yillarda Santiago hiz kesmeden buyumeye devam etti 1940 ta sehir 952 075 nufusa sahipti 1952 de bu rakam 1 350 409 sakine yukseldi ve 1960 nufus sayimi 1 907 378 santiaguino ya ulasti Bu buyume istikrarli konutlara sahip orta ve alt sinif ailelerin kuruldugu cevredeki kirsal alanlarin kentlesmesine yansidi 1930 da kentsel alan 6 500 hektara sahipti 1960 ta 20 900 e ve 1980 de 38 296 ya ulasti Topluluklarin cogu buyumeye devam etse de esas olarak batida Barrancas kuzeyde ve ve guneyde gibi uzaktaki topluluklarda yogunlasmisti Ust sinif icin ve sektorunun eteklerine yaklasmaya basladi Ancak merkez ticaret bankacilik ve hukumetin gelismesi icin daha fazla alan birakarak insanlari kaybetti 1965 te Buyuk Santiago nun buyumesi Buyumenin duzenlenmesi ancak 1960 larda cok daha buyuk bir sehrin yeni gercekligini yansitan bir kavram olan Greater Santiago icin cesitli kalkinma planlarinin olusturulmasiyla uygulanmaya basladi 1958 de Santiago nun Toplumlararasi Plani yayinlandi Onerilen plan maksimum 3 260 000 nufuslu bir nufus icin 38 600 kentsel ve yari hektarlik bir sinir belirledi ve ve gibi yeni caddelerin insasi icin planlar ve endustriyel kusaklarin genislemesini iceriyordu 1962 Dunya Kupasi kutlamasi sehir iyilestirme planlarini uygulamak icin yeni bir ivme kazandirdi 1966 da Cerro San Cristobal da kuruldu MINVU ni ortadan kaldirmaya ve yeni konut binalari insa etmeye basladi Son olarak 1972 de insa edildi 1967 de yeni acildi ve yillar suren tartismalarin ardindan 1969 da Santiago Metrosu insaatina baslandi Ilk etap Alameda nin bati bolumunun altindan gecti ve 1975 te acildi Metro sehrin en prestijli binalarindan biri haline gelecekti Takip eden yillarda 1978 in sonunda iki dikey cizgiyle genislemeye devam etti Telekomunikasyon altyapisinin insa edilmesi de bu donemin onemli bir gelismesiydi 1975 yilinda yapilan insaat yirmi yildir baskentin sembollerinden biri ve ulkedeki en yuksek yapi haline geldi ve in kurulmasindan sonra hukumet neoliberal bir ekonomik modeli benimsedigi 1980 lere kadar sehir planlamasinda buyuk degisiklikler olmadi 1979 da master plan degistirildi Kentsel alan gayrimenkul gelistirme icin 62 000 hektardan fazla genisletilmistir Bu ozellikle da kentsel yayilma yaratti ve sehir 1990 larin basinda 40 619 hektara ulasti 1992 nufus sayimi Santiago nun 328 881 nufuslu ulkenin en kalabalik belediyesi oldugunu gosterdi Bu arada 3 Mart 1985 te guclu bir deprem sehri vurdu Cok az can kaybina neden olmasina ragmen bircok insani evsiz birakti ve bircok eski binayi yikti Yirmi birinci yuzyilin baslarinda metropol Cevreye dogru genisleme Santiago metrosu uzantisini ve Puente Alto komunlerine zorladi burada bir Alstom ortada metro istasyonundan ayrilmaya baslarken diger Alstom en sagda ayni metro istasyonuna yaklasiyor kompleksinin bir parcasi olan Gran Torre Santiago Buyuk Santiago Kulesi daki en yuksek ikinci binadirKuzeybati Sky Costanera dan alacakaranlikta gorunus Ekim 2018 1990 da demokrasiye gecisin baslamasiyla birlikte Santiago sehri cogunlugu guneyde yasayan uc milyonu asmisti en kalabalik bolgeydi ve onu Puente Alto ve izledi Bu belediyelerde ve ve gibi diger belediyelerde gayrimenkul gelistirme buyuk olcude orta sinif aileler icin konut projelerinin insasindan geldi Bu arada yuksek gelirli aileler simdi olarak adlandirilan daglarin eteklerine tasinarak in nufusunu artirdi ve ve gibi yeni komunlere yol acti bolgesi dogu sektorunde onemli bir ticaret merkezi haline geldi Bu gelisme yuksek binalarin insasi icin cekici bir yer haline gelen ya kadar genisletildi Bolgede buyuk sirketler ve finans sirketleri kuruldu ve bu olarak bilinen gelisen modern bir is merkezinin ortaya cikmasina neden oldu Bu sirketlerin Barrio Alto ya gitmesi ve sehrin dort bir yanina alisveris merkezleri insa edilmesi sehir merkezinde bir kriz yaratti Bolgeyi yeniden duzenlemek icin ana alisveris caddeleri gibi yaya yuruyus yollarina donusturuldu ve hukumet genc yetiskinleri cezbeden konut binalarinin insasi icin vergi avantajlari uyguladi Sehir duzensiz buyumenin yarattigi bir dizi sorunla yuzlesmeye basladi Hava kirliligi kis aylarinda kritik seviyelere ulasti ve sehrin uzerine bir duman tabakasi yerlesti Yetkililer endustriyel kirliligi azaltmak icin yasal onlemler aldi ve arac kullanimina koydu Metro onemli olcude genisletildi hatlar genisletildi ve 1997 2006 yillari arasinda guneydogu sektorunde uc yeni hat insa edildi 2011 de Maipu ya yeni bir uzanti acildi ve bu noktada buyuksehir demiryolunun toplam uzunlugu 105 km idi otobusler soz konusu oldugunda sistem 1990 larin basinda buyuk bir reform gecirdi 2007 de olarak bilinen ana plan olusturuldu Yapildigindan beri bir takim sorunlarla karsi karsiya kaldi Yirmi birinci yuzyila girerken Santiago da hizli gelisme devam etti Sehir bolgesi nin olusturulmasi ve nun Cumhuriyetin anisina insa edilmesiyle yenilendi Costanera Center kompleksindeki ve Gran Torre Santiago gokdelen lerinin acilmasiyla sonuclanan dogu sektorunde yuksek binalarin gelisimi devam ediyor Ancak sosyoekonomik esitsizlik ve jeososyal parcalanma hem kentte hem de ulkede en onemli sorunlardan ikisi olmaya devam ediyor 27 Subat 2010 da bir guclu deprem baskenti vurdu ve eski binalarda bir miktar hasara neden oldu Bununla birlikte bazi modern binalar da yasanmaz hale getirildi ve Santiago nun modern mimarisinde zorunlu deprem standartlarinin fiili uygulamasi hakkinda cok fazla tartisma yaratti Gorulmeye deger yerleriPalacio de La Moneda Sehrin eski tarihine ragmen tarihi yapilari azdir Ulkenin tamaminda oldugu gibi Santiago da cok sayida deprem afeti yasamistir Casa Colorada Iglesia San Francisco Posada del Corregidor gibi istisnalari saymayacak olursak 150 yasindan eski bina yok gibidir ozgun arastirma Bu binalar da Ispanyol koloni zamanindan kalmadir Sehrin merkezindeki Plaza de Armas adli meydan ve ayni yerdeki Katedral sehrin en eski kilisesi olan San Francisco Kilisesi gibi onemli yapilarindandir Yine baskanlik sarayi La Moneda da bu binalara eklenebilir Diger gormeye deger bir yer de sehrin tarihi merkezinde bulunan bugun park olarak duran Santiago nun ilk kuruldugu Santa Lucia tepesidir Yine arkasinda Andlar in yukseldigi rayli bir sistemle cikilan ve icerisinde bir hayvanat bahcesinin bulundugu San Cristobal tepesi de ziyaret edilecek yerlerden birisidir EkonomiSili nin onemli sirketlerinin merkezleri Santiago dadir Ayni sekilde bircok yabanci firmanin temsilcileri de burada bulunur Medya merkezi yine burasi oldugundan milli TV kanallari buradan yayin yapar El Mercurio La Tercera La Nacion Siete gibi ulusal gazetelerin basildigi sehir Santiago dur Santiago 2004 ve 2005 yillarinda America Economica dergisi tarafindan Latin Amerika da is yapilacak en onemli sehir secilmistir kaynak belirtilmeli Kardes SehirlerBeijing Cin Sao Paulo Brezilya Buenos Aires Arjantin New York Amerika Birlesik Devletleri Bogota Colombia Madrid Ispanya Rio de Janeiro Brezilya Ankara Turkiye Kiev Ukrayna Riga Letonya Guayaquil Ekuador Minneapolis Minnesota Amerika Birlesik Devletleri Langreo Ispanya Plasencia Ispanya Sofya Bulgaristan Santiago de Queretaro Meksika Tunus Tunus La Paz Bolivya Manila FilipinlerGaleriSantiago Belediye Sarayi Santiago da kiș Santiago da yaz San Cristobal tepesi Baskanlik Sarayi La Moneda Santiago Plaza de Armas meydanindaki Katedral Santiagao finansal merkezi Apoquindo Caddesi Costanera Center veya Santiago Buyuk Kulesi Pudahuel Enternasyonal Havameydani terminla binasiSantiago de Chile panoramik gorunumKaynakca Estadistica Climatologica Tomo I PDF Ispanyolca Direccion General de Aeronautica Civil March 2001 ss 404 427 30 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2013 Pobladores de Chile 1565 1580 libro de Juan Guillermo Munoz Correa Ediciones Universidad de la Frontera Temuco 1989 a b 1991 La merma de la sociadad indigena en Chile central y la ultima guerra de los promaucaes PDF Ispanyolca Institute of Amerindian Studies University of St Andrews ss 13 16 ISBN 1873617003 28 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 28 Ekim 2021 a b Anson Uriel Hancock 1893 A History of Chile C H Sergel s 17 28 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Ekim 2021 Martin 29 Mayis 2007 Past present and future images of a green space in the metropolitan area of Santiago Ispanyolca Revista Urbanismo Nº3 13 Mart 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Mayis 2015 2000 Archived copy Ispanyolca Santiago Chile Editorial Sudamericana Memoria Chilena MC0007069 27 March 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 June 2015 Ankara nin Kardes sehirleri 14 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Erisim tarihi 29 Haziran 2012 Twin cities of Riga 1 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mart 2014 Sister Cities of Manila City Government of Manila 24 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mart 2014 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Santiago Sili ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Resmi site