Kardiyopulmoner rehabilitasyon (KPR), kalp ve akciğer hastalıkları olan bireyler için tasarlanmış, multidisipliner bir tıbbi programdır. KPR, hastaların fiziksel, duygusal, sosyal, ve mesleki iyilik hallerini iyileştirmeyi amaçlar. Bu programlar genellikle kalp krizi, koroner arter hastalığı, kalp yetmezliği, kalp ameliyatları veya kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) gibi rahatsızlıkları olan bireyler için önerilir. KPR'nin temel hedefleri arasında fiziksel kapasitenin artırılması, semptomların azaltılması, yaşam kalitesinin iyileştirilmesi ve hastalıkların ilerlemesinin engellenmesi yer alır.
Tarihçe
Erken Dönemler (20. Yüzyılın Başları): 20. yüzyılın başlarında, kardiyovasküler hastalıklar için tedavi seçenekleri sınırlıydı. Miyokard enfarktüsü (kalp krizi) geçiren hastalar için yaygın uygulama, uzun süreli yatak istirahatini içeriyordu. O dönemde tıp dünyası, fiziksel aktivitenin kalbe zarar verebileceğine inanıyor ve bu nedenle hastalar genellikle haftalarca, hatta aylarca yatakta dinlenmeye teşvik ediliyordu. Bu dönemde, miyokard enfarktüsü geçiren hastaların yarısı, kalp yetmezliği veya diğer komplikasyonlar nedeniyle ilk birkaç yıl içinde hayatını kaybediyordu.
İlk Adımlar (1940'lar - 1950'ler): 1940'ların sonlarına doğru, fiziksel hareketsizliğin olumsuz etkileri fark edilmeye başlandı. 1944 yılında, Dr. Paul Dudley White, kalp krizi geçiren hastaların erken mobilizasyonunun ve hafif egzersizlerin iyileşme sürecini hızlandırabileceğini öne sürdü. Dr. White, hastaların bir an önce yataktan kalkıp, kontrollü şekilde yürüyüş yapmalarını öneriyordu. Bu dönemde, düşük yoğunluklu egzersizlerin kardiyovasküler sistem üzerindeki olumlu etkileri yavaş yavaş kabul görmeye başladı. 1952 yılında Dr. Herman Hellerstein, kalp krizi geçiren hastalarda fiziksel aktivitenin önemi üzerine araştırmalar yaptı ve bu hastaların erken dönemde egzersiz yapmasının iyileşme sürecine katkı sağladığını gösterdi. Bu buluşlar, yatak istirahati yerine kontrollü fiziksel aktivitenin benimsenmesinin yolunu açtı. 1950'lerin sonlarına doğru, kalp krizi sonrası hastaların erken mobilizasyonu ve hafif egzersizlere başlaması, tedavi protokollerine dahil edilmeye başlandı.
Modern KPR'nin Doğuşu (1960'lar - 1970'ler): 1960'lara gelindiğinde, kalp krizi sonrası rehabilitasyon kavramı daha da yaygınlaştı ve sistematik egzersiz programları geliştirilmeye başlandı. Bu dönemde yapılan çalışmalar, düzenli fiziksel aktivitenin sadece iyileşme sürecini hızlandırmakla kalmayıp, aynı zamanda hastalığın nüksetme riskini de azalttığını gösterdi. Dr. Hellerstein ve Dr. Bernard Lown gibi öncüler, kalp krizinden sonra uygulanan egzersiz programlarının, ölüm oranlarını düşürdüğünü ve hastaların yaşam kalitesini iyileştirdiğini ortaya koydu.
1970'lerde kardiyopulmoner rehabilitasyon programları, multidisipliner yaklaşımlar içermeye başladı. Egzersiz eğitiminin yanı sıra, hastaların yaşam tarzı değişikliklerini benimsemelerini destekleyen eğitim programları, psikolojik destek ve beslenme danışmanlığı gibi bileşenler de KPR'nin bir parçası haline geldi. Aynı dönemde, cerrahi müdahalelerden sonra (örneğin koroner arter baypas ameliyatı) rehabilitasyon programlarının önemi de vurgulanmaya başlandı.
Genişleme ve Standartlaşma (1980'ler - 1990'lar): 1980'ler ve 1990'lar, kardiyopulmoner rehabilitasyonun sağlık sistemleri içinde yerini sağlamlaştırdığı ve standart hale getirildiği bir dönem oldu. Bu dönemde, Amerika Birleşik Devletleri'nde ve Avrupa'da KPR programları için rehberler ve protokoller geliştirildi. Egzersiz fizyolojisi, kardiyoloji ve rehabilitasyon alanındaki gelişmeler, KPR programlarının daha bilimsel temellere oturmasını sağladı. Aynı zamanda, KPR'nin kapsamı genişletildi ve koroner arter hastalığı dışındaki durumlar için de kullanılmaya başlandı. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) gibi akciğer hastalıkları için de rehabilitasyon programları geliştirildi.
Günümüz (2000'ler ve Sonrası): 2000'li yıllarda, kardiyopulmoner rehabilitasyonun etkinliği konusunda yapılan çok sayıda araştırma, bu programların kalp krizi, kalp yetmezliği ve kronik akciğer hastalıkları gibi durumlarda hastaların yaşam kalitesini ve uzun vadeli sağkalım oranlarını iyileştirdiğini gösterdi. Ayrıca, KPR programlarının maliyet etkin olduğu ve hastaneye yeniden yatış oranlarını düşürdüğü kanıtlandı.
Teknolojik gelişmeler, KPR alanında yeni uygulamaların ortaya çıkmasını sağladı. Özellikle tele-rehabilitasyon, uzaktan izleme sistemleri ve dijital sağlık uygulamaları, KPR'nin erişilebilirliğini artırdı ve daha geniş kitlelere ulaşmasını mümkün kıldı. Bu tür yenilikçi yaklaşımlar, özellikle ulaşım zorlukları yaşayan veya sağlık merkezlerine uzak bölgelerde yaşayan hastalar için büyük bir avantaj sağladı.
Bugün, kardiyopulmoner rehabilitasyon, kardiyovasküler ve pulmoner hastalıkların yönetiminde önemli bir tedavi bileşeni olarak kabul edilmektedir. Sağlık politikaları ve sigorta sistemleri de bu programları desteklemekte ve daha fazla hastanın bu hizmetlerden yararlanmasını teşvik etmektedir.
Program bileşenleri
Kardiyopulmoner rehabilitasyon programları genellikle üç ana bileşenden oluşur:
Egzersiz Eğitimi: Bu bileşen, hastaların aerobik kapasitesini artırmak, kas gücünü geliştirmek ve genel fiziksel dayanıklılığı iyileştirmek amacıyla tasarlanmış egzersizleri içerir. Egzersiz programları, her bireyin ihtiyaçlarına göre özelleştirilir ve genellikle koşu bandı, bisiklet, ve ağırlık çalışmaları gibi aktiviteleri içerir.
Eğitim ve Davranışsal Değişiklik: KPR, hastaların kardiyopulmoner hastalıkların nedenleri, belirtileri ve yönetimi hakkında bilgi edinmelerini sağlar. Eğitim, diyet ve beslenme danışmanlığı, sigarayı bırakma programları, stres yönetimi teknikleri ve yaşam tarzı değişikliklerini içerir. Amaç, hastaların kendi sağlıklarını daha iyi yönetmelerini sağlamaktır.
Psikososyal Destek: Kardiyopulmoner hastalıklar, hastaların ruhsal durumunu ve sosyal ilişkilerini olumsuz etkileyebilir. KPR programları, depresyon, anksiyete ve stres gibi psikolojik sorunlarla başa çıkmalarına yardımcı olmayı hedefler. Psikolojik danışmanlık ve destek grupları bu süreçte önemli bir rol oynar.
KPR ve sağlık hizmetleri
KPR programlarının maliyet etkinliği de dikkate değerdir. Bu programlar, hastaneye yeniden yatış oranlarını azaltarak ve komplikasyonları önleyerek uzun vadede sağlık harcamalarını düşürebilir. Birçok ülkede, KPR programları sağlık sigortası kapsamında yer alır ve bu da hastaların bu hizmetlerden yararlanmasını kolaylaştırır.
Etklinlik ve faydaları
Çeşitli çalışmalar, KPR'nin kalp ve akciğer hastalıkları olan hastalar için birçok fayda sağladığını göstermiştir. KPR, ölüm riskini azaltabilir, hastaneye yeniden yatış oranlarını düşürebilir ve semptomları hafifletebilir. Aynı zamanda hastaların fiziksel işlevselliğini artırır, yaşam kalitesini iyileştirir ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir.
KPR'nin etkili olabilmesi için hastaların programa düzenli olarak katılması ve rehberlik edilen yaşam tarzı değişikliklerini benimsemesi önemlidir. KPR'ye katılım oranları genellikle düşüktür; bu durum, farkındalık eksikliği, ulaşım zorlukları, ekonomik engeller ve sosyal destek eksikliği gibi çeşitli nedenlere bağlıdır.
Uygulama alanları
KPR programları genellikle hastanelerde, rehabilitasyon merkezlerinde veya ayakta tedavi merkezlerinde uygulanır. Programların süresi ve yoğunluğu, hastanın klinik durumu, ihtiyaçları ve hedeflerine göre değişir. Bazı hastalar için ev tabanlı rehabilitasyon programları da uygun olabilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "American Heart Association | To be a relentless force for a world of longer, healthier lives". www.heart.org (İngilizce). 2020. 28 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024.
- ^ Worcester, Marian Una Christine; Stojcevski, Zlatko; Murphy, Barbara; Goble, Alan James (2003). "Long-term Behavioral Outcomes After Attendance at a Secondary Prevention Clinic for Cardiac Patients". Journal of Cardiopulmonary Rehabilitation (İngilizce). 23 (6): 415-422. doi:10.1097/00008483-200311000-00004. ISSN 0883-9212. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024.
- ^ Dressler, William (1944). "Myocardial infarction indicated by angina pectoris of effort or by brief attacks of angina of rest, with remarks on premonitory pain". American Heart Journal (İngilizce). 28 (1): 81-97. doi:10.1016/s0002-8703(44)90509-0. ISSN 0002-8703. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024.
- ^ Corra, U.; Piepoli, M. F.; Carre, F.; Heuschmann, P.; Hoffmann, U.; Verschuren, M.; Halcox, J.; Giannuzzi, P.; Saner, H.; Wood, D.; Piepoli, M. F. (19 Temmuz 2010). "Secondary prevention through cardiac rehabilitation: physical activity counselling and exercise training: Key components of the position paper from the Cardiac Rehabilitation Section of the European Association of Cardiovascular Prevention and Rehabilitation". European Heart Journal (İngilizce). 31 (16): 1967-1974. doi:10.1093/eurheartj/ehq236. ISSN 0195-668X. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024.
- ^ &NA; (1991). "Guidelines for Cardiac Rehabilitation Programs". Medicine & Science in Sports & Exercise (İngilizce). 23 (11): 1321. doi:10.1249/00005768-199111000-00026. ISSN 0195-9131. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024.
- ^ Haskell, William L. (1985). "Physical activity and health: Need to define the required stimulus". The American Journal of Cardiology (İngilizce). 55 (10): D4-D9. doi:10.1016/0002-9149(85)91048-3. ISSN 0002-9149. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024.
- ^ "24. Ulusal Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kongresi". Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi. 59 (1(Supll)): 1-499. 24 Mart 2013. doi:10.4274/tftr.24.59.1. ISSN 1302-0234. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024.
- ^ Ceylan, Ali (30 Eylül 2021). "COVID-19 Süreci ve Fizyoterapide Telerehabilitasyon Uygulamaları: Derleme". Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 5 (3): 617-627. doi:10.46237/amusbfd.866267. ISSN 2587-2427. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024.
- ^ Çelik, Halil İbrahim (27 Ağustos 2018). "PRETERM VE TERM BEBEKLERDE DUYUSAL İŞLEMLEME BECERİSİNİN İNCELENMESİ". Türk Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi. doi:10.21653/tjpr.343255. ISSN 1300-8757. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024.
- ^ Sarikaya, Selda (30 Ağustos 2020). "COVID-19 Olgularında Kardiyopulmoner Rehabilitasyon". Turkish Journal of Diabetes and Obesity. 4 (2): 177-182. doi:10.25048/tudod.755912. ISSN 2587-0335. Erişim tarihi: 3 Eylül 2024.
- ^ Yanık Hastalarında Genel Bilgiler ve Güncel Yaklaşımlar, DUVAR PUBLISHING, 2023, erişim tarihi: 3 Eylül 2024
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kardiyopulmoner rehabilitasyon KPR kalp ve akciger hastaliklari olan bireyler icin tasarlanmis multidisipliner bir tibbi programdir KPR hastalarin fiziksel duygusal sosyal ve mesleki iyilik hallerini iyilestirmeyi amaclar Bu programlar genellikle kalp krizi koroner arter hastaligi kalp yetmezligi kalp ameliyatlari veya kronik obstruktif akciger hastaligi KOAH gibi rahatsizliklari olan bireyler icin onerilir KPR nin temel hedefleri arasinda fiziksel kapasitenin artirilmasi semptomlarin azaltilmasi yasam kalitesinin iyilestirilmesi ve hastaliklarin ilerlemesinin engellenmesi yer alir TarihceErken Donemler 20 Yuzyilin Baslari 20 yuzyilin baslarinda kardiyovaskuler hastaliklar icin tedavi secenekleri sinirliydi Miyokard enfarktusu kalp krizi geciren hastalar icin yaygin uygulama uzun sureli yatak istirahatini iceriyordu O donemde tip dunyasi fiziksel aktivitenin kalbe zarar verebilecegine inaniyor ve bu nedenle hastalar genellikle haftalarca hatta aylarca yatakta dinlenmeye tesvik ediliyordu Bu donemde miyokard enfarktusu geciren hastalarin yarisi kalp yetmezligi veya diger komplikasyonlar nedeniyle ilk birkac yil icinde hayatini kaybediyordu Ilk Adimlar 1940 lar 1950 ler 1940 larin sonlarina dogru fiziksel hareketsizligin olumsuz etkileri fark edilmeye baslandi 1944 yilinda Dr Paul Dudley White kalp krizi geciren hastalarin erken mobilizasyonunun ve hafif egzersizlerin iyilesme surecini hizlandirabilecegini one surdu Dr White hastalarin bir an once yataktan kalkip kontrollu sekilde yuruyus yapmalarini oneriyordu Bu donemde dusuk yogunluklu egzersizlerin kardiyovaskuler sistem uzerindeki olumlu etkileri yavas yavas kabul gormeye basladi 1952 yilinda Dr Herman Hellerstein kalp krizi geciren hastalarda fiziksel aktivitenin onemi uzerine arastirmalar yapti ve bu hastalarin erken donemde egzersiz yapmasinin iyilesme surecine katki sagladigini gosterdi Bu buluslar yatak istirahati yerine kontrollu fiziksel aktivitenin benimsenmesinin yolunu acti 1950 lerin sonlarina dogru kalp krizi sonrasi hastalarin erken mobilizasyonu ve hafif egzersizlere baslamasi tedavi protokollerine dahil edilmeye baslandi Modern KPR nin Dogusu 1960 lar 1970 ler 1960 lara gelindiginde kalp krizi sonrasi rehabilitasyon kavrami daha da yayginlasti ve sistematik egzersiz programlari gelistirilmeye baslandi Bu donemde yapilan calismalar duzenli fiziksel aktivitenin sadece iyilesme surecini hizlandirmakla kalmayip ayni zamanda hastaligin nuksetme riskini de azalttigini gosterdi Dr Hellerstein ve Dr Bernard Lown gibi onculer kalp krizinden sonra uygulanan egzersiz programlarinin olum oranlarini dusurdugunu ve hastalarin yasam kalitesini iyilestirdigini ortaya koydu 1970 lerde kardiyopulmoner rehabilitasyon programlari multidisipliner yaklasimlar icermeye basladi Egzersiz egitiminin yani sira hastalarin yasam tarzi degisikliklerini benimsemelerini destekleyen egitim programlari psikolojik destek ve beslenme danismanligi gibi bilesenler de KPR nin bir parcasi haline geldi Ayni donemde cerrahi mudahalelerden sonra ornegin koroner arter baypas ameliyati rehabilitasyon programlarinin onemi de vurgulanmaya baslandi Genisleme ve Standartlasma 1980 ler 1990 lar 1980 ler ve 1990 lar kardiyopulmoner rehabilitasyonun saglik sistemleri icinde yerini saglamlastirdigi ve standart hale getirildigi bir donem oldu Bu donemde Amerika Birlesik Devletleri nde ve Avrupa da KPR programlari icin rehberler ve protokoller gelistirildi Egzersiz fizyolojisi kardiyoloji ve rehabilitasyon alanindaki gelismeler KPR programlarinin daha bilimsel temellere oturmasini sagladi Ayni zamanda KPR nin kapsami genisletildi ve koroner arter hastaligi disindaki durumlar icin de kullanilmaya baslandi Kronik obstruktif akciger hastaligi KOAH gibi akciger hastaliklari icin de rehabilitasyon programlari gelistirildi Gunumuz 2000 ler ve Sonrasi 2000 li yillarda kardiyopulmoner rehabilitasyonun etkinligi konusunda yapilan cok sayida arastirma bu programlarin kalp krizi kalp yetmezligi ve kronik akciger hastaliklari gibi durumlarda hastalarin yasam kalitesini ve uzun vadeli sagkalim oranlarini iyilestirdigini gosterdi Ayrica KPR programlarinin maliyet etkin oldugu ve hastaneye yeniden yatis oranlarini dusurdugu kanitlandi Teknolojik gelismeler KPR alaninda yeni uygulamalarin ortaya cikmasini sagladi Ozellikle tele rehabilitasyon uzaktan izleme sistemleri ve dijital saglik uygulamalari KPR nin erisilebilirligini artirdi ve daha genis kitlelere ulasmasini mumkun kildi Bu tur yenilikci yaklasimlar ozellikle ulasim zorluklari yasayan veya saglik merkezlerine uzak bolgelerde yasayan hastalar icin buyuk bir avantaj sagladi Bugun kardiyopulmoner rehabilitasyon kardiyovaskuler ve pulmoner hastaliklarin yonetiminde onemli bir tedavi bileseni olarak kabul edilmektedir Saglik politikalari ve sigorta sistemleri de bu programlari desteklemekte ve daha fazla hastanin bu hizmetlerden yararlanmasini tesvik etmektedir Program bilesenleriKardiyopulmoner rehabilitasyon programlari genellikle uc ana bilesenden olusur Egzersiz Egitimi Bu bilesen hastalarin aerobik kapasitesini artirmak kas gucunu gelistirmek ve genel fiziksel dayanikliligi iyilestirmek amaciyla tasarlanmis egzersizleri icerir Egzersiz programlari her bireyin ihtiyaclarina gore ozellestirilir ve genellikle kosu bandi bisiklet ve agirlik calismalari gibi aktiviteleri icerir Egitim ve Davranissal Degisiklik KPR hastalarin kardiyopulmoner hastaliklarin nedenleri belirtileri ve yonetimi hakkinda bilgi edinmelerini saglar Egitim diyet ve beslenme danismanligi sigarayi birakma programlari stres yonetimi teknikleri ve yasam tarzi degisikliklerini icerir Amac hastalarin kendi sagliklarini daha iyi yonetmelerini saglamaktir Psikososyal Destek Kardiyopulmoner hastaliklar hastalarin ruhsal durumunu ve sosyal iliskilerini olumsuz etkileyebilir KPR programlari depresyon anksiyete ve stres gibi psikolojik sorunlarla basa cikmalarina yardimci olmayi hedefler Psikolojik danismanlik ve destek gruplari bu surecte onemli bir rol oynar KPR ve saglik hizmetleriKPR programlarinin maliyet etkinligi de dikkate degerdir Bu programlar hastaneye yeniden yatis oranlarini azaltarak ve komplikasyonlari onleyerek uzun vadede saglik harcamalarini dusurebilir Bircok ulkede KPR programlari saglik sigortasi kapsaminda yer alir ve bu da hastalarin bu hizmetlerden yararlanmasini kolaylastirir Etklinlik ve faydalariCesitli calismalar KPR nin kalp ve akciger hastaliklari olan hastalar icin bircok fayda sagladigini gostermistir KPR olum riskini azaltabilir hastaneye yeniden yatis oranlarini dusurebilir ve semptomlari hafifletebilir Ayni zamanda hastalarin fiziksel islevselligini artirir yasam kalitesini iyilestirir ve hastaligin ilerlemesini yavaslatabilir KPR nin etkili olabilmesi icin hastalarin programa duzenli olarak katilmasi ve rehberlik edilen yasam tarzi degisikliklerini benimsemesi onemlidir KPR ye katilim oranlari genellikle dusuktur bu durum farkindalik eksikligi ulasim zorluklari ekonomik engeller ve sosyal destek eksikligi gibi cesitli nedenlere baglidir Uygulama alanlariKPR programlari genellikle hastanelerde rehabilitasyon merkezlerinde veya ayakta tedavi merkezlerinde uygulanir Programlarin suresi ve yogunlugu hastanin klinik durumu ihtiyaclari ve hedeflerine gore degisir Bazi hastalar icin ev tabanli rehabilitasyon programlari da uygun olabilir Ayrica bakinizFizik tedavi Kalp masajiKaynakca American Heart Association To be a relentless force for a world of longer healthier lives www heart org Ingilizce 2020 28 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Eylul 2024 Worcester Marian Una Christine Stojcevski Zlatko Murphy Barbara Goble Alan James 2003 Long term Behavioral Outcomes After Attendance at a Secondary Prevention Clinic for Cardiac Patients Journal of Cardiopulmonary Rehabilitation Ingilizce 23 6 415 422 doi 10 1097 00008483 200311000 00004 ISSN 0883 9212 Erisim tarihi 3 Eylul 2024 Dressler William 1944 Myocardial infarction indicated by angina pectoris of effort or by brief attacks of angina of rest with remarks on premonitory pain American Heart Journal Ingilizce 28 1 81 97 doi 10 1016 s0002 8703 44 90509 0 ISSN 0002 8703 Erisim tarihi 3 Eylul 2024 Corra U Piepoli M F Carre F Heuschmann P Hoffmann U Verschuren M Halcox J Giannuzzi P Saner H Wood D Piepoli M F 19 Temmuz 2010 Secondary prevention through cardiac rehabilitation physical activity counselling and exercise training Key components of the position paper from the Cardiac Rehabilitation Section of the European Association of Cardiovascular Prevention and Rehabilitation European Heart Journal Ingilizce 31 16 1967 1974 doi 10 1093 eurheartj ehq236 ISSN 0195 668X Erisim tarihi 3 Eylul 2024 amp NA 1991 Guidelines for Cardiac Rehabilitation Programs Medicine amp Science in Sports amp Exercise Ingilizce 23 11 1321 doi 10 1249 00005768 199111000 00026 ISSN 0195 9131 Erisim tarihi 3 Eylul 2024 Haskell William L 1985 Physical activity and health Need to define the required stimulus The American Journal of Cardiology Ingilizce 55 10 D4 D9 doi 10 1016 0002 9149 85 91048 3 ISSN 0002 9149 Erisim tarihi 3 Eylul 2024 24 Ulusal Fiziksel Tip ve Rehabilitasyon Kongresi Turkiye Fiziksel Tip ve Rehabilitasyon Dergisi 59 1 Supll 1 499 24 Mart 2013 doi 10 4274 tftr 24 59 1 ISSN 1302 0234 Erisim tarihi 3 Eylul 2024 Ceylan Ali 30 Eylul 2021 COVID 19 Sureci ve Fizyoterapide Telerehabilitasyon Uygulamalari Derleme Adnan Menderes Universitesi Saglik Bilimleri Fakultesi Dergisi 5 3 617 627 doi 10 46237 amusbfd 866267 ISSN 2587 2427 Erisim tarihi 3 Eylul 2024 Celik Halil Ibrahim 27 Agustos 2018 PRETERM VE TERM BEBEKLERDE DUYUSAL ISLEMLEME BECERISININ INCELENMESI Turk Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi doi 10 21653 tjpr 343255 ISSN 1300 8757 Erisim tarihi 3 Eylul 2024 Sarikaya Selda 30 Agustos 2020 COVID 19 Olgularinda Kardiyopulmoner Rehabilitasyon Turkish Journal of Diabetes and Obesity 4 2 177 182 doi 10 25048 tudod 755912 ISSN 2587 0335 Erisim tarihi 3 Eylul 2024 Yanik Hastalarinda Genel Bilgiler ve Guncel Yaklasimlar DUVAR PUBLISHING 2023 erisim tarihi 3 Eylul 2024