Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cücenler (Çince: 柔然 pinyin: Róurán; Wade-Giles: Jou-jan ya da 蠕蠕 Ruǎnruǎn, 芮芮 Rúrú, 茹茹, 蝚蠕), Orta Asya kökenli bir kavimdir. Önce 3. yüzyıl ve 6. yüzyıl arasında Asya'nın kuzeyinde etkinliği gösteren izole bir göçebe topluluk. Tarihte ilk defa Kağan (可汗) unvanını bu devlette (郁久閭社侖 / 郁久闾社仑, Yùjiǔlǘ Shèlún) kullanmıştır.
Cücenler | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 330-555 | |||||||||||
 Rouran Haritası | |||||||||||
 Rouran Kağanlığı Haritası | |||||||||||
| Tür | Kağanlık | ||||||||||
| Başkent | Kansu | ||||||||||
| Yaygın dil(ler) | Moğol dilleri (Cücence & Moğolca) Eski Türkçe Orta Çince | ||||||||||
| Resmî din | Tengricilik, Şamanizm, Budizm | ||||||||||
| Kağan | |||||||||||
| |||||||||||
| Yasama organı | Kurultay | ||||||||||
| Tarihî dönem | Geç Antik Çağ | ||||||||||
| |||||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||||
| 405 | 2.800.000 km2 | ||||||||||
| |||||||||||
| Günümüzdeki durumu | Çin Kazakistan Moğolistan Rusya | ||||||||||
Çinliler "Juan-Juan" (Cücen), Türkler "Apar" olarak adlandırıyordu. Çincede Juan-Juan (Cücen) "çabucak büyüyen her yeri saran böcekler" anlamına gelmektedir.
Ancak 6.-9. yüzyıllar arasında Doğu Avrupa'da kuran ve Avrupalıların Avarnu adını verdiği kavim ile aynı olup olmaması şu ana kadar kanıtlanamamıştır.[]
Çin kaynaklarında “Juan Juan”, Arap ve Bizans kaynaklarında Avar olarak adlandırılan Cücenler, Göktürklerce de Apar olarak adlandırılıyordu.[]
Hiung-nulara bağlı boylardan doğan bu boy, ve olmak üzere iki büyük boya dayanmaktadır.[]
Cücenler, 6. yüzyıl sonlarında bugünkü Moğolistan, İç Moğolistan ve Kore'ye kadar olan toprakları içine alan büyük bir devlet kurdular.[] Cücenler, esirlerini mankurtlaştırarak bilincini yitiren adeta robot bir köle yapan tek halktır. Özellikle tutsak edilen veya yurtlarından kaçırılan Kırgız ve Tabgaçları mankurtlaştırılmıştır. Hür bir insan Cücen topraklarında yaşamak istiyorsa, Tabgaçlardan nefret etmesi yeterliydi.
429'da Kuzey Vey (Tabgaçlar Devleti), Cücenler'e karşı büyük bir saldırı başlattı ve çok sayıda insanı öldürdü.
| “ | Çinliler piyadedir ve bizler süvariyiz. Bir sıpa ve düve sürüsü, kaplanlara veya bir kurt sürüsüne karşı ne yapabilir ? Cücenlere gelince, onlar yaz aylarında kuzeyde hayvanlarını otlatırlar; sonbaharda güneye gelirler ve kışın sınırlarımıza baskın yaparlar. Onlara sadece yazın otlaklarında saldırmak zorundayız. O zaman atları işe yaramaz: aygırlar kısraklarla, kısraklar taylarıyla meşgul. Eğer orada onlara rastlarsak, otlatmalarından ve sularından onları kesersek, birkaç gün içinde ya alınırlar ya da yok olurlar. —Tabgaçlar Devleti İmparatoru Toba Gui | „ |
552 yılında Göktürkler Cücen egemenliğine son verince Cücen sülaleleri batıya doğru göçtüler. 558 yılında Sabar Türkleriyle karşılaştılar ve onları yağmaladılar. []
Karadenizin kuzeyinden geçerek bugünkü Romanya ve Slovakya topraklarına girdiler. Bizansın boşluğundan yararlanarak Balkanları denetimi altına aldılar. []
Cücenler, Orta Asya’da, çeşitli Türk boylarını da egemenlikleri altına aldılar. Asya’da kurulan Cücenler, 400 yıllarında sınırları İrtiş Irmağından Kore Yarımadası'na kadar uzanan güçlü bir devlete dönüştü. Çinliler ile sürekli bir çatışma içinde bulunan Cücenler 458'de giriştikleri savaşı yitirince kuzeye çekilmek zorunda kaldılar. 551'de Bumin Kağan önderliğinde ayaklanan Göktürkler, bağlı oldukları Cücenleri yenerek bu devletin Asya'daki varlığına son verdiler.
Göktürkler tarafından yerlerinden edilen Cücenler, önlerine çıkan Sabarları sürerek Kafkasya bölgesine ulaştılar.[]İlerleyen yıllarda ise Balkanlara kadar uzayıp Avar İmparatorluğunu kuran halk Cücenler (Juan-Juanlar) dan başkası değildi. Cücenler; asya bozkırlarında bir halk olarak tarih önüne çıksa da 555 ve sonraki yıllarda batıya yönelmişler ve Sabir Türkleriyle bütünleşerek ilk(proto)Türklük kimliklerinden çıkarak büsbütün Türkleştiler. Bundan sonra Avrupa'da 8. yy' a kadar varlıklarını sürdürmüşlerdir...Avrupa'daki siyasal varlıklarına Frank kıralı Şarlman devletlerini yıkarak son vermiştir. Sonrasında yerli halklar arasında Hristiyanlaşarak eridiler.
Cücenlerin kağanları
| Hukukî adı ve Çincesi | Çince Soyadı ve adı | Taht süresi | Yönetiği dönemin adı |
|---|---|---|---|
| Yoktu | 郁久閭木骨閭 Yùjiǔlǘ Mùgǔlǘ | 4. y.y | Yoktu |
| Yoktu | 4. y.y | Yoktu | |
| Yoktu | 4. y.y | Yoktu | |
| Yoktu | 4. y.y | Yoktu | |
| Yoktu | 4. y.y | Yoktu | |
| Yoktu | 4. y.y | Yoktu | |
| Yoktu | 4. y.y | Yoktu | |
| Yoktu | 4. y.y | Yoktu | |
| (丘豆伐可汗) | 402–410 | Yoktu | |
| (藹苦蓋可汗) | 410–414 | Yoktu | |
| (牟汗紇升蓋可汗) | 414–429 | Yoktu | |
| (敕連可汗) | 429–444 | Yoktu | |
| (處可汗) | 444–450 | Yoktu | |
| (受羅部真可汗) | 450–485 | Yongkang (永康 Yǒngkāng) 464–484 | |
| (伏名敦可汗) | 485–492 | (太平 Tàipíng) 485–491 | |
| (侯其伏代庫者可汗) | 492–506 | (太安 Tàiān) 492–505 | |
| (佗汗可汗) | 506–508 | (始平 Shǐpíng) 506–507 | |
| (豆羅伏跋豆伐可汗) | 508–520 | (建昌 Jiànchāng) 508–520 | |
| (敕連頭兵豆伐可汗) | 520–552 | Yoktu | |
| (彌偶可社句可汗) | 521–524 | Yoktu | |
| Yoktu | 552–553 | Yoktu | |
| Yoktu | 553 | Yoktu | |
| Yoktu | 553 | Yoktu | |
| Yoktu | 553–554 | Yoktu | |
| Yoktu | 555 | Yoktu |
Kaynakça
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cucenler Cince 柔然 pinyin Rouran Wade Giles Jou jan ya da 蠕蠕 Ruǎnruǎn 芮芮 Ruru 茹茹 蝚蠕 Orta Asya kokenli bir kavimdir Once 3 yuzyil ve 6 yuzyil arasinda Asya nin kuzeyinde etkinligi gosteren izole bir gocebe topluluk Tarihte ilk defa Kagan 可汗 unvanini bu devlette 郁久閭社侖 郁久闾社仑 Yujiǔlǘ Shelun kullanmistir Cucenler330 555Rouran HaritasiRouran Kaganligi HaritasiTurKaganlikBaskentKansuYaygin dil ler Mogol dilleri Cucence amp Mogolca Eski Turkce Orta CinceResmi dinTengricilik Samanizm BudizmKagan 330Yujiulu Mugulu 555Yasama organiKurultayTarihi donemGec Antik Cag Kurulusu330 Dagilisi555Yuzolcumu4052 800 000 km2ArdillarGokturk KaganligiKuzey Qi HanedaniKuzey ZhouGunumuzdeki durumuCin Kazakistan Mogolistan Rusya Cinliler Juan Juan Cucen Turkler Apar olarak adlandiriyordu Cincede Juan Juan Cucen cabucak buyuyen her yeri saran bocekler anlamina gelmektedir Ancak 6 9 yuzyillar arasinda Dogu Avrupa da kuran ve Avrupalilarin Avarnu adini verdigi kavim ile ayni olup olmamasi su ana kadar kanitlanamamistir kaynak belirtilmeli Cin kaynaklarinda Juan Juan Arap ve Bizans kaynaklarinda Avar olarak adlandirilan Cucenler Gokturklerce de Apar olarak adlandiriliyordu kaynak belirtilmeli Hiung nulara bagli boylardan dogan bu boy ve olmak uzere iki buyuk boya dayanmaktadir kaynak belirtilmeli Cucenler 6 yuzyil sonlarinda bugunku Mogolistan Ic Mogolistan ve Kore ye kadar olan topraklari icine alan buyuk bir devlet kurdular kaynak belirtilmeli Cucenler esirlerini mankurtlastirarak bilincini yitiren adeta robot bir kole yapan tek halktir Ozellikle tutsak edilen veya yurtlarindan kacirilan Kirgiz ve Tabgaclari mankurtlastirilmistir Hur bir insan Cucen topraklarinda yasamak istiyorsa Tabgaclardan nefret etmesi yeterliydi 429 da Kuzey Vey Tabgaclar Devleti Cucenler e karsi buyuk bir saldiri baslatti ve cok sayida insani oldurdu Cinliler piyadedir ve bizler suvariyiz Bir sipa ve duve surusu kaplanlara veya bir kurt surusune karsi ne yapabilir Cucenlere gelince onlar yaz aylarinda kuzeyde hayvanlarini otlatirlar sonbaharda guneye gelirler ve kisin sinirlarimiza baskin yaparlar Onlara sadece yazin otlaklarinda saldirmak zorundayiz O zaman atlari ise yaramaz aygirlar kisraklarla kisraklar taylariyla mesgul Eger orada onlara rastlarsak otlatmalarindan ve sularindan onlari kesersek birkac gun icinde ya alinirlar ya da yok olurlar Tabgaclar Devleti Imparatoru Toba Gui 552 yilinda Gokturkler Cucen egemenligine son verince Cucen sulaleleri batiya dogru goctuler 558 yilinda Sabar Turkleriyle karsilastilar ve onlari yagmaladilar kaynak belirtilmeli Karadenizin kuzeyinden gecerek bugunku Romanya ve Slovakya topraklarina girdiler Bizansin boslugundan yararlanarak Balkanlari denetimi altina aldilar kaynak belirtilmeli Cucenler Orta Asya da cesitli Turk boylarini da egemenlikleri altina aldilar Asya da kurulan Cucenler 400 yillarinda sinirlari Irtis Irmagindan Kore Yarimadasi na kadar uzanan guclu bir devlete donustu Cinliler ile surekli bir catisma icinde bulunan Cucenler 458 de giristikleri savasi yitirince kuzeye cekilmek zorunda kaldilar 551 de Bumin Kagan onderliginde ayaklanan Gokturkler bagli olduklari Cucenleri yenerek bu devletin Asya daki varligina son verdiler Gokturkler tarafindan yerlerinden edilen Cucenler onlerine cikan Sabarlari surerek Kafkasya bolgesine ulastilar kaynak belirtilmeli Ilerleyen yillarda ise Balkanlara kadar uzayip Avar Imparatorlugunu kuran halk Cucenler Juan Juanlar dan baskasi degildi Cucenler asya bozkirlarinda bir halk olarak tarih onune ciksa da 555 ve sonraki yillarda batiya yonelmisler ve Sabir Turkleriyle butunleserek ilk proto Turkluk kimliklerinden cikarak busbutun Turklestiler Bundan sonra Avrupa da 8 yy a kadar varliklarini surdurmuslerdir Avrupa daki siyasal varliklarina Frank kirali Sarlman devletlerini yikarak son vermistir Sonrasinda yerli halklar arasinda Hristiyanlasarak eridiler Cucenlerin kaganlariHukuki adi ve Cincesi Cince Soyadi ve adi Taht suresi Yonetigi donemin adiYoktu 郁久閭木骨閭 Yujiǔlǘ Mugǔlǘ 4 y y YoktuYoktu 4 y y YoktuYoktu 4 y y YoktuYoktu 4 y y YoktuYoktu 4 y y YoktuYoktu 4 y y YoktuYoktu 4 y y YoktuYoktu 4 y y Yoktu 丘豆伐可汗 402 410 Yoktu 藹苦蓋可汗 410 414 Yoktu 牟汗紇升蓋可汗 414 429 Yoktu 敕連可汗 429 444 Yoktu 處可汗 444 450 Yoktu 受羅部真可汗 450 485 Yongkang 永康 Yǒngkang 464 484 伏名敦可汗 485 492 太平 Taiping 485 491 侯其伏代庫者可汗 492 506 太安 Taian 492 505 佗汗可汗 506 508 始平 Shǐping 506 507 豆羅伏跋豆伐可汗 508 520 建昌 Jianchang 508 520 敕連頭兵豆伐可汗 520 552 Yoktu 彌偶可社句可汗 521 524 YoktuYoktu 552 553 YoktuYoktu 553 YoktuYoktu 553 YoktuYoktu 553 554 YoktuYoktu 555 YoktuKaynakca Belleten 202 203 sayilar sayfa 723 魏書卷一百三 一 列傳第九十一 Jean Paul Roux Orta Asya Tarih ve Uygarligi kaynak belirtilmeli Ayrica bakinizAvarlar