Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aleksandr Vasiliyeviç Kolçak (Rusça: Алекса́ндр Васи́льевич Колча́к, 4 Kasım (Gregoryen takvimi) 1874 – 7 Şubat 1920), Rus deniz subayı, amiral, kutup araştırmacısı, Rusya İç Savaşı sırasında Bolşevik karşıtı Beyaz Ordu komutanı, 1918 yılında Rusya Beyaz Ordu Mareşalı Rus İç Savaşı sırasında gerçekleşen Beyaz Terör'ün en önemli komutanı.
| Amiral Aleksandr Kolçak | |
|---|---|
 | |
| Kolçak, 1919 | |
| Karadeniz Donanma komutanı | |
| Görev süresi 1916-1917 | |
| Yerine geldiği | Andrey Eberhardt |
| Beyaz Ordu Komutanı Sibirya Diktatörü (Verkhovnyi Pravitel) | |
| Görev süresi 1918-1920 | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 4 Kasım 1874 |
| Ölüm | 7 Şubat 1924 (49 yaşında) |
| Mesleği | Asker, yönetici |
| Ödülleri | Aziz Stanislaus Nişanı (2.sınıf) Aziz Anne Nişanı (4.sınıf) Aziz George Nişanı (4.sınıf) Aziz Vladimir Nişanı (4.sınıf) |
| İmzası |  |
Deniz mayınları uzmanı ve Rusya Coğrafya Derneği üyesiPort Artur Baskını sırasında gösterdiği yararlılıklardan dolayı altın kılıçla ödüllendirilir. Ayrıca Rus Coğrafya Derneğinin verdiği Büyük Altın Konstantin Madalyasına sahiptir.
Hayatı
Gençliği
Kolçak 1874 yılında Sankt-Peterburg’da asker bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Soyadı Türkçe olan Kolçak'ın iddialara göre atası Kolçak Paşa, Hotin'de kale komutanı olup Gagavuz ya da o dönemlerde Osmanlı etkisiyle Türkçe soyadı alan Moldovalı etnik kökenliydi. Kolçak Paşanın torunları daha sonraları Rusya'ya göç etmişti. Ancak bu iddialara dair net kanıt yoktur. Babası Sivastopol emekli bir deniz topçu generaliydi. 1854-55 yılları arasında Kırım Savaşı'nda savaşmış daha sonra Sankt Petersburg’da mühendislik yapmaya başlamıştır. Kolçak, ailesinden gelen telkine göre deniz subayı olacak şekilde eğitim alır. 1894 yılında Deniz Harp Okulundan mezun olur. Çok geçmeden Vladivostok’a tayini çıkar. Burada 1895 - 1899 yılları arasında görev yapar. 1899 yılında Kronstadt Üssüne gelir.
Kuzey Kutup seferi
1900 yılında hidrolog olarak Zarya (Rusçası: Заря, Şafak) gemisine tayin edilir ve Eduard Toll liderliğindeki Kuzey Kutup seferine katılır. Oldukça büyük sıkıntılar atlattıktan sonra Aralık 1902’de Rusya’ya geri dönebilir. Ancak seferin lideri ve Eduard Toll ile üç arkadaşı gemiden ayrılarak kuzeye gitmiş ve kaybolmuşlardır. Kolçak iki kez daha Kuzey Kutup seferine katılır ve bu alanda uzmanlaşır. Katıldığı bilimsel seferlerden dolayı Rus Coğrafya Derneği tarafından ödüllendirilecektir.
Port Artur’da
Rus-Japon Savaşı başladığında Mart 1904'te Port Artur’a gönderilir. Askold isimli kruvazörde görev yapar, sonrasında ise Serdityi muhribine komuta eder. Japon gemilerine karşı mayınlama işlemini başarıyla gerçekleştirerek Japon kruvazörü Takasago’nun batmasına yol açar. Bu başarısından dolayı Aziz Anna Nişanına (4. sınıf) layık görülür. Port Artur limanına Japon ablukası sıkılaşınca deniz topçu batarya komutanlığına getirilir. Muhasara sırasında yaralanır ve şehrin düşmesinden Japonlara esir düşer. Nagasaki’deki esir kampına götürülür, sağlık durumu kötü olduğu için savaşın bitmesinden önce Ruslara iade edilir. Nisan 1905'te Sankt Petersburg’a döner. Bilimler Akademisinde kutup seferlerinde elde edilen bulgular üzerinde çalışmaya başlar. Bilimsel eseri olan Kara ve Sibirya Denizleri Buzulları makalesi Rus İmparatorluk Bilimler Akademisi yayınlarından basılır ve döneminde konuyla ilgili yazılan en yetkin eserler arasında değerlendirilir. Bu dönemde Kolçak savaş sonrasında neredeyse tamamen tahrip edilen Rus donanmasının yeniden yapılandırılmasında görev alır. 1906 yılından itibaren Deniz Kuvvetleri Kurmay Başkanlığında görev yaptıktan sonra I. Dünya Savaşının çıkmasıyla beraber Baltık Donanması emrine girer.
I. Dünya Savaşı
Almanya İmparatorluğu ile ilan edilen savaş hali Rus Baltık Donanmasını hazırlıksız yakalamaz. Donanmanın bayrak gemisi Pogranichnik’de görev yapan Kolçak, özellikle Riga Körfezinin mayınlanması görevini üstlenir. Sadece savunmada kalınmasını onaylamayan Amiral Essen, Kolçak’dan Alman deniz üslerine karşı bir saldırı planı hazırlamasını emreder. 1914 -15 Kış aylarında Rus muhripleri ve kruvazörleri çok tehlikeli gece operasyonlarında Kiel ve Danzig gibi önemli alman limanlarına yaklaşarak liman girişlerini mayınlamaya çalışır.
Ağustos 1916’da koramiralliğe terfi edilir. Bu rütbeyi alan en genç subay unvanını alarak Oramiral ’ın yerine Karadeniz Donanmasının başına geçer. Kolçak’ın başlıca görevi Osmanlı İmparatorluğuna karşı General Nikolay Yudeniç komutasında düzenlenen seferi desteklemekti. Aynı zamanda bölgede bulunan Alman denizaltı faaliyetine karşı da önlem alan Kolçak, Boğazların işgaliyle ilgili bir plan da hazırlamıştır. Kolçak, Karadeniz’de çok sayıda Osmanlı gemisi batırmış ve özellikle Zonguldak ile İstanbul arasındaki kömür ikmal seferlerine engel olarak büyük sıkıntı yaşanmasına neden olmuştur. 1916 yılındaki Trabzon harekâtına destek vermiş ve şehrin alınmasında yararlılık göstermiştir.
Kolçak döneminde Karadeniz Donanmasında bir facia da yaşanmıştır. 7 ekim 1916 günü Sivastopol limanında demirli bulunan Rus dreadnoughtu İmparatoriçe Maria (Императрица Мария) patlayarak batar. Patlamanın sebebi tespit edilememiştir.
1917
1917 yılındaki Şubat Devrimi ile birlikte Çarlık rejimi devrilince Karadeniz Donanması siyasi kaos ortamına düşer. Kolçak Haziran ayında donanma komutanlığından alındıktan sonra Sankt-Peterburg’a gider. Şehre geldiğinde Geçici Hükûmet toplantısına davet edilir. Burada Rus silahlı kuvvetlerinin içinde bulunduğu durumu ve moralsizliğini anlatır. Ona göre ülkeyi kurtarmanın tek yolu yeniden disiplini tesis etmek ve orduda ölüm cezasını yeniden işler hale getirmektir. Bu dönemde çok sayıda muhafazakâr yayın ve örgüt ondan gelecekteki diktatör olarak bahseden haberler yapmıştır. Bolşeviklere karşı ortaya çıkan çok sayıda irili ufaklı gizli örgüt Kolçak’tan liderleri olmasını isteyecektir. Bu şekildeki haberleri kendi iktidarı için tehdit olarak algılayan Geçici Hükûmet Savaş Bakanı Aleksandr Kerenski, Kolçak’ı uzaklaştırmak için askeri bir görevle ABD’ye gönderir. 19 Ağustos 1917’de Kolçak ve beraberindeki subaylar Petrograd’dan ayrılarak önce İngiltere, sonra da ABD’ye gitmek üzere yola çıkarlar. ABD ziyareti verimsiz geçer çünkü Kolçak ABD’ye vardığında artık Boğazlar burada ilgi çekmeyen bir konu hâline gelmiştir. Kolçak ABD’de bazı askeri temaslardan sonra Japonya üzerinden Rusya’ya dönmeye karar verir.
Rusya İç Savaşı
Kolçak, Bolşevikler Ekim Devrimi ile iktidarı aldıkları sırada Japonya ve Mançurya’dadır. Geçici Hükûmet taraftarı olan Vladivostok’a vardığında 1918 yılına gelinmiştir. İtilaf Devletlerinin Almanya İmparatorluğuna karşı verdiği savaşın haklı bir savaş olduğunu düşünen Kolçak, Bolşeviklerin devrilerek I. Dünya Savaşına devam edilmesini savunan Geçici Hükûmetin yeniden iktidara gelmesini savunur. Bu yönde İngiliz temsilcilerle ve İngiltere askeri misyon şefi General ile görüşür. İngiltere, Kolçak’ın Bolşevikleri devirebilecek ve Rusya’nın yeniden savaşa dahil olmasını sağlayabilecek bir önder olduğunu düşünerek ona destek vermeye karar verirler. Omsk’a dönen Kolçak artık iyice şiddetlenmiş olan Rus İç Savaşındaki Beyaz Ordu saflarına katılır. Sibirya Bölgesel Hükûmetine katılan Kolçak, hükûmet üyeleri tarafından sadece prestijli bir isim olduğu ve İngilizlerle iyi ilişkilerinden dolayı kapsanmıştır.
Kasım 1918’de Bolşevik karşıtları arasındaki çelişkiler su yüzüne çıkmaya başlamış ve Komuch yönetimi devrilmiştir. Kolçak Omsk’dan 16 Kasım günü döner. Darbeyi yapan askerî personel Kolçak’dan iktidarı almasını isterlerse de Kolçak onları reddeder. 18 Kasım günü Komuch’un SR üyesi bileşenleri komutasındaki Kazaklar tarafından tutuklanır. Komuch’un SR üyesi olmayan üyeleri oybirliğiyle Kolçak’ın diktatörlük yetkileriyle başa geçmesini isterler. Kolçak Yüksek Yönetici (Rusçası: Verkhovnyi Pravitel) olarak başa geçer ve kendisini oramiralliğe terfi ettirir. Tutuklanan SR yöneticiler Sibirya’dan ülke dışına atılır ve sonunda Avrupa’ya giderler. İktidarı alan Kolçak, Bolşevizmi yenmenin esas amacı olduğunu ve Rus halkının istediği yönetimi seçmeye karar verebilmesi için öncelikle Bolşeviklerin yenilmesi gerektiğini açıklar. Rusya’da bulunan SR liderleri Kolçak darbesini kınarlar ve Kolçak’ın öldürülmesi gerektiğini belirten açıklamalar yayınlayarak halkı ayaklanmaya teşvik ederler. Omsk’da 22 Aralık 1918 günü SR üyelerinin öncülüğünde başlayan ayaklanma Kazaklar ve bölgedeki Çekoslovak Lejyonu tarafından kolaylıkla bastırılacak ve 500’e yakın SR üye ve sempatizanı derhal öldürülecektir. Bundan sonra Ocak 1919’da SR Merkez Komitesi Bolşevik iktidarını tanıyacak ve üyelerine Kızılordu’ya katılma çağrısı yapacaktır. VtsIK da Bolşevik karşıtı eylemlerde bulunmamış SR üyelerine yasal haklarını iade edecektir.
Kolçak iktidarında sert diktatörce kararlar alacaktır. Siyasi rakiplerini hapse attıracak, Şubat Devriminden sonra çalıştıkları fabrikaların yönetimini alan işçileri uzaklaştıracaktır. Fabrikaları eski patronlarına geri verecek, sendikaları kapatacak ve Sovyet organlarını tasfiye edecek, komünistleri tutuklayacaktır. Rusya’nın dış borçlarını kabul etmekte ve bu şekilde İtilaf Devletlerinin desteğini sağlama alacağını düşünmektedir. Güçlü bir orduya ihtiyacı olduğunun bilincindedir. Israrla siyasi bir yöneliminin olmadığını ve tek amacının Bolşevikleri yenmek olduğunu açıklasa da icraatları patron tarafında ve monarşiye dönüş yanlısı olarak değerlendirilebilmektedir. Monarşiye özlemi uyguladığı tarımsal yasalarla açıkça görülebilmektedir. Kolçak Çarlık rejimindeki toprak kanunlarını geri getirmiş ve büyük toprak sahiplerinin haklarını yeniden tesis etmiştir. 1917 yılındaki Şubat Devriminden beri büyük bir siyasi gelişkinlik ve örgütlülük içinde Rus işçileri ve yoksul köylüleri bu uygulamalara karşı ayaklanmıştır. Kolçak bu ayaklanmaları büyük bir şiddetle bastırmış ve sadece Ekaterinburg’da 25 bin kişi öldürülmüştür. Mart 1916’da Kolçak bir generaline yerel ayaklanmaların bastırılması için Japonların Amur bölgesinde uyguladığı sistematik katliam taktiğini önermiş ve Japonları övmüştür. Bu dönemde Kolçak askerlerinin top ateşiyle köyleri haritadan sildiği, kitlesel kırbaç uygulamasıyla halka işkence ettiği ve sayısız isyancının kurşuna dizildiği Menşevik gazetesi Vsegda Vperied’de iddia edilir. Kolçak’ın karşı-devrimci uygulamaları daha Kızılordu birlikleri bölgeye gelmeden kırsalda askerlerinin yenilgi alarak iktidarının sarsılmasına yol açar. 1919 yaz aylarında Altay ve Yenisey bölgesinde 25 bin kişilik Sibirya Köylü Kızılordusu ve partizan birlikleri toplamı 100 bin kişiye ulaşacak ve Kolçak egemenliğini sarsacaktır. Şubat 1920’ye gelindiğinde amur bölgesinde 20 bin partizan Bolşevik iktidarını yeniden tesis etmiştir. İngiliz tarihçi Edward Halett Carr ise Kolçak, Yudeniç, Denikin ve Wrangel’in askerî harekâtlarının muazzam büyüklükte trajik hatalar olarak tanımlar.
Diktatör
Kolçak komutasındaki Beyaz Ordular ilk başlarda başarı kazanacaktır. Kolçak kara savaşında tecrübesiz olduğu için komutayı D.A. Lebedev, Paul J. Bubnar ve kurmay ekibine bırakmıştır. Anatoly Pepelyayev komutasındaki Beyaz Ordu ve Radola Gajda komutasındaki Çekoslovak Lejyonu Aralık 1918’de Perm’i ele geçirir. Plana göre Gajda Arhangelsk’i alacak ve Ufa ele geçirilecek, komutasındaki Kazaklar Samara ve Saratov’u alacaktı. Kolçak 95 bin Kızılordu askerine karşı 100 bin askerle savaşacaktır. Ayrıca İngiliz General Knox da Kolçak ordusuna silah ve mühimmat desteği sağlar. Beyaz Ordu Mart 1919’da Ufa’yı alacak ve İdil Nehri üzerindeki Kazan ve Samara’ya doğru ilerleyecektir. Yeni oluşturulan ve deneyimsiz Kızılordu geri çekilecek ve zaman kazanacaktır. Nisan ayıyla beraber çok geniş arazileri alan Beyaz Ordu hatları arasında iaşe ve mühimmat sıkıntısı baş gösterecek, yorgun askerler karşılarında sayıları artmış ve deneyimli Kızılordu’yu bulacaklardır.
Kolçak olası müttefikleriyle de sorunlar yaşar. Çekoslovak Lejyonu bölgede bulunsa da yeni komutanları SR yanlısıdır ve Kolçak’ı İngilizlerin elinde bir kukla olarak görerek destek vermez. Kendi planlarını yürürlüğe koyarak bölgede işgal hayalleri kuran Japonlarla da arası iyi değildir. Japonlar bölgede Rusya’dan koparacakları ve bağımsızlığını ilan edecekleri bir sömürge hayallerine Kolçak’ın onay vermeyeceğinden hareketle Kazaklarla işbirliği yapmaktadırlar. Bölgede bulunan Bolşevik karşıtlarından 7 bin askere sahip ABD ordusu komutanı General William Graves ise Kolçak’ı monarşi yanlısı bir otokrat olarak gördüğü için sevmemekte ve desteklememektedir.
Yenilgi ve ölüm
Kızılordu yeniden örgütlenip saldırıya geçtiğinde Kolçak’ın elindeki topraklar hızla erir. 1919 yılından itibaren gerilemeye başlar ve egemenliği altındaki bölgelerde isyanlar patlak verir. Kızılordu saldırıları Nisan 1919’da şiddetlenecek ve çok kanlı çarpışmalar yaşanacaktır. Ufa 9 Haziran günü Kızılordu’nun eline geçer ve Mihail Tuhaçevski komutasındaki Bolşevik kuvvetler Beyaz Ordu hatlarını yarar. Ural Dağlarını aşan Kızılordu hızla ilerler ve Beyaz Ordu çember içine alınmamak için geri çekilir. Çelyabinsk 25 Temmuzda düşer. Beyaz Ordu Tobol ve Ishim Nehri kıyılarında Bolşevikleri durdurmayı başarırlar. Burada Ekim ayına kadar cephe değişmez ancak Beyaz Ordu sürekli kan kaybetmekte ve yedekler gelmemektedir. Sürekli sayısı artan Kızılordu ise Beyaz Ordu saflarını dövmektedir. Hat Kasım ayında yeniden yarılır ve Beyaz Ordu Omsk’a düzensiz bir şekilde geri çekilir. Kızılordu yeniden toplanıp güney cephesindeki Denikin’e saldırmak için hazırlıklara başlar.
Kolçak başka cephelerden de sıkıştırılmaktadır. Yerel muhalifler ona cephe alırken, İtilaf Devletleri verdikleri desteği geri çekmektedir. Kolçak’ı destekleyen İngilizler bile artık diğer Beyaz Ordu komutanı Denikin’den medet ummaktadır. Çekoslovak Lejyonunun eski komutanı Gajda, Kolçak’a başkaldırsa da isyanı bastırılır. Omsk 14 Kasımda direniş göstermeden Kızılordu tarafından alınır. Şehirde büyük miktarda cephanenin yanı sıra 50 bin Beyaz Ordu askeri ve 10 general ele geçirilir. Kolçak Omsk’dan 13 Kasımda kaçarak Irkutsk’a doğru yola çıkmıştır. Çekoslovak Lejyonunun kontrolündeki Sibirya tren hattında ilerlerken treni lejyon tarafından durdurulur. Bu sırada Irkutsk’un artık Bolşeviklerin müttefiki olan SR’ların da aralarında bulunduğu sosyalistlerin eline geçtiğin ve ilerlemesine izin verilmediğini öğrenince 4 Ocak 1920 günü görevlerinden istifa ettiğini açıklar. Görevi Denikin’e, kendisine bağlı olan ve Irkutsk’da bulunan silahlı kuvvetlerinin komutasını da Ataman Semyonov’a bıraktığını ilan eder.
Çekoslovak Lejyonu, Kolçak’ın Irkutsk’daki İngiliz askeri temsilciliğinin korumasına güvenli bir şekilde geçmesi yönünde pazarlık ettiği bilinmektedir. Ancak Çekoslovak Lejyonu Bolşeviklerle temas hâlindedir. Vladivostok’dan ayrılarak artık yeni bağımsızlığını ilan etmiş anavatanlarına geri dönmek için pazarlıklarda Kolçak ve Çarlık altınlarına karşı Bolşeviklerden ülkeden ayrılma izni alırlar. Kolçak 14 Ocak 1920 günü Irkutsk’daki solcu yönetime verilecek, yönetim de iktidarı Bolşeviklere devredince Kolçak azılı düşmanlarının eline geçecektir. Kolçak 21 Ocak – 6 Şubat 1920 tarihleri arasında sorgulanacak ve Moskova’dan gelen emirlerin aksine derhal kurşuna dizilecektir. Beyaz Ordu birlikleri Kolçak’ın idamını haber alınca geriye çekilmeye başlayacak ve Büyük Sibirya Buz Yürüyüşü olarak adlandırılacak kaçış başlayacaktır. Kızılordu Irkutsk’a resmen 7 Mart 1920’de girecek ve ancak o tarihte Kolçak’ın resmî ölüm haberi yayınlanacaktır.
Geleneği
Amiral Kolçak, iktidarı aldığı süreden ölümüne kadar geçen süre içinde başarılı bir yönetici olamamıştır. Askeri komutan olarak başarılı olamamış, diğer Beyaz Ordu komutanları olan Yudeniç veya Denikin ile koordine hâlinde olamamıştır. Bolşevik karşıtı ülkeler olan Finlandiya veya Polonya gibi ülkelerle ortak harekât için çabalarda bulunsa da Bolşeviklerle son derece kanlı savaşlarda bulunmuş bu ülkeleri yeniden savaşa ikna edememiştir. İngiltere’den olağanüstü bir destek alsa da hiçbir İtilaf Devleti ülkesi tarafından resmen tanınmamıştır. Bölgedeki Bolşevik karşıtı en disiplinli ve en güçlü silahlı birlik olan Çekoslovak Lejyonu ile ilişkileri sürekli gergin olmuş, bu kuvvetten faydalanamamıştır. Kendisini monarşi yanlısı gördüğü için desteklemeyen ABD askerî birliklerinin komutanı General Graves’den de askeri yardım görmemiştir.
Sovyet iktidarı döneminde vatan haini konumunda olan Kolçak, Sovyetler Birliğinin dağılmasından sonra yeniden keşfedilmiştir. Kendisini vatanını kurtarmaya çalışan bir lider olarak gören çevreler Kolçak’ın itibarının iade edilmesi için açılan davalar 1999 yılında Bölge Askeri Mahkemesi ve 2001 yılında Rusya Federasyonu Yüksek Mahkemesi tarafından reddedilmiştir. Buna rağmen Kolçak’ı anmak için yapılan heykeller Sovyet gazileri ve komünistlerin muhalefetine rağmen 2002 yılında Sankt Petersburg’da, 2004 yılında da Irkutsk’da inşa edilmiştir. Ayrıca adının verildiği bir ada da bulunmaktadır.
Popüler kültüre etkileri
Amiral Kolçak’ın hayatının anlatıldığı Amiral (Адмиралъ) isimli Rus yapımı film 9 Ekim 2008’de yayınlanmıştır. Yönetmenliğini 'un yaptığı filmde Amirali aktör canlandırmaktadır.
Kaynakça
- ^ İllustrated Oxford Encyclopaedia. (Rus). World History from 1800. 3 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Kolçak’ın hayatını anlatan Rusça makale, 20 Ocak 2010 tarihinde erişilmiştir. 14 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ "П.Н. Зырянов. Адмирал Колчак: Верховный правитель России. — И: Молодая Гвардия, 2006 — Глава I, стр. 1 — 9785235028340". 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2013.
- ^ Ziryanov, Pavel (2012). КОЛЧАК. Молодая Гвардия. s. 637. ISBN .
- ^ Yudeniç, Temmuz 1916’da Vehip Paşa ve Mustafa Kemal Paşa komutasındaki Osmanlı ileri harekâtını Erzincan Muharebesinde durdurmuştur.
- ^ M. I. Smirnov (1933). "Admiral Kolchak". The Slavonic and East European Review. 11 (32). ss. 373-387. 27 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Temmuz 2011.
- ^ Rusya’daki ABD askeri ataşesi Amiral James Glennon ve Senatör Elihu Root, Boğazlar ile ilgili bilgi vermesi için Kolçak’ı ABD’ye davet etmişlerdir.
- ^ S.N. Semanov, Kolchakovshchina içinde.
- ^ Arno J. Mayer, Furies içinde.
- ^ White Terror in Siberia and European Russia, Soviet Russia, Soviet Bureau, June 14, 1919
- ^ The Civil War in Siberia, by Semper Frey, Soviet Russia, Soviet Bureau, December 20, 1919
- ^ Büyük Sovyet Ansiklopedisi 1969-1978 "The Partisan Movement of 1918-22"maddesi
- ^ The vices of integrity: E.H. Carr, 1892-1982, , s. 32
- ^ İngiltere hükûmetinin Ağustos 1919’a kadar Bolşeviklere karşı kullanılmak üzere Beyaz Orduya 239 milyon dolarlık yardım ettiği iddia edilmektedir.
- ^ Lincoln, Red Victory, 1999 içinde.
- ^ Filmin imdb sayfası 3 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 2 Temmuz 2011 tarihinde erişilmiştir.
Konuyla ilgili yayınlar
- Admiral Kolchak. M. I. Smirnov. The Slavonic and East European Review, Vol. 11, No. 32 (Jan., 1933), pp. 373–387
- Problems of Polar Research: a Series of Papers by Thirty-one Authors. Special Publication No.7. New York, American Geographical Society, 1928.
- The testimony of Kolchak and other Siberian materials. Stanford University Press. 1935.
- Civil War in Siberia: The Anti-Bolshevik Government of Admiral Kolchak, Jonathan D. Smele. Cambridge University press, 1996.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aleksandr Vasiliyevic Kolcak Rusca Aleksa ndr Vasi levich Kolcha k 4 Kasim Gregoryen takvimi 1874 7 Subat 1920 Rus deniz subayi amiral kutup arastirmacisi Rusya Ic Savasi sirasinda Bolsevik karsiti Beyaz Ordu komutani 1918 yilinda Rusya Beyaz Ordu Maresali Rus Ic Savasi sirasinda gerceklesen Beyaz Teror un en onemli komutani Amiral Aleksandr KolcakKolcak 1919Karadeniz Donanma komutaniGorev suresi 1916 1917Yerine geldigi Andrey EberhardtBeyaz Ordu Komutani Sibirya Diktatoru Verkhovnyi Pravitel Gorev suresi 1918 1920Kisisel bilgilerDogum 4 Kasim 1874 1874 11 04 Olum 7 Subat 1924 49 yasinda Meslegi Asker yoneticiOdulleri Aziz Stanislaus Nisani 2 sinif Aziz Anne Nisani 4 sinif Aziz George Nisani 4 sinif Aziz Vladimir Nisani 4 sinif Imzasi Deniz mayinlari uzmani ve Rusya Cografya Dernegi uyesiPort Artur Baskini sirasinda gosterdigi yararliliklardan dolayi altin kilicla odullendirilir Ayrica Rus Cografya Derneginin verdigi Buyuk Altin Konstantin Madalyasina sahiptir HayatiGencligi Zarya 1902 yilinda Kuzey kutup bolgesinde Kolcak 1874 yilinda Sankt Peterburg da asker bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Soyadi Turkce olan Kolcak in iddialara gore atasi Kolcak Pasa Hotin de kale komutani olup Gagavuz ya da o donemlerde Osmanli etkisiyle Turkce soyadi alan Moldovali etnik kokenliydi Kolcak Pasanin torunlari daha sonralari Rusya ya goc etmisti Ancak bu iddialara dair net kanit yoktur Babasi Sivastopol emekli bir deniz topcu generaliydi 1854 55 yillari arasinda Kirim Savasi nda savasmis daha sonra Sankt Petersburg da muhendislik yapmaya baslamistir Kolcak ailesinden gelen telkine gore deniz subayi olacak sekilde egitim alir 1894 yilinda Deniz Harp Okulundan mezun olur Cok gecmeden Vladivostok a tayini cikar Burada 1895 1899 yillari arasinda gorev yapar 1899 yilinda Kronstadt Ussune gelir Kuzey Kutup seferi 1900 yilinda hidrolog olarak Zarya Ruscasi Zarya Safak gemisine tayin edilir ve Eduard Toll liderligindeki Kuzey Kutup seferine katilir Oldukca buyuk sikintilar atlattiktan sonra Aralik 1902 de Rusya ya geri donebilir Ancak seferin lideri ve Eduard Toll ile uc arkadasi gemiden ayrilarak kuzeye gitmis ve kaybolmuslardir Kolcak iki kez daha Kuzey Kutup seferine katilir ve bu alanda uzmanlasir Katildigi bilimsel seferlerden dolayi Rus Cografya Dernegi tarafindan odullendirilecektir Port Artur da Rus Japon Savasi basladiginda Mart 1904 te Port Artur a gonderilir Askold isimli kruvazorde gorev yapar sonrasinda ise Serdityi muhribine komuta eder Japon gemilerine karsi mayinlama islemini basariyla gerceklestirerek Japon kruvazoru Takasago nun batmasina yol acar Bu basarisindan dolayi Aziz Anna Nisanina 4 sinif layik gorulur Port Artur limanina Japon ablukasi sikilasinca deniz topcu batarya komutanligina getirilir Muhasara sirasinda yaralanir ve sehrin dusmesinden Japonlara esir duser Nagasaki deki esir kampina goturulur saglik durumu kotu oldugu icin savasin bitmesinden once Ruslara iade edilir Nisan 1905 te Sankt Petersburg a doner Bilimler Akademisinde kutup seferlerinde elde edilen bulgular uzerinde calismaya baslar Bilimsel eseri olan Kara ve Sibirya Denizleri Buzullari makalesi Rus Imparatorluk Bilimler Akademisi yayinlarindan basilir ve doneminde konuyla ilgili yazilan en yetkin eserler arasinda degerlendirilir Bu donemde Kolcak savas sonrasinda neredeyse tamamen tahrip edilen Rus donanmasinin yeniden yapilandirilmasinda gorev alir 1906 yilindan itibaren Deniz Kuvvetleri Kurmay Baskanliginda gorev yaptiktan sonra I Dunya Savasinin cikmasiyla beraber Baltik Donanmasi emrine girer I Dunya Savasi Almanya Imparatorlugu ile ilan edilen savas hali Rus Baltik Donanmasini hazirliksiz yakalamaz Donanmanin bayrak gemisi Pogranichnik de gorev yapan Kolcak ozellikle Riga Korfezinin mayinlanmasi gorevini ustlenir Sadece savunmada kalinmasini onaylamayan Amiral Essen Kolcak dan Alman deniz uslerine karsi bir saldiri plani hazirlamasini emreder 1914 15 Kis aylarinda Rus muhripleri ve kruvazorleri cok tehlikeli gece operasyonlarinda Kiel ve Danzig gibi onemli alman limanlarina yaklasarak liman girislerini mayinlamaya calisir Agustos 1916 da koramirallige terfi edilir Bu rutbeyi alan en genc subay unvanini alarak Oramiral in yerine Karadeniz Donanmasinin basina gecer Kolcak in baslica gorevi Osmanli Imparatorluguna karsi General Nikolay Yudenic komutasinda duzenlenen seferi desteklemekti Ayni zamanda bolgede bulunan Alman denizalti faaliyetine karsi da onlem alan Kolcak Bogazlarin isgaliyle ilgili bir plan da hazirlamistir Kolcak Karadeniz de cok sayida Osmanli gemisi batirmis ve ozellikle Zonguldak ile Istanbul arasindaki komur ikmal seferlerine engel olarak buyuk sikinti yasanmasina neden olmustur 1916 yilindaki Trabzon harekatina destek vermis ve sehrin alinmasinda yararlilik gostermistir Kolcak doneminde Karadeniz Donanmasinda bir facia da yasanmistir 7 ekim 1916 gunu Sivastopol limaninda demirli bulunan Rus dreadnoughtu Imparatorice Maria Imperatrica Mariya patlayarak batar Patlamanin sebebi tespit edilememistir 1917 1917 yilindaki Subat Devrimi ile birlikte Carlik rejimi devrilince Karadeniz Donanmasi siyasi kaos ortamina duser Kolcak Haziran ayinda donanma komutanligindan alindiktan sonra Sankt Peterburg a gider Sehre geldiginde Gecici Hukumet toplantisina davet edilir Burada Rus silahli kuvvetlerinin icinde bulundugu durumu ve moralsizligini anlatir Ona gore ulkeyi kurtarmanin tek yolu yeniden disiplini tesis etmek ve orduda olum cezasini yeniden isler hale getirmektir Bu donemde cok sayida muhafazakar yayin ve orgut ondan gelecekteki diktator olarak bahseden haberler yapmistir Bolseviklere karsi ortaya cikan cok sayida irili ufakli gizli orgut Kolcak tan liderleri olmasini isteyecektir Bu sekildeki haberleri kendi iktidari icin tehdit olarak algilayan Gecici Hukumet Savas Bakani Aleksandr Kerenski Kolcak i uzaklastirmak icin askeri bir gorevle ABD ye gonderir 19 Agustos 1917 de Kolcak ve beraberindeki subaylar Petrograd dan ayrilarak once Ingiltere sonra da ABD ye gitmek uzere yola cikarlar ABD ziyareti verimsiz gecer cunku Kolcak ABD ye vardiginda artik Bogazlar burada ilgi cekmeyen bir konu haline gelmistir Kolcak ABD de bazi askeri temaslardan sonra Japonya uzerinden Rusya ya donmeye karar verir Rusya Ic Savasi Kolcak oturan ve Ingiliz General Knox 1918 de Vladivostok da Kolcak Bolsevikler Ekim Devrimi ile iktidari aldiklari sirada Japonya ve Mancurya dadir Gecici Hukumet taraftari olan Vladivostok a vardiginda 1918 yilina gelinmistir Itilaf Devletlerinin Almanya Imparatorluguna karsi verdigi savasin hakli bir savas oldugunu dusunen Kolcak Bolseviklerin devrilerek I Dunya Savasina devam edilmesini savunan Gecici Hukumetin yeniden iktidara gelmesini savunur Bu yonde Ingiliz temsilcilerle ve Ingiltere askeri misyon sefi General ile gorusur Ingiltere Kolcak in Bolsevikleri devirebilecek ve Rusya nin yeniden savasa dahil olmasini saglayabilecek bir onder oldugunu dusunerek ona destek vermeye karar verirler Omsk a donen Kolcak artik iyice siddetlenmis olan Rus Ic Savasindaki Beyaz Ordu saflarina katilir Sibirya Bolgesel Hukumetine katilan Kolcak hukumet uyeleri tarafindan sadece prestijli bir isim oldugu ve Ingilizlerle iyi iliskilerinden dolayi kapsanmistir Kasim 1918 de Bolsevik karsitlari arasindaki celiskiler su yuzune cikmaya baslamis ve Komuch yonetimi devrilmistir Kolcak Omsk dan 16 Kasim gunu doner Darbeyi yapan askeri personel Kolcak dan iktidari almasini isterlerse de Kolcak onlari reddeder 18 Kasim gunu Komuch un SR uyesi bilesenleri komutasindaki Kazaklar tarafindan tutuklanir Komuch un SR uyesi olmayan uyeleri oybirligiyle Kolcak in diktatorluk yetkileriyle basa gecmesini isterler Kolcak Yuksek Yonetici Ruscasi Verkhovnyi Pravitel olarak basa gecer ve kendisini oramirallige terfi ettirir Tutuklanan SR yoneticiler Sibirya dan ulke disina atilir ve sonunda Avrupa ya giderler Iktidari alan Kolcak Bolsevizmi yenmenin esas amaci oldugunu ve Rus halkinin istedigi yonetimi secmeye karar verebilmesi icin oncelikle Bolseviklerin yenilmesi gerektigini aciklar Rusya da bulunan SR liderleri Kolcak darbesini kinarlar ve Kolcak in oldurulmesi gerektigini belirten aciklamalar yayinlayarak halki ayaklanmaya tesvik ederler Omsk da 22 Aralik 1918 gunu SR uyelerinin onculugunde baslayan ayaklanma Kazaklar ve bolgedeki Cekoslovak Lejyonu tarafindan kolaylikla bastirilacak ve 500 e yakin SR uye ve sempatizani derhal oldurulecektir Bundan sonra Ocak 1919 da SR Merkez Komitesi Bolsevik iktidarini taniyacak ve uyelerine Kizilordu ya katilma cagrisi yapacaktir VtsIK da Bolsevik karsiti eylemlerde bulunmamis SR uyelerine yasal haklarini iade edecektir Kolcak iktidarinda sert diktatorce kararlar alacaktir Siyasi rakiplerini hapse attiracak Subat Devriminden sonra calistiklari fabrikalarin yonetimini alan iscileri uzaklastiracaktir Fabrikalari eski patronlarina geri verecek sendikalari kapatacak ve Sovyet organlarini tasfiye edecek komunistleri tutuklayacaktir Rusya nin dis borclarini kabul etmekte ve bu sekilde Itilaf Devletlerinin destegini saglama alacagini dusunmektedir Guclu bir orduya ihtiyaci oldugunun bilincindedir Israrla siyasi bir yoneliminin olmadigini ve tek amacinin Bolsevikleri yenmek oldugunu aciklasa da icraatlari patron tarafinda ve monarsiye donus yanlisi olarak degerlendirilebilmektedir Monarsiye ozlemi uyguladigi tarimsal yasalarla acikca gorulebilmektedir Kolcak Carlik rejimindeki toprak kanunlarini geri getirmis ve buyuk toprak sahiplerinin haklarini yeniden tesis etmistir 1917 yilindaki Subat Devriminden beri buyuk bir siyasi geliskinlik ve orgutluluk icinde Rus iscileri ve yoksul koyluleri bu uygulamalara karsi ayaklanmistir Kolcak bu ayaklanmalari buyuk bir siddetle bastirmis ve sadece Ekaterinburg da 25 bin kisi oldurulmustur Mart 1916 da Kolcak bir generaline yerel ayaklanmalarin bastirilmasi icin Japonlarin Amur bolgesinde uyguladigi sistematik katliam taktigini onermis ve Japonlari ovmustur Bu donemde Kolcak askerlerinin top atesiyle koyleri haritadan sildigi kitlesel kirbac uygulamasiyla halka iskence ettigi ve sayisiz isyancinin kursuna dizildigi Mensevik gazetesi Vsegda Vperied de iddia edilir Kolcak in karsi devrimci uygulamalari daha Kizilordu birlikleri bolgeye gelmeden kirsalda askerlerinin yenilgi alarak iktidarinin sarsilmasina yol acar 1919 yaz aylarinda Altay ve Yenisey bolgesinde 25 bin kisilik Sibirya Koylu Kizilordusu ve partizan birlikleri toplami 100 bin kisiye ulasacak ve Kolcak egemenligini sarsacaktir Subat 1920 ye gelindiginde amur bolgesinde 20 bin partizan Bolsevik iktidarini yeniden tesis etmistir Ingiliz tarihci Edward Halett Carr ise Kolcak Yudenic Denikin ve Wrangel in askeri harekatlarinin muazzam buyuklukte trajik hatalar olarak tanimlar Diktator Kolcak komutasindaki Beyaz Ordular ilk baslarda basari kazanacaktir Kolcak kara savasinda tecrubesiz oldugu icin komutayi D A Lebedev Paul J Bubnar ve kurmay ekibine birakmistir Anatoly Pepelyayev komutasindaki Beyaz Ordu ve Radola Gajda komutasindaki Cekoslovak Lejyonu Aralik 1918 de Perm i ele gecirir Plana gore Gajda Arhangelsk i alacak ve Ufa ele gecirilecek komutasindaki Kazaklar Samara ve Saratov u alacakti Kolcak 95 bin Kizilordu askerine karsi 100 bin askerle savasacaktir Ayrica Ingiliz General Knox da Kolcak ordusuna silah ve muhimmat destegi saglar Beyaz Ordu Mart 1919 da Ufa yi alacak ve Idil Nehri uzerindeki Kazan ve Samara ya dogru ilerleyecektir Yeni olusturulan ve deneyimsiz Kizilordu geri cekilecek ve zaman kazanacaktir Nisan ayiyla beraber cok genis arazileri alan Beyaz Ordu hatlari arasinda iase ve muhimmat sikintisi bas gosterecek yorgun askerler karsilarinda sayilari artmis ve deneyimli Kizilordu yu bulacaklardir Kolcak olasi muttefikleriyle de sorunlar yasar Cekoslovak Lejyonu bolgede bulunsa da yeni komutanlari SR yanlisidir ve Kolcak i Ingilizlerin elinde bir kukla olarak gorerek destek vermez Kendi planlarini yururluge koyarak bolgede isgal hayalleri kuran Japonlarla da arasi iyi degildir Japonlar bolgede Rusya dan koparacaklari ve bagimsizligini ilan edecekleri bir somurge hayallerine Kolcak in onay vermeyeceginden hareketle Kazaklarla isbirligi yapmaktadirlar Bolgede bulunan Bolsevik karsitlarindan 7 bin askere sahip ABD ordusu komutani General William Graves ise Kolcak i monarsi yanlisi bir otokrat olarak gordugu icin sevmemekte ve desteklememektedir Yenilgi ve olum Idam oncesi 1920 Kizilordu yeniden orgutlenip saldiriya gectiginde Kolcak in elindeki topraklar hizla erir 1919 yilindan itibaren gerilemeye baslar ve egemenligi altindaki bolgelerde isyanlar patlak verir Kizilordu saldirilari Nisan 1919 da siddetlenecek ve cok kanli carpismalar yasanacaktir Ufa 9 Haziran gunu Kizilordu nun eline gecer ve Mihail Tuhacevski komutasindaki Bolsevik kuvvetler Beyaz Ordu hatlarini yarar Ural Daglarini asan Kizilordu hizla ilerler ve Beyaz Ordu cember icine alinmamak icin geri cekilir Celyabinsk 25 Temmuzda duser Beyaz Ordu Tobol ve Ishim Nehri kiyilarinda Bolsevikleri durdurmayi basarirlar Burada Ekim ayina kadar cephe degismez ancak Beyaz Ordu surekli kan kaybetmekte ve yedekler gelmemektedir Surekli sayisi artan Kizilordu ise Beyaz Ordu saflarini dovmektedir Hat Kasim ayinda yeniden yarilir ve Beyaz Ordu Omsk a duzensiz bir sekilde geri cekilir Kizilordu yeniden toplanip guney cephesindeki Denikin e saldirmak icin hazirliklara baslar Kolcak baska cephelerden de sikistirilmaktadir Yerel muhalifler ona cephe alirken Itilaf Devletleri verdikleri destegi geri cekmektedir Kolcak i destekleyen Ingilizler bile artik diger Beyaz Ordu komutani Denikin den medet ummaktadir Cekoslovak Lejyonunun eski komutani Gajda Kolcak a baskaldirsa da isyani bastirilir Omsk 14 Kasimda direnis gostermeden Kizilordu tarafindan alinir Sehirde buyuk miktarda cephanenin yani sira 50 bin Beyaz Ordu askeri ve 10 general ele gecirilir Kolcak Omsk dan 13 Kasimda kacarak Irkutsk a dogru yola cikmistir Cekoslovak Lejyonunun kontrolundeki Sibirya tren hattinda ilerlerken treni lejyon tarafindan durdurulur Bu sirada Irkutsk un artik Bolseviklerin muttefiki olan SR larin da aralarinda bulundugu sosyalistlerin eline gectigin ve ilerlemesine izin verilmedigini ogrenince 4 Ocak 1920 gunu gorevlerinden istifa ettigini aciklar Gorevi Denikin e kendisine bagli olan ve Irkutsk da bulunan silahli kuvvetlerinin komutasini da Ataman Semyonov a biraktigini ilan eder Cekoslovak Lejyonu Kolcak in Irkutsk daki Ingiliz askeri temsilciliginin korumasina guvenli bir sekilde gecmesi yonunde pazarlik ettigi bilinmektedir Ancak Cekoslovak Lejyonu Bolseviklerle temas halindedir Vladivostok dan ayrilarak artik yeni bagimsizligini ilan etmis anavatanlarina geri donmek icin pazarliklarda Kolcak ve Carlik altinlarina karsi Bolseviklerden ulkeden ayrilma izni alirlar Kolcak 14 Ocak 1920 gunu Irkutsk daki solcu yonetime verilecek yonetim de iktidari Bolseviklere devredince Kolcak azili dusmanlarinin eline gececektir Kolcak 21 Ocak 6 Subat 1920 tarihleri arasinda sorgulanacak ve Moskova dan gelen emirlerin aksine derhal kursuna dizilecektir Beyaz Ordu birlikleri Kolcak in idamini haber alinca geriye cekilmeye baslayacak ve Buyuk Sibirya Buz Yuruyusu olarak adlandirilacak kacis baslayacaktir Kizilordu Irkutsk a resmen 7 Mart 1920 de girecek ve ancak o tarihte Kolcak in resmi olum haberi yayinlanacaktir GelenegiAmiral Kolcak iktidari aldigi sureden olumune kadar gecen sure icinde basarili bir yonetici olamamistir Askeri komutan olarak basarili olamamis diger Beyaz Ordu komutanlari olan Yudenic veya Denikin ile koordine halinde olamamistir Bolsevik karsiti ulkeler olan Finlandiya veya Polonya gibi ulkelerle ortak harekat icin cabalarda bulunsa da Bolseviklerle son derece kanli savaslarda bulunmus bu ulkeleri yeniden savasa ikna edememistir Ingiltere den olaganustu bir destek alsa da hicbir Itilaf Devleti ulkesi tarafindan resmen taninmamistir Bolgedeki Bolsevik karsiti en disiplinli ve en guclu silahli birlik olan Cekoslovak Lejyonu ile iliskileri surekli gergin olmus bu kuvvetten faydalanamamistir Kendisini monarsi yanlisi gordugu icin desteklemeyen ABD askeri birliklerinin komutani General Graves den de askeri yardim gormemistir Sovyet iktidari doneminde vatan haini konumunda olan Kolcak Sovyetler Birliginin dagilmasindan sonra yeniden kesfedilmistir Kendisini vatanini kurtarmaya calisan bir lider olarak goren cevreler Kolcak in itibarinin iade edilmesi icin acilan davalar 1999 yilinda Bolge Askeri Mahkemesi ve 2001 yilinda Rusya Federasyonu Yuksek Mahkemesi tarafindan reddedilmistir Buna ragmen Kolcak i anmak icin yapilan heykeller Sovyet gazileri ve komunistlerin muhalefetine ragmen 2002 yilinda Sankt Petersburg da 2004 yilinda da Irkutsk da insa edilmistir Ayrica adinin verildigi bir ada da bulunmaktadir Populer kulture etkileriAmiral Kolcak in hayatinin anlatildigi Amiral Admiral isimli Rus yapimi film 9 Ekim 2008 de yayinlanmistir Yonetmenligini un yaptigi filmde Amirali aktor canlandirmaktadir Kaynakca Illustrated Oxford Encyclopaedia Rus World History from 1800 3 Subat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kolcak in hayatini anlatan Rusca makale 20 Ocak 2010 tarihinde erisilmistir 14 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde P N Zyryanov Admiral Kolchak Verhovnyj pravitel Rossii I Molodaya Gvardiya 2006 Glava I str 1 9785235028340 11 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2013 Ziryanov Pavel 2012 KOLChAK Molodaya Gvardiya s 637 ISBN 978 5235033757 Yudenic Temmuz 1916 da Vehip Pasa ve Mustafa Kemal Pasa komutasindaki Osmanli ileri harekatini Erzincan Muharebesinde durdurmustur M I Smirnov 1933 Admiral Kolchak The Slavonic and East European Review 11 32 ss 373 387 27 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Temmuz 2011 Rusya daki ABD askeri atasesi Amiral James Glennon ve Senator Elihu Root Bogazlar ile ilgili bilgi vermesi icin Kolcak i ABD ye davet etmislerdir S N Semanov Kolchakovshchina icinde Arno J Mayer Furies icinde White Terror in Siberia and European Russia Soviet Russia Soviet Bureau June 14 1919 The Civil War in Siberia by Semper Frey Soviet Russia Soviet Bureau December 20 1919 Buyuk Sovyet Ansiklopedisi 1969 1978 The Partisan Movement of 1918 22 maddesi The vices of integrity E H Carr 1892 1982 ISBN 978 1 85984 289 8 s 32 Ingiltere hukumetinin Agustos 1919 a kadar Bolseviklere karsi kullanilmak uzere Beyaz Orduya 239 milyon dolarlik yardim ettigi iddia edilmektedir Lincoln Red Victory 1999 icinde Filmin imdb sayfasi 3 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 2 Temmuz 2011 tarihinde erisilmistir Konuyla ilgili yayinlarAdmiral Kolchak M I Smirnov The Slavonic and East European Review Vol 11 No 32 Jan 1933 pp 373 387 Problems of Polar Research a Series of Papers by Thirty one Authors Special Publication No 7 New York American Geographical Society 1928 The testimony of Kolchak and other Siberian materials Stanford University Press 1935 Civil War in Siberia The Anti Bolshevik Government of Admiral Kolchak Jonathan D Smele Cambridge University press 1996