Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Estonya mimarisi, kalelerle öne çıkan antik dönem ve çeşitli tarzlarda mimari örneklerinin inşa edildiği Hristiyanlığın yayılmasından sonraki dönem olarak iki bölüme ayrılabilmektedir.
Tarih
Antik Estonya
Antik Estonya mimarisinin ayırt edici bir özelliği, Varbola ve Valjala kaleleri gibi ülke genelinde bulunan birçok kale ve tepe kalesidir. Bunların ortak özelliği 1000 m2 kadar alanlarda kurulmuş olmasıdır. 100 metrelik bir alanı kaplayan önemli yol kavşaklarında yer almışlar ve sonunda Tallinn, Tartu ve Otepya gibi ticaret merkezleri haline gelmişlerdir.
Gotik mimari
Hristiyanlık, Estonya'ya kuzeydeki haçlı seferleri sırasında girmiş ve Estonya toplumunda, kültüründe ve mimarisinde büyük değişikliklere neden olmuştur. Çoğunlukla Almanca konuşulan bölgelerden ve İskandinavya'dan etkilenmiştir. Yeni din, 13. yüzyıldan itibaren şimdiki Estonya'da kiliselerin inşasını etkilemiştir. İlk kiliseler muhtemelen ahşaptan olması sebebiyle ve hiçbiri günümüze ulaşmış değildir. Hayatta kalan diğer en eski kiliseler sağlam inşa edilmiş ve kaleye benzeyen yapılardandır. Saaremaa'daki Valjala kilisesi ise bu kiliselere bir örnektir. Erken kilise mimarisinde önemli rol oynayan zanaatkarlar ve heykeltıraşlar çoğunlukla Gotland adasından gelmişlerdir. Daha sonra Hristiyanlık Estonya'da daha sıkı kök saldıkça, özellikle 15. yüzyılda kuzey Estonya'da daha büyük ve daha ayrıntılı kiliseler inşa edilmiştir. Eski Tallinn'deki Orta Çağ kiliseleri, Katedral, St. Olaf Kilisesi (16. yüzyılda Avrupa'nın en yüksek binası olma özelliğine sahiptir.) veya Kutsal Ruh Kilisesi hala yüksek Gotik mimari tarzlarını korumaktadır. Tallinn'in dışında, başta Livonya Savaşı ve Kuzey Savaşı olmak üzere sık sık yaşanan savaşlar sırasında pek çok kilise hasar görerek Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti sırasındaki ihmal, Estonya kiliseleri arasında büyük yıkıma neden olmuş ve günümüze sadece birkaç erken dönem kilise ulaşabilmiştir. Sonraki yıllarda yoğun restorasyon çalışmaları yürütülerek nispeten iyi korunmuş Orta Çağ kiliselerinin ilginç örnekleri, özellikle Saaremaa ve Kuzey Estonya'da hala varlığını sürdürmetkedir.
Haçlılar, ülke üzerinde askeri ve idari kontrol sağlamak amacıyla çok sayıda kale inşa ederek ülkeye önemli katkılar sunmuştur. Hem Cermenlerden sonra özel kaleler olarak adlandırılan büyük kale kompleksleri hem de bunları inşa eden diğer haçlı seferleri ve ayrıca büyük askeri operasyonlar için tasarlanmamış daha küçük yerel tahkimatlar (yerel dilde "vasal kaleler" olarak adlandırılır) inşa edilmiştir. Hala korunan büyük kalelerin güzel örnekleri arasında Narva'daki Narva Kalesi, Tallinn'deki Toompea Kalesi ve Saaremaa'daki Kuressaare Kalesi bulunmaktadır. Daha küçük kaleler arasında Purtse Kalesi, Kiiu Kalesi ve Wao Kalesi bugün hala mevcuttur. Orta Çağ'da inşa edilen kalelerin çoğu daha sonraki savaşlarda yıkılmıştır ve bu bağlamda Estonya'da pek çok yıkılmış kale bulunmaktadır.
Orta Çağ'da "Tallinn Gotik" tarzı olarak bilinen mimari örnekler Estonya'da oluşturulmuş ve Finlandiya, İsveç ve Veliky Novgorod'daki inşaatçılar tarafından incelenip benimsenmiştir. Hayatta kalan diğer Orta Çağ sivil binaları da Tallinn'in önemli bir ticaret şehri olarak önemine tanıklık etmektedir. Tallinn'de inşa edilen loncaların binaları, yani Büyük Lonca (1410), St. Olaf Loncası (1422) ve daha sonra "Kara Noktalar Evi" (1597) hala korunmakta ve önemli bir tarihi alan olarak nitelendirilmektedir. Tallinn'in alışılmadık derecede iyi korunmuş şehir surları da bu döneme aittir. Tallinn'in eski şehri bir bütün olarak dünyanın en iyi korunmuş Orta Çağ mimari topluluklarından biridir ve 1997'den beri UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer almaktadır.
Barok ve Rokoko
Estonya'daki Barok ve Rokoko mimarisi çoğunlukla Rus İmparatorluğu'nun yönetimindeki döneme denk gelmektedir. Bu tarz yerel aristokrasinin inşa ettiği binalara da yansımıştır. En güzel örneklerden biri Barok Kadriorg Sarayı'dır. İkinci Dünya Savaşı'ndan önce Poltsama Kalesi, Estonya'daki rokoko mimarisinin olağanüstü güzel bir örneğidir. Ancak kale savaş sırasında yıkılmış ve geriye sadece kalıntıları kalmıştır.
Baltık soylularının toprak sahibi bir sınıf olarak kuruluşundan bu yana, Estonya'nın kırsal kesimi, üst sınıflar tarafından uygulanan bir manor sistemi ile karakterize edilmiştir. Estonya kırsalında Saue, Palmse veya Vaana malikaneleri gibi Barok ve Rokoko tarzında yaklaşık 2.000 tarihi malikane bulunmaktadır. Aynı zamanda Neo-Barok'tan Neoklasik'e ve Tudor üslubuna kadar pek çok üslupta inşa edilmiş konaklara da rastlamak mümkündür.
Klasisizm
Tartu, korunmuş neoklasik mimarinin merkezi Belediye Binası 18. yüzyılda inşa edilmiş bir yapıdır. Tartu Üniversitesi'nin ana binası (1803-09) Klasisizmin mükemmel bir örneğidir. Tallinn'de Stenbock Evi ve Karl Ludwig Engel tarafından tasarlanan ve bugün Estonya Adalet Bakanlığı'na ev sahipliği yapan Kohtu Caddesi 8'deki bina gibi birçok muhteşem konut da bu tarzda inşa edilmiştir. Her iki bina da Toompea Tepesi'nde yer almaktadır.
19. yüzyılın sonlarında mimari
Tüm Avrupa'da olduğu gibi Estonya'da da 19. yüzyılın sonu, çeşitli üsluplarda mimari denemelerin yapıldığı bir dönemdir. Mimarlıkta tarihselliğin korunması ve çeşitli eklektizm türleri yaygınlaşmıştır. Neo-Gotik konaklar arasında popüler bir tarz haline gelmiştir.
Yüzyılın sonunda Modern yönelimin etkisi Estonya'ya ulaşmıştır. Bu etkinin temeli Riga şehri ve kısmen Finlandiya'dır. Estonya'da Modern tarzda çalışan en ünlü mimar Jacques Rosenbaum olarak gösterilebilir.
Tallinn'de bulunan Alexander Nevsky Katedrali, Estonya'nın Rus İmparatorluğu'nun yönetimi altında olduğu 19. yüzyıldaki Rus Uyanış tarzının bir örneğidir.
20. yüzyıl
Sillamyae şehir merkezi bir bütün olarak Estonya'daki Stalinist mimarinin göstergesi olarak gösterilmektedir.
Galeri
-
![image]()
Muhu. Aziz Catherine Kilisesi (13. yüzyıl) -
![image]()
Koluvere Kalesi (13. yüzyılın başları) -
![image]()
Eczane(15. yüzyılın başları) -
![image]()
Liste Evi, Tallinn (1597) -
![image]()
Kadriorg Sarayı (1718'de başladı) -
![image]()
Vyru.Ekaterina Ortodoks Kilisesi klasisizmin bir örneğidir (1804) -
![image]()
Tartu Üniversitesiana bina (mimar Johann Wilhelm Kraus) (1803-1809) -
![image]()
Tallinn'deki modernist bina (mimar Jacques Rosenbaum, 1910'da tamamlandı)
Modern mimari
-
![image]()
Tallinn'de bina -
![image]()
Jigeva otobüs durağı
Kaynakça
- ^ a b Miljan, Toivo (2004). Historical Dictionary of Estonia. Scarecrow Press. s. 104. ISBN .
- ^ a b c Viirand, Tiiu (2004). Estonia. Cultural Tourism. Kunst Publishers. s. 9. ISBN .
- ^ A Hedonist's Guide to Tallinn By Laurence Shorter
- ^ Miljan, Toivo (2004). Historical Dictionary of Estonia. Scarecrow Press. ss. 104-105. ISBN .
- ^ a b Miljan, Toivo (2004). Historical Dictionary of Estonia. Scarecrow Press. s. 105. ISBN .
- ^ "Historic Centre (Old Town) of Tallinn". UNESCO. 5 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2013.
- ^ Viirand, Tiiu (2004). Estonia. Cultural Tourism. Kunst Publishers. ss. 82-84. ISBN .
- ^ "Culture And Customs of the Baltic States By Kevin O'Connor". 17 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2024.
- ^ Hallas-Murula, Karin (2010). Tallinna Juugedarhitektuur: Jacques Rosenbaum (1878-1944). Eesti Arhitektuurimuuseum. ISBN .
- ^ "What we consider our own". Estonica.org. 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Estonya mimarisi kalelerle one cikan antik donem ve cesitli tarzlarda mimari orneklerinin insa edildigi Hristiyanligin yayilmasindan sonraki donem olarak iki bolume ayrilabilmektedir TarihAntik Estonya Antik Estonya mimarisinin ayirt edici bir ozelligi Varbola ve Valjala kaleleri gibi ulke genelinde bulunan bircok kale ve tepe kalesidir Bunlarin ortak ozelligi 1000 m2 kadar alanlarda kurulmus olmasidir 100 metrelik bir alani kaplayan onemli yol kavsaklarinda yer almislar ve sonunda Tallinn Tartu ve Otepya gibi ticaret merkezleri haline gelmislerdir Gotik mimari Tallinn in Orta Cag dan kalma eski kentini olusturan mimari topluluk UNESCO Dunya Mirasi Listesi nde yer aliyor Hristiyanlik Estonya ya kuzeydeki hacli seferleri sirasinda girmis ve Estonya toplumunda kulturunde ve mimarisinde buyuk degisikliklere neden olmustur Cogunlukla Almanca konusulan bolgelerden ve Iskandinavya dan etkilenmistir Yeni din 13 yuzyildan itibaren simdiki Estonya da kiliselerin insasini etkilemistir Ilk kiliseler muhtemelen ahsaptan olmasi sebebiyle ve hicbiri gunumuze ulasmis degildir Hayatta kalan diger en eski kiliseler saglam insa edilmis ve kaleye benzeyen yapilardandir Saaremaa daki Valjala kilisesi ise bu kiliselere bir ornektir Erken kilise mimarisinde onemli rol oynayan zanaatkarlar ve heykeltiraslar cogunlukla Gotland adasindan gelmislerdir Daha sonra Hristiyanlik Estonya da daha siki kok saldikca ozellikle 15 yuzyilda kuzey Estonya da daha buyuk ve daha ayrintili kiliseler insa edilmistir Eski Tallinn deki Orta Cag kiliseleri Katedral St Olaf Kilisesi 16 yuzyilda Avrupa nin en yuksek binasi olma ozelligine sahiptir veya Kutsal Ruh Kilisesi hala yuksek Gotik mimari tarzlarini korumaktadir Tallinn in disinda basta Livonya Savasi ve Kuzey Savasi olmak uzere sik sik yasanan savaslar sirasinda pek cok kilise hasar gorerek Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti sirasindaki ihmal Estonya kiliseleri arasinda buyuk yikima neden olmus ve gunumuze sadece birkac erken donem kilise ulasabilmistir Sonraki yillarda yogun restorasyon calismalari yurutulerek nispeten iyi korunmus Orta Cag kiliselerinin ilginc ornekleri ozellikle Saaremaa ve Kuzey Estonya da hala varligini surdurmetkedir Haclilar ulke uzerinde askeri ve idari kontrol saglamak amaciyla cok sayida kale insa ederek ulkeye onemli katkilar sunmustur Hem Cermenlerden sonra ozel kaleler olarak adlandirilan buyuk kale kompleksleri hem de bunlari insa eden diger hacli seferleri ve ayrica buyuk askeri operasyonlar icin tasarlanmamis daha kucuk yerel tahkimatlar yerel dilde vasal kaleler olarak adlandirilir insa edilmistir Hala korunan buyuk kalelerin guzel ornekleri arasinda Narva daki Narva Kalesi Tallinn deki Toompea Kalesi ve Saaremaa daki Kuressaare Kalesi bulunmaktadir Daha kucuk kaleler arasinda Purtse Kalesi Kiiu Kalesi ve Wao Kalesi bugun hala mevcuttur Orta Cag da insa edilen kalelerin cogu daha sonraki savaslarda yikilmistir ve bu baglamda Estonya da pek cok yikilmis kale bulunmaktadir Orta Cag da Tallinn Gotik tarzi olarak bilinen mimari ornekler Estonya da olusturulmus ve Finlandiya Isvec ve Veliky Novgorod daki insaatcilar tarafindan incelenip benimsenmistir Hayatta kalan diger Orta Cag sivil binalari da Tallinn in onemli bir ticaret sehri olarak onemine taniklik etmektedir Tallinn de insa edilen loncalarin binalari yani Buyuk Lonca 1410 St Olaf Loncasi 1422 ve daha sonra Kara Noktalar Evi 1597 hala korunmakta ve onemli bir tarihi alan olarak nitelendirilmektedir Tallinn in alisilmadik derecede iyi korunmus sehir surlari da bu doneme aittir Tallinn in eski sehri bir butun olarak dunyanin en iyi korunmus Orta Cag mimari topluluklarindan biridir ve 1997 den beri UNESCO Dunya Mirasi Listesi nde yer almaktadir Barok ve Rokoko Estonya daki Barok ve Rokoko mimarisi cogunlukla Rus Imparatorlugu nun yonetimindeki doneme denk gelmektedir Bu tarz yerel aristokrasinin insa ettigi binalara da yansimistir En guzel orneklerden biri Barok Kadriorg Sarayi dir Ikinci Dunya Savasi ndan once Poltsama Kalesi Estonya daki rokoko mimarisinin olaganustu guzel bir ornegidir Ancak kale savas sirasinda yikilmis ve geriye sadece kalintilari kalmistir Baltik soylularinin toprak sahibi bir sinif olarak kurulusundan bu yana Estonya nin kirsal kesimi ust siniflar tarafindan uygulanan bir manor sistemi ile karakterize edilmistir Estonya kirsalinda Saue Palmse veya Vaana malikaneleri gibi Barok ve Rokoko tarzinda yaklasik 2 000 tarihi malikane bulunmaktadir Ayni zamanda Neo Barok tan Neoklasik e ve Tudor uslubuna kadar pek cok uslupta insa edilmis konaklara da rastlamak mumkundur Klasisizm Tartu korunmus neoklasik mimarinin merkezi Belediye Binasi 18 yuzyilda insa edilmis bir yapidir Tartu Universitesi nin ana binasi 1803 09 Klasisizmin mukemmel bir ornegidir Tallinn de Stenbock Evi ve Karl Ludwig Engel tarafindan tasarlanan ve bugun Estonya Adalet Bakanligi na ev sahipligi yapan Kohtu Caddesi 8 deki bina gibi bircok muhtesem konut da bu tarzda insa edilmistir Her iki bina da Toompea Tepesi nde yer almaktadir 19 yuzyilin sonlarinda mimari Tum Avrupa da oldugu gibi Estonya da da 19 yuzyilin sonu cesitli usluplarda mimari denemelerin yapildigi bir donemdir Mimarlikta tarihselligin korunmasi ve cesitli eklektizm turleri yayginlasmistir Neo Gotik konaklar arasinda populer bir tarz haline gelmistir Yuzyilin sonunda Modern yonelimin etkisi Estonya ya ulasmistir Bu etkinin temeli Riga sehri ve kismen Finlandiya dir Estonya da Modern tarzda calisan en unlu mimar Jacques Rosenbaum olarak gosterilebilir Tallinn de bulunan Alexander Nevsky Katedrali Estonya nin Rus Imparatorlugu nun yonetimi altinda oldugu 19 yuzyildaki Rus Uyanis tarzinin bir ornegidir 20 yuzyil Sillamyae sehir merkezi bir butun olarak Estonya daki Stalinist mimarinin gostergesi olarak gosterilmektedir Galeri Muhu Aziz Catherine Kilisesi 13 yuzyil Koluvere Kalesi 13 yuzyilin baslari Eczane 15 yuzyilin baslari Liste Evi Tallinn 1597 Kadriorg Sarayi 1718 de basladi Vyru Ekaterina Ortodoks Kilisesi klasisizmin bir ornegidir 1804 Tartu Universitesiana bina mimar Johann Wilhelm Kraus 1803 1809 Tallinn deki modernist bina mimar Jacques Rosenbaum 1910 da tamamlandi Modern mimariTallinn de bina Jigeva otobus duragiKaynakca a b Miljan Toivo 2004 Historical Dictionary of Estonia Scarecrow Press s 104 ISBN 0 8108 4904 6 a b c Viirand Tiiu 2004 Estonia Cultural Tourism Kunst Publishers s 9 ISBN 9949 407 18 4 A Hedonist s Guide to Tallinn By Laurence Shorter Miljan Toivo 2004 Historical Dictionary of Estonia Scarecrow Press ss 104 105 ISBN 0 8108 4904 6 a b Miljan Toivo 2004 Historical Dictionary of Estonia Scarecrow Press s 105 ISBN 0 8108 4904 6 Historic Centre Old Town of Tallinn UNESCO 5 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2013 Viirand Tiiu 2004 Estonia Cultural Tourism Kunst Publishers ss 82 84 ISBN 9949 407 18 4 Culture And Customs of the Baltic States By Kevin O Connor 17 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mart 2024 Hallas Murula Karin 2010 Tallinna Juugedarhitektuur Jacques Rosenbaum 1878 1944 Eesti Arhitektuurimuuseum ISBN 978 9985 9828 7 7 What we consider our own Estonica org 16 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2013