Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kelainai (Yunanca: Κελαιναί) veya Celaenae (Celænæ) Batı Anadolu'da, Doğu'ya giden büyük ticaret yolu üzerinde yer alan, Frigya'nın antik bir şehri ve Büyük Frigya'nın Pers satraplığının başkentiydi. Kent sonradan Apameia Kibotos adıyla anılmıştır.
Yunanca: Κελαιναί | |||||||
  Kelainai Türkiye haritasındaki konumu. | |||||||
| Diğer adı | Apameia Kibotos | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Konum | Dinar, Afyonkarahisar, Türkiye | ||||||
| Bölge | Frigya | ||||||
| Koordinatlar | 38°04′K 30°10′D / 38.067°K 30.167°D | ||||||
| Tür | Yerleşim yeri | ||||||
| Sit ayrıntıları | |||||||
Kelainai
| |||||||
Günümüzde Afyonkarahisar İli'nin Dinar ilçesinde, Menderes Nehri'nin kaynağı yakınlarında bulunur.
Tarihi
Herodot, MÖ 480 yılında Yunanistan'ı işgal etmek amacıyla sefere çıkan I. Serhas'ın güzergahını betimlediği "Herodot Tarihi" adlı eserinin VII. kitabında, bu şehirden ilk kez bahseder. Efsaneye göre dünya üzerinde bilinen ilk müzik yarışmasının yapıldığı ve yarışma sonucunda Apollon’un Marsyas’ın derisini yüzdürdüğü şehir burasıdır:
"...Frigya'dan geçerken, iki nehrin doğduğu Celaenae'ye ulaştılar - Meander ve Meander kadar büyük olan Catarractes. Catarractes, Celaenae'nin ana meydanında yükselir ve Meander'e dökülür. Celaenae meydanının bir diğer özelliği de, yerel Frig efsanesine göre, satir Marsias silenus'un Apollon tarafından yüzüldükten sonra derisinin orada asılı olmasıdır..."
Ksenophon, Anabasis adlı eserinin 1. Kitabında burayı, MÖ 401 yılında Ahameniş prensi ve generali Kiros'un Yunan paralı askerlerini topladığı yer olarak anlatır:
"Buradan, üç etaptan oluşan toplam yirmi fersahlık bir yürüyüşle, Frigya'nın kalabalık, büyük ve müreffeh şehri Celaenae'ye doğru ilerledi. Burada Kyros'un bir sarayı ve at sırtında avlanarak hem kendisine hem de atlarına egzersiz yaptırmak istediği zamanlarda kullandığı vahşi hayvanlarla dolu geniş bir parkı vardı. Parkın ortasından, kaynakları saray binalarının içinde olan ve Celaenae şehrinden geçen Menderes Nehri akar. Büyük kralın da Celaenae'de, akropolün eteğindeki başka bir nehir olan Marsyas'ın kaynaklarında güçlü bir yeri olan bir sarayı vardır. Bu nehir de şehirden geçerek Menderes'e dökülür ve yirmi beş ayak genişliğindedir. Burası, Apollon'un yetenek yarışmasında onu yendikten sonra Marsyas'ın derisini yüzdüğü söylenen yerdir. Yenilen adamın derisini, pınarın fışkırdığı mağaraya astı ve bu nedenle nehrin adı Marsyas'tır. Geleneğe göre, Xerxes, ünlü savaşı kaybettikten sonra Hellas'tan çekilirken, bu sarayı ve Celaenae'nin kalesini de bu yere inşa etmiştir."
394 yılında , Frigya'ya doğru yürüyüşü sırasında Meander'e ulaştığında, Celaenae'ye saldırıp saldırmaması gerektiğini öğrenmek için bir kahine danıştı; olumsuz işaretler alınca vadiden aşağı Efes şehrine geri döndü. "Gerçekte, alametler sadece önceden verilmiş bir kararı doğrulamıştı: Celaenae'ye karşı yürümek son derece riskli olurdu."
MÖ 333 kışında, İskender şehre geldi ve şehir "büyük bir Pers yerleşimine" sahipti ve muazzam parkı ve "kasabanın hemen çevresindeki büyük müstahkem mülkleri ()" ile tanınıyordu, bu da "şehirlerden ziyade köylerle dolu" bir ülkenin tarım ve hayvancılığının zenginliğini gösteriyor (Quintus Curtius III.1.11)."Akropolü uzun süre dayandı ve sonunda bir anlaşma ile ona teslim oldu. Halefi Eumenes, 301'e kadar I. Antigonos'un yaptığı gibi, bir süre burayı karargah olarak kullandı.
Lisimahos'tan I. Seleucus Nicator'a geçti, onun oğlu I. Antiohos Soter, coğrafi önemini görerek, onu daha açık bir alanda Apamea (kendi annesinin adına atfen) olarak yeniden kurdu; Yeni Zelandalı tarihçi şöyle yazıyor: "Topografik bir bakış açısıyla, değişiklik, örneğin, üç ayrı köyün Sinokizmi ile oluşturulan yeni bir şehir olan Nysa'dan daha az önemli değildi."
III. Antiokhos ve oğlu IV. Seleukos’un, Rodos, Pergamon ve Roma ittifakına karşı MÖ 190 yılında yaptığı Magnesia Savaşı’ndan sonra Eski Çağ dünyasının en önemli antlaşmalarından biri kabul edilen Apameia Antlaşması MÖ 188 yılında bu kentte imzalanmıştır.
MÖ 88'de Pontus Kralı VI. Mithridates'in ziyareti sırasında, kent büyük bir deprem felaketi yaşadı.
MS 1. yüzyılda Strabon, kenti Apameia Kibotos olarak anar. Sonraki yüzyıllarda, Batı Anadolu'da bronz sikke basan 20 şehirden biri olarak öne çıkar. Roma döneminde, hem Conventus (mahkeme) merkezi hem de önemli bir askeri üs olarak hizmet verdi. Hristiyanlık döneminde Psidia bölgesine bağlı piskoposluk merkezlerinden biri olan Apameia, o dönemde Efes ile yarışabilecek görkemli bir şehirdi. Antik kentte, doğal bir tepenin batıya bakan yamacında hala kurtarma kazıları devam eden bir tiyatro, Tekke Tepesi'nin batısında bir stadyum, bir kilisenin temelleri ve çok sayıda yazıt bulunmaktadır.
Kaynakça
- ^ Pierre Briant, tr. Peter T. Daniels, From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire (Eisenbrauns, 2006: ), p. 2.
- ^ a b c Chisholm 1911.
- ^ a b c d "Kelainai / Apameia (Dinar) Antik Kenti". Türkiye Turizm Ansiklopedisi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2025.
- ^ Herodotus, The Histories, tr. Robin Waterfield (Oxford University Press, 1998: ), p. 418.
- ^ "Anabasis, by Xenophon (book1)". web.archive.org. 16 Ağustos 2008. Erişim tarihi: 27 Şubat 2025.
- ^ Briant, From Cyrus to Alexander, s. 639.
- ^ Briant, From Cyrus to Alexander, s. 705
- ^ Syme, Anatolica, s. 337.
- Bu madde artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Celaenae". Encyclopædia Britannica (11. bas.). Cambridge University Press.
- Smith, William (editor); Dictionary of Greek and Roman Geography, "Celaenae", London, (1854)
- G. Weber, Dinair Célènes-Apamée-Cibotos (46 pages with a plan and two maps) (Besançon: Delagrange Louys, 1892).
- Ronald Syme (ed. Anthony Richard Birley), Anatolica: Studies in Strabo (Oxford University Press, 1995: ).
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kelainai Yunanca Kelainai veya Celaenae Celaenae Bati Anadolu da Dogu ya giden buyuk ticaret yolu uzerinde yer alan Frigya nin antik bir sehri ve Buyuk Frigya nin Pers satrapliginin baskentiydi Kent sonradan Apameia Kibotos adiyla anilmistir Kelainai CelaenaeYunanca KelainaiKelainaiTurkiye haritasindaki konumu Diger adiApameia KibotosKonumDinar Afyonkarahisar TurkiyeBolgeFrigyaKoordinatlar38 04 K 30 10 D 38 067 K 30 167 D 38 067 30 167TurYerlesim yeriSit ayrintilariKelainaisehir antik kentulkesiTurkiye Pers Imparatorlugu icinde bulundugu idari birimAfyonkarahisar konum koordinatlari38 4 18 K 30 9 56 D Gunumuzde Afyonkarahisar Ili nin Dinar ilcesinde Menderes Nehri nin kaynagi yakinlarinda bulunur TarihiHerodot MO 480 yilinda Yunanistan i isgal etmek amaciyla sefere cikan I Serhas in guzergahini betimledigi Herodot Tarihi adli eserinin VII kitabinda bu sehirden ilk kez bahseder Efsaneye gore dunya uzerinde bilinen ilk muzik yarismasinin yapildigi ve yarisma sonucunda Apollon un Marsyas in derisini yuzdurdugu sehir burasidir Frigya dan gecerken iki nehrin dogdugu Celaenae ye ulastilar Meander ve Meander kadar buyuk olan Catarractes Catarractes Celaenae nin ana meydaninda yukselir ve Meander e dokulur Celaenae meydaninin bir diger ozelligi de yerel Frig efsanesine gore satir Marsias silenus un Apollon tarafindan yuzuldukten sonra derisinin orada asili olmasidir Ksenophon Anabasis adli eserinin 1 Kitabinda burayi MO 401 yilinda Ahamenis prensi ve generali Kiros un Yunan parali askerlerini topladigi yer olarak anlatir Buradan uc etaptan olusan toplam yirmi fersahlik bir yuruyusle Frigya nin kalabalik buyuk ve mureffeh sehri Celaenae ye dogru ilerledi Burada Kyros un bir sarayi ve at sirtinda avlanarak hem kendisine hem de atlarina egzersiz yaptirmak istedigi zamanlarda kullandigi vahsi hayvanlarla dolu genis bir parki vardi Parkin ortasindan kaynaklari saray binalarinin icinde olan ve Celaenae sehrinden gecen Menderes Nehri akar Buyuk kralin da Celaenae de akropolun etegindeki baska bir nehir olan Marsyas in kaynaklarinda guclu bir yeri olan bir sarayi vardir Bu nehir de sehirden gecerek Menderes e dokulur ve yirmi bes ayak genisligindedir Burasi Apollon un yetenek yarismasinda onu yendikten sonra Marsyas in derisini yuzdugu soylenen yerdir Yenilen adamin derisini pinarin fiskirdigi magaraya asti ve bu nedenle nehrin adi Marsyas tir Gelenege gore Xerxes unlu savasi kaybettikten sonra Hellas tan cekilirken bu sarayi ve Celaenae nin kalesini de bu yere insa etmistir 394 yilinda Frigya ya dogru yuruyusu sirasinda Meander e ulastiginda Celaenae ye saldirip saldirmamasi gerektigini ogrenmek icin bir kahine danisti olumsuz isaretler alinca vadiden asagi Efes sehrine geri dondu Gercekte alametler sadece onceden verilmis bir karari dogrulamisti Celaenae ye karsi yurumek son derece riskli olurdu Ortacag yazmalarinda Celaenae nin Buyuk Iskender e teslim olusu MO 333 kisinda Iskender sehre geldi ve sehir buyuk bir Pers yerlesimine sahipti ve muazzam parki ve kasabanin hemen cevresindeki buyuk mustahkem mulkleri ile taniniyordu bu da sehirlerden ziyade koylerle dolu bir ulkenin tarim ve hayvanciliginin zenginligini gosteriyor Quintus Curtius III 1 11 Akropolu uzun sure dayandi ve sonunda bir anlasma ile ona teslim oldu Halefi Eumenes 301 e kadar I Antigonos un yaptigi gibi bir sure burayi karargah olarak kullandi Lisimahos tan I Seleucus Nicator a gecti onun oglu I Antiohos Soter cografi onemini gorerek onu daha acik bir alanda Apamea kendi annesinin adina atfen olarak yeniden kurdu Yeni Zelandali tarihci soyle yaziyor Topografik bir bakis acisiyla degisiklik ornegin uc ayri koyun Sinokizmi ile olusturulan yeni bir sehir olan Nysa dan daha az onemli degildi III Antiokhos ve oglu IV Seleukos un Rodos Pergamon ve Roma ittifakina karsi MO 190 yilinda yaptigi Magnesia Savasi ndan sonra Eski Cag dunyasinin en onemli antlasmalarindan biri kabul edilen Apameia Antlasmasi MO 188 yilinda bu kentte imzalanmistir MO 88 de Pontus Krali VI Mithridates in ziyareti sirasinda kent buyuk bir deprem felaketi yasadi Apameia Kibotos basimi sikke MS 1 yuzyilda Strabon kenti Apameia Kibotos olarak anar Sonraki yuzyillarda Bati Anadolu da bronz sikke basan 20 sehirden biri olarak one cikar Roma doneminde hem Conventus mahkeme merkezi hem de onemli bir askeri us olarak hizmet verdi Hristiyanlik doneminde Psidia bolgesine bagli piskoposluk merkezlerinden biri olan Apameia o donemde Efes ile yarisabilecek gorkemli bir sehirdi Antik kentte dogal bir tepenin batiya bakan yamacinda hala kurtarma kazilari devam eden bir tiyatro Tekke Tepesi nin batisinda bir stadyum bir kilisenin temelleri ve cok sayida yazit bulunmaktadir Kaynakca Pierre Briant tr Peter T Daniels From Cyrus to Alexander A History of the Persian Empire Eisenbrauns 2006 1 57506 120 1 p 2 a b c Chisholm 1911 a b c d Kelainai Apameia Dinar Antik Kenti Turkiye Turizm Ansiklopedisi Erisim tarihi 27 Subat 2025 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Herodotus The Histories tr Robin Waterfield Oxford University Press 1998 0 19 282425 2 p 418 Anabasis by Xenophon book1 web archive org 16 Agustos 2008 Erisim tarihi 27 Subat 2025 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Briant From Cyrus to Alexander s 639 Briant From Cyrus to Alexander s 705 Syme Anatolica s 337 Bu madde artik kamu mali olan bir yayindan alinan metni iceriyor Chisholm Hugh Ed 1911 Celaenae Encyclopaedia Britannica 11 bas Cambridge University Press Smith William editor Dictionary of Greek and Roman Geography Celaenae London 1854 G Weber Dinair Celenes Apamee Cibotos 46 pages with a plan and two maps Besancon Delagrange Louys 1892 Ronald Syme ed Anthony Richard Birley Anatolica Studies in Strabo Oxford University Press 1995 0 19 814943 3