Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
II. Jan Kasimir (Lehçe: Jan II Kazimierz Waza; Almanca: Johann II Kasimir Wasa; Litvanca: Jonas Kazimieras Vaza) (22 Mart 1609 - 16 Aralık 1672) Polonya kralı ve Litvanya büyük dükü.
| II. Jan Kasimir | |
|---|---|
| II. Jan Kasimir'in Bacciarelli tarafından çizilen portresi. | |
 | |
| Polonya kralı Litvanya Büyük Dükü | |
| Hüküm süresi | Kasım 1648 - 16 Eylül 1668 |
| Taç giymesi | 19 Ocak 1649 |
| Önce gelen | IV. Władysław Vasa |
| Sonra gelen | I. Michael |
| Doğum | 22 Mart 1609 Kraków, Polonya |
| Ölüm | 16 Aralık 1672 (63 yaşında) Nevers, Fransa |
| Eş(ler)i | Marie Louise Gonzaga |
| Hanedan | Vasa Hanedanı |
| Babası | III. Zygmunt Waza |
| Annesi | |
| Dini | Roma Katolikliği |
| İmza |  |
1648 yılında ağabeyi IV. Wladyslaw Waza'nın ölümü üzerine Litvanya grandükü, Yukarı Silezya Opole dükü ve Lehistan-Litvanya Birliği kralı oldu ve 1668 yılına kadar tahtta kaldı. Ayrıca babası III. Zygmunt Waza'nın İsveç İmparatorluğu üzerindeki vesayeti dolayısıyla hükümdarlığı sırasında İsveç tahtında da hak sahibiydi. Polonya'da, Jan Kazimierz olarak bilinir ve yaygın olarak adlandırılır. Kral iken başkent Varşova, İsveçliler tarafından işgal edildi. II. Jan, İsveçliler'e II. Kuzey Savaşı'nda yer aldı. Sonuç çıkmayan savaşın sonunda Lehistan, İsveç, Habsburg ve Brandenburg devletleri arasında Oliva Antlaşması imzalandı.
Hayatı
İlk yılları
Jan Kasimir 22 Mart 1609'da Kraków'da doğdu. Babası İsveç kralı I. Gustav'ın torunu olan III. Zygmunt Waza'dır. Annesi, , Avusturya arşidükü II. Karl ile Maria Anna'nın kızı, aynı zamanda Kutsal Roma İmparatoru II. Ferdinand'ın küçük kız kardeşiydi.
Jan Kasimir, hayatının büyük bir bölümünde ağabeyi IV. Władysław Waza'nın gölgesinde kaldı. Leh soyluları arasında çok az arkadaşa sahipti. Dostça olmayan, ketum, zamanını dini düşünceleri arasında bölen ve siyasetten hoşlanmayan biri olarak, olumsuz Habsburg politikalarını desteklemek yerine Lehistan mahkemesinde bir güç tabanına veya etkisine sahip değildi. Daha sonra, Rusya Çarlığı'na karşı Smolensk Muharebesi'nde (1633) yer alarak bir askeri komutan olarak yeteneklerini sergileme fırsatı buldu. 1632 ile 1635 yılları arasında ağabeyi IV. Władysław Waza, Jan Kasimir'i İsveçli Christina ile, ardından bir İtalyan prensesiyle evlendirmek isteyip kardeşinin itibarını artırmaya çalıştı, ancak işe yaramadı. 1637'de Jan Kasimir, Kutsal Roma İmparatorluğu'nun ordusuna katılmak ve Fransızlara karşı savaşmak için dış temsilcilik görevini üstlendi. Komuta ettiği alay savaşta yenildikten sonra, güçlü Kazak karşıtı çıkarlarının ve siyasi görüşlerinin büyük ölçüde Avusturya İmparatorunun doğrudan etkisi altında şekillendiği Viyana sarayında bir yıl yaşayarak geçirdi.
1636'da Lehistan-Litvanya Birliği'ne geri döndü ve Barones Guldentern'e aşık oldu, ancak onunla evlenme isteği ağabeyi Kral IV. Władysław tarafından engellendi. Daha sonra, Władysław onu Kurlandiya ve Semigalya Dükalığı'nın dükü yapmak istedi, ancak bu Sejm tarafından veto edildi. Bu duruma gücenen Jan Kasimir, 1638'de Portekiz Genel valisi olmak için İspanya Krallığı'na gitti, ancak Fransız ajanları tarafından yakalandı ve Kardinal Armand Jean du Plessis de Richelieu'nun emriyle 1640'a kadar hapsedildi. Daha sonra, atanan Smolensk Voyvodası Krzysztof Gosiewski'nin dış temsilciliği tarafından ve bir sonucu olarak serbest bırakıldı. 1641'de Jan Kasimir bir Cizvit olmaya karar verdi. 1642'de, kız kardeşine Almanya'ya kadar eşlik etmek için Lehistan-Litvanya Birliği topraklarından tekrar ayrıldı. 1643'te Kral Władysław'ın sözlü muhalefetine karşı Cizvitlere katıldı ve Sejm ile Papa arasında diplomatik bir sürtüşmeye neden oldu. Jan Kasimir, Cizvitler tarafından Katolik fraksiyonu desteklemek için davet edilerek Roma'ya gitti. Burada kardinal olarak atandı, ancak kısa süre sonra istifa etmek zorunda kalacak ve Władysław'ın tek oğlu öldüğünde Sejm'e gitmek durumunda kalacaktı.Habsburgların desteğini kazanmaya ve doğudan beklenmedik bir saldırı olması durumunda uluslararasında bir ittifak oluşturmak için Avusturyalı bir prensesle evlendirilmeye çalışıldı.
Tahta çıkışı
1648'de Jan Kasimir, Polonya Parlamentosu tarafından üvey kardeşinin yerine Polonya tahtına çıktı. Tufan döneminde tahta çıkan Jan Kasimir kendisini 1654-1667 Lehistan-Rusya Savaşı gibi birçok savaşın ve karışıklığın içinde buldu. Lehistan-Litvanya topraklarının çoğu, Leh-Litvanyalı valilerin ve soyluların komplocu suç ortaklığı nedeniyle, Tufan sırasında fazla bir çatışma olmadan X. Karl Gustav önderliğindeki İsveç İmparatorluğu ordusu tarafından işgal edildi. Sejm, İsveçlileri Polonya'dan çıkarmak için birkaç yıl içinde ayaklandı. Şehirlerin ve kasabaların çoğu yağmalandı ve bazıları, geri çekilen düşman birimleri tarafından yerle bir edildi. Jan Kasimir'in saltanatı, Lehistan ve Lehistan-Litvanya Birliği tarihinin en feci ve belki de en başarısız dönemlerinden biri olarak hatırlansa da, genellikle ulusunu kurtarmak için cesurca savaşan "savaşçı kral" olarak da anılır.
1660 yılında II. Jan Kasimir, İsveç tahtına ilişkin iddiasından vazgeçmek adına İsveç'in Livonya ve günümüz Letonya'sındaki Riga şehri üzerindeki egemenliğini kabul etmek zorunda kaldı.
II. Jan Kasimir büyük bir desteğe sahip olacağına inandığı, ağabeyinin dul eşi Marie Louise Gonzaga (Lehçe: Maria Ludwika) ile evlendi. Marie Louise 1667'de aniden öldü ve bu ölüm, Jan Kasimir'in erken dönem siyasi yükselişinin bir anda yok olmasına neden oldu.
Tahtı bırakması
16 Eylül 1668'de, önceki yıl eşi Marie Louise Gonzaga'nın ölümünden sonra kederlenen II. Jan Kasimir, Lehistan-Litvanya Birliği tahtından feragat ederek Fransa'ya döndü ve yeniden Cizvitlere katıldı. Saint-Germain-des-Prés Manastırı'nın başrahibi oldu. Tahtı bırakmasının ardından Michał Korybut Wiśniowiecki (I. Michael) yeni kral seçildi ve 29 Eylül 1669'da taç giydi.
Ölümü
1672 yılının sonbaharında Jan Kazimir, Polonya'ya dönmeyi planlamıştı, ancak yola çıkmadan önce hastalandı ve istirahat etmek zorunda kaldı. Kamyanets-Podilski topraklarının Osmanlı İmparatorluğu tarafından ele geçirilmesi onu üzdü ve sağlık durumu daha da kötüleşti. Leh topraklarını Osmanlılara karşı savunmak için Papa X. Clemens'ten yardım istedi. 16 Aralık 1672'de felçten öldü ve cenaze töreni Kraków'daki Wawel Katedrali'nde gerçekleşti.
Kaynakça
- ^ Jan II Kazimierz Waza, Polski Słownik Biograficzny, Tom X, 1964, s. 410
- ^ "Władca, co kaprysił" (Lehçe). 2 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ekim 2018.
- ^ Stone, Daniel Z. (2014). The Polish-Lithuanian State, 1386-1795 (İngilizce). University of Washington Press. s. 160. ISBN . 30 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ . szlachta.internetdsl.pl. 25 Haziran 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2018.
- ^ . dampol.republika.pl. 21 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2018.
II. Jan Kazimierz Waza Doğumu: 22 Mart 1609 Ölümü: 6 Aralık 1672 | ||
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen IV. Władysław Vasa |  Polonya kralı Litvanya Büyük Dükası 1648–1668 | Sonra gelen Michał Korybut Wiśniowiecki |
| Hak iddia edilen unvanlar | ||
| Önce gelen IV. Władysław Vasa | — Hak olarak elde tutulan unvanlar — İsveç kralı 1648–1660 | Oliva Antlaşması |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
II Jan Kasimir Lehce Jan II Kazimierz Waza Almanca Johann II Kasimir Wasa Litvanca Jonas Kazimieras Vaza 22 Mart 1609 16 Aralik 1672 Polonya krali ve Litvanya buyuk duku II Jan KasimirII Jan Kasimir in Bacciarelli tarafindan cizilen portresi Polonya krali Litvanya Buyuk DukuHukum suresiKasim 1648 16 Eylul 1668Tac giymesi19 Ocak 1649Once gelenIV Wladyslaw VasaSonra gelenI MichaelDogum22 Mart 1609 Krakow PolonyaOlum16 Aralik 1672 63 yasinda Nevers FransaEs ler iMarie Louise GonzagaHanedanVasa HanedaniBabasiIII Zygmunt WazaAnnesiDiniRoma KatolikligiImza 1648 yilinda agabeyi IV Wladyslaw Waza nin olumu uzerine Litvanya granduku Yukari Silezya Opole duku ve Lehistan Litvanya Birligi krali oldu ve 1668 yilina kadar tahtta kaldi Ayrica babasi III Zygmunt Waza nin Isvec Imparatorlugu uzerindeki vesayeti dolayisiyla hukumdarligi sirasinda Isvec tahtinda da hak sahibiydi Polonya da Jan Kazimierz olarak bilinir ve yaygin olarak adlandirilir Kral iken baskent Varsova Isvecliler tarafindan isgal edildi II Jan Isvecliler e II Kuzey Savasi nda yer aldi Sonuc cikmayan savasin sonunda Lehistan Isvec Habsburg ve Brandenburg devletleri arasinda Oliva Antlasmasi imzalandi HayatiIlk yillari Jan Kasimir 22 Mart 1609 da Krakow da dogdu Babasi Isvec krali I Gustav in torunu olan III Zygmunt Waza dir Annesi Avusturya arsiduku II Karl ile Maria Anna nin kizi ayni zamanda Kutsal Roma Imparatoru II Ferdinand in kucuk kiz kardesiydi Jan Kasimir hayatinin buyuk bir bolumunde agabeyi IV Wladyslaw Waza nin golgesinde kaldi Leh soylulari arasinda cok az arkadasa sahipti Dostca olmayan ketum zamanini dini dusunceleri arasinda bolen ve siyasetten hoslanmayan biri olarak olumsuz Habsburg politikalarini desteklemek yerine Lehistan mahkemesinde bir guc tabanina veya etkisine sahip degildi Daha sonra Rusya Carligi na karsi Smolensk Muharebesi nde 1633 yer alarak bir askeri komutan olarak yeteneklerini sergileme firsati buldu 1632 ile 1635 yillari arasinda agabeyi IV Wladyslaw Waza Jan Kasimir i Isvecli Christina ile ardindan bir Italyan prensesiyle evlendirmek isteyip kardesinin itibarini artirmaya calisti ancak ise yaramadi 1637 de Jan Kasimir Kutsal Roma Imparatorlugu nun ordusuna katilmak ve Fransizlara karsi savasmak icin dis temsilcilik gorevini ustlendi Komuta ettigi alay savasta yenildikten sonra guclu Kazak karsiti cikarlarinin ve siyasi goruslerinin buyuk olcude Avusturya Imparatorunun dogrudan etkisi altinda sekillendigi Viyana sarayinda bir yil yasayarak gecirdi 1636 da Lehistan Litvanya Birligi ne geri dondu ve Barones Guldentern e asik oldu ancak onunla evlenme istegi agabeyi Kral IV Wladyslaw tarafindan engellendi Daha sonra Wladyslaw onu Kurlandiya ve Semigalya Dukaligi nin duku yapmak istedi ancak bu Sejm tarafindan veto edildi Bu duruma gucenen Jan Kasimir 1638 de Portekiz Genel valisi olmak icin Ispanya Kralligi na gitti ancak Fransiz ajanlari tarafindan yakalandi ve Kardinal Armand Jean du Plessis de Richelieu nun emriyle 1640 a kadar hapsedildi Daha sonra atanan Smolensk Voyvodasi Krzysztof Gosiewski nin dis temsilciligi tarafindan ve bir sonucu olarak serbest birakildi 1641 de Jan Kasimir bir Cizvit olmaya karar verdi 1642 de kiz kardesine Almanya ya kadar eslik etmek icin Lehistan Litvanya Birligi topraklarindan tekrar ayrildi 1643 te Kral Wladyslaw in sozlu muhalefetine karsi Cizvitlere katildi ve Sejm ile Papa arasinda diplomatik bir surtusmeye neden oldu Jan Kasimir Cizvitler tarafindan Katolik fraksiyonu desteklemek icin davet edilerek Roma ya gitti Burada kardinal olarak atandi ancak kisa sure sonra istifa etmek zorunda kalacak ve Wladyslaw in tek oglu oldugunde Sejm e gitmek durumunda kalacakti Habsburglarin destegini kazanmaya ve dogudan beklenmedik bir saldiri olmasi durumunda uluslararasinda bir ittifak olusturmak icin Avusturyali bir prensesle evlendirilmeye calisildi Tahta cikisi 1648 de Jan Kasimir Polonya Parlamentosu tarafindan uvey kardesinin yerine Polonya tahtina cikti Tufan doneminde tahta cikan Jan Kasimir kendisini 1654 1667 Lehistan Rusya Savasi gibi bircok savasin ve karisikligin icinde buldu Lehistan Litvanya topraklarinin cogu Leh Litvanyali valilerin ve soylularin komplocu suc ortakligi nedeniyle Tufan sirasinda fazla bir catisma olmadan X Karl Gustav onderligindeki Isvec Imparatorlugu ordusu tarafindan isgal edildi Sejm Isveclileri Polonya dan cikarmak icin birkac yil icinde ayaklandi Sehirlerin ve kasabalarin cogu yagmalandi ve bazilari geri cekilen dusman birimleri tarafindan yerle bir edildi Jan Kasimir in saltanati Lehistan ve Lehistan Litvanya Birligi tarihinin en feci ve belki de en basarisiz donemlerinden biri olarak hatirlansa da genellikle ulusunu kurtarmak icin cesurca savasan savasci kral olarak da anilir 1660 yilinda II Jan Kasimir Isvec tahtina iliskin iddiasindan vazgecmek adina Isvec in Livonya ve gunumuz Letonya sindaki Riga sehri uzerindeki egemenligini kabul etmek zorunda kaldi II Jan Kasimir buyuk bir destege sahip olacagina inandigi agabeyinin dul esi Marie Louise Gonzaga Lehce Maria Ludwika ile evlendi Marie Louise 1667 de aniden oldu ve bu olum Jan Kasimir in erken donem siyasi yukselisinin bir anda yok olmasina neden oldu Tahti birakmasi 16 Eylul 1668 de onceki yil esi Marie Louise Gonzaga nin olumunden sonra kederlenen II Jan Kasimir Lehistan Litvanya Birligi tahtindan feragat ederek Fransa ya dondu ve yeniden Cizvitlere katildi Saint Germain des Pres Manastiri nin basrahibi oldu Tahti birakmasinin ardindan Michal Korybut Wisniowiecki I Michael yeni kral secildi ve 29 Eylul 1669 da tac giydi Olumu1672 yilinin sonbaharinda Jan Kazimir Polonya ya donmeyi planlamisti ancak yola cikmadan once hastalandi ve istirahat etmek zorunda kaldi Kamyanets Podilski topraklarinin Osmanli Imparatorlugu tarafindan ele gecirilmesi onu uzdu ve saglik durumu daha da kotulesti Leh topraklarini Osmanlilara karsi savunmak icin Papa X Clemens ten yardim istedi 16 Aralik 1672 de felcten oldu ve cenaze toreni Krakow daki Wawel Katedrali nde gerceklesti Kaynakca Jan II Kazimierz Waza Polski Slownik Biograficzny Tom X 1964 s 410 Wladca co kaprysil Lehce 2 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ekim 2018 Stone Daniel Z 2014 The Polish Lithuanian State 1386 1795 Ingilizce University of Washington Press s 160 ISBN 978 0 295 80362 3 30 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Subat 2023 szlachta internetdsl pl 25 Haziran 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ekim 2018 dampol republika pl 21 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ekim 2018 II Jan Kazimierz WazaVasa HanedaniDogumu 22 Mart 1609 Olumu 6 Aralik 1672Resmi unvanlarOnce gelen IV Wladyslaw Vasa Polonya krali Litvanya Buyuk Dukasi 1648 1668 Sonra gelen Michal Korybut WisniowieckiHak iddia edilen unvanlarOnce gelen IV Wladyslaw Vasa Hak olarak elde tutulan unvanlar Isvec krali 1648 1660 Oliva Antlasmasi