Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çiçek virüsü veya Variola virus familyasına, alt familyasına, cinsine ait olan bir DNA virüsüdür ve çiçek hastalığına sebep olur.
| Variola virus | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Bu transmisyon elektron mikrografı bir dizi çiçek virionunu göstermektedir. Virionun içindeki "dambıl şeklindeki" yapı, viral DNA'yı içeren viral çekirdektir; Mag. = ~370.000× | |||||||||||||||||
| Virüs sınıflandırması | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Evrim
Çiçek hastalığının ortaya çıkış tarihi kesin değildir. Büyük olasılıkla 68.000 ila 16.000 yıl önce karasal bir Afrika kemirgen virüsünden evrimleşmiştir. Geniş tarih aralığı, moleküler saati kalibre etmek için kullanılan farklı kayıtlardan kaynaklanmaktadır. Bir klad, 400 ila 1600 yıl önce Asya'dan yayılan variola majör suşlarıydı (çiçek hastalığının klinik olarak daha şiddetli formu). İkinci bir klad, Amerika kıtalarından tanımlanan alastrim (fenotipik olarak hafif bir çiçek hastalığı) ve günümüzden 1400 ila 6300 yıl önce atasal bir türden farklılaşan Batı Afrika'dan izolatları içeriyordu. Bu klad en az 800 yıl önce iki alt klana ayrılmıştır.
İkinci bir tahmin variola virüsünün Taterapox'tan (gerbiller dahil bazı Afrika kemirgenlerinde görülen bir ) ayrılışını 3000 ila 4000 yıl öncesine dayandırmaktadır. Bu, çiçek hastalığının bir insan hastalığı olarak ortaya çıkışına ilişkin arkeolojik ve tarihi kanıtlarla tutarlıdır ve nispeten yeni bir kökene işaret etmektedir. Mutasyon oranının herpesvirüslerinkine benzer olduğu varsayılırsa, variola virüsünün Taterapox'tan ayrılma tarihinin 50.000 yıl önce olduğu tahmin edilmektedir. Bu, yayınlanan diğer tahminlerle tutarlı olmakla birlikte, arkeolojik ve tarihi kanıtların çok eksik olduğunu göstermektedir. Bu virüslerdeki mutasyon oranlarının daha iyi tahmin edilmesi gerekmektedir.
Yaklaşık 1650 yılına ait bir suşun incelenmesi, bu suşun halihazırda dizilenmiş diğer suşlara olduğunu ortaya koymuştur. Bu virüsün mutasyon oranı moleküler saat ile iyi bir şekilde modellenmiştir. Suşların çeşitlenmesi yalnızca 18. ve 19. yüzyıllarda meydana gelmiştir.
Viroloji
Variola virüsü büyük ve tuğla şeklindedir ve yaklaşık 302 ila 350 nanometreye 244 ila 270 nm boyutlarındadır, 186 kilobaz çifti (kbp) boyutunda tek bir doğrusal çift sarmallı DNA genomuna sahiptir ve her iki ucunda bir sap-ilmik içerir.
Dört ortopoksvirüs insanlarda enfeksiyona neden olur: variola, , sığır çiçeği ve maymun çiçeği. Variola virüsü doğada sadece insanları enfekte eder, ancak primatlar ve diğer hayvanlar deneysel ortamda enfekte edilmiştir. Vaccinia, sığır çiçeği ve maymun çiçeği virüsleri doğada hem insanları hem de diğer hayvanları enfekte edebilir.
Çiçek virüslerinin yaşam döngüsü, farklı hücre giriş mekanizmalarına sahip birden fazla bulaşıcı forma sahip olmaları nedeniyle karmaşıktır. Çiçek virüsleri, çekirdek yerine hücrenin sitoplazmasında çoğalmaları bakımından insan DNA virüsleri arasında benzersizdir. Çoğalmak için, çiçek virüsleri diğer DNA virüsleri tarafından üretilmeyen çeşitli özel proteinler üretir, bunlardan en önemlisi viral ilişkili DNA'ya bağımlı RNA polimerazdır.
Hem zarflı hem de zarfsız virionlar bulaşıcıdır. Viral zarf, de dahil olmak üzere viral spesifik polipeptitler içeren modifiye Golgi membranlarından oluşur. Variola majör virüsü ya da variola minör virüsü ile enfeksiyon diğerine karşı bağışıklık kazandırır.
Variola majör
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Hastalığın daha yaygın, bulaşıcı formuna variola majör virüs türü neden olur.
Variola minör
Alastrim olarak da adlandırılan Variola minör virüsü, virüsün daha az yaygın ve çok daha az ölümcül bir formudur. Variola minör, çiçek hastalığı ile aynı kuluçka dönemine ve patogenetik aşamalara sahip olmasına rağmen, çiçek hastalığının %30'luk ölüm oranına kıyasla %1'den daha az bir ölüm oranına sahip olduğuna inanılmaktadır. Variola majör gibi variola minör de havadaki virüsün solunması yoluyla yayılır ve bu durum yüz yüze temas ya da fomitler aracılığıyla gerçekleşebilir. Variola minör virüsü ile enfeksiyon, daha tehlikeli olan variola majör virüsüne karşı bağışıklık kazandırır.
Variola minör çiçek hastalığına kıyasla daha az zayıflatıcı bir hastalık olduğundan, insanlar daha ayakta tedavi olabiliyorlardı ve dolayısıyla başkalarına daha hızlı bulaştırabiliyorlardı. Bu nedenle, variola minör 20. yüzyılın başlarında Amerika Birleşik Devletleri, Büyük Britanya ve Güney Afrika'yı kasıp kavurmuş, bu bölgelerde hastalığın baskın formu haline gelmiş ve böylece ölüm oranlarını hızla düşürmüştür. Variola majör ile birlikte, minör formu da artık tüm dünyadan tamamen yok edilmiştir. Son yerli variola minör vakası Ekim 1977'de Somalili bir aşçı olan Ali Maow Maalin'de görülmüş ve çiçek hastalığının Mayıs 1980'de dünya çapında tamamen ortadan kaldırıldığı resmen ilan edilmiştir. Variola minör aynı zamanda beyaz çiçek, kaffir çiçeği, Küba kaşıntısı, Batı Hint çiçeği, süt çiçeği ve pseudovariola olarak da adlandırılmıştır.
Genom bileşimi
Variola majör virüsünün genomu yaklaşık 186.000 baz çifti uzunluğundadır. Doğrusal çift sarmallı DNA'dan oluşur ve yaklaşık 200 gen için bir içerir. Genler genellikle üst üste binmez ve tipik olarak genomun daha yakın terminal bölgesine işaret eden bloklar halinde meydana gelir. Genomun merkezi bölgesinin kodlama dizisi orthopoxvirusler arasında oldukça tutarlıdır ve genlerin düzeni kordopoxvirüsler arasında tutarlıdır.
Variola virüs genomunun merkezi, yapısal proteinler, DNA replikasyonu, transkripsiyon ve mRNA sentezi için genler de dahil olmak üzere temel viral genlerin çoğunu içerir. Genomun uç kısımları orthopoksvirus suşları ve türleri arasında daha fazla farklılık gösterir. Bu bölgeler konakların bağışıklık sistemlerini eden proteinler içerir ve orthopoxvirus ailesi genelinde virülanstaki değişkenlikten birincil olarak sorumludur. Poxviruslerdeki bu terminal bölgeler dizileridir. Bu diziler aynıdır ancak genomun her iki ucunda zıt yöndedir, bu da genomun sürekli bir DNA döngüsü olmasına yol açar.
ITR dizilerinin bileşenleri arasında tam olarak baz eşleşmesi yapılmamış A/T bakımından zengin bir sap-ilmik döngüsü, DNA'yı (aynı dizinin birden fazla kopyasını içeren bir DNA uzantısı) çözmek için gerekli olan yaklaşık 100 baz çiftlik bir bölge, birkaç ve değişen sayı ve uzunlukta kısa tandem olarak tekrar eden diziler bulunur. Poxviridae'nin ITR'lerinin uzunluğu suşlar ve türler arasında değişir. Variola majör virüsündeki viral proteinlerin çoğu için kodlama dizisi, çiçek hastalığına karşı aşılama için kullanılan ilgili bir virüs olan genomu ile en az %90 benzerliğe sahiptir.
Gen ifadesi
Variola virüsünün gen ekspresyonu tamamen konak hücrenin sitoplazması içinde gerçekleşir ve enfeksiyon sırasında belirgin bir ilerleme izler. Enfeksiyöz bir virionun konak hücreye girmesinden sonra, viral mRNA sentezi 20 dakika içinde tespit edilebilir.
Viral genomun yaklaşık yarısı viral DNA'nın replikasyonundan önce transkribe edilir. İfade edilen genlerin ilk seti, enfekte eden virion içinde paketlenmiş önceden var olan viral makine tarafından transkribe edilir. Bu genler viral DNA sentezi ve bir sonraki eksprese gen setinin transkripsiyonu için gerekli faktörleri kodlar.
Çoğu DNA virüsünün aksine, variola virüsü ve diğer DNA replikasyonu enfekte hücrenin sitoplazması içinde gerçekleşir. Bir konak hücrenin enfeksiyonundan sonra DNA replikasyonunun tam zamanlaması poxviridae arasında değişiklik gösterir. Genomun rekombinasyonu aktif olarak enfekte olmuş hücreler içinde gerçekleşir. Viral DNA replikasyonunun başlamasını takiben, bir ara gen seti geç gen ifadesinin transkripsiyon faktörlerini kodlar. Geç genlerin ürünleri, yeni viryonlar için erken genlerin transkripsiyonu için gerekli transkripsiyon faktörlerinin yanı sıra viral RNA polimeraz ve yeni viral partiküller için diğer temel enzimleri içerir. Bu proteinler daha sonra diğer hücreleri enfekte edebilen yeni enfeksiyöz viryonlar halinde paketlenir.
Araştırma
Biri Amerika Birleşik Devletleri'nde Atlanta'daki CDC'de, diğeri de Rusya'nın Koltsovo kentindeki olmak üzere iki canlı variola majör virüsü örneği kalmıştır. Kalan virüs örnekleriyle yapılan araştırmalar sıkı bir şekilde kontrol edilmektedir ve her araştırma önerisinin DSÖ ve (WHA) tarafından onaylanması gerekmektedir. Poxvirüsler üzerine yapılan araştırmaların çoğu, model organizma olarak yakın akraba virüsü kullanılarak gerçekleştirilmektedir. Çiçek aşısı için kullanılan Vaccinia virüsü, aynı zamanda ilgisiz hastalıklara yönelik aşılar için viral bir vektör olarak da araştırılmaktadır.
Variola majör virüsünün genomu ilk olarak 1990'larda bütünüyle dizilenmiştir. Tüm kodlama dizisi çevrimiçi olarak halka açıktır. Variola majör virüsü için mevcut , 1967'de Hindistan'da dolaşan bir türden dizilenmiştir. Ek olarak, DSÖ eradikasyon kampanyası sırasında toplanan diğer suşların örnekleri için diziler vardır. Variola virüsü ve diğer poxvirüslerin açıklamalı dizilerinin eksiksiz bir veritabanı için bir , aracılığıyla kamuya açıktır.
Genetik mühendislik
DSÖ günümüzde variola virüsünün genetik mühendisliğini yasaklamaktadır. Ancak 2004 yılında, DSÖ'ye danışmanlık yapan bir komite, variola majör virüsünün kalan iki örneğinin genomunun bir işaretleyici gen eklemek üzere düzenlenmesine izin verilmesi lehinde oy kullanmıştır. GFP ya da yeşil floresan protein olarak adlandırılan bu gen, virüsün canlı örneklerinin floresan ışık altında yeşil renkte parlamasına neden olacaktı. Virüsün virülansını etkilemeyecek olan bu genin eklenmesi, genomda izin verilen tek değişiklik olacaktır. Komite, önerilen değişikliğin, potansiyel bir tedavinin viral örnekleri öldürmede etkili olup olmadığını değerlendirmeyi kolaylaştırarak tedavi araştırmalarına yardımcı olacağını belirtti. Öneri ancak tarafından onaylanırsa yürürlüğe girebilecekti. WHA 2005 yılında öneriyi görüştüğünde, araştırma önerilerini teker teker inceleyeceğini belirterek öneri üzerinde resmi bir oylama yapmaktan kaçındı.Vaccinia genomuna GFP geninin eklenmesi, yakın akraba Vaccinia virüsü üzerinde yapılan araştırmalar sırasında rutin olarak gerçekleştirilmektedir.
Tartışmalar
Variola virüsünün tam diziliminin kamuya açık olması, bulaşıcı virüsün yasa dışı sentezlenmesi olasılığına ilişkin endişeleri artırmıştır. Variola virüsünün kuzeni olan Vaccinia, 2002 yılında NIH bilim adamları tarafından yapay olarak sentezlenmiştir. Bilim insanları, viral partiküller üreten ve kendi kendini kopyalayan bir bakteriyel plazmid oluşturmak için rekombinant bir viral genomun kullanılmasını içeren daha önceden belirlenmiş bir yöntem kullandılar.
2016 yılında başka bir grup, için kamuya açık sekans verilerini kullanarak at çiçeği virüsünü sentezledi. Araştırmacılar, etkili bir aşı halihazırda mevcut olmasına rağmen, çalışmalarının çiçek hastalığı için daha güvenli ve daha etkili bir aşı oluşturmada faydalı olacağını savundular.
At çiçeği virüsünün daha önce soyunun tükenmiş gibi görünmesi, variola majörün yeniden canlanabileceğine dair endişeleri artırmış ve diğer bilim insanlarının araştırmacıların amaçlarını sorgulamasına neden olmuştu. Eleştirmenler, grubun kısa bir zaman dilimi içinde nispeten az maliyet veya çabayla canlı virüsü yeniden yaratabilmesini özellikle endişe verici buldu. Her ne kadar DSÖ bireysel laboratuvarların bir seferde genomun %20'sinden fazlasını sentezlemesini yasaklasa ve çiçek hastalığı genom parçalarının satın alımları izlenip düzenlense de kötü niyetli bir grup birden fazla kaynaktan canlı virüs üretmek için gerekli sentetik genomun tamamını derleyebilir.
Bulaşma
Çiçek hastalığı oldukça bulaşıcıydı, ancak belki de bulaşmanın yakın temas gerektirmesi ve döküntülerin başlamasından sonra meydana gelmesi nedeniyle genellikle diğer bazı viral hastalıklardan daha yavaş ve daha az yaygındı. Genel enfeksiyon oranı, bulaşıcı evrenin kısa sürmesinden de etkilenmiştir. Ilıman bölgelerde çiçek hastalığı enfeksiyonlarının sayısı kış ve ilkbahar aylarında en yüksekti. Tropikal bölgelerde mevsimsel değişim daha az belirgindi ve hastalık yıl boyunca görülüyordu.
Çiçek hastalığı enfeksiyonlarının yaş dağılımı kazanılmış bağışıklığa bağlıydı. Aşı bağışıklığı zamanla azalmış ve muhtemelen otuz yıl içinde kaybolmuştur. Çiçek hastalığının böcekler ya da hayvanlar tarafından bulaştırıldığı bilinmemektedir ve asemptomatik taşıyıcılık durumu yoktur.
Bulaşma, genellikle enfekte bir kişinin oral, nazal veya faringeal mukozasından salınan damlacıklar olmak üzere variola virüsünün solunması yoluyla gerçekleşir. Bir kişiden diğerine bulaşma, öncelikle enfekte bir kişiyle uzun süreli yüz yüze temas yoluyla gerçekleşir.
Çamaşırhane çalışanlarının kontamine yatak takımlarıyla uğraştıktan sonra çiçek hastalığına yakalanması, çiçek hastalığının kontamine nesnelerle (fomitler) doğrudan temas yoluyla yayılabileceğini düşündürmüş, ancak bunun nadir olduğu görülmüştür. Ayrıca nadiren çiçek hastalığı binalar, otobüsler ve trenler gibi kapalı ortamlarda havada taşınan virüsle yayılmıştır. Virüs plasentayı geçebilir, ancak konjenital çiçek hastalığı insidansı nispeten düşüktür.
Çiçek hastalığı prodromal dönemde önemli ölçüde bulaşıcı değildir ve viral dökülme genellikle ağız ve yutakta lezyonların eşlik ettiği döküntünün ortaya çıkmasına kadar gecikir. Virüs hastalığın seyri boyunca bulaşabilir, ancak bu en sık deri lezyonlarının çoğunun sağlam olduğu döküntünün ilk haftasında gerçekleşir. Lezyonların üzerinde kabuklar oluştuğunda bulaşıcılık 7 ila 10 gün içinde azalır, ancak enfekte kişi son çiçek hastalığı kabuğu düşene kadar bulaşıcıdır.
Kaynakça
- ^ "Virus Taxonomy: 2018b Release". International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV) (İngilizce). March 2019. Erişim tarihi: 21 March 2019.
- ^ Esposito JJ, Sammons SA, Frace AM, Osborne JD, Olsen-Rasmussen M, Zhang M, ve diğerleri. (August 2006). "Genome sequence diversity and clues to the evolution of variola (smallpox) virus". Science. 313 (5788). ss. 807-12. Bibcode:2006Sci...313..807E. doi:10.1126/science.1125134. (PMID) 16873609. 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
- ^ Li Y, Carroll DS, Gardner SN, Walsh MC, Vitalis EA, Damon IK (October 2007). "On the origin of smallpox: correlating variola phylogenics with historical smallpox records". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 104 (40). ss. 15787-92. Bibcode:2007PNAS..10415787L. doi:10.1073/pnas.0609268104. (PMC) 2000395 $2. (PMID) 17901212.
- ^ a b Hughes AL, Irausquin S, Friedman R (January 2010). "The evolutionary biology of poxviruses". Infection, Genetics and Evolution. 10 (1). ss. 50-59. doi:10.1016/j.meegid.2009.10.001. (PMC) 2818276 $2. (PMID) 19833230.
- ^ Duggan AT, Perdomo MF, Piombino-Mascali D, Marciniak S, Poinar D, Emery MV, ve diğerleri. (December 2016). "17th Century variola Virus Reveals the Recent History of Smallpox". Current Biology. 26 (24). ss. 3407-12. doi:10.1016/j.cub.2016.10.061. (PMC) 5196022 $2. (PMID) 27939314.
- ^ Dubochet J, Adrian M, Richter K, Garces J, Wittek R (March 1994). "Structure of intracellular mature vaccinia virus observed by cryoelectron microscopy". Journal of Virology. 68 (3). ss. 1935-41. doi:10.1128/JVI.68.3.1935-1941.1994. (PMC) 236655 $2. (PMID) 8107253.
- ^ a b Moss B (2006). "Poxviridae: the viruses and their replication". Fields BN, Knipe DM, Howley PM (Ed.). Fields Virology. 5th. 2. Philadelphia, PA: Lippincott-Raven. ss. 2905-46. ISBN .
- ^ Damon I (2006). "Poxviruses". Fields BN, Knipe DM, Howley PM (Ed.). Fields Virology. 5th. 2. Philadelphia, PA: Lippincott-Raven. ss. 2947-76. ISBN .
- ^ a b c d Atkinson W, Hamborsky J, McIntyre L, Wolfe S, (Ed.) (2005). (PDF). Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases (The Pink Book). 9th. Washington DC: Public Health Foundation. ss. 281-306. 6 Mart 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b c . Armed Forces Institute of Pathology: Department of Infectious and Parasitic Diseases. 9 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2008.
- ^ "History of Smallpox - Smallpox - CDC". www.cdc.gov. 15 Şubat 2019. 14 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2019.
- ^ "Variola virus, complete genome" (İngilizce). 20 Aralık 2020. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022.
- ^ a b c d e f g Thèves, C.; Biagini, P.; Crubézy, E. (1 Mart 2014). "The rediscovery of smallpox". Clinical Microbiology and Infection (İngilizce). 20 (3). ss. 210-218. doi:10.1111/1469-0691.12536. ISSN 1198-743X. (PMID) 24438205. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Fields virology. 6th. Bernard N. Fields, David M. Knipe, Peter M. Howley. Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. 2013. ISBN . OCLC 825740706.
- ^ a b Vogel, Gretchen (19 Kasım 2004). "WHO Gives a Cautious Green Light to Smallpox Experiments". Science (İngilizce). 306 (5700). ss. 1270-1271. doi:10.1126/science.306.5700.1270a. ISSN 0036-8075. (PMID) 15550627. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022.
- ^ Kaynarcalidan, Onur; Moreno Mascaraque, Sara; Drexler, Ingo (26 Kasım 2021). "Vaccinia Virus: From Crude Smallpox Vaccines to Elaborate Viral Vector Vaccine Design". Biomedicines (İngilizce). 9 (12). s. 1780. doi:10.3390/biomedicines9121780. ISSN 2227-9059. (PMC) 8698642 $2. (PMID) 34944596.
- ^ "Home". Viral Bioinformatics Research Centre (İngilizce). 24 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022.
- ^ a b Check, Erika (1 Kasım 2004). "Unanimous vote approves tweak to smallpox genome". Nature (İngilizce). 432 (7015). s. 263. Bibcode:2004Natur.432..263C. doi:10.1038/432263a. ISSN 1476-4687. (PMID) 15549065. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022.
- ^ a b Altman, Lawrence K. (11 Kasım 2004). "W.H.O. Panel Backs Gene Manipulation in Smallpox Virus". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022.
- ^ "WHO smallpox vaccine reserve gains support". CIDRAP (İngilizce). 1 Haziran 2005. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022.
- ^ Daian e Silva, D. S. O.; Pinho, T. M. G.; Rachid, M. A.; Barbosa-Stancioli, D. F.; Da Fonseca, F. G. (15 Mart 2019). "The Perennial Use of the Green Fluorescent Protein Marker in a Live Vaccinia Virus Ankara Recombinant Platform Shows No Acute Adverse Effects in Mice". Brazilian Journal of Microbiology. 50 (2). ss. 347-355. doi:10.1007/s42770-019-00067-5. ISSN 1517-8382. (PMC) 6863200 $2. (PMID) 30877662.
- ^ a b "A paper showing how to make a smallpox cousin just got published. Critics wonder why". www.science.org (İngilizce). 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022.
- ^ a b Domi, Arban; Moss, Bernard (17 Eylül 2002). "Cloning the vaccinia virus genome as a bacterial artificial chromosome in Escherichia coli and recovery of infectious virus in mammalian cells". Proceedings of the National Academy of Sciences (İngilizce). 99 (19). ss. 12415-12420. Bibcode:2002PNAS...9912415D. doi:10.1073/pnas.192420599. ISSN 0027-8424. (PMC) 129459 $2. (PMID) 12196634.
- ^ a b c d "How Canadian researchers reconstituted an extinct poxvirus for $100,000 using mail-order DNA". www.science.org (İngilizce). 16 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022.
- ^ a b Donald K. Milton (29 Kasım 2012). "What was the primary mode of smallpox transmission? Implications for biodefense". Front Cell Infect Microbiol. 2 (150). s. 150. doi:10.3389/fcimb.2012.00150. (PMC) 3509329 $2. (PMID) 23226686.
the rarity of smallpox transmission via fomites suggests that mucosal exposure was not the primary means of transmission and is consistent with a preference for infection via the lower respiratory tract. The rarity of transmission on crowded buses and trains could be evidence that airborne transmission was not important. However, Fenner et al. (1988) state that transmission on public transport was rare because patients seldom traveled after becoming ill.
- ^ Rao AR (1972). Smallpox. 1st. Bombay: Kothari Book Depot. OCLC 723806.
- ^ . Smallpox Overview. 2 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2007.
- ^ Henderson DA, Inglesby TV, Bartlett JG, Ascher MS, Eitzen E, Jahrling PB, ve diğerleri. (June 1999). "Smallpox as a biological weapon: medical and public health management. Working Group on Civilian Biodefense". JAMA. 281 (22). ss. 2127-37. doi:10.1001/jama.281.22.2127. (PMID) 10367824.
Dış bağlantılar
![image]()
Wikimedia Commons'ta Çiçek virüsü ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cicek virusu veya Variola virus familyasina alt familyasina cinsine ait olan bir DNA virusudur ve cicek hastaligina sebep olur Variola virusBu transmisyon elektron mikrografi bir dizi cicek virionunu gostermektedir Virionun icindeki dambil seklindeki yapi viral DNA yi iceren viral cekirdektir Mag 370 000 Virus siniflandirmasi sirasiz VirusAlem Sube Sinif Takim Familya Cins Tur Variola virusEvrimCicek hastaliginin ortaya cikis tarihi kesin degildir Buyuk olasilikla 68 000 ila 16 000 yil once karasal bir Afrika kemirgen virusunden evrimlesmistir Genis tarih araligi molekuler saati kalibre etmek icin kullanilan farkli kayitlardan kaynaklanmaktadir Bir klad 400 ila 1600 yil once Asya dan yayilan variola major suslariydi cicek hastaliginin klinik olarak daha siddetli formu Ikinci bir klad Amerika kitalarindan tanimlanan alastrim fenotipik olarak hafif bir cicek hastaligi ve gunumuzden 1400 ila 6300 yil once atasal bir turden farklilasan Bati Afrika dan izolatlari iceriyordu Bu klad en az 800 yil once iki alt klana ayrilmistir Ikinci bir tahmin variola virusunun Taterapox tan gerbiller dahil bazi Afrika kemirgenlerinde gorulen bir ayrilisini 3000 ila 4000 yil oncesine dayandirmaktadir Bu cicek hastaliginin bir insan hastaligi olarak ortaya cikisina iliskin arkeolojik ve tarihi kanitlarla tutarlidir ve nispeten yeni bir kokene isaret etmektedir Mutasyon oraninin herpesviruslerinkine benzer oldugu varsayilirsa variola virusunun Taterapox tan ayrilma tarihinin 50 000 yil once oldugu tahmin edilmektedir Bu yayinlanan diger tahminlerle tutarli olmakla birlikte arkeolojik ve tarihi kanitlarin cok eksik oldugunu gostermektedir Bu viruslerdeki mutasyon oranlarinin daha iyi tahmin edilmesi gerekmektedir Yaklasik 1650 yilina ait bir susun incelenmesi bu susun halihazirda dizilenmis diger suslara oldugunu ortaya koymustur Bu virusun mutasyon orani molekuler saat ile iyi bir sekilde modellenmistir Suslarin cesitlenmesi yalnizca 18 ve 19 yuzyillarda meydana gelmistir VirolojiVariola virusu buyuk ve tugla seklindedir ve yaklasik 302 ila 350 nanometreye 244 ila 270 nm boyutlarindadir 186 kilobaz cifti kbp boyutunda tek bir dogrusal cift sarmalli DNA genomuna sahiptir ve her iki ucunda bir sap ilmik icerir Dort ortopoksvirus insanlarda enfeksiyona neden olur variola sigir cicegi ve maymun cicegi Variola virusu dogada sadece insanlari enfekte eder ancak primatlar ve diger hayvanlar deneysel ortamda enfekte edilmistir Vaccinia sigir cicegi ve maymun cicegi virusleri dogada hem insanlari hem de diger hayvanlari enfekte edebilir Cicek viruslerinin yasam dongusu farkli hucre giris mekanizmalarina sahip birden fazla bulasici forma sahip olmalari nedeniyle karmasiktir Cicek virusleri cekirdek yerine hucrenin sitoplazmasinda cogalmalari bakimindan insan DNA virusleri arasinda benzersizdir Cogalmak icin cicek virusleri diger DNA virusleri tarafindan uretilmeyen cesitli ozel proteinler uretir bunlardan en onemlisi viral iliskili DNA ya bagimli RNA polimerazdir Hem zarfli hem de zarfsiz virionlar bulasicidir Viral zarf de dahil olmak uzere viral spesifik polipeptitler iceren modifiye Golgi membranlarindan olusur Variola major virusu ya da variola minor virusu ile enfeksiyon digerine karsi bagisiklik kazandirir Variola major Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Hastaligin daha yaygin bulasici formuna variola major virus turu neden olur Variola minor Alastrim olarak da adlandirilan Variola minor virusu virusun daha az yaygin ve cok daha az olumcul bir formudur Variola minor cicek hastaligi ile ayni kulucka donemine ve patogenetik asamalara sahip olmasina ragmen cicek hastaliginin 30 luk olum oranina kiyasla 1 den daha az bir olum oranina sahip olduguna inanilmaktadir Variola major gibi variola minor de havadaki virusun solunmasi yoluyla yayilir ve bu durum yuz yuze temas ya da fomitler araciligiyla gerceklesebilir Variola minor virusu ile enfeksiyon daha tehlikeli olan variola major virusune karsi bagisiklik kazandirir Variola minor cicek hastaligina kiyasla daha az zayiflatici bir hastalik oldugundan insanlar daha ayakta tedavi olabiliyorlardi ve dolayisiyla baskalarina daha hizli bulastirabiliyorlardi Bu nedenle variola minor 20 yuzyilin baslarinda Amerika Birlesik Devletleri Buyuk Britanya ve Guney Afrika yi kasip kavurmus bu bolgelerde hastaligin baskin formu haline gelmis ve boylece olum oranlarini hizla dusurmustur Variola major ile birlikte minor formu da artik tum dunyadan tamamen yok edilmistir Son yerli variola minor vakasi Ekim 1977 de Somalili bir asci olan Ali Maow Maalin de gorulmus ve cicek hastaliginin Mayis 1980 de dunya capinda tamamen ortadan kaldirildigi resmen ilan edilmistir Variola minor ayni zamanda beyaz cicek kaffir cicegi Kuba kasintisi Bati Hint cicegi sut cicegi ve pseudovariola olarak da adlandirilmistir Genom bilesimi Variola major virusunun genomu yaklasik 186 000 baz cifti uzunlugundadir Dogrusal cift sarmalli DNA dan olusur ve yaklasik 200 gen icin bir icerir Genler genellikle ust uste binmez ve tipik olarak genomun daha yakin terminal bolgesine isaret eden bloklar halinde meydana gelir Genomun merkezi bolgesinin kodlama dizisi orthopoxvirusler arasinda oldukca tutarlidir ve genlerin duzeni kordopoxvirusler arasinda tutarlidir Variola virus genomunun merkezi yapisal proteinler DNA replikasyonu transkripsiyon ve mRNA sentezi icin genler de dahil olmak uzere temel viral genlerin cogunu icerir Genomun uc kisimlari orthopoksvirus suslari ve turleri arasinda daha fazla farklilik gosterir Bu bolgeler konaklarin bagisiklik sistemlerini eden proteinler icerir ve orthopoxvirus ailesi genelinde virulanstaki degiskenlikten birincil olarak sorumludur Poxviruslerdeki bu terminal bolgeler dizileridir Bu diziler aynidir ancak genomun her iki ucunda zit yondedir bu da genomun surekli bir DNA dongusu olmasina yol acar ITR dizilerinin bilesenleri arasinda tam olarak baz eslesmesi yapilmamis A T bakimindan zengin bir sap ilmik dongusu DNA yi ayni dizinin birden fazla kopyasini iceren bir DNA uzantisi cozmek icin gerekli olan yaklasik 100 baz ciftlik bir bolge birkac ve degisen sayi ve uzunlukta kisa tandem olarak tekrar eden diziler bulunur Poxviridae nin ITR lerinin uzunlugu suslar ve turler arasinda degisir Variola major virusundeki viral proteinlerin cogu icin kodlama dizisi cicek hastaligina karsi asilama icin kullanilan ilgili bir virus olan genomu ile en az 90 benzerlige sahiptir Gen ifadesi Variola virusunun gen ekspresyonu tamamen konak hucrenin sitoplazmasi icinde gerceklesir ve enfeksiyon sirasinda belirgin bir ilerleme izler Enfeksiyoz bir virionun konak hucreye girmesinden sonra viral mRNA sentezi 20 dakika icinde tespit edilebilir Viral genomun yaklasik yarisi viral DNA nin replikasyonundan once transkribe edilir Ifade edilen genlerin ilk seti enfekte eden virion icinde paketlenmis onceden var olan viral makine tarafindan transkribe edilir Bu genler viral DNA sentezi ve bir sonraki eksprese gen setinin transkripsiyonu icin gerekli faktorleri kodlar Cogu DNA virusunun aksine variola virusu ve diger DNA replikasyonu enfekte hucrenin sitoplazmasi icinde gerceklesir Bir konak hucrenin enfeksiyonundan sonra DNA replikasyonunun tam zamanlamasi poxviridae arasinda degisiklik gosterir Genomun rekombinasyonu aktif olarak enfekte olmus hucreler icinde gerceklesir Viral DNA replikasyonunun baslamasini takiben bir ara gen seti gec gen ifadesinin transkripsiyon faktorlerini kodlar Gec genlerin urunleri yeni viryonlar icin erken genlerin transkripsiyonu icin gerekli transkripsiyon faktorlerinin yani sira viral RNA polimeraz ve yeni viral partikuller icin diger temel enzimleri icerir Bu proteinler daha sonra diger hucreleri enfekte edebilen yeni enfeksiyoz viryonlar halinde paketlenir ArastirmaBiri Amerika Birlesik Devletleri nde Atlanta daki CDC de digeri de Rusya nin Koltsovo kentindeki olmak uzere iki canli variola major virusu ornegi kalmistir Kalan virus ornekleriyle yapilan arastirmalar siki bir sekilde kontrol edilmektedir ve her arastirma onerisinin DSO ve WHA tarafindan onaylanmasi gerekmektedir Poxvirusler uzerine yapilan arastirmalarin cogu model organizma olarak yakin akraba virusu kullanilarak gerceklestirilmektedir Cicek asisi icin kullanilan Vaccinia virusu ayni zamanda ilgisiz hastaliklara yonelik asilar icin viral bir vektor olarak da arastirilmaktadir Variola major virusunun genomu ilk olarak 1990 larda butunuyle dizilenmistir Tum kodlama dizisi cevrimici olarak halka aciktir Variola major virusu icin mevcut 1967 de Hindistan da dolasan bir turden dizilenmistir Ek olarak DSO eradikasyon kampanyasi sirasinda toplanan diger suslarin ornekleri icin diziler vardir Variola virusu ve diger poxviruslerin aciklamali dizilerinin eksiksiz bir veritabani icin bir araciligiyla kamuya aciktir Genetik muhendislik DSO gunumuzde variola virusunun genetik muhendisligini yasaklamaktadir Ancak 2004 yilinda DSO ye danismanlik yapan bir komite variola major virusunun kalan iki orneginin genomunun bir isaretleyici gen eklemek uzere duzenlenmesine izin verilmesi lehinde oy kullanmistir GFP ya da yesil floresan protein olarak adlandirilan bu gen virusun canli orneklerinin floresan isik altinda yesil renkte parlamasina neden olacakti Virusun virulansini etkilemeyecek olan bu genin eklenmesi genomda izin verilen tek degisiklik olacaktir Komite onerilen degisikligin potansiyel bir tedavinin viral ornekleri oldurmede etkili olup olmadigini degerlendirmeyi kolaylastirarak tedavi arastirmalarina yardimci olacagini belirtti Oneri ancak tarafindan onaylanirsa yururluge girebilecekti WHA 2005 yilinda oneriyi gorustugunde arastirma onerilerini teker teker inceleyecegini belirterek oneri uzerinde resmi bir oylama yapmaktan kacindi Vaccinia genomuna GFP geninin eklenmesi yakin akraba Vaccinia virusu uzerinde yapilan arastirmalar sirasinda rutin olarak gerceklestirilmektedir Tartismalar Variola virusunun tam diziliminin kamuya acik olmasi bulasici virusun yasa disi sentezlenmesi olasiligina iliskin endiseleri artirmistir Variola virusunun kuzeni olan Vaccinia 2002 yilinda NIH bilim adamlari tarafindan yapay olarak sentezlenmistir Bilim insanlari viral partikuller ureten ve kendi kendini kopyalayan bir bakteriyel plazmid olusturmak icin rekombinant bir viral genomun kullanilmasini iceren daha onceden belirlenmis bir yontem kullandilar 2016 yilinda baska bir grup icin kamuya acik sekans verilerini kullanarak at cicegi virusunu sentezledi Arastirmacilar etkili bir asi halihazirda mevcut olmasina ragmen calismalarinin cicek hastaligi icin daha guvenli ve daha etkili bir asi olusturmada faydali olacagini savundular At cicegi virusunun daha once soyunun tukenmis gibi gorunmesi variola majorun yeniden canlanabilecegine dair endiseleri artirmis ve diger bilim insanlarinin arastirmacilarin amaclarini sorgulamasina neden olmustu Elestirmenler grubun kisa bir zaman dilimi icinde nispeten az maliyet veya cabayla canli virusu yeniden yaratabilmesini ozellikle endise verici buldu Her ne kadar DSO bireysel laboratuvarlarin bir seferde genomun 20 sinden fazlasini sentezlemesini yasaklasa ve cicek hastaligi genom parcalarinin satin alimlari izlenip duzenlense de kotu niyetli bir grup birden fazla kaynaktan canli virus uretmek icin gerekli sentetik genomun tamamini derleyebilir BulasmaCicek hastaligi oldukca bulasiciydi ancak belki de bulasmanin yakin temas gerektirmesi ve dokuntulerin baslamasindan sonra meydana gelmesi nedeniyle genellikle diger bazi viral hastaliklardan daha yavas ve daha az yaygindi Genel enfeksiyon orani bulasici evrenin kisa surmesinden de etkilenmistir Iliman bolgelerde cicek hastaligi enfeksiyonlarinin sayisi kis ve ilkbahar aylarinda en yuksekti Tropikal bolgelerde mevsimsel degisim daha az belirgindi ve hastalik yil boyunca goruluyordu Cicek hastaligi enfeksiyonlarinin yas dagilimi kazanilmis bagisikliga bagliydi Asi bagisikligi zamanla azalmis ve muhtemelen otuz yil icinde kaybolmustur Cicek hastaliginin bocekler ya da hayvanlar tarafindan bulastirildigi bilinmemektedir ve asemptomatik tasiyicilik durumu yoktur Bulasma genellikle enfekte bir kisinin oral nazal veya faringeal mukozasindan salinan damlaciklar olmak uzere variola virusunun solunmasi yoluyla gerceklesir Bir kisiden digerine bulasma oncelikle enfekte bir kisiyle uzun sureli yuz yuze temas yoluyla gerceklesir Camasirhane calisanlarinin kontamine yatak takimlariyla ugrastiktan sonra cicek hastaligina yakalanmasi cicek hastaliginin kontamine nesnelerle fomitler dogrudan temas yoluyla yayilabilecegini dusundurmus ancak bunun nadir oldugu gorulmustur Ayrica nadiren cicek hastaligi binalar otobusler ve trenler gibi kapali ortamlarda havada tasinan virusle yayilmistir Virus plasentayi gecebilir ancak konjenital cicek hastaligi insidansi nispeten dusuktur Cicek hastaligi prodromal donemde onemli olcude bulasici degildir ve viral dokulme genellikle agiz ve yutakta lezyonlarin eslik ettigi dokuntunun ortaya cikmasina kadar gecikir Virus hastaligin seyri boyunca bulasabilir ancak bu en sik deri lezyonlarinin cogunun saglam oldugu dokuntunun ilk haftasinda gerceklesir Lezyonlarin uzerinde kabuklar olustugunda bulasicilik 7 ila 10 gun icinde azalir ancak enfekte kisi son cicek hastaligi kabugu dusene kadar bulasicidir Kaynakca Virus Taxonomy 2018b Release International Committee on Taxonomy of Viruses ICTV Ingilizce March 2019 Erisim tarihi 21 March 2019 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Esposito JJ Sammons SA Frace AM Osborne JD Olsen Rasmussen M Zhang M ve digerleri August 2006 Genome sequence diversity and clues to the evolution of variola smallpox virus Science 313 5788 ss 807 12 Bibcode 2006Sci 313 807E doi 10 1126 science 1125134 PMID 16873609 8 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2020 Li Y Carroll DS Gardner SN Walsh MC Vitalis EA Damon IK October 2007 On the origin of smallpox correlating variola phylogenics with historical smallpox records Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 104 40 ss 15787 92 Bibcode 2007PNAS 10415787L doi 10 1073 pnas 0609268104 PMC 2000395 2 PMID 17901212 a b Hughes AL Irausquin S Friedman R January 2010 The evolutionary biology of poxviruses Infection Genetics and Evolution 10 1 ss 50 59 doi 10 1016 j meegid 2009 10 001 PMC 2818276 2 PMID 19833230 Duggan AT Perdomo MF Piombino Mascali D Marciniak S Poinar D Emery MV ve digerleri December 2016 17th Century variola Virus Reveals the Recent History of Smallpox Current Biology 26 24 ss 3407 12 doi 10 1016 j cub 2016 10 061 PMC 5196022 2 PMID 27939314 Dubochet J Adrian M Richter K Garces J Wittek R March 1994 Structure of intracellular mature vaccinia virus observed by cryoelectron microscopy Journal of Virology 68 3 ss 1935 41 doi 10 1128 JVI 68 3 1935 1941 1994 PMC 236655 2 PMID 8107253 a b Moss B 2006 Poxviridae the viruses and their replication Fields BN Knipe DM Howley PM Ed Fields Virology 5th 2 Philadelphia PA Lippincott Raven ss 2905 46 ISBN 978 0 7817 6060 7 Damon I 2006 Poxviruses Fields BN Knipe DM Howley PM Ed Fields Virology 5th 2 Philadelphia PA Lippincott Raven ss 2947 76 ISBN 978 0 7817 6060 7 a b c d Atkinson W Hamborsky J McIntyre L Wolfe S Ed 2005 PDF Epidemiology and Prevention of Vaccine Preventable Diseases The Pink Book 9th Washington DC Public Health Foundation ss 281 306 6 Mart 2010 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi a b c Armed Forces Institute of Pathology Department of Infectious and Parasitic Diseases 9 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Ekim 2008 History of Smallpox Smallpox CDC www cdc gov 15 Subat 2019 14 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mart 2019 Variola virus complete genome Ingilizce 20 Aralik 2020 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2022 a b c d e f g Theves C Biagini P Crubezy E 1 Mart 2014 The rediscovery of smallpox Clinical Microbiology and Infection Ingilizce 20 3 ss 210 218 doi 10 1111 1469 0691 12536 ISSN 1198 743X PMID 24438205 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Fields virology 6th Bernard N Fields David M Knipe Peter M Howley Philadelphia Wolters Kluwer Health Lippincott Williams amp Wilkins 2013 ISBN 978 1 4511 0563 6 OCLC 825740706 a b Vogel Gretchen 19 Kasim 2004 WHO Gives a Cautious Green Light to Smallpox Experiments Science Ingilizce 306 5700 ss 1270 1271 doi 10 1126 science 306 5700 1270a ISSN 0036 8075 PMID 15550627 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2022 Kaynarcalidan Onur Moreno Mascaraque Sara Drexler Ingo 26 Kasim 2021 Vaccinia Virus From Crude Smallpox Vaccines to Elaborate Viral Vector Vaccine Design Biomedicines Ingilizce 9 12 s 1780 doi 10 3390 biomedicines9121780 ISSN 2227 9059 PMC 8698642 2 PMID 34944596 Home Viral Bioinformatics Research Centre Ingilizce 24 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2022 a b Check Erika 1 Kasim 2004 Unanimous vote approves tweak to smallpox genome Nature Ingilizce 432 7015 s 263 Bibcode 2004Natur 432 263C doi 10 1038 432263a ISSN 1476 4687 PMID 15549065 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2022 a b Altman Lawrence K 11 Kasim 2004 W H O Panel Backs Gene Manipulation in Smallpox Virus The New York Times Ingilizce ISSN 0362 4331 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2022 WHO smallpox vaccine reserve gains support CIDRAP Ingilizce 1 Haziran 2005 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2022 Daian e Silva D S O Pinho T M G Rachid M A Barbosa Stancioli D F Da Fonseca F G 15 Mart 2019 The Perennial Use of the Green Fluorescent Protein Marker in a Live Vaccinia Virus Ankara Recombinant Platform Shows No Acute Adverse Effects in Mice Brazilian Journal of Microbiology 50 2 ss 347 355 doi 10 1007 s42770 019 00067 5 ISSN 1517 8382 PMC 6863200 2 PMID 30877662 a b A paper showing how to make a smallpox cousin just got published Critics wonder why www science org Ingilizce 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2022 a b Domi Arban Moss Bernard 17 Eylul 2002 Cloning the vaccinia virus genome as a bacterial artificial chromosome in Escherichia coli and recovery of infectious virus in mammalian cells Proceedings of the National Academy of Sciences Ingilizce 99 19 ss 12415 12420 Bibcode 2002PNAS 9912415D doi 10 1073 pnas 192420599 ISSN 0027 8424 PMC 129459 2 PMID 12196634 a b c d How Canadian researchers reconstituted an extinct poxvirus for 100 000 using mail order DNA www science org Ingilizce 16 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2022 a b Donald K Milton 29 Kasim 2012 What was the primary mode of smallpox transmission Implications for biodefense Front Cell Infect Microbiol 2 150 s 150 doi 10 3389 fcimb 2012 00150 PMC 3509329 2 PMID 23226686 the rarity of smallpox transmission via fomites suggests that mucosal exposure was not the primary means of transmission and is consistent with a preference for infection via the lower respiratory tract The rarity of transmission on crowded buses and trains could be evidence that airborne transmission was not important However Fenner et al 1988 state that transmission on public transport was rare because patients seldom traveled after becoming ill Rao AR 1972 Smallpox 1st Bombay Kothari Book Depot OCLC 723806 Smallpox Overview 2 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Aralik 2007 Henderson DA Inglesby TV Bartlett JG Ascher MS Eitzen E Jahrling PB ve digerleri June 1999 Smallpox as a biological weapon medical and public health management Working Group on Civilian Biodefense JAMA 281 22 ss 2127 37 doi 10 1001 jama 281 22 2127 PMID 10367824 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Cicek virusu ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur