Ante Pavelić (14 Temmuz 1889, , Bosna - 28 Aralık 1959, Madrid, İspanya), Hırvat faşist siyasetçi. II. Dünya Savaşı'nda Almanya ve İtalya'nın uydusu olan Hırvatistan Bağımsız Devleti'nin başkanlığını yaptı. Savaşın ardından Nazi kaçış yolları sayesinde Arjantin'e kaçabilmiştir, ömrünün kalan günlerini işlediği savaş suçlarından dolayı yargılanmadan sığındığı Franco İspanyası'nda tamamlamıştır.
Ante Pavelić | |
---|---|
Poglavnik | |
Görev süresi 10 Nisan 1941 - 8 Mayıs 1945 | |
Hükümdar | (1941-1943) |
Başbakan | Nikola Mandić (1943-1945) |
Hırvatistan Bağımsız Devleti Silahlı Kuvvetler Bakanı | |
Görev süresi 4 Ocak 1943 - 2 Eylül 1943 | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | |
Hırvatistan Bağımsız Devleti Dışişleri Bakanı | |
Görev süresi 16 Nisan 1941 - 9 Haziran 1941 | |
Yerine geldiği | Yeni makam |
Yerine gelen | |
Görev süresi 11 Eylül 1927 - 7 Ocak 1929 | |
Seçim bölgesi | Zagreb |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 14 Temmuz 1889 , Koniçe, Bosna-Hersek, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu |
Ölüm | 28 Aralık 1959 (70 yaşında) Madrid, İspanya |
Partisi |
|
Bitirdiği okul | Zagreb Üniversitesi |
Dini | Roma Katoliği |
İmzası |
Hayatı
Doğum ve eğitim
Koniçe'nin kuzeyindeki Ivan Dağı'nın eteklerinde, daha sonra Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Hadžići'nin yaklaşık 15 kilometre (9.3 mil) güneybatısında Bradina'nın Herzegovini köyünde dünyaya geldi.
Pavelić'in ailesi yeni bir aramak amacıyla Jezce'nin dışında Müslüman mektebinin bulunduğu Jezero köyüne taşındı. Burada Bosna ve Müslümanlara karşı tutumunu etkileyen Müslüman geleneklerini ve derslerini öğrendi. Müslüman çoğunlukta olan bir şehir olan Travnik'te büyüdü. Burada ayrıca Cizvit ilkokulunda da eğitim aldı. Daha sonra Boşnak Müslüman kültürünün siyasi görüşleri üzerinde büyük bir etkisi oldu. Hırvat milliyetçiliği duygusu, 'yı ebeveynleriyle birlikte ziyaret ederek büyümesi ve burada kasaba halkını Hırvatça konuştuğunu görmesi ve sadece köylülerin dinini değil dilini de fark etmesiyle gelişti. Travnik'te okula devam ederken, Haklar Partisi'nin lideri 'in milliyetçi ideolojilerine ve onun halefi 'a bağlı oldu.
Sağlık sorunları 1905'te kısa bir süre eğitimini kesintiye uğrattı. Yaz aylarında Saraybosna-Višegrad arasındaki demiryolunda iş buldu. Eğitimini ağabeyi Josip'in yaşadığı Zagreb'de sürdürdü. Zagreb'de liseye gitti. Dördüncü sınıftaki derslerini tamamlamaması üzerine tekrar sınava girmek zorunda kaldı. Lise yıllarının başlarında, Haklar Partisi'ne ve ayrıca Avusturya-Macaristan Ordusu Albayı Slavko Kvaternik'in kayın babası olan Josip Frank tarafından kurulan Frankovci öğrenci örgütüne katıldı. Daha sonra, Senj'deki lisedeki klasik spor salonunda beşinci sınıfını tamamladı. Sağlık sorunları yine eğitimine ara verdi ve Buzet yakınlarındaki Istria'da işe girdi. 1909'da Karlovac'daki altıncı sınıf derslerini bitirdi. Yedinci sınıf dersleri Senj'de tamamlandı. 1910 yılında Zagrep'te mezun olduktan sonra Zagrep Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne girdi. 1912 yılında Slavonya-Hırvatistan Banı 'a suikast girişiminde bulunduğu şüphesiyle tutuklandı. 1914 yılında hukuk fakültesindeki öğrenimini tamamladı ve Temmuz 1915'te doktorasını aldı. 1915-1918 yılları arasında Haklar Partisi başkanı Aleksandar Horvat'ın bürosunda görev yaptı. Görevini tamamladıktan sonra Zagreb'de avukat oldu.
Siyasi yükselişi
Zagreb'de avukatlık yaparken, milliyetçi Hırvat Halk Partisi'ne girdi. 1920'de Zagreb il ve eyalet meclisine seçildi. 1927-29 yılları arasında Yugoslav Parlamentosu'nda (Skupština) milletvekili olarak görev yaptığı sırada ülkenin merkezileştirilmesine şiddetle karşı çıktı.
Ustaşa'yı kurması ve Kral I. Aleksandar'ın öldürülmesi
Kral Aleksandar'ın 1929 yılında diktatörlük yetkileriyle donatılması üzerine İtalya'ya geçti ve Ustaşa adlı örgütü kurdu. Ustaşa programında, tren saldırıları ve suikastlar gibi terör eylemlerini birleştirdi; 1932'de Lika'da küçük bir ayaklanma gerçekleştirdi. Ustaşa, 9 Ekim 1934 tarihinde Bulgar milliyetçisi örgüt ile birlikte Marsilya'da Kral I. Aleksandar'ı öldürdü. Gıyaben Fransa'da yargılanarak cezalandırıldı ve uluslararası baskı altında İtalyanlar tarafından 18 ay boyunca hapsedildi ve takip eden dönemde Ustaşa büyük oranda etkisiz hale geldi.
II. Dünya Savaşı'nda Ustaşa ve Hırvatistan Bağımsız Devleti
Yugoslavya'nın Nisan 1941'de Mihver Devletleri'nin denetimine girmesinden sonra Bosna'yı ve Dalmaçya'nın bir bölümünü içine alan Bağımsız Hırvatistan Devleti'nin başkanı (poglavnik) oldu. Zadom Spremni (Anavatan İçin Hazırız) sloganını benimseyen Ustaşa rejimi Ortodoks Sırplara ve (Yahudilere karşı bir soykırım politikası) uyguladı.
Savaş Sonrası
Almanların yenilmesi ve Josip Tito önderliğindeki komünist Partizanların başarısı üzerine Mayıs 1945'te Hırvatistan'dan ayrıldı, Avusturya ve İtalya'da Cizvit manastırlarında saklandı; Nazi kaçış yolları sayesinde sahte bir kimlikle Cenova'dan 1948'de Arjantin'e kaçtı.
1957'de düzenlenen bir suikasttan kurtuldu ve Paraguay'a kaçtı; 29 Kasım 1957 tarihinde Franco İspanyası'nın başkenti Madrid'e geldi. Hırvat Kurtuluş Hareketi'nin üyeleri ile temasa devam etti ve dünyanın dört bir yanından ziyaretçi kabul etti. Muhtemelen İspanyol yetkilileri ile anlaşarak, ailesi ile gizlice yaşıyordu ve kendisine sığınma hakkı verilmesine rağmen, İspanyol yetkililer onu halkın gözü önünde yaşamasına izin vermedi. 1958 yazında Madrid, Münih Hırvat Dernekleri Meclisine bir mesaj gönderdi. Tüm Hırvatların Hırvatistan'ı yeniden kurulması amacı ile birleşerek bağımsız bir devletin kurulması arzusunu dile getirdi.
Vasiyetinde Hırvat Kurtuluş Hareketi'nin başkanı olarak halefi olan 'i gösterdi. 28 Aralık 1959 tarihinde, 70 yaşında, Madrid'deki bir Alman hastanesinde öldü. Naaşı Madrid'in en eski özel mezarı olan toprağa verildi.
Kaynakça
- ^ a b c 17 Mart 2020 tarihli 7 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . El Pais makalesi (İspanyolca) 25 Mart 2022 tarihinde erişilmiştir
- ^ Sedlar 2009.
- ^ Tanner 2001, s. 124.
- ^ Dizdar et al. 1997, s. 307.
- ^ Tanner 2001, s. 125.
- ^ Dizdar et al. 1997, s. 306.
Wikimedia Commons'ta Ante Pavelić ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ante Pavelic 14 Temmuz 1889 Bosna 28 Aralik 1959 Madrid Ispanya Hirvat fasist siyasetci II Dunya Savasi nda Almanya ve Italya nin uydusu olan Hirvatistan Bagimsiz Devleti nin baskanligini yapti Savasin ardindan Nazi kacis yollari sayesinde Arjantin e kacabilmistir omrunun kalan gunlerini isledigi savas suclarindan dolayi yargilanmadan sigindigi Franco Ispanyasi nda tamamlamistir Ante PavelicPoglavnikGorev suresi 10 Nisan 1941 8 Mayis 1945Hukumdar 1941 1943 Basbakan Nikola Mandic 1943 1945 Hirvatistan Bagimsiz Devleti Silahli Kuvvetler BakaniGorev suresi 4 Ocak 1943 2 Eylul 1943Yerine geldigiYerine gelenHirvatistan Bagimsiz Devleti Disisleri BakaniGorev suresi 16 Nisan 1941 9 Haziran 1941Yerine geldigi Yeni makamYerine gelenGorev suresi 11 Eylul 1927 7 Ocak 1929Secim bolgesi ZagrebKisisel bilgilerDogum 14 Temmuz 1889 1889 07 14 Konice Bosna Hersek Avusturya Macaristan ImparatorluguOlum 28 Aralik 1959 70 yasinda Madrid IspanyaPartisi Haklar Partisi 1910 29 Ustasa 1929 45 Hirvat Devlet Partisi 1950 1956 59 Bitirdigi okul Zagreb UniversitesiDini Roma KatoligiImzasiAdolf Hitler Haziran 1941 de Nazi Almanyasi na gelen Ante Pavelic i karsiliyor Bu gorusmede de ozellikle Hitler Hirvat devleti gercekten uzun omurlu olmak icin 50 yil boyunca milli hosgorusuzluk politikasini uygulamali dedi Basarisiz suikast girisiminin ardindan 1957 yilinda Arjantin de Lomas del Palomar Hastanesinde Ante PavelicHayatiDogum ve egitim Konice nin kuzeyindeki Ivan Dagi nin eteklerinde daha sonra Avusturya Macaristan Imparatorlugu nun bir parcasi olan Hadzici nin yaklasik 15 kilometre 9 3 mil guneybatisinda Bradina nin Herzegovini koyunde dunyaya geldi Pavelic in ailesi yeni bir aramak amaciyla Jezce nin disinda Musluman mektebinin bulundugu Jezero koyune tasindi Burada Bosna ve Muslumanlara karsi tutumunu etkileyen Musluman geleneklerini ve derslerini ogrendi Musluman cogunlukta olan bir sehir olan Travnik te buyudu Burada ayrica Cizvit ilkokulunda da egitim aldi Daha sonra Bosnak Musluman kulturunun siyasi gorusleri uzerinde buyuk bir etkisi oldu Hirvat milliyetciligi duygusu yi ebeveynleriyle birlikte ziyaret ederek buyumesi ve burada kasaba halkini Hirvatca konustugunu gormesi ve sadece koylulerin dinini degil dilini de fark etmesiyle gelisti Travnik te okula devam ederken Haklar Partisi nin lideri in milliyetci ideolojilerine ve onun halefi a bagli oldu Saglik sorunlari 1905 te kisa bir sure egitimini kesintiye ugratti Yaz aylarinda Saraybosna Visegrad arasindaki demiryolunda is buldu Egitimini agabeyi Josip in yasadigi Zagreb de surdurdu Zagreb de liseye gitti Dorduncu siniftaki derslerini tamamlamamasi uzerine tekrar sinava girmek zorunda kaldi Lise yillarinin baslarinda Haklar Partisi ne ve ayrica Avusturya Macaristan Ordusu Albayi Slavko Kvaternik in kayin babasi olan Josip Frank tarafindan kurulan Frankovci ogrenci orgutune katildi Daha sonra Senj deki lisedeki klasik spor salonunda besinci sinifini tamamladi Saglik sorunlari yine egitimine ara verdi ve Buzet yakinlarindaki Istria da ise girdi 1909 da Karlovac daki altinci sinif derslerini bitirdi Yedinci sinif dersleri Senj de tamamlandi 1910 yilinda Zagrep te mezun olduktan sonra Zagrep Universitesi Hukuk Fakultesi ne girdi 1912 yilinda Slavonya Hirvatistan Bani a suikast girisiminde bulundugu suphesiyle tutuklandi 1914 yilinda hukuk fakultesindeki ogrenimini tamamladi ve Temmuz 1915 te doktorasini aldi 1915 1918 yillari arasinda Haklar Partisi baskani Aleksandar Horvat in burosunda gorev yapti Gorevini tamamladiktan sonra Zagreb de avukat oldu Siyasi yukselisi Zagreb de avukatlik yaparken milliyetci Hirvat Halk Partisi ne girdi 1920 de Zagreb il ve eyalet meclisine secildi 1927 29 yillari arasinda Yugoslav Parlamentosu nda Skupstina milletvekili olarak gorev yaptigi sirada ulkenin merkezilestirilmesine siddetle karsi cikti Ustasa yi kurmasi ve Kral I Aleksandar in oldurulmesi Kral Aleksandar in 1929 yilinda diktatorluk yetkileriyle donatilmasi uzerine Italya ya gecti ve Ustasa adli orgutu kurdu Ustasa programinda tren saldirilari ve suikastlar gibi teror eylemlerini birlestirdi 1932 de Lika da kucuk bir ayaklanma gerceklestirdi Ustasa 9 Ekim 1934 tarihinde Bulgar milliyetcisi orgut ile birlikte Marsilya da Kral I Aleksandar i oldurdu Giyaben Fransa da yargilanarak cezalandirildi ve uluslararasi baski altinda Italyanlar tarafindan 18 ay boyunca hapsedildi ve takip eden donemde Ustasa buyuk oranda etkisiz hale geldi II Dunya Savasi nda Ustasa ve Hirvatistan Bagimsiz Devleti Yugoslavya nin Nisan 1941 de Mihver Devletleri nin denetimine girmesinden sonra Bosna yi ve Dalmacya nin bir bolumunu icine alan Bagimsiz Hirvatistan Devleti nin baskani poglavnik oldu Zadom Spremni Anavatan Icin Haziriz sloganini benimseyen Ustasa rejimi Ortodoks Sirplara ve Yahudilere karsi bir soykirim politikasi uyguladi Savas Sonrasi Almanlarin yenilmesi ve Josip Tito onderligindeki komunist Partizanlarin basarisi uzerine Mayis 1945 te Hirvatistan dan ayrildi Avusturya ve Italya da Cizvit manastirlarinda saklandi Nazi kacis yollari sayesinde sahte bir kimlikle Cenova dan 1948 de Arjantin e kacti 1957 de duzenlenen bir suikasttan kurtuldu ve Paraguay a kacti 29 Kasim 1957 tarihinde Franco Ispanyasi nin baskenti Madrid e geldi Hirvat Kurtulus Hareketi nin uyeleri ile temasa devam etti ve dunyanin dort bir yanindan ziyaretci kabul etti Muhtemelen Ispanyol yetkilileri ile anlasarak ailesi ile gizlice yasiyordu ve kendisine siginma hakki verilmesine ragmen Ispanyol yetkililer onu halkin gozu onunde yasamasina izin vermedi 1958 yazinda Madrid Munih Hirvat Dernekleri Meclisine bir mesaj gonderdi Tum Hirvatlarin Hirvatistan i yeniden kurulmasi amaci ile birleserek bagimsiz bir devletin kurulmasi arzusunu dile getirdi Vasiyetinde Hirvat Kurtulus Hareketi nin baskani olarak halefi olan i gosterdi 28 Aralik 1959 tarihinde 70 yasinda Madrid deki bir Alman hastanesinde oldu Naasi Madrid in en eski ozel mezari olan topraga verildi Kaynakca a b c 17 Mart 2020 tarihli 7 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde El Pais makalesi Ispanyolca 25 Mart 2022 tarihinde erisilmistir Sedlar 2009 Tanner 2001 s 124 Dizdar et al 1997 s 307 Tanner 2001 s 125 Dizdar et al 1997 s 306 Wikimedia Commons ta Ante Pavelic ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir