Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sperm ya da tam bilimsel adı ile spermatozoon (Spermatozoid) (çoğulu: spermatozoa), erkek bireylere ait üreme hücresidir. Hayvanlar, kamçı'lı ve spermatozoa olarak bilinen kuyruğu olan hareketli sperm üretir. Bazı kırmızı algler ve mantarlar spermatia olarak bilinen hareketsiz sperm hücreleri üretirken, bazı kırmızı algler ve mantarlar spermatozoa olarak bilinir. Kapalı tohumlular polen içinde hareketsiz sperm içerirken, eğrelti otları ve bazı açık tohumlular gibi bazı bazal bitkilerde hareketli sperm bulunur.
Sperm hücreleri, spermatogenez olarak bilinen süreç sırasında oluşur.Amniyotlarda (sürüngenler ve memeliler) testislerin yer alır. Bu süreç, spermatogonyum ile başlayan birkaç ardışık sperm hücresi öncülünün üretimini içerir. Bunlar spermatosit'lere farklılaşır. Spermatositler daha sonra mayoz bölünme geçirerek kromozom sayılarını yarıya indirir. Daha sonra 'ler üretir. , spermatogenezin son aşamasıdır. Spermatidlerin olgun spermatozoaya olgunlaşması görülür.
Testislerde oluşan bu hücrelerin üretimi ergenlik döneminde başlar. Baş kısmında döllenme sırasında yumurtaya aktaracağı kalıtsal bilgi (DNA) taşır. Kuyruğu vardır ve hareketlidir. İnsanlarda bir çiftleşme sırasında yaklaşık 150-200 milyon sperm salınır. Ancak yumurtayı yalnızca tek bir sperm hücresi dölleyebilir. Bir sperm bir yumurta hücresine (oosit) ulaştığında, yumurtaya girmek için kuyruğunu dışarıda bırakıp, yumurta zarından geçerek kalıtsal bilgileri yumurtaya ulaştırmış olur. Spermler yoğun kıvamda bir sıvının içinde bulunurlar. Bu sıvının ismine meni (ersuyu), ejekülat veya yaygın kullanış biçimi ile sperma denir. , kök hücrelerin kendilerini değiştirmek ve olgun sperm haline gelecek bir hücre popülasyonu üretmek için bölünmesini içerir.
Spermatozoonun başı fırıncı küreğini andırır ve içerisinde kalıtsal bilgileri bulunur. Baş kısmı kep gibi saran ve içerisinde spermatozoonun, yumurta hücre duvarını geçmesi için gerekli enzimleri içeren akrozom isimli yapı bulunur. Sperm hücresi yumurtaya ulaştığında akrozom membranı içerisindeki enzimler salınarak spermatozoonun yumurta içerisine girmesi sağlanır. İçeri giren n sayıdaki erkek DNA materyali n sayıdaki dişi DNA materyali ile birleşerek 2n sayıda DNA materyali oluşur (oluşan bu hücreye zigot ismi verilir). Daha sonra zigot içerisinde hücreler bölünerek çoğalmaya başlar. Cinsiyetin oluşmasında spermatozoaların taşıdığı X ve Y kromozomları belirleyicidir. Dişi üreme hücresi X kromozom taşırken, erkek üreme hücrelerinin yarısı X diğer yarısı da Y kromozomu taşır. Eğer dişi üreme hücresini X kromozomu taşıyan spermatozoon döllemişse kromozomlar XX şeklinde olur ve bireyin cinsiyeti dişi olur, eğer Y taşıyan spermatozoon döllemişse ise bireyin cinsiyeti erkek olur. Ancak bazı istisnalar da vardır. Mesela XXY, X0 gibi kalıtsal hastalıklı bireyler de oluşabilir.
-
-
45 yaşında, erkek ve iyicil prostat hiperplazisi tanısıyla izlenen bir hastanın idrar örneğinde, bol miktarda sperm hücresi. -
Soldaki fotoğrafın alındığı idrar örneğinde, bir başka sahanın görünümü.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2021.
- ^ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2667550/ []
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2021.
Dış bağlantılar
- Sperm hücrelerinin keşfi- İngilizce 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Ayrıca bakınız
| Wikimedia Commons'ta Sperm ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
 | Sitoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sperm ya da tam bilimsel adi ile spermatozoon Spermatozoid cogulu spermatozoa erkek bireylere ait ureme hucresidir Hayvanlar kamci li ve spermatozoa olarak bilinen kuyrugu olan hareketli sperm uretir Bazi kirmizi algler ve mantarlar spermatia olarak bilinen hareketsiz sperm hucreleri uretirken bazi kirmizi algler ve mantarlar spermatozoa olarak bilinir Kapali tohumlular polen icinde hareketsiz sperm icerirken egrelti otlari ve bazi acik tohumlular gibi bazi bazal bitkilerde hareketli sperm bulunur source source source source Sperm anatomisi Sperm hucreleri spermatogenez olarak bilinen surec sirasinda olusur Amniyotlarda surungenler ve memeliler testislerin yer alir Bu surec spermatogonyum ile baslayan birkac ardisik sperm hucresi onculunun uretimini icerir Bunlar spermatosit lere farklilasir Spermatositler daha sonra mayoz bolunme gecirerek kromozom sayilarini yariya indirir Daha sonra ler uretir spermatogenezin son asamasidir Spermatidlerin olgun spermatozoaya olgunlasmasi gorulur Testislerde olusan bu hucrelerin uretimi ergenlik doneminde baslar Bas kisminda dollenme sirasinda yumurtaya aktaracagi kalitsal bilgi DNA tasir Kuyrugu vardir ve hareketlidir Insanlarda bir ciftlesme sirasinda yaklasik 150 200 milyon sperm salinir Ancak yumurtayi yalnizca tek bir sperm hucresi dolleyebilir Bir sperm bir yumurta hucresine oosit ulastiginda yumurtaya girmek icin kuyrugunu disarida birakip yumurta zarindan gecerek kalitsal bilgileri yumurtaya ulastirmis olur Spermler yogun kivamda bir sivinin icinde bulunurlar Bu sivinin ismine meni ersuyu ejekulat veya yaygin kullanis bicimi ile sperma denir kok hucrelerin kendilerini degistirmek ve olgun sperm haline gelecek bir hucre populasyonu uretmek icin bolunmesini icerir Spermatozoonun basi firinci kuregini andirir ve icerisinde kalitsal bilgileri bulunur Bas kismi kep gibi saran ve icerisinde spermatozoonun yumurta hucre duvarini gecmesi icin gerekli enzimleri iceren akrozom isimli yapi bulunur Sperm hucresi yumurtaya ulastiginda akrozom membrani icerisindeki enzimler salinarak spermatozoonun yumurta icerisine girmesi saglanir Iceri giren n sayidaki erkek DNA materyali n sayidaki disi DNA materyali ile birleserek 2n sayida DNA materyali olusur olusan bu hucreye zigot ismi verilir Daha sonra zigot icerisinde hucreler bolunerek cogalmaya baslar Cinsiyetin olusmasinda spermatozoalarin tasidigi X ve Y kromozomlari belirleyicidir Disi ureme hucresi X kromozom tasirken erkek ureme hucrelerinin yarisi X diger yarisi da Y kromozomu tasir Eger disi ureme hucresini X kromozomu tasiyan spermatozoon dollemisse kromozomlar XX seklinde olur ve bireyin cinsiyeti disi olur eger Y tasiyan spermatozoon dollemisse ise bireyin cinsiyeti erkek olur Ancak bazi istisnalar da vardir Mesela XXY X0 gibi kalitsal hastalikli bireyler de olusabilir Bir spermatozon bir yumurta hucresini dollemek uzereyken 45 yasinda erkek ve iyicil prostat hiperplazisi tanisiyla izlenen bir hastanin idrar orneginde bol miktarda sperm hucresi Soldaki fotografin alindigi idrar orneginde bir baska sahanin gorunumu Kaynakca Arsivlenmis kopya 31 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2021 https www ncbi nlm nih gov pmc articles PMC2667550 yalin URL Arsivlenmis kopya 1 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2021 Arsivlenmis kopya 31 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2021 Arsivlenmis kopya 31 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2021 Arsivlenmis kopya 31 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2021 Arsivlenmis kopya 31 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2021 Arsivlenmis kopya 31 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2021 Arsivlenmis kopya 31 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2021 Arsivlenmis kopya 31 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2021 Dis baglantilarSperm hucrelerinin kesfi Ingilizce 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ayrica bakinizMeni Bosalma Ureme Dollenme YumurtaWikimedia Commons ta Sperm ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Sitoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz