Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
TNT eşdeğeri, patlamalarda salınan enerjinin miktarının ölçülmesinde kullanılan bir birimdir. TNT tonu 4,184 gigajoulelük enerji birimine eşittir ki bu değer de yaklaşık olarak bir ton ağırlığında TNT patlamasına eşittir. TNT megatonu ise 4,184 enerji birimine eşittir. Bununla birlikte TNT, atomik olmayan geleneksel patlayıcıların en etkilisi değildir. Örneğin dinamit, %60 daha fazla enerji yoğunluğu barındırır (TNT'nin 4,7 MJ/kg birimine karşılık yaklaşık olarak 7,5 MJ/kg).
TNT kilotonu ve megatonu; geleneksel olarak, nükleer silahların enerji çıkışını ve bu şekilde yıkım gücünü oranlamak için kullanılır (bakınız ). Bu birim, çeşitli geçer ve nükleer silahların, TNT gibi alelade patlayıcı maddelerle kıyaslanarak, yıkım gücü hakkında bir fikir verir. Son dönemlerde bu birim, asteroid çarpması gibi, diğer yıkıcı olayların enerji çıkışının tasvir edilebilmesi için de kullanılmıştır.
Değer
Bir gram TNT, patlama sırasında 4100 ila 4602 Joulelük enerji açığa çıkarır. TNT tonunu tanımlamak için bu değer, tam olarak olarak 1 gram TNT = 4184 J eşitliğiyle standart hale getirilmiştir. Bu durum, bir gram TNT'nin patlamayla açığa çıkardığı enerjinin, tam bir kilokalorilik enerjiye eşitlenmesini sağlayarak kolaylık oluşturmuştur.
Patlayıcı maddenin enerjisi, patlamanın enerjisi kullanılarak hesaplanır, TNT'nin enerjisi çok sayıda patlama deneyleri sonucunda 4686 J/g olarak ölçülmüştür ancak teorik olarak hesaplandığında 4853 J/g bulunmuştur.
Bir gram TNT patlamasının saf ısı çıkışı 2724 J olarak hesaplanmıştır ancak bu değer, patlayıcı maddelerin etkileri hesaplanırken göz önüne alınan bir değer değildir.
Alternatif TNT eşdeğeri patlamanın hangi anında bu değerin ölçüldüğü ve hangi özelliğin karşılaştırıldığına bağlı olarak hesaplanabilir.
TNT'nin bir kilotonu, her kenarı 8,46 metre olan bir küp TNT olarak görselleştirilebilir.
| TNT'nin gram cinsinden birimi | Simge | TNT'nin ton cinsinden birimi | Simge | Enerji çıkışı |
|---|---|---|---|---|
| TNT gramı | g | TNT mikrotonu | μt | 4.184×103 J |
| TNT kilogramı | kg | TNT militonu | mt | 4.184×106 J |
| TNT megagramı | Mg | TNT tonu | t | 4.184×109 J |
| TNT gigagramı | Gg | TNT kilotonu | kt | 4.184×1012 J |
| TNT teragramı | Tg | TNT megatonu | Mt | 4.184×1015 J |
| TNT petagramı | Pg | TNT gigatonu | Gt | 4.184×1018 J |
Örnekler
- Konvansiyonel bombaların enerji çıkışı 1 tondan daha az da olabilir, 'da olduğu üzere 44 tona da ulaşabilir.
- 1985'te ABD tarafından 4 kilotonluk (17 TJ) nükleer bomba simulasyonu yapabilmek için 4400 ton ANFO kullanılarak gerçekleştirilen isimli patlamanın, tarihin nükleer güç kullanılmadan gerçekleştirilen en büyük patlama isı olduğu düşünülmektedir.
- Hiroşima'ya 6 Ağustos 1945 tarihinde bırakılan Little Boy isimli atom bombası, 15 kilotonluk (63 TJ) bir kuvvetle patlamıştır.
- Günümüzde, ABD'nin cephaneliğindeki nükleer silahlar, 0.3 kiloton (1.3 TJ) ile 'ün sahip olduğu 1.2 megaton (5 PJ) aralığında patlama kuvvetine sahiptir
- Soğuk Savaş sırasında; ABD, test edilmemiş, maksimum teorik patlama gücü 25 megatonluk (105 PJ) hidrojen bombaları üretirken, SSCB, Çar Bombası lakaplı prototip bir silah geliştirmiştir, test sırasında tehlike arz etmesinden dolayı patlama gücünü düşürmek amacıyla içindeki bir miktar uranyum, kurşunla değiştirilmiştir ve test soncunda 50 megatonluk (210 PJ) bir patlama gerçekleşmiştir. Bu bombanın etkisi düşürülmemiş maksimum teorik patlama gücü 100 megatondur (420 PJ) Bu tür silahların gerçek yıkım potansiyeli; hangi yükseklikte patlatıldıkları, hedefin yapısı ve patlatıldıkları arazinin fiziksel koşulları gibi çeşitli şartlara bağlıdır.
- 1 megatonluk (4.2 PJ) TNT'nin içinde, 2007 yılının ortalama bir Amerikan evine 103,474 yıllık enerji sağlayacak bir patlama gücü bulunur. Örneğin, enerji salınımı üst sınırının 30 megaton (130 PJ) olduğu düşünülen Tunguska olayı, bahsedilen eve 3,104,226 yıl boyunca enerji sağlayabilir. Diğer bir bakış açısıyla bu patlama, tüm ABD'ye 3.27 gün enerji sağlayabilir.
- 2004 Hint Okyanusu depreminin 9,560 gigatonluk (40,000 EJ) enerji çıkışı vardır, ancak depremin ME'si (yüzeyel yırtılma enerjisi veya hasar potansiyeli) 26.3 megaton (110 PJ) gibi çok daha küçük bir değere sahipti.
- Küresel olarak nükleer cephanelerde 5 gigatonluk (5.000.000.000 ton TNT'lik) yıkım kapasitesine sahip yaklaşık 30,000 savaş başlığı blunur.
- kuyrukluyıldızının en büyük parçası Jüpiter'e çarptığında ortaya çıkan yaklaşık enerji tahminen 6.000 gigatonluktur (6.000.000.000.000 tonluk TNT).
- 1 kilogramlık maddenin, eşit miktarda antimadde ile yok edilmesiyle tüm kütle, maksimum teorik patlama gücü 43 megatonluk (180 PJ) bir enerjiye dönüşür (E=mc². Bununla birlikte, proton-antiproton yıkımında, salınan enerjinin yaklaşık %50'si tespit edilmesi çok zor olan nötrinolar halinde kaçar.Elektron-pozitron yıkımında ise enerjinin tamamı gama ışını halinde açığa çıkar.
- 65 milyon yıl önce dinozorlar başta olmak üzere çeşitli canlı türlerinin neslini tüketen Chicxulub çarpışmasında yaklaşık olarak 96.000 gigatonluk enerji açığa çıktığı tahmin edilmektedir.
- Yıkım gücü 2004 Hint Okyanusu depreminden birazcık daha az olsa da 2011 Tōhoku depremi ve tsunamisinin enerji miktarı, yüzeye ulaşan enerji miktarının 200,000 katıdır ve 9,320 gigaton (3.9×1022 joule) olarak hesaplanmıştır. Bu enerji Hiroşima'ya atom bombası saldırısındakinin 600 milyon katıdır.
- Çok daha büyük bir skalada, süpernova patlamalarında yaklaşık olarak 1028 megatonluk (1044 joule) enerji açığa çıkar. Bu patlamanın miktar olarak eşdeğeri, Dünya'nın %166,66'sı kadar TNT'dir.
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ . 24 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2012.
- ^ . 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2012.
- ^ Cooper, Paul. Explosives Engineering, New York: Wiley-VCH, 1996, sf. 406.
- ^ . 28 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2012.
- ^ S. Bastea, L. E. Fried, K. R. Glaesemann, W. M. Howard, P. C. Souers, P. A. Vitello, Cheetah 5.0 User's Manual, Lawrence Livermore National Laboratory, 2007.
- ^ J. L. Maienschein. Estimating equivalancy of explosives through a thermochemical approach. Technical Report UCRL-JC-147683, Lawrence Livermore National Laboratory, 2002.
- ^ J. L. Maienschein. Tnt equivalency of different explosives - estimation for calculating load limits in heaf firing tanks. Technical Report EMPE-02-22, Lawrence Livermore National Laboratory, 2002.
- ^ B. J. Cunningham. C-4/tnt equivalency. Technical Report EMPE-01-81, Lawrence Livermore National Laboratory, 2001.
- ^ See Currently deployed U.S. nuclear weapon yields, Complete List of All U.S. Nuclear Weapons, Tsar Bomba, all from Carey Sublette's Nuclear Weapon Archive.
- ^ . United States Department of Energy. 6 Ekim 2009. 23 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2009. (2007 ortalama değeri aylık 936 kWh kullanımla hesaplanmıştır.
- ^ "Country Comparison :: Electricity - consumption". The World Factbook. CIA. 25 Nisan 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2009. (2007'deki yıllık 3,892,000,000,000 kWh kullanımla hesaplanmıştır.
- ^ Bakınız S.K. Borowski,Comparison of Fusion/Antiproton Propulsion systems 28 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "USGS.gov: USGS WPhase Moment Solution". Earthquake.usgs.gov. 13 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2011.
Kaynakça
- http://physics.nist.gov/Pubs/SP811/contents.html27 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Nükleer silahlarla ilgili sıkça sorulan sorular (İngilizce)
- Rhodes, Richard. The Making of the Atomic Bomb, New York: Simon and Schuster, 1986. (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
TNT esdegeri patlamalarda salinan enerjinin miktarinin olculmesinde kullanilan bir birimdir TNT tonu 4 184 gigajouleluk enerji birimine esittir ki bu deger de yaklasik olarak bir ton agirliginda TNT patlamasina esittir TNT megatonu ise 4 184 enerji birimine esittir Bununla birlikte TNT atomik olmayan geleneksel patlayicilarin en etkilisi degildir Ornegin dinamit 60 daha fazla enerji yogunlugu barindirir TNT nin 4 7 MJ kg birimine karsilik yaklasik olarak 7 5 MJ kg Patlama gucu ve yogunlasma bulutu yuksekligi orantisini gosteren ve 22 kilotonluk Fat Man ve 15 megatonluk Castle Bravo bombalarinin etkilerini karsilastiran cizim Ingilizce TNT kilotonu ve megatonu geleneksel olarak nukleer silahlarin enerji cikisini ve bu sekilde yikim gucunu oranlamak icin kullanilir bakiniz Bu birim cesitli gecer ve nukleer silahlarin TNT gibi alelade patlayici maddelerle kiyaslanarak yikim gucu hakkinda bir fikir verir Son donemlerde bu birim asteroid carpmasi gibi diger yikici olaylarin enerji cikisinin tasvir edilebilmesi icin de kullanilmistir DegerBir gram TNT patlama sirasinda 4100 ila 4602 Jouleluk enerji aciga cikarir TNT tonunu tanimlamak icin bu deger tam olarak olarak 1 gram TNT 4184 J esitligiyle standart hale getirilmistir Bu durum bir gram TNT nin patlamayla aciga cikardigi enerjinin tam bir kilokalorilik enerjiye esitlenmesini saglayarak kolaylik olusturmustur Patlayici maddenin enerjisi patlamanin enerjisi kullanilarak hesaplanir TNT nin enerjisi cok sayida patlama deneyleri sonucunda 4686 J g olarak olculmustur ancak teorik olarak hesaplandiginda 4853 J g bulunmustur Bir gram TNT patlamasinin saf isi cikisi 2724 J olarak hesaplanmistir ancak bu deger patlayici maddelerin etkileri hesaplanirken goz onune alinan bir deger degildir Alternatif TNT esdegeri patlamanin hangi aninda bu degerin olculdugu ve hangi ozelligin karsilastirildigina bagli olarak hesaplanabilir TNT nin bir kilotonu her kenari 8 46 metre olan bir kup TNT olarak gorsellestirilebilir TNT nin gram cinsinden birimi Simge TNT nin ton cinsinden birimi Simge Enerji cikisiTNT grami g TNT mikrotonu mt 4 184 103 JTNT kilogrami kg TNT militonu mt 4 184 106 JTNT megagrami Mg TNT tonu t 4 184 109 JTNT gigagrami Gg TNT kilotonu kt 4 184 1012 JTNT teragrami Tg TNT megatonu Mt 4 184 1015 JTNT petagrami Pg TNT gigatonu Gt 4 184 1018 JOrneklerKonvansiyonel bombalarin enerji cikisi 1 tondan daha az da olabilir da oldugu uzere 44 tona da ulasabilir 1985 te ABD tarafindan 4 kilotonluk 17 TJ nukleer bomba simulasyonu yapabilmek icin 4400 ton ANFO kullanilarak gerceklestirilen isimli patlamanin tarihin nukleer guc kullanilmadan gerceklestirilen en buyuk patlama isi oldugu dusunulmektedir Hirosima ya 6 Agustos 1945 tarihinde birakilan Little Boy isimli atom bombasi 15 kilotonluk 63 TJ bir kuvvetle patlamistir Gunumuzde ABD nin cephaneligindeki nukleer silahlar 0 3 kiloton 1 3 TJ ile un sahip oldugu 1 2 megaton 5 PJ araliginda patlama kuvvetine sahiptir Soguk Savas sirasinda ABD test edilmemis maksimum teorik patlama gucu 25 megatonluk 105 PJ hidrojen bombalari uretirken SSCB Car Bombasi lakapli prototip bir silah gelistirmistir test sirasinda tehlike arz etmesinden dolayi patlama gucunu dusurmek amaciyla icindeki bir miktar uranyum kursunla degistirilmistir ve test soncunda 50 megatonluk 210 PJ bir patlama gerceklesmistir Bu bombanin etkisi dusurulmemis maksimum teorik patlama gucu 100 megatondur 420 PJ Bu tur silahlarin gercek yikim potansiyeli hangi yukseklikte patlatildiklari hedefin yapisi ve patlatildiklari arazinin fiziksel kosullari gibi cesitli sartlara baglidir 1 megatonluk 4 2 PJ TNT nin icinde 2007 yilinin ortalama bir Amerikan evine 103 474 yillik enerji saglayacak bir patlama gucu bulunur Ornegin enerji salinimi ust sinirinin 30 megaton 130 PJ oldugu dusunulen Tunguska olayi bahsedilen eve 3 104 226 yil boyunca enerji saglayabilir Diger bir bakis acisiyla bu patlama tum ABD ye 3 27 gun enerji saglayabilir 2004 Hint Okyanusu depreminin 9 560 gigatonluk 40 000 EJ enerji cikisi vardir ancak depremin ME si yuzeyel yirtilma enerjisi veya hasar potansiyeli 26 3 megaton 110 PJ gibi cok daha kucuk bir degere sahipti Kuresel olarak nukleer cephanelerde 5 gigatonluk 5 000 000 000 ton TNT lik yikim kapasitesine sahip yaklasik 30 000 savas basligi blunur kuyrukluyildizinin en buyuk parcasi Jupiter e carptiginda ortaya cikan yaklasik enerji tahminen 6 000 gigatonluktur 6 000 000 000 000 tonluk TNT 1 kilogramlik maddenin esit miktarda antimadde ile yok edilmesiyle tum kutle maksimum teorik patlama gucu 43 megatonluk 180 PJ bir enerjiye donusur E mc Bununla birlikte proton antiproton yikiminda salinan enerjinin yaklasik 50 si tespit edilmesi cok zor olan notrinolar halinde kacar Elektron pozitron yikiminda ise enerjinin tamami gama isini halinde aciga cikar 65 milyon yil once dinozorlar basta olmak uzere cesitli canli turlerinin neslini tuketen Chicxulub carpismasinda yaklasik olarak 96 000 gigatonluk enerji aciga ciktigi tahmin edilmektedir Yikim gucu 2004 Hint Okyanusu depreminden birazcik daha az olsa da 2011 Tōhoku depremi ve tsunamisinin enerji miktari yuzeye ulasan enerji miktarinin 200 000 katidir ve 9 320 gigaton 3 9 1022 joule olarak hesaplanmistir Bu enerji Hirosima ya atom bombasi saldirisindakinin 600 milyon katidir Cok daha buyuk bir skalada supernova patlamalarinda yaklasik olarak 1028 megatonluk 1044 joule enerji aciga cikar Bu patlamanin miktar olarak esdegeri Dunya nin 166 66 si kadar TNT dir Ayrica bakinizPatlayicilarin patlama hizlarinin listesiNotlar 24 Kasim 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2012 29 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2012 Cooper Paul Explosives Engineering New York Wiley VCH 1996 sf 406 28 Mayis 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2012 S Bastea L E Fried K R Glaesemann W M Howard P C Souers P A Vitello Cheetah 5 0 User s Manual Lawrence Livermore National Laboratory 2007 J L Maienschein Estimating equivalancy of explosives through a thermochemical approach Technical Report UCRL JC 147683 Lawrence Livermore National Laboratory 2002 J L Maienschein Tnt equivalency of different explosives estimation for calculating load limits in heaf firing tanks Technical Report EMPE 02 22 Lawrence Livermore National Laboratory 2002 B J Cunningham C 4 tnt equivalency Technical Report EMPE 01 81 Lawrence Livermore National Laboratory 2001 See Currently deployed U S nuclear weapon yields Complete List of All U S Nuclear Weapons Tsar Bomba all from Carey Sublette s Nuclear Weapon Archive United States Department of Energy 6 Ekim 2009 23 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Ekim 2009 2007 ortalama degeri aylik 936 kWh kullanimla hesaplanmistir Country Comparison Electricity consumption The World Factbook CIA 25 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2009 2007 deki yillik 3 892 000 000 000 kWh kullanimla hesaplanmistir Bakiniz S K Borowski Comparison of Fusion Antiproton Propulsion systems 28 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde USGS gov USGS WPhase Moment Solution Earthquake usgs gov 13 Mart 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mart 2011 Kaynakcahttp physics nist gov Pubs SP811 contents html27 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nukleer silahlarla ilgili sikca sorulan sorular Ingilizce Rhodes Richard The Making of the Atomic Bomb New York Simon and Schuster 1986 Ingilizce