Ganymede, Jüpiter'in doğal uydularından biridir. Jüpiter'in ve aynı zamanda Güneş Sistemi'nin en büyük uydusudur. Merkür gezegeninden çap olarak daha büyüktür, ancak kütlesinin yalnızca yarısı kadardır. Ganymede'nin yoğunluğu çok daha azdır. 7 Ocak 1610 tarihinde Galileo Galilei tarafından bulunmuş ve o dönemde tanımlanan 4 Galilei uydusu arasında gezegene yakınlık açısından üçüncü sırada bulunması nedeniyle Jüpiter'in 'III' numaralı uydusu olarak adlandırılmıştır. Galile Uyduları grubuna Io, Europa ve Callisto da dahildir.
7 Haziran 2021'de Juno tarafından görüntülenen Jüpiter'in uydusu Ganymede | |||||||||||||
Keşif | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Keşfeden | Galileo Galilei | ||||||||||||
Keşif tarihi | 7 Ocak 1610 | ||||||||||||
Adlandırmalar | |||||||||||||
Adın kaynağı | Grekçe: Γανυμήδης, Ganymēdēs | ||||||||||||
Alternatif adlar | Jupiter III | ||||||||||||
Sıfatlar | Ganymedian, Ganymedean | ||||||||||||
Yörünge özellikleri | |||||||||||||
Enberi | 1.069.200 km | ||||||||||||
Enöte | 1.071.600 km | ||||||||||||
1.070.400 km | |||||||||||||
Dış merkezlik | 0,0013 | ||||||||||||
7,15455296 g | |||||||||||||
Ortalama yörünge hızı | 10,880 km/sn | ||||||||||||
Eğiklik | 2,214° (tutuluma) 0,20° (Jüpiter'in ekvatoruna) | ||||||||||||
Doğal uydusu | Jüpiter | ||||||||||||
(Grup) | Galilei uyduları | ||||||||||||
Fiziksel özellikler | |||||||||||||
4,61 (Karşı konum) 4,38 (1951'de) | |||||||||||||
Ortalama yarıçap | 2.634,1 ± 0,3 km (0,413 Dünya) | ||||||||||||
8,72 × 107 km2 (0,171 Dünya) | |||||||||||||
Hacim | 7,66 × 1010 km3 (0,0704 Dünya) | ||||||||||||
Kütle | 1,4819 × 1023 kg (0,025 Dünya) | ||||||||||||
Ortalama yoğunluk | 1,936 g/cm3 (0,351 Dünya) | ||||||||||||
1,428 m/sn2 (0,146 g) | |||||||||||||
Atalet momenti faktörü | 0,3115 ± 0,0028 | ||||||||||||
2,741 km/sn | |||||||||||||
Eşzamanlı | |||||||||||||
0–0,33° | |||||||||||||
Albedo | 0,43 ± 0,02 | ||||||||||||
| |||||||||||||
Atmosfer | |||||||||||||
Yüzey basıncı | 0,2–1,2 μPa (1,97 × 10−12–1,18 × 10−11 atm | ||||||||||||
Bileşimleri | çoğunlukla oksijen | ||||||||||||
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |||||||||||||
Ganymede, İo ve Europa ile 1:2:4 Laplace rezonansı içinde gezegenin etrafında dönmektedir.
Galileo ayı keşfettikten kısa bir süre sonra, Simon Marius "Ganymede" adını önerdi. Yunan mitolojisinde Ganymede, Zeus'un sakisi idi. Bu isim ve diğer Galilean uydularının isimlerinin kullanılması uzun süre tercih edilmedi ve 20. yüzyılın ortalarına kadar da ortak kullanıma girmedi. Bunun yerine, Roma rakamlarıyla (Galileo tarafından tanıtılan bir sistem) "Jupiter III" veya "Jüpiter'in üçüncü uydusu" olarak da anılır. Ganymede, Jüpiter'in bir erkek figürünün adını taşıyan tek Galile uydusudur.
Yapı
Ganymede, kabaca eşit miktarlarda silikat kaya ve su buzundan oluşur. Gövdesi demir açısından zengin, sıvı bir çekirdeğe ve Dünya'nın tüm okyanuslarından daha fazla su içerebilecek bir sahiptir. Yüzeyi, dört milyar yıl öncesine işaret eden çarpma kraterleri ile karanlık bölgelere sahiptir ve bu uydunun yaklaşık üçte birini kapsıyor. Oluklar ve sırtlarla enine kesilen ve sadece biraz daha az eski olan daha açık renkli bölgeler ise geri kalanı kaplıyor. Hafif arazinin bozulan jeolojisinin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte muhtemelen neden olduğu tektonik aktivitenin sonucu olduğu söyleniyor.
Notlar
"Ganymede" adı / Gan-ee-Meed / olarak okunur.
Kaynakça
- ^ Galilei, Galileo; Edward Carlos'un çevirisi (Mart 1610). Barker, Peter (Ed.). (PDF). University of Oklahoma History of Science. 20 Aralık 2005 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2010.
- ^ . NASA Solar System Exploration. 28 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2021.
- ^ Quinn Passey & E.M. Shoemaker (1982) "Craters on Ganymede and Callisto", in David Morrison, ed., Satellites of Jupiter, vol. 3, International Astronomical Union, ss 385–386, 411
- ^ Journal of Geophysical Research, v. 95 (1990)
- ^ E.M. Shoemaker vd. (1982) "Geology of Ganymede", in David Morrison, ed., Satellites of Jupiter, vol. 3, International Astronomical Union, ss 464, 482, 496
- ^ a b c d "Planetary Satellite Mean Orbital Parameters". Jet Propulsion Laboratory, California Institute of Technology. 10 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Şubat 2022.
- ^ a b Yeomans, Donald K. (13 Temmuz 2006). "Planetary Satellite Physical Parameters". JPL Solar System Dynamics. 14 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Kasım 2007.
- ^ Yeomans; Chamberlin. "Horizon Online Ephemeris System for Ganymede (Major Body 503)". California Institute of Technology, Jet Propulsion Laboratory. 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Nisan 2010. (3 Ekim 1951'de 4,38)
- ^ a b c Showman, Adam P.; Malhotra, Renu (1 Ekim 1999). "The Galilean Satellites" (PDF). Science. 286 (5437). ss. 77-84. doi:10.1126/science.286.5437.77. (PMID) 10506564. 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Şubat 2022.
- ^ Schubert, G.; Anderson, J. D.; Spohn, T.; McKinnon, W. B. (2004). "Interior composition, structure and dynamics of the Galilean satellites". Bagenal, F.; Dowling, T. E.; McKinnon, W. B. (Ed.). Jupiter : the planet, satellites, and magnetosphere. New York: Cambridge University Press. ss. 281-306. ISBN . OCLC 54081598. 16 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Şubat 2022.
- ^ Bills, Bruce G. (2005). "Free and forced obliquities of the Galilean satellites of Jupiter". Icarus. 175 (1). ss. 233-247. Bibcode:2005Icar..175..233B. doi:10.1016/j.icarus.2004.10.028. 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Şubat 2022.
- ^ a b Delitsky, Mona L.; Lane, Arthur L. (1998). (PDF). J. Geophys. Res. 103 (E13). ss. 31,391-31,403. Bibcode:1998JGR...10331391D. doi:10.1029/1998JE900020. 3 Ekim 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Orton, G.S.; Spencer, G.R.; Travis, L.D.; Martin, T. Z.; Tamppari, L. K. (1996). "Galileo Photopolarimeter-radiometer observations of Jupiter and the Galilean Satellites". Science. 274 (5286). ss. 389-391. Bibcode:1996Sci...274..389O. doi:10.1126/science.274.5286.389.
- ^ a b Hall, D.T.; Feldman, P.D.; McGrath, M.A.; Strobel, D. F. (1998). "The Far-Ultraviolet Oxygen Airglow of Europa and Ganymede". The Astrophysical Journal. 499 (1). ss. 475-481. Bibcode:1998ApJ...499..475H. doi:10.1086/305604.
- ^ "In Depth | Ganymede". NASA Solar System Exploration. 12 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mart 2023.
- ^ . www2.jpl.nasa.gov. 5 Ocak 1997 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2010.
- ^ Galilei, G.; Sidereus Nuncius 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (March 13, 1610)
- ^ Marius, S.; (1614); Mundus Iovialis anno M.DC.
- ^ . The Galileo Project. 3 Haziran 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2007.
- ^ Chang (12 Mart 2015). "Suddenly, it seems, water is everywhere in Solar System". New York Times. 9 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mart 2015.
- ^ Staff (12 Mart 2015). "NASA's Hubble observations suggest underground ocean on Jupiter's largest moon". NASA News. 5 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mart 2015.
- ^ "Jupiter moon Ganymede could have ocean with more water than Earth – NASA". Russia Today (RT). 13 Mart 2015. 9 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mart 2015.
- ^ Clavin (1 Mayıs 2014). "Ganymede may harbor 'club sandwich' of oceans and ice". NASA. Jet Propulsion Laboratory. 31 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2014.
- ^ Vance (12 Nisan 2014). "Ganymede's internal structure including thermodynamics of magnesium sulfate oceans in contact with ice". Planetary and Space Science. 96: 62. doi:10.1016/j.pss.2014.03.011. 3 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2014.
- ^ . NASA. 1 Mayıs 2014. 11 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2014.
- ^ Tidal heating: the huge force of Jupiter's gravitation deforms the satellite as it swings round its orbit.
Diğer web siteleri
- Ganymede 20 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Archived
Doğal uydu ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ganymede Jupiter in dogal uydularindan biridir Jupiter in ve ayni zamanda Gunes Sistemi nin en buyuk uydusudur Merkur gezegeninden cap olarak daha buyuktur ancak kutlesinin yalnizca yarisi kadardir Ganymede nin yogunlugu cok daha azdir 7 Ocak 1610 tarihinde Galileo Galilei tarafindan bulunmus ve o donemde tanimlanan 4 Galilei uydusu arasinda gezegene yakinlik acisindan ucuncu sirada bulunmasi nedeniyle Jupiter in III numarali uydusu olarak adlandirilmistir Galile Uydulari grubuna Io Europa ve Callisto da dahildir Ganymede7 Haziran 2021 de Juno tarafindan goruntulenen Jupiter in uydusu GanymedeKesifKesfedenGalileo GalileiKesif tarihi7 Ocak 1610AdlandirmalarAdin kaynagiGrekce Ganymhdhs GanymedesAlternatif adlarJupiter IIISifatlarGanymedian GanymedeanYorunge ozellikleriEnberi1 069 200 kmEnote1 071 600 kmYari buyuk eksen1 070 400 kmDis merkezlik0 0013Yorunge periyodu7 15455296 gOrtalama yorunge hizi10 880 km snEgiklik2 214 tutuluma 0 20 Jupiter in ekvatoruna Dogal uydusuJupiterGrupGalilei uydulariFiziksel ozelliklerGorunur buyukluk4 61 Karsi konum 4 38 1951 de Ortalama yaricap2 634 1 0 3 km 0 413 Dunya Yuzey alani8 72 107 km2 0 171 Dunya Hacim7 66 1010 km3 0 0704 Dunya Kutle1 4819 1023 kg 0 025 Dunya Ortalama yogunluk1 936 g cm3 0 351 Dunya Yuzey kutle cekimi1 428 m sn2 0 146 g Atalet momenti faktoru0 3115 0 0028Kurtulma hizi2 741 km snSinodal donme suresiEszamanliEksen egikligi0 0 33 Albedo0 43 0 02Yuzey sicakligi min ort maks K 70 110 152C 203 163 121AtmosferYuzey basinci0 2 1 2 mPa 1 97 10 12 1 18 10 11 atmBilesimlericogunlukla oksijen Wikimedia Commons ta ilgili ortam Ganymede Io ve Europa ile 1 2 4 Laplace rezonansi icinde gezegenin etrafinda donmektedir Galileo ayi kesfettikten kisa bir sure sonra Simon Marius Ganymede adini onerdi Yunan mitolojisinde Ganymede Zeus un sakisi idi Bu isim ve diger Galilean uydularinin isimlerinin kullanilmasi uzun sure tercih edilmedi ve 20 yuzyilin ortalarina kadar da ortak kullanima girmedi Bunun yerine Roma rakamlariyla Galileo tarafindan tanitilan bir sistem Jupiter III veya Jupiter in ucuncu uydusu olarak da anilir Ganymede Jupiter in bir erkek figurunun adini tasiyan tek Galile uydusudur Ganymede in Europa ve Io ile Laplace resonansiYapiGanymede kabaca esit miktarlarda silikat kaya ve su buzundan olusur Govdesi demir acisindan zengin sivi bir cekirdege ve Dunya nin tum okyanuslarindan daha fazla su icerebilecek bir sahiptir Yuzeyi dort milyar yil oncesine isaret eden carpma kraterleri ile karanlik bolgelere sahiptir ve bu uydunun yaklasik ucte birini kapsiyor Oluklar ve sirtlarla enine kesilen ve sadece biraz daha az eski olan daha acik renkli bolgeler ise geri kalani kapliyor Hafif arazinin bozulan jeolojisinin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte muhtemelen neden oldugu tektonik aktivitenin sonucu oldugu soyleniyor Notlar Ganymede adi Gan ee Meed olarak okunur Kaynakca Galilei Galileo Edward Carlos un cevirisi Mart 1610 Barker Peter Ed PDF University of Oklahoma History of Science 20 Aralik 2005 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Ocak 2010 NASA Solar System Exploration 28 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2021 Quinn Passey amp E M Shoemaker 1982 Craters on Ganymede and Callisto in David Morrison ed Satellites of Jupiter vol 3 International Astronomical Union ss 385 386 411 Journal of Geophysical Research v 95 1990 E M Shoemaker vd 1982 Geology of Ganymede in David Morrison ed Satellites of Jupiter vol 3 International Astronomical Union ss 464 482 496 a b c d Planetary Satellite Mean Orbital Parameters Jet Propulsion Laboratory California Institute of Technology 10 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Subat 2022 a b Yeomans Donald K 13 Temmuz 2006 Planetary Satellite Physical Parameters JPL Solar System Dynamics 14 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Kasim 2007 Yeomans Chamberlin Horizon Online Ephemeris System for Ganymede Major Body 503 California Institute of Technology Jet Propulsion Laboratory 2 Subat 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Nisan 2010 3 Ekim 1951 de 4 38 a b c Showman Adam P Malhotra Renu 1 Ekim 1999 The Galilean Satellites PDF Science 286 5437 ss 77 84 doi 10 1126 science 286 5437 77 PMID 10506564 14 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Subat 2022 Schubert G Anderson J D Spohn T McKinnon W B 2004 Interior composition structure and dynamics of the Galilean satellites Bagenal F Dowling T E McKinnon W B Ed Jupiter the planet satellites and magnetosphere New York Cambridge University Press ss 281 306 ISBN 978 0521035453 OCLC 54081598 16 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Subat 2022 Bills Bruce G 2005 Free and forced obliquities of the Galilean satellites of Jupiter Icarus 175 1 ss 233 247 Bibcode 2005Icar 175 233B doi 10 1016 j icarus 2004 10 028 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Subat 2022 a b Delitsky Mona L Lane Arthur L 1998 PDF J Geophys Res 103 E13 ss 31 391 31 403 Bibcode 1998JGR 10331391D doi 10 1029 1998JE900020 3 Ekim 2006 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Orton G S Spencer G R Travis L D Martin T Z Tamppari L K 1996 Galileo Photopolarimeter radiometer observations of Jupiter and the Galilean Satellites Science 274 5286 ss 389 391 Bibcode 1996Sci 274 389O doi 10 1126 science 274 5286 389 a b Hall D T Feldman P D McGrath M A Strobel D F 1998 The Far Ultraviolet Oxygen Airglow of Europa and Ganymede The Astrophysical Journal 499 1 ss 475 481 Bibcode 1998ApJ 499 475H doi 10 1086 305604 In Depth Ganymede NASA Solar System Exploration 12 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mart 2023 www2 jpl nasa gov 5 Ocak 1997 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ocak 2010 Galilei G Sidereus Nuncius 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde March 13 1610 Marius S 1614 Mundus Iovialis anno M DC The Galileo Project 3 Haziran 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Kasim 2007 Chang 12 Mart 2015 Suddenly it seems water is everywhere in Solar System New York Times 9 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mart 2015 Staff 12 Mart 2015 NASA s Hubble observations suggest underground ocean on Jupiter s largest moon NASA News 5 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mart 2015 Jupiter moon Ganymede could have ocean with more water than Earth NASA Russia Today RT 13 Mart 2015 9 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mart 2015 Clavin 1 Mayis 2014 Ganymede may harbor club sandwich of oceans and ice NASA Jet Propulsion Laboratory 31 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2014 Vance 12 Nisan 2014 Ganymede s internal structure including thermodynamics of magnesium sulfate oceans in contact with ice Planetary and Space Science 96 62 doi 10 1016 j pss 2014 03 011 3 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mayis 2014 NASA 1 Mayis 2014 11 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2014 Tidal heating the huge force of Jupiter s gravitation deforms the satellite as it swings round its orbit Diger web siteleriGanymede 20 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ArchivedDogal uydu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz