Hazreti Süleyman Camii ya da bilinen diğer adlarıyla Kale Camii, Nasiriyye Camii, Meşhed Camii veya Murtaza Paşa Camii, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir camidir. İnaloğulları Beyliği tarafından inşa edilen cami ayrıca içerdiği türbe mezarlardan ötürü 27 Sahabe Türbesi olarak da bilinir. Günümüzdeki cami, İnaloğulları ve Osmanlı dönemlerinin izlerini taşımaktadır.
Caminin dışarıdan görünüşü | |
Diğer ad(lar) |
|
---|---|
Genel bilgiler | |
Durum | Aktif |
Tür | Cami |
Mimari tarz | İnaloğulları, Osmanlı |
Adres | Cevat Paşa, Hz. Süleyman Cd.,21300 Sur/Diyarbakır |
Şehir | Sur, Diyarbakır |
Ülke | Türkiye |
Koordinatlar | 37°54′54″K 40°14′31″D / 37.91500°K 40.24194°D |
Açılış | 1160 |
Teknik ayrıntılar | |
Malzeme | Bazalt taş |
Tarihi
Caminin minaresinde yer alan kitabelerden İnaloğulları Beyliği (Nisanoğulları) döneminde Nisanoğlu Kemaleddin Ebu'l Kasım Ali (1156-1179) tarafından 1160 tarihinde yapıldığı anlaşılmaktadır.Osmanlı döneminde Kanuni Sultan Süleyman tarafından cami ilk kez genişletilmiş ve adına vakfiye düzenlenmiştir.IV. Murad zamanında 1631-1633 yılları arasında Diyarbekir Eyaleti'nde valilik yapan Silahtar Murtaza Paşa tarafından cami onarılmış ve türbe, çeşme ve tuvalet gibi yeni eklentiler yapılmıştır. Camiye daha çok 19. yüzyılın ikinci yarısı ile 20. yüzyılın ilk çeyreğinde eklentiler yapılmıştır. Cami, 1960-61, 74, 75, 76, 77 ve 2004 yıllarında onarılmıştır.
Mimarisi
Cami, Diyarbakır İç Kale surlarına ait iki burç arasında eğimli arazi üzerinde kurulu yapılar topluluğundan oluşmaktadır. Yapı topluluğunda cami, caminin batısına bitişik türbe ve hazire, avlu, batı giriş kapısının sağında yaz aylarında namaz kılmaya yarayan namazgâh bölümü, solunda revaklı abdest alma yerleri, caminin kuzeyinde yer alan ikinci türbe bölümü yer almaktadır. Dört köşeli bir minareye sahip olan cami, siyah kesme bazalt taştan yapılmıştır. Camiye güney ile batıdan iki kapı ile girilmekte ve cami avlusunun kuzey duvarına bitişik 12 çeşmeli bir şadırvan yer almaktadır. Caminin batı duvarına bitişik olan bölümde ünlü Arap komutanı Halid bin Velid'in oğlu Süleyman ile kentin Araplar tarafından alınması sırasında ölen diğer sahabelerin türbe mezarları bulunmaktadır. Türbe, namaz kılınan kısmın birinci ve ikinci bölümüne birer kapıyla bağlantılı olup kare planlıdır. Caminin duvarlarında Osmanlı çinileri yer alırken namazgâh kısmı avludan bir sıra taş basamaklı seki ile yükseltilmiştir. Abdest alma yerinin üzeri pandantif geçişli dört kubbe ile örtülüdür ve abdest alma yerinin duvarları siyah bazalt taşı ile örülmüştür. Cami boyuna dikdörtgen planlıdır ve bunu dışından çevreleyen ikinci türbe, revak, güney koldaki mezarlar özgün olmayıp 17. yüzyıl ve sonrası değişikliklerdir.
İnşa ve tamir kitabeleri de olmak üzere caminin toplam 12 kitabesi vardır. Minarenin doğu yüzünde inşa kitabesi yer almaktadır. Kitabeler yarım oluk ve düz bir silme ile üç yönden çevrilmiştir.
Kaynakça
- ^ a b c d Çidam, Feride Burcu (2007). Diyarbakır Kent Dokusunun Turizm Ve Rekreasyon Kaynaklarının Peyzaj Mimarlığı Açısından Değerlendirilmes. Ankara: Ankara Üniversitesi. ss. 88-89.
- ^ a b c d e f g h i j k l Özçelik, Metin (2011). Diyarbakır Merkez Maddi Kültür Varlıkları. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi. ss. 283-285.
- ^ a b "HAZRETİ SÜLEYMAN CAMİ". Kültür Portalı. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hazreti Suleyman Camii ya da bilinen diger adlariyla Kale Camii Nasiriyye Camii Meshed Camii veya Murtaza Pasa Camii Diyarbakir in Sur ilcesinde yer alan tarihi bir camidir Inalogullari Beyligi tarafindan insa edilen cami ayrica icerdigi turbe mezarlardan oturu 27 Sahabe Turbesi olarak da bilinir Gunumuzdeki cami Inalogullari ve Osmanli donemlerinin izlerini tasimaktadir Hazreti Suleyman CamiiCaminin disaridan gorunusuDiger ad lar Kale Camii 27 Sahabe Turbesi Nasiriyye Camii Meshed Camii Murtaza Pasa CamiiGenel bilgilerDurumAktifTurCamiMimari tarzInalogullari OsmanliAdresCevat Pasa Hz Suleyman Cd 21300 Sur DiyarbakirSehirSur DiyarbakirUlkeTurkiyeKoordinatlar37 54 54 K 40 14 31 D 37 91500 K 40 24194 D 37 91500 40 24194Acilis1160Teknik ayrintilarMalzemeBazalt tasTarihiCaminin minaresinde yer alan kitabelerden Inalogullari Beyligi Nisanogullari doneminde Nisanoglu Kemaleddin Ebu l Kasim Ali 1156 1179 tarafindan 1160 tarihinde yapildigi anlasilmaktadir Osmanli doneminde Kanuni Sultan Suleyman tarafindan cami ilk kez genisletilmis ve adina vakfiye duzenlenmistir IV Murad zamaninda 1631 1633 yillari arasinda Diyarbekir Eyaleti nde valilik yapan Silahtar Murtaza Pasa tarafindan cami onarilmis ve turbe cesme ve tuvalet gibi yeni eklentiler yapilmistir Camiye daha cok 19 yuzyilin ikinci yarisi ile 20 yuzyilin ilk ceyreginde eklentiler yapilmistir Cami 1960 61 74 75 76 77 ve 2004 yillarinda onarilmistir MimarisiCaminin ici Cami Diyarbakir Ic Kale surlarina ait iki burc arasinda egimli arazi uzerinde kurulu yapilar toplulugundan olusmaktadir Yapi toplulugunda cami caminin batisina bitisik turbe ve hazire avlu bati giris kapisinin saginda yaz aylarinda namaz kilmaya yarayan namazgah bolumu solunda revakli abdest alma yerleri caminin kuzeyinde yer alan ikinci turbe bolumu yer almaktadir Dort koseli bir minareye sahip olan cami siyah kesme bazalt tastan yapilmistir Camiye guney ile batidan iki kapi ile girilmekte ve cami avlusunun kuzey duvarina bitisik 12 cesmeli bir sadirvan yer almaktadir Caminin bati duvarina bitisik olan bolumde unlu Arap komutani Halid bin Velid in oglu Suleyman ile kentin Araplar tarafindan alinmasi sirasinda olen diger sahabelerin turbe mezarlari bulunmaktadir Turbe namaz kilinan kismin birinci ve ikinci bolumune birer kapiyla baglantili olup kare planlidir Caminin duvarlarinda Osmanli cinileri yer alirken namazgah kismi avludan bir sira tas basamakli seki ile yukseltilmistir Abdest alma yerinin uzeri pandantif gecisli dort kubbe ile ortuludur ve abdest alma yerinin duvarlari siyah bazalt tasi ile orulmustur Cami boyuna dikdortgen planlidir ve bunu disindan cevreleyen ikinci turbe revak guney koldaki mezarlar ozgun olmayip 17 yuzyil ve sonrasi degisikliklerdir Insa ve tamir kitabeleri de olmak uzere caminin toplam 12 kitabesi vardir Minarenin dogu yuzunde insa kitabesi yer almaktadir Kitabeler yarim oluk ve duz bir silme ile uc yonden cevrilmistir Kaynakca a b c d Cidam Feride Burcu 2007 Diyarbakir Kent Dokusunun Turizm Ve Rekreasyon Kaynaklarinin Peyzaj Mimarligi Acisindan Degerlendirilmes Ankara Ankara Universitesi ss 88 89 a b c d e f g h i j k l Ozcelik Metin 2011 Diyarbakir Merkez Maddi Kultur Varliklari Diyarbakir Dicle Universitesi ss 283 285 a b HAZRETI SULEYMAN CAMI Kultur Portali 22 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2020